1. บทบาทและหน้า ที่ข องผู้
บริห ารสถานศึก ษา
กับ งานกิจ การนัก เรีย น

2. การบริห ารกิจ การ
นัก เรีย น
Student Personel Administration

3. สืบ เนื่อ งจากลัก ษณะของ
สัง คมไทย
1. สังคมไทยเป็นสังคมที่กำาลัง
พัฒนา
2.สังคมไทยเป็นสังคมของคนที่
เคารพเหตุผล
3.สังคมไทยเป็นสังคมของคนรัก
อิสระเสรี

4. 4. สังคมไทยเป็นสังคมทีคนชอบ
่
มองอนาคต
5.สังคมไทยเป็นสังคมทียกย่องคนดี
่
มีความสามารถ
ภิญโญ สาธร2516

5. โรงเรีย นจึง ต้อ งเตรีย ม
นัก เรีย นให้เ หมาะกับ สัง คม
1. เพื่อสนับสนุนการพัฒนาประเทศ
ทางด้านการเมือง
2. เพื่อสนับสนุนการพัฒนาประเทศ
ในทางเศรษฐกิจ
3. เพื่อสนับสนุนการพัฒนาประเทศ
ในทางสังคมและวัฒนธรรม

6. 4. การจัดการเรียนการสอน การจัด
กิจกรรมต้องสมเหตุสมผล นักเรียน
ได้มโอกาสใช้ความคิด พยายาม
ี
5. โรงเรียนต้องรู้จักให้นกเรียนปฏิบติ
ั ั
งานได้เองโดยเสรี

7. 6.รู้จักวางแผนในการทำางาน
คาดคะเนผลได้ผลเสียอย่าง
รอบคอบ
7.ต้องเตรียมนักเรียนให้เป็นคนดี
ใช้ความสามารถในทางที่ถูก
8. ต้องฝึกให้นกเรียน มีระเบียบ
ั
วินย ั

8. ความหมายและขอบข่า ยของการ
บริห ารกิจ การนัก เรีย น
• การบริห ารกิจ การนัก เรีย นหมายถึง
การบริห ารและการนิเ ทศบรรดา
กิจ การต่า งๆที่เ กี่ย วข้อ งกับ นัก เรีย น
ในส่ว นที่ไ ม่เ กี่ย วข้อ งกับ การเรีย น
การสอนในห้อ งเรีย น เริ่ม ตั้ง แต่ การ
สำา รวจนัก เรีย น การับ เด็ก เข้า เรีย น
การลงทะเบีย น การแบ่ง กลุ่ม ชั้น เรีย น
กิจ กรรมนอกหลัก สูต ร สวัส ดิก าร

9. Faber and Shearon.1970
การบริหารกิจการนักเรียน ประกอบด้วย
• การสำารวจนักเรียน
• การปฐมนิเทศนักเรียน
• การบริการแนะแนว

10. • การบริการเพือสุขภาพ
่
• การศึกษานักเรียนเป็นราย
บุคคล
• การประเมินผลความเจริญ
งอกงาม
• วินัยและการแก้ปัญหาทาง
วินัย

11. มี 2 ลัก ษณะ คือ
1. กิจ การนัก เรีย นที่เ กี่ย วข้อ ง
กับ กฎ ระเบีย บ ข้อ บัง คับ ของ
ทางราชการ หรือ นโยบาย
ของรัฐ
2. การจัด บริก ารต่า งๆที่พ ึง จัด
ให้ไ ด้ต ามความสามารถของ
โรงเรีย น

12. บทบาทหน้า ที่ข องงานกิจ การนัก เรีย น
งานกิจการนักเรียน เป็นกิจกรรมที่
โรงเรียนจัดขึ้นนอกเหนือจากการเรียน
การสอนปกติ เป็นงานที่เกี่ยวข้องกับ
ตัว นักเรียนและกิจกรรมนักเรียน
ทั้งหมดเพื่อช่วยพัฒนาทั้งด้านอารมณ์
สังคม และจิตใจ และช่วยส่งเสริมการ
เรียนการสอนในหลักสูตรให้บรรลุ
สำาเร็จ

13. วัต ถุป ระสงค์ข องงานกิจ การนัก เรีย น
วัตถุประสงค์ของงานกิจการนักเรียน
เป็นงานที่มุ่งไปที่นักเรียนโดยตรง
เพื่อพัฒนานักเรียนให้เกิดความ
เจริญงอกงามทุกด้าน สถานศึกษาจึง
ควรให้ความช่วยเหลือทุกวิถีทางที่จะ
ให้บรรลุเป้าหมายตามโอกาสที่
นักเรียนควรจะได้รับดังนี้

14. วัต ถุ1. ระสงค์ข องงานกิจ นรู้การ ก เรีย น
ป ส่งเสริมให้นักเรียนให้เรียการนั
อยู่ร่วมกันในสังคมได้อย่างมีความสุข
2. เปิดโอกาสให้นกเรียนได้เรียนรู้
ั
อย่างกว้างขวางยิ่งขึ้นโดยเรียนรู้จาก
บุคคลอื่น เรียนรู้ซึ่งกันและกัน
มิเฉพาะการเรียนรู้ในห้องเรียน
เท่านั้น
3. ให้การสนับสนุนทางด้านความคิด
และพลังกายที่นกเรียนมีอยู่ให้
ั
สามารถใช้ไปในทิศทางที่ถูกต้องและ
ควรจะเป็น

15. 4. ส่งเสริตให้ป กเรียนเจริข องงานเป็นคน
วั ม ถุ นัระสงค์ ญงอกงาม
ที่สมบูรณ์ทการนัก เรียญญา สังคมและ
กิจ ั้งทางกาย สติปั น
อารมณ์
5. ส่งเสริมให้นกเรียนมีความคิดสร้างสรรค์
ั
มีความเป็นเจ้าของและมีสวนร่วมในการ
่
บริหารโรงเรียน
6. ส่งเสริมให้นกเรียนได้เกิดประสบการณ์
ั
เพื่อนำาไปสู่งานอาชีพที่นอกเหนือจาการ
เรียนในห้องเรียน
7. ส่งเสริมและกระตุ้นให้นักเรียนได้
บูรณาการ การเรียนรู้จากประสบการณ์ที่ได้
รับ
8. ส่งเสริมความถนัด ความสนใจ และความ

16. วัต ถุป ระสงค์ข องงานะหว่าง
9. ช่วยสร้างความสัมพันธ์อันดีร
ครูกับกิจเรียน ก เรีย น
นัก การนั
10. ฝึกประสบการณ์ในการปกครอง
แบบประชาธิปไตยอันมีพระมหา
กษัตริยเป็นประมุข มุ่งให้นักเรียน
์
เป็นคนดี ของสังคม
11. ส่งเสริมจรรยามารยาทอันดีงามใน
สังคม และเทิดทูนวัฒนธรรมอันดีงาม
ของชาติ
12. ช่วยประชาสัมพันธ์และสร้างความ
สัมพันธ์อันดีระหว่างโรงเรียนและ

17. จุด มุ่ง หมาย ของ
เพือให้นักเรียน
่
1. มีคุณกิจ การนัก เรีย น พงประสงค์
ธรรม จริยธรรม และค่านิยมที่ ึ่
เห็นคุณค่าของตนเองมีวินยและปฏิบัติตามหลัก
ั
ธรรมของศาสนาทีตนเองนับถือ
่
2. มีความรู้อันเป็นสากลและมีความสามารถในการ
สื่อสาร การคิด การแก้ปัญหา การใช้เทคโนโลยี
และมีทกษะชีวิต
ั
3. มีสุขภาพกายและสุขภาพจิตทีดี มีสุขนิสัยและ
่
รักการออกกำาลังกาย
4. มีความรักชาติ มีจิตสำานึกในความเป็นพลเมือง
ไทยและพลโลก ยึดมันในวิถีชีวิตและการปกครอง
่
ในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยทรง ์
เป็นประมุข

18. จุด มุ่ง หมาย ของ
กิจ การนัก เรีย น
เพือให้นกเรียน
่ ั
5. มีจิตสำานึกในการอนุรักษ์วัฒนธรรมและ
ภูมิปัญญาไทย การอนุรักษ์และพัฒนาสิง ่
แวดล้อมมีจิตสาธารณะที่มุ่งทำาประโยชน์และ
สร้างสิ่งที่ดีงาม และอยู่ร่วมกันในสังคมอย่าง
มีความสุข
6. มีผลสัมฤทธิเป็นเลิศ
์

