3. ∆ΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ Σ∆ ΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ Τ Ν
ΧΡΟΝ Ν
ΥψηλάΥψηλάΧαµηλά1797
ΘερµίδεςΛίπηΠρωτεΐνεςΥδατάνθρακεςΈτος
ΧαµηλέςΧαµηλάΥψηλά1864
???Σήµερα
<10%
κορεσµέν
ο
10-20%Ανάλογα µε τη
∆ιατροφική
εκτίµηση του ασθενή
1994
<30%0,8gr/Kg55-60%1986
<10%
κορεσµέν
ο
12-20%50-60%1979
35%20%45%1971
Φυσιολογικές37%19%43%1950
Φυσιολογικές45%17%38%1940
4. Υ∆ΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ – ΣΑΚΧΑΡ ∆ΗΣ
∆ΙΑΒΗΤΗΣ
Τόσο η ποσότητα όσο και το είδος του
υδατάνθρακα επηρεάζουν τα µεταγευµατικά
επίπεδα γλυκόζης
Σακχαρόζη δεν αυξάνει σε µεγαλύτερο βαθµό την
γλυκαιµία σε σχέση µε ισοθερµιδικά ποσά αµύλου
(λίπος)
Η σακχαρόζη δεν χρειάζεται να αποκλεισθεί από το
διαιτολόγιο του διαβητικού, ωστόσο καλό είναι να
αναπληρώνεται µε άλλες πηγές υδατανθράκων, αν
όχι να χορηγείται ινσουλίνη ή κατάλληλη
φαρµακευτική αγωγή
5. Υ∆ΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ – ΣΑΚΧΑΡ ∆ΗΣ
∆ΙΑΒΗΤΗΣ
Οι ασθενείς ωφελούνται (καλύτερο γλυκαιµικό
έλεγχο) όταν:
- Ελέγχουν τους υδατάνθρακες (µέτρηση
υδατανθράκων, ισοδύναµα, εµπειρία κ.ά) τόσο σε
ατοµικό ή όχι επίπεδο (ελάχιστες γνώσεις) – (ίσης
σηµασίας όλες οι µέθοδοι)
- ∆ιατροφική εκπαίδευση (σχέση υδατανθράκων –
µεταγευµατική επίδραση γευµάτων) & Σχεδιασµός
γευµάτων (επιλογές τροφών)
6. ΜΕΤΡΗΣΗ Υ∆ΑΤΑΝΘΡΑΚ Ν -
ΙΣΟ∆ΥΝΑΜΑ
Η µέτρηση υδατανθράκων είναι µία
µέθοδος υπολογισµού των
γραµµαρίων των υδατανθράκων. Η
µέθοδος αυτή έχει ως στόχο να κάνει
την καθηµερινότητα πιο εύκολη.
1 Ισοδ. υδατανθράκων = 15 γραµµάρια υδατανθράκων
7. ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟΣ ∆ΕΙΚΤΗΣ
Ο γλυκαιµικός δείκτης (Γ∆) επιτρέπει την
ταξινόµηση των τροφών, βασισµένος στην
µεταγευµατική απάντηση της γλυκόζης του
αίµατος, σε σύγκριση µε το λευκό ψωµί ή
γλυκόζη στο οποίο προσδίδουµε την τιµή 100.
Ο γλυκαιµικός δείκτης αποτελεί ένα ακόµη
βοηθητικό εργαλείο για την καλύτερη επιλογή
των τροφών
Γ∆ όταν έχει τιµή 1-55, Μέτριου Γ∆ 56-69, Γ∆ 70-100.
