SlideShare a Scribd company logo
1 of 51
Βέλτιστη Ανάθεση Χρηστών και
Διαμοιρασμός Πόρων σε Ετερογενή
       Ασύρματα Δίκτυα

        ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ

     Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος




            Αθήνα 29/03/2013
Τα ασύρματα δίκτυα σήμερα…



                                       }
•    Κινητοί Χρήστες
•    Πολλαπλές Υπηρεσίες                       Ετερογένεια
•    Ποικίλες Απαιτήσεις ΠτΥ                   Πολυπλοκότητα
•    Διαφορετικά Δίκτυα                        Πολλαπλότητα
     Πρόσβασης



    “εξεύρεση τρόπων, μηχανισμών και αρχιτεκτονικών που θα
       επιτρέψουν την ενσωμάτωση μιας πληθώρας ετερογενών
       δικτύων κάτω από μία κοινή διαχειριστική μονάδα με στόχο
       την συνολική αντιμετώπιση των διαθέσιμων πόρων
       του δικτύου”
    Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                          23/03/2013   2
Διάρθρωση της παρουσίασης

 Το πρόβλημα στη Βιβλιογραφία
 Αυτόνομες ευρετικές λύσεις
   o Χαμηλή πολυπλοκότητα
   o Εύκολα υιοθετήσιμες
   o Μη αποδεδειγμένης βελτιστότητας

 Κατανεμημένες βέλτιστες λύσεις
   o Εξασφαλίζουν το βέλτιστο σημείο λειτουργίας του συνολικού ενοποιημένου
     συστήματος
   o Πολυπλοκότητα
   o Σηματοδοσία

 Συμπεράσματα και Μελλοντική Εργασία


Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                      23/03/2013   3
Το πρόβλημα στη Βιβλιογραφία




Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος   23/03/2013   4
Τι κάνουμε…
Βέλτιστη ανάθεση χρηστών και διαμοιρασμός
  πόρων σε ενοποιημένα ετερογενή ασύρματα
  δίκτυα

• Δημιουργία ενός ενοποιημένου πλαισίου που
  αντιμετωπίζει ολόκληρο το ετερογενές σύστημα σαν
  ένα ενιαίο πρόβλημα βελτιστοποίησης
   o Ανεξάρτητο του υποκείμενου δικτύου πρόσβασης
   o Βελτιστοποιεί τη συνολική απόδοση του συστήματος
   o Μεγιστοποιεί τη συνολική απόδοση των υπηρεσιών των χρηστών
     διασφαλίζοντας τα αντίστοιχων κριτηρίων ΠτΥ τους


    Θεωρία Μεγιστοποίησης Χρησιμότητας Δικτύου
      Network Utility Maximization Theory (NUM)
Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                            23/03/2013   5
Συναρτήσεις Χρησιμότητας
• Αντανακλά το βαθμό της
  ικανοποίησης του χρήστη
  συναρτήσει της ποιότητας
  της υπηρεσίας που λαμβάνει
   – Ενοποιημένο τρόπο
   – Ανεξαρτήτως του υποκείμενου
     δικτύου πρόσβασης
                                         max ∑U j ( w j )
                                                   j

                                         st.   ∑w
                                               j
                                                       j   ≤ W max

     “Η μοντελοποίηση ενός συστήματος με χρήση συναρτήσεων
        χρησιμότητας επιτρέπει την δημιουργία κοινών
        προβλημάτων βελτιστοποίησης που μπορούν να
        επιλυθούν χρησιμοποιώντας εργαλεία και τεχνικές της
        θεωρίας Μεγιστοποίησης Χρησιμότητας Δικτύου“
 Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                        23/03/2013   6
Αυτόνομος Μηχανισμός
       Διαχείρισης Πόρων σε
   Ενοποιημένα Ασύρματα Δίκτυα
             Autonomic JOint Network Selection (AJONS)




Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                             23/03/2013   7
Συνολική Αρχιτεκτονική




Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος         23/03/2013   8
Αυτόνομη Ενδοκυψελική Διαχείριση Πόρων
    CDMA                  WLAN
               NCDMA                                                                   NWLAN

        max
          P
                ∑U        i   ( ri ( P ))                                       max
                                                                                  R
                                                                                        ∑U
                                                                                         j =1
                                                                                                   j   ( rj )
                 i =1


               ∑                                                                       ∑
                   NCDMA                                                                   NWLAN
        s.t.       i =1
                              Pi ≤ Pmax                                         s.t.        j =1
                                                                                                   rj ≤ Cmax
               0 ≤ Pi ≤ Pmax                                                           0 ≤ rj ≤ Cmax


Κάθε χρήστης υπολογίζει τη χρησιμότητα του μείον το αντίστοιχο
κόστος, που εν γένει αντιπροσωπεύει την μέγιστη χρησιμότητα του
χρήστη i ανά μονάδα πόρων
                                ,i          {
                              λcmax = min λ ≥ 0 | max { U i ( ri ( t )) − λ ri ( t )} = 0
                                                    max
                                                     0≤ ri ≤C
                                                                                           }
Κάθε Σταθμός βάσης υπολογίζει το λc* που αντιπροσωπεύει την
μοναδική τιμή ισορροπίας ανά μονάδα πόρων που βελτιστοποιεί
τον διαμοιρασμό πόρων στην κυψέλη

 Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                                                                   23/03/2013   9
Αυτόνομη Ενδοκυψελική Διαχείριση Πόρων


•    λcmax
       ,i  αντικατοπτρίζει την ανωτερότητα του χρήστη
     απέναντι στους άλλους
      – Υψηλές τιμές δηλώνουν      μεγαλύτερη   πιθανότητα   ικανοποίησης   των
        κριτηρίων ΠτΥ.



•     λ *
        c  αντικατοπτρίζει το βαθμό συμφόρησης της
     κυψέλης
      – Χαμηλές τιμές δηλώνουν μεγαλύτερη διαθεσιμότητα πόρων




    Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                     23/03/2013   10
Αυτόνομος Διακυψελικός Μηχανισμός
                                Επιλογής Δικτύου
Ανάγκη αξιοποίησης τοπικά διαθέσιμων πληροφοριών
  από κάθε σταθμό βάσης

• λc σαν δείκτη συμφόρησης;
          *

• Λύση: Επίλυση των προβλημάτων RRM κάθε
         TAJONS = M ×max(Ts , T f )
                                   λavg ,c
                                     *


• Υπολόγισε το κανονικοποιημένο κέρδος ανά μονάδα
  πόρων που θα αποκτούσε ο χρήστης i εάν επέλεγε
  τη κυψέλη c για να συνδεθεί

                                                                      {                                   }
         λcmax − λavg ,c
                   *
                            if λcmax ≥ λavg ,c
                                        *

                                                 και
            ,i
        
                                 ,i                                               ˆ                 ˆ
                                                       c = arg max max{e ×J c ,i (λc ,i )}, J c ,i (λc ,i )
                                                       ˆ
ˆ
λc ,i =  λavg ,c
                *
                                                               c∈C        c∈C− c

                              otherwise
               0


  Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                                                 23/03/2013     11
Αυτόνομος Διακυψελικός Μηχανισμός
                          Επιλογής Δικτύου
                                  λcmax − λavg ,c
                                     ,i
                                            *
                                                     if λcmax ≥ λavg ,c
                                                          ,i
                                                                 *

                         ˆ       
                         λc ,i =  λavg ,c
                                         *

                                                       otherwise
                                        0

• Προοπτική του Δικτύου:
   o Αυξημένη συμφόρηση σε ένα κελί  υψηλή τιμή
     ανά μονάδα πόρων  αποθάρρυνση χρήστη
     από επιλογή  εξισορρόπηση φόρτου
• Προοπτική του Χρήστη:
   o Υψηλή ικανοποίηση με βάση τη συνάρτηση
     χρησιμότητας του για να συνδεθεί σε μία κυψέλη
      υψηλή μέγιστη επιθυμία να πληρώσει  ωθείται
     να το επιλέξει

Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                              23/03/2013   12
Χαρακτηριστικά και Πρακτικότητα
 Ασύγχρονη Λειτουργία
    o ο ΣΒ δρα υποστηρικτικά (δηλαδή να μεταδίδει περιοδικά την τιμή)
    o Ο κόμβος πραγματοποιεί ασύγχρονα και αυτόνομα διαδικασίες
      μεταπομπής και επιλογής δικτυού πρόσβασης, στοχεύοντας στην
      αυτό-βελτιστοποίηση
    o Μειωμένος φόρτος σηματοδοσίας
    o Αποδεικνύει την κλιμακωσιμότητα του σχήματος
 Πολυπλοκότητα
    o Βρόχος Ελέγχου AJONS στον κινητό κόμβο
          • λίγες πράξεις πραγματικών αριθμών
          • αποθηκεύει στην εσωτερική του μνήμη μόνο μερικούς πραγματικούς
            αριθμούς οι οποίοι εξαρτούνται από τον αριθμό των κυψελών που
            βρίσκονται στην γειτονιά του.
    o Βρόχος Ελέγχου AJONS στο σταθμό βάσης
          • πολυπλοκότητα των αλγορίθμων που λύνουν τα προβλήματα (1) και (2)
          • Υποθέτοντας πως η επίλυση τέτοιων προβλημάτων υλοποιείται για το ARRM
            η πολυπλοκότητα που εισάγει το AJONS είναι σχεδόν μηδαμινή.

 Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                          23/03/2013   13
Αριθμητικά Αποτελέσματα
•     Περιβάλλον προσομοίωσης: MATLAB
•     CDMA – WLAN (3GPP2)
•     OFDMA – WLAN (3GPP-LTE)
•     Ρυθμός εισόδου χρηστών: 1 TAJONS = 1 10sec
•     Μη-Πραγματικού Χρόνου: U i ( ri ) = 1- exp(- gri )
•     Πραγματικού Χρόνου: U i ( ri ) = m 
                                         
                                                1
                                                −a(r − p)
                                                             
                                                          -d 
•     Τυχαία κίνηση (800x800)            1 + e       i
                                                             
•              ˆ         ˆ
      J c ,i (λc ,i ) = λc ,i , e = 0.7
•     Συγκρινόμενες Μέθοδοι
       o   Radio Signal Strength – RSS
       o   Autonomic Service Differentiation –ASDiff
       o   AUtonomic HandOver – AUHO
       o   Network Selection Algorithm - Initial Network Selection – NSA-INS

    Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                 23/03/2013   14
CDMA – WLAN (3GPP2)
                                       1


                                      0,9
      Average Joint Network Utility




                                      0,8


                                      0,7


                                      0,6
                                                  AJONS
                                      0,5         ASdiff
                                                  RSS
                                      0,4         NSA-INS
                                                  AUHO
                                      0,3
                                            10   20         30   40   50    60        70       80   90         100    110       120    130
                                                                                  Time (sec)



                                                                           AJONS ASDiff                  RSS         NSA-INS          AUHO
     Αριθμός Μεταπομπών                                                      14                0         39                 0          34
     Μεταπομπές Μ.Ο. ανά χρήστη                                             0,93               0         2,6                0         2,26
     Πιθανότητα Μεταπομπής                                                  15%                0     42%                    0         37%



Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                                                                                            23/03/2013   15
CDMA – WLAN (3GPP2)
                  1,4


                  1,3
Utility Load Balancing Factor




                  1,2


                  1,1


                                1


                  0,9
                                           AJONS

                  0,8                      ASdiff
                                           RSS
                  0,7                      NSA-INS
                                           AUHO
                  0,6
                                    0            20            40   60           80      100                120
                                                                    Time (sec)


                                                                                               N CDMA
                                                                                        −1
                                                                                      N CDMA    ∑U
                                                                                                i =1
                                                                                                        i
                                        Utility Load Balancing Factor: ULBF=                   NWLAN
                                                                                        −1
                                                                                      N WLAN    ∑U
                                                                                                j =1
                                                                                                        j
                                Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                            23/03/2013   16
OFDMA – WLAN (3GPP/LTE)

                                   1


                                  0,9
  Average Joint Network Utility




                                  0,8


                                  0,7

                                  0,6


                                  0,5             AJONS
                                                  ASdiff
                                  0,4             RSS
                                                  AUHO
                                  0,3
                                        10   20     30     40   50   60   70   80    90   100    110   120   130   140   150   160   170   180
                                                                                    Time (sec)




Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                                                                                          23/03/2013   17
Ενοποιημένο Πλαίσιο Βέλτιστης
 Διαχείρισης Πόρων σε Ετερογενή
        Ασύρματα Δίκτυα
                               Το Θεμελιώδες Πρόβλημα




Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                            23/03/2013   18
Θεμελιώδες Πρόβλημα
               FP: max ∑∑U j ( wc , j ) xc , j
                                c∈C j∈J

                       st.     ∑x
                                c∈C
                                      c, j   =1           ∀j ∈ J

                               ∑w
                               j∈J
                                             x
                                      c, j c, j   ≤ Wc   ∀c ∈ C

                               Wcmin ≤ Wc ≤ Wcmax ∀c ∈ C
                               wc , j ≥ Γ j ,min         ∀j ∈ J
                               xc , j ∈ {0,1}            ∀c ∈ C , ∀j ∈ J


• Generalized Mutual Assignment Problem  NP-hard

Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                               23/03/2013   19
Βέλτιστη Διαχείριση Πόρων σε
     Ετερογενή Ασύρματα Δίκτυα
       Πολλαπλών Τεχνολογιών
              Πρόσβασης
         Multi-access Multi-cell Resource Allocation (MMRA)




Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                             23/03/2013   20
Το Γενικό Πρωτεύον Πρόβλημα
                  GP: max ∑∑U j ( wc , j ) xc , j
                                c∈C j∈J

                         st.   ∑x
                               c∈C
                                     c, j   =1           ∀j ∈ J

                               ∑w
                               j∈J
                                            x
                                     c, j c, j   ≤ Wc   ∀c ∈ C

                               xc , j ∈ {0,1}           ∀c ∈ C , ∀j ∈ J

• Ανάγκη για μια γενικότερη λύση:
   o Η απόδοση της υπηρεσίας ενός χρήστη κατά την ανάθεση
     σε μία κυψέλη δεν είναι σταθερή, αλλά επηρεάζει και
     επηρεάζεται από το σύνολο των χρηστών ανατίθενται στη
     συγκεκριμένη κυψέλη.
   o Έλλειψη συγχρονισμού και περιορισμένο εύρος ζώνης σε
     ασύρματα δίκτυα.

Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                              23/03/2013   21
Συνολική Αρχιτεκτονική




Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος         23/03/2013   22
Χαρακτηριστικά και συνεισφορά
 Χωρικά Αποσυνδεδεμένη Λύση
    o Απαιτείται μόνο τοπικά διαθέσιμή πληροφορία.
    o Κυψέλη: το σύνολο των ασύρματων κόμβων που είναι συνδεδεμένοι με αυτήν.
    o Χρήστης: το σύνολο των κυψελών που ο χρήστης βρίσκεται στην εμβέλεια τους
      και θα μπορούσε ενδεχομένως να συνδεθεί.
    o Αυτή η ιδιότητα εξασφαλίζει χαμηλό όγκο σηματοδοσίας και ευνοεί την
      κλιμακωσιμότητα.
 Λειτουργικά Αποσυνδεδεμένη Λύση
    o Ανεξάρτητη του τύπου και των τεχνολογιών των κυψέλων που συνυπάρχουν
      στο ενοποιημένο σύστημα.
    o Εξετάζονται κυψελωτά (CDMA), τοπικά ασύρματα (802.11.x) και WiMAX δίκτυα.

 Καθολική Πλησιοβελτιστότητα και Σύγκλιση
    o   Κατανεμημένος, χαμηλής πολυπλοκότητας αλγόριθμος.
    o   Αποδεδειγμένη σύγκλιση σε ένα καθολικά πλησιοβέλτιστο σημείο λειτουργίας.
    o   Καθορίζονται τα άνω και κάτω όρια της τιμής της βέλτιστης λύσης.
    o   Υπολογίζεται η συνεπαγόμενη απόκλιση από τη βέλτιστη λύση.
    o   Μελετάται η σταθερότητα του αλγόριθμου.



 Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                            23/03/2013   23
Μεθοδολογία Επίλυσης
• Εφαρμόζουμε μερική χαλάρωση και υπολογίζουμε
  το δυικό πρόβλημα του GP.
1. Ορίζουμε την συνάρτηση Lagrange που αντιστοιχεί στο πρόβλημα GP
                  L( w, x,μ ) = ∑∑U j ( wc , j ) xc , j -∑ µ j (1 − ∑ xc , j )
                                   c∈C j∈J                            j∈J     c∈C



2. Η υποκείμενη συνάρτηση του δυικού προβλήματος είναι συνεπώς
                                                                               µ     
                    DL( μ) = ∑  max ∑ U j ( wc , j ) xc, j − ∑ µ j xc , j  + ∑ j     ÷
                                  w,x j∈J                                              ÷
                             c∈C                             j∈J           j∈J N C   



3. Το Δυικό πρόβλημα (GD) μπορεί να οριστεί λοιπόν ως:
                          GD:                min DL( μ)
                                               NC
                                             μ∈¡


                                             st.   ∑w
                                                    j∈J
                                                               x
                                                          c, j c, j   ≤ Wcmax ∀c ∈ C

                                                   xc , j ∈{0,1}, ∀c ∈ C, ∀j ∈ J
                                                   μ ∈¡   NC

 Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                                               23/03/2013   24
Μεθοδολογία Επίλυσης
  • Εφαρμόζουμε Δυική Αποσύνθεση

Master Dual Problem                min DL' ( μ) = min ∑ DLc ( μ)
                                         μ                          μ
                                                                          c∈C
                                                                    st. μ ∈ ¡       NC



                                                                                                                        ∂D ( µ (t ))
                                                                                         µ j (t + 1) = µ j (t ) − q(t )              ⇒
                                                                                                                           ∂µ j
                                                                                                                           S
                                                                                         µ j (t + 1) = µ j (t ) − ε (1 − x j j )

                                                                            1
Cell Local Problem:      max ∑ U j ( wc , j ) xc , j + ∑ µ j (                 − xc , j )
                          w, x
                                   j∈Sc                            j∈Sc     Sj

                        st.      ∑w
                                  j∈Sc
                                                x
                                             c, j c, j   ≤ Wcmax

                                 xc , j ∈ {0,1}, ∀j ∈ Sc



    Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                                                                  23/03/2013   25
Αλγόριθμος Multi-access Multi-cell Resource Allocation
Αλγόριθμος του Κινητού Χρήστη j

Σε κάθε επανάληψη t=1,2,… , ο κινητός χρήστης j:
Βήμα 1. Λαμβάνει από τις κυψέλες της γειτονιάς του τα αποτελέσματα xc,j
Βήμα 2. Υπολογίζει το νέο του κόστος μj(t+1).
                                                   S
Βήμα 3. Μεταδίδει το νέο κόστος μj(t+1) και το x jσε κάθε κυψέλη στο Sj.
                                                  j




Αλγόριθμος στην Κυψέλη c


Σε κάθε επανάληψη t=1,2,… , η κυψέλη c:
                                                                                  S
Βήμα 1. Λαμβάνει τα κόστη μ(t) όλων των χρηστών           , καθώς και τα
                                                       j ∈ Sc                 . xj j
          Για t=0 τότε μ(t)=(0,…,0).
Βήμα 2. Αν τότε x Sj = 1, ∀j ∈ S c Τερμάτισε.
                       j




 Βήμα 3. Λύσε το αντίστοιχο πρόβλημα ενδοκυψελικής ανάθεσης πόρων
ανάλογα με την τεχνολογία πρόσβασης.
Βήμα 4. Επικοινώνησε τα αποτελέσματα xc,j(t+1) στους χρήστες       .j ∈ S c


  Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                         23/03/2013      26
Σύγκλιση του                                                        { ( w, x )tS, µ (t ) } → ( w, x)tS, µ*

• Λήμμα 1. Για μία οποιαδήποτε τιμή του μ, το συνολικό
  άθροισμα των συναρτήσεων χρησιμότητας όλων των
  κυψελών, παρέχει ένα άνω όριο (upper bound - UB) της
  βέλτιστης τιμής της συνολικής χρησιμότητας του συστήματος,
                             .
  δηλαδή,
               ∑∑U
               c∈C j∈J
                          j   ( wc , j ) xc , j   ( x ,w)=
                                                    ( w , x )tS,µ ( t )
                                                                          ≥ ∑∑ U j ( wc , j ) xc , j
                                                                             c∈C j∈J
                                                                                                       ( x, w)=
                                                                                                          ( w, x )*




• Λήμμα 2. Για κάποια τιμή του μ, που ικανοποιείται ο
  περιορισμός (16) του GP, οι ανά κυψέλη βέλτιστες λύσεις των
  CLP αποτελούν μία βέλτιστη λύση για το GP. Συνεπώς, εάν µ = µ
                                                                *


  το κάτω όριο (lower bound - LB) της συνολικής απόδοσης του
  συστήματος είναι,

               ∑∑U        j   ( wc , j ) xc , j
                                                  ( x ,w)=
                                                                  ≥ ∑∑ U j ( wc , j ) xc , j       ( x ,w)=
                c∈C j∈J
                                                    ( w, x )*             c∈C j∈J                    ( w , x )S
                                                                                                             t ,µ *




 Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                                                                          23/03/2013   27
Σύγκλιση του                                                        { ( w, x )tS, µ (t ) } → ( w, x)tS, µ*

• Λήμμα 1. Για μία οποιαδήποτε τιμή του μ, το συνολικό
  άθροισμα των συναρτήσεων χρησιμότητας όλων των
  κυψελών, παρέχει ένα άνω όριο (upper bound - UB) της
  βέλτιστης τιμής της συνολικής χρησιμότητας του συστήματος,
                             .
  δηλαδή,
               ∑∑U
               c∈C j∈J
                          j   ( wc , j ) xc , j   ( x ,w)=
                                                    ( w , x )tS,µ ( t )
                                                                          ≥ ∑∑ U j ( wc , j ) xc , j
                                                                             c∈C j∈J
                                                                                                       ( x, w)=
                                                                                                          ( w, x )*




• Λήμμα 2. Για κάποια τιμή του μ, που ικανοποιείται ο
  περιορισμός (16) του GP, οι ανά κυψέλη βέλτιστες λύσεις των
  CLP αποτελούν μία βέλτιστη λύση για το GP. Συνεπώς, εάν µ = µ
                                                                *


  το κάτω όριο (lower bound - LB) της συνολικής απόδοσης του
  συστήματος είναι,

               ∑∑U        j   ( wc , j ) xc , j
                                                  ( x ,w)=
                                                                  ≥ ∑∑ U j ( wc , j ) xc , j       ( x ,w)=
                c∈C j∈J
                                                    ( w, x )*             c∈C j∈J                    ( w , x )S
                                                                                                             t ,µ *




 Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                                                                          23/03/2013   28
Σύγκλιση του { µ (t )} → µ *
• Λήμμα 3. Η ακολουθία των πολλαπλασιαστών Lagrange { µ (t )} ,
  όπως υπολογίζεται με χρήση υποβαθμίδων και σταθερού
  βήματος q (t ) = ε είναι, υπό τους περιορισμούς Slater (Slater’s
  Constraint Qualification), φραγμένη από:
                                         ε L2
                 µ j (t ) ≤ 3N j N cU +
                                     max
                                              + ε L ∀j ∈ J
                                          2
    όπου, L = N j ( N c − 1) ∀j ∈ J   και U max = max U max
                                                        j
                                                   j∈J




• Λήμμα 4. Η ακολουθία των πολλαπλασιαστών Lagrange { µ (t )}
  συγκλίνει στη βέλτιστη δυική λύση      µ *σε πεπερασμένο χρόνο
  όταν ε << 2 N j ( N c − 1) , ενώ ικανοποιούνται οι περιορισμοί κατά
                            2


  Slater.




 Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                 23/03/2013   29
Αριθμητικά Αποτελέσματα
• Περιβάλλον προσομοίωσης: MATLAB
• CDMA – WLAN
• OFDM – CDMA – WLAN
• Συνάρτηση Χρησιμότητας: U j ( w j ) = (c + (aw j ) / b)
                                                    b


• ServA: (a,b,c)=(2, -1.8, 1)  απόκρημνα αύξουσα
• ServB: (a,b,c)=(7, -0.5, 1)  ομαλά αυξανόμενη
• Τυχαία κίνηση
•      Συγκρινόμενες Μέθοδοι
       o Radio Signal Strength – RSS
       o Service Differentiation –SDiff
       o Maximum Utility – MAXU


    Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                     23/03/2013   30
CDMA x9 – WLAN x36                                                                                               Users' Service: 90% ServA - 10% ServB
                                                                                                              MMRA Opt. GAP:                                           3,53%                      3,42%                       3,43%

                                                                                                                                                          1

                                                                                                                                                      0,95




                                                                                                              Total Average System Utility
                                                                                                                                                       0,9

                                                                                                                                                      0,85

                                                                                                                                                       0,8

                                                                                                                                                      0,75           MMRA

                                                                                                                                                       0,7           RSS
                                                                                                                                                                     Sdiff
                                                                                                                                                      0,65
                                                                                                                                                                     MAXU
                                                                                                                                                       0,6
                                                                                                                                                                      Near BS                      Random                   Far from BS
                                                                                                                           A                                         SNR>-80dB                                            -80<SNR<-100dB
                                                                                                                                                                                             Users' distribution


                                                                                                                                                                                Users' Service: 50% ServA - 50% ServB
                                                                                                                                   MMRA Opt. GAP:                            3,27%                     3,22%                   3,31%

                                                                                                                                                              1

                                                                                                                                                       0,95




                                                                                                                       Total Average System Utility
                                                     Users' Service: 10% ServA - 90% ServB                                                                0,9

MMRA Opt. GAP:                                      3,22%                3,36%                    3,19%                                                0,85

                                    1                                                                                                                     0,8

                               0,95                                                                                                                    0,75             MMRA
Total Average System Utility




                                   0,9                                                                                                                    0,7           RSS
                                                                                                                                                                        Sdiff
                               0,85                                                                                                                    0,65
                                                                                                                                                                        MAXU
                                   0,8                                                                                                                    0,6

                               0,75
                                                                                                                                                      B                Near BS                     Random                    Far from BS
                                            MMRA                                                                                                                      SNR>-80dB               Users' distribution         -80<SNR<-100dB
                                   0,7      RSS
                                            Sdiff
                               0,65
                                            MAXU                                                                                                                  Αριθμός Χρηστών           50     100      150     200     250     300
                                   0,6
                                             Near BS                   Random                  Far from BS
                               C    Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος
                                          SNR>-80dB     Users' distribution                  -80<SNR<-100dB                                                       Επαναλήψεις               50     104      132 23/03/2013 230
                                                                                                                                                                                                                 170 210     31
OFDM x1 – CDMA x3 – WLAN x5                                       4000                                                             4000


                                                                             3500                                                             3500


                                                                             3000                                                             3000


                                                                             2500                                                             2500


                                                                             2000                                                             2000


                                                                             1500                                                             1500


                                                                             1000                                                             1000


                                                                              500                                                             500


                                                                                   0                                                            0
0   500   1000   1500   2000   2500   3000                    3500                4000
                                                                                     0   500      1000    1500   2000   2500    3000   3500      0
                                                                                                                                               4000     500   1000   1500   2000   2500   3000   3500   4000

                                             MMRA Opt. GAP:                                      1,22%                  2,71%                        1,17%
                                                                             1
                                                                            0,9
                                             Total Average System Utility




                                                                            0,8
                                                                            0,7
                                                                            0,6
                                                                            0,5
                                                                            0,4
                                                                                         MMRA
                                                                            0,3
                                                                                         RSS
                                                                            0,2
                                                                                         Sdiff
                                                                            0,1
                                                                                         MAXU
                                                                             0
                                                                                     40 Users - Hotspot           100 Users - Grid       100 Users - Random

           Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                                                                                                                       23/03/2013         32
Βέλτιστη Διαχείριση Πόρων και
        Περιοχής Κάλυψης σε
   Ενοποιημένα Κυψελωτά Δίκτυα
           Δύο Επιπέδων
         Power Control and Coverage Management (PCC)




Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                       23/03/2013   33
Το Γενικό Πρωτεύον Πρόβλημα
    (GP)    max ∑ U (γ ( P ))                  j∈J      j    c, j
                                P , Pmax

                               s.t.        ∑   j∈Sc
                                                      Pc , j ≤ Pc ,max   ∀c ∈ C
                                           PcMin ≤ Pc ,max ≤ PcMax ∀c ∈ C

• Δίκτυα φεμτοκυψελών (Femtocells)
   o   Σταθμοί βάσης χαμηλής ισχύος και χαμηλού κόστους
   o   Τοποθετούνται από τους τελικούς καταναλωτές σε εσωτερικούς χώρους
   o   Μοιράζονται το ίδιο φάσμα με τις μακροκυψέλες
   o   Κλειστή Πρόσβαση ( Closed Access)
• Ανάγκη εξεύρεσης μηχανισμών μετρίασης της
  διακυψελικής και ενδοκυψελικής παρεμβολής μεταξύ
  των φέμτο- και μακροκυψελών

Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                                      23/03/2013   34
Αρχιτεκτονική




Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος              23/03/2013   35
Χαρακτηριστικά και συνεισφορά
 Άμεση Διαχείριση Κάλυψης
   o η μέγιστη ισχύς εκπομπής της κάθε φεμτοκυψέλης
     ενσωματώνεται στο συνολικό πρόβλημα βελτιστοποίησης
     ισχύος.
 Συνολική Βελτιστοποίηση του Δικτύου
   o Μετατροπή του μη-κυρτού προβλήματος σε κυρτό.
   o Επίλυση με χρήση τεχνικών κυρτής βελτιστοποίησης.
 Κατανεμημένη Υλοποίηση & Σύγκλιση
   o Κατανεμημένο, χαμηλής πολυπλοκότητας αλγόριθμος
     υποβαθμίδων (subgradient).
   o Χαμηλή σηματοδοσία
   o Αποδεδειγμένη σύγκλιση στο βέλτιστο σημείο λειτουργίας,



Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                          23/03/2013   36
Μετασχηματισμός του προβλήματος
                                                                                            p
• Αλλαγή μεταβλητών: Pc ,i = e p Pc ,max = e c ,max ∀j ∈ J , ∀c ∈ C
                                                          c ,i



• Το μετασχηματισμένο πρόβλημα είναι κυρτό καθώς
  αποτελείται από συνθέσεις μη αρνητικών
  αθροισμάτων εκθετικών όρων, οι οποίοι είναι πάντα
  κυρτές συναρτήσεις.


       (CMP)                max
                            p , pmax
                                       ∑ ∑ U (γ ( p
                                         c∈C       j∈Sc          j          c, j    c, j   , pmax ))

                            s.t.        ∑ exp( p − p
                                            j∈Sc                     c, j          c ,max   ) ≤ 1 ∀c ∈ C
                                       PcMin exp( − pc ,max ) ≤ 1 ∀c ∈ C
                                        ( PcMax ) −1 exp( pc ,max ) ≤ 1 ∀c ∈ C


 Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                                                          23/03/2013   37
Μεθοδολογία Επίλυσης
  • Εφαρμόζουμε Πρωτεύων – Δυική Αποσύνθεση

(CM)         max
              pmax
                          ∑   c∈C
                                    *
                                  U c ( pmax )

              s.t.        log( PcMin ) ≤ pc ,max ≤ log( PcMax ) ∀c ∈ C


                                    pc ,max (t + 1) = pc ,max (t ) + a (t ) ×λc* ( pmax (t ))
                                                                             ∑   j∈S j
                                                                                         k k − Gc , j exp( pc , j )
                                                                                                            *

                                    pc ,max (t + 1) = pc ,max (t ) + a (t ) ×
                                                                                          exp( pc ,max )

 (IPCc )         max
                     pc
                            ∑    j∈Sc
                                        U j (γ c , j ( pc , j ))

                 s.t.       ∑    j∈Sc
                                        exp( pc , j − pc ,max ) ≤ 1




   Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                                                     23/03/2013   38
Αλγόριθμος Power Coverage Control
                               pvar (0)




Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος              23/03/2013   39
Παρατηρήσεις και Σχόλια
 Συγχρονισμός
   o Η ύπαρξη του φθίνοντος βήματος a(t) απαιτεί συγχρονισμό μεταξύ
     των κυψελών
   o το CDMA βασίζεται εκ φύσεως σε χρονοσχισμές και άρα ο
     συγχρονισμός είναι έμφυτος
   o η μακροκυψέλη, ενεργώντας σαν υπερκείμενο δίκτυο, μπορεί να
     μεταδίδει τις απαιτούμενες τιμές στο κανάλι ευρεκπομπής, μια κοινή
     πρακτική στο 3GPP LTE.
 Προστιθέμενη Σηματοδοσία
   o |C|+1 πραγματικούς αριθμούς ανά επανάληψη (a(t) και pmax)
 Ταχύτητα Σύγκλισης
   o   Η σύγκλιση είναι εγγυημέννη
   o   Ο χρόνος που απαιτείται δεν μπορεί να υπολογιστεί
   o   Tradeoff μεταξύ ακρίβειας και χρονικής πολυπλοκότητας
   o   Πειραματικά αποτελέσματα: 30 επαναλήψεις.


Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                   23/03/2013   40
Αριθμητικά Αποτελέσματα
• Περιβάλλον προσομοίωσης: MATLAB
• 1 macro – 2 femto clusters (14 femtocells)
• 1 macro – 4 femto clusters (27 femtocells)
• Pmacro,max=10Watt σταθερή
• Pfemto,max=3Watt
                                U j (γ c , j ( P )) = log(γ c , j ( P ))
• Συνάρτηση Χρησιμότητας:
            1
                 a (t ) =
• Βήμα:                     t

• Μεταβαλλόμενος αριθμός χρηστών (20-90)
• Μεταβαλλόμενο FUP (Femtocell Users’ Percentage)

 Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                         23/03/2013   41
Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος   23/03/2013   42
Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος   23/03/2013   43
Ταχύτητα Σύγκλισης




Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος           23/03/2013   44
Συμπεράσματα
 Παρατήρηση 1
   o Ένα πολύπλοκο ετερογενές ασύρματο σύστημα είναι πιθανόν να ανήκει σε
     διαφορετικούς, μη συνεργαζόμενους παρόχους.
   o Είναι εμφανές λοιπόν, πως μόνο ο κινητός κόμβος έχει μια ολοκληρωμένη
     άποψη της τρέχουσας κατάστασής του, όπως και του περιβάλλοντος του,
     σχετικά με τα διαθέσιμα σημεία πρόσβασης στη γειτονιά του, τους
     αντίστοιχους διαθέσιμους πόρους αυτών καθώς και τον τρόπο με τον
     οποίο αυτοί κατανέμονται.
 Προτεινόμενη Λύση
   o Θεώρηση και αντιμετώπιση των συνολικών πόρων του δικτύου με ένα κοινό
     τρόπο.
   o Αυτόνομης Διαχείρισης Κινητικότητας, Αυτόνομής Ενδοκυψελικής
     Διαχείρισης Ασύρματων Πόρων και Αποδοτικής Αυτόνομης Διακυψελικής
     Διαχείρισης Πόρων




Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                     23/03/2013   45
Συμπεράσματα
 Παρατήρηση 2
   o Η βέλτιστη επίλυση του προβλήματος απαιτεί την ταυτόχρονη θεώρηση του
     συνολικού ασύρματου περιβάλλοντος ως ένα κοινό πρόβλημα
     βελτιστοποίησης
   o Απαιτείται η ενιαία αντιμετώπιση των διαφορετικών τύπων δικτύων και των
     αντιστοιχών πόρων τους υπό ένα κοινό πλαίσιο βελτιστοποίησης.
 Προτεινόμενη Λύση
   o Μοντελοποιήσαμε ένα γενικό θεμελιώδες πρόβλημα βέλτιστης διαχείρισης
     πόρων για ενοποιημένα ετερογενή συστήματα, το οποίο είναι αρκετά
     αφαιρετικό ώστε να μπορεί να υιοθετηθεί από πληθώρα περιπτώσεων
     ανεξαρτήτως τεχνολογίας πρόσβασης, αλλά και ταυτόχρονα πλήρες ώστε
     να περιλαμβάνει όλους τους πιθανούς περιορισμούς, φυσικούς ή μη, που
     θα χαρακτηρίζουν το εκάστοτε πρόβλημα.




Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                      23/03/2013   46
Συμπεράσματα
 Παρατήρηση 3
   o Περιορισμένη βιβλιογραφία στο NP-Δύσκολο πρόβλημα της εξεύρεσης
     ενός κατανεμημένου τρόπου βέλτιστης ανάθεσης χρηστών και πόρων σε
     ετερογενή ασύρματα δίκτυα, παρουσία πολλαπλών τεχνολογιών
     πρόσβασης.
 Προτεινόμενη Λύση
   o Θεωρίας Lagrange και την Θεωρίας Μεγιστοποίησης Χρησιμότητας
     Δικτύου τροποποιήσαμε κατάλληλα το πρόβλημα
   o Μεγιστοποιεί τη συνολική απόδοση του ενοποιημένου συστήματος
     επιτυγχάνοντας παράλληλα αξιοσημείωτη απόδοση και επίδοση
     συγκρινόμενη με το αρχικό NP-Δύσκολο πρόβλημα.
   o Χωρικά και λειτουργικά αποσυνδεδεμένη λύση, πλησιοβέλτιστης απόδοσης
     και αποδεδειγμένης σύγκλισης.




Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                    23/03/2013   47
Συμπεράσματα
 Παρατήρηση 4
   o Η ανάγκη διαρκούς κάλυψης, σε συνδυασμό με την απαίτηση υψηλών
     ρυθμών έχουν ευνοήσει τα τελευταία χρόνια την υιοθέτηση φεμτοκυψελών.
   o Προβλήματα που σχετίζονται με τις διακυψελικές και ενδοκυψελικές
     παρεμβολές μεταξύ της ιδίας ή γειτνιαζόντων φεμτοκυψελών.
   o Απαιτείται η ταυτόχρονη βέλτιστη διαχείριση ισχύος και περιοχής κάλυψης
     παρουσία παρεμβολών μεταξύ ίδιων και διαφορετικών επιπέδων σε ένα
     ασύρματο σύστημα CDMA δύο επιπέδων (macrocell/femtocell).
 Προτεινόμενη λύση
   o Κατανεμημένο μηχανισμό εξεύρεσης αφενός του βέλτιστου σημείου
     λειτουργίας που μεγιστοποιεί την συνολική ρυθμαπόδοση του δικτύου, σε
     σχέση με την ανατιθέμενη ισχύς εκπομπής στους χρήστες, και αφετέρου
     της εκπεμπόμενης ισχύος των κυψελών (δηλαδή την περιοχή κάλυψης).
   o Με τεχνικές διαστρωμάτωσης (cross layering) και αποσύνθεσης
     (decomposition καταλήξαμε σε μία βέλτιστη, κατανεμημένη υλοποίηση με
     αποδειγμένες ιδιότητες σύγκλισης.




Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                       23/03/2013   48
Ανοιχτά Ερευνητικά Θέματα
 Εύρεση Βέλτιστων Χωρητικοτήτων και Ανάθεσης
  Χρηστών σε Διεπίπεδα Κυψελωτά Συστήματα
   o Θεωρήσαμε Κλειστή Πρόσβαση, που σημαίνει πως μόνον αδειοδοτημένοι
     χρήστες μπορούν να επικοινωνήσουν και να συνδεθούν στη φεμτοκυψέλη
     τους.
   o Εφαρμογή πολιτικών Υβριδικής ή Ανοιχτής Πρόσβασης.


 Ικανοποίηση Ελαχίστων Απαιτήσεων
   o Οι συνδεδεμένοι χρήστες εν τέλει θα πρέπει να λάβουν ένα ελάχιστο ποσό
     πόρων, είτε αυτό μπορεί να εκφραστεί με τη μορφή ελάχιστης ανατιθέμενης
     ισχύ εκπομπής, είτε με τη μορφή ελάχιστης απόδοσης των συναρτήσεων
     χρησιμότητας κτλ.


 Αντιμετώπιση του Θεμελιώδους προβλήματος



Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                      23/03/2013   49
Ανοιχτά Ερευνητικά Θέματα
 Παροχή Ποιότητας της Εμπειρίας σε Ετερογενή
  Ασύρματα Δίκτυα
   o πραγματικές ανάγκες, απαιτήσεις και επιθυμίες ενός ανθρώπου δεν
     εξαρτώνται μόνον από κοινές μετρήσιμες δικτυακές μετρικές, αλλά και από
     πληθώρα υποκειμενικών μετρικών, όπως η ψυχολογική διάθεση, ο
     περιβάλλων θόρυβος, το κοινωνικοπολιτικό επίπεδο, η μόρφωση, οι
     προσωπικές εμπειρίες, και η σημασία του περιεχομένου στο χρήστη.
   o QoE: “Everything that really matters”


 Ανοιχτά θέματα
   o Αποδοτική συσχέτιση ΠτΥ και ΠτΕ
   o Δημιουργία μηχανισμών παροχής ΠτΕ σε ασύρματα ετερογενή δίκτυα
   o Μελέτη των οικονομοτεχνικών επιπτώσεων της ΠτΕ στο δίκτυο




Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                       23/03/2013   50
Δημοσιεύσεις
Άρθρα σε Επιστημονικά Περιοδικά (µε κρίση)
•G. Aristomenopoulos, T. Kastrinogiannis and S. Papavassiliou, "Multi-Access Multi-Cell Distributed Resource
Management Framework in Heterogeneous Wireless Networks", IEEE Transactions on Vehicular Technology, vol. 61,
issue 6, pp. 2636 - 2650, July 2012.
•G. Aristomenopoulos, T. Kastrinogiannis, S. Lamprinakou and S. Papavassiliou, "Optimal Power Control and Coverage
Management in Two-Tier Femtocell Networks", EURASIP Journal on Wireless Communications and Networking, Springer,
doi: 10.1186/1687-1499-2012-329, Oct. 2012.
•G. Aristomenopoulos, T. Kastrinogiannis, Z. Li and S. Papavassiliou, “An Autonomic QoS-centric Architecture for
Integrated Heterogeneous Wireless Networks” Mobile Networks and Applications (MONET), Vol. 16, Number 4, 490-504,
DOI: 10.1007/s11036-011-0319-1, Springer , February 2011.
•L. Skorin-Kapov, K. Ivesic, G. Aristomenopoulos and S. Papavassiliou, "Approaches for Utility-Based QoE-Driven
Optimization of Network Resource Allocation for Multimedia Services", to be published in "Data Traffic Monitoring and
Analysis" book chapter, Computer Communications and Networks, Springer, 2013. 

Δημοσιεύσεις σε Πρακτικά Διεθνών Επιστημονικών Συνεδρίων (µε κρίση)
•G. Aristomenopoulos, S. Papavassiliou, G. Katsaros and P. Vlahopoulos, "User-centric Mobile Multimedia Service Delivery: From Theory to
Experimentation to Prototyping", accepted to appear in IEEE INFOCOM 2013 (demo session), Turin, April 2013.
•C. Stathopoulos, G. Aristomenopoulos and S. Papavassiliou, "Providing Throughput Guarantees in IEEE 802.11 Wireless Networks – An
experimentally-driven Study", in Proc. of ADHOCNETS '12, Paris, France, October 2012.
•G. Aristomenopoulos et al., "The QUEENS experiment through TEFIS platform", TRIDENTCOM 2012 (demo session), vol. 44, p.g. 394-396,
Thessaloniki, 2012
•G. Aristomenopoulos, T. Kastrinogiannis, V. Kaldanis, G. Karantonis and S. Papavassiliou, “A Novel Framework for Dynamic Utility-Based QoE
Provisioning in Wireless Networks” in Proc. of IEEE GLOBECOM 2010.
•G. Aristomenopoulos, T. Kastrinogiannis, Z. Li, M. Wilson, J. M. Gonzales, J. A. Lozano-Lopez, Y. Li, V. Kaldanis and S. Papavassiliou, “Autonomic
Mobility and Resource Management Over an Integrated Wireless Environment - A GANA Oriented Architecture” in Proc. of IEEE MENS 2010.
•V. Merekoulias, V. Pouli, Y. Rebahi, S. Becker, K. Cabaj, G. Aristomenopoulos and S. Papavassiliou, “A Trust Management Architecture for
Autonomic Future Internet” in Proc. of IEEE MENS 2010.
•G. Aristomenopoulos, T. Kastrinogiannis, and S. Papavassiliou, “A Unified Approach for Efficient Network Selection in Multi-Service Integrated
CDMA/WLAN Systems,” in Proc. of 5th International Wireless Communications and Mobile Computing Conference (IWCMC 2009), June, 2009.
•G. Aristomenopoulos, T. Kastrinogiannis, and S. Papavassiliou, “Efficient QoS-Driven Resource Allocation in Integrated CDMA/WLAN Networks -
An Autonomic Architecture”, in Proc. of MOBILIGHT 2009, LNICST Springer, May 2009.


        Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος                                                                                        23/03/2013       51

More Related Content

Recently uploaded

Έκθεση μαθητικής Ζωγραφικής- Η μαγεία των μοτίβων.pptx
Έκθεση μαθητικής Ζωγραφικής- Η μαγεία των μοτίβων.pptxΈκθεση μαθητικής Ζωγραφικής- Η μαγεία των μοτίβων.pptx
Έκθεση μαθητικής Ζωγραφικής- Η μαγεία των μοτίβων.pptx7gymnasiokavalas
 
Επίσκεψη μαθητών στην Έκθεση Η Μαγεία των Μοτίβων.pptx
Επίσκεψη μαθητών στην Έκθεση Η Μαγεία των Μοτίβων.pptxΕπίσκεψη μαθητών στην Έκθεση Η Μαγεία των Μοτίβων.pptx
Επίσκεψη μαθητών στην Έκθεση Η Μαγεία των Μοτίβων.pptx7gymnasiokavalas
 
ΣΤ2 -ΕΓΩ ΚΑΙ ΣΥ ΜΑΖΙ-ΦΙΛΟΙ ΠΑΝΤΟΤΙΝΟΙ .pdf
ΣΤ2 -ΕΓΩ ΚΑΙ ΣΥ ΜΑΖΙ-ΦΙΛΟΙ ΠΑΝΤΟΤΙΝΟΙ .pdfΣΤ2 -ΕΓΩ ΚΑΙ ΣΥ ΜΑΖΙ-ΦΙΛΟΙ ΠΑΝΤΟΤΙΝΟΙ .pdf
ΣΤ2 -ΕΓΩ ΚΑΙ ΣΥ ΜΑΖΙ-ΦΙΛΟΙ ΠΑΝΤΟΤΙΝΟΙ .pdfChrisa Kokorikou
 
Ξενάγηση στο ιστορικό κέντρο των Ιωαννίνων.pptx
Ξενάγηση στο ιστορικό κέντρο των Ιωαννίνων.pptxΞενάγηση στο ιστορικό κέντρο των Ιωαννίνων.pptx
Ξενάγηση στο ιστορικό κέντρο των Ιωαννίνων.pptxDimitraKarabali
 
Η εποχή του Ιουστινιανού-Η ελληνοχριστιανική οικουμένη
Η εποχή του Ιουστινιανού-Η ελληνοχριστιανική οικουμένηΗ εποχή του Ιουστινιανού-Η ελληνοχριστιανική οικουμένη
Η εποχή του Ιουστινιανού-Η ελληνοχριστιανική οικουμένηEvangelia Patera
 
Κωνσταντής σημειώσεις κείμενα νεοελληνικής
Κωνσταντής σημειώσεις κείμενα νεοελληνικήςΚωνσταντής σημειώσεις κείμενα νεοελληνικής
Κωνσταντής σημειώσεις κείμενα νεοελληνικήςssuser44c0dc
 
Εξερευνώντας τα μυστήρια του ουρανού-Παρουσίαση.pptx
Εξερευνώντας τα μυστήρια του ουρανού-Παρουσίαση.pptxΕξερευνώντας τα μυστήρια του ουρανού-Παρουσίαση.pptx
Εξερευνώντας τα μυστήρια του ουρανού-Παρουσίαση.pptxntanavara
 
ΣΠΑΣΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΤΟΥ Β2.pdf
ΣΠΑΣΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΤΟΥ Β2.pdfΣΠΑΣΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΤΟΥ Β2.pdf
ΣΠΑΣΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΤΟΥ Β2.pdfChrisa Kokorikou
 
