2. EUSKAL CURRICULUMAREN ETA “EKI”
IKASMATERIALEN HEZKUNTZA EREDUA
BEREIZGARRI NAGUSIAK
Xabier Garagorri
2013-04-15
3. Euskal curriculumaren egitasmoa:
Fase programatikoa (1996-2008)
Beharra Prozesua
• Partaidetza zabala
• Ebaluazioa
• Behetik gora eta
goitik behera
Emaitzak
4. Euskal Curriculumaren garapen fasea (2008-…)
Hezkuntza ereduaren bereizgarri nagusiak
(1)
Ikaslearen irteera-profilean
oinarritutako curriculuma:
Oinarrizko Konpetentziak
(2) (3) (4)
Euskal curriculumaren Konpetentzietan Oinarrizko konpetentziak
kultur ibilbidean oinarritutako garatzeko, prozedura
oinarritutako curriculuma: metadiziplinarrak arlo
curriculuma Integrazioaren guztietan integratzen
pedagogia dituen currriculuma
(5)
Euskaran ardazturiko eleaniztasuna bideratzen eta konpetentzia digitala arlo
guztietan integratzen dituen curriculuma
5. (1) Ikaslearen irteera profilean oinarritutako curriculuma:
oinarrizko konpetentziak
Oinarrizko konpetentziak ipar eta gailur modura ikusten dituen eta Oinarrizko Hezkuntza
osoa (DBH, LH eta HH) etenik gabe, atzetik aurrera eta aurretik atzera lotuz,
bertsolaritzaren antzera, egiteko aukera.
6. (1) Ikaslearen irteera profilean oinarritutako curriculuma:
Oinarrizko konpetentziak
Oinarrizko konpetentzia orokorrak Oinarrizko konpetentzia espezifikoak (diziplinarrak
(metadiziplinarrak) eta diziplinartekoak)
1. Ikasten eta pentsatzen ikasi 1. Hizkuntzak eta Literatura: Konpetentzia linguistiko-
komunikatiboa
2. Komunikatzen ikasi (Kode
ezberdinak eta IKTak) 2. Musika eta Dantza: Arte-komunikazioarako
konpetentzia
3. Elkarrekin bizitzen ikasi
3. Plastika eta Ikus adierazpena: Arte-komunikazioarako
4. Norbera izaten ikasi
konpetentzia
5. Egiten eta ekiten ikasi
4. Gorputz Hezkuntza: Gorputz-komunikaziorako
konpetentzia
5. Gizarte Zientziak: Gizarte eta gizabide konpetentziak
6. Matematika: Konpetentzia matematikoa
7. Teknologia: Konpetentzia teknologikoa
8. Naturaren Zientziak: Konpetentzia zientifikoa
9. Tutoretza eta Orientazioa
8. (2) Euskal curriculumaren kultur ibilbidean oinarritutako
curriculuma
Oinarrizko konpetentziak ez dira garatzen era berean leku guztietan. Ikaslearen
testuinguruaren eta egoeren arabera egokitzen baizik.
Dimentsio europarra eta unibertsala
Curriculum ofizialak
Berariazko Euskal Curriculuma: oinarrizkoa
eta komuna
Lekuan lekukoa
9. (3) Konpetentzietan oinarritutako curriculuma
Konpetentzietan oinarritutako hezkuntza eredua da oinarrizko konpetentziak
garatzeko hautu pedagogiko koherentea (#akademikoa).
Konpetentzietan oinarritutako hezkuntza ereduek dituzten ezaugarri bereizgarri
nagusiak:
Oinarrizko Hezkuntzaren funtzioa, bizitzako egoera eta eremu guztietan
(pertsonala, soziala, akademikoa, lanekoa) eraginkortasunez jarduteko
prestatzea da.
Horretarako, ezagutzak (kontzeptuzkoa, prozedurazkoak) ikastea beharrezkoa
da (ikuspegi akademikoa), baina ez da nahikoa.
