SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  18
Télécharger pour lire hors ligne
lijkdievolgensdezeregeringookzijn,alsdieresulteren
2                                                               infinanciëleoogkleppenzoudatweleensonbedoeldete-
                                                                genkrachtenkunnenlosmaken,zoalsbijvoorbeeldeen
Rapportcommissie-Brouwer-Korf                                  hausseaanWikiLeaks.Proefballonnen,aldannietdoor-
                                                                spektmetbadinerendemetaforenoverfabricagevanwor-
Aandeordeishetbeleidsdebatoverderolvandeover-        sten,zoudenmaarzoeffectenvandetovenaarsleerling
heidbijdigitaledataverwerkingen-uitwisselinginhet        kunnenkrijgen.
kadervanhetrapportvandecommissie-Brouwer-Korf.                Hetdenkenendoenindedigitalesamenlevingken-
                                                                merktzichnaardeopvattingvandePartijvandeArbeid
Devoorzitter:                                                  doordisbalanstussenoverheideninstantiesenerzijdsen
IkheetdeministervanBinnenlandseZakenenKonink-           deindividueleburgeranderzijds.Naastditeendimensio-
rijksrelatiesendestaatssecretarisvanVeiligheidenJusti-   nalesudokudenkenismeercryptogramachtigeverbeel-
tievanhartewelkomindeEersteKamer.                        dingaandemachthoognodigvoorhetkunnengrijpen
   HetwoordisaanmevrouwTan.                                vangebodenkansen.Vooreenbewegingvanonderop
                                                                isimmersnodigdatdeburgermeerempoweredwordt
Deberaadslagingwordtgeopend.                                 dooreenbeterbesefvankansenenrisico's,gevoeddoor
                                                                meertransparantieindeinformatiedaarover.Geenbe-
                                                                zuinigingsoogkleppendus,maarjuistruimbaanvoorde
                                                                WOB!
MevrouwTan(PvdA):                                                 Hetparlementheefthierbijeenvoortrekkersrol,gese-
Mijnheerdevoorzitter.Dezerdagendraaitindebiosco-        condeerddoorgroepenuitdesamenlevingzoalsBitsof
pendedocumentaireInsideJobvanCharlesFerguson.            Freedom,PrivacyFirstenAmbtenaar2.0.Naastinforma-
Defilmgaatoverdeeconomischecrisisdieinhetvoor-        tieoverwetgevingenoverheidsprojectenmetinbegrip
jaarvan2008indeVerenigdeStatenbegondoorhetin-         vandieovergegevensbestandenisomtebeginnenmeer
stortenvanbankenalsBearStearnsenLehmanBrothers.         bewustzijn,kenniseninformatienodigoverhetgeenaan
Uiteindelijkhebbendebankierszichmetmiljoenendol-         gegevensisverzameldoverindividueleburgersenhoe
larsverrijkttenkostevanmiljoenengewonemensen.Hun        daarmeewordtomgegaan.Ookdaarvoorzaldeoverheid
invloedreikttotindehoogstekringenvandeoverheiden      uitdekarrensporenvanhetsudokudenkenmoetentreden
dewetenschappelijkewereld.HooglerarenEconomievan           enmeerrechter-naastlinkerhersenhelftmoetenaanspre-
HarvardenColumbiaUniversitybrengenvoorhenposi-           ken.Watishieropdevisievanderegering?
tieverapportenuittegenextreemhogehonoraria.Totop            Immers,naastdeongekendekansendiededigitalise-
dedagvanvandaaglukthetdeoverheidnietgreeptekrij-     ringdesamenlevingtebiedenheeft,zijneruiteraardook
genopdefinanciëlesector:nietopdebonuspraktijkenen      netzoveelingrijpenderisico's.IndeVolkskrantvan7 mei
nietopderest.In2008publiceerdeJeroenSmithetont-       stondhetartikelSpioninjebroekzakvanSanderHeijne.
hullendeenschokkendeverhaaloverdedeconfiturevan          DeDuitsepoliticusMalteSpitzkosttehetdenodigemoei-
ABNAMROinDeProoi.VergelekenbijInsideJobisdat        te,allegegevenstebemachtigendiehettelecombedrijfT-
kwantitatiefgezienquaimpactkinderspel,maarinhoude-        Mobileoverhemheeftopgeslagen.Aandehandvandie
lijkgezienishetinovertreffendetrapmeervanhetzelfde.    gegevenswaszijnhelelevenvolledigtereconstrueren.
Istegendezepraktijkennogenigkruidgewassen?               DetussenkopinditartikelluiddeBijOrwellwistalleende
    Dewestersewereldheeftwellichtnogwattelerenvan      overheidalles.
zogenaamdederdewereldlandenzoalsChinaofdelanden               OnlangszijnindeNederlandsepersverontrustende
vandeArabischelente,inplaatsvanhetgebruikelijkarro-    berichtenverschenenoverdewijzewaaropbijvoorbeeld
gantevingertjeteheffenrichtingsamenlevingendienog       TomTomenKPNmetinhunbestandenopgeslagengege-
hetnodigetegaanhebbenvoorzedeverhevenWester-          vensomgaan.Hoeheeftonzeoverheidhettoezichtopbe-
sestandaardenbereiken.Metbehulpvannieuwemedia            drijvenenderechtenvanburgersopinzicht,controleen
blijkenburgersvandielandenimmersdekanstegrijpen        toegangtotopslagvaneigenpersoonsgegevensgewaar-
voorhetvanonderopaanhetwankelenbrengenvange-           borgd?Kanderegeringdaareenvisieopgeven?
vestigdedictaturen.Nieuwemediaalsvehikelvoordemo-            IndeVerenigdeStatenhebbendesenatorenJohnKer-
cratisering,alsremedietegenoligarchieënvangevestig-       ryvanMassachusettsenJohnMcCainvanArizonavan
deregimesbestaandeuitoldboysnetworksàladeInside       deDemocratischerespectievelijkdeRepublikeinsepar-
JobvanManhattan?                                              tijeeninitiatiefwetsvoorstelingediendvoordeprivacybe-
    Daariswelmoedvoornodig,eenstemeeralsdeopen-       schermingvanconsumentenopinternet.Allecommotie
heidenopenbaarheidvanbovenafaanbandenworden              tenspijtrondeenmeerderheidindeEersteKamervoor
gelegd.IndeNederlandseverhoudingenvergtheteenac-        decoalitieofnietendegevolgendaarvanvoorditkabi-
tieveopstellingvanbevolkingenpolitiek.Nogonlangs         net,ishettochgenoegzaambekenddatdepositievande
heeftministerDonnerbijdedagvoordepersvrijheidde        Amerikaansesenaatvaneengansandereordeisdandie
journalistiekewereldweereensdekastopgekregen–dat       inhetNederlandsebestel.Deporteevanditbipartieteini-
wasnietvoorheteerst–doorbeperkingenopdeWOBuit        tiatiefdoorsenatorenvandezestatuurissignificantvoor
kostenoverwegingenaantebevelenendaarvoorooknog           depolitiekeladingdiedezekwestieindeVerenigdeSta-
eenbeleefdapplausjetekrijgenopdeDagvandepers-         tenkrijgt.Hetwetsvoorstelverplichtbedrijventot:bevei-
vrijheid.Eenkunststukje,metdaarnaooknogveelpubli-       ligingvangegevens,hetinlichtenvanconsumentendat
citeitachterafvandiezelfdejournalistendiealsnogkritiek   hungegevenswordenopgeslagenmeteenopt-outmo-
indemedianaarvorenbrachten.                                gelijkheid,eenopt-inverplichtingbijgevoeligegegevens
    Maarderegeringdoeteronsinzienswelgoedaan,          alsovermedischezakenofreligie,hetbiedenvandemo-
zichzelftebehoedenvoorhetzichingraveninhetuitge-       gelijkheidaandeconsumentvantoegangtotencorrectie
sletenkarrenspoorvandebezuinigingen.Hoenoodzake-          vandiensverzameldegegevens,hetbiedenvandemoge-




                                                                 17 mei 2011
EersteKamer          Rapportcommissie-Brouwer-Korf             EK27                                               27-2-2
Tan

lijkheidaandeconsumentomteverzoekentothetstop-          meetingaandateenstrevenvan70%foutlozeregistratie
zettenvanhetverzamelenofdistribuerenvangegevens           nietwerdgehaald,zonderdatbekendwashoeveelhetre-
enhetbeperkenvanhetverzamelenvaninformatieover           ëlefoutpercentagedanwelbedroeg.Dezefoutenkunnen
eenindividutothetbenodigdevooreenspecifieketrans-        burgersenormeoverlastbezorgen.Hoebeschermtenon-
actievooreenspecifiekeperiode.                               dersteuntdeoverheidhaarburgershierin?