19. หลัก การบริห ารงาน
กิจ การนัก เรีย น
การบริหารงานกิจการนักเรียนเป็นการ
ส่งเสริมในการดำาเนินกิจกรรมต่างๆ
ของนักเรียนในการแก้ปัญหา
อุปสรรค ต่างๆให้สำาเร็จลุล่วงไปด้วยดี
ผู้ที่รับผิดชอบบริหารงานกิจการ
นักเรียนต้องมีความเข้าใจในภารกิจ
ความรับผิดชอบ และความต้องการ
ของนักเรียน ดังนี้

20. หลัก การบริห ารงาน
1. สำารวจความต้องการและปัญหาของ
นักเรียกิจ การนักมูลในการจัดกิจกรรม
น เพื่อเป็นข้อ เรีย น
ของโรงเรียน
2. พิจารณานโยบายของโรงเรียนว่ามีจุด
เน้นที่กิจกรรมประเภทใด
3. สำารวจความเป็นไปได้และความสะดวก
ในการขอความร่วมมือกับหน่วยงานที่
เกี่ยวข้อง
4. สำารวจความพร้อมและความเข้าใจของ
ครูที่เกี่ยวข้องว่ามีความเข้าใจบทบาทหน้าที่
มากน้อยเพียงใด
5. สำารวจแหล่งทุนและงบประมาณที่จะ
สนับสนุนกิจการนักเรียน

21. หลัก การบริห ารงาน
6. จัดบุคลากรให้เหมาะสมกับกิจกรรม เพื่อ
กิดกิจกรรมเกิดประโยชน์สูงสุด
ให้การจั
จ การนัก เรีย น
7. ศึกษากิจกรรม พิจารณาว่ากิจกรรมใด
ควรปรับปรุงและกิจกรรมใดควรพัฒนาและ
สร้างสรรค์ขึ้นมาใหม่
8. กิจกรรมใดที่ประสบความสำาเร็จยอด
เยี่ยม ควรพิมพ์เผยแพร่ กิจกรรมใดที่ไม่
ประสบความสำาเร็จก็
ประเมินไว้เป็นแนวทางในการปรบปรุงต่อ
ไป
9. มีการประชาสัมพันธ์ เพื่อกระตุ้นให้เกิด
ความสนใจต้อการเข้าร่วมกิจกรรมมากขึ้น

22. ขอบข่า ยการบริห าร
งานกิจ การนัก เรีย น
1. ขอบข่า ยภารกิจ 6.
งานส่ง เสริม
และคุ้ม ครอง 5. กลุ่ม งานส่ง
สิท ธิเ ด็ก 2. เสริม
4. งานป้อ งกัน จ กรรม
กิ
งานป้อ งกัน และแก้ไ ข นัก เรีย น
และแก้ไ ข 3.
ปัญ หา งานระบบ ปัญ หาเอดส์
ยาเสพย์ต ิด ใส ดูแ ล
ถานศึก ษา การสำา รวจ ช่ว ยเหลือ
และรับ เด็ก นัก เรีย น
เข้า เรีย น

23. กิจการนักเรียน
งานกิจกรรม
งานปกครอง

24. งาน
กิจกรรม
กิจกรรมหน้าเสาธง
กิจกรรมสร้างสมาธิ
กิจกรรมจิตสาธารณะ / ธนาคารความ
ดี
ธนาคารโรงเรียน
คุณลักษณะอันพึงประสงค์
ค่ายลูกเสือ
การลงพื้นที่ทำาความสะอาด
เยียมบ้านนักเรียน
่

25. งาน
ปกครอง อนักเรียน
งานระบบดูแลช่วยเหลื
งานระเบียบวินยั
- การแต่งกาย ทรงผม
- การมาเรียน
- การเข้าแถว เดินแถว
คนดีศรี(…ชื่อสถานศึกษา…)
การอบรมปกครอง

26. กิจกรรม
กิจ กรรมนัก เรีย นหมายถึง
นักเรียน
1. เป็นกิจกรรมที่นักเรียนสมัครใจ เข้า
ร่วมดำาเนินการเอง
2. เพื่อสร้างความสนุกสนาน เพิมพูน
่
ความรู้
3. ให้โอกาสนักเรียนได้แสดงความ
สนใจและ
ความสามารถ
4. จัดขึ้นโดยไม่กำาหนดให้มีหน่วยกิต
หรือคะแนน
5. มีบรรยากาศเป็นกันเอง

27. จุด มุ่ง หมายของการจัด กิจ กรรมนัก เรีย น
1. เพื่อส่งเสริมความเป็นประชาธิปไตย และฝึก
ความเป็นพลเมืองดี
2 เพื่อให้นกเรียนมีวินัยในตนเอง เคารพตนเอง
ั
เคารพกฎ ข้อบังคับ ต่าง ๆ ในสังคม
3. เพื่อให้เกิดความรัก ความสามัคคีในหมู่
คณะ
4. เพื่อสำารวจ พัฒนาความมั่นใจ และความ
ถนัด
ของแต่ละบุคคล

28. จุด มุ่ง หมายของการจัด กิจ กรรมนัก เรีย น
5. เพื่อพัฒนาด้านคุณธรรม จริยธรรม
6. เพื่อให้มการร่วมมือกับผู้อื่น
ี
7. เพื่อให้นกเรียนสนใจในกิจกรรมของ
ั
โรงเรียนมากขึ้น
8. เพื่อช่วยส่งเสริมการเรียนตามสาระการเรียน
รู้ในหลักสูตร

29. ประเภทของกิจ กรรมนัก เรีย น
1. กิจกรรม สภานักเรียน
2. กิจกรรม ส่งเสริมการศาสนา และ
พัฒนาจิต
3. กิจกรรม ส่งเสริมการเกษตร และ
สหกรณ์
4. .กิจกรรม การใช้ห้องสมุด
5.กิจกรรม ส่งเสริมการใช้สินค้าไทย
6.กิจกรรม อนุรักษ์ศิลปกรรมและ
หัตถกรรม
7.กิจกรรม อนุรักษ์พลังงานและสิง่
แวดล้อม

30. ประเภทของกิจ กรรมนัก เรีย น
8. .กิจกรรม อนุรักษ์พลังงานและสิง
่
แวดล้อม
9.กิจกรรม ส่งเสริมสุขภาพและอนามัย
10.กิจกรรม นันทนาการ
11.กิจกรรม เทคโนโลยี การสือสาร
่
และการพิมพ์
12.กิจกรรม ส่งเสริมสาระการเรียนรู้ต่าง
ๆ ในหลักสูตร
13.กิจกรรม ส่งเสริมดนตรี นาฏศิลป์
และศิลปการแสดง
14.กิจกรรม การศึกษานอกสถานที่

31. ประเภทของกิจ กรรมนัก เรีย น
8. .กิจกรรม อนุรักษ์พลังงานและสิง
่
แวดล้อม
9.กิจกรรม ส่งเสริมสุขภาพและอนามัย
10.กิจกรรม นันทนาการ
11.กิจกรรม เทคโนโลยี การสือสาร
่
และการพิมพ์
12.กิจกรรม ส่งเสริมสาระการเรียนรู้ต่าง
ๆ ในหลักสูตร
13.กิจกรรม ส่งเสริมดนตรี นาฏศิลป์
และศิลปการแสดง
14.กิจกรรม การศึกษานอกสถานที่

32. ะบบการดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เร
รือ ระบบดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เ
เป็นระบบที่สำาคัญในงานกิจการนักเรียน