Ημέρα Επιστημών – Επίδειξη πειραμάτων από τους μαθητές.pptx
Ημέρα Επιστημών – Επίδειξη πειραμάτων από τους μαθητές.pptxΗμέρα Επιστημών – Επίδειξη πειραμάτων από τους μαθητές.pptx
Ημέρα Επιστημών – Επίδειξη πειραμάτων από τους μαθητές.pptx36dimperist
 
B2 TΑΞΗ -ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΕΣΠΟΤΑ.pdf-ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΤΣΑΤΣΑΡΩΝΗ
B2 TΑΞΗ -ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΕΣΠΟΤΑ.pdf-ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΤΣΑΤΣΑΡΩΝΗB2 TΑΞΗ -ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΕΣΠΟΤΑ.pdf-ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΤΣΑΤΣΑΡΩΝΗ
B2 TΑΞΗ -ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΕΣΠΟΤΑ.pdf-ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΤΣΑΤΣΑΡΩΝΗChrisa Kokorikou
 
Οι μικροί αρτοποιοί της Γ τάξης και το ψωμί τους.pptx
Οι μικροί αρτοποιοί της Γ τάξης και το ψωμί τους.pptxΟι μικροί αρτοποιοί της Γ τάξης και το ψωμί τους.pptx
Οι μικροί αρτοποιοί της Γ τάξης και το ψωμί τους.pptx36dimperist
 
Παρουσίαση ομάδας ECOMOBILITY Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Άρτας
Παρουσίαση ομάδας ECOMOBILITY Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας ΆρταςΠαρουσίαση ομάδας ECOMOBILITY Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Άρτας
Παρουσίαση ομάδας ECOMOBILITY Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Άρταςsdeartas
 
Η κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - Πέννα
Η κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - ΠένναΗ κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - Πέννα
Η κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - ΠένναΣάσα Καραγιαννίδου - Πέννα
 
7. 3. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ.pdf
7. 3. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ.pdf7. 3. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ.pdf
7. 3. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ.pdfssuser3e0dbe
 
ΝΕΕΣ ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΜΕ ΔΩΡΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΟΝΕΩΝ.pptx
ΝΕΕΣ ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΜΕ ΔΩΡΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΟΝΕΩΝ.pptxΝΕΕΣ ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΜΕ ΔΩΡΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΟΝΕΩΝ.pptx
ΝΕΕΣ ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΜΕ ΔΩΡΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΟΝΕΩΝ.pptx41dimperisteriou
 
Παρουσίαση καλλιτεχνικού θεάματος
Παρουσίαση          καλλιτεχνικού θεάματοςΠαρουσίαση          καλλιτεχνικού θεάματος
Παρουσίαση καλλιτεχνικού θεάματοςDimitra Mylonaki
 
Παρουσίαση καλλιτεχνικού θεάματος
Παρουσίαση                  καλλιτεχνικού θεάματοςΠαρουσίαση                  καλλιτεχνικού θεάματος
Παρουσίαση καλλιτεχνικού θεάματοςDimitra Mylonaki
 
Πρόγραμμα - Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι.pptx
Πρόγραμμα - Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι.pptxΠρόγραμμα - Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι.pptx
Πρόγραμμα - Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι.pptxntanavara
 

Recently uploaded (20)

Έκθεση μαθητικής Ζωγραφικής- Η μαγεία των μοτίβων.pptx
Έκθεση μαθητικής Ζωγραφικής- Η μαγεία των μοτίβων.pptxΈκθεση μαθητικής Ζωγραφικής- Η μαγεία των μοτίβων.pptx
Έκθεση μαθητικής Ζωγραφικής- Η μαγεία των μοτίβων.pptx
 
Επίσκεψη μαθητών στην Έκθεση Η Μαγεία των Μοτίβων.pptx
Επίσκεψη μαθητών στην Έκθεση Η Μαγεία των Μοτίβων.pptxΕπίσκεψη μαθητών στην Έκθεση Η Μαγεία των Μοτίβων.pptx
Επίσκεψη μαθητών στην Έκθεση Η Μαγεία των Μοτίβων.pptx
 
ΣΤ2 -ΕΓΩ ΚΑΙ ΣΥ ΜΑΖΙ-ΦΙΛΟΙ ΠΑΝΤΟΤΙΝΟΙ .pdf
ΣΤ2 -ΕΓΩ ΚΑΙ ΣΥ ΜΑΖΙ-ΦΙΛΟΙ ΠΑΝΤΟΤΙΝΟΙ .pdfΣΤ2 -ΕΓΩ ΚΑΙ ΣΥ ΜΑΖΙ-ΦΙΛΟΙ ΠΑΝΤΟΤΙΝΟΙ .pdf
ΣΤ2 -ΕΓΩ ΚΑΙ ΣΥ ΜΑΖΙ-ΦΙΛΟΙ ΠΑΝΤΟΤΙΝΟΙ .pdf
 
Ξενάγηση στο ιστορικό κέντρο των Ιωαννίνων.pptx
Ξενάγηση στο ιστορικό κέντρο των Ιωαννίνων.pptxΞενάγηση στο ιστορικό κέντρο των Ιωαννίνων.pptx
Ξενάγηση στο ιστορικό κέντρο των Ιωαννίνων.pptx
 
Η εποχή του Ιουστινιανού-Η ελληνοχριστιανική οικουμένη
Η εποχή του Ιουστινιανού-Η ελληνοχριστιανική οικουμένηΗ εποχή του Ιουστινιανού-Η ελληνοχριστιανική οικουμένη
Η εποχή του Ιουστινιανού-Η ελληνοχριστιανική οικουμένη
 
Κωνσταντής σημειώσεις κείμενα νεοελληνικής
Κωνσταντής σημειώσεις κείμενα νεοελληνικήςΚωνσταντής σημειώσεις κείμενα νεοελληνικής
Κωνσταντής σημειώσεις κείμενα νεοελληνικής
 
Εξερευνώντας τα μυστήρια του ουρανού-Παρουσίαση.pptx
Εξερευνώντας τα μυστήρια του ουρανού-Παρουσίαση.pptxΕξερευνώντας τα μυστήρια του ουρανού-Παρουσίαση.pptx
Εξερευνώντας τα μυστήρια του ουρανού-Παρουσίαση.pptx
 
ΣΠΑΣΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΤΟΥ Β2.pdf
ΣΠΑΣΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΤΟΥ Β2.pdfΣΠΑΣΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΤΟΥ Β2.pdf
ΣΠΑΣΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΤΟΥ Β2.pdf
 
Ημέρα Επιστημών – Επίδειξη πειραμάτων από τους μαθητές.pptx
Ημέρα Επιστημών – Επίδειξη πειραμάτων από τους μαθητές.pptxΗμέρα Επιστημών – Επίδειξη πειραμάτων από τους μαθητές.pptx
Ημέρα Επιστημών – Επίδειξη πειραμάτων από τους μαθητές.pptx
 
B2 TΑΞΗ -ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΕΣΠΟΤΑ.pdf-ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΤΣΑΤΣΑΡΩΝΗ
B2 TΑΞΗ -ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΕΣΠΟΤΑ.pdf-ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΤΣΑΤΣΑΡΩΝΗB2 TΑΞΗ -ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΕΣΠΟΤΑ.pdf-ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΤΣΑΤΣΑΡΩΝΗ
B2 TΑΞΗ -ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΕΣΠΟΤΑ.pdf-ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΤΣΑΤΣΑΡΩΝΗ
 
Οι μικροί αρτοποιοί της Γ τάξης και το ψωμί τους.pptx
Οι μικροί αρτοποιοί της Γ τάξης και το ψωμί τους.pptxΟι μικροί αρτοποιοί της Γ τάξης και το ψωμί τους.pptx
Οι μικροί αρτοποιοί της Γ τάξης και το ψωμί τους.pptx
 
Παρουσίαση ομάδας ECOMOBILITY Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Άρτας
Παρουσίαση ομάδας ECOMOBILITY Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας ΆρταςΠαρουσίαση ομάδας ECOMOBILITY Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Άρτας
Παρουσίαση ομάδας ECOMOBILITY Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Άρτας
 
Η κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - Πέννα
Η κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - ΠένναΗ κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - Πέννα
Η κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - Πέννα
 
7. 3. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ.pdf
7. 3. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ.pdf7. 3. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ.pdf
7. 3. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ.pdf
 
ΝΕΕΣ ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΜΕ ΔΩΡΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΟΝΕΩΝ.pptx
ΝΕΕΣ ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΜΕ ΔΩΡΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΟΝΕΩΝ.pptxΝΕΕΣ ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΜΕ ΔΩΡΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΟΝΕΩΝ.pptx
ΝΕΕΣ ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΜΕ ΔΩΡΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΟΝΕΩΝ.pptx
 
Παρουσίαση καλλιτεχνικού θεάματος
Παρουσίαση          καλλιτεχνικού θεάματοςΠαρουσίαση          καλλιτεχνικού θεάματος
Παρουσίαση καλλιτεχνικού θεάματος
 
Λαπμπουκ .pdf
Λαπμπουκ                                                    .pdfΛαπμπουκ                                                    .pdf
Λαπμπουκ .pdf
 
Παρουσίαση καλλιτεχνικού θεάματος
Παρουσίαση                  καλλιτεχνικού θεάματοςΠαρουσίαση                  καλλιτεχνικού θεάματος
Παρουσίαση καλλιτεχνικού θεάματος
 
Πρόγραμμα - Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι.pptx
Πρόγραμμα - Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι.pptxΠρόγραμμα - Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι.pptx
Πρόγραμμα - Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι.pptx
 
Στο μουσείο
Στο                                        μουσείοΣτο                                        μουσείο
Στο μουσείο
 

Featured

Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsKurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summarySpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentLily Ray
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best PracticesVit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementMindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...RachelPearson36
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Applitools
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at WorkGetSmarter
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...DevGAMM Conference
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationErica Santiago
 
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them wellGood Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them wellSaba Software
 

Featured (20)

Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work
 
ChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slidesChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slides
 
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike RoutesMore than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy Presentation
 
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them wellGood Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
 

