2. Ang uring panlipunan, kauriang panlipunan, o klaseng
panlipunan (Ingles: social class) ay isang pangkat ng mga
diwa o konseyang pampulitika na nakatuon sa paligid ng mga
modelo o huwaran ng paghihiwalay-hiwalay na panglipunan o
istratipikasyong sosyal kung saan ang mga tao pinagpangkat-
pangkat sa isang pangkat ng mga kategorya o kauriang
panlipunan na panghirarkiya o pangkatayuan.
3. Bisayas
Datu Timawa Alipin
Ayuey Tumarampuk
Tumataban
4. Datu o Rajah
●
Pinuno ng Pamahalaan.
●
Punong Tagapagbatas/
tagapagpaganap/
tagapaghukom.
●
Punong panghukbo at
panrelihiyon.
●
Pinuno ng gawaing
pangkabuhayan/ panlipunan.
5. Ilan sa mga kilalang datu
sa Kabisayaan ay sina:
Rajah Humabon (Cebu) - kalaban ni Lapu-lapu
Lapu Lapu (Mactan, Cebu) - ang pumaslang kay Magallanes (Magellan)
Datu Zula (Cebu) - ang kapanalig ni Humabon laban kay Lapu-lapu
Rajah Tupas (Cebu) - anak ni Humabon, tinalo siya ni Legazpi sa labanan
Rajah Kalantiaw (Panay) - gumawa ng batas
6. Timawa
●
Kasama ng Datu sa digmaan
●
Tagasagwan ng bangka
●
Nagdadala ng sandata ng Datu
●
Tagatikim ng alak para sa Datu
●
Tumutulong sa pagtatanim ng
palay ng Datu
●
Malayang tao/may karapatang
agrikultural
7. Alipin
●
Ang alipin o oripun sa
Bisayas ay tumutukoy sa
pinakamababang uri ng
lipunan noong sinaunang
panahon ng Filipinas.
9. Aliping Ayuey
●
Ang mga ayuey ang sukdulang alipin at nagsisilbi sa
bahay ng kanilang panginoon o amo. Pati ang asawa ng
ayuey ay nagsisilbi rin bilang alipin.
●
Sa bawat 4 araw, 3 araw silang nagsisilbi at isang
araw lamang ang pahinga nila.
●
Sa lahat ng alipin, sila lamang ang binibigyan ng damit at
pagkain ng kanilang panginoon. Pag namatay sila, lahat
ng ari-arian nila ay kinukuha ng panginoon.
10. Aliping Tumaranpak
●
Ang mga tumaranpak ay nakatira sa sarili nilang bahay, hindi sa bahay ng
kanilang panginoon. At sa halip na magsilbi sila 3 sa bawat 4 araw, isang
araw lamang sila nagsisilbi sa bawat 4 araw.
●
Maaari pa silang pumalya sa pagsisilbi, halimbawa kung nagsasaka sila o
nangingisda sa dagat. Kailangan lamang bayaran nila ang panginoon ng
510 litro ng palay
●
Kapag namatay ang tumaranpoc, kinukuha ng panginoon ang lahat ng
kanhyang ari-arian.
11. Aliping Tumataban
●
Ang tumataban, ay iginagalang sa lahat ng mga alipin. Ang halaga nila ay 1
tael ng ginto, katumbas ng 6 pesos. Nagsisilbi lamang sila kung may
pagdiriwang o handaan sa bahay ng panginoon. Inaasahan silang magbigay
ng munting handog sa ganuong pagdiriwang. Nagdadala rin sila ng alak na
gagamitin sa handaan.
●
Nagsisilbi sila sa panginoon 5 araw buwan-buwan, o bilang katumbas,
nagbabayad sila sa panginoon ng 255 litro ng palay taon-taon.
●
Kapag namatay ang tumataban, kalahati lamang ng kanyang ari-arian ang
kinukuha ng kanyang panginoon, ang kalahati ay minamana ng kanyang
mga anak.