SlideShare a Scribd company logo
1 of 23
Minicursus CREATIEF DENKEN
Inhoudsopgave 1 Ideetechniek ‘Omkering’ 3 2 Voorbeeld ideetechniek ‘Omkering’ 4 3 Hulpformulier bij ideetechniek ‘Omkering’ 5 4 Wat is Creatief Denken? 6 5 Waarom is Creatief Denken (voor de meeste mensen) zo moeilijk? 7 6 Associëren 8 7 Oefening Associëren 9 8 Verbeeldingskracht 10 9 Oefening Verbeeldingskracht’ 11 10 Ideetechniek ‘Sprinter’ 12 11 Voorbeeld ideetechniek ‘Sprinter’ 13 12 Ideetechniek ‘Regels Breken’ 14 13 Voorbeeld ideetechniek ‘Regels Breken’ 15 14 Ideetechniek ‘Toevalstreffers’ 16 Voorbeeld ideetechniek Toevalstreffers 15 17 16 Hulpformulier bij ideetechniek ‘Toevalstreffers’ 18 17 Ideetechniek ‘NatuurElementen’ 19 18 Voorbeeld ideetechniek NatuurElementen 20 19 Hulpformulier bij ideetechniek ‘NatuurElementen’ 21 20 Een mini plan-van-aanpak voor je ideeën 22 2 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl    |  www.kreanova.nl
1Ideetechniek ‘Omkering’ We keren het eens om. We beginnen deze minicursus eens niet met een stuk theorie, maar direct met een praktische ideetechniek, dezogenaamde ‘Omkering’. Dit is een heel krachtige techniek voor het bedenken van nieuwe ideeën. Met het omkeren van de vraagstellen verleggen we het denkkader naar geheel andere gebieden. Gebieden die je niet of niet zo snel zouverkennen bij het oplossen van de ‘normale’ vraagstelling. Door ideeën te bedenken voor de omgekeerde vraag, en door deze ideeën vervolgens op hun beurt om te keren, ontstaan creatievenieuwe ideeën. Omkering kan op nagenoeg alle probleemsituaties worden toegepast, en leidt direct tot nieuwe perspectieven, inzichten, ideeën enoplossingen. Hoe ga je te werk? 1.Bedenk waar je ideeën over wilt bedenken en schrijf dit in de vorm van een vraag op. 2.Draai deze oorspronkelijke vraag om: Hoe zorgen we ervoor dat het omgekeerde wordt	bereikt? Maak hiermee een nieuwe prikkelende vraagformulering. 3.Bedenk vervolgens minimaal 12 ideeën als oplossing voor deze omgekeerde vraag. 4.Als er voldoende ideeën zijn bedacht, probeer dan de gevonden ideeënopnieuwom te	draaien, zodat erechte ideeënvoor de oorspronkelijke vraagstelling ontstaan. 5.Draai de ideeën niet domweg om maar gebruik je fantasie om er écht iets waardevols	van te maken. 3 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl    |  www.kreanova.nl
2Voorbeeld ideetechniek ‘Omkering’ Een bouwbedrijf zoekt	manieren om de eigen medewerkers aan zich te binden. Besloten wordt het probleem eerst om te keren via de volgende vraagstelling: ‘hoe kunnen we ervoor zorgen dat al onze medewerkers morgenochtend hun ontslagbrief inleveren?’ Vervolgens komen de ideeën vanzelf: 1.geef iedereen een hoge vertrekpremie, 2.maak het bedrijf onbereikbaar per auto; sluit de garage hermetisch af, 3.voergeen reparaties meer uit die door het personeel zijn aangevraagd, 4.serveer bedorven voedsel, 5.maak een externe nieuwsbrief waarin de directie roddelt over het eigen personeel. Om échte ideeën voor het échte probleem te krijgen, keren we de ideeën (met fantasie) nogmaals om: 1.in plaats van een vertrekpremie, krijgt iedereen een hoge bonus bij elke 5 volgemaakte dienstjaren, 2.in plaats van onbereikbaar te zijn per auto, introduceert het bedrijf Valet-parking, 3.Inplaats van geen reparaties meer uit te voeren, organiseren we een teambuilding-klusweekend, 4.in plaats van bedorven voedsel, komt er een pluktuin waar iedereen verse groenten en fruit kan plukken, 5.in plaats van naar buiten toe te roddelen, houden we jaarlijks een cabaretvoorstelling voor/door personeel. Uitdaging: Pas de techniek eens toe op een eigen vraag of probleem. Gebruik het hulpformulier op de volgende pagina. 4 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl   |  www.kreanova.nl
3Hulpformulier bij ideetechniek ‘Omkering’ 1.Startvraag 2.Omgekeerde vraag 3.Omgekeerde ideeën 4.Echte ideeën 5 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl   |  www.kreanova.nl
4Wat is Creatief Denken? We hebben zojuist al even kennis kunnen maken met een basistechniek voor Creatief Denken, de omkering. Maar wat is nu eigenlijkCreatief Denken? Bij het horen van het woord ‘creativiteit’ krijgen de meeste mensen spontaan associaties met aquarelleren, boetseren, bloemschikken,dakpannen decoreren en dergelijke. Liefst in een openlucht-workshop en onder deskundige begeleiding. Deze vorm van bezigheidwordt vaak ‘creatief’ genoemd. Bij nadere beschouwing blijkt het creatieve tot uitdrukking te komen in het zo goed mogelijk navolgenvan het voorbeeld van de workshopleider. Over deze vorm van creativiteit gaat het hier niet. Creativiteit in onze opvatting gaat verder dan ‘creatief bezig zijn’. Creativiteit houdtverband met ons vermogen om problemen op te lossen en nieuwe ideeën te bedenken. En met de menselijke behoefte om vernieuwendte zijn. En dan blijkt creativiteit schuil te gaan in alledaagse dingen. In het inrichten van je nieuwe huis, het organiseren van een feest, het verrassen van je partner, het motiveren van medewerkers, het voorbereiden van een presentatie, of het onderhandelen met je baas. Enin het oplossen van vraagstukken op je werk, uiteraard. Als je in een willekeurige ruimte om je heen kijkt, zie je overal voorbeelden van menselijke creativiteit. Alles wat wij aan gebruiksvoorwerpen tot onze beschikking hebben berust in essentie altijd op een creatief idee: een idee dat ooit is geboren om iets opeen andere manier te gaan gebruiken, bewerken, of te combineren. Creativiteit is de bron van elke vernieuwing of innovatie. Over dat soort creativiteit gaat het in deze minicursus. Over ons vermogen om met nieuwe ideeën te komen. In feite komt creativiteiterop neer dat je in staat bent om met alles wat er al bestaat nieuwe combinaties met een nieuwe toegevoegde waarde en betekenis tebedenken. KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl   |  www.kreanova.nl 6