Phd presentation

  • 1. Βέλτιστη Ανάθεση Χρηστών και Διαμοιρασμός Πόρων σε Ετερογενή Ασύρματα Δίκτυα ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος Αθήνα 29/03/2013
  • 2. Τα ασύρματα δίκτυα σήμερα… } • Κινητοί Χρήστες • Πολλαπλές Υπηρεσίες Ετερογένεια • Ποικίλες Απαιτήσεις ΠτΥ Πολυπλοκότητα • Διαφορετικά Δίκτυα Πολλαπλότητα Πρόσβασης “εξεύρεση τρόπων, μηχανισμών και αρχιτεκτονικών που θα επιτρέψουν την ενσωμάτωση μιας πληθώρας ετερογενών δικτύων κάτω από μία κοινή διαχειριστική μονάδα με στόχο την συνολική αντιμετώπιση των διαθέσιμων πόρων του δικτύου” Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 2
  • 3. Διάρθρωση της παρουσίασης  Το πρόβλημα στη Βιβλιογραφία  Αυτόνομες ευρετικές λύσεις o Χαμηλή πολυπλοκότητα o Εύκολα υιοθετήσιμες o Μη αποδεδειγμένης βελτιστότητας  Κατανεμημένες βέλτιστες λύσεις o Εξασφαλίζουν το βέλτιστο σημείο λειτουργίας του συνολικού ενοποιημένου συστήματος o Πολυπλοκότητα o Σηματοδοσία  Συμπεράσματα και Μελλοντική Εργασία Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 3
  • 4. Το πρόβλημα στη Βιβλιογραφία Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 4
  • 5. Τι κάνουμε… Βέλτιστη ανάθεση χρηστών και διαμοιρασμός πόρων σε ενοποιημένα ετερογενή ασύρματα δίκτυα • Δημιουργία ενός ενοποιημένου πλαισίου που αντιμετωπίζει ολόκληρο το ετερογενές σύστημα σαν ένα ενιαίο πρόβλημα βελτιστοποίησης o Ανεξάρτητο του υποκείμενου δικτύου πρόσβασης o Βελτιστοποιεί τη συνολική απόδοση του συστήματος o Μεγιστοποιεί τη συνολική απόδοση των υπηρεσιών των χρηστών διασφαλίζοντας τα αντίστοιχων κριτηρίων ΠτΥ τους Θεωρία Μεγιστοποίησης Χρησιμότητας Δικτύου Network Utility Maximization Theory (NUM) Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 5
  • 6. Συναρτήσεις Χρησιμότητας • Αντανακλά το βαθμό της ικανοποίησης του χρήστη συναρτήσει της ποιότητας της υπηρεσίας που λαμβάνει – Ενοποιημένο τρόπο – Ανεξαρτήτως του υποκείμενου δικτύου πρόσβασης max ∑U j ( w j ) j st. ∑w j j ≤ W max “Η μοντελοποίηση ενός συστήματος με χρήση συναρτήσεων χρησιμότητας επιτρέπει την δημιουργία κοινών προβλημάτων βελτιστοποίησης που μπορούν να επιλυθούν χρησιμοποιώντας εργαλεία και τεχνικές της θεωρίας Μεγιστοποίησης Χρησιμότητας Δικτύου“ Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 6
  • 7. Αυτόνομος Μηχανισμός Διαχείρισης Πόρων σε Ενοποιημένα Ασύρματα Δίκτυα Autonomic JOint Network Selection (AJONS) Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 7
  • 8. Συνολική Αρχιτεκτονική Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 8
  • 9. Αυτόνομη Ενδοκυψελική Διαχείριση Πόρων CDMA WLAN NCDMA NWLAN max P ∑U i ( ri ( P )) max R ∑U j =1 j ( rj ) i =1 ∑ ∑ NCDMA NWLAN s.t. i =1 Pi ≤ Pmax s.t. j =1 rj ≤ Cmax 0 ≤ Pi ≤ Pmax 0 ≤ rj ≤ Cmax Κάθε χρήστης υπολογίζει τη χρησιμότητα του μείον το αντίστοιχο κόστος, που εν γένει αντιπροσωπεύει την μέγιστη χρησιμότητα του χρήστη i ανά μονάδα πόρων ,i { λcmax = min λ ≥ 0 | max { U i ( ri ( t )) − λ ri ( t )} = 0 max 0≤ ri ≤C } Κάθε Σταθμός βάσης υπολογίζει το λc* που αντιπροσωπεύει την μοναδική τιμή ισορροπίας ανά μονάδα πόρων που βελτιστοποιεί τον διαμοιρασμό πόρων στην κυψέλη Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 9
  • 10. Αυτόνομη Ενδοκυψελική Διαχείριση Πόρων • λcmax ,i αντικατοπτρίζει την ανωτερότητα του χρήστη απέναντι στους άλλους – Υψηλές τιμές δηλώνουν μεγαλύτερη πιθανότητα ικανοποίησης των κριτηρίων ΠτΥ. • λ * c αντικατοπτρίζει το βαθμό συμφόρησης της κυψέλης – Χαμηλές τιμές δηλώνουν μεγαλύτερη διαθεσιμότητα πόρων Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 10
  • 11. Αυτόνομος Διακυψελικός Μηχανισμός Επιλογής Δικτύου Ανάγκη αξιοποίησης τοπικά διαθέσιμων πληροφοριών από κάθε σταθμό βάσης • λc σαν δείκτη συμφόρησης; * • Λύση: Επίλυση των προβλημάτων RRM κάθε TAJONS = M ×max(Ts , T f )  λavg ,c * • Υπολόγισε το κανονικοποιημένο κέρδος ανά μονάδα πόρων που θα αποκτούσε ο χρήστης i εάν επέλεγε τη κυψέλη c για να συνδεθεί { }  λcmax − λavg ,c * if λcmax ≥ λavg ,c * και ,i  ,i ˆ ˆ c = arg max max{e ×J c ,i (λc ,i )}, J c ,i (λc ,i ) ˆ ˆ λc ,i =  λavg ,c * c∈C c∈C− c  otherwise  0 Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 11
  • 12. Αυτόνομος Διακυψελικός Μηχανισμός Επιλογής Δικτύου  λcmax − λavg ,c ,i * if λcmax ≥ λavg ,c ,i * ˆ  λc ,i =  λavg ,c *  otherwise  0 • Προοπτική του Δικτύου: o Αυξημένη συμφόρηση σε ένα κελί  υψηλή τιμή ανά μονάδα πόρων  αποθάρρυνση χρήστη από επιλογή  εξισορρόπηση φόρτου • Προοπτική του Χρήστη: o Υψηλή ικανοποίηση με βάση τη συνάρτηση χρησιμότητας του για να συνδεθεί σε μία κυψέλη  υψηλή μέγιστη επιθυμία να πληρώσει  ωθείται να το επιλέξει Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 12
  • 13. Χαρακτηριστικά και Πρακτικότητα  Ασύγχρονη Λειτουργία o ο ΣΒ δρα υποστηρικτικά (δηλαδή να μεταδίδει περιοδικά την τιμή) o Ο κόμβος πραγματοποιεί ασύγχρονα και αυτόνομα διαδικασίες μεταπομπής και επιλογής δικτυού πρόσβασης, στοχεύοντας στην αυτό-βελτιστοποίηση o Μειωμένος φόρτος σηματοδοσίας o Αποδεικνύει την κλιμακωσιμότητα του σχήματος  Πολυπλοκότητα o Βρόχος Ελέγχου AJONS στον κινητό κόμβο • λίγες πράξεις πραγματικών αριθμών • αποθηκεύει στην εσωτερική του μνήμη μόνο μερικούς πραγματικούς αριθμούς οι οποίοι εξαρτούνται από τον αριθμό των κυψελών που βρίσκονται στην γειτονιά του. o Βρόχος Ελέγχου AJONS στο σταθμό βάσης • πολυπλοκότητα των αλγορίθμων που λύνουν τα προβλήματα (1) και (2) • Υποθέτοντας πως η επίλυση τέτοιων προβλημάτων υλοποιείται για το ARRM η πολυπλοκότητα που εισάγει το AJONS είναι σχεδόν μηδαμινή. Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 13
  • 14. Αριθμητικά Αποτελέσματα • Περιβάλλον προσομοίωσης: MATLAB • CDMA – WLAN (3GPP2) • OFDMA – WLAN (3GPP-LTE) • Ρυθμός εισόδου χρηστών: 1 TAJONS = 1 10sec • Μη-Πραγματικού Χρόνου: U i ( ri ) = 1- exp(- gri ) • Πραγματικού Χρόνου: U i ( ri ) = m   1 −a(r − p)  -d  • Τυχαία κίνηση (800x800) 1 + e i  • ˆ ˆ J c ,i (λc ,i ) = λc ,i , e = 0.7 • Συγκρινόμενες Μέθοδοι o Radio Signal Strength – RSS o Autonomic Service Differentiation –ASDiff o AUtonomic HandOver – AUHO o Network Selection Algorithm - Initial Network Selection – NSA-INS Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 14
  • 15. CDMA – WLAN (3GPP2) 1 0,9 Average Joint Network Utility 0,8 0,7 0,6 AJONS 0,5 ASdiff RSS 0,4 NSA-INS AUHO 0,3 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 Time (sec)   AJONS ASDiff RSS NSA-INS AUHO Αριθμός Μεταπομπών 14 0 39 0 34 Μεταπομπές Μ.Ο. ανά χρήστη 0,93 0 2,6 0 2,26 Πιθανότητα Μεταπομπής 15% 0 42% 0 37% Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 15
  • 16. CDMA – WLAN (3GPP2) 1,4 1,3 Utility Load Balancing Factor 1,2 1,1 1 0,9 AJONS 0,8 ASdiff RSS 0,7 NSA-INS AUHO 0,6 0 20 40 60 80 100 120 Time (sec) N CDMA −1 N CDMA ∑U i =1 i Utility Load Balancing Factor: ULBF= NWLAN −1 N WLAN ∑U j =1 j Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 16
  • 17. OFDMA – WLAN (3GPP/LTE) 1 0,9 Average Joint Network Utility 0,8 0,7 0,6 0,5 AJONS ASdiff 0,4 RSS AUHO 0,3 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140 150 160 170 180 Time (sec) Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 17
  • 18. Ενοποιημένο Πλαίσιο Βέλτιστης Διαχείρισης Πόρων σε Ετερογενή Ασύρματα Δίκτυα Το Θεμελιώδες Πρόβλημα Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 18
  • 19. Θεμελιώδες Πρόβλημα FP: max ∑∑U j ( wc , j ) xc , j c∈C j∈J st. ∑x c∈C c, j =1 ∀j ∈ J ∑w j∈J x c, j c, j ≤ Wc ∀c ∈ C Wcmin ≤ Wc ≤ Wcmax ∀c ∈ C wc , j ≥ Γ j ,min ∀j ∈ J xc , j ∈ {0,1} ∀c ∈ C , ∀j ∈ J • Generalized Mutual Assignment Problem  NP-hard Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 19
  • 20. Βέλτιστη Διαχείριση Πόρων σε Ετερογενή Ασύρματα Δίκτυα Πολλαπλών Τεχνολογιών Πρόσβασης Multi-access Multi-cell Resource Allocation (MMRA) Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 20
  • 21. Το Γενικό Πρωτεύον Πρόβλημα GP: max ∑∑U j ( wc , j ) xc , j c∈C j∈J st. ∑x c∈C c, j =1 ∀j ∈ J ∑w j∈J x c, j c, j ≤ Wc ∀c ∈ C xc , j ∈ {0,1} ∀c ∈ C , ∀j ∈ J • Ανάγκη για μια γενικότερη λύση: o Η απόδοση της υπηρεσίας ενός χρήστη κατά την ανάθεση σε μία κυψέλη δεν είναι σταθερή, αλλά επηρεάζει και επηρεάζεται από το σύνολο των χρηστών ανατίθενται στη συγκεκριμένη κυψέλη. o Έλλειψη συγχρονισμού και περιορισμένο εύρος ζώνης σε ασύρματα δίκτυα. Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 21
  • 22. Συνολική Αρχιτεκτονική Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 22
  • 23. Χαρακτηριστικά και συνεισφορά  Χωρικά Αποσυνδεδεμένη Λύση o Απαιτείται μόνο τοπικά διαθέσιμή πληροφορία. o Κυψέλη: το σύνολο των ασύρματων κόμβων που είναι συνδεδεμένοι με αυτήν. o Χρήστης: το σύνολο των κυψελών που ο χρήστης βρίσκεται στην εμβέλεια τους και θα μπορούσε ενδεχομένως να συνδεθεί. o Αυτή η ιδιότητα εξασφαλίζει χαμηλό όγκο σηματοδοσίας και ευνοεί την κλιμακωσιμότητα.  Λειτουργικά Αποσυνδεδεμένη Λύση o Ανεξάρτητη του τύπου και των τεχνολογιών των κυψέλων που συνυπάρχουν στο ενοποιημένο σύστημα. o Εξετάζονται κυψελωτά (CDMA), τοπικά ασύρματα (802.11.x) και WiMAX δίκτυα.  Καθολική Πλησιοβελτιστότητα και Σύγκλιση o Κατανεμημένος, χαμηλής πολυπλοκότητας αλγόριθμος. o Αποδεδειγμένη σύγκλιση σε ένα καθολικά πλησιοβέλτιστο σημείο λειτουργίας. o Καθορίζονται τα άνω και κάτω όρια της τιμής της βέλτιστης λύσης. o Υπολογίζεται η συνεπαγόμενη απόκλιση από τη βέλτιστη λύση. o Μελετάται η σταθερότητα του αλγόριθμου. Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 23
