SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  44
Télécharger pour lire hors ligne
Gegevensbanken
en hun gebruikers
     Prof. Erik Duval
       2009 - 2010




            1
http://www.slideshare.net/erik.duval




2
•   inleiding
•   een voorbeeld
•   kenmerken van de gegevensbankbenadering
•   betrokken personen
•   personen op de achtergrond
•   voordelen van het gebruik van gegevensbanken
•   implicaties van de gegevensbankbenadering
•   wanneer geen gegevensbanken gebruiken

                         3
wat is een
gegevensbank?
voorbeelden?
•   programma-gegevens
    •   korte levensduur:variabelen, objecten
        werkgeheugen
    •   lange levensduur: persistent
        bestanden en gegevensbanken
    •   interpretatie gegevens
        gedefinieerd in programma
        •   record, klasse, ...


                             6
7
7
7
7
?
?




    7
•   Bestanden

    •   elk programma definieert structuur

    •   meerdere programma’s: redundantie of omzetten

•   Gegevensbanken

    •   data + metadata die structuur beschrijft

    •   onafhankelijk van programma’s die er mee werken
Wat zou KULeuven gegevensbank
over studenten bevatten?
•   ...
Gegevensbank

•   een verzameling centraal beheerde, permanent opgeslagen
    gegevens die op elk tijdstip voor verschillende toepassingen
    beschikbaar moet zijn
•   behoeften
    •   alle gegevens van belang voor alle voorziene toepassingen
    •   elke toepassing ziet voor haar relevante gegevens
    •   verschillende toepassingen delen dezelfde gegevens
                               12
13
terminologie
•   gegevensbanksysteem
    = gegevensbank (gegevens zelf)
      + gegevensbankbeheerssysteem
        (DataBase Management System)
•   DBMS
    •   creatie gegevensbankstructuur (schema)
    •   toevoegen, weglaten, wijzigen gegevens
    •   opvragen gegevens
                         14
15
kenmerken

•   onafhankelijk van programma’s (self-describing)
•   gegevensabstractie:
    •   details van implementatie verborgen ➥
•   meerdere “views” naargelang van de toepassing ➥
•   meerdere gebruikers


                          16
17
18
personen
•   Administrator (DBA: database administrator)
    •   beheerder van de gegevensbank
    •   verleent toegang tot (een deel van)
        gegevensbank
•   Ontwerper van de gegevensbank
    •   identificeert relevante gegevens
    •   definieert gepaste structuren
    •   definieert views voor groepen van gebruikers

                         20
http://www.itprofessional.be/blogs/112581/sql%2dque%2d/?utm_source=it_itpro_daily&utm_medium=newsletter&utm_term=&utm_content=0_art_list&utm_campaign=daily




                                                                           21
22
•   Eindgebruikers
    •   Toevallige gebruikers
        •   "nu en dan" informatie, hoog-niveau vraagtaal
    •   Naïeve (parametrische) gebruikers
        •   intensief gebruik, steeds dezelfde
            voorgeprogrammeerde bewerkingen
        •   vb: reservatie vliegtuigtickets, ...
    •   Gebruikers met complexe wensen
        •   leren zelf alle details van het DBMS
    •   Alleenstaande gebruikers
        •   programmapakketten22met gemakkelijke interface
•   Systeemanalysten
    •   bepalen de noden van de gebruiker
    •   specificeren transacties
•   Toepassingsprogrammeurs
    •   implementeren specificaties




                         23
•   DBMS ontwerpers en ontwikkelaars
•   Ontwikkelaars van tools
    •   vb. grafische interface voor gegevensbankontwerp
    •   vb. generatie van testgegevens,
        simulatie van de werking van de gegevensbank
•   Operators en onderhoudspersoneel
    •   nieuwe versies installeren,
    •   hardwarebenodigdheden opvolgen

                           24
voordelen
Redundantie
•   verschillende programma's hebben zelfde gegevens nodig
•   zelfde gegevens in verschillende bestanden
    •   meer werk om gegevens in te voeren
    •   verspilling van geheugenruimte
    •   bestanden kunnen inconsistent worden
•   gegevensbank vermijdt of beperkt redundantie
    •   sla elk gegeven slechts 1 keer op
    •   indien toch redundantie nodig (bv. voor efficiëntie):
        goed gedocumenteerd 26
•   Niet-toegelaten toegang beperken
    •   Bepaalde gegevens afschermen voor bepaalde gebruikers
•   Persistente opslag
    •   traditionele gegevensbanken: relatief ingewikkeld
        •   "impedance mismatch problem"