Ikaslea da bere ikaskuntza prozesuaren eragile nagusia eta era aktiboan
jardutea eskatzen du (ikuspegi paidozentrikoa/eraikitzailea), baina ez da
nahikoa.
Ikasleak dituen ezagutza akademikoak eta ikasteko prozedurak, modu integratu
batean era guztietako egoerak (pertsonalak, sozialak, akademikoak, laboralak)
mobilizatzea eta transferitzen ikastea eskatzen du (konpetentzietan
oinarritutako ikuspegia).
10. (3) Konpetentzietan oinarritutako curriculuma:
Integrazioaren Pedagogia
Konpetentzietan oinarritutako hezkuntza eredu desberdinak daude:
Integrazioaren pedagogia, helburu operatiboak /estandarrak
definitzearen aldeko eta gaitasun orokorrak definitzearen aldeko joeren
artean kokatzen da.
Integrazioaren pedagogian ikuspegi sozio-eraikitzailea lehenesten da:
Ikaskuntzaren dimentsio soziala
(S)
Ikaskuntzaren dimentsio Ikaskuntzaren dimentsio
eraikitzailea interaktiboa
(E) (I)
11. (4) Prozedura metadiziplinarrak arlo guztietan uztartzen dituen
curriculuma: azalpena
Oinarrizko konpetentzia Konpetentzietan oinarritutako curriculumaren
metadiziplinarrak prozedura metadiziplinarrak
KOMUNIKATZEN INFORMAZIOAREN
IKASI EZAGUTZA
Ikasten eta pentsatzen
ikasi
NORBERA PENTSATZEN ETA EKINTZA
Egiten eta ekiten ikasi
IZATEN IKASTEN
IKASI IKASI KOMUNIKAZIOA
Komunikatzen ikasi
ELKARREKIN EGITEN ETA
BIZITZEN EKITEN HARREMAN HARREMAN
INTERPERTSONALA INTRAPERTSONALA
IKASI IKASI Elkarrekin bizitzen ikasi Norbera izaten ikasi
12. (5) Euskaran ardazturiko eleaniztasuna bideratzen eta
konpetentzia digitala arlo guztietan integratzen dituen
curriculuma
13. EUSKAL CURRICULUMAREN ETA “EKI”
IKASMATERIALEN HEZKUNTZA EREDUA
UNITATE DIDAKTIKOA
Mikele Aldasoro
2013-04-15
14. Oinarrizko Hezkuntzaren amaierarako finkatutako ikaslearen irteera-
profiletik Unitate Didaktikorainoko deribazio-prozesua
Ikaslearen irteera-profil orokorra Oinarrizko konpetentzia metadiziplinarrak
1. zehaztapen-maila Arloetako oinarrizko konpetentziak
Oinarrizko konpetentzia
Arloko konpetentziak Metadiziplinarrak +
Eduki multzoak
Oinarrizko hezkuntza osorako
Ikaslearen
irteera-profil espezifikoa Amaierako konpetentzia
2. zehaztapen-maila Ikasmaila bakoitzerako
Prozedura
metadiziplinarrak
Konpetentzien mapa
Ikasmaila bakoitzerako
Unitate didaktikoa Konpetentzia
3. zehaztapen-maila Ikasmailako Unitate Didaktikoa
15. Hizkuntzak arloa: AMAIERAKO KONPETENTZIA (DBH 1. maila)
Curriculum integratua
KONPETENTZIEN MAPA
HIZKUNTZAK 1. Unitate didaktikoa 2. Unitate didaktikoa 3. Unitate didaktikoa
Ikasleak ahozko zein idatzizko interakzio- Ikasleak, sentimenduek eragina duten egoera Ikasleak eremu akademikoari zein sozialari
egoeren eskakizunen baitako informazioak batean, berarengan sortutakoak azaltzen ditu lotutako egoera batean, eskura dituen mota
EUSKARA
eskatu eta ematen ditu, galdera egokiak zergatiak emanez, eta sentimenduen ezberdineko iturrietatik asmo zehatz bati
formulatuz eta erantzunez hartzaileari adierazpenerako testu poetikoak sortzen ditu, erantzuteko jasotako informazioa idatziz
begirunez zuzenduz eta pertsonak zein erreferentziazko literatur testuak imitatuz eta ematen du, gaiarekiko hartzailearen ezagutzara
lekuak deskribatuz. transformatuz, eta espresiboki irakurtzen ditu. egokituz eta edukia deskribapen-sekuentziaren
egituraren baitan antolatuz.
