Apa Itu Sosiologi

Topik 1 Apa Itu
Sosiologi?
HASIL PEMBELAJARAN
Di akhir topik ini, anda seharusnya dapat:
1. Menerangkan maksud imaginasi sosiologi;
2. Menjelaskan bagaimana sosiologi dikaitkan dengan bidang
ekonomi, sejarah, sains politik, psikologi, antropologi dan kerja
sosial;
3. Membezakan perspektif sosiologi daripada perspektif asas logik;
4. Menghuraikan kebaikan perspektif sosiologi dan sumbangannya
dalam kehidupan seharian; dan
5. Menjelaskan sumbangan ahli-ahli sosiologi berikut:
• Auguste Comte;
• Harriet Martineau;
• Herbert Spencer;
• Emile Durkheim;
• Max Weber; dan
• Karl Marx.

PENGENALAN
Mengapakah sesetengah perkahwinan bahagia dan ada yang tidak? Adakah kita
dilahirkan dengan personaliti semulajadi? Sejauh manakah pendidikan tinggi
akan mempengaruhi masa depan anda? Adakah tinggal di bandar lebih bahagia
daripada tinggal di kampung?

Ahli sosiologi berusaha menjawab persoalan-persoalan di atas. Sosiologi
merupakan kajian saintifik tentang tingkahlaku manusia. Sosiologi juga boleh

2 TOPIK 1 APA ITU SOSIOLOGI?

menunjukkan kepada kita bagaimana manusia bertingkahlaku dan bertindak,
apakah ciri-ciri kumpulan dan masyarakat, dan bagaimana semua ini bergabung
dan mempengaruhi tingkahlaku manusia.

1.1 PERSPEKTIF SOSIOLOGI
Bagi mereka yang baru hendak mengenali bidang sosiologi, sudah tentu terdapat
banyak persoalan dalam minda anda. Apakah pendekatan yang digunakan oleh
ahli sosiologi? Apakah kaitan bidang sosiologi dengan disiplin-disiplin sains
sosial yang lain? Adakah sosiologi mempunyai asas logik atau saintifik?
Kesemua persoalan ini akan dibincangkan dengan terperinci dalam bahagian ini.

1.1.1 Imaginasi Sosiologi
Apakah yang dimaksudkan dengan imaginasi sosiologi?

Apabila ahli sosiologi mengkaji tentang manusia dan tingkahlakunya, mereka
memfokus kepada bagaimana manusia dipengaruhi oleh manusia lain dan juga
oleh masyarakat. Tidak kira apa pengalaman peribadi kita, pasti kita akan
dipengaruhi oleh arus sosial masyarakat walau di mana pun kita berada.

C. Wright Mills (1916 1962) mengatakan bahawa untuk
kita memahami sosiologi, kita perlu terlebih dahulu
memahami masyarakat di mana kita tinggal agar kita
mendapat satu gambaran yang lebih mendalam tentang
kehidupan masyarakat kita (sila lihat Rajah 1.1). Beliau
menamakan disiplin ini imaginasi sosiologi (sociological
imagination) iaitu keupayaan untuk kita melihat
pengalaman dan kepayahan yang kita lalui sebagai
mencerminkan perancangan struktur masyarakat dan
zaman tersebut.
Rajah 1.1: C. Wright Mills
Sumber: www.leksikon.org
Lazimnya, kita melalui kehidupan seharian kita dengan memikirkan tentang
aktiviti-aktiviti yang berkaitan dengan pekerjaan, keluarga dan jiran tetangga.
Imaginasi sosiologi memberi kita peluang untuk mengaitkan pengalaman kita
dengan masyarakat serta peristiwa silam.

Mengikut Mills, masalah peribadi dan isu masyarakat saling bertindih untuk
membentuk sebuah struktur sosial dan kehidupan masyarakat yang lebih luas.
Sebagai contoh, mari kita pertimbangkan kesukaran masyarakat Amerika untuk
mendapatkan pekerjaan pada awal tahun 1890an. Penggubalan struktur dan

TOPIK 1 APA ITU SOSIOLOGI? 3

pengecilan sektor korporat meninggalkan kesan ke atas ekonomi yang meleset.
Inilah yang kemudiannya mengakibatkan pengangguran di kalangan belia pada
masa itu.