    Ishetnietdehoogstetijddatderegeringdewetgeving        DeWRRverkennendestudienr.47Rolverdelingtus-
rondidentiteitsmanagementterhandneemt:deafbake-            senOverheidenBurgerbijBeschermingvanIdentiteit
ningvanrechtenenplichtentussenindividueneninstan-        doorJelleAttemaenDaviddeNoodheeftdrieconclusies.
tiestenaanzienvanprofileringenprivacy?Watishierop       Teneerste,destellingdatprivacyeengepasseerdstati-
devisievanderegering?                                        onisvoorburgerswordtdoordeonderzoeksresultaten
    DekansendieWeb2.0aanburgersbiedtvoorhet             ontkracht.Tentweede,burgerswenseneenstrakkerere-
doorbrekenvanstructurenincombinatiemetrisico'svoor        gievandeoverheidophetgebruikvanhetburgerservi-
depersoonlijkelevenssfeerzijnevenzeeraandeordebij        cenummerinhetmaatschappelijkverkeer.Tenderde,res-
dedigitaliseringdoordeoverheidzelve.Wijgaannual-        pondentenwilleninzagehebbenineigenelektronische
lereerstinopdebeantwoordingvanonzeschriftelijkevra-      dossiers,zodatzegegevenskunnencorrigerenenkunnen
genindekabinetsbriefvan29 april.Vervolgensgaanwij        zienwiegegevensbewerkteninziet.Ditlaatstepunt,de
inopdeaanbevelingenvandeWRRendevooruitzichten           controleoverdetoegangtotdeeigengegevens,iszeer
voordetoekomst.                                                essentieel.
    Hetdossierwaarwehetvandaagoverhebben,istwee            VervolgenssteltdeWRRindeepiloogvanhetrapport
jaargeleden,in2009aandeTweedeKameraangeboden             datdeoverheidnietalleenverantwoordelijkisvoorhetei-
eneenjaarlateraandeEersteKamer.Defractievande         gengebruikvanICT,maarookvoordeontwikkelingvan
PartijvandeArbeidheeftonlangsbijschriftelijkevragen      deinformatiesamenlevinginzijnalgemeenheid,metin-
vanapril2011vierzeerrecentelijkverschenenrapporten        begripvandeinformatiemachtvanmondialespelersals
betrokken,tewetenDatabases.OverICT-beloftes,infor-        Google,FacebookenApple.Indereactievan29 april2011
matiehongerendigitaleautonomieenCheckin/Check            gaatderegeringnauwelijksinopdezerolenverantwoor-
uit.Digitaliseringvandeopenbareruimte,beidevanhet       delijkheidvandeoverheidenevenminopmogelijkevoor-
RathenauInstituut,iOverheidvandeWRRenhetrapport          nemensominhoudenvormtegevenaanhaarsysteem-
vandestaatscommissie-Thomassen(Staatscommissie                verantwoordelijkheid,terwijldeoverheidvoorhaarbur-
Grondwet2010,nr.67).                                          gersdientoptekomentenopzichtevandiegenoemde
    Indekabinetsbriefvan29 april2011geeftderegering      privatepartijen.Evenmingaatderegeringinopdevraag,
aan,separaattezullenreagerenophetWRR-rapportdat          dieweookschriftelijkgesteldhebben,overhetdilemma
inderdaadpasop15 maartjongstledenaandeminister            zoalsgeformuleerddoorJohnNaughtoninhetdagblad
vanBZKisaangeboden.Nietteminwilderegeringwel             theGuardian:LivewiththeWikiLeakableworldorshut
verschillendehoofdzakenuitdatrapportindekabinetsre-       downthenet,it'syourchoice.
actievan29 aprilbehandelen.                                      Nietsvandatal,deregeringvolstaatinhetslotvande
    Dekabinetsreactiealstotaaloverziende,isdePvdA-        reactiemeteenophandenzijndemeldplichtdatalekken
fractievooralgetroffendoorhetgebrekaanurgentiebe-         endeconstateringdatGooglezoekopdrachtengeendeel
wustzijndatdaaruitnaarvorenkomt,zekerafgezettegen        uitmakenvandetelecommunicatieverkeersgegevens.Dit
deteneurindezojuistgenoemderapporten.Despeech            wekteenstemeerbevreemdingafgezettegendepublie-
waarmeeministerDonnerhetWRR-rapportinontvangst             keophefdiebijvoorbeeldisontstaandoordegenoemde
nam,waszoalsgebruikelijkspitsvondig,maarerwasin-         praktijkenvanTomTomenKPNmethetdoorspelenvan
houdelijkhelaassprakevaneensoortgelijkgebrekaande        gegevens.Kanderegeringdanhierennu,inditplenaire
volgensonsbenodigdeurgentie.                                  debat,hiereenuiteenzettingovergeven?
    HethoofdrapportvandeWRRmetdetiteliOverheid              Opdiverseplaatsenwordtindekabinetsreactieinge-
signaleertimmersdatdefactoenbijnaongemerktsa-            gaanopdeafwegingtussenveiligheidenprivacy,uit-
menhangendeinformatiestromenhetkaraktervande                mondendindeconclusiedateenzorgvuldigeafweging
overheiddomineren,waarmeenieuwemogelijkheden,                plaatsvindtopbasisvanevenwichtigeregelingenmetvol-
maarookafhankelijkhedenenkwetsbaarhedenvoorzo-             doendewaarborgen.Hoedenktderegeringechterover
weldeoverheidalshaarburgersontstaan.Ditgebeurt           derecentebevindingenmetdeopslagvanbiometrische
terwijlindedagelijksepraktijkallerminstvanuiteensa-      gegevens,ietswaaraandeTweedeKamerzohaarconclu-
menhangendevisiewordtbestuurd,maaroverheidsini-             siesheeftverbonden,enoverdesteekproefvanhetCBP
tiatieventotdigitaliseringmetbijbehorendeinformatie-        naardegegevensuitwisselingtussenopsporingsdien-
stromenbinnendeverschillendesectorengeïsoleerdvan          stenentelecommunicatieaanbieders,waarbijhetnodige
elkaarwordenontwikkeld.DeWRRsteltdatdeoverheid           nietinordebleektezijn?Ditgeeftdeburgerstochgerede
alertdienttezijnopdekwaliteitvandeinformatie–kwali-   aanleidingtotgevoelensvanonbehagen?Graageenreac-
teitindezinvankarakter,betrouwbaarheid,kenbaarheid,       tie.
contextualiteitenherleidbaarheid–enopdeorganisa-             OmtebeginnenisnaardemeningvandePvdA-fractie
torischeinbeddingvaninformatiestromen.Openheiden            meerurgentiebewustzijnopzijnplaats,geletopdeschaal
transparantierichtingburgersisvolgensdeWRRnodig,          waaropdigitaliseringvandesamenlevinginmiddelsheeft
zodatzijinzichtkrijgeninwatoverhengeregistreerdisen    plaatsgevonden.ProfessorCorienPrins,lidvandeWRR,
ondersteuningbeschikbaarisindiencorrectienoodzake-          weesindeexpertmeetingindeEersteKamervanfebru-
lijkis.Ditlaatsteiseenzeeressentieelpunt.                ari2011opdeomstandigheiddatdedigitaliseringover
    Watisdereactievanderegeringopdeindeexpert-        meergaatdanlosseapplicaties.Erisvolgensprofessor
meetingindezeKamervanfebruarijongstledengesig-            Prinseengekoppelde,verketendeenvernetwerktewereld
naleerdefoutpercentagesinbestandenvanonderande-            ontstaan,waarindeburgerwordtgeconfronteerdmetwel
redeBelastingdienst?DeRekenkamergafindieexpert-          honderdorganisatiesbinnenééndossierwaarbijhijmoet




                                                                  17 mei 2011
EersteKamer          Rapportcommissie-Brouwer-Korf              EK27                                               27-2-3
Tan

aankloppenalserietsnietklopt.Eenonderzoekvanhet          overdeurgentiewaarmeedezevraagstukkenwordenin-
CBPnaardevraaginhoeveeldatabasesmensenzitten,             geschatenopgepakt.Dekabinetsreactievermeldtdetoe-
wijstuitdateenmaatschappelijkweinigactievepersoon          zeggingvandetoenmaligestaatssecretarisvanBZK,ge-
tochnogaltijdinzo'n250databaseszitenmaatschappe-         daanop13 oktober2010,datzijovertweejaarzalrap-
lijkactieveindividuenzoalswijwelin1000,1500ofzelfs      porterenoverdemogelijkheidomtekomentoteenover-
meerdatabases,waardusnogeenszo'nhonderdorgani-            koepelendbeoordelingskader.injuli2007heeftdezelfde
satiesachterzitten.                                             staatssecretarisbijdebehandelingvandeWetinzakehet
    Dekabinetsreactienoemteenverkennendonderzoek             bsnindeEersteKamereenevaluatietoegezegdovervier
naarhetaantaloverheidsdatabaseswaarindeNeder-               jaar,datisdusjuli2011.Dieevaluatiebetreftdusookhet
landseburgergeregistreerdstaat,eenonderzoekvan              toegezegdeservicepuntmetdoorzettingsmachtvoorbur-
2009,datgeenbetrouwbareschattingkongeven.Waar-             gers.Opwelkewijzeisderegeringvoornemensdewerk-
omvindthieroveropkortetermijngeennaderonder-              zaamhedenvoordieevaluatieenvoorhetoverkoepelend
zoekplaatsdoorderegering?Ditistochookrelevant            beoordelingskaderopelkaaraftestemmen?