5Waarom is Creatief Denken (voor de meeste mensen) zo moeilijk? De meeste mensen vinden het erg moeilijk om op nieuwe ideeën te komen. Dit komt doordat we vastzitten in denkpatronen… Onze hersenen zijn opgebouwd uit hersencellen, ongeveer 100 miljard stuks. Elk van deze cellen heeft duizenden verbindingen met andere cellen. Via deze verbindingen geven de hersencellen informatie, afkomstig van onze zintuigen, aan elkaar door. Elke keer als eensignaal een bepaald patroon volgt wordt de weerstand langs dat spoor verminderd. Het spoor wordt daarmee verder versterkt. De kansdat een volgend signaal weer hetzelfde spoor kiest is daarmee toegenomen. Waarschijnlijk is dit de manier waarop wij informatie (indrukken, ervaringen, herinneringen) in onze hersenen opslaan: als een netwerkvan aangelegde sporen. Deze sporen, ook wel denkpatronen genoemd, helpen ons in het dagelijks functioneren: een taal spreken,autorijden, je eigen moeder herkennen. Onze hersenen proberen voortdurend signalen te herkennen en te interpreteren. Het brein volgtdaarbij letterlijk de weg van de minste weerstand. Zodra een bevredigende oplossing of verklaring is gevonden, stoppen onze hersenenhet zoekproces. Onze hersenen zijn op hun eigen manier zuinig met energie. Om toch nieuwe ideeën en oplossingen te vinden moeten de hersenen worden gedwongen om buiten hun denkpatronen te treden. Maar dat kost extra energie, en helaas zijn onze hersenen van nature een beetje lui. Voorheen nuttige denkpatronen manifesteren zichnu opeens als lastige denkblokkades. Alle technieken van creatief denken komen er in essentie op neer dat denkblokkades wordenopgespoord en overwonnen. Door over de denkblokkade heen te klimmen, door eronderdoor te graven, door er rustig omheen te lopen,of door de denkblokkade met dynamiet op te blazen. Creatief denken komt er op neer dat je bewust op zoek gaat naar ideeën die buiten je denkpatronen liggen. Hiertoe maak je gebruik vantechnieken die je buiten die denkpatronen brengen. Hierdoor kom je op nieuwe prikkels en ingevingen. Deze prikkels en ingevingenvormen de basis voor nieuwe ideeën. Door open te staan voor de prikkels van buiten vormen zich beginnetjes van nieuwe ideeën in jehoofd. Door deze te omarmen en je best te doen om deze passend te maken voor het op te lossen probleem, ontstaan er bruikbarenieuwe ideeën. Maar dat gaat natuurlijk niet zomaar; daar moet je verbeeldingskracht en associatievermogen voor trainen 7 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl   |  www.kreanova.nl
6Associëren Een belangrijke vaardigheid voor Creatief Denken is het vermogen om verbanden te zien tussen verschillende begrippen. We noemen ditook wel ‘associëren’. Het woord ‘Appel’ doet bijvoorbeeld denken aan:‘taart, boom, dorst, peer, de kunstenaar KarelAppel, de Haagse toneelgroep De Appel’, etc. Ditzijn allemaal associaties die je kunt krijgen bij hetwoord ‘appel’. Hoe gemakkelijker je in staat bent om te associëren, hoe gemakkelijker je bestaande mogelijkheden met elkaar kunt combineren totiets nieuws. Met andere woorden; hoegemakkelijker je nieuwe ideeën kunt bedenken.Associëren is dus een belangrijke vaardigheid voorcreatief denken en daarom zinvol om te oefenen. Hieronder zie je in schema associaties rondom hetwoord ‘Appel’. Zoals je ziet kun je vanuit degevonden associaties ook weer verder associëren.Niets houdt je dus tegen om je creativiteitvleugels te geven. 8 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl    |  www.kreanova.nl
7Oefening Associëren Probeer onderstaand schema in maximaal 2 minuten geheel te vullen met associaties. Begin in het midden met als startwoord: ‘voetbal ‘ 9 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl   |  www.kreanova.nl
8Verbeeldingskracht Elke nieuwe vinding (nieuw of verbeterd product of dienst) begint met een eerste, ruwe gedachte. Een hersenspinsel. Om de lange weg van hersenspinsel tot nieuw product of dienstmet succes te volbrengen hebben we volop onze verbeeldingskracht nodig. Eerst voor onszelf, om ons een voorstelling te maken van hoe ons idee gaat werken, hoe het eruit gaat zien, etcetera. We moeten er natuurlijk eerst zelf in geloven dat het gaat werken. Wemoeten dit ons kunnen voorstellen en er zelf van overtuigd raken. Het is nog vrij eenvoudig om jezelf te overtuigen van je eigen goede idee; maar het is veel moeilijker om anderen te overtuigen van iets wat alleen nog maar in jouw hoofd bestaat. Wemoeten namelijk de nodige vooroordelen overwinnen. Vol gas dus voor de verbeeldingskracht. Letterlijk alles is toegestaan om uw idee op anderenover te brengen. Maak het zo concreet mogelijk. Vertel erover alsof u het al bestaat, alsof hetiets nieuws is wat u toevallig op uw stedentrip in New York bent tegengekomen. Vooroordelen bij nieuwe ideeën Daar hebben we geen tijd voor!   Ja maar…  Dat bestaat al!   Laten we even serieus blijven!   Dat hebben we al eens geprobeerd!   Welles!   Nietes!   Dat isniet logisch!   Sinds wanneer ben jij een expert?   Dat past niet binnen onze organisatie! Daar voelt de directie toch niets voor!  Dat is te duur!  Hierhebben we geen tijd voor!  Dat is niet onze verantwoordelijkheid!   Werk jij bij marketing of ik?  Dat lukt natuurlijk nooit…  Dat weet toch iedereen? 10 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl    |  www.kreanova.nl
9Oefening Verbeeldingskracht’ Neem een stift en geef in 2 minuten zoveel mogelijk cirkels een betekenis (zoals de 1e drie) 11 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl   |  www.kreanova.nl
10Ideetechniek ‘Sprinter’ Normaal gesproken denken we eerst heel goed na voordat we een idee durven uitspreken. ‘Het moet wel een goed ideezijn, toch?’ Maar door deze denkhouding zijn we vooraf al aan het oordelen over de kwaliteit van de ideeën, en lukt hethaast niet om ook maar één idee naar buiten te brengen. De techniek ‘Sprinter’ verlegt de aandacht van dekwaliteitnaar dekwantiteitvan de ideeën. Hierbij gaat het erom wiede meeste ideeën kan bedenken, ongeacht de inhoud ervan. Door op deze manier de aandacht te richten op hetbedenken vanVEELideeën, ontsnap je aan je eigen oordelen en kom je vanzelf op nieuwe invalshoeken. Dus om één goed idee te krijgen, bedenkt je gewoon eerst een heleboel. En daarna kies je er het beste idee uit. Dezetechniek werkt het beste met z’n tweeën of met nog meer personen. Hoe ga je te werk? 1.Bedenk waar je ideeën over wilt bedenken en schrijf dit in de	vorm van een vraag op. 2.Zoek iemand om tegen te ‘sprinten’. Spreek een wedstrijdje	af van wie in 5 minuten de meeste ideeën kan bedenken. 3.Zet een eierwekker op 5 minuten en brein er op los. Schrijf	alle ideeën voor jezelf in stilte op. 4.Stop na 5 minuten met schrijven en bepaal wie de meeste	ideeën heeft. De winnaar krijgt eeuwige roem. 5.Lees daarna alle ideeën rustig door. 6.Kies de beste ideeën uit! 12 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl  |  www.kreanova.nl
