SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  37
♦SEMUNDJET E
TRASHEGUESHME
Punoi : Orjel Kika
Klasa : 10/2
 Sëmundjet e trashëguara, ose sëmundjet gjenetike, janë
sëmundje që transmetohen nga njëri brez në tjetrin.
Sëmundjet gjenetike janë aktualisht të pashërueshme,
mbasi shkenca akoma nuk është në gjendje të korrigjoje
defektin, edhe pse ekzistojnë kura për to. Një pjesë e
madhe e sëmundjeve gjenetike janë vdekjeprurëse, ose
shkaktojnë çrregullime të rënda të funksionimit të
organeve të njeriut, që bëjnë të pamundur një jetesë
normale dhe për një kohë të gjatë. Në ndryshim nga
sëmundjet e tjera, sëmundjet gjenetike, duke u
transmetuar nga brezi në brez, përbëjnë një rrezik në rritje
për popullatën, mbasi shtohen bartësit e fshehtë të këtyre
sëmundjeve dhe, për rrjedhojë, rritet mundësia e lindjes së
fëmijëve të sëmurë.
 Është folur disa vite më parë dhe rishfaqet herë pas here ideja se
duhet një ligj për analiza paramartesore për t’i detyruar njerëzit që
të bëjnë analizat e gjakut para martesës, për disa sëmundje
gjenetike. Por, a është kjo zgjidhja më e mirë ….?
“Duhet theksuar se eksperienca botërore ka treguar se parandalimi
nuk bëhet me forma detyruese, ai duhet të kuptohet, përkrahet dhe
ndihmohet nga vetë qytetarët, mbasi janë vetë ata viktimat e
mungesës se një programi parandalimi”- theksojnë mjekët.
Skleroza
 Skleroza konsiderohet si një sëmundje
femërore. E cila zakonisht trashëgohet nga
nëna tek vajza dhe shfaqet në 90 për qind të
rasteve, gjithmonë në moshën e tretë. Kjo
sëmundje prek të gjitha shtresat e shoqërisë
dhe nuk lidhet aspak me kushtet e varfra apo
me mirëqenien. Mjekët këshillojnë analizën e
pemës gjenalogjike të familjes dhe
evidentimin e rasteve, kjo për t’u trajtuar më
pas në kohë.
Simptomat
 1-Memoria humbet çdo ditë e më shumë
2-Personi ka probleme gjuhësore
3-Pjesën më të madhe të kohës është konfuz
4-Gjërat e reja i mban mend më shumë vështirësi
5-Mund të ketë konfiguracione
6-Nuk arrin të shkruajë normal
Semundje te zemres
 Sipas studimeve të bëra në fushën e mjekësisë,
është treguar se fëmijët e prindërve që vuajnë
nga zemra kanë më shumë të ngjarë të preken
nga sëmundje zemre. Madje, sipas studimit, më i
lartë është rreziku i prekjes nga sëmundja midis
fëmijëve, se sa i trashëgimit të saj nga prindërit.
Po ashtu, ekziston rreziku i prekjes nga sëmundje
kardiovaskulare mes fëmijëve të një familjeje, se
sa i trashëgimit të saj nga prindërit.
Simptomat
 1- Marrja e frymës
2- Ënjtje e këmbëve
3- Nxirje e buzëve
4- Dhimbje si shenja infarkti
5- Bllokim
6- Shtrëngim ose dhimbje
 në kraharor
ANEMIA
 Mungesa e hekurit është shkaku më i shpeshtë i
anemisë, madje edhe shfaqja e saj është më e
shpeshtë tek femrat, dhe kjo për shkak të
menstruacioneve (që natyrisht shoqërohen me
humbje gjaku dhe me humbje hekuri). Në
moshat e shtyra, anemia nga mungesa e hekurit
ka shumë mundësi të jetë pasojë e kancerit në
gjak, ndërkohë që tek fëmijët mundet që
mungesa e hekurit të jetë pasojë e sasisë të
pamjaftueshme në dietë. Këtyre të sëmurëve u
këshillohet përdorimi i frutave të freskëta, që
përmbajnë vitaminë C, e cila ndihmon në
absorbimin ose marrjen e hekurit.
Simptomat
 1-Lodhje
2-Takikardi
3-Zbehje
5-Shpesh anemikëve ndodh t’u bien të fikët
gjatë ecjes
KANCERI I LEKURES
 Lëkura është organi më i madh dhe një nga më të rëndësishmit!
Lëkura mbulon gati plotësisht të gjithë trupin tonë. E si e tillë na
mbron nga traumat, goditjet, rrezatimet etj. Ajo ka funksion
termorregullues e frymëmarrës, deri diku.
Gjithashtu, lëkura depoziton yndyrnat, vitaminat (vitamina D) e
ujin. Lëkura ka dy shtresa epiderma/epidermis dhe
derma/dermis. Shtresa e parë (e jashtmja) ka tri lloj qelizash:
Bazale, skuamozë dhe (të sheshta, si luspa) dhe melanocitet.
Këto ndarje shërbejnë për të shpjeguar disa tipa kanceresh në
lëkure. Pasi ato klasifikohen në varësi të qelizave ku ato prekin.
Sipas specialistëve, edhe pse njerëzit mendojnë të kundërtën, më
së shumti nga kjo sëmundje preken meshkujt. Megjithatë lajmi
më i mirë është se thuajse në 90 për qind të rasteve sëmundja
është e durueshme.
Simptomat:
 1-Numër i lartë nishanesh në trup
2-Ato kanë ngjyrë të errët
3-Nishanet janë zakonisht në formë simetrike
4-Zakonisht këto nishane kanë një diametër
prej 6 milimetra
5-Sëmundja shfaqet në shtresën e jashtme të
lëkurës
6-Puçrrat dhe nishanet shfaqen në çdo pjesë
të trupit.
Semundjet e trashegueshme
KANCERI I GJIRIT
 Kanceri i gjirit karakterizohet nga një periudhë e heshtur.Që ai të
bëhet i kapshëm klinikisht duhet të arrijë madhësinë së paku 1
cm, që korrespondon 7-9 vjet. Kanceri i gjirit nuk është një
sëmundje lokorigionale, që metastazon (përhapet) vonë, por një
sëmundje sistemike që në diagnostikimin e parë. Përhapja e
metastazave bëhet me anë të gjakut dhe të limfës. Në fillim
përhapet në zonat fqinje, në lëkurë, mbi muskuj dhe në paretin
torakal (kraharor), më pas në metastaza të largëta, më shpesh në
mushkëri, kocka, mëlçi. Ndër shenjat e para të kancerit të gjirit
mund të veçojmë ndër të tjera një lloj dhimbjeje që në gjuhën
mjekësore njihet me emrin mastodynia ose edhe me shfaqjen e
një mase të ngritur në njërin nga gjiret e pacientes. Në ditët e
sotme, në shumicën e rasteve, kanceri i gjirit zbulohet nga një
teknikë që quhet mamografi, që bën të mundur zbulimin e një
nodule jo simptomatike, d.m.th që s’ka zhvilluar akoma
simptoma tek pacientja. N.q.s tumori është prezent mund të
vihet re në momagramë në formë kokrre nën sqetulla.
Simptomat
 1-Ndryshime të madhësisë dhe pozicionit të
gjirit
2-Ndryshime të lëkurës
3-Lëkura bëhet me gropëza, bëhet e fortë.
4-Në ndonjë rast merr ngjyrën e kores së
portokallit.
5-Ndryshime të thithit si rrafshimi, futja
brenda, spostimi, sekrecionet.
6-Masë aksilore (nën sqetull).
Semundjet e trashegueshme
KANCERI NE STOMAK
 Stomaku është i ndarë në 5 shtresa të ndryshme. Kanceri
mund të zhvillohet në secilin prej këtyre seksioneve. Duke
filluar nga shtresa më e jashtme, numërohen 5 shtresa dhe
shtresa më e brendshme quhet mukozë. Acidi i stomakut
dhe lëngu tretës janë të përbëra nga shtresa e mukozës.
Shtresa tjetër quhet submukoza dhe është e rrethuar nga
muskulaturë, një shtresë muskujsh që lëviz dhe përzien
stomakun.Tumoret e stomakut janë ndër kanceret më të
shpeshtë të traktit tretës dhe hasen më tepër në pjesët e
popullatës me nivel të ulët higjieno-sanitar dhe social-
ekonomik. Kanceri i stomakut takohet më shumë në ato
zona të popullatës ku vërehet konsum më i lartë i
ushqimeve me bazë karbohidratesh, të kripurash, të
konservuara dhe të varfra me fibra dhe perime të freskëta.
Simptomat