Mills mengatakan bahawa situasi sedemikian bukan hanya disebabkan oleh
perwatakan peribadi individu sahaja. Kita juga perlu melihat situasi ekonomi
dan politik masyarakat pada masa itu. Di sinilah imaginasi sosiologi akan
memberi kita ruang untuk memahami kekecewaan masyarakat Amerika pada
ketika itu dalam konteks faktor-faktor seperti persekitaran tempat kerja serta
masyarakat keseluruhannya.

Kesimpulannya, imaginasi sosiologi memberi kita peluang untuk mengenalpasti
hubungan di antara kehidupan peribadi kita dengan kehidupan sosial
masyarakat di sekeliling kita. Apa yang berlaku kepada diri kita merupakan
detik di mana kehidupan peribadi kita bertembung dengan masyarakat di
sekeliling kita.

SEMAK KENDIRI 1.1

Terangkan apakah yang dimaksudkan dengan imaginasi sosiologi.

1.1.2 Sosiologi dalam Sains Sosial
Ahli sosiologi mengkaji tentang tingkahlaku manusia seiring dengan bidang-
bidang sains sosial yang lain seperti ekonomi, sejarah, sains politik, psikologi,
antropologi dan kerja sosial (sila lihat Jadual 1.1):

Jadual 1.1: Perbandingan Bidang Sosiologi dan Bidang-Bidang Sains Sosial yang Lain

Ekonomi Ekonomi adalah kajian tentang pengeluaran dan pengagihan bahan dan
perkhidmatan. Ahli sosiologi juga berminat mengkaji perkara-perkara ini.
Mereka mengkaji tentang bagaimana manusia bekerja dan bagaimana
pekerjaan dan agihan bahan ekonomi mempengaruhi kehidupan manusia.

Sejarah Sejarah adalah kajian tentang peristiwa lalu. Sejarawan bukan sahaja
menggambarkan peristiwa lalu tetapi juga menerangkan peristiwa
bersejarah berdasarkan kepada petunjuk sosial. Ahli sosiologi juga
berminat mengkaji sejarah tetapi mereka menggunakan fakta sejarah untuk
menerangkan tentang sikap sosial dan tingkahlaku masa kini.


Sains Politik Sains politik mengkaji kuasa, ciri-ciri dan operasi kerajaan dan aktiviti
politik dalam pelbagai masyarakat. Ahli sosiologi lebih berminat mengkaji
bagaimana institusi seperti keluarga dan sistem pendidikan mempengaruhi
sikap politik dan tingkahlaku pengundi.

Psikologi Psikologi merangkumi bidang biologi dan sains sosial. Ia adalah kajian
tentang proses pemikiran dan tingkahlaku individu. Perkara-perkara yang
dikaji adalah fisiologi otak manusia dan sistem urat saraf, pembelajaran,
perasaan, motivasi, personaliti dan tingkahlaku yang tidak normal. Mereka
mengkaji masalah-masalah daripada aspek individu. Manakala ahli
sosiologi mengkaji perkara-perkara yang sama dengan melihat bagaimana
ia berbeza di antara kumpulan sosial atau bagaimana ia mempengaruhi
masyarakat. Psikologi dan sosiologi bergabung pula dalam satu bidang
yang dinamakan psikologi sosial, iaitu kajian tentang hubungan di antara
individu dan kumpulan.

Antropologi Antropologi, seperti psikologi, adalah gabungan di antara biologi dan sains
sosial. Ahli antropologi fizikal mengkaji tentang evolusi biologikal spesis
manusia serta perbezaan fizikal di antara kumpulan manusia seperti kaum.
Ahli antropologi budaya pula mengkaji tentang budaya dan cara hidup
pelbagai masyarakat. Manakala ahli sosiologi memfokus kepada
masyarakat yang moden dan kompleks. Akhir-akhir ini, ahli antropologi
semakin berminat mengkaji tentang cara hidup zaman moden disebabkan
manusia sudah mula berpendidikan.