    •   → objectgerichte gegevensbanken

    •   → automatisch genereren van interface-software


                               27
•   Opslagstructuren voor effciënte verwerking van queries
    •   indexen, buffering
    •   query-verwerking en -optimalisatie
•   Back-up en herstel
    •   DBMS moet GB in oorspronkelijke toestand herstellen
        •   per ongeluk wissen / wijzigen van gegevens
        •   crash tijdens ingewikkelde aanpassing van GB
•   Verschillende gebruikersinterfaces
    •   aangepast aan verschillende groepen gebruikers
                               28
•   Complexe relaties tussen gegevens voorstellen en gebruiken
    •   vb. geef alle punten van student Smith (#17) in het jaar
        2005 (met bijhorende cursus).
        •   punten opzoeken in GRADE_REPORT
        •   bijhorende secties opzoeken in SECTION
        •   voor die secties die in het juiste jaar vallen:
            cursusnaam opzoeken via COURSE
        •   resultaten combineren


                                  29
• Integriteitsbeperkingen opleggen
  • vb. verbanden tussen verschillende relaties
     • Waarde voor SectionIdentifier in GRADE_REPORT
         moet voorkomen in SECTION
     •   Geen 2 studenten met zelfde StudentNumber
     •   ...
 •   beperkingen volgen uit semantiek van gegevens
     (business rules)
     •   gebruiker moet beperkingen kunnen definiëren
     •   of: DBMS controleert en legt op
     •   of: update- of invoer-programma’s controleren
• Inferentie en automatische acties
  • sommige gegevensbanksystemen bieden de mogelijkheid om
     nieuwe informatie af te leiden uit de opgeslagen feiten
     (=inferentie van nieuwe informatie): deductieve
     gegevensbanksystemen
 •   automatisch acties ondernemen volgens bepaalde regels:
     •   triggers
     •   stored procedures
     •   active database systems
• meer standaardisatie voor gegevensbeheer
  • DBA beheert alle gegevens, kan standaard opleggen
• flexibiliteit
  • veranderingen mogelijk zonder toepassingsprogramma's te
     moeten herschrijven
• verminderde ontwikkelingstijd voor nieuwe toepassingen
• beschikbaarheid van up-to-date informatie
  • elke wijziging direct voor iedereen zichtbaar
• schaalvergroting → efficiënter beheer
geschiedenis
• hiërarchisch en netwerk gegevensbanken
  • conceptuele relaties vermengd met fysische opslag
     • efficiënte toegang
     • aanpassing voor nieuwe queries
        moeilijk en weinig efficiënt
  •   enkel via programmeertalen
• relationele gegevensbanken
  • fysische opslag gescheiden
      van conceptuele relaties
  •   wiskundige grondslag
  •   hoog niveau opvraagtaal
  •   gegevensbank kan
      gereorganiseerd worden
      zonder impact op queries
  •   commerciële systemen:
      1980 - eerst erg traag
  •   nu dominant                June 1970
• object-gerichte gegevensbanken
  • geen “impedance mismatch”
  • maar
     • complex model
     • geen vroege standaard
  • nu: niche
     • CAD/CAM, multimedia, ...
• web
  • vaak uit gegevensbanken: Linux+Apache+Mysql+Php
  • XML
•   nieuwe toepassingen
    •   wetenschappelijke gegevens, grid
    •   beelden: satelliet, medisch, ...
    •   video
    •   data mining
    •   Geografische Informatie Systemen
    •   tijdsreeks
•   vereisen extra concepten
Wanneer niet?
•   investering niet verantwoord
    •   hardware en software (DBMS)
    •   opleiding
    •   ...
•   voordelen niet nodig
    •   flexibele verwerking
    •   beveiliging, concurrentie, herstel, integriteit
    •   ...
                                  38
Vragen...?