33. ความหมาย
การดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย น คือ การ
ส่ง เสริม พัฒ นา ป้อ งกัน และแก้ไ ขปัญ หา
เพื่อ ให้น ก เรีย นได้พ ัฒ นาเต็ม ตาม
ั
ศัก ยภาพ มีค ณ ลัก ษณะุ ที่พ ึง ประสงค์
มีภ ูม ิค ม กัน ทางจิต ใจที่เ ข้ม แข็ง เรีณน เป็น
ระบบการดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก คุ ย ภาพ
ุ้
กระบวนการดำา เนิการดำา รงชีว ิต ช่ว ยเหลือ
ชีว ิต ที่ด ี มีท ัก ษะ น งานดูแ ล และ
นัก เรีย นที่ม ีข นก ฤตทั้ง ปวง พร้อ มทั้ง มีว ิธ ี
รอดพ้น จากวิ ตอนชัด เจน
ั้
การและเครื่อ งมือ ที่ม ีม าตรฐาน คุณ ภาพ
และมีห ลัก ฐานการทำา งานที่ต รวจสอบได้
โดยมีค รูป ระจำา ชัน / ครูท ี่ป รึก ษา เป็น
้
บุค ลากรหลัก ในการดำา เนิน งาน และ

34. วัต ถุป ระสงค์
1. เพื่อ ให้โ รงเรีย นมีร ะบบการ
ดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย น
โดยมีก ระบวนการ วิธ ก าร และ
ี
เครื่อ งมือ ที่ม ค ณ ภาพ
ี ุ
2. เพื่อ ส่ง เสริม ให้ค รูป ระจำา
และมีห ลัก ฐาน สามารถตรวจ
ชัน / ครูท ี่ป รึก ษา บุค ลากร ใน
้
สอบได้
โรงเรีย น ผูป กครอง ชุม ชน
้
หน่ว ยงาน และองค์ก ร ภายนอก
มี เพื่อ ให้น ก เรีย นได้ร ับ การดูแ ล
ั
3.ส ว นร่ว มในการดูแ ลช่ว ยเหลือ
่
ช่ว ยเหลือ และส่ง เสริม
นัก เรีย น
พัฒ นาเต็ม ตามศัก ยภาพ เป็น คน
ที่ส มบูร ณ์ท ั้ง ด้า นร่า งกาย อารมณ์

35. กระบวนการดำา เนิน งานช่ว ยเหลือ
นัก เรีย น
มีอ งค์ป ระกอบสำา คัญ 5 ประการ
• 1. การรู้จ ัก นัก เรีย นเป็น
รายบุค คล
• 2. การคัด กรองนัก เรีย น
• 3. การส่ง เสริม และ
พัฒ นา
• 4. การป้อ งกัน และแก้ไ ข
ปัญ หา
• 5 การส่ง ต่อ

36. กระบวนการดูแ ลช่ว ย
เหลือ นัก เรีย น
การรู้จ ัก นัก เรีย นเป็น
รายบุค คล
การคัด
กรอง
การส่ง เสริม การช่ว ยเหลือ
พัฒ นา / แก้ไ ข
การส่ง
ต่อ

37. 1. นัก เรีย นทุก
คน ได้ร ับ
การดูแ ล
ช่ว ยเหลือ
2. ดำา เนิน การทั้ง
ขอบข่า ยการดำา เนิน งานเสริม
ส่ง
ระบบดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เรียพัฒ นา
น
ป้อ งกัน และ
แก้ไ ข
3. การมีส ่ว นร่ว มของ
บุค ลากรทุก คนใน
โรงเรีย นทั้ง ผู้บ ริห าร ครู
ผู้ส อน ผูป กครอง
้

38. ประโยชน์ข องการดำา เนิน งานระบบ
ประโยชน์ข องการดำา เนิน งานระบบ
ประเทศชาติการดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย น
การดู แ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย น
1. นัก เรีย นมีค ุณ ภาพ ดี มีป ัญ ญาและมีค วาม
สุข
2. มีก ารเชื่อ มโยงข้อ มูล ของเยาวชน ลดค่า ใช้
จ่า ยของหน่ว ยงานต่า ง ๆ
3. ลดปัญ หาที่ส ่ง ผลต่อ เด็ก และเยาวชน ลดค่า
ขตพื้น ที่ก ารศึก ยของ หน่ว ยงานต่า ง ๆ
ใช้จ ่า ษา
4. 1. พัฒ นานวัค ุณ ภาพเป็น กำา ลัฒอัน สำา คัญ ใน
ประชาชนมี ต กรรมในการพั ง นานัก เรีย น
การพัฒฒ นาองค์ค วามรู้เ กี่ย วกับ การทำา งาน การ
2. พั นาประเทศ
นิเ ทศ ติด ตามผล ประเมิน ผล และการศึก ษา
วิจ ัย เกี่ย วกับ ระบบการดูแ ลช่ว ยเหลือ
นัก เรีย น
3. มีร ะบบข้อ มูล สารสนเทศทั้ง ข้อ มูล ระดับ

39. โรงเ
รีย น 1. มีผ ลการดำา เนิน งานตามมาตรฐาน
การศึก ษา
2. ได้ร ับ การยอมรับ การสนับ สนุน และ
ความร่ว มมือ จากชุม ชน บุค ลากร องค์ก ร
ทีเ กีย วข้อ ง
่ ่
ผูบ ริห าร
้
3. มีก ารพัฒ นาสัง คมแห่ง การเรีย นรู้แ ละ
1. รู้ศ ก ยภาพของครูใ นการขับ เคลื่อ น
ั
เอื้อ อาทร
ให้เ กิด การปฏิร ูป การเรีย นรู้
2. ได้ข ้อ มูล พืน ฐานของนัก เรีย น ใช้ใ น
้
การกำา หนดแนวทางใน การพัฒ นา
นัก เรีย นหลัก สูต ร และคุณ ภาพการ
จัด การศึก ษา
3. มีร ูป แบบกระบวนการพัฒ นาและการ

40. ครู
1. ตระหนัก และเห็น ความสำา คัญ ในการดูแ ล
ช่ว ยเหลือ นัก เรีย น
2. มีเ จตคติท ี่ด ีต ่อ นัก เรีย น
3. มีผ ลงานสอดคล้อ งกับ มาตรฐานการ
ประเมิน คุณ ภาพการศึก ษา
นัก เรีย น4. มีค วามรัก และศรัท ธาในวิช าชีพ ครู
1. ได้ร ับ การดูแ ลช่ว ยเหลือ และพัฒ นาด้า น
สุข ภาพกาย สุข ภาพจิต และสภาพแวดล้อ มทาง
สัง คมอย่า งทั่ว ถึง
2. ได้ร ับ การส่ง เสริม พัฒ นา ป้อ งกัน แก้ไ ข
ปัญ หาทั้ง ด้า นการเรีย นรู้แ ละความสามารถพิเ ศษ
3. ได้ร ู้จ ัก ตนเอง สามารถปรับ ตัว มีท ัก ษะทาง
สัง คมและอยู่ใ นสัง คมได้อ ย่า งเป็น สุข

41. ปกครอง / ชุม ชน
1. ตระหนัก ในการมีส ่ว นร่ว มกับ
โรงเรีย น
2. เข้า ใจถึง วิธ ีก ารอบรมสัง สอนบุต ร
่
หลาน
3. เป็น ตัว อย่า งทีด ีแ ก่บ ุต รหลาน และ
่
บุค คลในชุม ชน
4. มีส ม พัน ธภาพทีด ีก บ บุต รหลาน เป็น
ั ่ ั
ครอบครัว ทีเ ข้ม แข็ง
่

42. การดำา เนิน งาน
“ ระบบดูแ ลช่ว ย อาจารย์ท ี่
เหลือ นัก เรีย น ” ปรึก ษา
- มีข ั้น ตอนการ
ทำา งาน ครู-อาจารย์
- มีว ิธ ีก าร ในโรงเรีย น
- มีเ ครื่อ งมือ
ทำา งาน บุค ลากร
ภายนอก
โรงเรีย น
การสนับ สนุน จาก
โรงเรีย น

43. 1. 2.
สัง เกต สัม ภาษ
ณ์
วิธ ก าร
ี
รู้จ ัก
5. นัก เรีย น 3. การ
ทดสอบ เป็น ราย เยี่ย มบ้า น
บุค คล
4. ศึก ษา
ข้อ มูล

44. แนวการศึก ษาและรวบรวม
ข้อ มูล นัก เรีย น
การรู้จ ัก นัก เรีย นเป็น รายบุค คล 1. ด้า นความ
สามารถ
- การเรีย น
2.. ด้า นสุข ภาพ - ความ
สามารถพิด้า นสารเสพ
4. เ ศษ
3. ด้า น - ร่า งกาย
ติด
ครอบครัว
- จิต ใจ -
- เศรษฐกิจ พฤติก รรม 5. ด้า นความ
ปลอดภัย
- การ 6. พฤติก รรมทาง
คุ้ม ครอง เพศ
สวัส ดิภ าพ
- พฤติก รรม
ชู้ส าว