Kerja Sosial Ahli sosiologi lebih tertumpu kepada mencari ilmu tentang tingkahlaku
manusia. Manakala mereka yang bergiat dalam kerja sosial mengkaji
tentang bagaimana menggunakan ilmu sosiologi untuk membantu
manusia menyelesaikan masalah-masalah sosial seperti keretakan
rumahtangga dan penagihan dadah.

SEMAK KENDIRI 1.2
Terangkan bagaimana bidang-bidang berikut berkaitan dengan
sosiologi:
• Ekonomi
• Sejarah
• Sains Politik
• Psikologi
• Antropologi
• Kerja Sosial


1.1.3 Sosiologi dan Asas Logik
Betulkah sosiologi mempunyai asas logik (common sense)?

Pada sesetengah ahli sosiologi, bidang sosiologi memang ada asas logik. Cuba
kita teliti pernyataan-pernyataan berikut:

• Kebanyakan ahli sukan yang berbakat berkemungkinan menjadi pemain
profesional kelak.
• Pada ketika ini, bilangan perceraian adalah tinggi di Amerika. Ini
mencerminkan keruntuhan sistem kekeluargaan di Amerika.
• Sekiranya tahap kemiskinan meningkat, ini akan membuka ruang untuk
tercetusnya revolusi.
• Perompak bersenjata adalah lebih merbahaya kepada mangsanya
berbanding dengan perompak tidak bersenjata.

Pada pandangan umum, pernyataan-pernyataan di atas adalah benar. Tetapi
kajian telah membuktikan bahawa pernyataan-pernyataan tersebut adalah tidak
benar:

• Hanya 2% sahaja dikalangan ahli sukan yang bernasib baik yang akan
menjadi pemain profesional.
• Perkahwinan masih popular di Amerika. Amerika mempunyai peratus
tertinggi perkahwinan di dunia.
• Revolusi berkemungkinan akan tercetus apabila keadaan kehidupan
meningkat lebih baik dan kurang berkemungkinan berlaku sekiranya
keadaan kehidupan berada dalam keadaan kurang baik untuk jangka
masa panjang.
• Perompak tidak bersenjata adalah lebih merbahaya daripada yang
bersenjata. Perompak tidak bersenjata berkemungkinan akan
mencederakan mangsanya sebab seseorang mangsa akan cuba
mempertahankan dirinya daripada perompak yang tidak bersenjata.

Dapatan sosiologi di atas akan memeranjatkan anda sebab ia bertentangan
dengan asas logik anda. Namun demikian, bukan kesemua dapatan sosiologi itu
memeranjatkan dan bukan semua idea yang tidak logik itu tidak benar. Ada juga
yang benar, contohnya kemungkinan orang miskin masuk penjara lebih tinggi
berbanding dengan orang kaya. Tetapi, rata-rata terdapat banyak idea yang logik
tetapi tidak benar seperti contoh-contoh yang telah dibincangkan.


Pada keseluruhannya, ilmu logik ada sekurang-kurangnya dua kelemahan:
(i) Ia tidak objektif. Realitinya tidak diuji secara sistematik tetapi secara
subjektif, iaitu berdasarkan perasaan, kepercayaan atau pengalaman
seseorang itu. Ia juga merupakan kepercayaan yang lazimnya diterima
pakai oleh sesebuah komuniti.
(ii) Idea logik ini memberi kita sebuah idea yang lapuk dan tidak konsisten.

Pendekatan sosiologi memerlukan fakta dan idea yang sistematik dan diuji
berdasarkan bukti. Ini akan memberi kita peluang untuk mempelajari sesuatu
yang baru. Manakala ilmu logik (common sense knowledge) adalah subjektif,
tidak konsisten dan tidak semestinya diterima oleh masyarakat. Ahli sosiologi
mencari sesuatu yang objektif, konsisten dan baru.

