1. POLITECHNIKA LUBELSKA
WYDZIAŁ PODSTAW TECHNIKI
Sprawozdanie temat nr 14
Ograniczoność zasobów
EKONOMIA
WYKONAŁA:
Anna Krzak
ETI 7.1b

2. SPIS TREŚCI
Wstęp .................................................................................................................... 3
1. Ograniczoność zasobów ............................................................................. 3
1.1 Problem rzadkości ..................................................................................................... 3
1.2 Zasoby produkcji ....................................................................................................... 3
1.3 Koszt alternatywny. ................................................................................................... 5
1.4 Krzywa możliwości produkcyjnych. ........................................................................ 6
1.4.1 Krańcowa stopa transformacji ..................................................................................... 7
Podsumowanie ..................................................................................................... 7
Ocena wykładu .................................................................................................... 8
Odpowiedzi do Quizu .......................................................................................... 8
2

3. Wstęp
Ilość dóbr materialnych jest ograniczona. Dlatego człowiek jest zmuszony
do dokonywania wyborów dóbr najbardziej mu potrzebnych wśród wszystkich
dóbr znajdujących się w jego zasięgu. Jednocześnie potrzeby ludzkie są
nieograniczone, ponieważ po zaspokojeniu jeden z nich lub nawet wszystkich w
ich miejscu pojawiają się nowe potrzeby wymagające w mniejszym lub
większym stopniu określonych dóbr co ma wpływ na zróżnicowanie potrzeb.
Stopień w jakim dana potrzeba jest złożona może wymagać określonego
zestawu nakładów np. pieniędzy i czasu, dlatego istotnym jest dokonywanie
wyborów takich by jak największa ilość potrzeb została zaspokojona. Takie
działanie powoduje jednak brak możliwości zaspokojenia pozostałych potrzeb.
Ograniczoność zasobów
Potrzeby ludzkie są nieograniczone. Głównym kreatorem potrzeb jest
produkcja i związany z nią postęp naukowo-techniczny. Dzięki niej potrzeby
mogą być zaspokajane w coraz większym stopniu. Jednak wraz z zaspokojeniem
jednych potrzeb pojawiają się następne. Celem produkcji jest zaspokajanie
rosnących i zmieniających się potrzeb społeczeństwa. Zasoby czynników
produkcji są jednak ograniczone (np. czas, materiały, kapitał).
1.1 Problem rzadkości
Mając do czynienia z jednej strony z ograniczonymi zasobami, z drugiej
strony z nieograniczonymi potrzebami należy liczyć się z występowaniem
zjawiska rzadkości.
Rzadkość oznacza, że nigdy nie będziemy mieli wszystkiego, co
chcielibyśmy mieć.
W ekonomii pojęcie rzadkości odnosi się do sytuacji, w której dostępne
zasoby czynników produkcji są niewystarczające do zaspokojenia potrzeb
społeczeństwa. Rzadkość jest konsekwencją ograniczoności zasobów.
1.2 Zasoby produkcji
Do zasobów czynników produkcji zaliczamy:
3

4. praca,
ziemia,
kapitał
By móc poznać zasoby produkcji należy zapoznać się z kilkoma
definicjami.
1.Zasób czynnika produkcji to ilość tego czynnika jaką gospodarka
dysponuje w danym momencie (ujęcie statyczne).
2. Strumień czynnika produkcji oznacza wykorzystanie czynnika
produkcji w określonym czasie (ujęcie dynamiczne).
Zasobem pracy nazywamy liczbę ludzi w wieku produkcyjnym, która
może być zatrudniona w celu wykorzystania ich umiejętności w procesie
produkcji. Jest to liczba pracowników skłonnych podjąć pracę w danym
momencie.
Strumień pracy oznacza wykorzystanie zasobu pracy w określonym czasie
(strumień pracy = zasób pracy x czas pracy)
W ramach zasobu pracy można wyodrębnić przedsiębiorczość. Jest to
gotowość podejmowania działalności gospodarczej i ponoszenia związanego z
nią ryzyka. Wynagrodzeniem za pracę jest płaca.
Zasobem kapitału są dobra inwestycyjne (maszyny, budynki) wytworzone
przez człowieka i przeznaczone do dalszego wykorzystania w procesie
produkcji oraz środki finansowe przeznaczone na prowadzenie działalności
gospodarczej. Dobra inwestycyjne to kapitał produkcyjny. Zgromadzone środki
finansowe to kapitał pieniężny.
Dochodem z kapitału jest procent.
Ziemia jest to wszystko to co znajduje się na, pod i nad ziemią (tereny pod
uprawę, pod zabudowę przemysłową, woda, powietrze itp.).
Dochodem z ziemi jest renta.
4