11Voorbeeld ideetechniek ‘Sprinter’ Vraag: Hoe kunnen we de kredietcrisis de baas blijven? (37 ideeën bedacht in 5 minuten). 1.Gebruik de tijd om nieuwe producten te bedenken 18.Leer te leven met de helft 2.Gebruik de tijd om nieuwe diensten te ontwikkelen 19.Wordt kredietcrisis-specialist 3.Maak je huidige producten eenvoudiger	*** 20.Schoenlappers hebben het druk; wordt schoenlapper 4.Maak je product / dienst geschikt voor andere doelgroepen 21.De ALDI draait ook niet slecht; wordt discounter 5.Maak je product / dienst beter dan de concurrenten 22.Richt je op onderhouds-consultancy 6.Doe gewoon meer dan de concurrenten 23.Organiseer feel good cursussen 7.Start een actie: koop nu, betaal bij een AEX van 350 24.Maak je product / dienst leuker dan de concurrenten 8.Koop nu, en betaal mij in aandelen in jouw bedrijf 25.Maak je product / dienst sneller dan de concurrenten 9.Maak je producten duurzaam (Cradle to Cradle), want daar heeft men geld 26.Geef workshops over: hoe bedenk ik ideeën om uit de crisis te komen voor over 27.Hou een brainstorm over: hoe maak ik mijn diensten goedkoper 10.Richt je op de herstelbranche, mensen willen vervanging uitstellen 28.  Maak je product / dienst aantrekkelijker 11.Gebruik de tijd om je marketing opnieuw te organiseren	*** 29.Maak je product / dienst internationaal 12.Maak je bedrijf klimaatneutraal en vertel dit in een nieuwsbrief 30.Maak je product / dienst virtueel 13.Idem co2 uitstoot - carpoolen concreet maken, wie doet het wie wil het 31.Koop nu, en betaal pas als mijn dienst jou waarde oplevert wie kan het 32.Koop niet, maar ruil jouw diensten tegen die van mij 14.Neem een baan als ambtenaar 33.Besteed de tijd om extra aandacht te geven aan je klanten	*** 15.Kijk naar de contacten die je al hebt 34.Doe iets voor het goede doel 16.Zijn er dingen die je voor elkaar kunt doen zonder dat er geld aan te pas 35.Geef lezingen en bouw aan je naamsbekendheid komt*** 36.Schrijf een boek over je ervaringen in jouw branche van de laatste 5 jaar 17.Emigreer naar IJsland (ons geld is daar) 37.Ontwikkel een digitale cursus ‘hoe overleef ik de crisis?’ (***= als “beste” beoordeelde ideeën) Uitdaging: Bedenk nu zelf in 2 minuten zoveel mogelijk ideeën voor: Een nieuw product voor je bedrijf Manieren om je 40e verjaardag te vieren Hoe je kunt overleven zonder auto (of TV) Op vakantie gaan zonder geld Meer informatie van je klanten krijgen … of een ander onderwerp naar keuze 13 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl  |  www.kreanova.nl
12Ideetechniek ‘Regels Breken’ Vaak worden we bij het bedenken van ideeën gehinderd door allerlei ‘regels’. Dit kunnen verborgen of onbewusteaannames en vooroordelen, maar ook expliciete richtlijnen en voorschriften. Hierdoor zijn we niet onbevangen en komen niet alle mogelijke ideeën naar boven. Door van te voren deze ‘regels’ op te sporen word je je ervan bewust, en ben je in staat jezelf af te vragen: ‘wat zou ergebeuren als deze regel of aanname niet zou gelden? Daarna kun je weer nieuwe ideeën bedenken die de vooronderstelling teniet doen of die de regel overbodig maken. Hoe ga je te werk? 1.Bedenk waar je ideeën over wilt bedenken en schrijf dit in de vorm van een vraag op. 2.Ga op zoek naar de vooronderstellingen die van toepassing zijn op je vraagstuk. Hiermee bedoelen we de de onuitgesproken ‘regels’ of verborgen aannamen. Maak een lijst van al devooronderstellingen die je kunt vinden. 3.Verdiep je in de gevonden vooronderstellingen en vraag je af waarom deze van toepassing is. 4.Bedenk vervolgens wat er mogelijk is als de vooronderstelling of regel niet zou gelden, of hoe	je er voor kunt zorgen dat de vooronderstellingen of regels niet van toepassing zouden	hoeven zijn. 14 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl   |  www.kreanova.nl
13Voorbeeld ideetechniek ‘Regels Breken’ Vraag: Hoe kunnen we probleem van wachtrijen aan de kassa’s in de supermarkt verminderen? ‘Regels’ of Overwegingen Nieuwe ideeën op basis van uitgeschakelde regels /vooronderstellingen vooronderstellingen De klanten staan in rijen bij dekassa’s. Maar kunnen ze ookergens anders op hunbeurt wachten? De klanten sluiten pas aan bij een kassa als deze vrij komt. Zo heeftniemand het gevoel in de verkeerde rij te staan. Wachten is saai en vervelend. Hoe kunnen we dewachttijd leuk of nuttigmaken? Terwijl de klanten wachten kunnen ze luisteren/kijken naar nieuws/reclame/ amusement/ zichzelf in een lachspiegel. Een lange wachtrij is hetprobleem van de klant, niet vande supermarkt. Hoe kunnen we hetprobleem verleggen naarde supermarkt? Hoe langer een klant in de rij staat, hoe meer korting ze krijgen. Of elke4e wachtende krijgt z’n boodschappen gratis mee. Op deze manier heeft de supermarkt een probleem als de wachtrij te lang is en is er eenstevige prikkel om dit niet te laten gebeuren. De klanten moeten betalen aande kassa. Maar kunnen ze niet opeen andere manier De rekening wordt thuisgestuurd. afrekenen? De kassa’s staan in de winkel. Maar kunnen ze nietergens anders staan? Mobiel afrekenen op het parkeerterrein Je moet met je Hoe kunnen we ervoorzorgen dat je direct doorkunt lopen? De klant laat zijn volle wagen staan en komt later terug. Ondertussenheeft de winkel de boodschappen gecontroleerd en de kassabon boodschappenwagen wachtenbij de kassa opgemaakt. Bij de uitcheckbalie staat je kar tegen betaling klaar.Klant rekent zelf het bedrag uit en de supermarkt gaat De boodschappen moetengecontroleerd worden Kan dat ook anders? steekproefsgewijs controleren. 15 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl   |  www.kreanova.nl
14Ideetechniek ‘Toevalstreffers’ Het toeval wil soms ook een handje helpen bij het vinden van ideeën. Deze techniek maakt daar gebruik van doorideeën te vinden met als inspiratie een willekeurig woord. Hoe ga je te werk? 1.Gooi met een dobbelsteen om een kolom te selecteren, en dan nogmaals om een rij te selecteren. Zo kies je een	toevalswoord. Voorbeeld; je gooit eerst een 3 en dan een 6. Je toevalswoord is dan ‘wasknijper 1 2 3 4 5 6 1 Meloen Zeepkist Winterpeen Grasmaaier Kolibrie Keukenlade 2 Reiskoffer Gewichtheffer Stokbrood Bolhoed Nagelschaar Tijdschrift 3 Klokkenspel Structuurverf Luidspreker Afwasborstel Puntenslijper Wijzerplaat 4 Schaatsbaan Fototoestel Fietsband Vliegtuig Paprika Printer 5 Fontein Speelplaats Olifant Stokbrood Windmolen Breekijzer 6 Nachtkaars Strandstoel Wasknijper Wolkenkrabber Olietanker Muismat 2.Schrijf daarna spontaan 8 associaties op die je bij deze toevalstreffer hebt. 3.Laat je vervolgens door deze associaties inspireren tot nieuwe ideeën. 16 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl   |  www.kreanova.nl