45. การรู้จ ัก นัก เรีย นเป็น
รายบุค คล
วิธ ีก าร
เครื่อ งมือ
1. เก็บ ข้อ มูล
นัก เรีย น 1. ระเบีย น
สะสม
-
สัม ภาษณ์ แบบ
สัม ภาษณ์
- สัง เกต
แบบ
- ทดสอบ ทดสอบ
2. เยีย มบ้า น
่ 2. บัน ทึก การ

46. การคัด กรอง
สาระสำา คัญ
การคัด กรองนัก เรีย นเพื่อ จัด เป็น กลุ่ม ปกติ ,
กลุ่ม เสี่ย ง และกลุ่ม ทีต ้อ งช่ว ยเหลือ นัน ครูท ี่
่ ้
ปรึก ษาสามารถวิเ คราะห์ข ้อ มูล จากระเบีย นสะสม
เครื่อ งมือ คัด กรองต่า ง ๆ เช่น แบบวัด
ความเครีย ด , แบบวัด ความฉลาดทางอารมณ์
แบบประเมิน พฤติก รรม
นัก เรีย น (SDQ) และประเมิน อื่น ๆ ทีอ าจจัด ทำา
่
เพิ่ม เติม ได้ เพือ ประโยชน์ใ นการส่ง เสริม ป้อ งกัน
่
และแก้ไ ขปัญ หาของนัก เรีย นได้อ ย่า งถูก ต้อ ง ซึง ่
เป็น ข้อ มูล เชิง ประจัก ษ์ม ใ ช่ใ ช้ค วามรู้ส ก หรือ
ิ ึ
การคาดเดา ควรใช้ข ้อ มูล หลาย ๆ ด้า นมา

47. การคัด กรอง
การคัดกรองนักเรียน เป็นการวิเคราะห์ข้อมูลทังหมด
้
ทีได้จากการรู้จักนักเรียน เป็นรายบุคคลแล้วนำาผลที่ได้
่
มาจำาแนกตามเกณฑ์การคัดกรองทีสถานศึกษาได้จัดทำาขึ้น
่
สถานศึก ษาควรมีก ารประชุม ครู กำา หนด
สถานศึก ษาควรมีก ารประชุม ครู กำา หนด
เกณฑ์ก ารคัด กรอง เพือ จัด กลุ่ม นัก เรีย นร่ว ม
เกณฑ์ก ารคัด กรอง เพื่ อ จัด กลุ่ม นัก เรีย นร่ว ม
่
กัน ให้เเป็น ทีย อมรับ ของครูใ นสถานศึก ษาและ
กัน ให้ ป็น ที่ ย อมรับ ของครูใ นสถานศึก ษาและ
่
สอดคล้อ งกับ สภาพความเป็น จริง รวมทัง ให้ม ี ี
สอดคล้อ งกับ สภาพความเป็น จริง รวมทั้ ง ให้ม ้
การกำา หนดเกณฑ์ว ่า ความรุน แรงหรือ ความถี่ ่
การกำา หนดเกณฑ์ว ่า ความรุน แรงหรือ ความถี
เท่า ไรจึง จัด อยูใ นกลุ่ม เสี่ย งหรือ กลุ่ม มีป ัญ หา
เท่า ไรจึง จัด อยู่ ใ นกลุ่ม เสีย งหรือ กลุ่ม มีป ัญ หา
่ ่

48. ข้อ มูล นัก เรีย นเป็น ราย
บุค คล
คัด
กรอง
กลุ่ม กลุ่ม กลุ่ม มี
ปกติ เสี่ย ง ปัญ หา
หมายถึง นัก เรีย นที่ หมายถึง นัก เรีย นที่ม ี หมายถึง นัก เรีย นมี
ไม่ม ีพ ฤติก รรมที่เ ป็น พฤติก รรมเบี่ย งเบน พฤติก รรมที่เ ป็น
ปัญ หาและส่ง ผลกระ ไปจากปกติ เช่น พฤติก รรมที่เ ป็น
ทบต่อ ชีว ิต ประจำา วัน เก็บ ตัว แสดงออก ปัญ หาชัด เจน มี
ของตนเองหรือ เกิน ขอบเขต การ ผลกระทบต่อ วิถ ีช ีว ิต
สัง คมส่ว นรวมใน ปรับ ตัว ทางเพศไม่ ประจำา วัน ของตนเอง
ด้า นลบ เหมาะสม ทดลอง หรือ ต่อ สัง คมส่ว น
อย่า ให้นสิ่งเรีย นรู้ว ่า ตนเองจัด อยูา นลบ
ก เสพติด ผลการ
ั
เรีย น
รวมในด้ ใ น
่
เปลีย่ เป็น ความลับ
กลุ่ม ใด นแปลงไปใน

49. จากการคัด กรองจะพบเด็ก ทีม ค วาม
่ ี
ต้อ งการพิเ ศษแทรกอยูใ นเด็ก ทัง 3 กลุ่ม ซึ่ง เด็ก
่ ้
ทีม ค วามต้อ งการพิเ ศษเหล่า นี้ ได้แ ก่
่ ี
1) เด็ก ที่ม ีค วามบกพร่อ ง
ทางการมองเห็น
2) เด็ก ที่ม ีค วามบกพร่อ ง
ทางการได้ย ิน
3) เด็ก ที่ม ีค วามบกพร่อ งทาง
สติป ัญ ญา
4) เด็ก ที่ม ีค วามบกพร่อ งทาง
ร่า งกาย
5) เด็ก ที่ม ีป ัญ หาทางการเรีย น
รู้
โรงเรีย น ต้อ งจัด กิจ กรรมเพื่อ ส่ง เสริม และพัฒ นาเด็ก
6) เด็ก ที่ม ีป ัญ หาทางอารมณ์
เหล่า นี้ ตามศัก ยภาพของแต่ล ะบุค คล

50. การส่ง เสริม และ
พัฒ นา
การจัด กิจ กรรมโฮ
มรูม
การจัด ประชุม ผู้
ปกครองชั้น เรีย น
(Classroom
โครงการพิเ ศษต่า ง
Meeting)
ๆ
กิจ กรรมพัฒ นาผู้
เรีย น

51. วิธ ีก ารจัด
กิจ กรรมโฮมรูม กระบวนกา
รกลุ่ม
มีส ่ว นร่ว ม บรรลุง าน
สูง สุด สูง สุด
การ การ
ออกแบบ ออกแบบ
การเรีย นรู้เ ชิง่ม
กลุ งาน
ประสบการณ์ ประสบกา
รณ์
การทดลอง การสะท้อ น
หรือ ความคิด
ประยุก ต์ และถกเถีย ง
แนวคิด า ใจและเกิด ความ
เข้
คิด รวบยอด

52. วิธ ีก ารจัด กิจ กรรมผู้ป กครองพบ
ครูท ี่ป รึก ษา
กระบวนกา
รกลุ่ม
มีส ่ว นร่ว ม บรรลุง าน
สูง สุด สูง สุด
การ การ
ออกแบบ ออกแบบ
การเรีย นรู้เ ชิง่ม
กลุ งาน
ประสบการณ์ ประสบกา
รณ์
การทดลอง การสะท้อ น
หรือ ความคิด
ประยุก ต์ และถกเถีย ง
แนวคิด า ใจและเกิด ความ
เข้
คิด รวบยอด

53. กิจ กรรมป้อ งกัน
แก้ไ ข
เทคนิค
วิธ ีก าร
การให้ค ำา ปรึก ษา
เบื้อ งต้น
การจัด กิจ กรรมเพื่อ ป้อ งกัน
และแก้ไ ขปัญ หา ้น
กิจ กรรมในชั
เรีย น
กิจ กรรมสื่อ สาร
กับ กรรมเสริม
กิจ ผู้ป กครอง
หลักรรมซ่อ ม
กิจ ก สูต ร
เสริม
การติด ตาม
ดูแ ลช่ว ยเหลือ
เครื่อ งมือ แบบบัน ทึก การให้
คำา ปรึก ษา ผลการประสานและ
แบบบัน ทึก
ช่ว ยเหลือก การติด ตามดูแ ล
แบบบัน ทึ นัก เรีย น
การให้ ช่ว ยเหลือ นัก เรีย น

