Reka Bentuk dan Teknologi_Tingkatan_2-1-31-10-31.pdf
Sebutan baku
1. Disediakan Oleh:
Fitri Norlida Bt Ibrahim
Farah Fazriyana Bt Basri
PISMP SEMESTER 4 BAHASA MELAYU C
FONETIK DAN FONOLOGI BAHASA MELAYU
SEBUTAN BAKU KATA PINJAMAN DARI
BAHASA INGGERIS DAN BAHASA EROPAH
YANG LAIN
2. SEBUTAN BAKU KATA PINJAMAN DARI
BAHASA INGGERIS DAN BAHASA
EROPAH YANG LAIN
3. Cara penyebutan kata serapan daripada bahasa Inggeris dan
bahasa Eropah yang lain berdasarkan kepada pedoman
umum yang menghendaki setiap huruf dilafazkan mengikut
nilai bunyinya dalam bahasa Melayu.
1. Vokal a dilafazkan dengan bunyi [ a ] juga, bukan dengan
bunyi [ e ], [ e ], [ E ], [ ei ], dan sebagainya. Contohnya:
Ejaan Sebutan
album [ al.bum ]
data [ da.ta ]
popular [ po.pu.lar ]
radio [ ra.dio ]
4. 2. Vokal e taling dilafazkan dengan bunyi [ e ] sekiranya
sebutannya dalam bahasa sumber bukan bunyi pepet [ e ]
atau boleh dilafazkan dengan bunyi [ E ] bagi kata suku seperti
dalam bahasa sumber. Contohnya:
Ejaan Sebutan
kabaret [ ka.ba.ret ]
sen [ sen ]
telefon [ te.le.fon ]
sel [ sel ] atau [ sEl ]
beg [ beg ] atau [ bEg ]
3. Vokal e pepet dilafazkan dengan bunyi [ e ] juga pada semua
kedudukan, sama ada terbuka atau tertutup. Contohnya:
Ejaan Sebutan
artikel [ ar.ti.kel ]
meter [ me.ter ]
sistem [ sis.tem ]
5. 4. Vokal i dilafazkan dengan bunyi [ i ] pada semua kedudukan,
termasuklah kata yang diucapkan dengan bunyi diftong dalam
bahasa sumbernya. Contohnya:
Ejaan Sebutan
dinamo [ di.na.mo ]
idea [ i.dea ]
firma [ fir.ma ]
krisis [ kri.sis ]
5.Vokal o dilafazkan dengan bunyi [ o ] atau boleh dilafazkan dengan
bunyi [ O ] bagi kata suku seperti dalam bahasa sumber.
Ejaan Sebutan
bom [ bom ]
Hormon [ hor.mon ]
Ekonomi [ e.ko.no.mi ]
sos [ sOs ]
kos [ kOs ]
6. 6.Vokal u dilafazkan dengan bunyi [ u ] pada semua kedudukan kata,
termasuk kata yang diucapkan dengan bunyi diftong [ yu ] dalam
bahasa sumbernya. Contohnya:
Ejaan Sebutan
industri [ in.dus.tri ]
kurikulum [ ku.ri.ku.lum ]
unik [ u.nik ]
unit [ u.nit ]
7.Huruf diftong ai dilafazkan dengan bunyi [ ai ] dan bukan dengan
bunyi [ e ] atau seumpamanya pada semua kedudukan kata dalam
bahasa Melayu:
Ejaan Sebutan
aileron [ ai.le.ron ]
aising [ ai.sing ]
trailer [ trai.ler ]
7. 8. Huruf diftong au dilafazkan dengan bunyi [ au ] dan bukan
dengan bunyi [ o ] atau [ O ] pada semua kedudukan kata (suku
kata terbuka) dalam bahasa Melayu. Contohnya:
Ejaan Sebutan
audit [ au.dit ]
automatik [ au.to.ma.tik ]
autograf [ au.to.graf ]
9. Huruf diftong oi dilafazkan dengan bunyi [ oi ] dan bukan
dengan bunyi [ Oi ] dalam bahasa Melayu, contohnya:
Ejaan Sebutan
konvoi [ kon.voi ]
koboi [ ko.boi ]
boikot [ boi.kot ]
8. 10.Beberapa bentuk gabungan dua huruf vokal dilafazkan menjadi
vokal tunggal dalam bahasa Melayu, contohnya:
Kata Sebutan
diesel [ di.sel ]
protein [ pro.tin ]
zoologi [ zu.lo.gi ]
erobik [ e.ro.bik ]
11.Huruf konsonan g dilafazkan bunyi [ g ] dan bukannya [ j ] dalam
bahasa Melayu:
Ejaan Sebutan
agenda [ a.gen.da ]
agensi [ a.gen.si ]
strategi [ stra.te.gi ]
tragedi [ tra.ge.di ]
9. 12.Huruf gugus konsonan di awal kata atau awal suku kata dilafazkan
sepenuhnya, contohnya:
Ejaan Sebutan
deskriptif [ des.krip.tif ]
drama [ dra.ma ]
klasik [ kla.sik ]
struktur [ struk.tur ]
13.Gugus konsonan dengan / s / sebagai konsonan akhir, seperti
/ks/,/ns/, dan /ps/ dilafazkan sepenuhnya di akhir kata atau di akhir
suku kata, contohnya:
Ejaan Sebutan
ambulans [ am.bu.lans ]
forseps [ for.seps ]
insurans [ in.su.rans ]
sains [ sains ]
10. 14.Kata atau ungkapan serapan daripada bahasa Perancis (atau
bahasa Eropah yang seumpamanya) yang diterima bentuk