Untuk mencapai hasrat ini, mereka menggunakan kaedah saintifik. Ini
merupakan salah satu sebab mengapa sosiologi itu menarik. Ia menunjukkan
kepada kita bahawa sesuatu yang menjadi kebiasaan dan logik boleh bertukar
kepada sesuatu yang tidak biasa dan tidak umum. Maka perbezaan di antara
sosiologi dan perkara yang logik adalah ketara.
sekeliling kita.

SEMAK KENDIRI 1.3

Bagaimanakah anda membezakan sosiologi dengan pemikiran logik?

1.2 ASAL-USUL TEORI SOSIOLOGI
Dalam memerihalkan asal-usul sosiologi, sudah tentu kita harus mengkaji
sumbangan tokoh-tokoh sosiologi yang banyak menghasilkan teori-teori
sosiologi. Mereka ini banyak menyediakan dan memperkukuhkan asas teoretikal
sosiologi, lantas membolehkan ahli-ahli sosiologi yang datang kemudian untuk
terus menjana teori dan ilmu sosiologi yang terkini. Mereka ini termasuklah:

• Auguste Comte
• Harriet Martineau
• Herbert Spencer
• Emile Durkheim
• Max Weber
• Karl Marx


1.2.1 Auguste Comte
Apakah sumbangan Auguste Comte (sila lihat Rajah 1.2) kepada bidang
sosiologi?

Auguste Comte (1798 1857) merupakan
seorang ahli pemikir sosial berketurunan
Perancis yang memperkenalkan bidang
sosiologi dan menggunakan istilah sociology
pada tahun 1838. Menurut beliau, sosiologi
melihat masyarakat daripada satu perspektif
baru iaitu pendekatan saintifik yang
mementingkan kaedah pemerhatian yang
sistematik, pengujian kajian dan analisis
perbandingan sejarah. Rajah 1.2: Auguste Comte
Sumber:
http://upload.wikimedia.org/
wikipedia/commons/f/f4/Au
guste_Comte2.jpg

Beliau membahagikan pengajian tentang masyarakat kepada dinamik sosial dan
statik sosial (sila lihat Jadual 1.2):

Jadual 1.2: Dinamik Sosial dan Statik Sosial

Dinamik sosial Dinamik sosial melibatkan proses kehidupan sosial yang
mencorakkan perkembangan institusi yang berkaitan dengan
perubahan sosial.
Statik sosial Statik sosial melibatkan aspek-aspek kehidupan sosial yang
berkaitan dengan peraturan, kestabilan dan organisasi sosial yang
membuat kumpulan dan masyarakat hidup bersama dan berkekalan.

Walaupun idea beliau tidak lagi mencorak sosiologi terkini, namun Comte
merupakan pengasas kepada idea bahawa kehidupan sosial boleh dikaji secara
saintifik dan ini telah banyak mempengaruhi ahli sosiologi lain seperti Herbert
Spencer, Harriet Martineau dan Emile Durkheim.


1.2.2 Harriet Martineau
Siapakah Harriet Martineau (sila lihat Rajah 1.3)?

Harriet Martineau (1802 1876) dilahirkan dalam sebuah
keluarga Inggeris yang mewah. Beliau menterjemahkan
penulisan Comte daripada bahasa Perancis kepada bahasa
Inggeris. Beliau banyak mengutarakan tentang gejala
perhambaan dan menekankan perlunya undang-undang
untuk menjaga pekerja-pekerja kilang dan kedudukan
kaum wanita.

Martineau juga telah memperkenalkan satu disiplin baru
hasil pemerhatiannya terhadap tingkahlaku orang-orang di
Amerika dan di England. Beliau menekankan bahawa Rajah 1.3: Harriet
kajian ke atas masyarakat merupakan satu bidang saintifik. Martineau
Di antara sumbangan beliau adalah sebuah buku kaedah
kajian sosial yang bertajuk, How to Observe Manners and
Morals (1838).

