1. ⒸOlofS.
Ανακοίνωση για το µέλλον της ΚAΠ
«Η ΚΑΠ προς το 2020: αντιµετωπίζοντας τις
προκλήσεις στον τοµέα των τροφίµων, στους
φυσικούς πόρους και στις περιφέρειες»
Γ∆ Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης
Ευρωπαϊκή Επιτροπή
2. 2
Περιεχόµενα
1. Γενικό πλαίσιο
2. Η ΚΑΠ σήµερα
3. Γιατί χρειαζόµαστε τη µεταρρύθµιση;
4. Νέοι στόχοι, µελλοντικά εργαλεία και πολιτικές επιλογές
5. Τελικές παρατηρήσεις
6. Επόµενα βήµατα
3. 3
1. Γενικό πλαίσιο
Το ειδικό πλαίσιο της µεταρρύθµισης
• H Συνθήκη της Λισαβόνας τίθεται σε εφαρµογή
• Το δηµοσιονοµικό πλαίσιο της ΕΕ λήγει το 2013
• Η ΚΑΠ πρέπει να εναρµονιστεί µε τη στρατηγική «Ευρώπη 2020»
Η δηµόσια συζήτηση για την ΚΑΠ
Η Ανακοίνωση για το µέλλον της ΚΑΠ
• Έντονο ενδιαφέρον για την πρόσκληση της Επιτροπής σε δηµόσια
συζήτηση: 5 600 γραπτές συνεισφορές
• Ιδιαίτερα επιτυχηµένο Συνέδριο τον Ιούλιο: 600 συµµετέχοντες
• Συζητήσεις στο Συµβούλιο, στο ΕΚ, στην ΕΟΚΕ και στην ΕτΠ
• Εκφράζει τις προκλήσεις που διαπιστώθηκαν σε θέµατα πολιτικής
• Απαντά στη δηµόσια συζήτηση περιγράφοντας µελλοντικές επιλογές
• ∆ροµολογεί τη συζήτηση µεταξύ των θεσµικών οργάνων και προετοιµάζει
νοµοθετικές προτάσεις
4. 4
2. Η ΚΑΠ σήµερα είναι…
… ριζικά αναµορφωµένη …
• Αποτελείται από δύο
συµπληρωµατικούς πυλώνες
• Παρέχει ενισχύσεις που είναι κυρίως
αποσυνδεδεµένες και υποκείµενες
στην πολλαπλή συµµόρφωση
• Περιορίζει σηµαντικά το ρόλο των
µηχανισµών παρέµβασης στην
αγορά σε «δίχτυ ασφαλείας»
• Ενδυναµώνει την πολιτική ανάπτυξης
της υπαίθρου µε πόρους και νέα
µέσα πολιτικής
… αποτελεσµατικότερη …
• Εξάλειψε τα πλεονάσµατα
• Ενισχύει την ανταγωνιστικότητα
• Αυξάνει την αποτελεσµατικότητα των
επιδοτήσεων
• Προωθεί µια γεωργία πιο φιλική προς
το περιβάλλον
• Έχει ολοκληρωµένη προσέγγιση για
τις αγροτικές περιφέρειες
• Συµβάλει στη σταθεροποίηση του
προϋπολογισµού της ΕΕ
… και οδηγεί σε µία πιο ισορροπηµένη περιφερειακά και
περιβαλλοντικά ευρωπαϊκή γεωργία
5. 5
∆απάνες και πορεία µεταρρύθµισης της ΚΑΠ
(σταθερές τιµές του 2007)
0
10
20
30
40
50
60
70
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
% ΑΕΠσε δισ. ευρώ
0.0%
0.1%
0.2%
0.3%
0.4%
0.5%
0.6%
0.7%
Εξαγωγικές επιδοτήσεις Άλλα µέτρα στήριξης της αγοράς
Συνδεδεµένες άµεσες ενισχύσεις Αποσυνδεδεµένες άµεσες ενισχύσεις
Αγροτική ανάπτυξη % του ΑΕΠ της ΕΕ
Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή – Γ∆ Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης
EE-10 EE-12 EE-15 EE-25 EE-27
6. 6
3. Γιατί χρειαζόµαστε τη µεταρρύθµιση;
Για την αντιµετώπιση µελλοντικών προκλήσεων
Οικονοµικές
προκλήσεις