ejaannya yang asal dilafazkan mengikut sebutan asal dalam
bahasa sumber, contohnya:
Kata/ungkapan Sebutan
ad hoc [ Ed.hOk]
esprit de corps [ es.prit.de.kOp ]
ex officio [ eks.e.fi.syio ]
vis-à-vis [ vi.ze.vi ]
11. EJAAN KATA SERAPAN DARIPADA BAHASA
INGGERIS DAN BAHASA EROPAH
Penyusunan ejaan bagi kata serapan daripada bahasa Inggeris dan
bahasa Eropah yang lain yang ditulis dalam huruf Roman
dilakukan dengan mengikut peraturan penyesuaian huruf,
contohnya:
BI BM Contoh Penggunaan
a a abstrak
ae ae aerial
ai ai aileron, aising
au au audit, automatik
b, bb b lobi, hobi
12. Bagi penyesuaian ejaan daripada bahasa Inggeris dan bahasa-
bahasa Eropah yang lain yang ditulis dengan huruf Roman, yang
dipentingkan Ialah bentuk ejaan dan bentuk visualnya.
BI BM
carbon jadi karbon bukan kaban
cartoon jadi kartun bukan katun
conductor jadi konduktor bukan kondakter
dialogue jadi dialog bukan dailog
institute jadi institut bukan institiut
structure jadi struktur bukan strakcer
13. Kata serapan daripada bahasa Inggeris dan bahasa-bahasa Eropah
yang lain dikecualikan daripada peraturan sistem keselarasan
huruf vokal menurut Sistem Ejaan Rumi Baharu Bahasa Melayu.
BI BM
atom tetap atom bukan atum
bonus tetap bonus bukan bonos, bunus
fossil tetap fosil bukan fosel, fusil
pistol tetap pistol bukan pestol, pistul
14. Ejaan gugus konsonan yang terdapat dalam bahasa Inggeris
dan bahasa-bahasa Eropah yang lain diterima dan dikekalkan
bentuknya dalam bahasa Melayu dengan beberapa
penyesuaian.
Penulisan gugus konsonan di awal kata atau awal suku kata
dikekalkan. Sebagai contoh:
Bahasa Inggeris Bahasa Melayu
bl block jadi bl - blok
br brake br- brek
chl- chlorophyll kl- klorofil
chr- chronology kr- kronologi
cl- clinic kl- klinik
cr- credit kr- kredit
17. Sebagai kekecualian kepada peraturan gugus konsonan, beberapa
kata tertentu telah diterima mengikut sistem ejaan lama yang
menggunakan huruf e pepet, sebagai contoh:
Bahasa Inggeris Bahasa Melayu
class jadi kelas bukan klas
club kelab klab, klub
glass gelas glas
grant geran gran
plan pelan plan
stamp setem stem
18. Penulisan huruf gugus konsonan pada akhir kata (atau pada akhir
suku kata) bagi kata yang diterima bentuk gugus konsonannya
adalah seperti yang berikut:
Bahasa Inggeris Bahasa Melayu
-lf golf jadi -lf golf
-lt cobalt -lt kobalt
-nce science -ns sains
-nk bank -nk bank
-ps forceps -ps forseps
-rd standard -rd standard
-rm chloroform -rm kloroform
-rt consert --rt konsert
-x complex -ks kompleks
-xt text -ks teks
19. Huruf gugus konsonan di akhir kata dalam bahasa Inggeris yang
disesuaikan dengan penambahan huruf vokal dalam bahasa
Melayu adalah seperti yang berikut:
Bahasa Inggeris Bahasa Melayu
-ct fact jadi -kta fakta
-gm paradigm -gma paradigma
-ism materialism -isme materialisme
20. Kata daripada bahasa Inggeris dan bahasa Eropah yang lain yang
sudah sebati atau telah lama terserap dalam bahasa Melayu
dikekalkan ejaannya mengikut kaedah ejaan bahasa Melayu,
contohnya:
Bahasa Inggeris Bahasa Melayu
bureau jadi biro bukan bureau
custom kastam kustom
driver drebar driber, driver
modern moden modern
pension pencen pension
station stesen station, stasion, stesyen
21. Semua huruf ‘g’ yang diucapkan ‘j’ dalam bahasa Inggeris tetap
Diterima sebagai huruf ‘g’ juga dalam bahasa Melayu. Sebagai
contoh:
Bahasa Inggeris Bahasa Melayu
agenda tetap agenda bukan ajenda
gymnasium gimnasium jimnasium
technology teknologi teknoloji
tragedy tragedi trajedi
22. Huruf ‘g’ yang diucapkan ‘j’ mengikut sebutan dalam bahasa
Inggeris, disesuaikan menjadi huruf ‘j’ dalam bahasa Melayu.