Martineau memperjuangkan kemajuan kaum wanita. Beliau mengkaji
bagaimana asas nilai moral negara yang muda seperti Amerika mencorak
penyusunan institusinya. Beliau juga menekankan persamaan di antara
kedudukan wanita dalam masyarakat Barat dan hamba di Amerika di mana
beliau memperjuangkan kebebasan dan keadilan untuk mereka.

Walaupun Martineau merupakan ahli sosiologi yang terkenal dan berpengaruh,
namun sumbangan beliau kepada sosiologi diketepikan oleh kaum lelaki yang
menguasai bidang tersebut pada masa itu. Sumbangan beliau yang signifikan
hanya diketengahkan baru-baru ini sahaja.


1.2.3 Herbert Spencer
Sejauh manakah sumbangan Herbert Spencer (sila lihat Rajah 1.4) kepada dunia
sosiologi?

Herbert Spencer (1820 1903), seorang ahli sosiologi
Inggeris, bersependapat dengan Comte tentang statik
sosial dan dinamik sosial. Beliau melihat masyarakat
sebagai satu sistem biologi yang terdiri daripada
bahagian-bahagian yang saling berhubungan. Menurut
beliau, masyarakat terdiri daripada pelbagai institusi
(keluarga, agama, pendidikan, kerajaan dan ekonomi)
seperti sebuah badan manusia yang terdiri daripada
pelbagai organ. Beliau memfokus kepada struktur dan
sumbangan fungsi struktur ini kepada kewujudan Rajah 1.4: Herbert
Spencer
sesebuah masyarakat. Pada hari ini, masyarakat
yang berstruktur sedemikian disebut dalam teori
fungsional-struktur.

Spencer percaya bahawa dunia akan berkembang dengan lebih baik. Beliau
menerangkan bahawa kerajaan tidak seharusnya campur tangan dalam
perkembangan dalam masyarakat. Manusia dan corak masyarakat yang kukuh
akan hidup manakala mereka yang tidak kukuh akan mati. Sekiranya prinsip ini
dibenarkan wujud dengan bebas, manusia dan institusi sosial akan
menyesuaikan diri dengan persekitaran dan berkembang ke tahap yang lebih
tinggi. Pandangan Spencer menunjukkan bahawa persepsi kita terhadap diri kita
dan juga persekitaran kita dicorak oleh zaman sosial yang kita lalui.

1.2.4 Emile Durkheim
Apakah sumbangan Emile Durkheim (sila lihat Rajah 1.5) kepada bidang
sosiologi?

Emile Durkheim (1858 1917) menumpukan perhatian beliau kepada cara
masyarakat hidup bersama dan mengekalkan keharmonian. Menurut beliau,
sosiologi adalah konsep penyatuan sosial yang melibatkan perhubungan sosial
yang wujud di kalangan sekumpulan manusia. Hubungan yang rapat di antara
ahli kumpulan akan menghasilkan perasaan yang lebih kukuh serta bermakna.
Beliau berpendapat penyatuan sosial penting untuk menyokong keharmonian
dan kesejahteraan individu. Maka beliau mencadangkan bahawa untuk
seseorang individu mengekalkan kesejahteraan hidupnya, dia perlu mencari
sesuatu yang bermakna di luar dirinya. Perkara ini wujud dalam konteks


penglibatannya dalam kumpulan masyarakat di sekelilingnya. Durkheim cuba
menerangkan bahawa keruntuhan hubungan sosial (misalnya perceraian) akan
mengakibatkan kesan negatif. Dalam sesetengah keadaan, ini akan mendorong
seseorang itu untuk membunuh diri.