voordestandpuntbepalingdiederegeringaankondigt                 Oponzevragenoverdebijnaspreekwoordelijkeover-
overhetrapportvandestaatscommissie-Thomassen                 heidsmissersbijgrootschaligeICT-projectenisindeka-
overeeneventuelegrondwetbepalingoverditthema?               binetsreactiehetantwoordachterwegegeblevenopde
Wanneerisoverigensdatstandpuntoveraanpassingvan            vraaginhoeverredecentralepositievanderijks-CIO'sals
informatie(grond)rechtennaaraanleidingvandedigitale          onderdeelvandebureaucratievanderijksdienstvoldoen-
ontwikkelingenteverwachten?                                     detegenwichtkanbiedenbijdegebruikelijkevalkuilenbij
    ProfessorPrinsrefereerdebovendienaandeconsta-           grootschaligeICT-projecteninopdrachtvanderijksdienst.
teringinhetrapportvandecommissie-Brouwer-Korfdat           Ookwillenwijgraageenantwoordopdevraagoverde
naasthandhavingookadviseringenvoorlichtingcruciaal          constateringvandeWRRdatgeloofwaardigeevaluaties
zijn,onderandereoverdeinterpretatievanessentiëlecri-      zeldzaamzijn,omdat–zodiealplaatsvinden–dediscus-
teriaalsdoelbinding.Indekabinetsreactiebevestigtde         sieblijftstekenindeveiligheidvandetechnologiedan
regeringdatvoordeadviseringaandeprofessionalsin           weldefinanciëledebacles.Isderegeringvoornemens
hetkadervanhetrapportvandecommissie-Brouwer-Korf           meeraandachttegevenaandekwaliteitvanevaluaties?
per1 januari2012driefte'svoorhetservicecentrumpri-           TotzoverdeanalysevandeWRR. Ikkomnubijdeaan-
vacyenveiligheidzijnvrijgemaakt.Deregeringverwacht         bevelingenvandeWRR. DeWRRbepleiteenparadigma-
hiermeevoldoendeondersteuningtekunnenbieden.In              wisselingvaneene-overheidnaareeniOverheidenwil
hetvoorlopigeverslagvanfebruari2010heeftdePvdA-           despagaatverkennenvandeoverheiddiededienstver-
fractieonderanderehaarzorgengeuitoverdeuitholling         leningaanburgersverbetertenerzijdsentegelijkertijd
vanprivacywaarborgendoorgebrekaanrobuustheidvan             waaktovergrondrechtenzoalsprivacyenautonomievan
hettoezichtincombinatiemetachterblijvendebewust-            burgersanderzijds.Isditnietdegebruikelijkespanning
wordingbijprofessionalsenburgers,ditmedenaaraan-          tussenrechtenenplichtenvanindividuenengroepen,in-
leidingvansignalenvanuithetCBP   . Iser,geletopdeaard   clusiefpubliekeenprivateinstitutieswaarindeoverheid
enomvangvandeproblematiek,nietveelmeerprioriteit          alswetgevereenordenendekernfunctievervult?Ligtdan,
nodig,ookinmenskrachtenbudget,terbeschermingen            toegespitstopnieuwemedia,hetspanningsveldvande
ondersteuning,nietalleenvanprofessionals,maarook            burgernieteerdertussendebehoefteaanprofilering,zo-
vanindividueleburgers?Waarkunnendieburgersterecht          alsopFacebookendergelijke,versusdieaanprivacyen
bijfouteninderegistratievanhunpersoonsgegevensin          zelfbeschikking?Watisdevisievanderegering?
degenoemdemassaaandatabasesendaarmeesamen-                    ConcreetkomthetWRR-adviesneerophetinstellen
hangendeorganisaties?                                            vaninstitutiesalseenpermanentecommissievoorde
    Bijdebehandelingvanhetwetsvoorstelterinvoering         iOverheid,eeniPlatformeneeniAutoriteitmetdoorzet-
vanhetburgerservicenummerin2008heeftdePvdA-frac-           tingsmacht.TotverwonderingvandePvdA-fractieblijkt
tiemetnadrukgevraagdnaareenalgemeenexantetoet-           hieruitnietsandersdaneentraditioneletop-downbena-
singskadervoorsectoraleregelingenvoordetoepassing           deringmetvoorbijgaanaandeeldersinhetWRR-rap-
vanhetbsn.Deregeringverweesnaarnadereuitwer-              portbepleitebetrokkenheidvandesamenleving.Waaruit
kinginlaterstadium,expostdus,indesectoraletoepas-       blijkteenmeeractieveinbrengvandesamenleving,groe-
singen.IndeelIIvanhetWRR-rapportDestaatvanin-          penenindividueleburgers?Waaromwordtdeburgerniet
formatiewordendeverwijsindexrisicojongerenenhet            veelmeerinteractiefbetrokkenbijdedigitalemiddelen?
epdaandehandvandebeginseleninhettoetsingskader           Watisdemeningvanderegering?
langsgelopenenvoorzienvanoponderdelenzeerkriti-               Watisdemeerwaardevannogmeerinstantiesnaast
schekanttekeningen.HetrapportDatabases.OverICT-            debestaandezoalshetCBP?Komenerandereinstrumen-
beloftes,informatiehongerendigitaleautonomievanhet         ten,methodenofwerkwijzen?Zoja,welkedan?Waar-
RathenauInstituutbevatcasestudiesvandeov-chipkaart,        omzoudendieineensweleffectiefzijnenwaaromkun-
hetepd,hetelektronischkinddossier,klantenprofielen,          nendienietwordentoegepastdoordebestaandeinstan-
hetSchengenInformatieSysteemendeGBA. Heeftdere-           ties?KomtereenherhalingvanzettenzoalsmetdeCen-
geringkennisgenomenvandeconclusie?Ikciteer:Alles          travoorJeugdenGezinnaastdeBureausJeugdzorg?