54. ในการป้อ งกัน และแก้ไ ขปัญ หาของนัก เรีย น
ในการป้อ งกัน และแก้ไ ขปัญ หาของนัก เรีย น
โดยครูป ระจำา ชั้น / ครูท ี่ป รึก ษา
โดยครูป ระจำา ชั้น / ครูท ป รึก ษา
ี่ ตาม
ตาม
กระบวนการการป้อ งกัน และช่ว ยเหลือ นัก เรีย น
กระบวนการการป้อ งกัน และช่ว ยเหลือ นัก เรีย น
นัน ในกรณีท ม ป ัญ หายากต่อ การช่ว ยเหลือ หรือ
นั้ น ในกรณีที่ มี ป ัญ หายากต่อ การช่ว ยเหลือ หรือ
้ ี่ ี
ช่ว ยเหลือ แล้ว นัก เรีย นมีพ ฤติก รรมไม่ด ีข ึ้น ก็ค วร
ช่ว ยเหลือ แล้ว นัก เรีย นมีพ ฤติก รรมไม่ด ีข ึ้น ก็ค วร
ส่ง ต่อ ผู้เ้เชี่ย วชาญเฉพาะด้า น กรณีท ม เเด็ก มีค วาม
ส่ง ต่อ ผู ชี่ย วชาญเฉพาะด้า น กรณีที่ มี ี ด็ก มีค วาม
ี่
สามารถพิเเศษหรือ เด็ก อัจ ฉริย ะ เด็ก ทีม ค วาม
สามารถพิ ศษหรือ เด็ก อัจ ฉริย ะ เด็ก ที่ ่มี ค วาม
ี
ต้อ งการพิเเศษ เด็ก ด้อ ยโอกาส ก็ค วรส่ง ต่อ ผู้ ้
ต้อ งการพิ ศษ เด็ก ด้อ ยโอกาส ก็ค วรส่ง ต่อ ผู

55. 1) การส่งต่อภายใน
1) การส่งต่อภายใน
ครูประจำาชั้น / ครูที่ปรึกษาส่งต่อไปยังครู
ครูประจำาชัน / ครูที่ปรึกษาส่งต่อไปยังครู
้
แนะแนวหรือผู้เ้เกียวข้องทีสามารถให้ความช่วยเหลือ
แนะแนวหรือผู กี่ ยวข้องที่ สามารถให้ความช่วยเหลือ
่ ่
นักเรียนได้ ทังนี้ขึ้นอยูกับสภาพปัญหา และความ
นักเรียนได้ ทั้ งนีขึ้นอยู่ กับสภาพปัญหา และความ
้ ้ ่
ต้องการของนักเรียน
ต้องการของนักเรียน
2) การส่ง ต่อ ภายนอก
2) การส่ง ต่อ ภายนอก
เป็น การส่ง นัก เรีย นไปให้ผ ู้เู้เชี่ย วชาญเฉพาะทาง
เป็น การส่ง นัก เรีย นไปให้ผ ชี่ย วชาญเฉพาะทาง
หรือ องค์ก รที่เ่เกี่ย วข้อ งได้ช ่ว ยเหลือ พัฒ นา นัก เรีย น
หรือ องค์ก รที กี่ย วข้อ งได้ช ่ว ยเหลือ พัฒ นา นัก เรีย น
กรณีท ี่เี่เกิน ความสามารถของสถานศึก ษา โดยครูแ นะแนว
กรณีท กิน ความสามารถของสถานศึก ษา โดยครูแ นะแนว
หรือ ผู้เ้เกี่ย วข้อ งเป็น ผู้ด ำา เนิน การส่ง ต่อ และมีก ารติด ต่อ รับ
หรือ ผู กี่ย วข้อ งเป็น ผู้ด ำา เนิน การส่ง ต่อ และมีก ารติด ต่อ รับ
ทราบผลการช่ว ยเหลือ เป็น ระยะอย่า งต่อ เนื่อ ง การดำา เนิน
ทราบผลการช่ว ยเหลือ เป็น ระยะอย่า งต่อ เนื่อ ง การดำา เนิน

56. แผนภาพแสดงกระบวนการดำา เนิน งานเพื่อ แก้ไ ขปัญ หา
นัก เรีย นของครูแ นะแนว / ผู้เ กี่ย วข้อ ง
รับ นัก เรีย นต่อ จากครู
ประจำา ชั้น / ครูท ี่ป รึก ษา
ให้ก าร
ปรึก ษา / ช่ว ย
เหลือ ข ึ้น ดีข ึ้น ส่ง กลับ ครู
พฤติก รรมดี
ประจำา ชั้น /
ส่ง ต่อ หรือ ไม่
ครูท ี่ป รึก ษา
ไม่ด ี
ภายใน ขึ้น
ให้ด ูแ ลช่ว ย
ประชุม ปรึก ษา เหลือ ต่อ ไป
รายกรณี
(Case
Conference)
พฤติก รรมดีข ึ้น ดีข ึ้น
หรือ ไม่
ไม่ด ี
ส่ง ต่อ ขึ้น
ส่ง ต่อ ผู้
เชี่ย วชาญ

57. ในกรณีท น ก เรีย นเปลี่ย นช่ว งชั้น และสถาน
ในกรณีที่ นั ก เรีย นเปลี่ย นช่ว งชั้น และสถาน
ี่ ั
ศึก ษา ควรมีก ารส่ง ต่อ ข้อ มูล เช่น
ศึก ษา ควรมีก ารส่ง ต่อ ข้อ มูล เช่น ความ
ความ
สามารถพิเเศษ ปัญ หาพฤติก รรม โรคประจำา ตัว ทีม ี ี
สามารถพิ ศษ ปัญ หาพฤติก รรม โรคประจำา ตัว ที่ ม ่
เพือ ให้ม ก ารช่ว ยเหลือ
เพื่ อ ให้มี ก ารช่ว ยเหลือ
่ ี อย่า งต่อ เนื่อ ง และให้ผ ู้ ู้
อย่า งต่อ เนื่อ ง และให้ผ
ดูแ ลในสถานศึก ษาใหม่ม ข ้อ มูล เบื้อ งต้น ในการ
ดูแ ลในสถานศึก ษาใหม่มี ข ้อ มูล เบื้อ งต้น ในการ
ี
วางแผนป้อ งกัน
วางแผนป้อ งกัน ส่ง เสริม และช่ว ยเหลือ ได้ท น
ส่ง เสริม และช่ว ยเหลือ ได้ทั น
ั
เหตุก ารณ์แ ละมีป ระสิท ธิภ าพ โดยเฉพาะอย่า งยิง
เหตุก ารณ์แ ละมีป ระสิท ธิภ าพ โดยเฉพาะอย่า งยิ่ ง ่
การส่ง ต่อ ข้อ มูล ต้อ ง เป็น ความลับ และส่ง
การส่ง ต่อ ข้อ มูล ต้อ ง เป็น ความลับ และส่ง

58. ครูท ี่ป รึก ษา / ครูป ระจำา ชัน
ครูท ี่ป รึก ษา / ครูป ระจำา ชั้ น
้
1) ดำา เนิน การดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย นตาม
1) ดำา เนิน การดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย นตาม
แนวทางทีก ำา หนด คือ
แนวทางที่ ก ำา หนด คือ
่
1. การรู้จ ัก นัก เรีย นเป็น รายบุค คล
1. การรู้จ ัก นัก เรีย นเป็น รายบุค คล 2. การคัด กรอง
2. การคัด กรอง
นัก เรีย น
นัก เรีย น
3.
3. ส่ง เสริม และพัฒ นานัก เรีย น 4. การป้อ งกัน และแก้ไ ข
ส่ง เสริม และพัฒ นานัก เรีย น 4. การป้อ งกัน และแก้ไ ข
ปัญ หา 5.
ปัญ หา 5. การส่ง ต่อ
การส่ง ต่อ
2) พัฒ นาตนเองด้า นองค์ค วามรู้ท าง
2) พัฒ นาตนเองด้า นองค์ค วามรู้ท าง
จิต วิท ยาการแนะแนวและการให้ก ารปรึก ษา
จิต วิท ยาการแนะแนวและการให้ก ารปรึก ษา
3) ร่ว มประชุม กลุ่ม ปรึก ษาปัญ หารายกรณี
3) ร่ว มประชุม กลุ่ม ปรึก ษาปัญ หารายกรณี