Rajah 1.5: Emile Durkheim

Seterusnya, Durkheim percaya bahawa kita perlu memfokus kepada kumpulan
dan bukannya individu. Beliau menekankan fakta sosial (social factor) yang
merujuk kepada aspek-aspek kehidupan sosial yang tidak boleh dijelaskan
secara biologikal atau ciri-ciri mental individu tersebut. Menurut beliau, manusia
mengalami fakta sosial sebagai pengalaman luaran di mana ia menjadi
sebahagian daripada pengamatan manusia terhadap alam sekelilingnya. Maka
fakta sosial berperanan mengawal tingkahlaku yang melibatkan peraturan, nilai
moral, undang-undang serta corak tingkahlaku di sekeliling yang akan
mempengaruhi kehidupan manusia seharian. Durkheim juga menekankan aspek
peraturan sosial yang melibatkan kepercayaan individu. Seseorang individu itu
tidak boleh lepas daripada dipandang serong oleh masyarakat sekiranya ia
melanggar peraturan sosial ini.

Seterusnya, Durkheim menyentuh tentang bahan-bahan fakta sosial yang
merangkumi masyarakat dan institusi utama (misalnya kerajaan, agama,
keluarga dan pendidikan) dan juga beberapa bentuk yang terdapat dalam
masyarakat (misalnya corak rumah, tahap jenayah, taburan populasi dan
sebagainya). Manakala aspek-aspek yang bukannya bahan fakta sosial adalah
seperti peraturan sosial, prinsip moraliti, pengertian kepada simbol-simbol dan
kesedaran yang wujud daripada pengamatan kepada fakta-fakta sosial ini.

Durkheim merupakan ahli sosial yang pertama yang cuba berdepan dengan
masalah kompleks yang berkaitan dengan disiplin dan kepantasan kehidupan
sosial manusia seharian.


1.2.5 Max Weber
Apakah kaitan Max Weber (sila lihat Rajah 1.6) dengan bidang sosiologi?

Max Weber (1864 1920) merupakan ahli sosiologi yang
mempunyai pengaruh yang kuat ke atas bidang sosiologi
selain daripada Karl Marx. Pengaruh beliau boleh dilihat
dalam kehidupan sosial yang merangkumi topik-topik seperti
politik, organisasi, stratifikasi sosial, perundangan, agama,
kapitalisme, muzik, bandar dan perbandingan budaya.

Rajah 1.6: Max Weber

Weber mengkaji tentang tingkahlaku manusia daripada aspek-aspek seperti niat,
nilai, kepercayaan dan sikap. Beliau menggunakan pendekatan „memahami‰
atau „melihat‰ dalam menggambarkan hubungan manusia dengan
tingkahlakunya. Lazimnya, ahli sosiologi akan cuba meletakkan dirinya dalam
keadaan orang lain dan mengenalpasti apakah yang difikir olehnya dan apakah
perasaan mereka.

Weber berpandangan bahawa ahli sosiologi perlu menyiasat lebih daripada apa
yang terdapat dalam tingkahlaku manusia. Weber percaya adalah penting untuk
ahli sosiologi mengkaji definisi yang digunakan oleh manusia dalam membentuk
tingkahlaku mereka.

Di antara kehebatan sumbangan Weber dalam sosiologi ialah konsep
„kesempurnaan‰ (ideal type). Misalnya, jabatan polis dan bomba mempunyai
perbezaan dalam banyak aspek seperti matlamat, prosedur, dan bagaimana
setiap jabatan memberi khidmat kepada masyarakat. Walaubagaimanapun,
kedua-dua jabatan mempunyai persamaan dalam aspek birokrasi.

Konsep kesempurnaan ini mempunyai piawaian yang menjadi pengukur dalam
menilai kes-kes sebenar. Sekiranya ahli sosiologi menetapkan situasi dan
peristiwa bersejarah sebagai bukti bahawa kesempurnaan birokrasi mempunyai
ciri-ciri spesifik, maka mereka boleh membuat perbandingan di antara
kesempurnaan ini dengan birokrasi yang wujud dan seterusnya memberikan
penjelasan mengapa terdapat perbezaan di antara kedua-dua birokrasi. Dengan
itu, kita boleh mempelajari apakah perbezaan yang wujud di antara cara
organisasi-organisasi tersebut berfungsi.