15Voorbeeld ideetechniek Toevalstreffers Een producent van kopieermachines zoekt manieren om de machines gebruikersvriendelijker te maken. Voor toepassing van de techniek Toevalstreffers gooien we 2x met een dobbelsteen. De uitkomst is bijvoorbeeld 3 en 5.Vervolgens kiezen we het toevalswoord uit de tabel op de voorgaande pagina. Gevonden toevalswoord: ‘Olifant’ Gekozen wordt voor deze laatste. Vervolgens bekijken we in detail enkele eigenschappen van zalmen. En op basis vandeze eigenschappen bedenken we nieuwe ideeën. Zie hieronder … Associaties met Ideeën op basis van deze eigenschappen: Olifant Dik Dik papier >> er moeten meerdere papiersoorten in kunnen: een goedkope versie voor concepten en een dikkere luxe versie voor definitieve versies. Groot Grote letters >> De gebruiksaanwijzing ophangen in grote duidelijk leesbare vorm. Grijs Grijs is saai >> geeft de machine een design dat juist helemaal niet saai is, bijvoorbeeld art deco Neus Geur >> Signaal >> Het apparaat zou een signaal moeten versturen naar een beheerder als de toner of het papier bijna op is. Ivoor Ivoor is een verboden materiaal >> bedenk een optimale kopieerbeveiliging (of juist een machine die een kopieerbeveiliging kan doorbreken) Geheugen Onthouden >> Het apparaat moet mijn voorkeursinstellingen kunnen onthouden. Vet Regelmatig invetten voorkomt vastlopen van de machine Oerwoud Groene energie gebruiken, recyclebak ernaast zetten Uitdaging: Pas de techniek eens toe op een eigen vraag of probleem. Gebruik het hulpformulier op de volgende pagina. 17 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl   |  www.kreanova.nl
16Hulpformulier bij ideetechniek ‘Toevalstreffers’ 1.Startvraag 2.Toevalswoord 3.Associaties met toevalswoord 4.Ideeën op basis van associaties 18 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl   |  www.kreanova.nl
17Ideetechniek ‘NatuurElementen’ Veel vindingen (bijvoorbeeld de streepjescode) zijn geïnspireerd op voorbeelden uit de natuur. Dezetechniek maakt gebruik van dit principe. In plaats van rechtstreeks ideeën of oplossingen tebedenken voor een bepaalde vraag, verdiepen we ons eerst in iets uit de natuur (een dier, plant,natuurfenomeen) dat overeenkomsten vertoont met het onderwerp van je vraag. Op basis van dekenmerkende eigenschappen van dit ‘iets’ uit de natuur, bedenken we vervolgens nieuwe ideeën. Hoe ga je te werk? 1.Bepaal wat het onderwerp is waarover je nieuwe ideeën wilt bedenken. 2.Benoem enkele zaken uit de natuur (dier, plant, organisme of natuurfenomeen) die op de één of andere manier verband houden met	dit onderwerp. Kies er vervolgens één die je aanspreekt. 3.Schrijf enkele bijzondere eigenschappen op van de door jou uit de natuur gekozen zaak. 4.Bedenk vervolgens nieuwe ideeën met deze bijzondere eigenschappen als inspiratiebron. 5.Geen nieuwe ideeën meer? Kies dan één van de andere natuurzaken uit stap 2 en start opnieuw. 19 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl    |  www.kreanova.nl
18Voorbeeld ideetechniek NatuurElementen Een organisatiebureau zoekt manieren om het aanstaande seminar te promoten. Voor toepassing van de techniek NatuurElementen gaan we in de natuur op zoek naar overeenkomsten met eenseminar. Gevonden overeenkomsten: vogelzwermen, bijennest, sprinkhanen, en zalmen. Gekozen wordt voor deze laatste. Vervolgens bekijken we in detail enkele eigenschappen van zalmen. En op basis vandeze eigenschappen bedenken we nieuwe ideeën. Zie hieronder … Eigenschappen van zalmen: Ideeën op basis van deze eigenschappen: Komen bijeen in naseizoen Kies een tijdstip waarop je doelgroep het rustig heeft Zwemmen tegen de stroom in Laat de deelnemers enige moeite doen om erbij te kunnen zijn; dit maakt het exclusief en dus extra interessant Sterven kort na de paring Wijs erop dat dit de laatste kans is om deel te nemen; vol = vol Ze zijn daarna een gemakkelijke prooi voor beren; Werk in de promotie samen met partijen die ook een Beren liften als het ware mee boodschap voor deze doelgroep hebben Uitdaging: Pas de techniek eens toe op een eigen vraag of probleem. Gebruik het hulpformulier op de volgende pagina. 20 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl    |  www.kreanova.nl
19Hulpformulier bij ideetechniek ‘NatuurElementen’ 1.Startvraag 2.Natuurelementen 3.Bijzondere eigenschappen 4.Vertalen eigenschappen naar ideeën 21 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl     |  www.kreanova.nl
20Een mini plan-van-aanpak voor je ideeën 1.Geef een bondige omschrijving van je idee 2.Waarom is het een ijzersterk 3.Welke punten moeten nog 5.Wat ga je op korte termijn doen om Wanneer worden opgelost om je idee tot het idee te realiseren? afgerond? idee? Noem minimaal 3 punten. een succes te maken? 1. Vandaag 2. Morgen 3. Begin volgende week 4. Begin volgende maand 4.Met w elke andere ideeën kan je idee worden gecombineerd zodat hetwordt versterkt? 6.Bedenk een gew eldige naam voor dit idee en gebruikdeze naam om iedereen over je idee te vertellen! 22 KreaNova BV  |  Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen  |  Tel:  088 - 700 5000  |  info@kreanova.nl   |  www.kreanova.nl
Heeft u genoten van deze minicursus? Mail hem dan gerust door aan uw vrienden en kennissen. Als u op de hoogte wilt blijven van onze seminars op het gebied van creativiteit en innovatie, meld u zich dan aan voor onze nieuwsbrief via  http://www.kreanova.nl/nieuwsbrief  (klik op de link) Of volg ons via twitter: http://twitter.com/#!/KreaNova_NL  (klik op de link) Deze minicursus is een uitgave van KreaNova BV. U mag deze pdf naar hartelust kopiëren, printen, verspreiden en er op enigerlei andere wijze uw voordeel mee doen. Het liefste zien wij natuurlijk dat u zich de principes en technieken uit deze minicursus weet eigen te maken.Neem bij vragen gerust contact met ons op. U vindt onze gegevens hieronder. © 2011 KreaNova BV Valckstraat 31 7203 GB  Zutphen Tel: 088 - 700 5000 Email: info@kreanova.nlInternet:www.kreanova.nl

More Related Content

Featured

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by HubspotMarius Sescu
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTExpeed Software