    39

Contenu connexe

Similaire à Gegevensbanken En Gebruikers

Gegevensbanken en gebruikers
Gegevensbanken en gebruikersGegevensbanken en gebruikers
Gegevensbanken en gebruikersErik Duval
 
Gegevensbanken: gebruikers
Gegevensbanken: gebruikersGegevensbanken: gebruikers
Gegevensbanken: gebruikersErik Duval
 
Gegevensbanken: begrippen
Gegevensbanken: begrippenGegevensbanken: begrippen
Gegevensbanken: begrippenErik Duval
 
metadata & open source #osgeonl dag 2012
metadata & open source #osgeonl dag 2012 metadata & open source #osgeonl dag 2012
metadata & open source #osgeonl dag 2012 pvangenuchten
 
Versiebeheer van database changes
Versiebeheer van database changesVersiebeheer van database changes
Versiebeheer van database changesArjen van Vliet
 
New features cognos10.2
New features cognos10.2New features cognos10.2
New features cognos10.2Jan van Otten
 
2019 diy migration webinar gs nl
2019 diy migration webinar gs nl2019 diy migration webinar gs nl
2019 diy migration webinar gs nlEDB
 
Een duurzame oplossing voor de collectie digitale afbeeldingen van het KMSKA.
Een duurzame oplossing voor de collectie digitale afbeeldingen van het KMSKA.Een duurzame oplossing voor de collectie digitale afbeeldingen van het KMSKA.
Een duurzame oplossing voor de collectie digitale afbeeldingen van het KMSKA.FARO
 
Nord Toelichting Techniek
Nord Toelichting TechniekNord Toelichting Techniek
Nord Toelichting Techniektjercus
 
2010 iska - tim m - nosql iska
2010   iska - tim m - nosql iska2010   iska - tim m - nosql iska
2010 iska - tim m - nosql iskaTim Mahy
 
Cursus gegevensbanken
Cursus gegevensbankenCursus gegevensbanken
Cursus gegevensbankenErik Duval
 
Module 4 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Bewaren
Module 4 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | BewarenModule 4 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Bewaren
Module 4 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | BewarenPACKED vzw
 
CMBO SIG over DAM/CMS
CMBO SIG over DAM/CMSCMBO SIG over DAM/CMS
CMBO SIG over DAM/CMScmbo
 
Wat is een (CAD) bestand?
Wat is een (CAD) bestand?Wat is een (CAD) bestand?
Wat is een (CAD) bestand?datable_be
 
2 watiscadbestand
2 watiscadbestand2 watiscadbestand
2 watiscadbestandfneggers
 

Similaire à Gegevensbanken En Gebruikers (20)

Gegevensbanken en gebruikers
Gegevensbanken en gebruikersGegevensbanken en gebruikers
Gegevensbanken en gebruikers
 
Gegevensbanken: gebruikers
Gegevensbanken: gebruikersGegevensbanken: gebruikers
Gegevensbanken: gebruikers
 
Gegevensbanken: begrippen
Gegevensbanken: begrippenGegevensbanken: begrippen
Gegevensbanken: begrippen
 
metadata & open source #osgeonl dag 2012
metadata & open source #osgeonl dag 2012 metadata & open source #osgeonl dag 2012
metadata & open source #osgeonl dag 2012
 
Versiebeheer van database changes
Versiebeheer van database changesVersiebeheer van database changes
Versiebeheer van database changes
 
New features cognos10.2
New features cognos10.2New features cognos10.2
New features cognos10.2
 
Katrien Weyns; Digitaal documentbeheer op verplaatsing: maatwerk versus unifo...
Katrien Weyns; Digitaal documentbeheer op verplaatsing: maatwerk versus unifo...Katrien Weyns; Digitaal documentbeheer op verplaatsing: maatwerk versus unifo...
Katrien Weyns; Digitaal documentbeheer op verplaatsing: maatwerk versus unifo...
 
2019 diy migration webinar gs nl
2019 diy migration webinar gs nl2019 diy migration webinar gs nl
2019 diy migration webinar gs nl
 
Een duurzame oplossing voor de collectie digitale afbeeldingen van het KMSKA.
Een duurzame oplossing voor de collectie digitale afbeeldingen van het KMSKA.Een duurzame oplossing voor de collectie digitale afbeeldingen van het KMSKA.
Een duurzame oplossing voor de collectie digitale afbeeldingen van het KMSKA.
 