bijelkaargenomenschetsendecasestudieseenvrijont-         Inplaatsvanverbeteringenbrengengroteextrainveste-
hutsendbeeldvanwaterindepraktijkkanmisgaanbij           ringenmeerbelastingvoordedienstverleningvolgens
hetgebruikvandatabases.Dezerisico'shangensamen             hetgebruikelijkebestuurlijkePavlovreactiepatroon.1.We
metdekeuzesdiewordengemaaktoverdearchitectuur             hebbeneenprobleemduswestellennogeeninstantiein
vandebetreffendedatabase.                                     waarmeeweaangevenietstedoen.Dieinstantienoe-
    Indereactievan29 april2011verwijstderegeringnaar     menweautoriteit,taskforceofietsdergelijksendiegaat
dekomendevisieophetWRR-rapport.DePvdA-fractie              soortgelijkeinstantiesbeconcurreren,waardoordeuit-
verneemtgraagbijdezeneenindicatievanderegering            voeringextraenvaaktegenstrijdigeinstructieskrijgt2.De




                                                                   17 mei 2011
EersteKamer          Rapportcommissie-Brouwer-Korf               EK27                                                27-2-4
Tan

instantiekrijgttargets,meestalkwantitatief,wantkwaliteit   CBP . NietteminwijsthetCBPbijvoortduringopknelpun-
ismoeilijkmeetbaar.Daartoewordteeninformatiesys-           tenbijdeuitvoeringvanwegecapaciteitstekort.Uitdesa-
teemontwikkeld,wantmetenisweten.Jammergenoeg            menlevingkomeninderdaadsignalenovermoeilijketoe-
alleenvanhetkwantitatievedeelvanhetproduct.3.De         gangtothetCBPtotophetniveauvanKamerledenvan
werkvloermoetbijhoudenofdetargetswordengehaald.           deEersteKamer,zoalsbijdevoorbereidingvandebe-
Dusdebureaucratischelastwordtgroter,temeeralsook         sluitvormingoverdeslimmemeters.Achtderegeringhet
protocollenzijnvoorgeschreven.Deadministratievebe-          terversterkingvaneenrobuustetoezichtfunctienietraad-
lastinggaatnogmeertenkostevandebeschikbarecapa-         zaamdecapaciteitvanhetCBPuittebreidenmetmeer
citeitvoordeprimairetaak.4.Hetsysteemvanhonore-         fte'sendaarnaastdetaakvanhetCBPmeertoetespitsen
ringensubsidiëringopbasisvankwantitatieveprestaties       ophettoezichtopnalevingvandewet?Zoudanhetser-
houdthetrisicoinvanperverseprikkels.5.Debeschik-        vicecentrumterondersteuningvanveiligheidenjeugd-
bareinformatieleidttotschijnzekerheid,wantdekernin-       zorgprofessionalsnietmoetenwordenverbreednaaralle
formatie,dekwaliteitenwatdeklantdaarvanvindt,ont-       sectorenennaarburgersnaastprofessionals?Uiteraard
breekt.6.Deprofessionalkomtminderaanheteigenlijke        zijndedriefte'sdanhelemaalnietmeervoldoende.
werktoe.                                                           EssentieelindeWRR-aanbevelingenisdepermanen-
    Kortom:deklantgaaterinalleopzichtenopachteruit.     tecommissiediejaarlijksrapporteertoverdestaatvan
    GeeftditnietaandathetommeergaatdandeWRR-          deinformatie,metinbegripvaneeneffectiviteittoetsvan
spagaattussendienstverleningenprivacy?Naaronze             koppelingenverwerkingvanpersoonsgegevens,inclu-
meningisnogonvoldoendehetbesefdoorgedrongen                siefdeeffectiviteittoetsvooraf,envaneenevaluatievan
datdeeffectiviteitenefficiencyvanhetoverheidsfuncti-      lopende,gestrandeenafgerondeprojecten.Kanderege-
onerenalszodaniginhetgedingis.Herkentderegering         ringaangevenofeendergelijkinstituutnietzozeerrecht-
hetbovengeschetstebeelddatdebestaandeinformati-           streeksaanhetparlementrapporteert,maarookkanwor-
seringspraktijkdekwaliteitvandedienstverleningaande       dengepositioneerdalsspecifiekonderdeelvanhetonder-
burgereerderaantastdanverbetert?                             zoeksbureauvandeTweedeKamerzelf?Meerinhetalge-
    Bijdeuitvoerendetaakvandeoverheidishetbegrijpe-     meen:zijngenoemdeinstrumentennietalleenvoorbe-
lijkdatdeautomatiseringineersteinstantieheeftgeleid      staandeinstitutiesmaarookvoordeTweedeKamertoe-
totregistratievanallerleigegevens.Denieuwegeavan-         pasbaar?
ceerdetechnologieënmakenechtereentotdusverrete               DeWRR-aanbevelingenzijnvolgensdePvdA-fractie
weinigtoegepasteindividueleinsteekmogelijk.Hetkante-       kenmerkendvoordeeenzijdigenadrukopdeoverheid
lenvanalgemenedatabestandennaarophetindividuge-          enerzijdsendeveronachtzamingvandeindividuelebe-
concentreerdegegevensverzamelingenbiedteenuitweg             hoeftenenmogelijkhedenvandeburgeranderzijds.Er
voorogenschijnlijkonoplosbarepatstellingenvanwege            dienteenmeergelijkwaardigewisselwerkingtekomen
privacy-enveiligheidsrisico's.                                 tussendeinstitutiesdienamensonswerkenendeindivi-
    Alsveelvoorkomendprobleembijhetsysteemontwerp          duenvoorwiezedatdoen.MetbehulpvanWeb2.0kan
signaleertdeWRRdezogehetenfunctioncreep,doel-           deburgerderesultatenvandemocratieendienstverle-
vervuilingtijdensdedoorlooptijdbijdeontwikkelingvan       ningeerderenbeterbeïnvloeden.Stemmenmetdevoe-
systemenmetalsresultaateenonontwarbaarsysteem              tenwordtstemmenmetdevingers.Deburgermoetals
metallegevolgenvandienvoordepraktijkvandeuit-          eerstedebeschikkingoverzijnpersoonsgegevensheb-
voeringendekosten.Eenanderveelvoorkomendfeno-            ben.Hetbeschikkingsrechtvoorinstitutiesdaarovermoet
meenishetaanboddatdevraagcreëert.Eriseennieuwe        uitzonderinginplaatsvanregelworden.Isderegering
techniekwaareentoepassingbijwordtgezochtoferis          bereideenwetsvoorstelinzakeidentiteitsmanagement
eenbestandontwikkeldwaarvanaltegemakkelijkgebruik         voortebereiden,medegebaseerdophetvoorstelvande
gemaaktwordt.EenvoorbeeldishetSchengenbestand,             VS-senatorenKerryenMcCain?
waaropnaastdeoorspronkelijkedrieinmiddelszo'nhon-            Overheidsprojectenmoetenstandaardzijnvoorzien
derdgebruikerszijnaangesloten.Isderegeringzichbe-        vanopenbarekosten-batenanalyses,openbaarheidvan
wustvanderisico'svandezekoppelingenvoorburgers,          haalbaarheidsstudies,pilotsenonderzoeksrapportages,
zekergeletopdeeerderdoordeRekenkamergesigna-             ondersteuningdoorexterneexpertmeetingsenonafhan-
leerdefoutregistraties?Ishiergeenstrengeeffectiviteits-    kelijkadvisering.Publiekebetrokkenheiddooropenheid
toetsvoorafnodigopbasisvanwettelijkecriteria?             overopdrachtverstrekking,reikwijdte,inhoudenresul-
    Vanbelangvoordekwaliteitvanbeleidenpraktijkzijn     tatenvanonderzoekenontwikkelingvandoordeover-
waarborgenvoorhetopdrachtgeverschapentoezichtin            heidgefinancierdesystemeniseenmust.Doortransfor-
devormvaninstrumenteneninstituties.Instrumentenals        matienaarbottom-upinplaatsvantop-downkanvanuit
privacyimpactassessment(PIA),privacybydesign,pri-         deburgertegenmachttenopzichtevangrootmachtenin
vacyenhancingtechnologies(PET)engatewayreviews             depubliekeenprivatesectorwordengegenereerd,met
zijndemeestgangbare.OverdePIA'shebbenwijschrif-         eenvoortrekkersfunctievandevolksvertegenwoordiging,
telijkevragengestelddiedeelszijnbeantwoord.Inaan-        vooraldeTweedeKamer.Ookparticuliereinstantiesals
vullingdaaropdevraaghoederegeringdePIA'sende           consumentenorganisaties,mediaprogramma's,zoalsRa-
overigegenoemdeinstrumentenwilinzettenbijdeont-           dar,enprivacygroepenhebbeneenaanjaagfunctie.Door
wikkelingstrajectenenofderegeringeenvormalssocial        deopenbaarheidentransparantievaninstitutiestewaar-
impactassessmentdenkbaaracht?Hoedenktderegering           borgendientdeoverheidzichteverantwoordentenop-
overversterkingvanhettoezichtinstrumentariummet             zichtevandeburgerinplaatsvanviceversa.Inperken
verplichteopenbaarheidbijonderzoeknaarpraktijkenvan        vandeWOBisdusuitdenboze.Graageenreactievande
bedrijvenenoverhogeresancties,zoalsdwangsommen             regeringopdezevisie.
enboetes?
