1. Χρονολογικός πίνακας
Επίπεδο / Εργαλείο: έκτη τάξη δημοτικού / (Word)
Στόχοι: να ταξινομήσουν χρονολογικά τα σπουδαιότερα γεγονότα της
ελληνικής επανάστασης με σκοπό την καλύτερη αφομοίωση και αξιολόγηση της
πληροφορίας, να εισάγουν σε πίνακα τα δεδομένα –γεγονότα αφού πρώτα τα
επισημάνουν με το ειδικό εργαλείο επισήμανσης, να σχεδιάσουν τον πίνακα και
να εξοικειωθούν με τις ιδιότητες και τη μορφοποίησή του
Προαπαιτούμενες γνώσεις: εξοικείωση με βασικά εργαλεία μορφοποίησης και
λειτουργίες του κειμενογράφου
Μεθοδολογία: σε πρώτη φάση τα παιδιά συνεργάζονται για την επισήμανση των
κυριοτέρων γεγονότων από ένα γενικότερο πλαίσιο πληροφοριών, στη συνέχεια
ακολουθεί ο σχεδιασμός του πίνακα και αναζητούνται λύσεις σε ότι αφορά στην
εισαγωγή και τη μορφή των δεδομένων αλλά και τη γενικότερη μορφοποίηση
του πίνακα με σκοπό την αποτελεσματικότερη αφομοίωση της πληροφορίας
2. Γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821
Στο κείμενο που ακολουθεί αναφέρονται τα
σημαντικότερα γεγονότα (πολιτικά και στρατιωτικά)
που συνέβησαν από την έναρξη της επανάστασης το
1821 μέχρι το 1829. Επισημάνετε τα γεγονότα αυτά
στο κείμενο και στη συνέχεια αντιγράψτε τα σε έναν
πίνακα, με χρονολογική σειρά.
Η Επανάσταση του 1821 άρχισε στις 25 Μαρτίου, όταν ο Παλαιών Πατρών Γερμανός
ευλόγησε τα όπλα των αγωνιστών και ύψωσε την επαναστατική σημαία. Η τουρκική
αντίδραση ήταν σφαγές, διωγμοί και βασανιστήρια, έχοντας απώτερο στόχο να κάμψει
το ηθικό των Ελλήνων. Έτσι απαγχονίστηκε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Γρηγόριος ο
Ε΄. Πρώτη επαναστάτησε η Πελοπόννησος και ακολούθησαν Ύδρα, Σπέτσες, Ψαρά,
Στερεά Ελλάδα, Θεσσαλία, Μακεδονία. Τον πρώτο χρόνο ελευθερώθηκε η Καλαμάτα,
υψώθηκε το λάβαρο της Επανάστασης, δόθηκαν οι μάχες στο Βαλτέτσι, στην Τρίπολη,
στην Αλαμάνα, στο Χάνι της Γραβιάς, στα Βρυσάκια της Εύβοιας, στα Βασιλικά και
κάηκε η τουρκική φρεγάτα στην Ερεσό. Τον ίδιο χρόνο έγινε στην Επίδαυρο και η
πρώτη Εθνοσυνέλευση. Το 1822 προσχώρησε στην Επανάσταση η Χίος, η οποία
πλήρωσε το τόλμημά της με την ολοκληρωτική καταστροφή της που διέταξε ο
Σουλτάνος και εκτέλεσε ο Καρά Αλής. Για τους Χιώτες εκδικήθηκε ο Κανάρης,
καίγοντας τη ναυαρχίδα και την υποναυαρχίδα του τουρκικού στόλου, σκοτώνοντας
τον Καρά Αλή και 3600 Τούρκους. Στις 25 Ιουλίου 1822 σημειώθηκε μία ακόμα
μεγάλη νίκη των Ελλήνων, όταν ο Κολοκοτρώνης παρέσυρε τη στρατιά των 30.000
ανδρών του Δράμαλη στα Δερβενάκια και τους κατατρόπωσε. Το 1823 έγινε στο
Άστρος, η δεύτερη Εθνοσυνέλευση.
Τον επόμενο χρόνο, το 1824, ο Σουλτάνος ζήτησε τη βοήθεια της Αιγύπτου. Ο
τουρκικός και αιγυπτιακός στόλος κατέπνιξαν την Επανάσταση στην Κρήτη, την
Κάσο και τα Ψαρά όπου και έσφαξαν τους περισσότερους κατοίκους του νησιού. Στις
20 Αυγούστου του 1824 δόθηκε μια από τις μεγαλύτερες ναυμαχίες στον κόλπο του
Γέροντα. Τα επόμενα χρόνια (1825-1826), ο Σουλτάνος ανακατέλαβε μέρος της
Πελοποννήσου, με τη βοήθεια του Ιμπραήμ. Σημαντικές μάχες ήταν στο Κρεμμύδι
(Φεβρουάριος 1825), στη Σφακτηρία (Μάρτιος 1825) και η μάχη στο Μανιάκι (Μάιος
1825), όπου σκοτώθηκε ο Παπαφλέσσας. Στις 25 Απριλίου 1825 άρχισε η πολιορκία
του Μεσολογγίου, η οποία τελείωσε στις 11 Απριλίου του 1826 μετά την ηρωική έξοδο
των εξαντλημένων από την πείνα κατοίκων. Τον ίδιο μήνα, κατά την πολιορκία της
Ακρόπολης από τον Κιουταχή, ο Καραϊσκάκης θα χάσει τη ζωή του στο Φάληρο. Το
1827, μετά τη ναυμαχία στο Ναυαρίνο, όπου μαζί με τους Έλληνες πολέμησαν και οι
Μεγάλες Δυνάμεις, άρχισε η σταδιακή αποχώρηση των Τούρκων από την Ελλάδα. Τον
ίδιο χρόνο γίνεται και η τρίτη Εθνοσυνέλευση στην Τροιζήνα που εκλέγει κυβερνήτη
τον Ιωάννη Καποδίστρια. Η ανεξαρτησία του Ελληνικού Κράτους επισημοποιήθηκε
στις 10 Μαρτίου του 1829, με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου. Λίγους μήνες μετά
δίνεται η τελευταία μάχη της επανάστασης στην Πέτρα της Βοιωτίας.
3. Γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821
Στο κείμενο που ακολουθεί αναφέρονται τα
σημαντικότερα γεγονότα (πολιτικά και στρατιωτικά)
που συνέβησαν από την έναρξη της επανάστασης το
1821 μέχρι το 1829. Επισημάνετε τα γεγονότα αυτά
στο κείμενο και στη συνέχεια αντιγράψτε τα σε έναν
πίνακα, με χρονολογική σειρά.
Η Επανάσταση του 1821 άρχισε στις 25 Μαρτίου, όταν ο Παλαιών Πατρών Γερμανός
ευλόγησε τα όπλα των αγωνιστών και ύψωσε την επαναστατική σημαία. Η τουρκική
αντίδραση ήταν σφαγές, διωγμοί και βασανιστήρια, έχοντας απώτερο στόχο να κάμψει
το ηθικό των Ελλήνων. Έτσι απαγχονίστηκε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Γρηγόριος ο
Ε΄. Πρώτη επαναστάτησε η Πελοπόννησος και ακολούθησαν Ύδρα, Σπέτσες, Ψαρά,
Στερεά Ελλάδα, Θεσσαλία, Μακεδονία. Τον πρώτο χρόνο ελευθερώθηκε η Καλαμάτα,
υψώθηκε το λάβαρο της Επανάστασης, δόθηκαν οι μάχες στο Βαλτέτσι, στην Τρίπολη,
στην Αλαμάνα, στο Χάνι της Γραβιάς, στα Βρυσάκια της Εύβοιας, στα Βασιλικά και
κάηκε η τουρκική φρεγάτα στην Ερεσό. Τον ίδιο χρόνο έγινε στην Επίδαυρο και η
πρώτη Εθνοσυνέλευση. Το 1822 προσχώρησε στην Επανάσταση η Χίος, η οποία
πλήρωσε το τόλμημά της με την ολοκληρωτική καταστροφή της που διέταξε ο
Σουλτάνος και εκτέλεσε ο Καρά Αλής. Για τους Χιώτες εκδικήθηκε ο Κανάρης,
καίγοντας τη ναυαρχίδα και την υποναυαρχίδα του τουρκικού στόλου, σκοτώνοντας
τον Καρά Αλή και 3600 Τούρκους. Στις 25 Ιουλίου 1822 σημειώθηκε μία ακόμα
μεγάλη νίκη των Ελλήνων, όταν ο Κολοκοτρώνης παρέσυρε τη στρατιά των 30.000
ανδρών του Δράμαλη στα Δερβενάκια και τους κατατρόπωσε. Το 1823 έγινε στο
Άστρος, η δεύτερη Εθνοσυνέλευση.
Τον επόμενο χρόνο, το 1824, ο Σουλτάνος ζήτησε τη βοήθεια της Αιγύπτου. Ο
τουρκικός και αιγυπτιακός στόλος κατέπνιξαν την Επανάσταση στην Κρήτη, την
Κάσο και τα Ψαρά όπου και έσφαξαν τους περισσότερους κατοίκους του νησιού. Στις
20 Αυγούστου του 1824 δόθηκε μια από τις μεγαλύτερες ναυμαχίες στον κόλπο του
Γέροντα. Τα επόμενα χρόνια (1825-1826), ο Σουλτάνος ανακατέλαβε μέρος της
Πελοποννήσου, με τη βοήθεια του Ιμπραήμ. Σημαντικές μάχες ήταν στο Κρεμμύδι
(Φεβρουάριος 1825), στη Σφακτηρία (Μάρτιος 1825) και η μάχη στο Μανιάκι (Μάιος
1825), όπου σκοτώθηκε ο Παπαφλέσσας. Στις 25 Απριλίου 1825 άρχισε η πολιορκία
του Μεσολογγίου, η οποία τελείωσε στις 11 Απριλίου του 1826 μετά την ηρωική έξοδο
των εξαντλημένων από την πείνα κατοίκων. Τον ίδιο μήνα, κατά την πολιορκία της
Ακρόπολης από τον Κιουταχή, ο Καραϊσκάκης θα χάσει τη ζωή του στο Φάληρο. Το
1827, μετά τη ναυμαχία στο Ναυαρίνο, όπου μαζί με τους Έλληνες πολέμησαν και οι
Μεγάλες Δυνάμεις, άρχισε η σταδιακή αποχώρηση των Τούρκων από την Ελλάδα. Τον
ίδιο χρόνο γίνεται και η τρίτη Εθνοσυνέλευση στην Τροιζήνα που εκλέγει κυβερνήτη
τον Ιωάννη Καποδίστρια. Η ανεξαρτησία του Ελληνικού Κράτους επισημοποιήθηκε
στις 10 Μαρτίου του 1829, με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου. Λίγους μήνες μετά
δίνεται η τελευταία μάχη της επανάστασης στην Πέτρα της Βοιωτίας.