• Επισιτιστική
ασφάλεια
• ∆ιακύµανση των
τιµών
• Οικονοµική
κρίση
7. 7
Πρόσφατες τάσεις στις τιµές αγοράς
ορισµένων βασικών προϊόντων
Πηγές : Ευρωπαϊκή Επιτροπή – Γ∆ Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης
Ευρώ/τόνο για το καλαµπόκι και το φρέσκο γάλα
ευρώ/100 kg για το γάλα σε σκόνη
0
50
100
150
200
250
300
350
400
janv-00
mai-00
sept-00
janv-01
mai-01
sept-01
janv-02
mai-02
sept-02
janv-03
mai-03
sept-03
janv-04
mai-04
sept-04
janv-05
mai-05
sept-05
janv-06
mai-06
sept-06
janv-07
mai-07
sept-07
janv-08
mai-08
sept-08
janv-09
mai-09
sept-09
janv-10
mai-10
sept-10
0
25
50
75
100
125
150
175
200
Αργό πετρέλαιο,
ευρώ/βαρέλι
Φρέσκο γάλα, ΕΕ Γάλα σε σκόνη, ΕΕ
Καλαµπόκι, Η.Π.Α (τιµή εξαγωγής) Αργό πετρέλαιο, µέση τιµή για άµεση παράδοση
9. 9
3. Γιατί χρειαζόµαστε τη µεταρρύθµιση;
Για την αντιµετώπιση µελλοντικών προκλήσεων
Οικονοµικές
προκλήσεις
Περιβαλλοντικές
προκλήσεις
• Επισιτιστική
ασφάλεια
• ∆ιακύµανση των
τιµών
• Οικονοµική
κρίση
• Εκποµπές αερίων
θερµοκηπίου (GHG)
• Υποβάθµιση εδάφους
• Ποιότητα νερού/αέρα
• Βιότοποι και
βιοποικιλότητα
10. 10
Πτωτική τάση των εκποµπών αερίων θερµοκηπίου
(GHG) στη γεωργία της ΕΕ από το 1990
Πηγή: ΕΟΠ
Tg ισοδύναµου CO2
100
200
300
400
500
600
700
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
EE-27 = -20%
EE-15 = -12%
11. 11
3. Γιατί χρειαζόµαστε τη µεταρρύθµιση;
Για την αντιµετώπιση µελλοντικών προκλήσεων
Οικονοµικές
προκλήσεις
Περιβαλλοντικές
προκλήσεις
Περιφερειακές
προκλήσεις
• Επισιτιστική
ασφάλεια
• ∆ιακύµανση των
τιµών
• Οικονοµική
κρίση
• Εκποµπές αερίων
θερµοκηπίου (GHG)
• Υποβάθµιση
εδάφους
• Ποιότητα νερού/αέρα
• Βιότοποι και
βιοποικιλότητα
• ∆υναµισµός των
αγροτικών
περιφερειών
• ∆ιαφοροποίηση
της γεωργίας της
ΕΕ
∆ίκαιη και ισορροπηµένη κατανοµή των ενισχύσεων
Συµβολή στη στρατηγική «Ευρώπη 2020»
12. 12
4α. Ποιοι είναι οι στόχοι της µεταρρύθµισης;
Βιώσιµη παραγωγή
τροφίµων
Βιώσιµη διαχείριση
των φυσικών πόρων
και κλιµατική δράση
Ισορροπηµένη
περιφερειακή
ανάπτυξη
• συµβολή στο γεωργικό
εισόδηµα και µείωση
των διακυµάνσεών του
• βελτίωση της
ανταγωνιστικότητας του
τοµέα και αύξηση της
προστιθέµενης αξίας
στην αλυσίδα τροφίµων
• χορήγηση
αντιστάθµισης σε
περιοχές µε φυσικά
µειονεκτήµατα
• εξασφάλιση της
παροχής δηµοσίων
αγαθών
• προώθηση της
πράσινης
ανάπτυξης µέσω
της καινοτοµίας
• µετριασµός των
επιπτώσεων της
κλιµατικής αλλαγής
• στήριξη του
δυναµισµού των
αγροτικών περιφερειών
και προώθηση της
απασχόλησης
• προώθηση της
διαφοροποίησης
• αξιοποίηση της
κοινωνικής και
διαρθρωτικής
ποικιλοµορφίας στις
αγροτικές περιφέρειες