    Inzakedeinstitutiesgeeftderegeringaanvoor-
alsnogvasttehoudenaandehuidigeopzetvanhet




                                                                  17 mei 2011
EersteKamer          Rapportcommissie-Brouwer-Korf              EK27                                              27-2-5
Franken

                                                               -verwerkingtenbehoevevanvoornamelijkveiligheiden
                                                               preventieenerzijdsendeinbreukophetrechtopeerbie-
DeheerFranken(CDA):                                         digingvanhetprivélevenendebeschermingvanper-
Voorzitter.Dagelijkslatenuenikdigitalesporenachter.    soonsgegevensanderzijds.Aanditonderwerpzijndoor
Wie,waar,wanneerwijbellenofmailen,watwekopen          deCDA-fractieindealgemenepolitiekebeschouwingen
–denkaandebarcode–welketv-programma'swijbekij-        van2008albeschouwingengewijd.Wijsprekenhierover
ken,welkemedicijnenwijgebruiken:hetisbijveleande-     dewerkingvantweegrondrechten:deartikelen7en8
renbekend.Somslatenwijdiesporenvrijwilligachter,       vanhetEuropeseHandvestmetanalogebepalingeninar-
omdatweeentegenprestatieontvangenofdenkenteont-        tikel8EVRMenartikel10vandeGrondwet.Beperkingen
vangenalsgewaardeerdeklant,maarwijwetennietdat         opdezerechtenvoordeburgerzijnmogelijk,maardie
weopgrondvandieinformatieinhetvervolgmisschien        moetenaanstriktevoorwaardenvoldoen.
juistzullenwordenuitgesloten.Wijrealiserenonsnietof       Ikzaleersttrachtendeschuivendepanelenvandetwee
nauwelijksdatHyves,Facebook,TwitterenLinkedInalon-     gebiedenaantegeven.Daarnazalikingaanopdestuk-
zegegevens,meestalgeanonimiseerd,gebruikenenver-         kendiedebeidebewindspersonenonsalsantwoord
kopen.Ookwordenveelsporenonsafgedwongendoor             oponzevragenhebbentoegestuurd,waarineenaantal
deoverheidopdoorgaansgerespecteerdegronden,maar          maatregelenwordtvoorgesteld.Overigensmijndank
danwetenwijevenminwaterinwerkelijkheidmetonze       voordetoezendingvandezestukken.Tenslottelegikeen
gegevensgebeurt.Menweetontzettendveelvanonster-        aantalaandachtspuntenensuggestiesvoor,dieonder
wijlwijdatzelfnietweten.                                  meerzullenuitmondenineenmotiemetbetrekkingtot
   Deoverheidhoudtonsindegatenmetpassagierslijs-       hetwetgevingsproces.
ten,metcontrolevanonsbetalingsverkeer,metblack-            Erisalveelgeschrevenenookveelgeregeldmetbe-
listsopEU-ofVN-niveauenisdoormiddelvandebe-         trekkingtotdeverhoudingtussenveiligheidendebe-
waarplichtverkeersgegevenseenpermanenteluistervink.        schermingvandepersoonlijkelevenssfeer.Deuitgangs-
HetCIOTwordtnaarhetschijnt300.000keerpermaand         puntenvoordeprivacybeschermingzijnneergelegdinde
bevraagd,datwilzeggen10.000keerperdag.Bedrijven        Wbpvan2001,dieisgebaseerdopeenrichtlijnvan1995.
analyserenonskoop-enbetaalgedragenmakendaar             Dehoofdlijnbetreftdeinformatieaanendetoestemming
doormiddelvanstatistischebewerkingenprofielenvan,        vandebetrokkene,zijninzage-encorrectierechtende
waarmeemenonseenidentiteittoekenteneigenschap-          doelbinding.Datlaatstewilzeggendatalleenonderbe-
pentoedicht,diewijmisschiennieteenszoudenwillen        paaldevoorwaardengegevensmogenwordengebruikt
hebben.                                                        buitenhetdomeinwaarvoorzijzijnverzameld.Dezeuit-
   Devraagis:isdatnuzoerg?Nee,zegteenslinken-     zonderingenzijn:
degroepmensen,wantikhebnietsteverbergen.Dat         - hetvoorkomen,opsporenenvervolgenvanstrafbare
zeibijvoorbeelddepresentatorvaneenpopulairBBC-pro-      feiten;
gramma–hijstondgisterenindeNRC–enhijmaakte          - debeschermingvanbelangrijkefinanciëleeneconomi-
zijneigenrekeningnummerbekend.Ineenmumvantijd          schebelangenvandestaat;
wistiemandzichtoegangtotzijnrekeningteverschaffen      - debeschermingvandebetrokkeneofderechtenen
omeenmaandelijkseafschrijvingaantemakenvan£500         vrijhedenvananderen.
naareengoeddoel.Demanissindsdienvanmeningver-
anderd.Ookisdetoonzettingindepersnietmeernega-          Vandezeuitzonderingsmogelijkhedenisineenhelese-
tief.DatalekkageszijnnuserieusnieuwsinEngeland.Er      riewettengebruikgemaakt.Eengrootaantaldaarvanda-
iszelfseenministerovergestruikeld.Hetprivacybewust-     teertalvanvóór9/11,maarookdaarnazijnerstelselmatig
zijn,datinNederlandtotvoorkortbijzonderlaagwas–      nieuweofmeeruitgebreidebevoegdhedenvoorpolitieen
32%in2008tenopzichtevaneengemiddeldeindeEuro-        OpenbaarMinisteriebijgekomen.Daarspelennatuurlijk
peseUnievan68%–isbeduidendgestegen.                     maatschappelijkeontwikkelingeneenrol.Ikdenkaande
   EenrecentevoorstudievoorhetWRR-rapporttoontaan       toenamevandegeorganiseerdecriminaliteit,detoename
datprivacyvoordeburgerbeslistgeengepasseerdstati-      vandebevolkingsdichtheidmetalsgevolgmindersociale
onmeeris.Derespondentenindatonderzoekgevenaan         controle,alsmedetechnologischeontwikkelingenwaar-
datzijinzagewillenhebbenindeelektronischedossiers,     doordataminingenprofileringmogelijkzijngemaakt.Wij
zodatzegegevenskunnencorrigerenenwetenwiedege-        kunnenechter–eninhetRathenaurapportstaathetnog
gevensinzietenbewerkt.                                      eensnetjesopeenrij–indeuitbreidingvanwetgeving
   Hetisduszekerbelangrijkomalsburgerzoveelmo-       eenaantaltrendsonderscheiden.
gelijkeenafwegingtemakenwaarenwanneerjesporen         - Politieonderzoekwordtsteedsvakeruitgebreidtotper-
achterlaat.Ikmoetdaarbijvaakdenkenaaneenromanuit      sonenopwiezelfgeenverdenkingrust.Nuishetzelfszo
dejarendertigvandevorigeeeuw:DerMannohneEi-         datiedereEuropeaaneenverdachteis,omdatzijncom-
genschaften.Nukrijgteenburger,dieweleigenschap-        municatiegegevensonderhetbereikvandeopsporings-
penheeft,ereenofmeerdereopgeplakt,diehijofzijniet   instantieswordengebracht.
wil.Ergerisnogwanneeriemandanderszichjouwiden-        - Politioneelonderzoekkrijgtintoenemendematede
titeittoe-eigent.Datisnietzomoeilijk.Spoofingheet    vormvaneenverkenning,waarinopbasisvanrisicopro-
datinhetjargon.Ikwilgraagvandebewindsliedenhoren     fielenpotentieelverdachtegroepenwordengevolgd.
watzijtegendezegedragingeninonzegeketendenet-         - Bestaandewettelijkebeperkingendiegeldenvoorhet
werkendenkenteondernemenenweltegendeachter-           gebruikvanbepaaldeonderzoeksmethodenwordenver-
grond,datidentiteitsfraudeindeVerenigdeStatenwordt      licht.
gezienalsdesnelstgroeiendevormvanmisdaad.Ikkom        - Opsporingsdienstenkrijgenmeermogelijkhedenom
erstraksnogevenopterug.                                   zelfstandigonderzoekteverrichtenzonderdatdetoe-
   Vandaagwiliksprekenoverhetvindenvaneenba-          stemmingvaneenrechter-commissarisvooringrijpende
lanstussenhetoverheidsbelangtotdataverzamelingen         maatregelennodigis.