1.2.6 Karl Marx
Karl Marx (1818 1883) merupakan seorang ahli falsafah,
sejarah, ekonomi dan politik. Beliau melihat setiap
bidang tersebut melalui cara saintifik di mana beliau
menggunakan sains untuk memahami masyarakat dan
juga sebagai alat untuk membentuk masyarakat. Marx
ingin mengubah struktur institusi kapitalis dan
menubuhkan institusi baru untuk memberi khidmat
kepada masyarakat.

Rajah 1.7: Karl Marx

Marx cuba mencari prinsip asas dalam sejarah. Beliau menumpukan
pencariannya ke atas persekitaran ekonomi masyarakat yang sedang
membangun, terutamanya daripada aspek teknologi dan cara mereka merancang
pengeluaran mereka (memburu, mengumpul hasil pertanian, industri). Pada
setiap zaman dalam sejarah, aspek-aspek inilah yang akan mengimlakkan
sesebuah kumpulan dalam masyarakat di mana mereka ini yang akan menguasai
dan juga kumpulan yang akan dikuasai.

Marx berpendapat bahawa sesebuah masyarakat dibahagikan kepada mereka
yang mempunyai keupayaan untuk menjana kemewahan dan mereka yang tidak
mampu berbuat demikian. Keadaan inilah yang akan menimbulkan konflik kelas
dalam masyarakat. Beliau percaya bahawa sejarah dibentuk oleh konflik di
antara kelas-kelas dalam masyarakat, misalnya, konflik di antara masyarakat
patricians dan plebeians dan di antara hamba dan tuan pada zaman Rom. Beliau
berpandangan bahawa perkembangan masyarakat bergantung atas
pertembungan pendapat yang berlainan dan ini mengakibatkan wujudnya
struktur yang lebih hebat. Menurut beliau, dunia ini bukannya mengandungi
struktur yang statik tetapi melalui proses penstrukturan yang dinamik.


SEMAK KENDIRI 1.4

Jelaskan dengan ringkas sumbangan setiap ahli sosiologi berikut
kepada bidang sosiologi serta perbezaan pendapat di antara mereka:
• Auguste Comte
• Harriet Martineau
• Herbert Spencer
• Emile Durkheim
• Max Weber
• Karl Marx

1.3 APLIKASI SOSIOLOGI DALAM KEHIDUPAN
SEHARIAN KITA PADA ABAD KE-20
Mungkin sudah terlintas dalam fikiran anda: apakah gunanya saya mempelajari
sosiologi? Bagaimanakah saya mengaplikasikan teori-teori sosiologi dalam
mengharungi kehidupan seharian yang bergerak dengan cukup pantas?

Dalam abad ke-20 yang semakin pesat membangun dalam aspek sains dan
teknologi, apakah kepentingan sosiologi dalam kehidupan seharian kita?
Apabila sosiologi diaplikasikan dalam kehidupan seharian, kita akan mendapat
manfaat-manfaat berikut:

(a) Menolong kita menilai kebenaran asas logik. Pendekatan sosiologi
menggalakkan manusia bertanya:
• Sama ada kepercayaan yang dianuti itu benar atau tidak,
• Sejauh manakah ia benar atau tidak, dan
• Mengapa kepercayaan tersebut diterima oleh masyarakat.

(b) Perspektif sosiologi membuat kita melihat sesuatu peluang atau kekangan
dalam hidup kita secara lebih kritikal. Apabila kita melihat sesuatu melalui
kanta sosiologi, kita dapat menyimpulkan bahawa dalam kehidupan kita
boleh terlibat dalam menentukan sesuatu tetapi masyarakatlah yang
berhak membuat penentuan terakhir. Maka lebih banyak kita memahami
tentang kehidupan, semakin bijaklah kita mengendalikan kehidupan kita.
Sosiologi membantu kita mencapai matlamat kita dengan lebih berkesan.