Απαιτείται απάντηση σε κοινοτικό επίπεδο
13. 13
4β. Μέσα πολιτικής
Καλύτερα εναρµονισµένα µε τους
στόχους
∆οµηµένα σε δύο πυλώνες
Άµεσες ενισχύσεις
• Ανακατανοµή
• Καλύτερη στόχευση
• Επανασχεδιασµός:
• Περιβαλλοντικός
προσανατολισµός των
άµεσων ενισχύσεων
• Καθορισµός ανώτατου
ορίου των ενισχύσεων
• Ενίσχυση µικρών
γεωργικών
εκµεταλλεύσεων
• Ενίσχυση περιοχών µε
συγκεκριµένους
φυσικούς περιορισµούς
14. 14
Μέσος όρος άµεσων ενισχύσεων ανά
επιλέξιµη έκταση και ανά δικαιούχο
(µετά την ολοκλήρωση της σταδιακής εφαρµογής των καθαρών ανώτατων ορίων των
άµεσων ενισχύσεων το 2016)
Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή – Γ∆ Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης
0
100
200
300
400
500
600
700
800
Μάλτα
Βέλγιο
ΚάτωΧώρες
Ιταλία
Ελλάδα
Κύπρος
∆ανία
Σλοβενία
Γερµανία
Γαλλία
ΕΕ-15
Λουξεµβούργο
ΕΕ-27
Ιρλανδία
Αυστρία
Ουγγαρία
Τσεχική
∆ηµοκρατία
Ισπανία
Φινλανδία
Σουηδία
Ηνωµένο
Βασίλειο
Βουλγαρία
Πολωνία
ΕΕ-12
Σλοβακία
Ρουµανία
Πορτογαλία
Λιθουανία
Εσθονία
Λετονία
ευρώ/δικαιούχοευρώ/εκτάριο
0
8000
16000
24000
32000
40000
48000
Ολοκλήρωση της σταδιακής εφαρµογής των καθαρών ανώτατων ορίων των άµεσων ενισχύσεων (ευρώ/εκτάριο)
Μέσος όρος της ΕΕ-27 (ευρώ/εκτάριο)
Ολοκλήρωση της σταδιακής εφαρµογής των καθαρών ανώτατων ορίων των άµεσων ενισχύσεων (ευρώ/δικαιούχο)
15. 15
4β. Μέσα πολιτικής
Καλύτερα εναρµονισµένα µε τους
στόχους
∆οµηµένα σε δύο πυλώνες
Άµεσες ενισχύσεις Μέτρα αγοράς Αγροτική ανάπτυξη
• Προσανατολισµός
προς την αγορά
• Εξορθολογισµός και
απλοποίηση
• Βελτιωµένη
λειτουργία της
αλυσίδας τροφίµων
• Κατευθυντήριες γραµµές:
περιβάλλον, αλλαγή του
κλίµατος και καινοτοµία
• Μεγαλύτερη συνοχή µε τις
λοιπές πολιτικές της ΕΕ
• Αποτελεσµατικότεροι
µηχανισµοί υλοποίησης των
στόχων
• ∆ιαχείριση κινδύνων
• Νέα κριτήρια κατανοµής
• Ανακατανοµή
• Καλύτερη στόχευση
• Επανασχεδιασµός:
• Περιβαλλοντικός
προσανατολισµός των
άµεσων ενισχύσεων
• Καθορισµός ανώτατου
ορίου των ενισχύσεων
• Ενίσχυση µικρών
γεωργικών
εκµεταλλεύσεων
• Ενίσχυση περιοχών µε
συγκεκριµένους
φυσικούς
περιορισµούς
16. 16
4γ. Πολιτικές επιλογές
Επιλογή 1
συνέχιση της διαδικασίας µεταρρύθµισης µε την
εισαγωγή περαιτέρω σταδιακών αλλαγών που
αντιµετωπίζουν παράλληλα τις πιο επείγουσες
ελλείψεις (π.χ. πιο δίκαιη κατανοµή των άµεσων
ενισχύσεων)
Επιλογή 2
Αξιοποίηση της ευκαιρίας για µεταρρύθµιση,
διασφαλίζοντας την πορεία προς αειφόρο και πιο
ισορροπηµένη ΚΑΠ (µεταξύ των στόχων πολιτικής,
των ΚΜ και των γεωργών µέσω µεγαλύτερου
περιβαλλοντικού προσανατολισµού των άµεσων
ενισχύσεων)
Επιλογή 3
∆ραστικότερη µεταρρύθµιση η οποία θα