El alumno o alumna, tanto en situaciones El alumno o alumna, en una situación-problema El alumno o alumna, en una situación
relacionadas con el ámbito académico como relacionada con una determinada realidad relacionada con los medios de comunicación,
CASTELLANA
con el ámbito privado, partiendo de modelos sociolingüística realiza una pequeña investigación analiza los mensajes de dichos medios
LENGUA
referenciales, produce por escrito sobre el tema, buscando información en atendiendo a los recursos icónicos y verbales
narraciones literarias y las reproduce diferentes tipos de fuentes escritas (impresas y que los caracterizan, y expone oralmente o por
oralmente. digitales) y orales (entrevista) y expone los escrito sus conclusiones sugiriendo propuestas
resultados oralmente y por escrito. adecuadas a los parámetros de la situación.
The student, in both private and academic The student, in both academic and private The student, in academic and private situations,
situations, selects the music and the images situations, orally and in writing, describes gives oral or written information about
ENGLISH
appropriate to the parameters of the different aspects and processes related to the technological advances and their development
situation and integrates them into a musical ocean, and narrates significant events related to over time by selecting and organising
montage, gives information about the authors it, selecting information from given sources. information from given sources.
or participants of musical montage and
assesses montages done by others.
16. Konpetentzietan oinarritutako curriculuma:
Integrazioren pedagogia
1. EGOERA 2. EGOERA 3. EGOERA
EZAUGARRI KOMUNAK: parametroak
Ikasleak mobilizatu eta transferitu beharreko ezagutzak
EGOERA FAMILIA
17. UNITATE DIDAKTIKOAREN SEKUENTZIA EREDUA
Faseak Ikaskuntza-egoeren Zeregin-/jarduera-tipologia eta funtzioa Ebaluazioa
funtzioa
Ikaslea Kokatze-jarduerak: Konpetentziarekin erlazionatuta dagoen eta motibazioa suspertzen
Konpetentziarekin duen aurre egin beharreko hasierako egoera konplexu bat aurkeztea. Hasierako ebaluazioa
erlazionatutako Arakatze-jarduerak: Aurre-ezagutzak arakatzea eta gatazka kognitiboa sorraraztea.
Funtzio orientatzailea
Hasierako egoerarekiko kokatzea eta
Planifikazio-jarduerak: (1) Sekuentzia didaktikoa aurkeztea eta ikasleek lan-plangintza
fasea haren eskakizunei irudika dezaten lortzea: zergatik-zer-nola. (2) Lan-plangintza kodeliberatzea eta adostea.
erantzuteko lan-plangintza
egitea.
Ulertze- edota miatze-jarduerak: Aurreikusitako konpetentziaren osagaiek eskatzen
dituzten eduki-baliabideak bereganatzeko, informazioa eskuratzea, ulertzea, baloratzea eta
sortzea. Eduki-baliabideen
Ikasleak ikaskuntzaren
Aplikazio-jarduerak: Ikaskuntza berriak eskema mentaletan integratzen eta finkatzen
konpetentziak / egoerak ebaluazioa
laguntzea.
eskatutako eduki-
baliabideak eta bestelako Egituratze-jarduerak: Aurretiko ezagutzen eskema mentalen baitan, ikaskuntza berriak Autorregulazio-
berrantolatzea eta kokatzea. funtzioa
baliabideak bereganatzea.
Auto-erregulazio-jarduerak: Hasierako lan-plangintza berreskuratzea eta han
Garapen-fasea aurreikusitako eduki- baliabideen ikaskuntza-prozesuari buruzko metakognizioa eta
erregulazioa bideratzea.