                                                                17 mei 2011
EersteKamer         Rapportcommissie-Brouwer-Korf             EK27                                               27-2-6
Franken

- Opsporingsdienstenkunnenintoenemendematebe-             kesfeerwordtdieidentiteitbenutvooreenspecifiekdoel-
schikkenoverpersoonsgegevensafkomstigvanande-             groepenbeleid:fraudebestrijding,jeugdbeleid,huiselijk
re(semi)overheidsdiensten,dievooranderedanopspo-         geweldenzovoort.Devraagisnuhoedynamischdezege-
ringsdoeleindenzijnverzameld.                                construeerdedigitaleidentiteitenzijn.Bestaatdemoge-
- Opsporingsdienstendwingensteedsvakeranderepar-          lijkheidomprofielenaantepassenenveranderdeidenti-
tijentotmedewerkingaanonderzoek.                           teitentewissen?Isereenrechtomtewordenvergeten,
                                                               ofiswieeenssteeltinderdaadvooraltijdeendief?
   Nuzijnaldiemaatregelenopzichbestverdedigbaar,           Dezetyperingenkunnenbovendienmultifunctioneel
althansverklaarbaar,maarerisgeenoverzichtmeer.Wij      wordeningezet,metalsgevolgdatersamenwerkingsvor-
bevindenonsopeenslipperyslope.Erwordensteeds         mentussenoverheidsorganenontstaanenhetprincipe
nieuwebevoegdhedengeschapen,terwijldegrenzenvan          vandoelbindingwordtveronachtzaamd.Bovendienligt
debestaandebevoegdhedennognietechtzijnverkend.          functioncreephierbijvoordehand.Juridischrijzenhier
Hoemoethetnuverdergaanofmoethetüberhauptnog          ooknogvragen:wieisdandeindeWbpvoorgeschreven
welverdergaan?                                               verantwoordelijkevoordegegevensbescherming?Enhoe
   Wijverwachtenbinnenkortdeslimmecamera's,die         staathetmetdemogelijkheidtotinzageencorrectievoor
zelfstandigafwijkingenvantevorenvastgesteldepatronen      deMannmitzugeschriebenenEigenschaften?
kunnenherkennen.Dewachterwordteenonverbiddelij-              Waar,zoalsbijdehanteringvandeWbp,belangen
kerobot.MetRFIDkunjemensenoveralenaltijdvolgen.      moetenwordenafgewogen,ishetvoordepraktijknuttig
Dezelfdenkendecomputersdoenhunintrede.Dezecom-          omcriteriaaantereikendiedaarbijkunnenhelpen.De
putersnemenzelfstandigbeslissingen.Moetenwijdande       commissie-Brouwer-Korfheeftvoordeafwegingenmet
opsporingsbevoegdheden–opvoorhand–weergaanuit-          betrekkingtotgegevensverwerkinginhetveiligheidsdo-
breiden?Zalermeerfunctioncreep,toe-eigeningvan        meineenrichtinggevendkaderaangebodenvoordefei-
bevoegdhedeninstrijdmetdedoelbinding,wordenge-          telijkeomgangmetpersoonsgegevens.Hetgaatomde
creëerd?Ishetmislukkenvandecentraleopslagvanvin-      grondslagendiedepersonendiedebetreffendeafweging
gerafdrukkennieteennieuweles,datnaasthetepd,waar      moetenmakenbijhunkeuzesmoetenhanteren.Dezecri-
deautorisatiehetknelpuntbleek,nudoordeontoerei-        teriadienenserieustewordengenomen.
kendeverificatiehettotalesysteemnognietrijpwas?Het        Daarnaastverdienteenleidraadvoordewetgeveraan-
gaatdannietalleenomdetechniek,maarvooralomde         dacht.Dangaathetnietzozeeromhetdepartementale
organisatie.Daarmagtochgeenbasisliggenvoordeuit-      documentdatdetiteldraagtLeidraadafstemmenvan
oefeningvanopsporingsbevoegdheden?Ikhoudhiermee           wetgevingopdeWetbeschermingpersoonsgegevens,
eenpleidooivoorzoweltechniekonafhankelijkewetge-          overigenseenprimaleer-enhandboekvoorwetgevings-
vingalsvoorgroteterughoudendheidtenopzichtevan          ambtenaren.Hetgaatomnoodzakelijkeaandachtspun-
hetscheppenvannieuwebevoegdheden.Graagdeme-             tenvoordewetgeverdieaandeordemoetenkomenbij
ningvandebewindsliedenhierover.                            beslissingeninzakeprivacygevoeligewetgevingsprojec-
   Iksprakalevenoverhetgevaarvanidentificatiefraude.   ten.WehebbenindezeKamerinmaart2008daarovertij-
Erisrecentelijkonderzoekgedaannaardekennis,dehou-     denseenexpertmeetinggediscussieerdentoenKamer-
dingenhetgedragvanburgerstenaanzienvandevoor-        breedtezamenmetalleaanwezigedeskundigengecon-
komingvanidentiteitsfraude.Hetblijkt,datdeburgerser    cludeerddatiederwetsvoorstelwaarbijdebescherming
nietzoveelvanweten.Zijhebbenbehoefteaaninformatie      vandepersoonlijkelevenssfeereenrolkanspelen,ge-
daaroverenvoelenzichmedeverantwoordelijk.Immers,          toetstmoetwordenaandevolgendevijfcriteria.
veelgevallenzijntevoorkomen.Ziethetkabinethiereen         Alseerstenoemikdenoodzaak,effectiviteitenhan-
taakdoorhetaanbiedenvanslachtofferhulpavantlaIet-     teerbaarheidvandemaatregel.Vooraldienoodzaakis
treendoorstrafbaarstellingvanbepaaldegedragingen?       nietzovanzelfsprekendalshetlijkt.Hetgaateromdatje
   Wildeministerofdestaatssecretarismedewerkingver-     gegevensalleenmagverzamelenenverwerkenomdat
lenenomencryptietechniekentebevorderenendaardoor         hetmoetennietomdathetkan.Hettweedecriteriumis
herroepbareprivacyinbredezinmogelijktemaken?In         deproportionaliteit:deinbreukmagnietgroterzijndan
hetboekCheckin/CheckoutvanhetRathenauInstituutis      striktnoodzakelijkis.Hetderdeaandachtspuntgaatover
beschrevenhoeeenbetrouwbaredigitaleidentiteitkan         deresultatenvaneenprivacyimpactassessment.Hier-
wordenopgebouwdmeteenmachtigingaandepolitie             doorwordtvoorafonderzochtwelkerisico'sdemaatre-
omonderbepaaldevoorwaardeninkennistewordenge-          gelmetzichmeebrengt.Vier:effectieftoezichtencontro-
steldvandesleutel.Decollega'svandePvdA-fractieheb-    le.Hetlaatstgenoemdebegripishierbijnietopgevatinde
benhiernaargevraagd,maarerisopdeze,naarmijnme-       Angelsaksischezinvanbeheersen(tocontrol),maarvan
ningvoordetoekomstuitermatebelangrijkevraagnog          deFransebenaderingcontrerôle,waarbijhetgaatom
geenantwoordgegeven.                                         tegenspel,ondermeerterealiserendoorauditsdoorde
   IndeparagraafVisievanderegeringgaandebewinds-      onafhankelijketoezichthouder.Tenslottehetvijfdeaan-
personengedegeninopdevraagstukkendiehetmaken           dachtspunt:debeperkingvandegeldigheidsduurdoor
vanprofielenmetzichkanbrengen.Ikhebdaartochnog       eenhorizonbepaling,ofiniedergevaleenevaluatiebepa-
enigevragenover.WemoetenervanuitgaandatICT-toe-        ling.
passingenallesbehalveneutraalzijn.Onderinvloedvan            Wijstellenvoordaterindememorievantoelichting
deinzetvantechnologiegaatdeoverheid,zoalsiedere        vandeinaanmerkingkomendewetsvoorstellentotuit-
gebruiker,andershandelenenfunctioneren.Natuurlijk         drukkingwordtgebrachthoeeraandezetoetsingscriteria
wordeneralveellangergrotehoeveelhedengegevens           isvoldaan,netzoalsdatgebeurtbijhetnemenvanande-
verzameld.Nugaatheteromuitdebergvanverzamel-          revastestappeninhetwetgevingsproces.Hetkomtons
degegevensderelevanteinformatietevergaren.Daar-         opportuunvooromdezeconclusiesthansineenmotie
voorwordenbeeldenvanburgers,typeringenvanconsu-         vastteleggen.Ikkomindetweedetermijnmetdemotie
mentenofcategorieënvanklantengemaakt.Indepublie-




                                                                17 mei 2011
EersteKamer         Rapportcommissie-Brouwer-Korf             EK27                                               27-2-7
Franken

omdatiknogopzoekbenomdezezobreedmogelijkge-            tiemodel.Nuheeftiedereeneenmobieltjeeniszelfver-
dragentedoenzijn.                                              slaggever.Datleidttottweeveranderingen.Indeeerste
    Eenvandetoetsingscriteriadieikzojuistbesprak,de       plaatswordtdeaandachtverplaatstvandeverwerking
privacyimpactassessment,isindeschriftelijkerondeook       vandata,processingofdata,naarhetdatagebruikende
tersprakegekomen.Deregeringheeftgeantwoorddat              consequentiesdaarvanvoordeburgers,zoalshetmani-
zijinitiatievenvanuithetbedrijfslevenvoorhetontwik-        pulerenvanidentiteiten.