59. ครูผ ู้ส อนประจำา วิช าและครูท ี่เี่เกี่ย วข้อ ง
ครูผ ู้ส อนประจำา วิช าและครูท กี่ย วข้อ ง
1) ศึก ษาข้อ มูล ของผู้เ้เรีย นเป็น รายบุค คลเพือ
1) ศึก ษาข้อ มูล ของผู รีย นเป็น รายบุค คลเพื่ อ่
รู้จ ัก และเข้า ใจผู้เ้เรีย นอย่า งแท้จ ริง
รู้จ ัก และเข้า ใจผู รีย นอย่า งแท้จ ริง
2) ให้ข ้อ มูล เกี่ย วกับ ตัว นัก เรีย นแก่ค รูท ี่ ี่
2) ให้ข ้อ มูล เกี่ย วกับ ตัว นัก เรีย นแก่ค รูท
ปรึก ษา และให้ค วามร่ว มมือ กับ
ปรึก ษา และให้ค วามร่ว มมือ กับ ครูท ป รึก ษา
ครูที่ ี่ป รึก ษา
และผู้เ้เกี่ย วข้อ งในการดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย น
และผู กี่ย วข้อ งในการดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย น
3) ให้ข ้อ มูล การรู้จ ัก และเข้า ใจผู้เ้เรีย นในการ
3) ให้ข ้อ มูล การรู้จ ัก และเข้า ใจผู รีย นในการ
จัด ระบบการเรีย นรู้ ้ กิจ กรรมพัฒ นาผู้เ้เรีย นและ
จัด ระบบการเรีย นรู กิจ กรรมพัฒ นาผู รีย นและ
บริก ารต่า ง ๆ ให้ผ ู้เู้เรีย นได้พ ฒ นาตามธรรมชาติแ ละ
บริก ารต่า ง ๆ ให้ผ รีย นได้พั ฒ นาตามธรรมชาติแ ละ
ั
เต็ม ตามศัก ยภาพ
เต็ม ตามศัก ยภาพ

60. ครูผ ู้ส อนประจำา วิช าและครูท ี่เี่เกี่ย วข้อ ง
ครูผ ู้ส อนประจำา วิช าและครูท กี่ย วข้อ ง
5) พัฒ นาตนเองด้า นองค์ค วามรู้ท าง
5) พัฒ นาตนเองด้า นองค์ค วามรู้ท าง
จิต วิท ยาและการแนะแนว และนำา มาบูร ณาการใน
จิต วิท ยาและการแนะแนว และนำา มาบูร ณาการใน
การจัด ประสบการณ์ก ารเรีย นรู้ใ ห้แ ก่ผ ู้เู้เรีย น
การจัด ประสบการณ์ก ารเรีย นรู้ใ ห้แ ก่ผ รีย น
6) ร่ว มประชุม กลุ่ม ปรึก ษาปัญ หารายกรณี
6) ร่ว มประชุม กลุ่ม ปรึก ษาปัญ หารายกรณี
ในกรณีท เเกีย วข้อ งกับ การดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย น
ในกรณีที่ ี่ กี่ ย วข้อ งกับ การดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย น
่
7) บัน ทึก หลัก ฐานการปฏิบ ัต ิง าน สรุป ผล
7) บัน ทึก หลัก ฐานการปฏิบ ัต ง าน สรุป ผล
ิ
และรายงานส่ง หัว หน้า ระดับ
และรายงานส่ง หัว หน้า ระดับ
8) อื่น ๆ ตามทีไ ด้ร ับ มอบหมาย
8) อื่น ๆ ตามที่ ไ ด้ร ับ มอบหมาย
่

61. ครูแ นะแนว
ครูแ นะแนว
1) นิเเทศ (Supervising) สนับ สนุน และเป็น แกน
1) นิ ทศ (Supervising) สนับ สนุน และเป็น แกน
หลัก แก่ค รูท ี่ป รึก ษาและผู้เ้เกี่ย วข้อ งทุก คนในการให้ค วามรู้ ้
หลัก แก่ค รูท ี่ป รึก ษาและผู กี่ย วข้อ งทุก คนในการให้ค วามรู
เทคนิค วิธ ีก ารและกระบวนการตามหลัก จิต วิท ยาและการ
เทคนิค วิธ ีก ารและกระบวนการตามหลัก จิต วิท ยาและการ
แนะแนวเพื่อ ใช้ใ นการดูแ ล ช่ว ยเหลือ นัก เรีย นในประเด็น
แนะแนวเพื่อ ใช้ใ นการดูแ ล ช่ว ยเหลือ นัก เรีย นในประเด็น
สำา คัญ ต่อ ไปนี้ ้
สำา คัญ ต่อ ไปนี
-- เทคนิค วิธ ีก าร และเครื่อ งมือ เพื่อ การรู้จ ัก และเข้า ใจผู้เ้เรีย น รวมทั้ง้ง
เทคนิค วิธ ีก าร และเครื่อ งมือ เพื่อ การรู้จ ัก และเข้า ใจผู รีย น รวมทั
การคัด กรองจัด กลุ่ม ผู้เ้เรีย น การให้ค ำา ปรึก ษาเบื้อ งต้น เช่น การใช้ร ะเบีย นสะสม
การคัด กรองจัด กลุ่ม ผู รีย น การให้ค ำา ปรึก ษาเบื้อ งต้น เช่น การใช้ร ะเบีย นสะสม
แบบทดสอบ การสังงเกต การสัม ภาษณ์
แบบทดสอบ การสั เกต การสัม ภาษณ์
-- เสนอแนะแนวทางการจัด กิจ กรรมโฮมรูม การประชุม ชั้น เรีย น และ
เสนอแนะแนวทางการจัด กิจ กรรมโฮมรูม การประชุม ชั้น เรีย น และ
กิจ กรรมสำา หรับ ผู้เ้เรีย นทุก กลุ่ม คัด กรอง
กิจ กรรมสำา หรับ ผู รีย นทุก กลุ่ม คัด กรอง
-- ให้ค วามรู้ ้ ความเข้า ใจ เกี่ย วกับ ธรรมชาติแ ละลัก ษณะของผู้เ้เรีย น
ให้ค วามรู ความเข้า ใจ เกี่ย วกับ ธรรมชาติแ ละลัก ษณะของผู รีย น
กลุ่ม พิเเศษประเภทต่า งง ๆ และเสนอแนะแนวทางในการ ดูแ ลช่ว ยเหลือ ส่งงเสริม
กลุ่ม พิ ศษประเภทต่า ๆ และเสนอแนะแนวทางในการ ดูแ ลช่ว ยเหลือ ส่ เสริม
พัฒ นา
พัฒ นา
2) ให้ค ำา ปรึก ษา (Counseling) แก่ผ ู้เู้เรีย น (ในกรณีท ี่ ี่
2) ให้ค ำา ปรึก ษา (Counseling) แก่ผ รีย น (ในกรณีท
ครูท ี่ป รึก ษาไม่ส ามารถแก้ไ ขหรือ ยากต่อ การช่ว ยเหลือ )) ผู้ ้
ครูท ี่ป รึก ษาไม่ส ามารถแก้ไ ขหรือ ยากต่อ การช่ว ยเหลือ ผู

