Regelgeving jeugdverblijven

1. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Erkenning versus vergunning voor
jeugdverblijven
Benedikte De Vos
28/03/2012 Diensthoofd Aanbodsontwikkeling Toerisme voor Allen

2. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
DEEL 1
erkenning of vergunning als
toeristisch logies

3. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Toeristische logiesdecreet
of
Decreet Toerisme voor Allen

4. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Toeristisch logiesdecreet: algemeen
 nieuw logiesdecreet sinds 1/1/2010
 overkoepelende regeling voor alle logiesvormen
 kwaliteit garanderen voor de volledige logiessector (≈
„consumentenbescherming‟)
 duidelijkheid voor consument
 opstap voor een coherente promotie van kwalitatieve
toeristische logiesaanbod (binnen- en buitenland)
 administratieve vereenvoudiging en administratieve
lastenverlaging
 efficiënt en correct handhavingmechanisme
 eind 2012: alle logies moeten vergund zijn bij het
departement Internationaal Vlaanderen (aan te
melden logies: eind 2010)

5. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Toeristisch logiesdecreet: toepassingsgebied
 elk toeristisch logies dat wordt
 geëxploiteerd
 aangeboden aan de toeristische markt (in eender
welke vorm, hetzij via bemiddeling, hetzij zelfstandig)
 2-sporen-beleid
 ofwel vergunningplichtig
 ofwel meldingsplichting
 vakantiewoning
 gastenkamer, openluchtrecreatief terrein en
vakantielogies met ten hoogste 2 kamers/percelen (max.
8 pers.)
 herkenningsteken, comfortclassificatie, promotie
Toerisme Vlaanderen

6. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Toeristisch logiesdecreet: categorieën
 5 categorieën
 categorie Vakantiewoning (≈ appartementen & solitaire
woningen)
 categorie Gastenkamer
 categorie Hotel
 categorie Openluchtrecreatief terrein (≈ campings &
vakantieparken)
 categorie Vakantielogies (≈ „restcategorie‟)
 verdere opdeling in subcategorieën mogelijk (via uitv.
besluiten)
 bv. subcat. Trekkershut
 exploitant kiest in welke logiescategorie hij
vergund wil worden

7. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Toeristisch logiesdecreet: categorieën
 herkenningstekens

8. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Toeristisch logiesdecreet: uitbatingvoorwaarden
 indeling in categorieën op basis van
 de definitie (in decreet)
 bv. gastenkamer: uitgeruste kamers, in eengezinswoning of
aanpalende bijgebouwen, hoofdverblijfplaats van de
exploitant, ontbijtruimte ≠ niet toegankelijk voor derden, enz.
 categoriespecifieke openings- en exploitatievoorwaarden
 verplicht comfortpakket (= basiscomfort)
 facultatieve comfortnormen (punten)
 specifieke brandveiligheidsnormen

9. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Toeristisch logiesdecreet: uitbatingvoorwaarden
 overkoepelende uitbatingvoorwaarden
 brandveiligheid
 onderhoud en hygiëne
 „moraliteit‟ (gedrag uitbater en waarheidsgetrouwe
aanbieding)
 ruimtelijke ordening
 categoriespecifieke openings- en
exploitatievoorwaarden

10. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Toeristisch logiesdecreet: toepassingsgebied
 buiten het toepassingsgebied van dit decreet
 logies dat “uit de hand” wordt verhuurd (aan
familie, vrienden en kennissen) ≠ „aanbieden aan de
toeristische markt‟
 logies dat enkel per uur gehuurd wordt (bars, enz.)
 erkende ‘Toerisme voor Allen’- verblijven
 logies buiten het beleidsveld toerisme
 (bv.
bejaardentehuizen, studentenkamers, jeugdinstellingen,
kinderverblijven, moedertehuizen, kindernachtverblijven,
internaten, enz.)

11. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Toeristisch logiesdecreet: toepassingsgebied
 buiten het toepassingsgebied van dit decreet
 tijdelijk terrein voor georganiseerde groepen
 jeugdbewegingkampen bvb; scouts, Chiro, enz.
 = 75-dagen-regel
 terrein in het kader van een tijdelijk evenement
 bv. Rock Werchter–camping
 occasioneel overnachtingen in jeugdlokalen door
georganiseerde jeugdgroepen
 = 60-dagen-regel
 Wel meldingsplicht aan de burgemeester
 bivakzone zoals bedoeld in de toegankelijkheids-
regeling v.h. bos- en natuurdecreet (≈ paalkamperen)

12. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Toeristisch logiesdecreet
 informatie over het logiesdecreet
 website departement Internationaal Vlaanderen:
http://iv.vlaanderen.be/nlapps/docs/default.asp?id=226

13. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Decreet Toerisme voor Allen: algemeen
 In werking sedert 2004
 Erkenningsmogelijkheid voor logies die andere
doelstellingen dan commerciële voorop stellen
 drempelverlagende inspanningen voor bepaalde
doelgroepen
 niet-consumptieve, niet-commerciële
toerismebeleving
 sociaal-economisch aanvaardbare
prijszettingspolitiek
 Opgelet: elk logies dat geëxploiteerd wordt, moet
onder het Logiesdecreet of onder het decreet
Toerisme voor Allen vergund/erkend zijn, behalve
de uitzonderingen opgesomd op slide 10 en 11

14. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Verhuren voor jeugdlokalen
Promotie?
ja
neen
Maximaal 60 Meer dan 60 dagen
dagen verhuur? verhuur
Geen
vergunnings- of
erkenningsplicht
Erkenning als sociaal-
Enkel verhuur aan toeristisch jeugdverblijf
erkend jeugdwerk? noodzakelijk onder
decreet Toerisme voor
Allen
Ja neen
Geen erkenningsplicht,
enkel melden aan de
burgemeester wanneer
lokaal verhuurd wordt

15. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Toerisme voor Allen:
erkenningsprocedure
Wie kan een erkenning krijgen?
 Alle centra of huizen die logies aanbieden
(privé-persoon, vennootschap, feitelijke
vereniging, plaatselijke jeugdgroep, vzw,…)
 Geen minimumcapaciteit opgelegd
 Verblijven gelegen in het Vlaams Gewest
 Verblijven die voldoen aan de
erkenningscriteria

16. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Toerisme voor Allen:
erkenningscriteria
 Drempelverlagende inspanningen
 Brandveiligheidsnormen
 Hygiëne-, comfort- en veiligheidsnormen
 Classificatienormen jeugdlabel
 Overnachtingsgegevens bijhouden
 Toegankelijkheidscriteria

17. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Toerisme voor Allen:
erkenningscriteria
Drempelverlagende inspanningen
 Een sociale prijszettingspolitiek
 Niet-consumptief gericht
 Overnachtingsaanbod voor personen met een
laag inkomen

18. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Toerisme voor Allen:
erkenningscriteria
Het Steunpunt Vakantieparticipatie
 Erkende verblijven Toerisme voor Allen
(uitgezonderd jeugdverblijfcentrum type A) doen
verplicht aanbod
 Aanbod voor groepen of voor individuele
personen
 Prijszetting: korting tussen de 30 en 70 %
www.vakantieparticipatie.be

19. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Toerisme voor Allen:
erkenningscriteria
Brandveiligheidsnormen
 Uitbater vraagt via de burgemeester een
controle brandveiligheid aan
 Verslag van de brandweer wordt overgemaakt
aan de burgemeester
 Burgemeester reikt positief attest uit dat verwijst
naar criteria Toerisme voor Allen
 Na 5 jaar vervalt het attest: tijdige hernieuwing
 Afwijking aanvragen bij de minister indien
bepaalde regels uit het uitvoeringsbesluit TVA
niet haalbaar zijn

20. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Toerisme voor Allen:
erkenningscriteria
Toegankelijkheidscriteria
 Uitbaters stellen zich bereid om hun verblijf te
laten doorlichten
 Door erkende adviesbureaus voor
toegankelijkheid
 Info komt op www.toevla.be
 Gratis voor de uitbaters

21. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Erkenning + label
jeugdtoerisme
Bovenop een erkenning Toerisme voor Allen
kan het verblijf een label jeugdtoerisme
krijgen indien:
 70% van de overnachtingen voor personen
jonger dan 26 jaar voor jeugdverblijfcentrum
type A, B of C
 50% van de overnachtingen voor personen
jonger dan 26 jaar voor type hostels
 het verblijf voldoet aan de classificatienormen
voor jeugdverblijven

22. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Label jeugdtoerisme
 Jeugdverblijfcentrum type A, B
en C voor verblijven
voornamelijk gericht op groepen
 type hostel voor verblijven die
vooral gericht zijn op individuele
reizigers

23. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Stappenplan voor een
erkenning
 Erkenningsaanvraag naar Toerisme Vlaanderen
 Inspectiebezoek door de brandweer
 Controle en plaatsbezoek door medewerker TVL
 Uitreiking erkenning

24. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Subsidies Toerisme voor
Allen voor erkende
jeugdverblijven
Maximaal 40% van de kosten van volgende
initiatieven:
 Brandveiligheidswerken
 Moderniseringswerken
 Nieuwbouw
 Toegankelijkheidsaanpassingen bij nieuwbouw
of aan bestaande gebouwen
 Extern toegankelijkheidsadvies
 Proef- of themagerichte projecten
 Animatie

25. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Animatie
 Gericht op het verhogen van de
belevingswaarde
 Moet gratis aangeboden worden aan de
verblijvers

26. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Subsidies Toerisme voor
Allen voor erkende
jeugdverblijven
Geen subsidies voor:
 Onderhoudswerkzaamheden
 Werken aan privé-gedeelte verblijf
 Aankoop van gebouwen of gronden

27. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Subsidies Toerisme voor
Allen en toegankelijkheid
Extern toegankelijkheidsadvies verplicht
 via gespecialiseerd toegankelijkheidsbureau
 volgens principes infofiches toegankelijkheid
 afwijkingen op advies mogelijk!
 Uitzonderingen verplicht advies: werken aan
technische
installaties, instandhoudingswerken, werken aan
niet-publieksgericht deel van het verblijf, werken
van beperkte aard

28. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Toeristische Toerisme voor Allen
logiesdecreet decreet
Commerciële logies Filosofie Toerisme voor Allen:
andere doelstellingen dan louter
commerciële staan centraal
- drempelverlagende
inspanningen
- niet-consumptieve, niet-
commerciële toerismebeleving
- sociaal-economisch
aanvaardbare
prijszettingspolitiek
Uitgereikt door het Uitgereikt door Toerisme
Departement Internationaal Vlaanderen
Vlaanderen
Vergunning/aanmelding erkenning
5 categorieën en Erkenning + 4 categorieën
comfortclassificatie jeugdlabel

29. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Decreet Toerisme voor Allen
 Informatie over het decreet Toerisme voor Allen
 website Toerisme Vlaanderen:
http://www.toerismevlaanderen.be/toerismevoorallen

30. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Handhaving
 Voor logies dat niet voldoet aan de bepalingen
van het Logiesdecreet, noch aan het decreet
Toerisme voor Allen, en dat ook niet onder de
uitzonderingen valt
 Gebeurt door het Departement Internationaal
Vlaanderen
 Geldboetes kunnen opgelegd worden bij
oneigenlijk gebruik van de beschermde
benamingen, bij onvergunde uitbatingen
 Onmiddellijke verzegeling logies bij ernstige
inbreuken op veiligheid en hygiëne

31. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
DEEL 2
Jeugdverblijven en
ruimtelijke ordening

32. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Ruimtelijke ordening
 Een aantal regels om te komen tot een slim en
respectvol gebruik van onze ruimte
 4 spelregels
 Stedenbouwkundige vergunning nodig voor
heel wat ingrepen
 Indien gebouw niet volledig vergund 
bouwmisdrijf
 Mogelijkheid vergunning afhankelijk van
ruimtelijke plannen
 Indien niet in juiste bestemmingszone 
zonevreemd

33. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Stedenbouwkundige
vergunning
 Vergunningsplicht bestaat sedert 1962
 Verplicht bij
bouwen, herbouwen, verbouwen…zelfs slopen
van elke constructie die „omwille van stabiliteit
steun neemt in, aan of op de grond‟ en die
„bestemd is om ter plaatse te blijven staan‟
 Ook wijzigen van de functie van een verblijf is
vergunningsplichtig
 Volledig overzicht van vergunningsplichtige
ingrepen op www.bouwenenwonen.be

34. T O E R I S M E V LAAN D E R E N Stedenbouwkundige
vergunning vergund wanneer
 Een verblijf is volledig
 Gebouwd met een stedenbouwk. vergunning
 Werken zijn correct uitgevoerd zoals in
vergunning
 Geldt ook voor latere vergunningsplichtige
werken
 Te weten komen of een gebouw vergund is?
 Navragen bij gemeente
(vergunningenregister)
 Gebouwen van voor 1962
 Vermoeden van vergund zijn bestaat

35. T O E R I S M E V LAAN D E R E N Stedenbouwkundige
vergunning
 Doel van de vergunningsplicht:
 Ruimtelijk ongepaste ingreep voorkomen en
strafbaar maken
 Omwonenden krijgen kans om mening
kenbaar te maken
 Hoe verloopt de aanvraag?
 Bijna altijd aanvraag bij gemeente
 Aanvraagdossier samen met architect
 Gemeente verwerkt en wint advies in
(eventueel openbaar onderzoek)
 Beslissing met beroepsmogelijkheid

36. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Bestemmingszones
 Ruimtelijke plannen bevatten kaart met kleuren
en stedenbouwkundige voorschriften
 Kleur
 Rood = woonzone
 Oranje = zone voor recreatie
 Groen = natuur, park of bos
 Blauw = gemeenschapsvoorzieningen of
openbaar nut
 Stedenbouwkundige voorschriften
 Bepalen welke functies (wonen, landbouw…)
mogen in die zone, bepalingen over de
inrichting en het beheer…

37. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Bestemmingszones
 Oudste ruimtelijke plan = gewestplan
 Voor heel Vlaanderen, opgemaakt in jaren „70
 Gemeente kan verfijnen via BPA (bijzonder plan
van aanleg)
 In 1999: nieuw decreet
 Ruimtelijk structuurplan door gewest, provincie
en gemeentes
 Ruimtelijke visie op lange termijn
 Voor bepaalde delen van het grondgebied:
ruimtelijk uitvoeringsplan
 Ruimtelijke uitvoeringsplannen kunnen de
bestemming of de voorschriften wijzigen

38. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Bestemmingszones
 Te weten komen in welke bestemmingszone een
verblijf ligt?
 Dienst ruimtelijke ordening van de gemeente
 Uittreksel uit het plannenregister
 zonevreemd = in een bestemmingszone liggen
waar je niet thuishoort
 Jeugdverblijfcentra kunnen enkel in woonzone
(rood) of (verblijfs)recreatiezone
 Zonevreemd ≠ illegaal

39. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Zonevreemde
jeugdverblijven
 Kunnen behouden blijven wanneer ze volledig
vergund zijn
 Niet alle ingrepen zullen vergunbaar zijn
 Uitbreiden is niet mogelijk

40. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Inventaris
jeugdverblijven 2008
 Initiatief door Toerisme Vlaanderen
 Alle gekende jvc bezocht door studiebureau
 Conclusie: 45 % van de jeugdverblijven ligt
zonevreemd, 56 % is niet in orde met
stedenbouwkundige vergunningen
 Actieplan jeugdverblijven werd opgemaakt en
opgevolgd door Task Force

41. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Wijzigingen regelgeving
ruimtelijke ordening met
impact op jeugdtoerisme

42. T O E R I S M E V LAAN D E R E N Jeugdverblijven in
landbouwzone zonevreemde
2007 : regeringsbesluit over
functiewijzigingen
Een jeugdverblijf in landbouwgebied kan toch
vergund worden indien:
 De bestaande gebouwen volledig vergund zijn
 Gebouw is bouwfysisch geschikt voor functie
jeugdverblijf
 Inrichting als jvc moet zonder uitbreiding of
herbouw van bestaande gebouw
Opgelet: gemeente kan afwegen of de goede
ruimtelijke ordening niet in gedrang komt

43. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Tijdelijke functiewijzigingen
Recente aanpassing in de regelgeving ruimtelijke
ordening
 Een stedenbouwkundige vergunning is niet
langer nodig voor een tijdelijke gebruikswijziging
van een bestaand hoofdzakelijk vergund
gebouw
 De gebruikswijziging mag in dit geval maximum
90 dagen per jaar duren
 Ideaal voor jeugdlokalen, schoolgebouwen of
parochiezalen die beperkt verhuren

44. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Uitbreiden zonevreemde
jeugdverblijven
Zonevreemde jeugdverblijven kunnen onder
bepaalde voorwaarden toch vergunning krijgen voor
uitbreiding
 uitbreiding moet noodzakelijk zijn omwille van
„infrastructurele noden voor de werking‟ van een
door Toerisme Vlaanderen erkend jeugdverblijf
 het gebouw is (hoofdzakelijk) vergund en niet
verkrot zijn
 zonevreemde jeugdverblijven die in ruimtelijk
kwetsbaar gebied of (dag)recreatiegebied
gelegen zijn, kunnen niet genieten van deze
uitbreidingsmogelijkheid

45. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Recreatief medegebruik
2005: decreetswijziging:
 Recreatieve activiteiten kunnen toegelaten
worden in alle bestemmingszones (ook in
agrarisch-, bos- of natuurgebied)
 Voorwaarde: de bestemming wordt niet in het
gedrang gebracht
 Bij minder dan 90 dagen: geen
stedenbouwkundige vergunning nodig
 Beschouwd als een tijdelijke handeling en
constructie
 Bijvoorbeeld: kamperen in landbouwzone tijdens
de zomermaanden

46. T O E R I S M E V LAAN D E R E N
Impact op inventaris
jeugdverblijven
 41 % van de jeugdverblijven ligt zonevreemd
 29 % van de jeugdverblijven is niet in orde met
stedenbouwkundige vergunningen

47. Regularisatie door
T O E R I S M E V LAAN D E R E N
verandering ruimtelijk
plan
 Indien zonevreemde functiewijziging of recreatief
medegebruik niet lukken
 Zonevreemdheid beëindigen door bestemming
van de zone te wijzigen
 Via de opmaak van een RUP
 Zeer formele en uitgebreide procedure