Nord Toelichting Techniek
Nord Toelichting TechniekNord Toelichting Techniek
Nord Toelichting Techniek
 
2010 iska - tim m - nosql iska
2010   iska - tim m - nosql iska2010   iska - tim m - nosql iska
2010 iska - tim m - nosql iska
 
Cursus gegevensbanken
Cursus gegevensbankenCursus gegevensbanken
Cursus gegevensbanken
 
Documentatie, van last naar kracht
Documentatie, van last naar krachtDocumentatie, van last naar kracht
Documentatie, van last naar kracht
 
Module 4 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Bewaren
Module 4 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | BewarenModule 4 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Bewaren
Module 4 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Bewaren
 
CMBO SIG over DAM/CMS
CMBO SIG over DAM/CMSCMBO SIG over DAM/CMS
CMBO SIG over DAM/CMS
 
KOGK - Case Gemeentemuseum - Vincent de Keijzer
KOGK - Case Gemeentemuseum - Vincent de KeijzerKOGK - Case Gemeentemuseum - Vincent de Keijzer
KOGK - Case Gemeentemuseum - Vincent de Keijzer
 
Duurzaam digitaliseren: praktijk
Duurzaam digitaliseren: praktijkDuurzaam digitaliseren: praktijk
Duurzaam digitaliseren: praktijk
 
20070914 Duseuil Peeters
20070914 Duseuil Peeters20070914 Duseuil Peeters
20070914 Duseuil Peeters
 
Wat is een (CAD) bestand?
Wat is een (CAD) bestand?Wat is een (CAD) bestand?
Wat is een (CAD) bestand?
 
2 watiscadbestand
2 watiscadbestand2 watiscadbestand
2 watiscadbestand
 

Plus de Erik Duval

eCloud newspapers
eCloud newspaperseCloud newspapers
eCloud newspapersErik Duval
 
InfoVis1415: slides sessie 12, 18 mei 2015
InfoVis1415: slides sessie 12, 18 mei 2015InfoVis1415: slides sessie 12, 18 mei 2015
InfoVis1415: slides sessie 12, 18 mei 2015Erik Duval
 
InfoVis1415: slides sessie 11, 11 mei 2015
InfoVis1415: slides sessie 11, 11 mei 2015InfoVis1415: slides sessie 11, 11 mei 2015
InfoVis1415: slides sessie 11, 11 mei 2015Erik Duval
 
InfoVis1415: slides sessie 10, 4 mei 2015
InfoVis1415: slides sessie 10, 4 mei 2015InfoVis1415: slides sessie 10, 4 mei 2015
InfoVis1415: slides sessie 10, 4 mei 2015Erik Duval
 
Evaluation
 of information visualisation
Evaluation
 of information visualisationEvaluation
 of information visualisation
Evaluation
 of information visualisationErik Duval
 
InfoVis1415: slides sessie 9, 27 april 2015
InfoVis1415: slides sessie 9, 27 april 2015InfoVis1415: slides sessie 9, 27 april 2015
InfoVis1415: slides sessie 9, 27 april 2015Erik Duval
 
Social Media and Science a wedding made in Heaven...
 or in Hell?
Social Media and Science a wedding made in Heaven...
 or in Hell?Social Media and Science a wedding made in Heaven...
 or in Hell?
Social Media and Science a wedding made in Heaven...
 or in Hell?Erik Duval
 
Information visualisation: 
Data ink design principles
Information visualisation: 
Data ink design principlesInformation visualisation: 
Data ink design principles
Information visualisation: 
Data ink design principlesErik Duval
 
InfoVis1415: slides sessie 8, 20 april 2015
InfoVis1415: slides sessie 8, 20 april 2015InfoVis1415: slides sessie 8, 20 april 2015
InfoVis1415: slides sessie 8, 20 april 2015Erik Duval
 
A short history (and even shorter future)
 of information visualisation
A short history (and even shorter future)
 of information visualisationA short history (and even shorter future)
 of information visualisation
A short history (and even shorter future)
 of information visualisationErik Duval
 
InfoVis1415: slides sessie 7, 30 March 2015
InfoVis1415: slides sessie 7, 30 March 2015InfoVis1415: slides sessie 7, 30 March 2015
InfoVis1415: slides sessie 7, 30 March 2015Erik Duval
 
InfoVis1415: slides sessie 6, 23 March 2015
InfoVis1415: slides sessie 6, 23 March 2015InfoVis1415: slides sessie 6, 23 March 2015
InfoVis1415: slides sessie 6, 23 March 2015Erik Duval
 
History of Human Computer Interaction
History of Human Computer InteractionHistory of Human Computer Interaction
History of Human Computer InteractionErik Duval
 
InfoVis1415: slides sessie 5, 9 March 2015
InfoVis1415: slides sessie 5, 9 March 2015InfoVis1415: slides sessie 5, 9 March 2015
InfoVis1415: slides sessie 5, 9 March 2015Erik Duval
 
