2. 1. ΤΑ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ
α. Ο πληθυσμός
Γενικά γνωρίσματα της Ελλάδας αμέσως μετά την
επανάσταση:
1. φτωχή
2. με απαρχαιωμένες παραγωγικές δομές
3. μικρή σε έκταση
4. ολιγάνθρωπη
3. Τα σύνορα μέχρι τα τέλη του 19ου αι. μόλις αγγίζουν τα
όρια της Μακεδονίας.
Χώρα πολύ αραιοκατοικημένη.
Τοπίο εγκατάλειψης / εδάφη γυμνά και χέρσα λόγω:
1. υπερβόσκησης
2. υπερβολικής υλοτόμησης
3. εκτεταμένης αγρανάπαυσης
4. Γνωρίσματα του πληθυσμού:
1. αυξανόταν με γρήγορους ρυθμούς
2. είχε περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες
3. είχε πενιχρά παραγωγικά πλεονάσματα
4. εξαιρετικά ευάλωτος σε περιόδους αστάθειας (π.χ.
ναυτικός αποκλεισμός του 1854)
5. β. Οι μετακινήσεις μέσα και έξω από την Ελλάδα
Μετακινήσεις στο εσωτερικό προς τα αστικά κέντρα
χωρίς πρόθεση εγκατάστασης.
Μετακινήσεις στο εξωτερικό:
1. Αν. Μεσόγειο, Μαύρη Θάλασσα, Δούναβη, Νότια
Ρωσία, Μ. Ασία, Αίγυπτο.
2. Αμερική
7. 2. Οι παραγωγικές δυνάμεις μέσα και
έξω από την Ελλάδα και η «Μεγάλη
Ιδέα»
Η Ελλάδα είναι χώρα καθυστερημένη γιατί:
1. απουσιάζουν τα ισχυρά κέντρα ανάπτυξης
2. απουσιάζουν οι πρώτες ύλες
3. απουσιάζει το ειδικευμένο και φθηνό εργατικό
δυναμικό
4. διαθέτει ελάχιστα ιδιωτικά και δημόσια κεφάλαια
5. διαθέτει περιορισμένη έως ασήμαντη εσωτερική
αγορά
8. Η Ελλάδα ανταγωνίζεται τον εαυτό της γιατί:
1. πλούσια κέντρα Ελλήνων της διασποράς
δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό
2. αδιαφορούν για την τύχη του νεοσύστατου κράτους
μέχρι τα τέλη του 19ου αι.
9. «Μεγάλη Ιδέα»:
Το νεοσύστατο κράτος είναι μια ημιτελής
κατασκευή και επομένως η εθνική
ολοκλήρωση προϋποθέτει διεύρυνση των
συνόρων του.
10. Οικονομικές και πολιτικές επιπτώσεις της
«Μεγάλης Ιδέας»
1. περιορισμένο ενδιαφέρον για την εσωτερική
οικονομική ανόρθωση
2. περιορισμένο ενδιαφέρον για τη γεφύρωση του
χάσματος με τη δύση
3. οι οικονομικές πρωτοβουλίες γίνονται έρμαια των
εθνικών κρίσεων