 1-Rënie në peshë, ndonëse i sëmuri ushqehet
mirë
2-Neveri ndaj ushqimeve, sidomos ndaj mishit
3-Dhimbja ngjan me atë të ulçerës, derisa bëhet
e padurueshme
4-Hemorragji nga goja
5-Nuk qetësohet nga medikamente të ndryshme
6-Personat me këtë sëmundje urinojnë shpejt.
Semundjet e trashegueshme
KANCERI NE MUSHKERI
 Kanceri i mushkërive është kanceri i dytë për nga
shpeshtësia e përhapjes mes llojeve të kancerit dhe i
pari për nga numri i vdekjeve. Në grafi kanceri shihet
vetëm kur është mbi 1 cm, por kur kanceri i
mushkërive ka arritur madhësinë 1 cm, zakonisht ka
arritur të japë metastaza. Për këtë arsye grafitë nuk
janë të mira për zbulimin e hershëm të kancerit
mushkëror. Kanceri me qeliza të vogla trajtohet me
rrezatim dhe kemioterapi. Në rast se sëmundja
kapet herët, është shumë i lehtë për t’u shëruar,
sepse në shumicën e rasteve nuk përhapet në
organet e tjera të trupit. Ka njerëz të cilët jetojnë
vetëm me një mushkëri, e njëjta gjë si me veshkat.
Simptomat
 1-Kollë
2-Hemoptizi
3-Ngjirje (nga prekja e nervit laryngeus
recurrens)
4-Humbje peshe
5-Pneumoni të shpeshta
6-Temperaturë.
Semundjet e trashegueshme
CERMA
 Cerma është një sëmundje e kyçeve, që në shumicën e rasteve
rezulton në inflamacion të kyçeve që vjen pa ”paranjoftim” dhe
jep shumë dhimbje. Shpesh ndikohet vetëm një nga kyçet. Në
rastet më të zakonshme është kyçi i gishtit të madh të këmbës që
inflamohet. Ndryshe kjo sëmundje njihet edhe si përdhesi. Nëse
duam të parandalojmë përdhesin mund të përpiqemi të jemi
koshientë për disa gjëra. Këshillohet të pimë sasi të arsyeshme
pijesh alkoolike kur jemi duke e kombinuar pirjen me ngrënie
ushqimesh të pasura me proteina. Këshillohet gjithashtu të pimë
sa më shumë ujë dhe lëngje për të lehtësuar nxjerrjen e acidit urik
nga trupi. Duhet pasur parasysh se nëse vuajmë nga sëmundjet e
zemrës, duhet të këshillohemi me mjekun për sasinë e lëngjeve
që konsumojmë. Rënia në peshë është e rëndësishme për të
pakësuar rrezikun e shfaqjes së përdhesit.
Simptomat
 1-Zakonisht sëmundja shfaqet natën
2-Gishti i madh i këmbës dhemb dhe ënjtet
3-Kyçi nuk duron asnjë prekje
4-Dhimbja shoqërohet me ethe
5-Në shumë raste edhe me temperaturë
6-Lëkura vyshket
RËNIA E FLOKËVE
 Rënia e flokëve, ashtu si ngjyra e syve, është një tipar
i trashëgueshëm. Me kalimin e kohës floku bëhet i
hollë dhe bie kur folikulat vdesin. Gjenet që
provokojnë rënien e flokut janë të transmetueshme
nga të dy prindërit. Është i kotë riti që ndiqet shpesh
nga prindërit për të qethur fëmijët e vegjël, në
mënyrë që të rritet dhe shtohet floku. Nëse njëri nga
prindërit vuan rënien e flokut, ajo do transmetohet
tek fëmija, nëse ai ka marrë gjenet e tij. Por nga ana
tjetër nuk është e thënë që prindi vuan rënien e
flokut dhe patjetër duhet ta ketë dhe fëmija. Kjo
është në varësi se nga cili prind i janë transmetuar
gjenet fëmijeve.
Semundjet e trashegueshme
SPONDILIATROZA
 Spondiliatroza është një sëmundje e shpeshtë. Pjesa
që preket më shumë është ajo e shtyllës kurrizore. I
sëmuri ndien dhimbje në bel dhe nuk mund të
përkulet dot. Dhimbja përhapet nga fundi i belit deri
në afërsi të bishtit të vertebrës së fundit. Dhimbja
shkon deri në zverk. Dhimbjet e shkaktuara
shpeshherë bllokojnë edhe frymëmarrjen. Ekzistojnë
dy tipa të kësaj sëmundjeje lumbare dhe ajo
cervikale. Dhimbjet e sëmundjes shkaktohet
lehtësisht nga stresi, emocioni, tensioni dhe është e
shpeshtë tek njerëzit depresivë dhe me ankth; ndaj
një nga metodat e kurimit është edhe psikoterapia,
pasi kjo sëmundje lidhet më emocionet intense.
Simptomat
 1-Dhimbjet janë të fiksuara në një vend
2-Dhimbjet janë pulsuese
3-Dhimbja shfaqet edhe natën
4-Personat kërkojnë kryesisht qetësi
5-Spondiliatroza shkaktohet edhe me marrje
mendsh
6-Me të vjella
Semundjet e trashegueshme
MIGRENA
 Migrena është një ndër shfaqet më të shpeshta të dhimbjes së
kokës. Kjo dhimbje shkaktohet nga enët e gjakut të trurit kur ato
punojnë jo normalisht. Enët e gjakut të zgjeruara në kokë janë
nxitësi i parë për dhimbjen e migrenës. Këto dhimbje prekin çdo
moshë, por më shumë ato midis moshës 20 dhe 50 vjeç. Ekziston
dhe një predispozitë gjenetike. Një në 4 gra dhe një në 12 burra
mund ta përjetojë këtë dhimbje. Migrena është dhimbje e
përqendruar, e cila shtohet në pjesën e pasme të kokës dhe
sidomos në nyjën mes kokës dhe qafës. Me migrenë
nënkuptohen një valë dhimbjesh akute, në një gjysmë të kokës,
shpesh të shoqëruara nga të vjella dhe marramendje.
Patogjenezia e migrenës është e lidhur me modifikimin e fluksit
të gjakut cerebral, shkaktuar nga shqetësime arterioale.Terapia
kundër dhimbjeve të migrenës bazohet në përdorimin e
antifiamatorëve jo me përbërje steroidesh, si aspirina ose të tjera
të ngjashme, duke i krijuar vetes kushte errësire dhe qetësie.
Simptomat
 1-Dhimbje koke të përqendruara në njërën
anë
2-Krizat zgjasin 15 minuta deri në 1 orë
3-Ata që vuajnë nga migrena janë të zbehtë
4-Janë persona që kanë ftohtë
5-Kanë luhatje humori
6-Gjithmonë preferojnë errësirën derisa t’u
kalojnë dhimbjet
Semundjet e trashegueshme
HEMORROIDET
 Hemorroidet janë inflamacion i enëve të gjakut rreth anusit
dhe pjesës së poshtme të rektumit (pjesa fundit e zorrës së
trashë), të cilat janë të zgjeruara nën presion njëlloj si
variçet e këmbëve. Kjo është sëmundje e shpeshtë tek të dy
gjinitë. Në disa shtete i thonë sëmundja e gjysmës sepse
pothuajse gjysma e popullsisë në moshë mbi 50 vjeç është e
prekur. Shfaqja e hemorroideve është e shpeshtë tek gratë
me barrë. Në shkaqet e tjera të shfaqjes së sëmundjes janë
edhe të qëndruarit ulur për shumë kohë të gjatë, sëmundjet
e mëlçisë të shoqëruara me zmadhim të saj, prania e ujit në
hapësirën midis organeve në bark (asciti), neoplazmat
(sëmundjet kancerogjene_ e aparatit tretës etj; pra, të
gjitha ato procese që shoqërohen me rritje të presionit të
bark.
Simptomat
1-Kruarje anale
2-Dhimbje anale, sidomos kur ulesh
3-Derdhje gjaku i pastër d.m.th ngjyrë e
hapur
4-Dhimbje gjatë jashtëqitjes
Semundjet e trashegueshme
SËMUNDJET PNEOMONARE
 Sëmundjet e aparatit të frymëmarrjes
radhiten ndër më shqetësueset për
shqiptarët. Gjithnjë dhe më tipike për këtë
grup janë bërë sëmundje dhe vdekjet nga
pneumonia, gripi dhe bllokimi kronik i
mushkërive. Një ndër faktorët kryesorë të
shfaqjes së sëmundjes është edhe niveli i lartë
i ndotjes, ku jeton personi. Ky nivel lidhet
ngushtë jo vetëm me ajrin brenda shtëpisë së
tij, por edhe ajrin në qytetin ku banon.
Simptomat
 1-Kollë e madhe
2-Bllokim i mushkërive deri në rrugët e
frymëmarrjes
3-Në ndonjë rast edhe bllokim i kordave
zanore (ikën zëri)
4-Zverdhje e personave
5-Dobësi fizike
Semundjet e trashegueshme

