Contenu connexe
Similaire à ไม้ดอกไม้ประดับ (20)
Plus de Wanlop Chimpalee (16)
ไม้ดอกไม้ประดับ
- 1. ไม้ ดอกไม้ ประดับ
ความหมายของไม้ ดอกไม้ ประดับ
ไม้ ดอก หมายถึง พันธุ์ไม้ทุกชนิดที่ปลูกเพื่อใช้ประโยชน์จากความสวยงามของดอก มีดอกสวยงาม ดอกดก
บานทน นิยมปลูกไว้ท้ งที่บานสวยงานอยูกบต้นหรื อตัดออกไปใช้ประโยชน์หรื อจาหน่ายซึ่ งสามารถแบ่งกลุ่ม
ั ่ ั
ได้ 2 กลุ่ม คือ ไม้ดอกประดับ ไม้ตดดอก
ั
ไม้ ดอกประดับ คือ พันธุ์ไม้ดอกทุกชนิดที่ปลูกไว้เพื่อประดับบ้านเรื อนอาคารสถานที่โดยได้ดอกบานติดอยู่
่
กับต้น เพื่อเพิ่มบรรยากาศให้สถานที่นนน่าอยูอาศัยหรื อน่าทางาน ได้แก่ เข็มญี่ปุ่น พิทูเรี ย แพงพวย พุทธรักษา
ั่
บานชื่น ปทุมมา บัวสาย ฯลฯ ซึ่งหลายชนิดสามารถนาไปปลูกเป็ นไม้ตดดอกได้
ั
ประเภทของไม้ ดอกไม้ ประดับ
1. การใช้ ประโยชน์ ในชีวตประจาวัน
ิ
1.1 ใช้เพื่อก่อให้เกิดความสวยงาม เช่น ร้อยพวงมาลัย ตกแต่งอาคารสถานที่
1.2 ใช้ไม้ดอกไม้ประดับเพื่อความสดชื่น สบายใจ หรื อฟื้ นฟู สภาพจิตใจ เช่น การจัดกระเช้าดอกไม้หรื อ
จัดแจกันให้ผป่วยเกิดความสดชื่น
ู้
1.3 ช่วยลดการเกิดวัชพืช ไม้ดอกไม้ประดับบางชนิ ดสามารถปลูกคลุมดินได้เป็ นอย่างดี ช่วยรักษาระดับ
อุณภูมิและความชื้นภายในดิน
1.4 ใช้ไม้ดอกไม้ประดับเพื่อเป็ นยารักษาโรค
1.5 ใช้ไม้ดอกไม้ประดับในการประกอบอาหาร เช่น การใช้สีจากใบเตย ฯลฯ
1.6 ใช้ประดับในงานพิธีต่าง ๆ เช่น วันเกิด งานแต่งงาน ฯลฯ
1.7 ใช้แสดงความยินดีและใช้โอกาสต่าง ๆ เช่น รับปริ ญญา ฯลฯ
2. การใช้ ประโยชน์ ทก่อให้ เกิดรายได้ หรือการประกอบธุรกิจ
ี่
2.1 การปลูกไม้ดอกไม้ประดับเพื่อเป็ นรายได้เสริ ม เช่น การปลูกเป็ นพืชแซม หรื อ ในสวนบริ เวณบ้าน
2.2 การปลูกไม้ดอกไม้ประดับเพ่อการค้า หรื อจาหน่ายทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ
- 2. ความสาคัญของไม้ ดอกไม้ ประดับ
มนุษย์จะใช้ไม้ดอกไม้ประดับเพื่อกิจการต่าง ๆ ดอกไม้ที่มีการซื้ อขายกันมากที่สุดในตลาดโลก 3
ลาดับแรกคือ คาร์ เนชัน กุหลาบ และ เบญจมาศ ดอกไม้ที่ประเทศไทยส่ งออก ส่ วนใหญ่คือ กล้วยไม้ และ
่
กุหลาบ มีประเทศลูกค้าที่สาคัญ คือ สิ งคโปร์ อังกฤษ ฮ่องกง เยอรมนี ญี่ปุ่น และ เนเธอร์แลนด์