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsPixeldarts
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthThinkNow
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfmarketingartwork
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsKurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summarySpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentLily Ray
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best PracticesVit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementMindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...RachelPearson36
 

Featured (20)

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 

KreaNova Minicursus Creatief Denken

  • 2. Inhoudsopgave 1 Ideetechniek ‘Omkering’ 3 2 Voorbeeld ideetechniek ‘Omkering’ 4 3 Hulpformulier bij ideetechniek ‘Omkering’ 5 4 Wat is Creatief Denken? 6 5 Waarom is Creatief Denken (voor de meeste mensen) zo moeilijk? 7 6 Associëren 8 7 Oefening Associëren 9 8 Verbeeldingskracht 10 9 Oefening Verbeeldingskracht’ 11 10 Ideetechniek ‘Sprinter’ 12 11 Voorbeeld ideetechniek ‘Sprinter’ 13 12 Ideetechniek ‘Regels Breken’ 14 13 Voorbeeld ideetechniek ‘Regels Breken’ 15 14 Ideetechniek ‘Toevalstreffers’ 16 Voorbeeld ideetechniek Toevalstreffers 15 17 16 Hulpformulier bij ideetechniek ‘Toevalstreffers’ 18 17 Ideetechniek ‘NatuurElementen’ 19 18 Voorbeeld ideetechniek NatuurElementen 20 19 Hulpformulier bij ideetechniek ‘NatuurElementen’ 21 20 Een mini plan-van-aanpak voor je ideeën 22 2 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 3. 1Ideetechniek ‘Omkering’ We keren het eens om. We beginnen deze minicursus eens niet met een stuk theorie, maar direct met een praktische ideetechniek, dezogenaamde ‘Omkering’. Dit is een heel krachtige techniek voor het bedenken van nieuwe ideeën. Met het omkeren van de vraagstellen verleggen we het denkkader naar geheel andere gebieden. Gebieden die je niet of niet zo snel zouverkennen bij het oplossen van de ‘normale’ vraagstelling. Door ideeën te bedenken voor de omgekeerde vraag, en door deze ideeën vervolgens op hun beurt om te keren, ontstaan creatievenieuwe ideeën. Omkering kan op nagenoeg alle probleemsituaties worden toegepast, en leidt direct tot nieuwe perspectieven, inzichten, ideeën enoplossingen. Hoe ga je te werk? 1.Bedenk waar je ideeën over wilt bedenken en schrijf dit in de vorm van een vraag op. 2.Draai deze oorspronkelijke vraag om: Hoe zorgen we ervoor dat het omgekeerde wordt bereikt? Maak hiermee een nieuwe prikkelende vraagformulering. 3.Bedenk vervolgens minimaal 12 ideeën als oplossing voor deze omgekeerde vraag. 4.Als er voldoende ideeën zijn bedacht, probeer dan de gevonden ideeënopnieuwom te draaien, zodat erechte ideeënvoor de oorspronkelijke vraagstelling ontstaan. 5.Draai de ideeën niet domweg om maar gebruik je fantasie om er écht iets waardevols van te maken. 3 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 4. 2Voorbeeld ideetechniek ‘Omkering’ Een bouwbedrijf zoekt manieren om de eigen medewerkers aan zich te binden. Besloten wordt het probleem eerst om te keren via de volgende vraagstelling: ‘hoe kunnen we ervoor zorgen dat al onze medewerkers morgenochtend hun ontslagbrief inleveren?’ Vervolgens komen de ideeën vanzelf: 1.geef iedereen een hoge vertrekpremie, 2.maak het bedrijf onbereikbaar per auto; sluit de garage hermetisch af, 3.voergeen reparaties meer uit die door het personeel zijn aangevraagd, 4.serveer bedorven voedsel, 5.maak een externe nieuwsbrief waarin de directie roddelt over het eigen personeel. Om échte ideeën voor het échte probleem te krijgen, keren we de ideeën (met fantasie) nogmaals om: 1.in plaats van een vertrekpremie, krijgt iedereen een hoge bonus bij elke 5 volgemaakte dienstjaren, 2.in plaats van onbereikbaar te zijn per auto, introduceert het bedrijf Valet-parking, 3.Inplaats van geen reparaties meer uit te voeren, organiseren we een teambuilding-klusweekend, 4.in plaats van bedorven voedsel, komt er een pluktuin waar iedereen verse groenten en fruit kan plukken, 5.in plaats van naar buiten toe te roddelen, houden we jaarlijks een cabaretvoorstelling voor/door personeel. Uitdaging: Pas de techniek eens toe op een eigen vraag of probleem. Gebruik het hulpformulier op de volgende pagina. 4 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 5. 3Hulpformulier bij ideetechniek ‘Omkering’ 1.Startvraag 2.Omgekeerde vraag 3.Omgekeerde ideeën 4.Echte ideeën 5 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 6. 4Wat is Creatief Denken? We hebben zojuist al even kennis kunnen maken met een basistechniek voor Creatief Denken, de omkering. Maar wat is nu eigenlijkCreatief Denken? Bij het horen van het woord ‘creativiteit’ krijgen de meeste mensen spontaan associaties met aquarelleren, boetseren, bloemschikken,dakpannen decoreren en dergelijke. Liefst in een openlucht-workshop en onder deskundige begeleiding. Deze vorm van bezigheidwordt vaak ‘creatief’ genoemd. Bij nadere beschouwing blijkt het creatieve tot uitdrukking te komen in het zo goed mogelijk navolgenvan het voorbeeld van de workshopleider. Over deze vorm van creativiteit gaat het hier niet. Creativiteit in onze opvatting gaat verder dan ‘creatief bezig zijn’. Creativiteit houdtverband met ons vermogen om problemen op te lossen en nieuwe ideeën te bedenken. En met de menselijke behoefte om vernieuwendte zijn. En dan blijkt creativiteit schuil te gaan in alledaagse dingen. In het inrichten van je nieuwe huis, het organiseren van een feest, het verrassen van je partner, het motiveren van medewerkers, het voorbereiden van een presentatie, of het onderhandelen met je baas. Enin het oplossen van vraagstukken op je werk, uiteraard. Als je in een willekeurige ruimte om je heen kijkt, zie je overal voorbeelden van menselijke creativiteit. Alles wat wij aan gebruiksvoorwerpen tot onze beschikking hebben berust in essentie altijd op een creatief idee: een idee dat ooit is geboren om iets opeen andere manier te gaan gebruiken, bewerken, of te combineren. Creativiteit is de bron van elke vernieuwing of innovatie. Over dat soort creativiteit gaat het in deze minicursus. Over ons vermogen om met nieuwe ideeën te komen. In feite komt creativiteiterop neer dat je in staat bent om met alles wat er al bestaat nieuwe combinaties met een nieuwe toegevoegde waarde en betekenis tebedenken. KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl 6