  • 24. Μεθοδολογία Επίλυσης • Εφαρμόζουμε μερική χαλάρωση και υπολογίζουμε το δυικό πρόβλημα του GP. 1. Ορίζουμε την συνάρτηση Lagrange που αντιστοιχεί στο πρόβλημα GP L( w, x,μ ) = ∑∑U j ( wc , j ) xc , j -∑ µ j (1 − ∑ xc , j ) c∈C j∈J j∈J c∈C 2. Η υποκείμενη συνάρτηση του δυικού προβλήματος είναι συνεπώς    µ  DL( μ) = ∑  max ∑ U j ( wc , j ) xc, j − ∑ µ j xc , j  + ∑ j ÷  w,x j∈J ÷ c∈C   j∈J  j∈J N C  3. Το Δυικό πρόβλημα (GD) μπορεί να οριστεί λοιπόν ως: GD: min DL( μ) NC μ∈¡ st. ∑w j∈J x c, j c, j ≤ Wcmax ∀c ∈ C xc , j ∈{0,1}, ∀c ∈ C, ∀j ∈ J μ ∈¡ NC Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 24
  • 25. Μεθοδολογία Επίλυσης • Εφαρμόζουμε Δυική Αποσύνθεση Master Dual Problem min DL' ( μ) = min ∑ DLc ( μ) μ μ c∈C st. μ ∈ ¡ NC ∂D ( µ (t )) µ j (t + 1) = µ j (t ) − q(t ) ⇒ ∂µ j S µ j (t + 1) = µ j (t ) − ε (1 − x j j ) 1 Cell Local Problem: max ∑ U j ( wc , j ) xc , j + ∑ µ j ( − xc , j ) w, x j∈Sc j∈Sc Sj st. ∑w j∈Sc x c, j c, j ≤ Wcmax xc , j ∈ {0,1}, ∀j ∈ Sc Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 25
  • 26. Αλγόριθμος Multi-access Multi-cell Resource Allocation Αλγόριθμος του Κινητού Χρήστη j Σε κάθε επανάληψη t=1,2,… , ο κινητός χρήστης j: Βήμα 1. Λαμβάνει από τις κυψέλες της γειτονιάς του τα αποτελέσματα xc,j Βήμα 2. Υπολογίζει το νέο του κόστος μj(t+1). S Βήμα 3. Μεταδίδει το νέο κόστος μj(t+1) και το x jσε κάθε κυψέλη στο Sj. j Αλγόριθμος στην Κυψέλη c Σε κάθε επανάληψη t=1,2,… , η κυψέλη c: S Βήμα 1. Λαμβάνει τα κόστη μ(t) όλων των χρηστών , καθώς και τα j ∈ Sc . xj j Για t=0 τότε μ(t)=(0,…,0). Βήμα 2. Αν τότε x Sj = 1, ∀j ∈ S c Τερμάτισε. j Βήμα 3. Λύσε το αντίστοιχο πρόβλημα ενδοκυψελικής ανάθεσης πόρων ανάλογα με την τεχνολογία πρόσβασης. Βήμα 4. Επικοινώνησε τα αποτελέσματα xc,j(t+1) στους χρήστες .j ∈ S c Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 26
  • 27. Σύγκλιση του { ( w, x )tS, µ (t ) } → ( w, x)tS, µ* • Λήμμα 1. Για μία οποιαδήποτε τιμή του μ, το συνολικό άθροισμα των συναρτήσεων χρησιμότητας όλων των κυψελών, παρέχει ένα άνω όριο (upper bound - UB) της βέλτιστης τιμής της συνολικής χρησιμότητας του συστήματος, . δηλαδή, ∑∑U c∈C j∈J j ( wc , j ) xc , j ( x ,w)= ( w , x )tS,µ ( t ) ≥ ∑∑ U j ( wc , j ) xc , j c∈C j∈J ( x, w)= ( w, x )* • Λήμμα 2. Για κάποια τιμή του μ, που ικανοποιείται ο περιορισμός (16) του GP, οι ανά κυψέλη βέλτιστες λύσεις των CLP αποτελούν μία βέλτιστη λύση για το GP. Συνεπώς, εάν µ = µ * το κάτω όριο (lower bound - LB) της συνολικής απόδοσης του συστήματος είναι, ∑∑U j ( wc , j ) xc , j ( x ,w)= ≥ ∑∑ U j ( wc , j ) xc , j ( x ,w)= c∈C j∈J ( w, x )* c∈C j∈J ( w , x )S t ,µ * Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 27
  • 28. Σύγκλιση του { ( w, x )tS, µ (t ) } → ( w, x)tS, µ* • Λήμμα 1. Για μία οποιαδήποτε τιμή του μ, το συνολικό άθροισμα των συναρτήσεων χρησιμότητας όλων των κυψελών, παρέχει ένα άνω όριο (upper bound - UB) της βέλτιστης τιμής της συνολικής χρησιμότητας του συστήματος, . δηλαδή, ∑∑U c∈C j∈J j ( wc , j ) xc , j ( x ,w)= ( w , x )tS,µ ( t ) ≥ ∑∑ U j ( wc , j ) xc , j c∈C j∈J ( x, w)= ( w, x )* • Λήμμα 2. Για κάποια τιμή του μ, που ικανοποιείται ο περιορισμός (16) του GP, οι ανά κυψέλη βέλτιστες λύσεις των CLP αποτελούν μία βέλτιστη λύση για το GP. Συνεπώς, εάν µ = µ * το κάτω όριο (lower bound - LB) της συνολικής απόδοσης του συστήματος είναι, ∑∑U j ( wc , j ) xc , j ( x ,w)= ≥ ∑∑ U j ( wc , j ) xc , j ( x ,w)= c∈C j∈J ( w, x )* c∈C j∈J ( w , x )S t ,µ * Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 28
  • 29. Σύγκλιση του { µ (t )} → µ * • Λήμμα 3. Η ακολουθία των πολλαπλασιαστών Lagrange { µ (t )} , όπως υπολογίζεται με χρήση υποβαθμίδων και σταθερού βήματος q (t ) = ε είναι, υπό τους περιορισμούς Slater (Slater’s Constraint Qualification), φραγμένη από: ε L2 µ j (t ) ≤ 3N j N cU + max + ε L ∀j ∈ J 2 όπου, L = N j ( N c − 1) ∀j ∈ J και U max = max U max j j∈J • Λήμμα 4. Η ακολουθία των πολλαπλασιαστών Lagrange { µ (t )} συγκλίνει στη βέλτιστη δυική λύση µ *σε πεπερασμένο χρόνο όταν ε << 2 N j ( N c − 1) , ενώ ικανοποιούνται οι περιορισμοί κατά 2 Slater. Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 29
  • 30. Αριθμητικά Αποτελέσματα • Περιβάλλον προσομοίωσης: MATLAB • CDMA – WLAN • OFDM – CDMA – WLAN • Συνάρτηση Χρησιμότητας: U j ( w j ) = (c + (aw j ) / b) b • ServA: (a,b,c)=(2, -1.8, 1)  απόκρημνα αύξουσα • ServB: (a,b,c)=(7, -0.5, 1)  ομαλά αυξανόμενη • Τυχαία κίνηση • Συγκρινόμενες Μέθοδοι o Radio Signal Strength – RSS o Service Differentiation –SDiff o Maximum Utility – MAXU Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 30
  • 31. CDMA x9 – WLAN x36 Users' Service: 90% ServA - 10% ServB MMRA Opt. GAP: 3,53% 3,42% 3,43% 1 0,95 Total Average System Utility 0,9 0,85 0,8 0,75 MMRA 0,7 RSS Sdiff 0,65 MAXU 0,6 Near BS Random Far from BS A SNR>-80dB -80<SNR<-100dB Users' distribution Users' Service: 50% ServA - 50% ServB MMRA Opt. GAP: 3,27% 3,22% 3,31% 1 0,95 Total Average System Utility Users' Service: 10% ServA - 90% ServB 0,9 MMRA Opt. GAP: 3,22% 3,36% 3,19% 0,85 1 0,8 0,95 0,75 MMRA Total Average System Utility 0,9 0,7 RSS Sdiff 0,85 0,65 MAXU 0,8 0,6 0,75 B Near BS Random Far from BS MMRA SNR>-80dB Users' distribution -80<SNR<-100dB 0,7 RSS Sdiff 0,65 MAXU Αριθμός Χρηστών 50 100 150 200 250 300 0,6 Near BS Random Far from BS C Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος SNR>-80dB Users' distribution -80<SNR<-100dB Επαναλήψεις 50 104 132 23/03/2013 230 170 210 31
  • 32. OFDM x1 – CDMA x3 – WLAN x5 4000 4000 3500 3500 3000 3000 2500 2500 2000 2000 1500 1500 1000 1000 500 500 0 0 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 0 4000 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 MMRA Opt. GAP: 1,22% 2,71% 1,17% 1 0,9 Total Average System Utility 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 MMRA 0,3 RSS 0,2 Sdiff 0,1 MAXU 0 40 Users - Hotspot 100 Users - Grid 100 Users - Random Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 32
  • 33. Βέλτιστη Διαχείριση Πόρων και Περιοχής Κάλυψης σε Ενοποιημένα Κυψελωτά Δίκτυα Δύο Επιπέδων Power Control and Coverage Management (PCC) Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 33
  • 34. Το Γενικό Πρωτεύον Πρόβλημα (GP) max ∑ U (γ ( P )) j∈J j c, j P , Pmax s.t. ∑ j∈Sc Pc , j ≤ Pc ,max ∀c ∈ C PcMin ≤ Pc ,max ≤ PcMax ∀c ∈ C • Δίκτυα φεμτοκυψελών (Femtocells) o Σταθμοί βάσης χαμηλής ισχύος και χαμηλού κόστους o Τοποθετούνται από τους τελικούς καταναλωτές σε εσωτερικούς χώρους o Μοιράζονται το ίδιο φάσμα με τις μακροκυψέλες o Κλειστή Πρόσβαση ( Closed Access) • Ανάγκη εξεύρεσης μηχανισμών μετρίασης της διακυψελικής και ενδοκυψελικής παρεμβολής μεταξύ των φέμτο- και μακροκυψελών Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 34
  • 36. Χαρακτηριστικά και συνεισφορά  Άμεση Διαχείριση Κάλυψης o η μέγιστη ισχύς εκπομπής της κάθε φεμτοκυψέλης ενσωματώνεται στο συνολικό πρόβλημα βελτιστοποίησης ισχύος.  Συνολική Βελτιστοποίηση του Δικτύου o Μετατροπή του μη-κυρτού προβλήματος σε κυρτό. o Επίλυση με χρήση τεχνικών κυρτής βελτιστοποίησης.  Κατανεμημένη Υλοποίηση & Σύγκλιση o Κατανεμημένο, χαμηλής πολυπλοκότητας αλγόριθμος υποβαθμίδων (subgradient). o Χαμηλή σηματοδοσία o Αποδεδειγμένη σύγκλιση στο βέλτιστο σημείο λειτουργίας, Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 36
  • 37. Μετασχηματισμός του προβλήματος p • Αλλαγή μεταβλητών: Pc ,i = e p Pc ,max = e c ,max ∀j ∈ J , ∀c ∈ C c ,i • Το μετασχηματισμένο πρόβλημα είναι κυρτό καθώς αποτελείται από συνθέσεις μη αρνητικών αθροισμάτων εκθετικών όρων, οι οποίοι είναι πάντα κυρτές συναρτήσεις. (CMP) max p , pmax ∑ ∑ U (γ ( p c∈C j∈Sc j c, j c, j , pmax )) s.t. ∑ exp( p − p j∈Sc c, j c ,max ) ≤ 1 ∀c ∈ C PcMin exp( − pc ,max ) ≤ 1 ∀c ∈ C ( PcMax ) −1 exp( pc ,max ) ≤ 1 ∀c ∈ C Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 37
  • 38. Μεθοδολογία Επίλυσης • Εφαρμόζουμε Πρωτεύων – Δυική Αποσύνθεση (CM) max pmax ∑ c∈C * U c ( pmax ) s.t. log( PcMin ) ≤ pc ,max ≤ log( PcMax ) ∀c ∈ C pc ,max (t + 1) = pc ,max (t ) + a (t ) ×λc* ( pmax (t )) ∑ j∈S j k k − Gc , j exp( pc , j ) * pc ,max (t + 1) = pc ,max (t ) + a (t ) × exp( pc ,max ) (IPCc ) max pc ∑ j∈Sc U j (γ c , j ( pc , j )) s.t. ∑ j∈Sc exp( pc , j − pc ,max ) ≤ 1 Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 38
  • 39. Αλγόριθμος Power Coverage Control pvar (0) Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 39