อนาคตตลาดไม้ ดอกไม้ ประดับไทย
สถานภาพไม้ดอกไม้ประดับของประเทศไทย
1. ลักษณะการส่ งออกไม้ดอกไม้ประดับของประเทศไทยนับได้วาเป็ นประเทศที่ส่งสิ นค้าไม้ดอกไม้
่
ประดับออกจาหน่ายต่างประเทศเป็ นอันดับ 3 ของโลก
2. ด้านการผลิตและการใช้ดอกไม้ประดับภายในประเทศชนิดไม่เพียงพอกับความต้องการ
3. การปลูกไม้ดอกไม้ประดับ เพื่อการจาหน่ายได้มีการขยายตัวมากขึ้น
- ภาคเหนือ ปลูกมากที่เชียงราย นครสวรรค์ พิจิตร และเชียงใหม่
- ภาคกลาง ปลูกมากที่กรุ งเทพมหานคร ปทุมธานี นนทบุรี นครปฐม
- ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ปลูกมากที่หนองคาย ขอนแก่น และอุบลราชธานี
- ภาคใต้ ปลูกมากที่สุราษฏร์ธานี ภูเก็ต นครศรี ธรรมราช และสงขลา
ดอกไม้ที่ปลูกมากทั้ง 4 ภาค ดังกล่าว ได้แก่ กล้วยไม้ กุหลาบ เยอบีร่า มะลิ และ บานไม่รู้โรย
การจาแนกตามลักษณะของพรรณไม้
่
แบ่งออกเป็ น ไม้ดอกที่เป็ นไม้ลมลุก ไม้ดอกที่เป็ นไม้พุม ไม้ดอกที่เป็ นไม้เถาหรื อไม้เลื้อย ไม้ดอกที่เป็ น
้
ไม้ตนหรื อไม้ใหญ่ยนต้น
้ ื
๑) ไม้ ดอกทีเ่ ป็ นไม้ ล้มลุก (Flowering herb)
หมายถึง ไม้ดอกประเภทที่มีวงจรชี วตสั้น ส่ วนใหญ่เมื่อเกิดมาแล้วจะเจริ ญเติบโตให้ดอกจนครบวงจร
ิ
ชีวต แล้วตายภายในฤดูเดียวหรื อปี เดียว จัดเป็ นไม้ดอกฤดูเดียว เป็ นไม้ดอกที่นิยมนามาปลูกเป็ นไม้ประดับมาก
ิ
ที่สุด เพราะปลูกและตกแต่งได้ง่าย มีการเจริ ญเติบโตเร็ ว นอกจากไม้ดอกล้มลุกที่มีอายุปีเดียวแล้ว มีไม้ดอก
ล้มลุกบางชนิดที่มีอายุมากกว่า ๑ ปี ซึ่งจัดเป็ นไม้ดอกล้มลุกสองฤดู หรื อไม้ดอกล้มลุกหลายฤดู
ไม้ดอกล้มลุกที่เป็ นไม้ดอกฤดูเดียวจะมีอายุส้ ันมาก นับจากวันที่เริ่ มเพาะเมล็ด จนถึงออกดอกใช้เวลา
เพียง ๖๐ - ๑๒๐ วัน ทั้งนี้ข้ ึนอยูกบชนิดของไม้ดอก จากนั้นจะออกดอกสวยงามอยูเ่ พียงชัวระยะเวลาหนึ่ง คือ
่ ั ่
ประมาณ ๓๐ - ๖๐ วัน แล้วก็เริ่ มเหี่ ยวร่ วงโรยไป โดยมีเมล็ดเกิดขึ้นภายในดอกซึ่ งเมื่อเมล็ดแก่จด ก็สามารถ
ั
นาไปปลูกให้เป็ นไม้ดอกรุ่ นใหม่ได้
- 3. ่
ส่ วนไม้ดอกที่มีอายุอยูได้นานหลายปี เช่น เวอร์บีนา แพรเซี่ยงไฮ้ ผกากรอง
สร้อยทอง พยับหมอก บานเช้า บานบุรี กระดุมทอง แพงพวย ไม่จาเป็ นต้องปลูกต้นใหม่ทดแทน เพียงแต่ตด ั