Contenu connexe

Tendances

Kequshqyerja dhe semundjet
Kequshqyerja dhe semundjetKequshqyerja dhe semundjet
Kequshqyerja dhe semundjetSindi_haka
 
Filozofia gjate shekullit XVII
Filozofia gjate shekullit XVIIFilozofia gjate shekullit XVII
Filozofia gjate shekullit XVIIDenisa Caushi
 
Energjia dhe Burimet e Energjisë
Energjia dhe Burimet e EnergjisëEnergjia dhe Burimet e Energjisë
Energjia dhe Burimet e EnergjisëKlajdi Proko
 
Hebrenjtë në Shqipëri
Hebrenjtë në ShqipëriHebrenjtë në Shqipëri
Hebrenjtë në ShqipëriDonikaLici
 
Shqiperia dhe Bashkimi Europian
Shqiperia dhe Bashkimi EuropianShqiperia dhe Bashkimi Europian
Shqiperia dhe Bashkimi Europianolinuhi
 
Projekt biologjie:Ushqimi dhe shendeti.
Projekt biologjie:Ushqimi dhe shendeti.Projekt biologjie:Ushqimi dhe shendeti.
Projekt biologjie:Ushqimi dhe shendeti.enerisaloti
 
Individi perball shtetit ne epoka te ndryshme (epoka moderne)
Individi perball shtetit ne epoka te ndryshme (epoka moderne)Individi perball shtetit ne epoka te ndryshme (epoka moderne)
Individi perball shtetit ne epoka te ndryshme (epoka moderne)Rexhino Kovaci
 
Shqiperia -slide
Shqiperia -slideShqiperia -slide
Shqiperia -slideFre Nkly
 
turizmi ne shqiperi
 turizmi ne shqiperi  turizmi ne shqiperi
turizmi ne shqiperi manomano46
 
Traditat dhe Zakonet shqiptare te paqyruara ne krijimtarine popullore
Traditat dhe Zakonet  shqiptare te paqyruara ne krijimtarine popullore Traditat dhe Zakonet  shqiptare te paqyruara ne krijimtarine popullore
Traditat dhe Zakonet shqiptare te paqyruara ne krijimtarine popullore Mirsad
 
pse eshte e domosdoshme kursimi i energjise elektrike
pse eshte e domosdoshme kursimi i energjise elektrikepse eshte e domosdoshme kursimi i energjise elektrike
pse eshte e domosdoshme kursimi i energjise elektrikekoralda
 
Ndikimi i kultures osmane ne Shqiperi
Ndikimi i kultures osmane ne ShqiperiNdikimi i kultures osmane ne Shqiperi
Ndikimi i kultures osmane ne ShqiperiFlavioHabilaj
 