  • 40. Παρατηρήσεις και Σχόλια  Συγχρονισμός o Η ύπαρξη του φθίνοντος βήματος a(t) απαιτεί συγχρονισμό μεταξύ των κυψελών o το CDMA βασίζεται εκ φύσεως σε χρονοσχισμές και άρα ο συγχρονισμός είναι έμφυτος o η μακροκυψέλη, ενεργώντας σαν υπερκείμενο δίκτυο, μπορεί να μεταδίδει τις απαιτούμενες τιμές στο κανάλι ευρεκπομπής, μια κοινή πρακτική στο 3GPP LTE.  Προστιθέμενη Σηματοδοσία o |C|+1 πραγματικούς αριθμούς ανά επανάληψη (a(t) και pmax)  Ταχύτητα Σύγκλισης o Η σύγκλιση είναι εγγυημέννη o Ο χρόνος που απαιτείται δεν μπορεί να υπολογιστεί o Tradeoff μεταξύ ακρίβειας και χρονικής πολυπλοκότητας o Πειραματικά αποτελέσματα: 30 επαναλήψεις. Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 40
  • 41. Αριθμητικά Αποτελέσματα • Περιβάλλον προσομοίωσης: MATLAB • 1 macro – 2 femto clusters (14 femtocells) • 1 macro – 4 femto clusters (27 femtocells) • Pmacro,max=10Watt σταθερή • Pfemto,max=3Watt U j (γ c , j ( P )) = log(γ c , j ( P )) • Συνάρτηση Χρησιμότητας: 1 a (t ) = • Βήμα: t • Μεταβαλλόμενος αριθμός χρηστών (20-90) • Μεταβαλλόμενο FUP (Femtocell Users’ Percentage) Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 41
  • 44. Ταχύτητα Σύγκλισης Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 44
  • 45. Συμπεράσματα  Παρατήρηση 1 o Ένα πολύπλοκο ετερογενές ασύρματο σύστημα είναι πιθανόν να ανήκει σε διαφορετικούς, μη συνεργαζόμενους παρόχους. o Είναι εμφανές λοιπόν, πως μόνο ο κινητός κόμβος έχει μια ολοκληρωμένη άποψη της τρέχουσας κατάστασής του, όπως και του περιβάλλοντος του, σχετικά με τα διαθέσιμα σημεία πρόσβασης στη γειτονιά του, τους αντίστοιχους διαθέσιμους πόρους αυτών καθώς και τον τρόπο με τον οποίο αυτοί κατανέμονται.  Προτεινόμενη Λύση o Θεώρηση και αντιμετώπιση των συνολικών πόρων του δικτύου με ένα κοινό τρόπο. o Αυτόνομης Διαχείρισης Κινητικότητας, Αυτόνομής Ενδοκυψελικής Διαχείρισης Ασύρματων Πόρων και Αποδοτικής Αυτόνομης Διακυψελικής Διαχείρισης Πόρων Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 45
  • 46. Συμπεράσματα  Παρατήρηση 2 o Η βέλτιστη επίλυση του προβλήματος απαιτεί την ταυτόχρονη θεώρηση του συνολικού ασύρματου περιβάλλοντος ως ένα κοινό πρόβλημα βελτιστοποίησης o Απαιτείται η ενιαία αντιμετώπιση των διαφορετικών τύπων δικτύων και των αντιστοιχών πόρων τους υπό ένα κοινό πλαίσιο βελτιστοποίησης.  Προτεινόμενη Λύση o Μοντελοποιήσαμε ένα γενικό θεμελιώδες πρόβλημα βέλτιστης διαχείρισης πόρων για ενοποιημένα ετερογενή συστήματα, το οποίο είναι αρκετά αφαιρετικό ώστε να μπορεί να υιοθετηθεί από πληθώρα περιπτώσεων ανεξαρτήτως τεχνολογίας πρόσβασης, αλλά και ταυτόχρονα πλήρες ώστε να περιλαμβάνει όλους τους πιθανούς περιορισμούς, φυσικούς ή μη, που θα χαρακτηρίζουν το εκάστοτε πρόβλημα. Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 46
  • 47. Συμπεράσματα  Παρατήρηση 3 o Περιορισμένη βιβλιογραφία στο NP-Δύσκολο πρόβλημα της εξεύρεσης ενός κατανεμημένου τρόπου βέλτιστης ανάθεσης χρηστών και πόρων σε ετερογενή ασύρματα δίκτυα, παρουσία πολλαπλών τεχνολογιών πρόσβασης.  Προτεινόμενη Λύση o Θεωρίας Lagrange και την Θεωρίας Μεγιστοποίησης Χρησιμότητας Δικτύου τροποποιήσαμε κατάλληλα το πρόβλημα o Μεγιστοποιεί τη συνολική απόδοση του ενοποιημένου συστήματος επιτυγχάνοντας παράλληλα αξιοσημείωτη απόδοση και επίδοση συγκρινόμενη με το αρχικό NP-Δύσκολο πρόβλημα. o Χωρικά και λειτουργικά αποσυνδεδεμένη λύση, πλησιοβέλτιστης απόδοσης και αποδεδειγμένης σύγκλισης. Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 47
  • 48. Συμπεράσματα  Παρατήρηση 4 o Η ανάγκη διαρκούς κάλυψης, σε συνδυασμό με την απαίτηση υψηλών ρυθμών έχουν ευνοήσει τα τελευταία χρόνια την υιοθέτηση φεμτοκυψελών. o Προβλήματα που σχετίζονται με τις διακυψελικές και ενδοκυψελικές παρεμβολές μεταξύ της ιδίας ή γειτνιαζόντων φεμτοκυψελών. o Απαιτείται η ταυτόχρονη βέλτιστη διαχείριση ισχύος και περιοχής κάλυψης παρουσία παρεμβολών μεταξύ ίδιων και διαφορετικών επιπέδων σε ένα ασύρματο σύστημα CDMA δύο επιπέδων (macrocell/femtocell).  Προτεινόμενη λύση o Κατανεμημένο μηχανισμό εξεύρεσης αφενός του βέλτιστου σημείου λειτουργίας που μεγιστοποιεί την συνολική ρυθμαπόδοση του δικτύου, σε σχέση με την ανατιθέμενη ισχύς εκπομπής στους χρήστες, και αφετέρου της εκπεμπόμενης ισχύος των κυψελών (δηλαδή την περιοχή κάλυψης). o Με τεχνικές διαστρωμάτωσης (cross layering) και αποσύνθεσης (decomposition καταλήξαμε σε μία βέλτιστη, κατανεμημένη υλοποίηση με αποδειγμένες ιδιότητες σύγκλισης. Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 48
  • 49. Ανοιχτά Ερευνητικά Θέματα  Εύρεση Βέλτιστων Χωρητικοτήτων και Ανάθεσης Χρηστών σε Διεπίπεδα Κυψελωτά Συστήματα o Θεωρήσαμε Κλειστή Πρόσβαση, που σημαίνει πως μόνον αδειοδοτημένοι χρήστες μπορούν να επικοινωνήσουν και να συνδεθούν στη φεμτοκυψέλη τους. o Εφαρμογή πολιτικών Υβριδικής ή Ανοιχτής Πρόσβασης.  Ικανοποίηση Ελαχίστων Απαιτήσεων o Οι συνδεδεμένοι χρήστες εν τέλει θα πρέπει να λάβουν ένα ελάχιστο ποσό πόρων, είτε αυτό μπορεί να εκφραστεί με τη μορφή ελάχιστης ανατιθέμενης ισχύ εκπομπής, είτε με τη μορφή ελάχιστης απόδοσης των συναρτήσεων χρησιμότητας κτλ.  Αντιμετώπιση του Θεμελιώδους προβλήματος Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 49
  • 50. Ανοιχτά Ερευνητικά Θέματα  Παροχή Ποιότητας της Εμπειρίας σε Ετερογενή Ασύρματα Δίκτυα o πραγματικές ανάγκες, απαιτήσεις και επιθυμίες ενός ανθρώπου δεν εξαρτώνται μόνον από κοινές μετρήσιμες δικτυακές μετρικές, αλλά και από πληθώρα υποκειμενικών μετρικών, όπως η ψυχολογική διάθεση, ο περιβάλλων θόρυβος, το κοινωνικοπολιτικό επίπεδο, η μόρφωση, οι προσωπικές εμπειρίες, και η σημασία του περιεχομένου στο χρήστη. o QoE: “Everything that really matters”  Ανοιχτά θέματα o Αποδοτική συσχέτιση ΠτΥ και ΠτΕ o Δημιουργία μηχανισμών παροχής ΠτΕ σε ασύρματα ετερογενή δίκτυα o Μελέτη των οικονομοτεχνικών επιπτώσεων της ΠτΕ στο δίκτυο Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 50
  • 51. Δημοσιεύσεις Άρθρα σε Επιστημονικά Περιοδικά (µε κρίση) •G. Aristomenopoulos, T. Kastrinogiannis and S. Papavassiliou, "Multi-Access Multi-Cell Distributed Resource Management Framework in Heterogeneous Wireless Networks", IEEE Transactions on Vehicular Technology, vol. 61, issue 6, pp. 2636 - 2650, July 2012. •G. Aristomenopoulos, T. Kastrinogiannis, S. Lamprinakou and S. Papavassiliou, "Optimal Power Control and Coverage Management in Two-Tier Femtocell Networks", EURASIP Journal on Wireless Communications and Networking, Springer, doi: 10.1186/1687-1499-2012-329, Oct. 2012. •G. Aristomenopoulos, T. Kastrinogiannis, Z. Li and S. Papavassiliou, “An Autonomic QoS-centric Architecture for Integrated Heterogeneous Wireless Networks” Mobile Networks and Applications (MONET), Vol. 16, Number 4, 490-504, DOI: 10.1007/s11036-011-0319-1, Springer , February 2011. •L. Skorin-Kapov, K. Ivesic, G. Aristomenopoulos and S. Papavassiliou, "Approaches for Utility-Based QoE-Driven Optimization of Network Resource Allocation for Multimedia Services", to be published in "Data Traffic Monitoring and Analysis" book chapter, Computer Communications and Networks, Springer, 2013.  Δημοσιεύσεις σε Πρακτικά Διεθνών Επιστημονικών Συνεδρίων (µε κρίση) •G. Aristomenopoulos, S. Papavassiliou, G. Katsaros and P. Vlahopoulos, "User-centric Mobile Multimedia Service Delivery: From Theory to Experimentation to Prototyping", accepted to appear in IEEE INFOCOM 2013 (demo session), Turin, April 2013. •C. Stathopoulos, G. Aristomenopoulos and S. Papavassiliou, "Providing Throughput Guarantees in IEEE 802.11 Wireless Networks – An experimentally-driven Study", in Proc. of ADHOCNETS '12, Paris, France, October 2012. •G. Aristomenopoulos et al., "The QUEENS experiment through TEFIS platform", TRIDENTCOM 2012 (demo session), vol. 44, p.g. 394-396, Thessaloniki, 2012 •G. Aristomenopoulos, T. Kastrinogiannis, V. Kaldanis, G. Karantonis and S. Papavassiliou, “A Novel Framework for Dynamic Utility-Based QoE Provisioning in Wireless Networks” in Proc. of IEEE GLOBECOM 2010. •G. Aristomenopoulos, T. Kastrinogiannis, Z. Li, M. Wilson, J. M. Gonzales, J. A. Lozano-Lopez, Y. Li, V. Kaldanis and S. Papavassiliou, “Autonomic Mobility and Resource Management Over an Integrated Wireless Environment - A GANA Oriented Architecture” in Proc. of IEEE MENS 2010. •V. Merekoulias, V. Pouli, Y. Rebahi, S. Becker, K. Cabaj, G. Aristomenopoulos and S. Papavassiliou, “A Trust Management Architecture for Autonomic Future Internet” in Proc. of IEEE MENS 2010. •G. Aristomenopoulos, T. Kastrinogiannis, and S. Papavassiliou, “A Unified Approach for Efficient Network Selection in Multi-Service Integrated CDMA/WLAN Systems,” in Proc. of 5th International Wireless Communications and Mobile Computing Conference (IWCMC 2009), June, 2009. •G. Aristomenopoulos, T. Kastrinogiannis, and S. Papavassiliou, “Efficient QoS-Driven Resource Allocation in Integrated CDMA/WLAN Networks - An Autonomic Architecture”, in Proc. of MOBILIGHT 2009, LNICST Springer, May 2009. Γεώργιος Π. Αριστομενόπουλος 23/03/2013 51