แต่งกิ่งที่แห้งเหี่ ยว กิ่งแก่ และกิ่งที่เป็ นโรคออก พร้อมทั้งตัดแต่งต้นให้ส้ ันลง ตลอดจนปรับปรุ งดินใส่ ปุ๋ย
เพิ่มเติม เพื่อให้ตนเก่าแตกกิ่งก้าน และออกดอกชุดใหม่ท่ีสวยงามต่อไป การตัดแต่งกิ่งแต่งต้นนี้จะกระทา
้
ต่อเนื่องไปจนกว่าต้นจะทรุ ดโทรม และแก่ตายไปในที่สุด
๒) ไม้ ดอกทีเ่ ป็ นไม้ พ่ ุม (Flowering shrub)
หมายถึง ไม้ดอกที่มีเนื้ อไม้แข็ง ลาต้นตั้งตรงเป็ นอิสระได้โดยไม่ตองอาศัยต้นไม้หรื อวัสดุอื่นยึดเหนี่ยว
้
่
พาดพิง มีอายุอยูได้นานหลายปี มีความสู งไม่มากนัก และมีการแตกกิ่งก้านไม่สูงจากพื้นดิน เช่น เข็ม พุด
ลาโพง คริ สต์มาส ชบา ชวนชม ดอนญ่า พยับหมอก ราชาวดี และยีเ่ ข่ง
- 4. ๓) ไม้ ดอกทีเ่ ป็ นไม้ เถา หรือไม้ เลือย (Flowering climber)
้
่ ้
หมายถึง ไม้ดอกที่ไม่สามารถทรงตัวอยูได้ดวยตนเอง จาเป็ นต้องอาศัยยึดเหนี่ยวพาดพิงต้นไม้หรื อวัสดุ
อื่นในการทรงตัว หากไม่มีสิ่งใดให้พาดพิง ก็จะเลื้อยไปตามพื้นดิน เช่น เล็บมือนาง กระเทียม
่ ่
เถา ชามะนาด อัญชัน กุมาริ กา ถ้ามีอายุอยูได้หลายปี เราเรี ยกไม้ดอกดังกล่าวนี้วา ไม้เถายืนต้น แต่ถาเป็ นไม้เถาที่
้
มีอายุส้ ัน มีลกษณะล้มลุก เช่น รกฟ้ า ผักบุงฝรั่ง เรี ยกว่า ไม้เถาล้มลุก
ั ้
๔) ไม้ ดอกทีเ่ ป็ นไม้ ต้นหรือไม้ ใหญ่ยืนต้ น (Flowering tree)
่
หมายถึง ไม้ดอกที่มีเนื้ อไม้แข็ง ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางของลาต้นใหญ่กว่าไม้พุมและมีความสู งเกิน ๖
่ ้ ่
เมตร สามารถทรงตัวอยูได้ดวยตนเอง มีอายุอยูได้นาน
ปี เช่น เสลา ตะแบก อินทนิล นนทรี พิกุล ฝ้ ายคา ทองกวาว จามจุรี ประดู่ ประดู่แดง ราช
พฤกษ์ ชัยพฤกษ์ กัลปพฤกษ์ แคแสด รัตมา แคฝรั่ง โสกอินเดีย ปี บ เหลืองอินเดีย และหางนกยูงฝรั่ง
- 5. การจาแนกตามประโยชน์ ใช้ สอย
่
เนื่องจากไม้ดอกมีอยูมากมายหลายพันชนิด แต่ละชนิดมีประโยชน์ใช้สอยต่างกัน เพื่อความสะดวก และ
ความคุมค่าในการนาไปตกแต่ง จึงมีการจาแนกประเภทไม้ดอกตามประโยชน์ใช้สอยดังนี้
้
๑) ไม้ ตัดดอก (Cut flower plant)
หมายถึง ไม้ดอกที่ปลูก ณ สถานที่ที่มีภูมิประเทศ ภูมิอากาศ สภาพแวดล้อม เช่น สาย
ลม แสงแดด อุณหภูมิ ดิน น้ า ความชื้นสัมพัทธ์ การคมนาคม และระยะทางที่เหมาะสม เพื่อตัดเฉพาะส่ วน