Prodhimi i energjise
Prodhimi i energjiseProdhimi i energjise
Prodhimi i energjiseroberto1723
 
Llogaritja e konsumit te energjise elektrike ne shtepite tona
Llogaritja e konsumit te energjise elektrike ne shtepite tona Llogaritja e konsumit te energjise elektrike ne shtepite tona
Llogaritja e konsumit te energjise elektrike ne shtepite tona #MesueseAurela Elezaj
 

Tendances (20)

Kequshqyerja dhe semundjet
Kequshqyerja dhe semundjetKequshqyerja dhe semundjet
Kequshqyerja dhe semundjet
 
Filozofia gjate shekullit XVII
Filozofia gjate shekullit XVIIFilozofia gjate shekullit XVII
Filozofia gjate shekullit XVII
 
Energjia dhe Burimet e Energjisë
Energjia dhe Burimet e EnergjisëEnergjia dhe Burimet e Energjisë
Energjia dhe Burimet e Energjisë
 
Hebrenjtë në Shqipëri
Hebrenjtë në ShqipëriHebrenjtë në Shqipëri
Hebrenjtë në Shqipëri
 
Shqiperia dhe Bashkimi Europian
Shqiperia dhe Bashkimi EuropianShqiperia dhe Bashkimi Europian
Shqiperia dhe Bashkimi Europian
 
Projekt biologjie:Ushqimi dhe shendeti.
Projekt biologjie:Ushqimi dhe shendeti.Projekt biologjie:Ushqimi dhe shendeti.
Projekt biologjie:Ushqimi dhe shendeti.
 
Ngrohja globale
Ngrohja globaleNgrohja globale
Ngrohja globale
 
Individi perball shtetit ne epoka te ndryshme (epoka moderne)
Individi perball shtetit ne epoka te ndryshme (epoka moderne)Individi perball shtetit ne epoka te ndryshme (epoka moderne)
Individi perball shtetit ne epoka te ndryshme (epoka moderne)
 
Shqiperia -slide
Shqiperia -slideShqiperia -slide
Shqiperia -slide
 
turizmi ne shqiperi
 turizmi ne shqiperi  turizmi ne shqiperi
turizmi ne shqiperi
 
Mjedisi
MjedisiMjedisi
Mjedisi
 
Traditat dhe Zakonet shqiptare te paqyruara ne krijimtarine popullore
Traditat dhe Zakonet  shqiptare te paqyruara ne krijimtarine popullore Traditat dhe Zakonet  shqiptare te paqyruara ne krijimtarine popullore
Traditat dhe Zakonet shqiptare te paqyruara ne krijimtarine popullore
 
pse eshte e domosdoshme kursimi i energjise elektrike
pse eshte e domosdoshme kursimi i energjise elektrikepse eshte e domosdoshme kursimi i energjise elektrike
pse eshte e domosdoshme kursimi i energjise elektrike
 
Qyteterimi ilir !!!!
Qyteterimi ilir !!!!Qyteterimi ilir !!!!
Qyteterimi ilir !!!!
 
Ndikimi i kultures osmane ne Shqiperi
Ndikimi i kultures osmane ne ShqiperiNdikimi i kultures osmane ne Shqiperi
Ndikimi i kultures osmane ne Shqiperi
 
Droga dhe shendeti
Droga dhe shendetiDroga dhe shendeti
Droga dhe shendeti
 
Prodhimi i energjise
Prodhimi i energjiseProdhimi i energjise
Prodhimi i energjise
 
Figurat letrare
Figurat letrareFigurat letrare
Figurat letrare
 
Djemtë e rrugës Pal
Djemtë e rrugës PalDjemtë e rrugës Pal
Djemtë e rrugës Pal
 
Llogaritja e konsumit te energjise elektrike ne shtepite tona
Llogaritja e konsumit te energjise elektrike ne shtepite tona Llogaritja e konsumit te energjise elektrike ne shtepite tona
Llogaritja e konsumit te energjise elektrike ne shtepite tona
 

En vedette (20)

Mutacionet gjenetike
Mutacionet gjenetikeMutacionet gjenetike
Mutacionet gjenetike
 
Semundjet gjenetike
Semundjet gjenetikeSemundjet gjenetike
Semundjet gjenetike
 
gjenet dhe semundjet gjenetike
gjenet dhe semundjet gjenetikegjenet dhe semundjet gjenetike
gjenet dhe semundjet gjenetike
 
Projekt: Biologji Tema: Mutacionet strukturore kromozomike
Projekt: Biologji Tema: Mutacionet strukturore kromozomikeProjekt: Biologji Tema: Mutacionet strukturore kromozomike
Projekt: Biologji Tema: Mutacionet strukturore kromozomike
 
Sindroma Down
Sindroma DownSindroma Down
Sindroma Down
 
Sëmundjet e gjakut, të zemrës dhe të enëve të gjakut (Biologji)
Sëmundjet e gjakut, të zemrës dhe të enëve të gjakut (Biologji)Sëmundjet e gjakut, të zemrës dhe të enëve të gjakut (Biologji)
Sëmundjet e gjakut, të zemrës dhe të enëve të gjakut (Biologji)
 
ARN & ADN
ARN & ADNARN & ADN
ARN & ADN
 
Efektiviteti i nderhyrjes se hershme te femijet me Sindromen Down
Efektiviteti i nderhyrjes se hershme te femijet me Sindromen DownEfektiviteti i nderhyrjes se hershme te femijet me Sindromen Down
Efektiviteti i nderhyrjes se hershme te femijet me Sindromen Down
 
Sindrom down
Sindrom downSindrom down
Sindrom down
 
Stresi
StresiStresi
Stresi
 
Ligjet e Mendelit
Ligjet e MendelitLigjet e Mendelit
Ligjet e Mendelit
 
Sindroma down
Sindroma downSindroma down
Sindroma down
 
Mikrobiologji
MikrobiologjiMikrobiologji
Mikrobiologji
 
Projekt biologji
Projekt biologjiProjekt biologji
Projekt biologji
 
Biologji
BiologjiBiologji
Biologji
 
Sindromul down
Sindromul downSindromul down
Sindromul down
 
Sindromul Down
Sindromul DownSindromul Down
Sindromul Down
 
Sindrome de down
Sindrome de downSindrome de down
Sindrome de down
 
stresi
stresistresi
stresi
 
Inxhinieringu gjenetik
Inxhinieringu gjenetikInxhinieringu gjenetik
Inxhinieringu gjenetik
 

Similaire à Semundjet e trashegueshme

Detyre kursi biologji 1
Detyre kursi biologji 1Detyre kursi biologji 1
Detyre kursi biologji 1Danjela Lushaj
 
Projekti Biologji
Projekti BiologjiProjekti Biologji
Projekti BiologjiErjonaHaka
 
Projekt biologji xc
Projekt biologji xcProjekt biologji xc
Projekt biologji xcGoogle
 