InfoVis1415: slides sessie 4, 2 March 2015
InfoVis1415: slides sessie 4, 2 March 2015InfoVis1415: slides sessie 4, 2 March 2015
InfoVis1415: slides sessie 4, 2 March 2015Erik Duval
 
InfoVis1415: slides sessie 3, 23 Feb 2015
InfoVis1415: slides sessie 3, 23 Feb 2015InfoVis1415: slides sessie 3, 23 Feb 2015
InfoVis1415: slides sessie 3, 23 Feb 2015Erik Duval
 
InfoVis1415: slides sessie 2, 16 Feb 2015
InfoVis1415: slides sessie 2, 16 Feb 2015InfoVis1415: slides sessie 2, 16 Feb 2015
InfoVis1415: slides sessie 2, 16 Feb 2015Erik Duval
 
Technology that makes HUMANS smarter
Technology that makes HUMANS smarterTechnology that makes HUMANS smarter
Technology that makes HUMANS smarterErik Duval
 
InfoVis1415: slides sessie 1, 10 Feb 2015
InfoVis1415: slides sessie 1, 10 Feb 2015InfoVis1415: slides sessie 1, 10 Feb 2015
InfoVis1415: slides sessie 1, 10 Feb 2015Erik Duval
 
201502010 pen ocw_les1_erik
201502010 pen ocw_les1_erik201502010 pen ocw_les1_erik
201502010 pen ocw_les1_erikErik Duval
 

Plus de Erik Duval (20)

eCloud newspapers
eCloud newspaperseCloud newspapers
eCloud newspapers
 
InfoVis1415: slides sessie 12, 18 mei 2015
InfoVis1415: slides sessie 12, 18 mei 2015InfoVis1415: slides sessie 12, 18 mei 2015
InfoVis1415: slides sessie 12, 18 mei 2015
 
InfoVis1415: slides sessie 11, 11 mei 2015
InfoVis1415: slides sessie 11, 11 mei 2015InfoVis1415: slides sessie 11, 11 mei 2015
InfoVis1415: slides sessie 11, 11 mei 2015
 
InfoVis1415: slides sessie 10, 4 mei 2015
InfoVis1415: slides sessie 10, 4 mei 2015InfoVis1415: slides sessie 10, 4 mei 2015
InfoVis1415: slides sessie 10, 4 mei 2015
 
Evaluation
 of information visualisation
Evaluation
 of information visualisationEvaluation
 of information visualisation
Evaluation
 of information visualisation
 
InfoVis1415: slides sessie 9, 27 april 2015
InfoVis1415: slides sessie 9, 27 april 2015InfoVis1415: slides sessie 9, 27 april 2015
InfoVis1415: slides sessie 9, 27 april 2015
 
Social Media and Science a wedding made in Heaven...
 or in Hell?
Social Media and Science a wedding made in Heaven...
 or in Hell?Social Media and Science a wedding made in Heaven...
 or in Hell?
Social Media and Science a wedding made in Heaven...
 or in Hell?
 
Information visualisation: 
Data ink design principles
Information visualisation: 
Data ink design principlesInformation visualisation: 
Data ink design principles
Information visualisation: 
Data ink design principles
 
InfoVis1415: slides sessie 8, 20 april 2015
InfoVis1415: slides sessie 8, 20 april 2015InfoVis1415: slides sessie 8, 20 april 2015
InfoVis1415: slides sessie 8, 20 april 2015
 
A short history (and even shorter future)
 of information visualisation
A short history (and even shorter future)
 of information visualisationA short history (and even shorter future)
 of information visualisation
A short history (and even shorter future)
 of information visualisation
 
InfoVis1415: slides sessie 7, 30 March 2015
InfoVis1415: slides sessie 7, 30 March 2015InfoVis1415: slides sessie 7, 30 March 2015
InfoVis1415: slides sessie 7, 30 March 2015
 
InfoVis1415: slides sessie 6, 23 March 2015
InfoVis1415: slides sessie 6, 23 March 2015InfoVis1415: slides sessie 6, 23 March 2015
InfoVis1415: slides sessie 6, 23 March 2015
 
History of Human Computer Interaction
History of Human Computer InteractionHistory of Human Computer Interaction
History of Human Computer Interaction
 