  • 7. 5Waarom is Creatief Denken (voor de meeste mensen) zo moeilijk? De meeste mensen vinden het erg moeilijk om op nieuwe ideeën te komen. Dit komt doordat we vastzitten in denkpatronen… Onze hersenen zijn opgebouwd uit hersencellen, ongeveer 100 miljard stuks. Elk van deze cellen heeft duizenden verbindingen met andere cellen. Via deze verbindingen geven de hersencellen informatie, afkomstig van onze zintuigen, aan elkaar door. Elke keer als eensignaal een bepaald patroon volgt wordt de weerstand langs dat spoor verminderd. Het spoor wordt daarmee verder versterkt. De kansdat een volgend signaal weer hetzelfde spoor kiest is daarmee toegenomen. Waarschijnlijk is dit de manier waarop wij informatie (indrukken, ervaringen, herinneringen) in onze hersenen opslaan: als een netwerkvan aangelegde sporen. Deze sporen, ook wel denkpatronen genoemd, helpen ons in het dagelijks functioneren: een taal spreken,autorijden, je eigen moeder herkennen. Onze hersenen proberen voortdurend signalen te herkennen en te interpreteren. Het brein volgtdaarbij letterlijk de weg van de minste weerstand. Zodra een bevredigende oplossing of verklaring is gevonden, stoppen onze hersenenhet zoekproces. Onze hersenen zijn op hun eigen manier zuinig met energie. Om toch nieuwe ideeën en oplossingen te vinden moeten de hersenen worden gedwongen om buiten hun denkpatronen te treden. Maar dat kost extra energie, en helaas zijn onze hersenen van nature een beetje lui. Voorheen nuttige denkpatronen manifesteren zichnu opeens als lastige denkblokkades. Alle technieken van creatief denken komen er in essentie op neer dat denkblokkades wordenopgespoord en overwonnen. Door over de denkblokkade heen te klimmen, door eronderdoor te graven, door er rustig omheen te lopen,of door de denkblokkade met dynamiet op te blazen. Creatief denken komt er op neer dat je bewust op zoek gaat naar ideeën die buiten je denkpatronen liggen. Hiertoe maak je gebruik vantechnieken die je buiten die denkpatronen brengen. Hierdoor kom je op nieuwe prikkels en ingevingen. Deze prikkels en ingevingenvormen de basis voor nieuwe ideeën. Door open te staan voor de prikkels van buiten vormen zich beginnetjes van nieuwe ideeën in jehoofd. Door deze te omarmen en je best te doen om deze passend te maken voor het op te lossen probleem, ontstaan er bruikbarenieuwe ideeën. Maar dat gaat natuurlijk niet zomaar; daar moet je verbeeldingskracht en associatievermogen voor trainen 7 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 8. 6Associëren Een belangrijke vaardigheid voor Creatief Denken is het vermogen om verbanden te zien tussen verschillende begrippen. We noemen ditook wel ‘associëren’. Het woord ‘Appel’ doet bijvoorbeeld denken aan:‘taart, boom, dorst, peer, de kunstenaar KarelAppel, de Haagse toneelgroep De Appel’, etc. Ditzijn allemaal associaties die je kunt krijgen bij hetwoord ‘appel’. Hoe gemakkelijker je in staat bent om te associëren, hoe gemakkelijker je bestaande mogelijkheden met elkaar kunt combineren totiets nieuws. Met andere woorden; hoegemakkelijker je nieuwe ideeën kunt bedenken.Associëren is dus een belangrijke vaardigheid voorcreatief denken en daarom zinvol om te oefenen. Hieronder zie je in schema associaties rondom hetwoord ‘Appel’. Zoals je ziet kun je vanuit degevonden associaties ook weer verder associëren.Niets houdt je dus tegen om je creativiteitvleugels te geven. 8 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 9. 7Oefening Associëren Probeer onderstaand schema in maximaal 2 minuten geheel te vullen met associaties. Begin in het midden met als startwoord: ‘voetbal ‘ 9 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 10. 8Verbeeldingskracht Elke nieuwe vinding (nieuw of verbeterd product of dienst) begint met een eerste, ruwe gedachte. Een hersenspinsel. Om de lange weg van hersenspinsel tot nieuw product of dienstmet succes te volbrengen hebben we volop onze verbeeldingskracht nodig. Eerst voor onszelf, om ons een voorstelling te maken van hoe ons idee gaat werken, hoe het eruit gaat zien, etcetera. We moeten er natuurlijk eerst zelf in geloven dat het gaat werken. Wemoeten dit ons kunnen voorstellen en er zelf van overtuigd raken. Het is nog vrij eenvoudig om jezelf te overtuigen van je eigen goede idee; maar het is veel moeilijker om anderen te overtuigen van iets wat alleen nog maar in jouw hoofd bestaat. Wemoeten namelijk de nodige vooroordelen overwinnen. Vol gas dus voor de verbeeldingskracht. Letterlijk alles is toegestaan om uw idee op anderenover te brengen. Maak het zo concreet mogelijk. Vertel erover alsof u het al bestaat, alsof hetiets nieuws is wat u toevallig op uw stedentrip in New York bent tegengekomen. Vooroordelen bij nieuwe ideeën Daar hebben we geen tijd voor! Ja maar… Dat bestaat al! Laten we even serieus blijven! Dat hebben we al eens geprobeerd! Welles! Nietes! Dat isniet logisch! Sinds wanneer ben jij een expert? Dat past niet binnen onze organisatie! Daar voelt de directie toch niets voor! Dat is te duur! Hierhebben we geen tijd voor! Dat is niet onze verantwoordelijkheid! Werk jij bij marketing of ik? Dat lukt natuurlijk nooit… Dat weet toch iedereen? 10 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 11. 9Oefening Verbeeldingskracht’ Neem een stift en geef in 2 minuten zoveel mogelijk cirkels een betekenis (zoals de 1e drie) 11 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 12. 10Ideetechniek ‘Sprinter’ Normaal gesproken denken we eerst heel goed na voordat we een idee durven uitspreken. ‘Het moet wel een goed ideezijn, toch?’ Maar door deze denkhouding zijn we vooraf al aan het oordelen over de kwaliteit van de ideeën, en lukt hethaast niet om ook maar één idee naar buiten te brengen. De techniek ‘Sprinter’ verlegt de aandacht van dekwaliteitnaar dekwantiteitvan de ideeën. Hierbij gaat het erom wiede meeste ideeën kan bedenken, ongeacht de inhoud ervan. Door op deze manier de aandacht te richten op hetbedenken vanVEELideeën, ontsnap je aan je eigen oordelen en kom je vanzelf op nieuwe invalshoeken. Dus om één goed idee te krijgen, bedenkt je gewoon eerst een heleboel. En daarna kies je er het beste idee uit. Dezetechniek werkt het beste met z’n tweeën of met nog meer personen. Hoe ga je te werk? 1.Bedenk waar je ideeën over wilt bedenken en schrijf dit in de vorm van een vraag op. 2.Zoek iemand om tegen te ‘sprinten’. Spreek een wedstrijdje af van wie in 5 minuten de meeste ideeën kan bedenken. 