ΦΙ,Φρουκτόζη,Λακτόζη,Λίπος τείνουν
να υπεργλυκαιµία
8. Υ∆ΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ – ΣΑΚΧΑΡ ∆ΗΣ
∆ΙΑΒΗΤΗΣ
Οι ασθενείς ωφελούνται (καλύτερο γλυκαιµικό
έλεγχο) όταν:
Υπάρχει έστω και µία µέτρια χρήση – εξάσκηση
όσον αφορά τον Γ∆ και το ΓΦ σε σχέση µε το
σύνολο µόνο των υδατανθράκων
Κατανάλωση τροφίµων µε χαµηλό γλυκαιµικό
δείκτη, αν και µπορεί να µειώσει την µεταγευµατική
υπεργλυκαιµία, δεν υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις
µακροπρόθεσµου οφέλους ώστε να συστήνεται µια
δίαιτα µε χαµηλό γλυκαιµικό δείκτη σαν την κύρια
στρατηγική στον σχεδιασµό των γευµάτων και την
επιλογή των τροφίµων
9. Υ∆ΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ ΚΑΙ
ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ
Οι ετικέτες τροφίµων µπορούν να µας
βοηθήσουν στον υπολογισµό των
υδατανθράκων της συγκεκριµένης µας επιλογής
Αρκεί να διαιρέσουµε τα γραµµάρια των
υδατανθράκων της µερίδας µας µε τον αριθµό 15
(ισοδύναµο υδατανθράκων) ώστε να
καθορίσουµε τα ισοδύναµα της συγκεκριµένης
µερίδας
π.χ εάν 1 bar δηµητριακών περιέχει 22,5γρ. υδατ.,
αυτό σηµαίνει ότι περιέχει 22,5/15 = 1,5 ισοδ.
υδατ.
10. ΑΝΘΕΚΤΙΚΟ ΑΜΥΛΟ / ΤΡΟΦΙΜΑ ΥΨΗΛΗΣ
ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΑΜΥΛΟΖΗ
Τα τρόφιµα που περιέχουν ανθεκτικό άµυλο
(άµυλο το οποίο φυσιολογικά εγκλείεται σε
ανέπαφες κυτταρικές δοµές ή άµυλο το οποίο έχει
τροποποιηθεί κατά την επεξεργασία και δεν
µεταβολίζεται ενζυµικώς) ή τρόφιµα υψηλής
περιεκτικότητας σε αµυλόζη όπως για
παράδειγµα το ειδικώς τροποποιηµένο άµυλο
καλαµποκιού, είναι πιθανόν να µεταβάλλουν
ευεργετικά την µεταγευµατική απάντηση, να
συµβάλλουν στην πρόληψη υπογλυκαιµίας και στη
µείωση υπεργλυκαιµίας. ∆εν έχουν όµως
δηµοσιευθεί µακροχρόνιες έρευνες που να
υποστηρίζουν την αξία και τα θετικά αποτελέσµατα
11. Άτοµα που υποβάλλονται σε εντατική
ινσουλινοθεραπεία, θα πρέπει να
προσαρµόζουν τις προγευµατικές δόσεις
ινσουλίνης µε βάση την περιεκτικότητα των
γευµάτων σε υδατάνθρακες (εύρεση
ινσουλίνης / υδατ.–εξατοµίκευση)
Τα άτοµα που λαµβάνουν σταθερές
ηµερήσιες δόσεις ινσουλίνης θα πρέπει να
είναι συνεπή στις καθηµερινές προσλήψεις
υδατανθράκων
ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ Υ∆ΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ
12. ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ
Υ∆ΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ
Ο υπολογισµός της προγευµατικής δόσης
προϋποθέτει άριστη εκπαίδευση επάνω στις
οµάδες τροφίµων και ιδιαίτερα στα ισοδύναµα
υδατανθράκων
Οι τροφές που περιέχουν υδατάνθρακες θα
πρέπει να καταµερίζονται σε 3 κύρια γεύµατα
και σε 3 ενδιάµεσα γεύµατα (snacks).
Κατάλληλη και εξατοµικευµένη επιλογή των
snacks
13. ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ
Υ∆ΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ
Σύµφωνα µε τις συστάσεις της ADA (2006), οι
υδατάνθρακες θα πρέπει να αποτελούν:
Ενήλικες 45-65% των ηµερήσιων
προσλαµβανόµενων θερµίδων
Παιδιά & έφηβοι 55-60% των ηµερήσιων
προσλαµβανόµενων θερµίδων
Τα ποσοστά αυτά εξατοµικεύονται ανάλογα µε:
τις ώρες και το ωράριο εργασίας
τον τύπο, την δράση και την διάρκεια της ινσουλίνης
το χρόνο λήψης των γευµάτων
καθώς και την φυσική δραστηριότητα του ατόµου.
