2. Η ιστορία της
• το 1430 ο σουλτάνος Μουράτ Β΄ πήρε τη
Θεσσαλονίκη
• η Αχειροποίητος ήταν η πρώτη εκκλησία της
πόλης που μετατράπηκε σε τζαμί, από τον ίδιο
τον σουλτάνο o οποίος τέλεσε ευχαριστία στο
εσωτερικό του ναού για τη νίκη του
3. Η ιστορία της
• Καθ’ όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, η
Αχειροποίητος, αποτέλεσε το κυριότερο τζαμί
της πόλης, υπό την ονομασία Εσκί Τζουμά
τζαμί (δηλαδή τζαμί της παλιάς προσευχής της
Παρασκευής)
• οι Έλληνες την αποκαλούν για αιώνες τον ναό με
το όνομα της Αγίας Παρασκευής
4. Η Αρχιτεκτονική της
• Ο ναός της Αχειροποιήτου ανήκει στον
αρχιτεκτονικό τύπο της παλαιοχριστιανική τρίκλιτης
ξυλόστεγης βασιλικής με υπερώα, η οποία
καταλήγει στα ανατολικά σε ημικυκλική αψίδα.
• Έχει μήκος 51,90 μ. και πλάτος 30,80 μ. και είναι
κτισμένος με την κλασσική παλαιοχριστιανική
τοιχοποιία στην οποία ζώνες λιθοδομής
εναλλάσσονται με ζώνες πλινθοδομής.
5. Η Αρχιτεκτονική της
• Δύο κιονοστοιχίες, με 12 κίονες η καθεμία,
διαιρούν τον ναό σε τρία κλίτη. Το κεντρικό
κλίτος, που απολήγει ανατολικά στο ιερό βήμα,
έχει πλάτος 14,20 μ. ενώ τα πλάγια κλίτη έχουν
πλάτος 6,20 - 6,30 μ.
• Το βόρειο κλίτος επικοινωνεί ανατολικά με
κτίσμα που έγινε παρεκκλήσι στα
μεσοβυζαντινά χρόνια και σήμερα τιμάται στο
όνομα της Αγίας Ειρήνης.
6. Τοιχογραφίες της
• Ένα μέρος του παλαιού γραπτού διακόσμου του
μνημείου σώζεται στην επιφάνεια του τοίχου στο νότιο
κλίτος, πάνω από την κιονοστοιχία.
• Χρονολογείται στις αρχές του 13ου αιώνα και εικονίζει
δεκαοκτώ από τους Σαράντα Μάρτυρες της Σεβάστειας,
που μαρτύρησαν επί αυτοκράτορος Λικινίου.
• Ολόσωμες μορφές πάνω από τους κίονες εναλλάσσονται
με προτομές μαρτύρων στην επιφάνεια του τοίχου πάνω
από την κορυφή κάθε τόξου.
7. Τοιχογραφίες της
• Οι τοιχογραφίες κτυπήθηκαν με σφυρί από τους
Τούρκους για να καλυφθούν με σοβά όταν η
εκκλησία μετατράπηκε σε τζαμί.
• Όλοι εικονίζονται με στρατιωτική ενδυμασία και
κρατούν τον σταυρό στο δεξί τους χέρι, σύμβολα
του μαρτυρικού τους θανάτου.
