3. 3
KAPSAM
Seyir Haritaları, enlem, boylam,yönler,Markator
İzdüşümü, zaman ve mesafeler
Yayınlar, semboller, kısaltmalar ve Denizcilere İlanlar
Bazı Navigasyon Aletleri
Navigasyon Türleri
Seyir Yardımcıları
Akıntı ve gelgitler
Seyir İşlemleri
Denizde Çatışmayı Önleme Kuralları
Harita Çalışması
4. 4
SEYİR HARİTALARI, ENLEM, BOYLAM, YÖNLER,
MARKATOR İZDÜŞÜMÜ, ZAMAN VE MESAFELER
Navigasyonun en büyük yardımcısı seyir haritalarıdır.
• Parça Haritalar
• Portolon
5. 5
SEYİR HARİTALARI, ENLEM, BOYLAM, YÖNLER,
MARKATOR İZDÜŞÜMÜ, ZAMAN VE MESAFELER
Kullanılacak Haritalar Harita Katoloğundan bulunabilmektedir.
Enlem/Paralel/Ekvator:
Ekvatora paralel uzandığı düşünülen 180 adet bulunmaktadır.
Boylam/Meridyen/Greenwich:
Kutuplardan geçtiği düşünülen 360 adet adet bulunmaktadır.
6. 6
SEYİR HARİTALARI, ENLEM, BOYLAM, YÖNLER,
MARKATOR İZDÜŞÜMÜ, ZAMAN VE MESAFELER
Markator İzdüşümü (Projeksiyonu)
• Dünyayı bir düzlem üzerinde gösteren, yani tekne rotasını düz
bir şekilde gösterebildiği için seyir haritaları genellikle
Markator İzdüşümüyle çizilir.
8. 8
Derece/Dakika/Saniye:
Her biri birer derece olan enlem ve boylamlar, dakika ve saniyeye
bölünürler.
Deniz Mili:
Denizde kullanılan mesafe birimidir. 1 Deniz Mili 1852.3 metredir
Deniz haritalarında 1 Derece 60 Deniz Miline eşittir. Bu amaçla 1
Dakika 1Deniz Miline eşittir.
SEYİR HARİTALARI, ENLEM, BOYLAM, YÖNLER,
MARKATOR İZDÜŞÜMÜ, ZAMAN VE MESAFELER
9. 9
Mevki Bildirmek:
Teknenin bulunduğu nokta, önce enlem, sonra boylam olarak
derece dakika ve saniye olarak söylenir.
Örnek: 360 42’ 12’’N – 0290 02’ 45’’E
SEYİR HARİTALARI, ENLEM, BOYLAM, YÖNLER,
MARKATOR İZDÜŞÜMÜ, ZAMAN VE MESAFELER
10. 10
SEYİR HARİTALARI, ENLEM, BOYLAM, YÖNLER,
MARKATOR İZDÜŞÜMÜ, ZAMAN VE MESAFELER
ANA ve ARA YÖNLER
N 0 YILDIZ
NNE 22 YILDIZPOYRAZ
NE 45 POYRAZ
ENE 67 GÜNDOĞUSU POYRAZ
E 90 GÜNDOĞUSU
ESE 112 GÜNDOĞUSU KEŞİŞLEME
SE 135 KEŞİŞLEME
SSE 157 KIBLE KEŞİŞLEME
S 180 KIBLE
SSW 202 KIBLE LODOS
SW 225 LODOS
WSW 247 GÜN BATISI LODOS
W 270 GÜN BATISI
WNW 292 GÜN BATISI KARAYEL
NW 315 KARAYEL
NNW 337 YILDIZ KARAYEL
11. 11
SEYİR HARİTALARI, ENLEM, BOYLAM, YÖNLER,
MARKATOR İZDÜŞÜMÜ, ZAMAN VE MESAFELER
Harita Ölçeği:
Harita üzerindeki bir uzunluğun, yeryüzündeki gerçek
uzunluğa oranıdır. (1:25 000)
Mesafe Ölçümü:
Markator haritalarında yeryüzündeki bir derecelik enlem
yayı uzunluğu her yerde eşit (1 mil) olduğu için harita
üzerindeki tüm mesafe hesaplamaları haritanın yan
tarafındaki enlem ölçeğinden yapılır.
Harita Başlığı:
Harita başlığı haritanın uygun bir yerinde bulunur ve
haritanın kullanımıyla ilgili bütün bilgileri içerir.
12. 12
SEYİR HARİTALARI, ENLEM, BOYLAM, YÖNLER,
MARKATOR İZDÜŞÜMÜ, ZAMAN VE MESAFELER
Pusula Gülü:
Gerçek kuzeyin bir yıldız ile gösterildiği 360 dereceye
bölünmüş, pusula kartının kopyası bir dairedir. Haritada yön
genellikle pusula gülünden bulunur ve derecelendirilir.
13. 13
Derinlik ve yükseklik:
Haritalarda derinlik ve yükseklikler metreyle gösterilmiştir.
Seyirde ve rota çizimlerinde dikkat edilmesi son derece
önemlidir.
SEYİR HARİTALARI, ENLEM, BOYLAM, YÖNLER,
MARKATOR İZDÜŞÜMÜ, ZAMAN VE MESAFELER
14. 14
YAYINLAR, SEMBOLLER, KISALTMALAR VE
DENİZCİLERE İLANLAR
Seyir haritaları ve notik yayınları DzKK Seyir Hidrografi ve
Oşinografi Dairesi üretir. Sönmüş fener, sürüklenen şamandıra,
deniz kazaları, yeni fener gibi değişiklik veya seyir emniyetini
tehdit eden, tehlikeye düşürebilecek her husus “Haftalık
Denizcilere İlanlar” la verilmektedir.