62. ครูแ นะแนว
ครูแ นะแนว
4) จัด กิจ กรรมพัฒ นาผู้เ้เรีย นในคาบแนะแนว
4) จัด กิจ กรรมพัฒ นาผู รีย นในคาบแนะแนว
5) ให้บ ริก ารต่า ง ๆ หรือ จัด ทำา โครงการ กิจ กรรม
5) ให้บ ริก ารต่า ง ๆ หรือ จัด ทำา โครงการ กิจ กรรม
กลุ่ม ต่า ง ๆ ให้ก ับ นัก เรีย นซึ่ง เป็น การสนับ สนุน ระบบการ
กลุ่ม ต่า ง ๆ ให้ก ับ นัก เรีย นซึ่ง เป็น การสนับ สนุน ระบบการ
ดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย น
ดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย น
6) ร่ว มประชุม กลุ่ม ปรึก ษาปัญ หารายกรณี
6) ร่ว มประชุม กลุ่ม ปรึก ษาปัญ หารายกรณี
7) ในกรณีท ี่น ัก เรีย นมีป ัญ หายากต่อ การช่ว ยเหลือ
7) ในกรณีท ี่น ัก เรีย นมีป ัญ หายากต่อ การช่ว ยเหลือ
ของครูแ นะแนว ให้ส ่ง ต่อ ผู้เ้เชี่ย วชาญภายนอก และติด ตาม
ของครูแ นะแนว ให้ส ่ง ต่อ ผู ชี่ย วชาญภายนอก และติด ตาม
ผลการช่ว ยเหลือ นั้น
ผลการช่ว ยเหลือ นั้น
8) บัน ทึก หลัก ฐานการปฏิบ ัต ิง านและประเมิน ผล
8) บัน ทึก หลัก ฐานการปฏิบ ัต ิง านและประเมิน ผล
รายงานส่ง ผู้บ ริห ารหรือ หัว หน้า ระดับ
รายงานส่ง ผู้บ ริห ารหรือ หัว หน้า ระดับ

63. พระราชบัญ ญัต ิก ารศึก ษาแห่ง ชาติ
พุท ธศัก ราช 2542 มีส าระบัญ ญัต ิว ่า ด้ว ยการให้ส ถาน
ศึก ษาทุก แห่ง มีก ารประกัน คุณ ภาพภายใน และให้
ถือ ว่า การประกัน คุณ ภาพภายในเป็น ส่ว นหนึ่ง ของ
การบริก ารที่ต ้อ งดำา เนิน การอย่า งต่อ เนื่อ งเพื่อ พัฒ นา
คุณ ภาพให้เ ป็น ไป ตามมาตรฐาน
การประกัน คุณ ภาพทางการศึก ษาระบบการ
ดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย นเป็น การจัด กระบวนการดูแ ล
ช่ว ยเหลือ (การส่ง เสริม การป้อ งกัน การแก้ไ ขปัญ หา )
โดยมีว ิธ ีก าร เครื่อ งมือ ที่ม ีข ั้น ตอนการดำา เนิน การ

64. บบการดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย นที่ม ค ุณ ภาพได้ม า
บการดู แ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย นที่มี ค ุณ ภาพได้ม า
ี
รงสร้า งระบบการดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย นที่ช ัด เเ
งสร้ า งระบบการดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย นที่ช ัด
ความรู้ ้ ความเข้า ใจ ทัศ นคติ และมีท ัก ษะ
ความรู ความเข้า ใจ ทัศ นคติ และมีท ัก ษะ
ดูแลช่ว ยเหลือ นัก เรีย น
แ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย น
ยนได้ร ับ การดูแ ลอย่า งทั่ว ถึง และตรงตามสภา
ีย นได้ร ับ การดูแ ลอย่า งทั่ว ถึง และตรงตามสภา
ยนอยูใ นโรงเรีย นอย่า งมีค วามสุข ได้ร ับ การป
ีย นอยู่ ใ นโรงเรีย นอย่า งมีค วามสุข ได้ร ับ การป
่
คุ้ม ครองสิท ธิป ระสบความสำา เร็จ ตามศัก ยภาพ
คุ้ม ครองสิท ธิป ระสบความสำา เร็จ ตามศัก ยภาพ

65. การวิเ คราะห์เ กณฑ์ช ว ัด จาก Flow Chart
ี้
ระบบการดูแ ลช่วอยเหลือ นักน ย น
รู้จ ัก นัก เรีย นเป็น ร้ ยละของระเบีย เรี
สะสม
รายุบ คคล
การคัด กรอง ร้อ ยละของนัก เรีย นกลุม เสี่ย ง / มี
่
ปัญ หา / กลุ่ม พิเ ศษ
นัก เรีย น ร้อ ยละของนัก เรีย นที่ไ ด้ร ับ
การส่ง เสริม พัฒ นา
เสี่ย ง ไม่ใ ช่ ส่ง ค่า เฉลี่ย ของความพึง พอใจ
หรือ ไม่ เสริม ของผูป กครอง
้ ต่อ การ
พัฒ น ประชุม ผู้ป กครอง
ค่า เฉลี่ย ของความพึง พอใจ
ใ า ของนัก เรีย นที่ม ี ต่อ
กิจ กรรมโฮมรูม / กิจ กรรม
ช่ว ยช่ ร้อ ยละของนัก เรีย นที่ไ ด้ร ับ
พัฒ นาผู้เ รีย น
เหลือ การช่ว ยเหลือ
ร้อ ยละของนัก เรีย นที่ม ี
พฤติก รรมดีข ึ้น ไม่ด ี ส่ง ต่อ พัฒ นาดีข น ึ้
หรือ ไม่ ขึ้น ร้อ ยละของนัก เรีย นที่ส ่ง ต่อ
ดี ภายในและภายนอก
ขึ้น
รายงาน

66. ขอบข่า ย
ขอบข่า ย
มาตรฐานที่ ่
มาตรฐานที
-- คุณ ลัก ษณะของ
คุณ ลัก ษณะของ
นัก เรีย น ((เก่ง ดี มีส ุข ))
นัก เรีย น เก่ง ดี มีส ุข 1.1 มีส ุข ภาพกายและสุข ภาพจิต ที่ด ี ี
1.1 มีส ุข ภาพกายและสุข ภาพจิต ที่ด
สามารถปรับ ตัว เข้า กับ สัง คมและ
สามารถปรับ ตัว เข้า กับ สัง คมและ สิ่ง
สิ่ง
แวดล้อ มได้อ ย่า งเหมาะสม
แวดล้อ มได้อ ย่า งเหมาะสม
1.2 สามารถเรีย นได้ต ามศัก ยภาพและมี
1.2 สามารถเรีย นได้ต ามศัก ยภาพและมี
เจตคติท ี่ด ีต ่อ การเรีย นรู้แ ละ
เจตคติท ี่ด ต ่อ การเรีย นรู้แ ละ
ี การ
การ
ทำา งาน
ทำา งาน
1.3 มีค วามเป็น อยู่ด ้า นเศรษฐกิจ สัง คม
1.3 มีค วามเป็น อยู่ด า นเศรษฐกิจ สัง คม
้
และสิ่ง แวดล้อ มที่เ่เหมาะกับ ตนเอง
และสิ่ง แวดล้อ มที หมาะกับ ตนเอง
1.4 สามารถเรีย นรู้แ ละดำา เนิน ชีว ิต อย่า ง
1.4 สามารถเรีย นรู้แ ละดำา เนิน ชีว ิต อย่า ง
ปลอดภัย จากสภาพแวดล้อ มที่เ่เป็น ภายนอก
ปลอดภัย จากสภาพแวดล้อ มที ป็น ภายนอก
โรงเรีย นและมีจ ิต สำา นึก ในการดูแ ลผู้อ ื่น
โรงเรีย นและมีจ ิต สำา นึก ในการดูแ ลผู้อ ื่น