3.Zet een eierwekker op 5 minuten en brein er op los. Schrijf alle ideeën voor jezelf in stilte op. 4.Stop na 5 minuten met schrijven en bepaal wie de meeste ideeën heeft. De winnaar krijgt eeuwige roem. 5.Lees daarna alle ideeën rustig door. 6.Kies de beste ideeën uit! 12 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 13. 11Voorbeeld ideetechniek ‘Sprinter’ Vraag: Hoe kunnen we de kredietcrisis de baas blijven? (37 ideeën bedacht in 5 minuten). 1.Gebruik de tijd om nieuwe producten te bedenken 18.Leer te leven met de helft 2.Gebruik de tijd om nieuwe diensten te ontwikkelen 19.Wordt kredietcrisis-specialist 3.Maak je huidige producten eenvoudiger *** 20.Schoenlappers hebben het druk; wordt schoenlapper 4.Maak je product / dienst geschikt voor andere doelgroepen 21.De ALDI draait ook niet slecht; wordt discounter 5.Maak je product / dienst beter dan de concurrenten 22.Richt je op onderhouds-consultancy 6.Doe gewoon meer dan de concurrenten 23.Organiseer feel good cursussen 7.Start een actie: koop nu, betaal bij een AEX van 350 24.Maak je product / dienst leuker dan de concurrenten 8.Koop nu, en betaal mij in aandelen in jouw bedrijf 25.Maak je product / dienst sneller dan de concurrenten 9.Maak je producten duurzaam (Cradle to Cradle), want daar heeft men geld 26.Geef workshops over: hoe bedenk ik ideeën om uit de crisis te komen voor over 27.Hou een brainstorm over: hoe maak ik mijn diensten goedkoper 10.Richt je op de herstelbranche, mensen willen vervanging uitstellen 28. Maak je product / dienst aantrekkelijker 11.Gebruik de tijd om je marketing opnieuw te organiseren *** 29.Maak je product / dienst internationaal 12.Maak je bedrijf klimaatneutraal en vertel dit in een nieuwsbrief 30.Maak je product / dienst virtueel 13.Idem co2 uitstoot - carpoolen concreet maken, wie doet het wie wil het 31.Koop nu, en betaal pas als mijn dienst jou waarde oplevert wie kan het 32.Koop niet, maar ruil jouw diensten tegen die van mij 14.Neem een baan als ambtenaar 33.Besteed de tijd om extra aandacht te geven aan je klanten *** 15.Kijk naar de contacten die je al hebt 34.Doe iets voor het goede doel 16.Zijn er dingen die je voor elkaar kunt doen zonder dat er geld aan te pas 35.Geef lezingen en bouw aan je naamsbekendheid komt*** 36.Schrijf een boek over je ervaringen in jouw branche van de laatste 5 jaar 17.Emigreer naar IJsland (ons geld is daar) 37.Ontwikkel een digitale cursus ‘hoe overleef ik de crisis?’ (***= als “beste” beoordeelde ideeën) Uitdaging: Bedenk nu zelf in 2 minuten zoveel mogelijk ideeën voor: Een nieuw product voor je bedrijf Manieren om je 40e verjaardag te vieren Hoe je kunt overleven zonder auto (of TV) Op vakantie gaan zonder geld Meer informatie van je klanten krijgen … of een ander onderwerp naar keuze 13 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 14. 12Ideetechniek ‘Regels Breken’ Vaak worden we bij het bedenken van ideeën gehinderd door allerlei ‘regels’. Dit kunnen verborgen of onbewusteaannames en vooroordelen, maar ook expliciete richtlijnen en voorschriften. Hierdoor zijn we niet onbevangen en komen niet alle mogelijke ideeën naar boven. Door van te voren deze ‘regels’ op te sporen word je je ervan bewust, en ben je in staat jezelf af te vragen: ‘wat zou ergebeuren als deze regel of aanname niet zou gelden? Daarna kun je weer nieuwe ideeën bedenken die de vooronderstelling teniet doen of die de regel overbodig maken. Hoe ga je te werk? 1.Bedenk waar je ideeën over wilt bedenken en schrijf dit in de vorm van een vraag op. 2.Ga op zoek naar de vooronderstellingen die van toepassing zijn op je vraagstuk. Hiermee bedoelen we de de onuitgesproken ‘regels’ of verborgen aannamen. Maak een lijst van al devooronderstellingen die je kunt vinden. 3.Verdiep je in de gevonden vooronderstellingen en vraag je af waarom deze van toepassing is. 4.Bedenk vervolgens wat er mogelijk is als de vooronderstelling of regel niet zou gelden, of hoe je er voor kunt zorgen dat de vooronderstellingen of regels niet van toepassing zouden hoeven zijn. 14 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 15. 13Voorbeeld ideetechniek ‘Regels Breken’ Vraag: Hoe kunnen we probleem van wachtrijen aan de kassa’s in de supermarkt verminderen? ‘Regels’ of Overwegingen Nieuwe ideeën op basis van uitgeschakelde regels /vooronderstellingen vooronderstellingen De klanten staan in rijen bij dekassa’s. Maar kunnen ze ookergens anders op hunbeurt wachten? De klanten sluiten pas aan bij een kassa als deze vrij komt. Zo heeftniemand het gevoel in de verkeerde rij te staan. Wachten is saai en vervelend. Hoe kunnen we dewachttijd leuk of nuttigmaken? Terwijl de klanten wachten kunnen ze luisteren/kijken naar nieuws/reclame/ amusement/ zichzelf in een lachspiegel. Een lange wachtrij is hetprobleem van de klant, niet vande supermarkt. Hoe kunnen we hetprobleem verleggen naarde supermarkt? Hoe langer een klant in de rij staat, hoe meer korting ze krijgen. Of elke4e wachtende krijgt z’n boodschappen gratis mee. Op deze manier heeft de supermarkt een probleem als de wachtrij te lang is en is er eenstevige prikkel om dit niet te laten gebeuren. De klanten moeten betalen aande kassa. Maar kunnen ze niet opeen andere manier De rekening wordt thuisgestuurd. afrekenen? De kassa’s staan in de winkel. Maar kunnen ze nietergens anders staan? Mobiel afrekenen op het parkeerterrein Je moet met je Hoe kunnen we ervoorzorgen dat je direct doorkunt lopen? De klant laat zijn volle wagen staan en komt later terug. Ondertussenheeft de winkel de boodschappen gecontroleerd en de kassabon boodschappenwagen wachtenbij de kassa opgemaakt. Bij de uitcheckbalie staat je kar tegen betaling klaar.Klant rekent zelf het bedrag uit en de supermarkt gaat De boodschappen moetengecontroleerd worden Kan dat ook anders? steekproefsgewijs controleren. 15 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 16. 