Projekt biologji
Projekt biologji Projekt biologji
Projekt biologji Xhoana Pepa
 
Projekt.docx 2..
Projekt.docx 2..Projekt.docx 2..
Projekt.docx 2..Peci Ademaj
 
Kanceri nje forme e rebelimit qelizor
Kanceri  nje forme  e rebelimit qelizor Kanceri  nje forme  e rebelimit qelizor
Kanceri nje forme e rebelimit qelizor D. Sh
 
Biologji kanceri forme e rebelimit qelizor
Biologji kanceri forme e rebelimit qelizorBiologji kanceri forme e rebelimit qelizor
Biologji kanceri forme e rebelimit qelizorsindi idnis
 
biologjia dhe shendeti
biologjia dhe shendetibiologjia dhe shendeti
biologjia dhe shendetiArens Rapushi
 
Modelet e trashegimise njegjenike dhe semundjet
Modelet e trashegimise njegjenike dhe semundjetModelet e trashegimise njegjenike dhe semundjet
Modelet e trashegimise njegjenike dhe semundjetSunilda Rexhaj
 
Semundjet gjenetike (mutacione gjenetike dhe kromozoike)
Semundjet gjenetike (mutacione gjenetike dhe kromozoike)Semundjet gjenetike (mutacione gjenetike dhe kromozoike)
Semundjet gjenetike (mutacione gjenetike dhe kromozoike)Denisa Caushi
 
Biologjia
BiologjiaBiologjia
Biologjianida63
 
Kanceri i gjirit
Kanceri i gjiritKanceri i gjirit
Kanceri i gjiritMuhamed01
 
Kanceri i gjirit
Kanceri i gjiritKanceri i gjirit
Kanceri i gjiritM.Selimi90
 

Similaire à Semundjet e trashegueshme (20)

Detyre kursi biologji 1
Detyre kursi biologji 1Detyre kursi biologji 1
Detyre kursi biologji 1
 
Projekti Biologji
Projekti BiologjiProjekti Biologji
Projekti Biologji
 
Projekt biologji xc
Projekt biologji xcProjekt biologji xc
Projekt biologji xc
 
Projekt biologji
Projekt biologji Projekt biologji
Projekt biologji
 
Projekt.docx 2..
Projekt.docx 2..Projekt.docx 2..
Projekt.docx 2..
 
Kanceri nje forme e rebelimit qelizor
Kanceri  nje forme  e rebelimit qelizor Kanceri  nje forme  e rebelimit qelizor
Kanceri nje forme e rebelimit qelizor
 
Kanceri
KanceriKanceri
Kanceri
 
Biologji kanceri forme e rebelimit qelizor
Biologji kanceri forme e rebelimit qelizorBiologji kanceri forme e rebelimit qelizor
Biologji kanceri forme e rebelimit qelizor
 
biologjia dhe shendeti
biologjia dhe shendetibiologjia dhe shendeti
biologjia dhe shendeti
 
Bio
BioBio
Bio
 
Modelet e trashegimise njegjenike dhe semundjet
Modelet e trashegimise njegjenike dhe semundjetModelet e trashegimise njegjenike dhe semundjet
Modelet e trashegimise njegjenike dhe semundjet
 
Biologji
Biologji Biologji
Biologji
 
Semundjet gjenetike (mutacione gjenetike dhe kromozoike)
Semundjet gjenetike (mutacione gjenetike dhe kromozoike)Semundjet gjenetike (mutacione gjenetike dhe kromozoike)
Semundjet gjenetike (mutacione gjenetike dhe kromozoike)
 
Biologjia
BiologjiaBiologjia
Biologjia
 
Kanceri dhe gjenetika
Kanceri dhe gjenetikaKanceri dhe gjenetika
Kanceri dhe gjenetika
 
Esi kancer
Esi kancerEsi kancer
Esi kancer
 
Semundjet kanceri
Semundjet kanceriSemundjet kanceri
Semundjet kanceri
 
Kanceri i gjirit
Kanceri i gjiritKanceri i gjirit
Kanceri i gjirit
 
Kanceri i gjirit
Kanceri i gjiritKanceri i gjirit
Kanceri i gjirit
 
Semundjet e gjakut
Semundjet e gjakutSemundjet e gjakut
Semundjet e gjakut
 

Plus de An An

Piazze e fontane
Piazze e fontanePiazze e fontane
Piazze e fontaneAn An
 
Piazze e fontane
Piazze e fontanePiazze e fontane
Piazze e fontaneAn An
 
Benvenuti a roma
Benvenuti a romaBenvenuti a roma
Benvenuti a romaAn An
 
Enzimat
EnzimatEnzimat
EnzimatAn An
 
Storia d'amore
Storia d'amoreStoria d'amore
Storia d'amoreAn An
 
Proteggere l'ambiente
Proteggere l'ambienteProteggere l'ambiente
Proteggere l'ambienteAn An
 
Associazione nazionale per la tutela dell'ambiente
Associazione nazionale per la tutela dell'ambienteAssociazione nazionale per la tutela dell'ambiente
Associazione nazionale per la tutela dell'ambienteAn An
 
Shqiperia ne sundimin bizantin
Shqiperia ne sundimin bizantinShqiperia ne sundimin bizantin
Shqiperia ne sundimin bizantinAn An
 
Demokracia ne athine dhe kuptimi i saj ne ditet e sotme
Demokracia ne athine dhe kuptimi i saj ne ditet e sotmeDemokracia ne athine dhe kuptimi i saj ne ditet e sotme
Demokracia ne athine dhe kuptimi i saj ne ditet e sotmeAn An
 
Fazat e gjenetikes moderne
Fazat e gjenetikes moderne Fazat e gjenetikes moderne
Fazat e gjenetikes moderne An An
 
Veprimtari praktike 1 anisa
Veprimtari praktike 1 anisaVeprimtari praktike 1 anisa
Veprimtari praktike 1 anisaAn An
 
Projekt kurikular lendor
Projekt kurikular lendorProjekt kurikular lendor
Projekt kurikular lendorAn An
 
Anglisht
AnglishtAnglisht
AnglishtAn An
 
My dream <3
My dream <3My dream <3
My dream <3An An
 
Fizika ne jeten e perditshme
Fizika ne jeten e perditshmeFizika ne jeten e perditshme
Fizika ne jeten e perditshmeAn An
 
Muzika dhe instrumentet
Muzika dhe instrumentetMuzika dhe instrumentet
Muzika dhe instrumentetAn An
 
Lëvizjet studentore të vitit 1968 në europë
Lëvizjet studentore të vitit 1968 në europëLëvizjet studentore të vitit 1968 në europë
Lëvizjet studentore të vitit 1968 në europëAn An
 
