1. ΣΥΝΗΡΗΜΕΝΑ ΡΗΜΑΤΑ ΣΕ –ΕΩ
Οι συναιρέσεις
Οι συναιρέσεις ισχύουν για τον Ενεστώτα και τον Παρατατικό.
Τα συνηρημένα ρήματα της β τάξης σχηματίζουν τους υπόλοιπους
χρόνους κατά τα βαρύτονα φωνηεντόληκτα αφού προηγουμένως τρέψουν
το χαρακτήρα τους –ε- σε –η- π.χ ποιέω-ποιῶ , ποιήσω,
ἐποίησα, πεποίηκα, ἐπεποιήκειν.
Τα ρήματα σε –εω με μονοσύλλαβο θέμα (π.χ πλέω) στον Ενεστώτα και
στον Παρατατικό συναιρούν το χαρακτήρα τους –ε- μόνο με το –ε- ή –ει-
της κατάληξης π.χ: πλέω, πλεῖς, πλεῖ, πλέομεν, πλεῖτε, πλέουσι. Εξαίρεση
αποτελεί το συνηρημένο ρήμα δέω, δῶ (δένω) που συναιρεί το χαρακτήρα
–ε- με το φωνήεν ή τη δίφθογγο της κατάληξης (δέομεν- δοῦμεν , δέουσι-
δοῦσι)
Για την κλίση των συνηρημένων ρημάτων σε –εω- πατήστε εδώ.
ΑΣΚΗΣΗ 1
Στις παρακάτω προτάσεις να αναγνωρίσετε τους τύπους συνηρημένων
ρημάτων που υπάρχουν.
1. Τὸ πλῆθος ἐφίλει αὐτόν.
2. Πάντες οἱ ἀγαθοὶ ἄνθρωποι ποιοῦσι, ἳνα καλῶς ἐπαινῶνται παρὰ
τῶν ἄλλων.
3. Ἐν τῷ ἀγῶνι δεῖ τὸν φίλον βοηθεῖν.
4. Ὁρῶ γὰρ πολλοὺς μὲν ἰδιώτας, οἳ πάνυ πολλά χρήματα ἒχοντες οὓτω
πένεσθαι ἡγοῦνται, ὣστε πάντα κίνδυνον ὑποδύονται , έφ’ ᾧ πλείω
κτήσονται.
1
2. 5. Φανερόν ἐστι ὃτι ἀδίκως ἐμέ μᾶλλον ἀποκτεῖναι ζητοῦσιν ἢ τον φονέα
τιμωρεῖσθαι.
6. Σύ δε μοι δοκεῖς τἀνατία τῆς φιλοσοφίας ἀπολελαυκέναι.
7. Τοὺς δὲ μὴ προθυμουμένους τῶν γεωργῶν ἐτιμωρεῖτο καί τὴν χώραν
αὐτοὺς ἀφῃρεῖτο ἳνα τοῖς ἐργαζομένοις διανέμει ταύτην καί οὓτω μὴ
στεροῖτο ἡ πατρὶς καρπῶν.
ΑΣΚΗΣΗ 2
Να σχηματιστούν ισοδύναμες φράσεις με την τοποθέτηση των ρημάτων ποιῶ και
δρῶ στη θέση του ρήματος πράττω:
Τί πράττεις, ὦ ἂνθρωπε;
Ἆρ’ ἒπραττες τά δέοντα;
Εὖ πράττουσι, ὦ φίλοι.
Κακῶς πράττομεν.
Οὐ δύναμαι τοῦτο πράττειν.
Τί πράττωσιν οἱ νεανίαι;
Εὖ πράττοις.
Μή ἂδικα πράττετε.
Οὗτοι εἰσίν οἱ εὖ πράττοντες
Σπεύδω, ἳνα τό ἒργον πράττηται.
ΑΣΚΗΣΗ 3
Να αντιστοιχίσετε τους ρηματικούς τύπους της στήλης Α με τη γραμματική
αναγνώριση τους στη στήλη Β.
2