14Ideetechniek ‘Toevalstreffers’ Het toeval wil soms ook een handje helpen bij het vinden van ideeën. Deze techniek maakt daar gebruik van doorideeën te vinden met als inspiratie een willekeurig woord. Hoe ga je te werk? 1.Gooi met een dobbelsteen om een kolom te selecteren, en dan nogmaals om een rij te selecteren. Zo kies je een toevalswoord. Voorbeeld; je gooit eerst een 3 en dan een 6. Je toevalswoord is dan ‘wasknijper 1 2 3 4 5 6 1 Meloen Zeepkist Winterpeen Grasmaaier Kolibrie Keukenlade 2 Reiskoffer Gewichtheffer Stokbrood Bolhoed Nagelschaar Tijdschrift 3 Klokkenspel Structuurverf Luidspreker Afwasborstel Puntenslijper Wijzerplaat 4 Schaatsbaan Fototoestel Fietsband Vliegtuig Paprika Printer 5 Fontein Speelplaats Olifant Stokbrood Windmolen Breekijzer 6 Nachtkaars Strandstoel Wasknijper Wolkenkrabber Olietanker Muismat 2.Schrijf daarna spontaan 8 associaties op die je bij deze toevalstreffer hebt. 3.Laat je vervolgens door deze associaties inspireren tot nieuwe ideeën. 16 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 17. 15Voorbeeld ideetechniek Toevalstreffers Een producent van kopieermachines zoekt manieren om de machines gebruikersvriendelijker te maken. Voor toepassing van de techniek Toevalstreffers gooien we 2x met een dobbelsteen. De uitkomst is bijvoorbeeld 3 en 5.Vervolgens kiezen we het toevalswoord uit de tabel op de voorgaande pagina. Gevonden toevalswoord: ‘Olifant’ Gekozen wordt voor deze laatste. Vervolgens bekijken we in detail enkele eigenschappen van zalmen. En op basis vandeze eigenschappen bedenken we nieuwe ideeën. Zie hieronder … Associaties met Ideeën op basis van deze eigenschappen: Olifant Dik Dik papier >> er moeten meerdere papiersoorten in kunnen: een goedkope versie voor concepten en een dikkere luxe versie voor definitieve versies. Groot Grote letters >> De gebruiksaanwijzing ophangen in grote duidelijk leesbare vorm. Grijs Grijs is saai >> geeft de machine een design dat juist helemaal niet saai is, bijvoorbeeld art deco Neus Geur >> Signaal >> Het apparaat zou een signaal moeten versturen naar een beheerder als de toner of het papier bijna op is. Ivoor Ivoor is een verboden materiaal >> bedenk een optimale kopieerbeveiliging (of juist een machine die een kopieerbeveiliging kan doorbreken) Geheugen Onthouden >> Het apparaat moet mijn voorkeursinstellingen kunnen onthouden. Vet Regelmatig invetten voorkomt vastlopen van de machine Oerwoud Groene energie gebruiken, recyclebak ernaast zetten Uitdaging: Pas de techniek eens toe op een eigen vraag of probleem. Gebruik het hulpformulier op de volgende pagina. 17 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 18. 16Hulpformulier bij ideetechniek ‘Toevalstreffers’ 1.Startvraag 2.Toevalswoord 3.Associaties met toevalswoord 4.Ideeën op basis van associaties 18 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 19. 17Ideetechniek ‘NatuurElementen’ Veel vindingen (bijvoorbeeld de streepjescode) zijn geïnspireerd op voorbeelden uit de natuur. Dezetechniek maakt gebruik van dit principe. In plaats van rechtstreeks ideeën of oplossingen tebedenken voor een bepaalde vraag, verdiepen we ons eerst in iets uit de natuur (een dier, plant,natuurfenomeen) dat overeenkomsten vertoont met het onderwerp van je vraag. Op basis van dekenmerkende eigenschappen van dit ‘iets’ uit de natuur, bedenken we vervolgens nieuwe ideeën. Hoe ga je te werk? 1.Bepaal wat het onderwerp is waarover je nieuwe ideeën wilt bedenken. 2.Benoem enkele zaken uit de natuur (dier, plant, organisme of natuurfenomeen) die op de één of andere manier verband houden met dit onderwerp. Kies er vervolgens één die je aanspreekt. 3.Schrijf enkele bijzondere eigenschappen op van de door jou uit de natuur gekozen zaak. 4.Bedenk vervolgens nieuwe ideeën met deze bijzondere eigenschappen als inspiratiebron. 5.Geen nieuwe ideeën meer? Kies dan één van de andere natuurzaken uit stap 2 en start opnieuw. 19 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 20. 18Voorbeeld ideetechniek NatuurElementen Een organisatiebureau zoekt manieren om het aanstaande seminar te promoten. Voor toepassing van de techniek NatuurElementen gaan we in de natuur op zoek naar overeenkomsten met eenseminar. Gevonden overeenkomsten: vogelzwermen, bijennest, sprinkhanen, en zalmen. Gekozen wordt voor deze laatste. Vervolgens bekijken we in detail enkele eigenschappen van zalmen. En op basis vandeze eigenschappen bedenken we nieuwe ideeën. Zie hieronder … Eigenschappen van zalmen: Ideeën op basis van deze eigenschappen: Komen bijeen in naseizoen Kies een tijdstip waarop je doelgroep het rustig heeft Zwemmen tegen de stroom in Laat de deelnemers enige moeite doen om erbij te kunnen zijn; dit maakt het exclusief en dus extra interessant Sterven kort na de paring Wijs erop dat dit de laatste kans is om deel te nemen; vol = vol Ze zijn daarna een gemakkelijke prooi voor beren; Werk in de promotie samen met partijen die ook een Beren liften als het ware mee boodschap voor deze doelgroep hebben Uitdaging: Pas de techniek eens toe op een eigen vraag of probleem. Gebruik het hulpformulier op de volgende pagina. 20 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 21. 19Hulpformulier bij ideetechniek ‘NatuurElementen’ 1.Startvraag 2.Natuurelementen 3.Bijzondere eigenschappen 4.Vertalen eigenschappen naar ideeën 21 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 22. 20Een mini plan-van-aanpak voor je ideeën 1.Geef een bondige omschrijving van je idee 2.Waarom is het een ijzersterk 3.Welke punten moeten nog 5.Wat ga je op korte termijn doen om Wanneer worden opgelost om je idee tot het idee te realiseren? afgerond? idee? Noem minimaal 3 punten. een succes te maken? 1. Vandaag 2. Morgen 3. Begin volgende week 4. Begin volgende maand 4.Met w elke andere ideeën kan je idee worden gecombineerd zodat hetwordt versterkt? 6.Bedenk een gew eldige naam voor dit idee en gebruikdeze naam om iedereen over je idee te vertellen! 22 KreaNova BV | Valckstraat 31, 7203 GB Zutphen | Tel: 088 - 700 5000 | info@kreanova.nl | www.kreanova.nl
  • 23. Heeft u genoten van deze minicursus? Mail hem dan gerust door aan uw vrienden en kennissen. Als u op de hoogte wilt blijven van onze seminars op het gebied van creativiteit en innovatie, meld u zich dan aan voor onze nieuwsbrief via http://www.kreanova.nl/nieuwsbrief (klik op de link) Of volg ons via twitter: http://twitter.com/#!/KreaNova_NL (klik op de link) Deze minicursus is een uitgave van KreaNova BV. U mag deze pdf naar hartelust kopiëren, printen, verspreiden en er op enigerlei andere wijze uw voordeel mee doen. Het liefste zien wij natuurlijk dat u zich de principes en technieken uit deze minicursus weet eigen te maken.Neem bij vragen gerust contact met ons op. U vindt onze gegevens hieronder. © 2011 KreaNova BV Valckstraat 31 7203 GB Zutphen Tel: 088 - 700 5000 Email: info@kreanova.nlInternet:www.kreanova.nl