’’Rruga historike e krijimit te be’’
’’Rruga historike e krijimit  te be’’’’Rruga historike e krijimit  te be’’
’’Rruga historike e krijimit te be’’An An
 
Evolucioni historik i globalizmit
Evolucioni historik i globalizmitEvolucioni historik i globalizmit
Evolucioni historik i globalizmitAn An
 
Ishujt britanike
Ishujt britanikeIshujt britanike
Ishujt britanikeAn An
 

Plus de An An (20)

Piazze e fontane
Piazze e fontanePiazze e fontane
Piazze e fontane
 
Piazze e fontane
Piazze e fontanePiazze e fontane
Piazze e fontane
 
Benvenuti a roma
Benvenuti a romaBenvenuti a roma
Benvenuti a roma
 
Enzimat
EnzimatEnzimat
Enzimat
 
Storia d'amore
Storia d'amoreStoria d'amore
Storia d'amore
 
Proteggere l'ambiente
Proteggere l'ambienteProteggere l'ambiente
Proteggere l'ambiente
 
Associazione nazionale per la tutela dell'ambiente
Associazione nazionale per la tutela dell'ambienteAssociazione nazionale per la tutela dell'ambiente
Associazione nazionale per la tutela dell'ambiente
 
Shqiperia ne sundimin bizantin
Shqiperia ne sundimin bizantinShqiperia ne sundimin bizantin
Shqiperia ne sundimin bizantin
 
Demokracia ne athine dhe kuptimi i saj ne ditet e sotme
Demokracia ne athine dhe kuptimi i saj ne ditet e sotmeDemokracia ne athine dhe kuptimi i saj ne ditet e sotme
Demokracia ne athine dhe kuptimi i saj ne ditet e sotme
 
Fazat e gjenetikes moderne
Fazat e gjenetikes moderne Fazat e gjenetikes moderne
Fazat e gjenetikes moderne
 
Veprimtari praktike 1 anisa
Veprimtari praktike 1 anisaVeprimtari praktike 1 anisa
Veprimtari praktike 1 anisa
 
Projekt kurikular lendor
Projekt kurikular lendorProjekt kurikular lendor
Projekt kurikular lendor
 
Anglisht
AnglishtAnglisht
Anglisht
 
My dream <3
My dream <3My dream <3
My dream <3
 
Fizika ne jeten e perditshme
Fizika ne jeten e perditshmeFizika ne jeten e perditshme
Fizika ne jeten e perditshme
 
Muzika dhe instrumentet
Muzika dhe instrumentetMuzika dhe instrumentet
Muzika dhe instrumentet
 
Lëvizjet studentore të vitit 1968 në europë
Lëvizjet studentore të vitit 1968 në europëLëvizjet studentore të vitit 1968 në europë
Lëvizjet studentore të vitit 1968 në europë
 
’’Rruga historike e krijimit te be’’
’’Rruga historike e krijimit  te be’’’’Rruga historike e krijimit  te be’’
’’Rruga historike e krijimit te be’’
 
Evolucioni historik i globalizmit
Evolucioni historik i globalizmitEvolucioni historik i globalizmit
Evolucioni historik i globalizmit
 