InfoVis1415: slides sessie 5, 9 March 2015
InfoVis1415: slides sessie 5, 9 March 2015InfoVis1415: slides sessie 5, 9 March 2015
InfoVis1415: slides sessie 5, 9 March 2015
 
InfoVis1415: slides sessie 4, 2 March 2015
InfoVis1415: slides sessie 4, 2 March 2015InfoVis1415: slides sessie 4, 2 March 2015
InfoVis1415: slides sessie 4, 2 March 2015
 
InfoVis1415: slides sessie 3, 23 Feb 2015
InfoVis1415: slides sessie 3, 23 Feb 2015InfoVis1415: slides sessie 3, 23 Feb 2015
InfoVis1415: slides sessie 3, 23 Feb 2015
 
InfoVis1415: slides sessie 2, 16 Feb 2015
InfoVis1415: slides sessie 2, 16 Feb 2015InfoVis1415: slides sessie 2, 16 Feb 2015
InfoVis1415: slides sessie 2, 16 Feb 2015
 
Technology that makes HUMANS smarter
Technology that makes HUMANS smarterTechnology that makes HUMANS smarter
Technology that makes HUMANS smarter
 
InfoVis1415: slides sessie 1, 10 Feb 2015
InfoVis1415: slides sessie 1, 10 Feb 2015InfoVis1415: slides sessie 1, 10 Feb 2015
InfoVis1415: slides sessie 1, 10 Feb 2015
 
201502010 pen ocw_les1_erik
201502010 pen ocw_les1_erik201502010 pen ocw_les1_erik
201502010 pen ocw_les1_erik
 