ดอกหรื อช่อดอกไปใช้ประโยชน์ หรื อจาหน่าย เช่น แกลดิโอลัส เบญจมาศ เยอร์บี
รา หน้าวัว กุหลาบ ดาวเรื อง คาร์เนชัน และบัวหลวง ไม้ดอกดังกล่าวนี้ จะถูกตัดออกจากต้นไปใช้ประโยชน์
พร้อมทั้งก้านดอกด้วย ทั้งนี้เพราะก้านดอกเป็ นแหล่งสะสมอาหาร เมื่อดอกถูกตัดจากต้นเพื่อนาไปปัก
้
แจกัน หรื อจัดกระเช้า อาหารที่เก็บสะสมไว้ที่กานดอกจะถูกนามาใช้ ช่วยให้ดอกไม้มีอายุการใช้งานยาวนาน
ขึ้น ดังนั้นคุณลักษณะสาคัญของไม้ตดดอก นอกจากดอกจะต้องสวยสดแล้ว ก้านดอกก็ตองใหญ่ ยาว และ
ั ้
แข็งแรง แต่ไม่เกะกะเก้งก้าง บรรจุหีบห่ อได้ง่าย ขนส่ งสะดวก มีน้ าหนักไม่มากนัก และเก็บรักษาได้นาน
้
ยังมีไม้ดอกอีกหลายชนิดที่มีกานดอกสั้น ก้านดอกกลวงและเปราะหักง่าย แต่ดอกสวย หรื อมีกลิ่น
หอม อายุการใช้งานทนนาน สามารถใช้ประโยชน์ได้ดีในวิถีชีวตของคนไทย โดยการนาเฉพาะส่ วนดอกไปร้อย
ิ
่ ้
มาลัย ทาอุบะ จัดพานพุม หรื อนาไปจัดแจกัน โดยใช้กานเทียมแทน เช่น รัก มะลิ พุด จาปี จาปา แวนดา
โจคิม บานไม่รู้โรย ดาวเรื อง
- 6. ๒) ไม้ ดอกกระถาง (Flowering pot plant)
หมายถึง ไม้ดอกที่ปลูกเลี้ยงในกระถางตั้งแต่เริ่ มเพาะเมล็ดหรื อย้ายต้นกล้า โดยการเปลี่ยนกระถางให้มี
ขนาดใหญ่ข้ ึนเป็ นลาดับ ให้เหมาะสมกับความสู งและการเจริ ญเติบโตของต้น เมื่อออกดอกจะนาไปใช้
ประโยชน์ในการประดับทั้งต้นทั้งดอก พร้อมทั้งกระถาง ทาให้อายุการใช้งานทนนานกว่าไม้ตด เช่น ั
ั
บีโก เนีย แพนซี แอฟริ กนไวโอเลต กล็อกซิ เนีย อิมเพเชียน พิทูเนีย
่
ไม้ดอกที่นามาปลูกเป็ นไม้กระถางจึงต้องมีทรงพุมต้นกะทัดรัด ไม่เกะกะเก้งก้าง หรื อมีตนสู งใหญ่เกิน
้
กว่าที่จะนามาปลูกเลี้ยงได้ในกระถางขนาดเล็กพอประมาณ ทั้งนี้เพื่อความสะดวกในการขนย้าย ที่สาคัญ
คือ ควรจะออกดอกบานพร้อมเพรี ยงกันเกือบทั้งต้น เพื่อความสวยงามในการใช้ประดับ ปัจจุบนวิทยาการ
ั
เจริ ญก้าวหน้าอย่างมาก มนุษย์สามารถปลูกเลี้ยงไม้ดอกหลายๆ ชนิดแม้จะมีขนาดต้นสู งใหญ่ในกระถางขนาด
เล็ก โดยการใช้สารเคมีท่ีเรี ยกว่า สารชะลอการเจริ ญเติบโต ราดหรื อพ่น เพื่อทาให้ไม้ดอกเหล่านั้นมีขนาดต้น
เตี้ยลงตามความต้องการ ตลอดจนใช้เทคนิคบางประการในระหว่างการปลูกเลี้ยง เพื่อบังคับให้ไม้ดอกออกดอก