Ishujt britanike
Ishujt britanikeIshujt britanike
Ishujt britanike
 

Semundjet e trashegueshme

  • 1. ♦SEMUNDJET E TRASHEGUESHME Punoi : Orjel Kika Klasa : 10/2
  • 2.  Sëmundjet e trashëguara, ose sëmundjet gjenetike, janë sëmundje që transmetohen nga njëri brez në tjetrin. Sëmundjet gjenetike janë aktualisht të pashërueshme, mbasi shkenca akoma nuk është në gjendje të korrigjoje defektin, edhe pse ekzistojnë kura për to. Një pjesë e madhe e sëmundjeve gjenetike janë vdekjeprurëse, ose shkaktojnë çrregullime të rënda të funksionimit të organeve të njeriut, që bëjnë të pamundur një jetesë normale dhe për një kohë të gjatë. Në ndryshim nga sëmundjet e tjera, sëmundjet gjenetike, duke u transmetuar nga brezi në brez, përbëjnë një rrezik në rritje për popullatën, mbasi shtohen bartësit e fshehtë të këtyre sëmundjeve dhe, për rrjedhojë, rritet mundësia e lindjes së fëmijëve të sëmurë.
  • 3.  Është folur disa vite më parë dhe rishfaqet herë pas here ideja se duhet një ligj për analiza paramartesore për t’i detyruar njerëzit që të bëjnë analizat e gjakut para martesës, për disa sëmundje gjenetike. Por, a është kjo zgjidhja më e mirë ….? “Duhet theksuar se eksperienca botërore ka treguar se parandalimi nuk bëhet me forma detyruese, ai duhet të kuptohet, përkrahet dhe ndihmohet nga vetë qytetarët, mbasi janë vetë ata viktimat e mungesës se një programi parandalimi”- theksojnë mjekët.
  • 4. Skleroza  Skleroza konsiderohet si një sëmundje femërore. E cila zakonisht trashëgohet nga nëna tek vajza dhe shfaqet në 90 për qind të rasteve, gjithmonë në moshën e tretë. Kjo sëmundje prek të gjitha shtresat e shoqërisë dhe nuk lidhet aspak me kushtet e varfra apo me mirëqenien. Mjekët këshillojnë analizën e pemës gjenalogjike të familjes dhe evidentimin e rasteve, kjo për t’u trajtuar më pas në kohë.
  • 5. Simptomat  1-Memoria humbet çdo ditë e më shumë 2-Personi ka probleme gjuhësore 3-Pjesën më të madhe të kohës është konfuz 4-Gjërat e reja i mban mend më shumë vështirësi 5-Mund të ketë konfiguracione 6-Nuk arrin të shkruajë normal
  • 6. Semundje te zemres  Sipas studimeve të bëra në fushën e mjekësisë, është treguar se fëmijët e prindërve që vuajnë nga zemra kanë më shumë të ngjarë të preken nga sëmundje zemre. Madje, sipas studimit, më i lartë është rreziku i prekjes nga sëmundja midis fëmijëve, se sa i trashëgimit të saj nga prindërit. Po ashtu, ekziston rreziku i prekjes nga sëmundje kardiovaskulare mes fëmijëve të një familjeje, se sa i trashëgimit të saj nga prindërit.
  • 7. Simptomat  1- Marrja e frymës 2- Ënjtje e këmbëve 3- Nxirje e buzëve 4- Dhimbje si shenja infarkti 5- Bllokim 6- Shtrëngim ose dhimbje  në kraharor
  • 8. ANEMIA  Mungesa e hekurit është shkaku më i shpeshtë i anemisë, madje edhe shfaqja e saj është më e shpeshtë tek femrat, dhe kjo për shkak të menstruacioneve (që natyrisht shoqërohen me humbje gjaku dhe me humbje hekuri). Në moshat e shtyra, anemia nga mungesa e hekurit ka shumë mundësi të jetë pasojë e kancerit në gjak, ndërkohë që tek fëmijët mundet që mungesa e hekurit të jetë pasojë e sasisë të pamjaftueshme në dietë. Këtyre të sëmurëve u këshillohet përdorimi i frutave të freskëta, që përmbajnë vitaminë C, e cila ndihmon në absorbimin ose marrjen e hekurit.
  • 9. Simptomat  1-Lodhje 2-Takikardi 3-Zbehje 5-Shpesh anemikëve ndodh t’u bien të fikët gjatë ecjes
  • 10. KANCERI I LEKURES  Lëkura është organi më i madh dhe një nga më të rëndësishmit! Lëkura mbulon gati plotësisht të gjithë trupin tonë. E si e tillë na mbron nga traumat, goditjet, rrezatimet etj. Ajo ka funksion termorregullues e frymëmarrës, deri diku. Gjithashtu, lëkura depoziton yndyrnat, vitaminat (vitamina D) e ujin. Lëkura ka dy shtresa epiderma/epidermis dhe derma/dermis. Shtresa e parë (e jashtmja) ka tri lloj qelizash: Bazale, skuamozë dhe (të sheshta, si luspa) dhe melanocitet. Këto ndarje shërbejnë për të shpjeguar disa tipa kanceresh në lëkure. Pasi ato klasifikohen në varësi të qelizave ku ato prekin. Sipas specialistëve, edhe pse njerëzit mendojnë të kundërtën, më së shumti nga kjo sëmundje preken meshkujt. Megjithatë lajmi më i mirë është se thuajse në 90 për qind të rasteve sëmundja është e durueshme.
  • 11. Simptomat:  1-Numër i lartë nishanesh në trup 2-Ato kanë ngjyrë të errët 3-Nishanet janë zakonisht në formë simetrike 4-Zakonisht këto nishane kanë një diametër prej 6 milimetra 5-Sëmundja shfaqet në shtresën e jashtme të lëkurës 6-Puçrrat dhe nishanet shfaqen në çdo pjesë të trupit.
  • 13. KANCERI I GJIRIT  Kanceri i gjirit karakterizohet nga një periudhë e heshtur.Që ai të bëhet i kapshëm klinikisht duhet të arrijë madhësinë së paku 1 cm, që korrespondon 7-9 vjet. Kanceri i gjirit nuk është një sëmundje lokorigionale, që metastazon (përhapet) vonë, por një sëmundje sistemike që në diagnostikimin e parë. Përhapja e metastazave bëhet me anë të gjakut dhe të limfës. Në fillim përhapet në zonat fqinje, në lëkurë, mbi muskuj dhe në paretin torakal (kraharor), më pas në metastaza të largëta, më shpesh në mushkëri, kocka, mëlçi. Ndër shenjat e para të kancerit të gjirit mund të veçojmë ndër të tjera një lloj dhimbjeje që në gjuhën mjekësore njihet me emrin mastodynia ose edhe me shfaqjen e një mase të ngritur në njërin nga gjiret e pacientes. Në ditët e sotme, në shumicën e rasteve, kanceri i gjirit zbulohet nga një teknikë që quhet mamografi, që bën të mundur zbulimin e një nodule jo simptomatike, d.m.th që s’ka zhvilluar akoma simptoma tek pacientja. N.q.s tumori është prezent mund të vihet re në momagramë në formë kokrre nën sqetulla.
  • 14. Simptomat  1-Ndryshime të madhësisë dhe pozicionit të gjirit 2-Ndryshime të lëkurës 3-Lëkura bëhet me gropëza, bëhet e fortë. 4-Në ndonjë rast merr ngjyrën e kores së portokallit. 5-Ndryshime të thithit si rrafshimi, futja brenda, spostimi, sekrecionet. 6-Masë aksilore (nën sqetull).
  • 16. KANCERI NE STOMAK  Stomaku është i ndarë në 5 shtresa të ndryshme. Kanceri mund të zhvillohet në secilin prej këtyre seksioneve. Duke filluar nga shtresa më e jashtme, numërohen 5 shtresa dhe shtresa më e brendshme quhet mukozë. Acidi i stomakut dhe lëngu tretës janë të përbëra nga shtresa e mukozës. Shtresa tjetër quhet submukoza dhe është e rrethuar nga muskulaturë, një shtresë muskujsh që lëviz dhe përzien stomakun.Tumoret e stomakut janë ndër kanceret më të shpeshtë të traktit tretës dhe hasen më tepër në pjesët e popullatës me nivel të ulët higjieno-sanitar dhe social- ekonomik. Kanceri i stomakut takohet më shumë në ato zona të popullatës ku vërehet konsum më i lartë i ushqimeve me bazë karbohidratesh, të kripurash, të konservuara dhe të varfra me fibra dhe perime të freskëta.