14. Οµοφωνία επιστηµόνων, ADA (2008),
Η πρόσληψη υδατανθράκων και
µονοακόρεστων λιπαρών οξέων θα πρέπει
να παρέχει το 60 -70 % της ενεργειακής
πρόσληψης. στόσο, το µεταβολικό
προφίλ και η ανάγκη για απώλεια βάρους
θα πρέπει να λαµβάνεται υπόψη όταν θα
καθορίζεται η περιεκτικότητα της δίαιτας σε
µονοακόρεστα λιπαρά οξέα
Η ηµερήσια πρόσληψη υδατανθράκων δεν
θα πρέπει να είναι µικρότερη από
130γρ/ηµέρα
ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ
Υ∆ΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ
15. Υ∆ΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ ΣΤΟΝ ΣΑΚΧΑΡ ∆Η
∆ΙΑΒΗΤΗ
ΣΥΝΟΨΙΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ…………....
∆ιαιτητικό πλάνο πλούσιο σε φρούτα, λαχανικά,
όσπρια, γάλα κ.τ.λ
Έλεγχος της πρόσληψης υδατανθράκων
Χρήση του Γ∆
Η σακχαρόζη δεν χρειάζεται να αποκλεισθεί,
ωστόσο καλό είναι να αναπληρώνεται µε
άλλες πηγές υδατανθράκων
ADA, 2008
16. ΓΛΥΚΑΝΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ
Οι Γλυκαντικές Ουσίες αποτελούν ενώσεις, οι
οποίες αποδίδουν γλυκιά γεύση έχοντας
καθόλου ή λιγότερες θερµίδες σε σχέση µε τη
ζάχαρη. Οι ενώσεις αυτές µπορεί να είναι:
1. Ολιγοσακχαρίτες ή πολυσακχαρίτες
2. Αµινοξέα ή Πρωτεΐνες
3. Πολυσθενείς αλκοόλες (πολυόλες)
4. Μικρές µοριακές δοµές
17. ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΓΛΥΚΑΝΤΙΚ Ν ΟΥΣΙ Ν
Γλυκαντικές ουσίες που είναι πηγές
ενέργειας: Φρουκτόζη, πολυόλες (σορβιτόλη,
µανιτόλη, ξυλιτόλη κ.τ.λ)
Συνθετικές ενώσεις: ασπαρτάµη, σακχαρίνη,
acesulfame k, σουκραλόζη, νεοτάµη,
κυκλαµικά, Alitame
Μη συνθετικές ενώσεις από φυσικές πηγές:
stevia, θαυµατίνη
18. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΓΛΥΚΑΝΤΙΚ Ν
ΥΛ Ν ΣΤΟ Σ∆
∆εν αυξάνουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίµα γιατί:
1. ∆εν διασπώνται στον οργανισµό – ∆εν
αποδίδουν υδατάνθρακες
2. Έχουν πολύ µεγάλη γλυκύτητα εποµένως
απαιτείται πολύ µικρή ποσότητα
3. Ακόµα και αυτές που διασπώνται στον
οργανισµό απορροφούνται µερικώς
4. Αποτελούν όπλα για την καταπολέµηση της
παχυσαρκίας
19. ΦΡΟΥΚΤΟΖΗ ΚΑΙ ∆ΙΑΒΗΤΗΣ
Πλεονεκτήµατα Φρουκτόζης έναντι ζάχαρης
1. Μεγαλύτερη γλυκαντική ισχύς από την κοινή ζάχαρη
και Γ∆
2. Με ποσότητα, το ίδιο γλυκαντικό αποτέλεσµα
3. Επί ίσης ποσότητας πρόσληψης µε την κοινή
ζάχαρη µικρότερες υπεργλυκαιµικές αιχµές και
µικρότερα επίπεδα µεταγευµατικές ινσουλιναιµίας
Μειονεκτήµατα Φρουκτόζης έναντι ζάχαρης
1. Επί µεγάλης ποσότητας πρόσληψης, πρόκληση
δυσλιπιδαιµίας
Συστάσεις 2004, 2006, 2008 Η φρουκτόζη δεν συνιστάται ως
γλυκαντικός παράγοντας στην δίαιτα των διαβητικών