5. 1.3 Koszt alternatywny.
Rzadkość zmusza podmioty gospodarujące do ciągłego dokonywania
wyborów co do wykorzystania posiadanych zasobów. Wybór jednej z
możliwości ogranicza drugą. Powstaje w związku z tym koszt dokonanego
wyboru (np. poszliśmy do kina, zrezygnowaliśmy z obiadu u cioci).
Kilka definicji potrzebne do zrozumienia problemu wyboru
konsumentów:
Koszt alternatywny jest to wartość najcenniejszej niewykorzystanej
alternatywy.
Dobro jest to każdy środek służący bezpośrednio lub pośrednio do
zaspokajania potrzeb ludzkich.
Usługa zaspokaja potrzeby tylko w trakcie jej wykonywania.
Dobra którym nie towarzyszy koszt alternatywny nazywamy dobrami
wolnymi. Cechą charakterystyczną tych dóbr jest to, że konsument korzysta z
nich bezpłatnie (np. powietrze, w niektórych krajach edukacja, służba zdrowia).
Dobra którym towarzyszy koszt alternatywny nazywamy dobrami
ekonomicznymi (są wytworem człowieka). Właśnie one stanowią przedmiot
zainteresowań mikroekonomii.
Rys.1.1 zamknięty obieg pieniężny i rzeczowy w gospodarce
W gospodarce rynkowej decyzje dotyczące wykorzystania zasobów
podejmowane są na podstawie cen, które kształtują się w ramach dobrowolnej
5

6. wymiany między producentami, konsumentami, właścicielami czynników
produkcji.
1.4 Krzywa możliwości produkcyjnych.
Krzywa możliwości produkcyjnych (KMP) zwana też krzywą
transformacji jest to graficzna ilustracja zjawiska rzadkości. Przedstawia
możliwe do uzyskania przez gospodarkę kombinacje produkcji dwóch dóbr A i
B przy pełnym i efektywnym wykorzystaniu dostępnych zasobów.
Rys. 1.2. Krzywa możliwości produkcyjnych
Przy produkcji dobra A na poziomie A3 kosztem alternatywnym jest
całkowita rezygnacja z produkcji dobra B. Jest to rozwiązanie brzegowe
(krańcowe). Zwiększenie produkcji dobra B od 0 do poziomu B2 oznacza
ograniczenie produkcji dobra A do A2.
6

7. Rys. 1.3. Krzywa możliwości produkcyjnych
Punkty L, K. M oznaczają rozwiązania efektywne.
Jeżeli znajdujemy się pod krzywą – punkt X (oznacza to niepełne wykorzystanie
istniejących zasobów), zwiększenie produkcji i powrót na krzywą nie pociąga za
sobą kosztu alternatywnego. Punkt Z znajdujący się poza krzywą oznacza, że
kombinacja taka jest w danej chwili nieosiągalna z powodu ograniczoności
zasobów lub technologii.
1.4.1 Krańcowa stopa transformacji
MRT (MRT – mrginal rate of transformation) informuje o ile należy
zmniejszyć produkcję jednego dobra , by móc zwiększyć produkcję drugiego
dobra o jednostkę. Jest to nachylenie KMP w danym punkcie.
y x
MRTxy MRTxy
x y
Podsumowanie
Z ze względu na ograniczenia zasobów wynika fakt, iż chcąc zaspokoić
wszystkie potrzeby ludzkie, zasoby mogłyby ulec wyczerpaniu co nie
pozwoliłoby na zaspokajanie kolejnych potrzeb. Zasoby niezbędne do
7

8. wytwarzania dóbr i usług są ograniczone tak więc chcąc zwiększyć produkcję
dobra A trzeba zmniejszyć produkcję dobra B (czasem nawet dobra C).
Ocena wykładu
Prezentacja wykonana starannie, temat został przedstawiony w całości.
Interesujące wykresy oraz obrazki. Wiele wiadomości potrzebnych do
rozwiązania quizu. Filmy ciekawe i dotyczące tematu. Wielkie zaangażowanie
w wykonaną pracę. Prezentacja była interesująca uważam ,że Kotowicz Łukasz
oraz Gajosz Wojciech włożyli wiele pracy by przybliżyć opisaną problematykę.
Odpowiedzi do Quizu
1. Co oznacza pojęcie Usługa??
 zaspokaja potrzeby tylko w trakcie jej wykonywania.
2. Co jest zasobem kapitału.
 Są dobra inwestycyjne wytworzone przez człowieka i
przeznaczone do dalszego wykorzystania w celu zdobycia dóbr.
3. Rzadkość jest wynikiem?
 zależności między zapotrzebowaniem na dobra a ograniczonymi
zdolnościami ich wytworzenia.
4. Postępowanie optymalne to:
 wybór najlepszego wariantu z możliwych
5. Gdy KMP jest liniowa koszt alternatywny jest?
 Stały
8