Gegevensbanken En Gebruikers

  • 1. Gegevensbanken en hun gebruikers Prof. Erik Duval 2009 - 2010 1
  • 3. inleiding • een voorbeeld • kenmerken van de gegevensbankbenadering • betrokken personen • personen op de achtergrond • voordelen van het gebruik van gegevensbanken • implicaties van de gegevensbankbenadering • wanneer geen gegevensbanken gebruiken 3
  • 6. programma-gegevens • korte levensduur:variabelen, objecten werkgeheugen • lange levensduur: persistent bestanden en gegevensbanken • interpretatie gegevens gedefinieerd in programma • record, klasse, ... 6
  • 7. 7
  • 8. 7
  • 9. 7
  • 10. 7
  • 11. ? ? 7
  • 12. Bestanden • elk programma definieert structuur • meerdere programma’s: redundantie of omzetten • Gegevensbanken • data + metadata die structuur beschrijft • onafhankelijk van programma’s die er mee werken
  • 13. Wat zou KULeuven gegevensbank over studenten bevatten?
  • 14. ...
  • 15.
  • 16. Gegevensbank • een verzameling centraal beheerde, permanent opgeslagen gegevens die op elk tijdstip voor verschillende toepassingen beschikbaar moet zijn • behoeften • alle gegevens van belang voor alle voorziene toepassingen • elke toepassing ziet voor haar relevante gegevens • verschillende toepassingen delen dezelfde gegevens 12
  • 17. 13
  • 18. terminologie • gegevensbanksysteem = gegevensbank (gegevens zelf) + gegevensbankbeheerssysteem (DataBase Management System) • DBMS • creatie gegevensbankstructuur (schema) • toevoegen, weglaten, wijzigen gegevens • opvragen gegevens 14
  • 19. 15
  • 20. kenmerken • onafhankelijk van programma’s (self-describing) • gegevensabstractie: • details van implementatie verborgen ➥ • meerdere “views” naargelang van de toepassing ➥ • meerdere gebruikers 16
  • 21. 17
  • 22. 18
  • 24. Administrator (DBA: database administrator) • beheerder van de gegevensbank • verleent toegang tot (een deel van) gegevensbank • Ontwerper van de gegevensbank • identificeert relevante gegevens • definieert gepaste structuren • definieert views voor groepen van gebruikers 20
  • 26. 22
  • 27. Eindgebruikers • Toevallige gebruikers • "nu en dan" informatie, hoog-niveau vraagtaal • Naïeve (parametrische) gebruikers • intensief gebruik, steeds dezelfde voorgeprogrammeerde bewerkingen • vb: reservatie vliegtuigtickets, ... • Gebruikers met complexe wensen • leren zelf alle details van het DBMS • Alleenstaande gebruikers • programmapakketten22met gemakkelijke interface
  • 28. Systeemanalysten • bepalen de noden van de gebruiker • specificeren transacties • Toepassingsprogrammeurs • implementeren specificaties 23
  • 29. DBMS ontwerpers en ontwikkelaars • Ontwikkelaars van tools • vb. grafische interface voor gegevensbankontwerp • vb. generatie van testgegevens, simulatie van de werking van de gegevensbank • Operators en onderhoudspersoneel • nieuwe versies installeren, • hardwarebenodigdheden opvolgen 24
  • 31. Redundantie • verschillende programma's hebben zelfde gegevens nodig • zelfde gegevens in verschillende bestanden • meer werk om gegevens in te voeren • verspilling van geheugenruimte • bestanden kunnen inconsistent worden • gegevensbank vermijdt of beperkt redundantie • sla elk gegeven slechts 1 keer op • indien toch redundantie nodig (bv. voor efficiëntie): goed gedocumenteerd 26
  • 32. Niet-toegelaten toegang beperken • Bepaalde gegevens afschermen voor bepaalde gebruikers • Persistente opslag • traditionele gegevensbanken: relatief ingewikkeld • "impedance mismatch problem" • → objectgerichte gegevensbanken • → automatisch genereren van interface-software 27
  • 33. Opslagstructuren voor effciënte verwerking van queries • indexen, buffering • query-verwerking en -optimalisatie • Back-up en herstel • DBMS moet GB in oorspronkelijke toestand herstellen • per ongeluk wissen / wijzigen van gegevens • crash tijdens ingewikkelde aanpassing van GB • Verschillende gebruikersinterfaces • aangepast aan verschillende groepen gebruikers 28
  • 34. Complexe relaties tussen gegevens voorstellen en gebruiken • vb. geef alle punten van student Smith (#17) in het jaar 2005 (met bijhorende cursus). • punten opzoeken in GRADE_REPORT • bijhorende secties opzoeken in SECTION • voor die secties die in het juiste jaar vallen: cursusnaam opzoeken via COURSE • resultaten combineren 29
  • 35. • Integriteitsbeperkingen opleggen • vb. verbanden tussen verschillende relaties • Waarde voor SectionIdentifier in GRADE_REPORT moet voorkomen in SECTION • Geen 2 studenten met zelfde StudentNumber • ... • beperkingen volgen uit semantiek van gegevens (business rules) • gebruiker moet beperkingen kunnen definiëren • of: DBMS controleert en legt op • of: update- of invoer-programma’s controleren
  • 36. • Inferentie en automatische acties • sommige gegevensbanksystemen bieden de mogelijkheid om nieuwe informatie af te leiden uit de opgeslagen feiten (=inferentie van nieuwe informatie): deductieve gegevensbanksystemen • automatisch acties ondernemen volgens bepaalde regels: • triggers • stored procedures • active database systems
  • 37. • meer standaardisatie voor gegevensbeheer • DBA beheert alle gegevens, kan standaard opleggen • flexibiliteit • veranderingen mogelijk zonder toepassingsprogramma's te moeten herschrijven • verminderde ontwikkelingstijd voor nieuwe toepassingen • beschikbaarheid van up-to-date informatie • elke wijziging direct voor iedereen zichtbaar • schaalvergroting → efficiënter beheer
  • 39. • hiërarchisch en netwerk gegevensbanken • conceptuele relaties vermengd met fysische opslag • efficiënte toegang • aanpassing voor nieuwe queries moeilijk en weinig efficiënt • enkel via programmeertalen
  • 40. • relationele gegevensbanken • fysische opslag gescheiden van conceptuele relaties • wiskundige grondslag • hoog niveau opvraagtaal • gegevensbank kan gereorganiseerd worden zonder impact op queries • commerciële systemen: 1980 - eerst erg traag • nu dominant June 1970
  • 41. • object-gerichte gegevensbanken • geen “impedance mismatch” • maar • complex model • geen vroege standaard • nu: niche • CAD/CAM, multimedia, ... • web • vaak uit gegevensbanken: Linux+Apache+Mysql+Php • XML
  • 42. nieuwe toepassingen • wetenschappelijke gegevens, grid • beelden: satelliet, medisch, ... • video • data mining • Geografische Informatie Systemen • tijdsreeks • vereisen extra concepten
  • 43. Wanneer niet? • investering niet verantwoord • hardware en software (DBMS) • opleiding • ... • voordelen niet nodig • flexibele verwerking • beveiliging, concurrentie, herstel, integriteit • ... 38