1. BUSINESS INTELLIGENCE CASE STUDY
De VVD wint
de verkiezingen
(Dutch)
Eric Melse
NOT TO BE USED
WITHOUT PERMISSION
Contact:
eric.melse@planet.nl
2010-05-09

2. C
De VVD wint de verkiezingen
SP T
E R A
Het CPB rapport Keuzes in Kaart maakt het makkelijker voor de kiezer op 9 juni
Mens of Maatregelen?
Op 9 juni bepaalt u in het stemhokje welke partijen de verantwoordelijkheid mogen nemen
om een nieuw kabinet te vormen. Het tijdperk van de grote politieke idealen ligt allang
achter ons. Zowel aan de ‘linkerzijde’ als aan de ‘rechterzijde’ van het politieke spectrum is
toch wel sprake van ideologisch verval. Zowel commentatoren als wetenschappers
ventileren met enige regelmaat dat de kiezer haar houvast heeft verloren. Dat maakt zowel
de politicus als de verkiezingsuitslag onzeker.
Verandering
Electorale onzekerheid is een wereldwijd fenomeen. Kiezers zorgen voor ongebruikelijke
uitkomsten. In de Verenigde Staten hebben kiezers zich herpakt met hun keuze voor
Barack Obama. Nog afgezien van zijn afkomst en achtergrond was de verkiezing van deze
President een politieke koerswending van formaat. In het Verenigd Koninkrijk bleek onlangs
bij verkiezingen het onmogelijke ineens mogelijk. Niet alleen is een coalitieregering
gevormd door de Conservatives en de Liberal Democrats maar zelfs een fundamentele
wijziging van het kiesstelsel is daar nakende. Welke verandering mogen we in Nederland
tegemoet zien?
Keuzes in Kaart
Het Centraal Planbureau (CPB) doet daarover vanzelfsprekend geen uitspraken in het
vandaag gepresenteerde rapport Keuzes in Kaart. De rekenmeesters van het CPB
rekenden in hun modellen slechts de effecten door van negen verkiezingsprogramma's op
economie en milieu. Het rapport is nadrukkelijk geen stemadvies maar bedoeld als een
dienstverlening aan de Nederlandse kiezer, aldus prof. dr. Coen Teulings, directeur van het
CPB. Dus stort ook deze columnist zich op tekst en tabellen in de hoop en verwachting na
consumptie zelf een overwogen keuze te kunnen maken.
2010-05-09
NOT TO BE PUBLISHED without permission — Contact: eric.melse@planet.nl

3. SP C T
E R A
Samenvattend overzicht
Gelukkig heeft het CPB de hoofdlijnen van de verkiezingsprogramma’s samengevat in een
globaal overzicht met bijbehorende tabel. Deze tabel is op het eerste gezicht niet
gemakkelijk te lezen omdat het zeer verschillende onderwerpen presenteert aan de hand
van heel verschillende cijfers. Daarom richt ik mijn aandacht op vier diagrammen met elk
een apart onderwerp zodat we beter zicht krijgen op de positie van de politieke partijen.
Bron: Keuzes in Kaart 2011-2015. Effecten van negen verkiezingsprogramma's op economie en milieu.
CPB Bijzonder Publicatie No. 85, mei 2010.
2010-05-09
NOT TO BE PUBLISHED without permission — Contact: eric.melse@planet.nl

4. SP C T
E R A
Houdbaarheid
Maatregelen om de overheids-
financiën op lange termijn weer in het
gareel te krijgen mogen we
beschouwen als het allesbepalend
fundament voor de vergelijking van de
verkiezingsprogramma’s.
De indicator ‘Verbetering
houdbaarheid’ van de
overheidsfinanciën is met de verticale
as weergeven in het diagram.
De horizontale as geeft het effect
weer van de ‘Verbetering van het
EMU-saldo’ wat één manier is om de
houdbaarheid van de overheids-
financiën te verbeteren. De positie
van de VVD valt op in de zin dat
zowel het EMU-saldo per 2015
maximaal is verbeterd als de
houdbaarheid van de overheids-
financiën. De PvdA tracht met Groen
Links en de SP de Verbetering
houdbaarheid van de overheids-
financiën te realiseren zonder
Verbetering van het EMU-saldo. De
PVV echter weet met haar maatrege-
len het EMU-saldo te verbeteren maar
dit resulteert niet in een substantiële
verbetering van de overheidsfinan-
ciën. Als dat het streven is moeten we
na de VVD zijn bij D66, ChristenUnie
en Groen Links. CDA, SGP en PvdA
vormen het peloton in het midden
waarbij de PvdA net als GroenLinks
en de SP het EMU-saldo het minst
weet te verbeteren. 2010-05-09
NOT TO BE PUBLISHED without permission — Contact: eric.melse@planet.nl

