ไฟลัมซีเลนเทอราตา(Phylum Coelenterata)

1. สื่อการเรียนรู้ชีววิทยา
โดย
ครูชุฒิกร คุ้มหมู่

2. Phylum Coelenterata
ไฟลัมซีเลนเทอราตา

3. ลักษณะสาคัญ
• มีสมมาตรแบบรัศมี (radial symmetry)
• มีเนื้อเยื่อ 2 ชั้น และมีสารคล้ายวุ้น เรียกว่า mesoglea แทรกอยู่
• มีรูปร่าง 2 แบบ คือ polyp เกาะอยู่กับที่และ medusa ว่ายน้าเป็นอิสระ
• มีช่องว่างในลาตัว (gastrovascular cavity) เป็นทางเดินอาหาร
• มีเซลล์ไนโดไซต์ (cnidocyte) บน tentacle และลาตัว ซึ่งภายในมีเข็มพิษ
(nematocyst)
• มีปากและทวารหนักเปิดออกช่องเดียวกัน

4. ลักษณะสาคัญ
• มีระบบประสาทแบบตาข่าย
• สืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศโดยการแตกหน่อ หรือแบบอาศัยเพศก็ได้
• มีประมาณ 9,000 ชนิด แบ่งเป็น 3 class คือ
1. Class Hydrozoa : ไฮดรา,แมงกะพรุนน้าจืด,โอบิเลีย
ภาพจาก http://en.wikipedia.org

5. 2. Class Scyphozoa : แมงกะพรุนไฟ,แมงกะพรุนจาน
3. Class Anthozoa : ปะการัง,กัลปังหา,ปากกาทะเล,ดอกไม้ทะเล
ภาพจาก http://en.wikipedia.org

6. • ไฮดรา (hydra) อยู่ในน้าจืด มีรูปร่างแบบ polyp มี tentacle 6 เส้นรอบ
ปาก เคลื่อนที่คล้ายการตีลังกา มี 2 เพศในตัวเดียวกัน จึงสืบพันธุ์ได้ทั้ง
แบบอาศัยเพศและแบบไม่อาศัยเพศ
• แมงกะพรุน (jelly fish) อยู่ในน้าเค็มเป็นส่วนใหญ่ มีวงชีวิตแบบสลับ
ตัวอ่อนมีรูปร่างแบบ polyp ตัวเต็มวัยมีรูปร่างแบบ medusa มีชั้นวุ้น
หนามากช่วยในการลอยตัว มีเข็มพิษทาให้ผิวหนังระคายเคืองได้ มีเพศ
แยกกัน

7. • ปะการัง (coral) มีรูปร่างแบบ polyp อยู่รวมกันเป็นกลุ่ม มีโครงร่างเป็น
หินปูนห่อหุ้มภายนอก มีรูปร่างหลายแบบ เช่น ปะการังเขากวาง
ปะการังสมอง ปะการังเห็ด เป็นต้น
• กัลปังหา (sea fan) มีรูปร่างแบบ polyp อยู่รวมกันเป็นกลุ่ม มีรูปร่าง
เป็นแผ่นแบนคล้ายพัด มีโครงร่างภายในเป็นสารสเกลอโรโปรตีน
(scleroprotein)

8. จัดทาโดย
ครูชุฒิกร คุ้มหมู่
โรงเรียนบ้านสานักตูมกา
สานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต 3
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
กระทรวงศึกษาธิการ