พร้อมเพรี ยงกันทั้งต้นได้ โดยคงจานวน ขนาด และสี ตลอดจนความสวยงามของดอกให้ใกล้เคียงกับของเดิม
ทุกประการ
๓) ไม้ ดอกประดับแปลง (Bedding plant)
หมายถึง ไม้ดอกที่ปลูกลงแปลง ณ บริ เวณที่ตองการปลูกตกแต่ง เพื่อประดับบ้านเรื อน อาคาร
้
สถานที่ ตลอดจนสวนสาธารณะ โดยไม่ตดดอกหรื อส่ วนใดส่ วนหนึ่งไปใช้ประโยชน์ แต่ปล่อยให้ออกดอก
ั
่ ั
บานสะพรั่งสวยงามติดอยูกบต้นภายในแปลงปลูก เพื่อประโยชน์ในการประดับ จนกว่าจะร่ วงโรยไป
- 7. ปัจจัยทีมผลต่ อการเจริญเติบโตของไม้ ดอกไม้ ประดับ
่ ี
1. ดิน เป็ นปั จจัยที่สาคัญอันดับแรกเพราะดินจะช่วยพยุงลาต้น เป็ นแหล่งให้น้ าให้อากาศตลอดจน
แร่ ธาตุต่าง ๆ ดินที่อุดมสมบูรณ์พชก็จะเจริ ญเติบโตได้ดี
ื
2. ความชุ มชื่ นหรือนา หมายถึง ความชุ่มชื้นที่อยูในดิน และความชุ่มชื้นที่อยูในอากาศดินที่อุดม
้ ่ ่
สมบูรณ์มีธาตุอากาศหากขาดน้ าในดินรากก็ไม่สามารถดูดไปใช้ได้ ความชุ่มชื้นในอากาศมีความจาเป็ นต่อ
ต้นไม้เพราะจะช่วยให้ตนไม้สดชื่นอยูเ่ สมอ
้
3. แสงสว่าง มีบทบาทสาคัญต่อการเจริ ญเติบโตของต้นพืชนับตั้งแต่เมล็ดเริ่ มงอก การสร้างฮอร์โมน
ในพืช การสร้างเม็ดสี ตลอดจนการออกดอกผลและอื่น ๆ พืชบางชนิดจะออกดอกเมื่อได้รับแสงสว่างเพียงพอ
4. อุณหภูมิ เป็ นปั จจัยสาคัญอีกอย่างหนึ่งที่มีอิทธิ พลต่อการเจริ ญเติบโตและคุณภาพของดอกและ
ปริ มาณดอก
5. ปุ๋ ย การเจริ ญเติบโตของพืชต้องการอาหารธาตุ ในการเจริ ญเติบโตจะได้รับอาหารธาตุเหล่านั้น
จากดิน น้ าและอากาศ ในปั จจุบนธาตุในดินไม่เพียงพอต่อการเจริ ญเติบโต จาเป็ นต้องใส่ ปุ๋ยเพื่อปรุ งดินให้มีธาตุ
ั
ตามที่พืชต้องการ
6. โรคและแมลง โรคที่เกิดกับพืชมีท้ งโรคที่เกิดจากเชื้ อราแบคทีเรี ย ส่ วนแมลงนั้นมีมากมายหลาย
ั
ชนิด เช่น เพลี้ยหนอนต่าง ๆ การฉี ดยาป้ องกันโรคและแมลงก่อนจะช่วยให้พืชสามารถเจริ ญเติบโตได้ดี
7. การตัดแต่ ง จะมีผลการเจริ ญเติบโต แตกกิ่งก้านสาขาของต้นไม้ ซึ่ งจะช่วยในการกาหนดรู ปร่ าง
รู ปทรงของพืชนั้น รวมทั้งการตัดกิ่งที่ไม่ตองการ
้
8. ตาแหน่ งทีปลูก มีผลต่อการเจริ ญเติบโตอีกประการหนึ่ง การเรี ยนรู ้ ลักษณะนิสัยของพืชนั้น ๆ จะ
่
ทาใหสามารถเลือกสถานที่ที่จะปลูกพืชนั้น ๆ ให้เหมาะสมเพื่อให้มีการเจริ ญเติบโตได้ดี