67. มาตรฐานที่ ่ 2.1 มีก ารบริห ารการจัด การ
มาตรฐานที 2.1 มีก ารบริห ารการจัด การ
ขอบข่า ย
ขอบข่า ย -- การบริก าร
การบริก าร ดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย นอย่า ง
ดูแ ลช่ว ยเหลือ นัก เรีย นอย่า ง เป็น ระบบ
เป็น ระบบ
และการจัด การ
ขอบข่า ย ด-การ ฒ นา
และการจั การพั
ขอบข่า ย - การพัฒ นา มาตรฐานที่ ่ 2.2 มีก ารพัฒ นาครูท ี่ป รึก ษา
มาตรฐานที 2.2 มีก ารพัฒ นาครูท ี่ป รึก ษา
ครูท ี่ป รึก ษาและบุค ลากร
ครูท ี่ป รึก ษาและบุค ลากร และบุค ลากรที่เ่เกีย วข้อ งให้ม ี ี ความรู้ ้
่
และบุค ลากรที กี่ย วข้อ งให้ม ความรู
ที่เ่เกี่ย วข้อ ง
ที กี่ย วข้อ ง ความเข้า ใจ มีเเจตคติท ี่ด แ ละทัก ษะในการ
ความเข้า ใจ มี จตคติท ี่ดี ีแ ละทัก ษะในการ
เป็น ครูท ี่ป รึก ษาเพื่อ ให้ส ามารถปฏิบ ัต ิง าน
เป็น ครูท ี่ป รึก ษาเพื่อ ให้ส ามารถปฏิบ ัต ิง าน
ในหน้า ที่ไ ด้อ ย่า งมีป ระสิท ธิภ าพ
ในหน้า ที่ไ ด้อ ย่า งมีป ระสิท ธิภ าพ
ขอบข่า ย -- การมีส ่ว น
ขอบข่า ย การมีส ่ว น มาตรฐานที่ ่ 2.3 ครูท ี่ป รึก ษา ผู้ป กครอง
มาตรฐานที 2.3 ครูท ี่ป รึก ษา ผู้ป กครอง
ร่ว มของ
ร่ว มของ ครูท ี่ ี่
ครูท และผู้เ้เกี่ย วข้อ ง มีก ารประสานสัม พัน ธ์ก ัน
และผู กีย วข้อ ง มีก ารประสานสัม พัน ธ์ก น
่ ั
ปรึก ษาหรือ บุค ลากรที่ ่
ปรึก ษาหรือ บุค ลากรที อย่า งสมำ่า เสมอและต่อ เนื่อ ง
อย่า งสมำ่า เสมอและต่อ เนื่อ ง
เกีย วข้อ ง
่่
เกีย วข้อ ง
ขอบข่า ย --
ขอบข่า ย มาตรฐานที่ ่ 2.4 มีก ระบวนการช่ว ยเหลือ
มาตรฐานที 2.4 มีก ระบวนการช่ว ยเหลือ
กระบวนการในการช่ว ย
กระบวนการในการช่ว ย นัก เรีย นอย่า งมีป ระสิท ธิภ าพ
นัก เรีย นอย่า งมีป ระสิท ธิภ าพ
เหลือ นัก เรีย น
เหลือ นัก เรีย น

68. ขอบข่า ย
ขอบข่า ย -- ผู้ป กครอง
ผู้ป กครอง มาตรฐานที่ ่ 3.4 ให้ค วามร่ว มมือ กับ
มาตรฐานที 3.4 ให้ค วามร่ว มมือ กับ
คณะ
คณะ โรงเรีย นในการเอาใจใส่ด ูแ ลช่ว ยเหลือ
โรงเรีย นในการเอาใจใส่ด แ ลช่ว ยเหลือ
ู
กรรมการสถานศึก ษา
กรรมการสถานศึก ษา นัก เรีย นโดยรอบด้า น
นัก เรีย นโดยรอบด้า น
ชุม ชน บุค ลากร
ชุม ชน บุค ลากร
และหน่ว ยงานที่ ่
และหน่ว ยงานที
เกีย วข้อ ง
่่
เกีย วข้อ ง
ขอบข่า ย -- สถานที่ ่ สิ่ง
ขอบข่า ย สถานที สิ่ง มาตรฐานที่ ่ 3.5 มีส ถานที่ ่ สภาพแวดล้อ ม
มาตรฐานที 3.5 มีส ถานที สภาพแวดล้อ ม
อำา นวยความสะดวกใน
อำา นวยความสะดวกใน อุป กรณ์เเสริม การเรีย น การจัด กิจ กรรม
อุป กรณ์ สริม การเรีย น การจัด กิจ กรรม
การปฏิบ ัต ง าน และ
การปฏิบ ัติ ง าน และ
ิ ทางการศึก ษาที่ม ีค ุณ ภาพและพอเพีย ง โดย
ทางการศึก ษาที่ม ีค ุณ ภาพและพอเพีย ง โดย
ข้อ มูล สารสนเทศ
ข้อ มูล สารสนเทศ คำา นึง ถึง ความปลอดภัย ของนัก เรีย น รวมทั้ง
คำา นึง ถึง ความปลอดภัย ของนัก เรีย น รวมทั้ง
มีร ะบบข้อ มูล สารสนเทศที่ม ีค ุณ ภาพ
มีร ะบบข้อ มูล สารสนเทศที่ม ีค ุณ ภาพ

69. - การบริห ารงานเชิง ระบบ
- การทำา งานเป็น ทีม
- การแลกเปลี่ย นเรีย นรู้
- การนิเ ทศติด ตามและประเมิน ผล

70. การบริห ารงาน
เชิง ระบบ
P การวางแผน (Plan) เป็น การวางระบบ ซึ่ง เป็น องค์ป ระกอบ
แรกที่ส ำา คัญ ที่ส ุด จะต้อ งกำา หนดขัน ตอนการทำา งานเป็น กระ
้
บวนการ แต่ล ะขั้น ตอนมีว ิธ ีก ารปฏิบ ัต ิเ ป็น มาตรฐาน และการ
บัน ทึก การทำา งานเป็น ปัจ จุบ ัน ข้อ มูล จากบัน ทึก นี้จ ะนำา ไปสู่ก าร
ตรวจสอบประเมิน ตนเอง และให้ผ ู้อ ื่น ตรวจสอบได้ และเป็น
D สารสนเทศทีการ อ นให้เ ห็ น คุณ ภาพตามมาตรฐานและตัว ชี้ว ัด
การดำา เนิน ่ส ะท้ (Do) เป็ การปฏิบ ัต ิร ่ว มกัน ของทุก คน
ของระบบย่อ ยส่ง ผลถึง คุณาร และบัน ทึก บุค คลภายใน
โดยใช้ก ระบวนการ วิธ ีก ภาพรวมของโรงเรีย นทั้ง ระบบ
องค์ก รที่ร ับ ผิด ชอบในระบบย่อ ยต่า ง ๆ จะปฏิบ ัต ิแ ละ
บัน ทึก ต่อ เนื่อ งเป็น ปัจ จุบ ัน
C การตรวจสอบ / ประเมิน ผล (Check) เป็น การ
ประเมิน ตนเอง ร่ว มกัน ประเมิน หรือ สับ เปลี่ย น
กัน ประเมิน ภายใน ระหว่า งบุค คล ระหว่า งทีม
ย่อ ยในโรงเรีย น
A การปรับ ปรุง พัฒ นา (Act) เป็น การนำา
ผลการประเมิน มาแก้ไ ขพัฒ นางาน ซึ่ง
อาจจะแก้ไ ขพัฒ นาในส่ว นที่เ ป็น กระ
บวนการ วิธ ีก าร ปัจ จัย หรือ การ
บัน ทึก ให้ด ีข น จนระบบคุณ ภาพหรือ
ึ้
วงจร คุณ ภาพ เป็น วัฒ นธรรมการ

71. การทำา งาน
เป็น ทีม
ทีม
นำา
ทีม ทีม
ประสา ทำา
น

72. ทีม นำา  ได้แ ก่ คณะผูบ ริห ารสถานศึก ษาและ
้
คณะกรรมการสถานศึก ษา ซึ่ง จะเป็น ผู้
วิเ คราะห์จ ุด อ่อ นจุด แข็ง จัด ทำา แผน
กลยุท ธ์ ควบคุม กำา กับ ติด ตาม และ
สนับ สนุน เสริม สร้า งพลัง ร่ว ม
(Empewerment) เพื่อ ให้ก ารดำา เนิน งาน
 น ไปอย่า งมีปในการสนับ สนุน ประสานงาน
เป็ เป็น ทีม หลัก ระสิท ธิภ าพ
ด้า นวิช าการและอืน ๆ ให้เ กิด การสร้า ง
่
ทีม ระบบคุณ ภาพขึ้น ทีม สนับ สนุน จะเป็น ใคร
ประสา ขึน กับ การพัฒ นาระบบว่า มีจ ุด เน้น ที่ร ะบบใด
้
เช่น ทีม สนับ สนุน ของระบบการดูแ ลช่ว ย
น
เหลือ นัก เรีย น หัว หน้า ทีม คือ รองผู้
ทีม ทำา  เป็ารสถานศึก ษาทีไผิด ชอบการทำา งาน
บริห น ทีม ที่ส มาชิก รับ ด้ร ับ มอบหมาย
่
โดยตรง เช่น ระบบการดูแ ล ช่ว ยเหลือ
นัก เรีย น คือ ระดับ ชั้น ครูป ระจำา ชั้น / ครูท ี่
ปรึก ษา มีบ ทบาทหน้า ที่ใ นการพัฒ นา