Haritalarda kullanılan sembol ve kısaltmalar seyir güvenliği
açısından çok önemlidir.
15. 15
YAYINLAR, SEMBOLLER, KISALTMALAR VE
DENİZCİLERE İLANLAR
SEMBOL ANLAMI
Lat Latitude / Enlem
Long Longitude / Boylam
° Degree(s) / Derece
' Minute(s) / Dakika
" Second(s) / Saniye
M - NM Nautical mile(s) (1852m) Deniz
mili
kn Knot(s) / Sürat (mil/saat)
N North, Northern / Kuzey
E East, Eastern / Doğu
S South, Southern / Güney
W West, Western / Batı
NE Northeast / Kuzey Doğu
SE Southeast / Güney Doğu
NW Northwest / Kuzey Batı
SW Southwest / Güney Batı
COĞRAFİ POZİSYON VE YÖNLERİN KISALTMASI
16. 16
YAYINLAR, SEMBOLLER, KISALTMALAR VE
DENİZCİLERE İLANLAR
SEMBOL ANLAMI
S Sand / Kum
M Mud /Çamur
Cy; Cl Clay / Balçık
Si Silt / Alüvyon
St Stones / Taşlık
G Gravel / İnce Çakıl
P Pebbles / Orta Çakıl
Cb Cobbles / Büyük Çakıl-Taş
Parçaları
Rk Rock; Rocky / Kaya,Kayalık
Co Coral / Mercan
Sh Shells / Kabuk
S/M Two layers / İki Kat
(Sand over Mud / Kum ve Çamur)
Wd Weed / Otluk - Kelp / Yosun
DİP YAPISI KISALTMASI
20. 20
SEYİR YARDIMCILARI
Fenerler:
Fenerler gündüz kulesi, gece ışığı ile tekneleri uyarmak ve
navigasyonlarına yardımcı olmak amacıyla yapılmış, belli bir ışık
işareti gösteren sabit seyir yardımcılarıdır. kesin mevki bildiren
en önemli seyir yardımcısıdır. Haritalarda fenerler karakteri, ışık
rengi, periyodu yani çakma sıklığı, yüksekliği ve görünme
mesafesi gibi tanıtıcı bilgilerle gösterilirler.
Örnek: FlG3s10m5M Üç
saniyede bir çakan, on metre
yükseklikte, beş milden görünen
fener
21. 21
SEYİR YARDIMCILARI
Şamandıralar ve şamandıralama:
Karadaki trafik işaretleri gibi görev yapan sabit yüzer
işaretlerdir. IALA/Uluslararası Fener Otoriteleri Birliği
Kurallarına göre düzenlenirler.
23. 23
AKINTI VE GELGİTLER
Denizin belli yöndeki hareketine akıntı denir. Özellikle coğrafik
etkenler (rüzgar, sıcaklık, yağış vb.) akıntının oluşumunu etkiler.
Özellikle kuvvetli akıntıların hüküm sürdüğü örneğin İstanbul
Boğazı, Çanakkale Boğazı gibi sularda seyir azami dikkat
gerektirir.
Gelgit bölgelerindeki akıntılar için ayrıca “gelgit haritaları”
vardır. Gelgit bölgesindeki yabancı bir ülkenin karasularında
gelgit yön ve şiddetini veren bölgesel haritalar kullanılmalıdır.
25. 25
DENİZDE ÇATIŞMAYI ÖNLEME KURALLARI
• KURAL 14: Pruva Pruvaya Geliş Durumu
Kuvvetle yürütülen iki teknenin, çatışma tehlikesi söz
konusu edilecek surette, birbirlerine karşı veya karşıya
yakın birer rota ile yaklaşmaları halinde, bu teknelerden
herbiri diğerinin iskelesinden geçmek üzere, rotasını
sancağa değiştirecektir.
Bir teknenin diğerini pruvasında veya pruvasına yakın ve
gece silyon fenerlerini bir doğru üzerinde veya doğruya
yakın bir halde ve/veya her iki borda fenerini birlikte
gördüğü, gündüz ise, diğer tekneyi buna benzer bir
durumda gördüğü zaman, yukarıdaki durumun mevcut
olduğu varsayılacaktır.
Böyle bir durumun varlığından tereddüte düşen bir tekne bu
durumun hakikaten mevcut olduğunu varsayacak ve buna
uygun olarak hareket edecektir.
26. 26
DENİZDE ÇATIŞMAYI ÖNLEME KURALLARI
KURAL 15: Aykırı Geçiş
Kuvvetle yürütülen iki teknenin çatışma tehlikesi doğuracak
şekilde birbirini aykırı olarak geçmeleri halinde, diğer tekneyi
sancak tarafından gören tekne onun yolundan çıkacak
koşullar elverdiği takdirde diğerinin pruvasından geçmekten
kaçınacaktır.
27. 27
DENİZDE ÇATIŞMAYI ÖNLEME KURALLARI
KURAL 25: Üzerinde Yol Bulunan Yelkenli Tekneler ve Kürekli
Tekneler
Üzerinde yol bulunan bir yelkenli tekne:
i. Borda fenerlerini,
ii. Bir pupa fenerini,
gösterecektir.