kelenvanPIA'sondersteunt,maargeenvoorstanderis                Daarnaastzienweeenverschuivingvanprivacyalsin-
vanhetverplichtvoorschrijvenvanhetgebruikvanPIA's         dividueelafweerrechtinderichtingvancollectievedoe-
indewetgeving.Alsargumentvoertderegeringaandat           lenzoalsautonomie,socialecohesieengelijkebehande-
eendergelijkeverplichtingzouleidentoteenonevenredig        ling.Deoorzaakdaarvanvormendetechnologischever-
zwarefinanciëlebelastingvanhetbedrijfsleven.                 anderingenvanweb2.0.Wijzienprivacyvantheright
    Wijzijnhethiermeenieteens.Hetgaatnuomeenori-       tobeletalone,hetafweerrechtdathetprivédomeinbe-
ënterendonderzoekdathetdepartementdientteverrich-          schermt,overgaannaartherighttoactalone,eenac-
ten.Vanhetbedrijfslevenzalineenenkelgevalmisschien       tierecht.Datbetekent:ikbepaalzelfmijnprofiel.Anders
wordengevraagdeenvragenlijstintevullen.Hetgaat            gezegd:erbestaateencollectiefgeorganiseerdebescher-
hiernietomeenmilieueffectrapportagewaarvooreense-          mingvanpersoonsgegevensmetdaarnaasthetrechtom
riedeskundigenuitgebreidestudiesmoetverrichten.Bo-          individueeldewijzevangebruikvandeeigenpersoons-
vendienishetafwijzendeantwoordnietinlijnmetdebe-        gegevenstebepalen.Hetoptredenvandetwitteraaren
geleidendebriefwaarindebeantwoordingvandeKamer-            Facebookadeptmoetdaartoedanookwordengefacili-
vragenwordtaangeboden.Indebriefstaatnamelijkon-           teerd.Indezezinwordtprivacy,evenalsdevrijheidvan
derpuntjdateenonderzoekzalwordengedaannaarde           meningsuiting,eenvoorwaardevooreenvrijeendemo-
mogelijkheidomdeAwbtebenuttenvoorhetdelenvan             cratischesamenleving.Graagverneemikdevisievande
toezichtgegevensendemogelijkhedenvoorhetgebruik             regeringopdezeontwikkeling.
vanPIA's.DaarnaaststaatindenotitiePrivacybeleidop
pagina13dathetwetsvoorstelANPReengoedegelegen-
heidvormtom,inmijnwoorden,alsproeftuintedienen.
Aansluitend:privacybydesignwordt,terecht,doordere-        MevrouwSlagter-Roukema(SP):
geringaanvaard.HetministerievanELIheeftTNOge-            Voorzitter.IkvoermedenamensdePartijvoordeDieren
vraagddaaronderzoeknaartedoen.Kandeministerof            hetwoord,dusdatscheeltindetijd.Daardoorwordtmijn
destaatssecretariseenindrukgevenvandevraagstelling         bijdragemisschienietslanger,maarintotaalzalhetiets
voorenvormgevingvanditonderzoek?                             korterworden.
    InhetkadervandeEuropeseeninternationaleont-              Eendebatzoalswevandaagvoerenmetdeminis-
wikkelingenwilikaandachtvragenvoorcloudcompu-               tervanBinnenlandseZakenenKoninkrijksrelatiesen
ting.Dezevormvandataverwerkingmaakteenongeken-             destaatssecretarisvanVeiligheidenJustitieheeftals
deflexibiliteitenschaalbaarheidmogelijkenbiedtdaar-        grootstevalkuildathetteveelgaatuitwaaieren.Hierdoor
omzeergunstigeeconomischeperspectieven.Erbestaan            wordtoverveelzakenietsgezegdmaarkomtervervol-
echtertwijfelsoverdeprivacywaarborgenendetoegan-           gensweiniguitalshetomafsprakenenresultatengaat.
kelijkheidvandata,waardoordemaatschappelijkeaccep-          Tochiseendebatalsditnodig,verwijderdvandehectiek
tatieenhetbredegebruikvanclouddienstenstagneert.           vanalledag,gevoerdineenomgevingwaardepolitiek
Zietderegeringkansommaatregelentetreffenwaar-             uiteindelijkmisschienwelheteindoordeelvelt,maarwaar
dooraandegebruikersdezekerheidwordtgegevendat             ookplaatsisvoorbezinningenreflectie,plaatsvooreen
zijoverhungegevenskunnenbeschikkenendatzijzon-         inhoudelijkdebat.Hetisdemeningvanmijnfractiedat
deralteveelmoeitekunnenoverstappennaareenande-           hethoogtijdisomonstebezinnenopdestandvanza-
releverancier,zoalsdatookindetelecommunicatiesector        kenmetbetrekkingtotdebalanstussenbewakenvande
metdenummerportabiliteitisgeregeld?Degebruikers             veiligheidenhetrechtvandeburgeropbeschermingvan
zoudenerookopmoetenkunnenvertrouwendathunda-             zijnpersoonlijkelevenssfeer.
tadiebijcloudcomputingherenderwordenverspreid,               Tervoorbereidingopditdebathebikmelatenleiden
goedzullenwordenbeveiligdennietzullenwordenmis-           doordebevindingenvandeadviescommissieveiligheid
bruikt.                                                           enpersoonlijkelevenssfeerofteweldecommissie-Brou-
    Daarnaastzijnernogveelvragenmetbetrekkingtot          wer-Korf,deevaluatierapportenvandeWetbescherming
deaansprakelijkheidvandeISP's,hettoepasselijkerecht        persoonsgegevensendebriefennotitievan29 aprilvan
endeindividueletoegang,correctieenverwijdering.Ziet        beidebewindsliedenoverprivacybeleid.Hetwasprach-
deregeringeenmiddelomdesondanksdezeeconomi-                tigdatwijdieoptijdhebbengekregen,waarvoormijn
schegangmakertefaciliteren?Naarikaanneem–maarik          hartelijkedankaandebewindslieden.Daarnaasthebik
vraagvoordezekerheidnogeveneenbevestiging–on-            depublicatiesvanhetRathenau-instituutoverdatabases,
dersteuntderegeringdenetneutraliteitenzalzijzichmet      overICT-beloften,informatiehongerendigitaleautonomie
krachttegeniederevormvanfilteringverzetten.                 enderecentepublicatievandeWetenschappelijkeRaad
    Tenslotte.Ondankshetfeitdatwijeenschriftelijkeron-   voorhetRegeringsbeleidoverdeiOverheidgelezen.
dehebbengehad,zijnernogveelvragen.Ikzalmedes-             Totslotwarenerinhetvoorbereidingstrajectopditde-
ondanksbeperkentoteenlaatsteopmerkingmethetver-           battweeexpertbijeenkomstenop20 maart2008enop
zoekomcommentaardaaropvandebeidebewindslie-                21 februari2011metdeskundigenophetgebiedvanvei-
den.Alsuitgangspuntvoordebenaderingvaninformatie-          ligheidenprivacy.Inbeidebijeenkomstenzijnveelza-
grondrechtenkiesikhetadagiumkennisisvrij.Datbe-        kenaandeordegeweestdievoorhetdebatvanvandaag
tekentdatinbeginselalleinformatievrijis.Informatiebe-    vangrootbelangzijn.Omdatdeverslagenopenbaarzijn,
heersen,zoalsdictatorsgewoonzijntedoendoormedia           hoopikdatdebewindsliedenookzelfkennishebbenge-
teverbieden,pastineenverouderd,hiërarchischinforma-        nomenvandediscussiesendatnietalleenaanhunamb-




                                                                   17 mei 2011
EersteKamer          Rapportcommissie-Brouwer-Korf               EK27                                               27-2-8
Slagter-Roukema

tenarenhebbenovergelaten.Ikbenoverigenswelheel        grootICT-projectmakkelijkonderdruk.Politiek,minister
ergverheugddoorhetgroteaantalambtenarenopdetri-      enICT-industriemoetenwakenvooreencomplexiteitsspi-
bune.Datgeefthetbelangvanditdebataan.                 raalwaarmeezeelkaarineenwurggreephouden.
