2. Ang sumulat ng Urbana at Feliza ay si P. Modesto
de Castro na ipinanganak sa Biñan, Laguna, noong
unang hati ng ika-19 na dantaon. Nag-aral siya sa
Colegio Real de San Jose, naging Kura sa Catedral
ng Maynila at pagkatapos ay sa Naik, Kabite. Bukod
sa “Urbana at Feliza” ay sinulat din niya ang
“Pláticas Doctrinales” (1864), “Exposicion de las
Siete Palabras en Tagalo”, at “Novena a San Isidre
en Tagalo”, atb. Sa pamamagitan ng “Urbana at
Feliza” ay natagurian siyang “Ama ng Tuluyang
Klasika sa Tagalog”.
3. Tagpuan
Dalawang pook ang nabanggit sa
nobelang ito. Dahil ito ay ang
pagpapadala ng liham ng dalawang
magkapatid, malayo ang pook kung
saan sila naninirahan. Si Urbana ay
nasa Manila upang mag-aral, at si
Feliza naman ay nasa Paombong,
Bulacan.
4. Ang “Urbana at Feliza” na ang buong pamagat ay
“Pagsusulatan nang Dalawang Binibini na si
Urbana at si Feliza” ay binubuo ng palitan ng liham
ng dalawang magkapatid. Ang lalong bata, si
Feliza, ay nag-aaral sa isang kolehiyo ng mga
babae sa Maynila, samantalang ang nakatatanda,
si Urbana, ay puno ng pangaral sa kaniyang
kapatid hinggil sa kung ano ang dapat ugaliin sa
iba’t ibang pagkakataon. Binabanggit niya ang mga
tukso at panganib sa landas ng kabataan at
sinasabi kung paano maiilagan ang mga ito
5. “Sa pangalang ‘Urbana’ mababasa ang magaling
na pakikipag-kapwa tao. Sa kanyang mga sulat sa
kapatid na Feliza, ay maka pupulot ang dalaga,
maka pag aaral ang bata, maka aaninao ang may
asawa, maka tataho ang binata nang aral na
bagay sa kalagayan nang isa,t, isa.
“Kay Feliza, mag aaral ang dalaga nang pag ilag
sa panganib na ikasisira nang kalinisan; at ang
kaniyang magandang asal ay magagauang uliran
nang ibig mag ingat nang cabaitan at loob na
mataimtiman.
6. “Sa manga sulat ni Urbana, na ucol sa pag tangap
nang estado nang matrimonio, ang dalaga,i, maka
pag aaral, at gayon din ang baguntauo, at
macapupulot nang hatol na dapat alinsunorin bago
lumagay sa estado, at cun na sa estado na.
“Sa manga sulat ni Feliza cay Urbana, na ang
saysay: ay ang magandang asal nang capatid na
bunso na si Honesto, maca pag aaral ang bata, at
maca tatanto nang caniyang catungkulan sa Dios,
pagka tanao nang kaliuanagan nang canilang bait…”
7. Ang pangalang “Urbana” ay sagisag ng Urbanidad o
kabutihang asal (good manners).
Ang pangalang “Feliza” ay galling sa Kastilang “feliz”
(maligaya) at ang sinasagisag ay ang kaligayahang
natatamo dahil sa pagpapakabuti at pagka-masunurin.
Ang pangalang “Honesto” ay sagisag ng kalinisang-budi at
karangalan. Sinabi ni P. Modesto de Castro sa aklat na kung
ang mga aral ng kaniyang “Urbana at Feliza” ay
pakinabangan ng mga tao:
8. Ang mga importanteng asal ayon sa sulat ni
Urbana:
Ang kamahalan at karangalan ang dapat humanap ng
ulong puputungan, at di ang ulo ang dapat humanap ng
koronang ipuputong.
Ang karangalan, sa karaniwan, ay may kalangkap ng
mabigat na katungkulan.
Ang magnasang magkamit ng kamahalan sa bayan, sa
karaniwan ay hindi magandang nasa.
9. Ang karangalan sa mundo ay para rin ng mundo na
may katapusan.
Huwag magpakita ng kalupitan sa pagnanasang
igagalang ng tao.
Huwag kalilimutan ang katungkulang lumingap sa
lahat, mahal man at hindi.
Katapatan ng loob sa kaibigan, mapag-ampon sa
mababa, maawain sa mahirap at tumutupas sa
katungkulan ay pupurihin ng bayan
10. Sa Piging
Ang sulat na ito ni Urbana kay Feliza ay mga
bilin niya sa kanyang dalawang nakababatang
kapatid tungkol sa karapatdapat na asal nila
kapag sila'y naanyaya sa isang piging sapagkat
maaari makasira sa imahe and maling gawain.
11. Pagdating sa bahay:
Bumati ng magandang gabi o magandang
araw sa may bahay, saka isusunod ang mga
kaharap.
Huwag magpapatuloy sa kabahayan
hanggang di inaanyayahan.
Bago lumuklok ay hintin muna na
pagsabihan at huwag pipili ng mahal na
luklukan.
Iwasan ang mamintas, itago na lamang sa
sarili.
12. Sa Lamesa:
Huwag makikiluklok sa matatanda.
Sa pagkain ay iwasan ang pag-ubo, pagsinga o
pagbahin.
Huwag magpapauna sa matanda sa pagsubo.
Iwasan kumaing namumuno ang bibig, dalas-dalas
at malalaki ang subo.
Masama ang mahalatang maibigan sa alak.
Huwag magpahuli sa lahat sa pagkain at huwag
namang mapgpapa-una ng pagtindig.
13. Sa pag-alis:
Bago umalis sa dulang ay
magpasalamat sa Diyos,
ang dapat mamuno ay ang
may-bahay.
Magpasalamat sa may-
bahay.
14. Ang nobelang ito ay tumatalakay sa mga
kagandahang asal na dapat gawin sa mga okasyon,
pang araw-araw at sa lipunan lalo na sa mga
kabataan. Dahil kung ano ang kilos mo ay siyang
tingin sayo ng iba at dito ka maigagalang. Tinalakay
din sa nobelang ito ang pagpapahalaga sa
pananampalataya sa Diyos, kung saan makikita natin
ang mga payo ni Urbana kay Feliza sa kanyang
liham.