  • 17. Simptomat  1-Rënie në peshë, ndonëse i sëmuri ushqehet mirë 2-Neveri ndaj ushqimeve, sidomos ndaj mishit 3-Dhimbja ngjan me atë të ulçerës, derisa bëhet e padurueshme 4-Hemorragji nga goja 5-Nuk qetësohet nga medikamente të ndryshme 6-Personat me këtë sëmundje urinojnë shpejt.
  • 19. KANCERI NE MUSHKERI  Kanceri i mushkërive është kanceri i dytë për nga shpeshtësia e përhapjes mes llojeve të kancerit dhe i pari për nga numri i vdekjeve. Në grafi kanceri shihet vetëm kur është mbi 1 cm, por kur kanceri i mushkërive ka arritur madhësinë 1 cm, zakonisht ka arritur të japë metastaza. Për këtë arsye grafitë nuk janë të mira për zbulimin e hershëm të kancerit mushkëror. Kanceri me qeliza të vogla trajtohet me rrezatim dhe kemioterapi. Në rast se sëmundja kapet herët, është shumë i lehtë për t’u shëruar, sepse në shumicën e rasteve nuk përhapet në organet e tjera të trupit. Ka njerëz të cilët jetojnë vetëm me një mushkëri, e njëjta gjë si me veshkat.
  • 20. Simptomat  1-Kollë 2-Hemoptizi 3-Ngjirje (nga prekja e nervit laryngeus recurrens) 4-Humbje peshe 5-Pneumoni të shpeshta 6-Temperaturë.
  • 22. CERMA  Cerma është një sëmundje e kyçeve, që në shumicën e rasteve rezulton në inflamacion të kyçeve që vjen pa ”paranjoftim” dhe jep shumë dhimbje. Shpesh ndikohet vetëm një nga kyçet. Në rastet më të zakonshme është kyçi i gishtit të madh të këmbës që inflamohet. Ndryshe kjo sëmundje njihet edhe si përdhesi. Nëse duam të parandalojmë përdhesin mund të përpiqemi të jemi koshientë për disa gjëra. Këshillohet të pimë sasi të arsyeshme pijesh alkoolike kur jemi duke e kombinuar pirjen me ngrënie ushqimesh të pasura me proteina. Këshillohet gjithashtu të pimë sa më shumë ujë dhe lëngje për të lehtësuar nxjerrjen e acidit urik nga trupi. Duhet pasur parasysh se nëse vuajmë nga sëmundjet e zemrës, duhet të këshillohemi me mjekun për sasinë e lëngjeve që konsumojmë. Rënia në peshë është e rëndësishme për të pakësuar rrezikun e shfaqjes së përdhesit.
  • 23. Simptomat  1-Zakonisht sëmundja shfaqet natën 2-Gishti i madh i këmbës dhemb dhe ënjtet 3-Kyçi nuk duron asnjë prekje 4-Dhimbja shoqërohet me ethe 5-Në shumë raste edhe me temperaturë 6-Lëkura vyshket
  • 24. RËNIA E FLOKËVE  Rënia e flokëve, ashtu si ngjyra e syve, është një tipar i trashëgueshëm. Me kalimin e kohës floku bëhet i hollë dhe bie kur folikulat vdesin. Gjenet që provokojnë rënien e flokut janë të transmetueshme nga të dy prindërit. Është i kotë riti që ndiqet shpesh nga prindërit për të qethur fëmijët e vegjël, në mënyrë që të rritet dhe shtohet floku. Nëse njëri nga prindërit vuan rënien e flokut, ajo do transmetohet tek fëmija, nëse ai ka marrë gjenet e tij. Por nga ana tjetër nuk është e thënë që prindi vuan rënien e flokut dhe patjetër duhet ta ketë dhe fëmija. Kjo është në varësi se nga cili prind i janë transmetuar gjenet fëmijeve.
  • 26. SPONDILIATROZA  Spondiliatroza është një sëmundje e shpeshtë. Pjesa që preket më shumë është ajo e shtyllës kurrizore. I sëmuri ndien dhimbje në bel dhe nuk mund të përkulet dot. Dhimbja përhapet nga fundi i belit deri në afërsi të bishtit të vertebrës së fundit. Dhimbja shkon deri në zverk. Dhimbjet e shkaktuara shpeshherë bllokojnë edhe frymëmarrjen. Ekzistojnë dy tipa të kësaj sëmundjeje lumbare dhe ajo cervikale. Dhimbjet e sëmundjes shkaktohet lehtësisht nga stresi, emocioni, tensioni dhe është e shpeshtë tek njerëzit depresivë dhe me ankth; ndaj një nga metodat e kurimit është edhe psikoterapia, pasi kjo sëmundje lidhet më emocionet intense.
  • 27. Simptomat  1-Dhimbjet janë të fiksuara në një vend 2-Dhimbjet janë pulsuese 3-Dhimbja shfaqet edhe natën 4-Personat kërkojnë kryesisht qetësi 5-Spondiliatroza shkaktohet edhe me marrje mendsh 6-Me të vjella
  • 29. MIGRENA  Migrena është një ndër shfaqet më të shpeshta të dhimbjes së kokës. Kjo dhimbje shkaktohet nga enët e gjakut të trurit kur ato punojnë jo normalisht. Enët e gjakut të zgjeruara në kokë janë nxitësi i parë për dhimbjen e migrenës. Këto dhimbje prekin çdo moshë, por më shumë ato midis moshës 20 dhe 50 vjeç. Ekziston dhe një predispozitë gjenetike. Një në 4 gra dhe një në 12 burra mund ta përjetojë këtë dhimbje. Migrena është dhimbje e përqendruar, e cila shtohet në pjesën e pasme të kokës dhe sidomos në nyjën mes kokës dhe qafës. Me migrenë nënkuptohen një valë dhimbjesh akute, në një gjysmë të kokës, shpesh të shoqëruara nga të vjella dhe marramendje. Patogjenezia e migrenës është e lidhur me modifikimin e fluksit të gjakut cerebral, shkaktuar nga shqetësime arterioale.Terapia kundër dhimbjeve të migrenës bazohet në përdorimin e antifiamatorëve jo me përbërje steroidesh, si aspirina ose të tjera të ngjashme, duke i krijuar vetes kushte errësire dhe qetësie.
  • 30. Simptomat  1-Dhimbje koke të përqendruara në njërën anë 2-Krizat zgjasin 15 minuta deri në 1 orë 3-Ata që vuajnë nga migrena janë të zbehtë 4-Janë persona që kanë ftohtë 5-Kanë luhatje humori 6-Gjithmonë preferojnë errësirën derisa t’u kalojnë dhimbjet
  • 32. HEMORROIDET  Hemorroidet janë inflamacion i enëve të gjakut rreth anusit dhe pjesës së poshtme të rektumit (pjesa fundit e zorrës së trashë), të cilat janë të zgjeruara nën presion njëlloj si variçet e këmbëve. Kjo është sëmundje e shpeshtë tek të dy gjinitë. Në disa shtete i thonë sëmundja e gjysmës sepse pothuajse gjysma e popullsisë në moshë mbi 50 vjeç është e prekur. Shfaqja e hemorroideve është e shpeshtë tek gratë me barrë. Në shkaqet e tjera të shfaqjes së sëmundjes janë edhe të qëndruarit ulur për shumë kohë të gjatë, sëmundjet e mëlçisë të shoqëruara me zmadhim të saj, prania e ujit në hapësirën midis organeve në bark (asciti), neoplazmat (sëmundjet kancerogjene_ e aparatit tretës etj; pra, të gjitha ato procese që shoqërohen me rritje të presionit të bark.
  • 33. Simptomat 1-Kruarje anale 2-Dhimbje anale, sidomos kur ulesh 3-Derdhje gjaku i pastër d.m.th ngjyrë e hapur 4-Dhimbje gjatë jashtëqitjes
  • 35. SËMUNDJET PNEOMONARE  Sëmundjet e aparatit të frymëmarrjes radhiten ndër më shqetësueset për shqiptarët. Gjithnjë dhe më tipike për këtë grup janë bërë sëmundje dhe vdekjet nga pneumonia, gripi dhe bllokimi kronik i mushkërive. Një ndër faktorët kryesorë të shfaqjes së sëmundjes është edhe niveli i lartë i ndotjes, ku jeton personi. Ky nivel lidhet ngushtë jo vetëm me ajrin brenda shtëpisë së tij, por edhe ajrin në qytetin ku banon.
  • 36. Simptomat  1-Kollë e madhe 2-Bllokim i mushkërive deri në rrugët e frymëmarrjes 3-Në ndonjë rast edhe bllokim i kordave zanore (ikën zëri) 4-Zverdhje e personave 5-Dobësi fizike