5. SP C T
E R A
Werk, winst en koopkracht
Vanzelfsprekend wil elke kiezer weten
welk effect het CPB verwacht van de
verkiezingsprogramma’s op werk en
inkomen. Wel, het volgende diagram
toont duidelijk dat de
beleidsmaatregelen van de VVD het
grootste effect heeft op de ‘Structurele
werkgelegenheid’.
De verhouding tussen het effect
‘Koopkracht huishoudens’ en ‘Winst
bedrijven’ plaatst de SGP extreem
aan de kant van de huishoudens en
het CDA aan de kant van het
bedrijfsleven. Het beleid van de
overige partijen levert of een
evenwichtspositie op (SP, PvdA en
GroenLinks) of voordeel voor de
huishoudens (ChristenUnie, PVV en
D66). De positie van de SP naar het
effect op de ‘Structurele
werkgelegenheid’ is kansloos en
hoogst merkwaardig gegeven haar
achterban.
2010-05-09
NOT TO BE PUBLISHED without permission — Contact: eric.melse@planet.nl

6. SP C T
E R A
Onderwijs, innovatie en
wetenschap
Zonder innovatie zal het bedrijfsleven
geleidelijk aan inboeten aan
concurrentievermogen. Zonder
onderwijs zullen onze kinderen minder
welvaart realiseren in de toekomst.
Op deze beleidsterreinen mogen we
daarom goede maatregelen
verwachten van de politieke partijen.
Met de PvdA en GroenLinks is de
VVD koploper in het effect op het BBP
met op het onderwijs gerichte
maatregelen. Opmerkelijk hierbij is
dat dit effect bij de VVD wordt
gerealiseerd met een vermindering
van het budget voor innovatie en
wetenschap die vrijwel gelijk is aan
die van de SP en het CDA. De SGP
en D66 zijn na de VVD de volgende in
de rangorde van het ‘BBP-effect
onderwijs’ maar zij verhogen wel het
budget voor innovatie en wetenschap.
Van de PVV hoeven we in dit kader
weinig te verwachten: forse
bezuinigingen en met de SP het
laagste ‘BBP-effect onderwijs’. De
conclusie dringt zich op dat de VVD
veel ‘BBP-effect onderwijs’ weet te
bereiken tegen minder kosten.
2010-05-09
NOT TO BE PUBLISHED without permission — Contact: eric.melse@planet.nl

7. SP C T
E R A
Woningmarkt
Belangrijk voor uw kwaliteit van leven
is het overheidsbeleid op het gebied
van de woningmarkt. Dat hier wat
staat te gebeuren lijkt een gegeven
waar geen partij om heen kan. Maar
ook hier is het verschil aanzienlijk in
het effect van de verkiezingsprogram-
ma’s.
Zowel D66 als de VVD
bewerkstelligen met hun maatregelen
een hoge prijsstijging in de huursector
(10%). Zij verschillen echter aanzien-
lijk van elkaar waar het de prijsveran-
dering van koopwoningen betreft:
VVD -2% en D66 -10%! Afgezien van
het CDA en de PVV is bij alle overige
partijen de prijsverandering van
koopwoningen aanzienlijk (tussen -5
en -7%). Afgezien van de PVV en de
SP gaan de huren omhoog bij alle
partijen. Als het om het loswrikken
van de huursector gaat en het minste
tumult op de woningmarkt dan is de
keuze voor de VVD evident.
2010-05-09
NOT TO BE PUBLISHED without permission — Contact: eric.melse@planet.nl

8. C
De VVD wint de verkiezingen
SP T
E R A
Het CPB rapport Keuzes in Kaart maakt het makkelijker voor de kiezer op 9 juni
De VVD wint
Ik verheug mij op de komende lijsttrekkersdebatten waarbij ik hoop dat men elkaar
nadrukkelijk aanspreekt op de inhoud van de verkiezingsprogramma’s. Ik ben het helemaal
eens met Coen Teulings (directeur van het CPB). Er valt dit keer inderdaad wat te kiezen
op basis van de voorgestelde maatregelen en de CPB vergelijking. Dat lijkt mij de beste
basis voor verandering in Nederland en verbetering van het overheidsbeleid in plaats van
de subjectieve keuze voor dees of gene lijsttrekker. Als de kiezer zoekt naar maximaal
effect zowel voor de overheidsfinanciën, de werkgelegenheid als de eigen welvaart nu en in
de toekomst dan voorspel ik dat de VVD de verkiezingen wint op 9 juni.
2010-05-09
NOT TO BE PUBLISHED without permission — Contact: eric.melse@planet.nl