Eduki-baliabideen ebaluaziorako jarduerak (Gidan) Zertifikazio-funtzioa
Integrazio-jarduera sinpleak: Konpetentziarekin erlazionatutako eduki-baliabideen
artetik, batzuk modu integratuan mobilizatzen ikastea. Eduki-baliabideen
Ikasleak eduki-baliabideak integrazioaren
Integrazio-jarduera konplexua: Hasierako egoera berreskuratu eta hari irtenbide egokia
mobilizatzen eta ebaluazioa
ematea, horretarako beharrezkoak diren eduki-baliabideak modu integratuan mobilizatzen
integratzen ikastea.
ikasiz.
Autorregulazio-
Auto-erregulazio-jarduera: Hasierako egoerari aurre egiteko ikasleak mobilizatu eta funtzioa
integratu dituen eduki-baliabideei buruzko metakognizioa eta erregulazioa bideratzea.
Amaierako Ikasleak eduki-baliabideak Integrazio-jarduera konplexua: Familia bereko egoera konplexu berri bat eta hari Eduki-baliabideen
fasea transferitzen lotutako hiru zeregin proposatzea ikasleak ebatz ditzan, ikasitako baliabideak modu transferentziaren
ikastea integratuan mobilizatzen eta transferitzen ikasiz. ebaluazioa
Auto-erregulazio-jarduera: Proposatutako egoera berriari aurre egiteko beharrezko eduki-
Erregulazio-funtzioa
baliabideen transferentziari buruzko metakognizioa eta erregulazioa bideratzea.
Konpetentziaren Ikasleak konpetentziaren Integrazio-jarduera konplexua: Familia bereko egoera konplexu berri bat eta Konpetentziaren
zertifikazio-fasea lorpena frogatzea hari lotutako hiru zeregin proposatzea ikasleak konpetentziaren lorpena froga bakarkako ebaluazioa
dezan. Zertifikazio-funtzioa
18. Hasierako fasea
Ikaskuntza-egoeren Jarduera tipologia eta funtzioa Ebaluazioa
funtzioa
Kokatze-jarduerak: Konpetentziarekin lotuta dagoen
eta motibazioa suspertzen duen aurre egin beharreko
hasierako egoera konplexu bat aurkeztea.
Ikaslea
konpetentziarekin Hasierako
Arakatze-jarduerak: Ikaslearen aurre-ezagutzak ebaluazioa
erlazionatutako
arakatzea eta gatazka kognitiboa sorraraztea.
egoerarekiko
kokatzea eta haren Funtzio
eskakizunei Planifikazio-jarduerak: (1) Sekuentzia didaktikoa orientatzailea
erantzuteko lan- aurkeztea eta ikasleek lan-plangintza irudika dezaten
plangintza egitea. lortzea: zergatik-zer-nola. (2) Lan-plangintza
kodeliberatzea eta adostea.
19. Garapen fasea (1)
Ulertze- edota miatze-jarduerak: Aurreikusitako konpetentziaren osagaiek
eskatzen dituzten eduki-baliabideak bereganatzeko, informazioa eskuratzea,
Edukien
ulertzea, baloratzea eta sortzea.
ikaskuntzaren
Ikasleak Aplikazio-jarduerak: Ikaskuntza berriak eskema mentaletan integratzen eta ebaluazioa
konpetentziak / finkatzen laguntzea.
egoerak Auto-
Egituratze-jarduerak: Aurretiko ezagutzen eskema mentalen baitan,
eskatutako eduki- erregulazio
ikaskuntza berriak berrantolatzea eta kokatzea.
baliabideak eta funtzioa
bestelako Auto-erregulaziorako jarduerak: Hasierako lan-plangintza berreskuratzea
baliabideak eta han aurreikusitako eduki- baliabideen ikaskuntza-prozesuari buruzko
bereganatzea. metakognizioa eta erregulazioa bideratzea
Eduki-baliabideen ebaluaziorako jarduerak (Gidan): Hasierako egoerari Zertifikazio-
aurre egiteko beharrezko eduki-baliabideak zein oinarrizko beste funtzioa
baliabideak ikasleak bereganatu dituela frogatzea.
