1. Isala
Ontwikkelingen medisch
specialistische zorg in Nederland
Ed de Kluiver
2 oktober 2014

2. Ed de Kluiver
Lid maatschap Cardiologie Zwolle
Afdelingshoofd Cardiologie Isala
Lid onderhandelingscommissie Isala
Lid bestuur collectief Medisch Specialisten
Penningmeester NVVC en CVOI
Bestuursfuncties in private ondernemingen in
de zorg en research
Vaste adviseur Cardiologie RadboudUMC
Isala

3. Ontwikkelingen in de medisch
specialistische zorg in NL
• Introductie marktwerking
• Financiële omstandigheden
• Sociale ontwikkelingen
• Technologische ontwikkelingen
Isala

4. Marktwerking in Europa
Aandacht onroerend goed bedrijven
Concern en ketenvorming (1)
Isala
• Capio (Spanje, Frankrijk, Zweden)
• Fresenius, Rhön, Mediclin, (>50% privaat in Duitsland)
• General Health Group (49 acute hospitals in UK)
2006:
• Totaal overnames zorginstellingen in Europa: € 10 miljard
• Grootste beursgang Southern Cross Korian (UK): € 778 mln
Functiedifferentiatie (2)
• Klinik Kipfenberg GmbH Neurochirurgische und Neurologische
Fachklinik (D)
• Centre Cardio-Thoracique (F)
• ZNA Koningin Paola Kinderziekenhuis (B)

5. Marktwerking in Nederland
Wetgeving binnen Europa dwingt vrij verkeer
van diensten af.
Nederland en enkele andere Europese landen
uitzondering, marktwerking is de regel!
VWS
• Winstdeling
• Participatie private partijen
• Nieuwe marktregels (ACM)
Isala

6. Marktwerking in Nederland
• Concentratie van zorg:
• Introductie volumenormen
• Staffel afspraken verzekeraars
• Doelmatig gebruik kapitaalintensieve voorzieningen
• Dwingt tot inrichten autonome eenheden,
functiedifferentiatie en het leggen van focus
• Dwingt tot het maken van keuzes in de
productportfolio/casemix
Isala

7. Financiële ontwikkelingen
BKZ: max 1% groei vanaf 2015
Productiedaling curatieve zorg
• 4-6%
• Eigen risico?
• Vergrijzing?
• Tijdelijk effect?
Integrale tarieven 2015
Wet normering topinkomens
Isala

8. Financiële ontwikkelingen
Ontwikkelen MSB
• Vervallen toelatingsovereenkomsten
• Samenwerking(sovereenkomst)
• Mede eigenaar kapitaal intensieve
Isala
apparatuur (participatie)
• Invloed op bestuur
• Invloed op onderhandelingen

9. Financiële ontwikkelingen
Rol/stellingname verzekeraars
• Selectieve inkoop
• Concentratie en spreiding
• Substitutie
• Afbouwen capaciteit
• Doelmatig voorschrijven
• Veiligheidsmanagement
• Terugdringen onnodige ingrepen
Isala

10. Sociale ontwikkelingen
• Sociale ontwikkelingen
• Gebruik van internet en social media
• Postcode adherentie verschuift naar peergroups
•Reviews van zorginstellingen/dokters
•Focus op specifieke kenmerken.
• Zorg 2.0*
• P@tiënt 3.0*
Isala

11. Isala

12. Isala

13. Isala

14. Isala

15. Isala

16. Isala

17. Isala
Zorgwebmonitor

18. Isala

19. Isala
Zorgkaartnederland.nl

20. Isala
Zorgkaartnederland.nl

21. Isala
Zorgkaartnederland.nl

22. Isala
Independer.nl

23. Isala

24. Isala

25. Isala

26. Isala

27. Isala

28. Sociale ontwikkelingen
• >50% van de patiënten maakt keuze voor
Isala
instellingen/artsen op basis van vergelijkingen
• 1/3 van de online zorgconsumenten baseert zich
op mening van anderen
• Voor informatie worden websites bezocht en
voor emotionele support social media
• Online is bestaande verschijningsvorm patiënt
• De communicatie is 2-richtingsverkeer

29. Technologische ontwikkelingen
•Miniaturisering (nanotechnologie)
•Robotisering
•E-health
•Telemonitoring-Telediagnostics
•Toenemende rol van smartphones en tablet
PC’s (app’s)
•Bijzondere ICT ontwikkelingen
•Precisiegeneeskunde
Isala

30. Miniaturisering
Isala

31. Miniaturisering
Wireless microsensors
Isala

32. Robotisering
Binnen instellingen en thuis (smarthomes)
Isala

33. Isala

34. Isala

35. Isala

36. Isala

37. Toenemende rol van smartphones
Isala

38. Isala

39. Isala

40. Bewezen effectieve elementen van
web-based functionaliteit
• Educatie
• informatie over ziekte en gezondheid, behandeling, self-care
Isala
en psychosociale support
• Zelfmonitoring
• vitale signalen, questionnaires
• Feedback en informatie op maat
• Zelfmanagement training
• Communicatie met professional
• Communicatie met lotgenoten

41. Kunstmatige intelligentie
•Singulariteit
•ICT ontwikkelingen verlopen logaritmisch
Isala

42. Kunstmatige intelligentie: singulariteit
Isala

43. Isala

44. Patiënt centraal
Genetica
• bepalingen goedkoper en meer info
• direct-to-consumer genetic testing
Van intuïtieve geneeskunde en behandeling naar
precisiegeneeskunde
• get it right the first time benadering
• personalised, preventive and participatory medicine (diverse partijen
Isala
zijn betrokken)
Quantified self

45. Consequenties voor de zorg
De zorg zit in/staat aan de vooravond van een
Ingrijpende transitiefase
•Wijziging zorg
• Shift van crisis detectie naar behoud gezondheid
• Geïndividualiseerde benadering
•Wijziging stakeholders
• Patiënt wordt bepaler (P@tiënt 3.0)
• Verzekeraar wordt volger
•Wijziging positie/functie instelling*
•Wijziging functie professional*
Isala

46. Wijziging positie/functie instelling
• Meer ziekenhuiszorg thuis
• Keten van fysieke instellingen binnen een elektronisch
netwerk (internet wordt virtuele voordeur)
• Spoedeisende hulp wordt mobiele unit, ambulance heeft:
• meer diagnostische functies
• groter therapeutisch arsenaal
• Concentratie complexe/kapitaal intensieve zorg in (minder)
grote instellingen
• Ontstaan virtuele ziekenhuizen
Isala

47. Wijziging rol professional
• Andere rode lamp functie
• minder handvaardigheid (minder invasief)
• hoge graad van specialisatie
• van gezaghebbende kennisbron naar sparring
partner
• losgekoppeld van beton
• internationalisering
• nieuwe functies
• bv digitale spreekuur voorbereider
Isala

48. Wat wil de (ambulante) patiënt?
Zorg
• Betrouwbare informatiebronnen
• Zorg dicht bij huis
• Hoog service niveau
• Veilige omgeving
• Goede bejegening
• Laagdrempelige expertise
• Keuzebegrip
Isala

49. Strategische keuzes
• Centraal en Decentraal
• Partnerships of volledig eigen
• Regionaal of Landelijk
• E-platform of traditioneel zorgaanbod
• Technologische innovatie
Isala

50. Isala
Dank u