(c) Perspektif sosiologi mendorong kita melibatkan diri secara aktif dalam
masyarakat. Sekiranya kita memahami bagaimana masyarakat berfungsi,
kita mampu menjadi ahli masyarakat yang aktif. Kepada sesetengah pihak,
ini bermakna mereka memberi sokongan kepada masyarakat, manakala
yang lain pula cuba mengubah masyarakat atau dunia dengan
menggunakan pelbagai cara. Dalam kita mengukur mana-mana aspek
masyarakat, kita perlu mengenalpasti tekanan sosial dan menguji
kesannya.

(d) Perspektif sosiologi membolehkan kita hidup dalam berbagai „dunia‰.
Setiap kaum dalam negara-negara di dunia ini hidup dengan cara mereka
tersendiri. Setiap masyarakat akan mengatakan bahawa cara hidup mereka
adalah yang „terbaik‰ dan „lebih baik‰ daripada masyarakat yang lain.
Perspektif sosiologi akan menggalakkan kita berfikir secara kritikal tentang
kekuatan dan kelemahan semua cara hidup masyarakat di dunia ini
termasuk masyarakat kita sendiri.

Seperti yang dibincangkan, memang jelas bahawa sosiologi banyak mencabar
kita membuka minda kita untuk meneroka alam sosial yang kita lalui secara
objektif dan kritikal. Dengan mendalami ilmu sosiologi, kita diperkasakan
dengan ilmu yang boleh membantu kita memahami bagaimana struktur-struktur
sosial dalam hidup kita mempengaruhi dan menentukan tingkahlaku kita
sebagai manusia. Pada abad ke-20 yang mencabar ini, sosiologi masih relevan
kerana ia berupaya menjawab persoalan asas yang difikirkan oleh manusia:
siapakah manusia dalam konteks masyarakat sekelilingnya?

AKTIVITI 1.1
1. Jelaskan bagaimana sosiologi boleh membantu kita dalam
kehidupan seharian.
2. Setakat ini, adakah anda berminat dengan subjek sosiologi? Jika ya,
apakah ciri-ciri sosiologi yang menarik minat anda?

• Bidang sosiologi mempunyai pertalian dengan bidang-bidang lain seperti
ekonomi, sejarah, sains politik, psikologi, antropologi dan kerja sosial.
• Perspektif sosiologi berlainan daripada perspektif asas logik. Ahli sosiologi
membuat kajian berdasarkan fakta manakala mereka yang berpegang kepada


perspektif asas logik lebih tertumpu kepada kepercayaan dan perkara yang
subjektif.
• Di antara tokoh-tokoh sosiologi yang terkenal termasuklah Auguste Comte,
Harriet Martineau, Herbert Spencer, Emile Durkheim, Max Weber dan Karl
Marx. Mereka merupakan pengasas kepada bidang sosiologi.
• Pada hari ini, sosiologi merupakan bidang yang sangat penting kerana ia
boleh diaplikasikan dalam kehidupan seharian kita.

Antropologi Karl Marx
Asas logik (common sense) Kerja sosial
Auguste Comte Kesempurnaan (ideal type)
Ekonomi Max Weber
Emile Durkheim Psikologi
Harriet Martineau Sains politik
Herbert Spencer Sejarah
Imaginasi sosiologi Sosiologi aplikasi

Gelles, J. G., & Levine, A. (1995). Sociology: An introduction. New York:
McGraw-Hill.

Schaefer, R. T., & Lamm, R. P. (1992). Sociology. New York: McGraw-Hill.

http://plasma.nationalgeographic.com/mapmachine

http://www.nationaatlas.gov

Apa Itu Sosiologi

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Tendances

Tendances (20)

Similaire à Apa Itu Sosiologi

Similaire à Apa Itu Sosiologi (20)

Plus de PAKLONG CIKGU

Plus de PAKLONG CIKGU (20)

Apa Itu Sosiologi