Ikasleak eduki-
baliabideak Garapen fasea (2)
mobilizatzen eta
integratzen
ikastea.
20. Garapen fasea (2)
Garapen fasea (1)
Ikasleak
konpetentziak / egoerak
eskatutako eduki-
baliabideak eta bestelako
baliabideak bereganatzea.
Integrazio-jarduera sinpleak: Konpetentziarekin
erlazionatutako eduki-baliabideen artetik, batzuk modu
integratuan mobilizatzen ikastea.
Integrazio-jarduera konplexua: Hasierako egoera
Ikasleak eduki- Eduki-baliabideen
berreskuratu eta hari irtenbide egokia ematea, horretarako
baliabideak integrazioaren
beharrezkoak diren eduki-baliabideak modu integratuan ebaluazioa
mobilizatzen mobilizatzen ikasiz.
eta integratzen Auto-erregulazio
Auto-erregulazio jarduera: Hasierako egoerari aurre egiteko funtzioa
ikastea. ikasleak mobilizatu eta integratu dituen eduki-baliabideei
buruzko metakognizioa eta erregulazioa bideratzea.
21. Amaierako fasea
Integrazio-jarduera konplexua: Familia bereko
egoera konplexu berri bat eta hari lotutako hiru Eduki-
zeregin proposatzea ikasleak ebatz ditzan, ikasitako baliabideen
baliabideak modu integratuan mobilizatzen eta transferentzia
Ikasleak eduki- transferitzen ikasiz.
ren
baliabideak
ebaluazioa
transferitzen
Auto-erregulazio jarduera: Proposatutako egoera
ikastea
berriari aurre egiteko beharrezko eduki-baliabideen Auto-
transferentziari buruzko metakognizioa eta erregulazio
erregulazioa bideratzea. funtzioa
22. Konpetentziaren zertifikazio-fasea
Konpetentziar
Integrazio-jarduera konplexua: Familia
Ikasleak en bakarkako
bereko egoera konplexu berri bat eta hari
konpetentziaren ebaluazioa
lotutako hiru zeregin proposatzea ikasleak
lorpena frogatzea
konpetentziaren lorpena froga dezan.
Zertifikazio-
funtzioa
27. LAN KOADERNOAK
Ariketa sistematikoen
multzoa eskaintzen duen
ikasmateriala
28. JARDUERA-FITXAK
Unitate didaktikoetako
jarduerek eskatzen dituzten
adierazpenak eta ariketak
egiteko euskarria: grafikoak,
datu-biltzeak, txantiloiak,
taulak, mapa kontzeptualak,
inkestak, etab.
29. PORTAFOLIOA
Ikasleak unitate didaktiko
bakoitzean egingo dituen fitxak
eta lanak jasotzeko baliabide
didaktikoa
30. EKIGUNEA
www.ekigunea.com
EKI proiektuaren webgunea,
euskarri digitalak biltzen
dituen txokoa:
Audioak
Bideoak
Animazioak
Irudiak
Jarduera osagarriak
Konpetentzia digitala lantzeko fitxak
Informazio- testuak
31. www.ikaselkar.com
IRAKASLEAREN
GIDALIBURUA
Diseinu kurrikularraren ezaugarriak
eta curriculumaren garapenerako
hiru zehaztapen-mailak jasotzen
dituen liburua
33. LIBURU DIGITALA
www.virtusbooks.com
Unitate didaktikoak jasotzen
dituen ikasmateriala (zoom eta
web bertsioak):
Audioak
Bideoak
Animazioak
Irudiak
Jarduera osagarriak (*)
Konpetentzia digitala lantzeko fitxak
Jarduera-fitxak
Informazio- testuak
Irakaslearen gidaliburua (*)
(*) Irakaslearentzat bakarrik