1. ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ИХ СУРГУУЛЬ
ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ТЕХНОЛОГИ, ДИЗАЙНЫ СУРГУУЛЬ
“Програмчлагдах логик удирдлага”
хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
Баярсайханы ЭНХМАНДАХ
Улаанбаатар хот 2013 он

2. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
Б.ЭНХМАНДАХ
ОРШИЛ
Мэдээллийн технологи, програм хангамж нь
хүний үйл ажиллагааг маш ихээр хялбарчилж байдаг.
Мэдээллийн технологийн дэвшилтэт чанарууд
орчин үеийн бүх салбаруудад ач тусаа өгч цахим
хэлбэрээр үйлчилгээ явуулдаг албан байгууллага
нэмэгдсээр байна.
Миний дипломын ажлын хийх ѐстой зүйл бол
танхимын сургалтын дутагдалтай талыг нөхөж цахим
хэлбэрт оруулах буюу Е хичээл бэлтгэх юм. Ингэснээр
бидний цаг хугацаа, хүч хөдөлмөр хэмнэгдэж
интернэтээр хичээл сонголт хийдэг байсан бол одоо
хичээл судлах боломж бүрдэж байгаа юм.

3. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
Б.ЭНХМАНДАХ
СЭДЭВ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ҮНДЭСЛЭЛ
Танхимын сургалт нь тогтсон хугацаандаа нэг л
удаа заадаг. Энэ нь удаан ойлгодог, мөн янз бүрийн
шалтгаанаар хичээлдээ сууж амжаагүй тохиолдолд
тухайн хичээлийг ойлгохгүй өнгөрөх нь бий.
Тиймээс цахим сургалт нь танхимын учир
дутагдалтай талыг нөхөж автоматжуулсанаар дараах
ач холбогдолтой.

Цаг хугацаа хэмнэнэ

Эдийн засгийн хувьд хэмнэлттэй

Олон шат дамжлагагүй болох

Хөдөлмөрийн бүтээмж дээшлэх боломжтой

4. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
Б.ЭНХМАНДАХ
ЗОРИЛТУУД
1.
2.
3.
4.
E хичээлийн стандартад нийцсэн вэб сайт
хийх, турших.
Мэргэжлийн багш оюутан нарт E хичээл
бэлтгэх, вэб хуудсанд хэрхэн байршуулах талаар
сургалт зохион байгуулах.
E хичээлийн стандартад нийцсэн вэб сайт хийж
гүйцэтгэх, тогтмол ажиллагааг хангах, багш
оюутанд сурталчилах, түгээн дэлгэрүүлэх.
Төлөвлөсөн хугацаанд хийж гүйцэтгэх, тэнхим
болон багш нарт хүлээлгэн өгөх.

5. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
Б.ЭНХМАНДАХ
E хичээл гэж юу вэ?
Е хичээл нь сургалт ба интернэтийн нийлбэр
цогц юм.
Цахим
сургалт
нь
танхимын
хичээлийн
дутагдалтай талыг нөхөж хичээлийг гэр, сургууль,
компьютер болон гар утаснаасаа үзэх, интернэт хичээлд
оролцох, багш нар хичээл зохион явуулах таатай орчинг
бүрдүүлсэн байдаг.

6. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
Б.ЭНХМАНДАХ
E хичээлийн давуу тал, хамрах хүрээ
E хичээл нь интернэтийн орчин нөхцөл бүхий л
газарт цагын хязгааргүй үнэ төлбөргүйгээр хэмжээ
хязгааргүй олон нийтэд асар хурдтай түгээж
болдгоороо бусад төрлийн хичээл заах арга
технологиос эрс ялгардаг юм.
Хамрах хүрээ нь зөвхөн мэргэжлийн ангийн
оюутан багш нар болон интернэт хэрэглэх чадвартай
хүн бүхэнд нээлттэй төрөл бүрээр баяжуулан судлах
бүрэн боломжтой байдаг нь орчин үеийн залуусын
шаардлагад бүрэн нийцэж байгаа билээ.

7. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
Б.ЭНХМАНДАХ
E хичээлийн стандарт
Лекц, семинар, лаборатори
 Сэдвийн нэр
 Дэд сэдвийн нэр /байгаа тохиолдолд/
 Түлхүүр үг, нэр томъѐоны тайлбар
 Товч хураангуй /2-3 өгүүлбэрээр илэрхийлнэ/
Үндсэн хэсэг: /Лекц, Семинар, Лаборатори/
 8-10хуудас /А4 формат,мөр хоорондын зай 1/
 Лекцээ хураангуйлсан дуу оруулах
 Аудио, видео бичлэг
 Animation
оруулах
/Тоног
төхөөрөмжийн
эд
анги, томъѐоны гаргалгаа, график/
 15-30 Тестийн асуулт, хариултын хамт /Лекц тус бүрт
эсвэл бүлэг бүрт байх/

8. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
Б.ЭНХМАНДАХ
Е хичээл техникийн шаардлага
1. Фонд ижил /Unicode буюу стандарт фонд ашиглах/
2. Үсгийн хэмжээ 14-18-ийн хооронд, ижил уншихад
гаргацтай
3. Текстээ зураг хэлбэрээр биш
4. Нэг TAB дээр дуудагдах /Лекц, семинар, текст гэх мэт/
5. Сорил, тестнээс буцах товч байх /нүүр хуудас руу/
6. Зураг оруулахдаа чанартай байх /300dpi/
E хичээлийг хэрхэн судалж үзэх талаар оюутанд
хүргэх зөвлөмж, санамжийг боловсруулах.
Е Хичээлийн материалыг электрон хэлбэрээр
хүлээлгэж өгөхдөө эмх цэгцтэй, ерөнхий дуудагдах хуудсыг
ил гарган (жич: index.html хэлбэрээр нэрлэнэ), лекц семинар
тестүүдийг тус тусад нь фолдерт хийсэн байхмөн source
файл хавсаргасан байна.

9. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
Б.ЭНХМАНДАХ
Програмыг хөгжүүлэх арга болон
технологийн судалгаа
Аливаа төслийг хийж гүйцэтгэхэд ижил төстэй
төслүүдийн судалгаа, хийх арга технологи нь ажлын
үр дүнд нөлөөлөх хамгийн гол хүчин зүйл нь болдог.
Ямар процесс загвар, арга технологи ашиглах нь
хөгжүүлэгчийн сонголт байдаг боловч өөрийн
хөгжүүлж
буй
програм
хангамж,
ажлын
төлөвлөгөөндөө зориулж сонгох нь маш чухал.
Програм хангамжийг хөгжүүлэх маш олон
процесс загвар байдаг ба тэр дундаа хамгийн өргөн
тархсан процесс загвар нь хүрхрээ загвар юм.

10. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
Б.ЭНХМАНДАХ
Хүрхрээ загвар нь дараахь үндсэн
таван үе шатаас бүрддэг.
1.
2.
3.
4.
5.
Шаардлага тодорхойлох
Зохиомж
Кодчлол
Нэгтгэх болон турших
Нэвтрүүлэлт болон сайжруулалт
“Symfony” PHP фреймворкийн судалгаа
Энэхүү системийг сүүлийн үед веб тохнологи
хөгжүүлэлтэд нилээд өргөн хүрээгээр ашиглагдаж
байгаа вэб хөгжүүлэлтийн фреймворк болох
“Symfony” фреймворкийг ашиглах хөгжүүлэх юм.

11. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
Б.ЭНХМАНДАХ
“Symfony” ажиллах зарчим
“Symfony” нь MVC
архитектортай ба
хэрэглэгчээс хүсэлт ирэхэд
хэрэглэгчийн хүсэлтэд
харгалзах модуль дуудагдаж
тухайн модулийн action
эхэлж ажилладаг

12. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
Б.ЭНХМАНДАХ
“Symfony”-ийн түлхүүр ойлголтууд
Symfony фреймворкийн талаар суурь ойлголттой
болохын тулд юуны түрүүнд дараах зүйлүүдийг таньж
мэдсэн байх шаардлагатай. Үүнд:
1. Project
2. Application
3. Module
4. Form
5. Action
6. Layout
7. Template
8. Өгөгдлийн сан
“Symfony” төсөл үүсгэх: symfony generate:project pro_name
Application үүсгэх:
symfony generate: app applic_name
Module үүсгэх:
Application нь модуль үүсгэдэг.

13. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
Серверийн архитектор
Б.ЭНХМАНДАХ

14. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
Б.ЭНХМАНДАХ
ВЭБ САЙТЫН АГУУЛГА, ЗАГВАР, ҮНДСЭН БҮТЭЦ

15. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
Б.ЭНХМАНДАХ
ВЭБ САЙТЫН ҮНДСЭН БҮТЭЦ, ЗАДАРГАА

16. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
Б.ЭНХМАНДАХ
ЕРӨНХИЙ БҮТЭЦИЙГ БЛОК СХЕМ ЗАГВАР

17. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
СИСТЕМИЙН ОРОЛЦОГЧИД
Б.ЭНХМАНДАХ

18. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
МЭДЭЭЛЛИЙН ХАМААРАЛ
Б.ЭНХМАНДАХ

19. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
Б.ЭНХМАНДАХ
БҮРТГЭЛТЭЙ ХЭРЭГЛЭГЧИЙН ЗУРАГЛАЛ

20. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
АДМИНТАЙ ХОЛБОГДОХ ДИАГРАМ
Б.ЭНХМАНДАХ

21. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
МЭДЭЭЛЭЛ УДИРДАХ САМБАР
Б.ЭНХМАНДАХ

22. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ НЭМЭХ
Б.ЭНХМАНДАХ

23. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ НЭМЭХ
Б.ЭНХМАНДАХ

24. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
Б.ЭНХМАНДАХ
ДҮГНЭЛТ
Энэхүү дипломын ажлаар “I.LI354 хичээлийг
Е сургалтанд бэлтгэх” сэдвийг авч хэрэгжүүллээ. Энэ
систем нь их дээд сургуулиудын хүрээнд хэрэглэгдэх
юм.
Дипломын ажлын хүрээнд интернэт ашиглан хичээл
заах, түгээх I.LI354 хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
сэдвээр www.automatic.mn вэб сайтыг хийж гүйцэтгэж
дууслаа.
Багшийн нэг улиралд заах хичээлийг бүтнээр нь
нөхөх боломжтой ба ердөө интернэт байхад хичээлээ
заан явуулах, оюутнуудаа бүртгэх, хянах, сорил авах
бололцоотой.

25. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
ДҮГНЭЛТ
Б.ЭНХМАНДАХ
Тус дипломын сэдэв нь цаг үеэ олсон орчин үеийн
оюутан залуусын хэрэгцээ шаардлагыг бүрэн хангасан
Хөнгөн үйлдвэрийн автоматжуулалт болон хөнгөн
үйлдвэрийн машин тоног төхөөрөмжийн ангийн
оюутнуудыг нийтээр нь хамруулах боломжтой цогц
систем юм.
Системийг бүтээхэд ашигласан арга бол хамгийн
түгээмэл хэрэглэгддэг, олон тооны хөгжүүлэгчтэй
SYMFONY технологийн хүрхрээ арга ашиглан PHP 5.0
хэлээр бичсэн билээ.
Дипломын ажлын хүрээнд хийж гүйцэтгэсэн
www.automatic.mn нь зөвхөн Е хичээл бэлтгэх
зориултаар хийгдсэн боловч өөр зорилго чиглэлээр
ашиглах боломжтой бүтээгдсэн.

26. “Програмчлагдах логик удирдлага” хичээлийг Е сургалтанд бэлтгэх
АНХААРАЛ ТАВЬСАНД
БАЯРЛАЛАА.
Б.ЭНХМАНДАХ