Sebagai contoh:
Bahasa Inggeris Bahasa Melayu
agent jadi ejen, agen
college kolej
contingent kontinjen
engine enjin
24. Kaedah penyebutan kata serapan daripada bahasa Arab ada dua,
iaitu:
i.cara sebutan yang tidak tertakluk kepada pedoman umum
sebutan kata bahasa Melayu jati.
ii.cara sebutan mengikut bunyi asal dalam bahasa sumber.
1.Kata serapan daripada bahasa Arab yang sudah lama menjadi
kata umum dilafazkan sesuai dengan sebutan kata jati dalam
bahasa Melayu, contohnya:
Ejaan Sebutan
sahabat [ sa.ha.bat ]
darurat [ da.ru.rat ]
izin [ i.zin ]
zalim [ za.lim ]
25. 2. Kata daripada bahasa Arab yang asalnya ditulis menggunakan
bunyi ain dan sudah terserap sebagai kata umum tetapi
difikirkan perlu dikekalkan sebutannya seperti dalam bahasa
sumber boleh dilafazkan dengan dua cara, iaitu
(i) cara sebutan mengikut bunyi yang sudah terserap
(ii) cara sebutan yang mengekalkan bunyi ain.
Ejaan Sebutan
alam [ a.lam ] atau [ a.lam ]
ilmu [ il.mu ] atau [ il.mu ]
ulama [ u.la.ma? ] atau [ u.la.ma? ]
26. 3. Kata yang mengandungi suku kata tengah atau suku kata akhir
yang bermula dengan bunyi ain dilafazkan dengan satu cara
sahaja, iaitu dengan melahirkan bunyi ain itu, contohnya:
Ejaan Sebutan
saat [ sa. at ]
Jumaat [ ju.ma. at ]
kaedah [ ka. e.dah ]
4. Huruf k yang sepadan dengan huruf ain sebagai penutup suku kata
tengah atau suku kata akhir boleh dilafazkan dengan dua cara,
iaitu (i) dengan bunyi hentian glotis, dan (ii) dengan bunyi geseran
rongga tekak bersuara [ ], contohnya:
Ejaan Sebutan
rakyat [ ra?.yat ] atau [ ra .yat ]
maklumat [ ma?.lu.mat ] atau[ ma .lu.mat ]
27. 5.Kata serapan yang berupa istilah agama atau yang berkaitan
dengan aktiviti agama Islam dilafazkan sesuai dengan bunyi asal
dalam bahasa sumber walaupun ditulis mengikut kaedah umum
ejaan Rumi:
Ejaan Sebutan
kadi [ qa.di ]
hadis [ ha.dith ]
Ramadan [ ra.ma.dan ]
tawaf [ ta.waf ]
6.Istilah agama Islam yang ditulis atau dieja mengikut kaedah
transliterasi huruf Arab kepada Rumi dilafazkan mengikut bunyi
asal seperti dalam bahasa sumber, contohnya:
Ejaan Sebutan
hadith [ ha.dith ]
isti’mal [ is.ti .mal ]
qunut [ qu.nut ]
28. Ejaan Kata Serapan daripada Bahasa Arab
Terdapat dua cara untuk mengeja kata serapan daripada
bahasa Arab dalam bahasa Melayu, iaitu:
• Kata umum daripada bahasa Arab yang sudah terserap atau
sebati dalam bahasa Melayu dieja dalam tulisan Rumi seperti
mengeja kata jati bahasa Melayu, sebagai contoh:
sahabat darurat hakim
izin kubur zat
sabar zalim
29. • Istilah daripada bahasa Arab boleh ditulis menggunakan kaedah
transliterasi huruf Arab ke tulisan Rumi, sebagai contoh:
hadith
kidhib
isti’mal
qunut
riya’