επικεντρώνεται αποκλειστικά στους στόχους
σχετικά µε το περιβάλλον και την κλιµατική αλλαγή
µέσω της αγροτικής ανάπτυξης, καθώς και της
κατάργησης της εισοδηµατικής στήριξης και των
περισσότερων µέτρων στήριξης της αγοράς
17. 17
4γ. Πολιτικές επιλογές
Άµεσες
ενισχύσεις
• ∆ικαιότερη κατανοµή
µεταξύ των ΚΜ και
µεταξύ των γεωργών
• ∆ικαιότερη κατανοµή µεταξύ των ΚΜ
και µεταξύ των γεωργών
• Περιβαλλοντικός προσανατολισµός
των άµεσων ενισχύσεων
• ∆ιερεύνηση δυνατότητας καθορισµού
ανώτατου ορίου ενισχύσεων
• Βοήθεια στις µικρές γεωργικές
εκµεταλλεύσεις
• Σταδιακή κατάργηση των
άµεσων ενισχύσεωνΜέτρα
αγοράς
• Εξορθολογισµός και
απλοποίηση των
υφιστάµενων µέτρων
• Εξορθολογισµός και
απλοποίηση των υφιστάµενων
µέτρων
• Σταδιακή κατάργηση των
περισσότερων µέτρων
• ∆ιατήρηση της ρήτρας
διατάραξης της αγοράς σε
περίπτωση σοβαρής
κρίσης
Αγροτική
ανάπτυξη
• ∆ιατήρηση της
προτεραιότητας στην
αλλαγή του κλίµατος, τη
βιοποικιλότητα, τη
βιοενέργεια και την
καινοτοµία
• Περισσότερη έµφαση στο
περιβάλλον, στην αναδιάρθρωση
και στην καινοτοµία, στην
κλιµατική αλλαγή καθώς και στις
τοπικές πρωτοβουλίες
• Εργαλεία διαχείρισης κινδύνου
και εργαλείο σταθεροποίησης
του εισοδήµατος
• Νέα κριτήρια κατανοµής
• Προτεραιότητα στα µέτρα
που συνδέονται µε το
περιβάλλον και την
παροχή δηµόσιων
αγαθών
Επιλογή 1 Επιλογή 2 Επιλογή 3
18. 18
5. Τελικές παρατηρήσεις
Με τη µεταρρύθµιση αυτή, η ΚΑΠ πρέπει:
να αντιµετωπίσει καλύτερα τις οικονοµικές, περιβαλλοντικές και
περιφερειακές προκλήσεις
να είναι περισσότερο φιλική προς το περιβάλλον, ισορροπηµένη,
καλύτερα εναρµονισµένη µε τους στόχους, απλούστερη,
αποτελεσµατικότερη και πιο υπεύθυνη
να βελτιώσει τα υφιστάµενα και να σχεδιάσει νέα µέσα
19. 19
6. Επόµενα βήµατα
Συζήτηση µεταξύ των θεσµικών οργάνων της ΕΕ σχετικά µε την
Ανακοίνωση
Προετοιµασία της ανάλυσης επιπτώσεων
Προετοιµασία νοµοθετικών προτάσεων
• Εµπεριστατωµένη ανάλυση από την Επιτροπή των νέων εργαλείων
και επιλογών πολιτικής, καθώς και των οικονοµικών, κοινωνικών και
περιβαλλοντικών επιπτώσεών τους
• ∆ιαβούλευση µε τους εµπλεκόµενους φορείς: συµβολή των
εµπλεκόµενων φορέων βάσει εγγράφου διαβούλευσης που θα
δηµοσιευθεί στις 23 Νοεµβρίου
Παρουσίαση νοµοθετικών προτάσεων στα µέσα του 2011
20. 20
Για περισσότερες πληροφορίες
• Η ΚΑΠ µετά το 2013
http://ec.europa.eu/agriculture/cap-post-2013/index_en.htm
• Ανακοίνωση σχετικά µε το µέλλον της ΚΑΠ
http://ec.europa.eu/agriculture/cap-post-2013/communication/
index_en.htm
• ∆ηµόσια διαβούλευση
http://ec.europa.eu/agriculture/cap-post-2013/consultation/
index_en.htm