   Eigenobservatieseneigenervaringenzijnbelangrijk         Zoalsdebewindsliedennatuurlijkalgemerkthebben,
bijhetvormenvaneenmeningenbijhetvoerenvandis-      komikzolangzamerhandmeerindebuurtvandedocu-
cussiesovereenzobelangrijkonderwerpalswijvandaag      mentendieonderhunverantwoordelijkheidzijngeprodu-
behandelen.Overervaringengesproken:deervaringen          ceerd.Ikzaldegenoemdepuntenlangslopenenvanop-
vandezeKamermetdegangvanzakenrondomhetwets-         merkingenvoorzien.
voorstel31466,datbeoogdetekomentoteenlandelijk           Indeeersteplaats:hetdoelmoetduidelijkomschre-
epd,zijnmijnsinziensbijzonderleerzaamvoorhetdebat     venenafgebakendzijn.Erdienteenbeoordelings-enaf-
vanvandaag.                                                  wegingskadertezijn.Tijdenshetdebatinjuli2007over
   VorigeweekhaddecommissievoorVWSvandeEer-          wetsvoorstel30312,deinvoeringvanhetBSN,heeftde
steKamereenmondelingoverlegmetministerSchip-           staatssecretarisvanBZKdezeKamertoegezegdteko-
pers.Inditoverlegwerdzowelteruggekekenophetpro-      menmeteenvoorstelvooreenoverkoepelendbeoorde-
cesalsookvooruitgekeken.Watvaltertelerenvanhet      lingskader.Uitlaterecorrespondentieenookuitdebeant-
verloopvanditgrotedigitaliseringsprojectdatdoorde      woordingvandevragendieindeaanloopnaarhetdebat
overheidmetzoveelambitieisneergezetendattotnu       vanvandaagzijngesteld,blijktdathetnognietzo'nvaart
toe300mln.kostte?Ookvanditoverlegkomtoverigens       looptmetdeproductievanhetgevraagdeentoegezegde
eenopenbaarverslag.                                         kader.CollegaTanweesdaarookalop.
   Wehebbenmetelkaargeconstateerddatdetreindie           Hetargumentdateropditmomentgeenbasisbestaat
zoumoetenleidentoteenlandelijkepdgaandewegde          omtekomentoteendergelijkkaderomdatermomenteel
behandelingvanhetwetsvoorsteleenanderebestem-           geennieuwewetgevingofwetgevingswijzigingenzijnin-
ming,eenanderdoeleneenanderevormheeftgekre-          gediend,lijktmijnfractienietergvalide.Eenbeoorde-
gen.Erisfunctioncreepopgetreden.Hetsysteemwaste      lingskader,eenkaderwaaraanjetoetst,dienttochexante
grootschaligendaardoorookmoeilijktebeveiligen.Het      vervaardigdteworden?Erligttochgenoegmateriaalop
isbegonnenmeteenvalsestartdoordathetministerie        basiswaarvaniniedergevaleenontwerpkadergemaakt
vanVWSdevorigeministeroppadstuurdemeteenfoute       kanworden?
enmisleidendeintroductiebriefenerwasveelteweinig         IkverwijsdaarbijnaarhetgeencollegaFrankenheeft
aandachtvoordekwaliteitvandegegevens.                   benoemdtijdensdeplenairebehandelingvanhetwets-
   TotonzevreugdeheeftministerSchippersdecommis-       voorstelBSNindezorg.Hijmaakteonderscheidtussen
siebeloofdomopkortetermijneencommissieintestel-     algemene,wettelijkenormenenstandaardenvoorkop-
lendiealsopdrachtkrijgtomderolvanveldenpolitiek    pelingvanbestandeneneengelaagdnormenkader,toe
inditheleprocesteanalyserenenteevalueren,om–ik     tespitsenpersector.Hierinzijnondergebracht:transpa-
zeghetnogmaareens–ervanteleren.Ikverwachtdat       rantieendoelbinding;nutennoodzaakmeteffectiviteit
deconclusiesvandecommissienietalleenleerzaamzijn      enhanteerbaarheid;proportionaliteitvantenemenmaat-
voorhetministerievanVWS,maardathetleermomenten        regelen;kosten,baten,prognosevanhetgebruik;priva-
vooralleministerieszalbevatten.Ikbenbenieuwdnaar      cyimpactassessments–ikzaldatvanafnumaarPIAnoe-
hetcommentaarvandebewindslieden.                          men,uitgesprokenopzijnNederlandsomdatdatleuker
   Inhetplenairedebatdatop15 maartjongstledenmet      bektdandeEngelseuitspraakendoetdenkenaaneen
deministervanVWSgevoerdis,hebikeenaantalrand-       nieuwsgierigaagje–periodiekecontroleopvervuiling
voorwaardengenoemdwaaraandigitaliseringsprojecten          vandebestanden;eenhorizonbepaling.
vandeoverheid,alsgrootstespelerophetgebiedvan           Graaghoorikeentoelichtingvandebewindslieden
veiligheidendebelangrijksteverwerkervanpersoonsge-      ophetgebrekaanactieopditpunt,waarbijikookaante-
gevens,getoetstdienenteworden.Zezijngedestilleerd      kendat,zolangnietduidelijkishoedeoverheidzelfom-
uithetgeendecommissie-Brouwer-Korfheeftaanbevo-          gaatmetdigitaledataverzamelingen-uitwisseling,het
lenenwatdedeskundigenindeexpertmeetingshebben         ookmoeilijkvoordeburgerisomdeoverheideropaante
opgemerkt.Zekleurendebrilwaarmeemijnfractieer-        spreken.Datmaaktburgerenoverheidkwetsbaar.
naarwilkijken.Ikzaldiekortschetsen.1.Vantevoren       DeStaatscommissieGrondwet,decommissie-Thomas-
moetenbestuurlijkekeuzeswordengemaakt.Hetdoel           sen,adviseerdezelfsomineengrondwettelijkebepaling
moetduidelijkomschrevenenafgebakendzijn.Erdient        overhetrechtopdebeschermingvanpersoonsgegevens,
eenbeoordelings-enafwegingskadertezijnenermoet        hetprincipevandoelbindingvastteleggen.Ditzoube-
gewaaktwordenvoorfunctioncreep.2.Privacyaspecten        tekenendateenpreciesdoelmoetwordenaangegeven
moetenvanafhetbegininhetdesignwordenmeegeno-          voordeverwerkingvangegevensendatdegenediege-
men,evenalsprivacyimpactassessmentstijdensdeont-       gevensverwerkt,zichmoethoudenaanhetdoelwaar-
wikkeling.3.Toezichtindeontwerpfaseentransparantie     voorhijgegevensheeftverzameld.
enverantwoordingindeverschillendeuitvoeringsfasen           Ooktijdensdeexpertmeetingvan21 februariishetbe-
moetenwettelijkverplichtzijn,evenalsexterneonafhan-     langvandoelbindingnogeensduidelijkneergezet.We
kelijkeaudits.Deslagermoetnietzijneigenvleeswillen   warenhetermetelkaarovereensdatgegevensverza-
keuren.4.Depositievandeburgerdientversterkttewor-   meldvooreenspecifiekdoelslechtsvooreenanderdoel
den.Injargon,ikciteerhierdeheerKohnstamm:trans-      gebruiktmogenworden,mitsdatdoelverenigbaarismet
parantie,toestemming,informedconsent,rechtopinza-       hetoorspronkelijkedoel.Datvereistdathetdoelduidelijk
ge,correctie,afschermingenverzetinclusiefgezamenlijk    omschrevenis,dathettransparantisenmetargumenten
optredeninrechtenvanconsumercollectiveredress.5.       omkleedenhetliefstperwetgeregeld.
Compleetheidvangegevensisniettegaranderen.Houd            Eenbelangrijkeredenomeventueeldespecifiekedoel-
systemendaaromkleinschalig:selectbeforeyoucollect.      bindingtedoorbreken,zoukunnenzijn,zoalsdebewinds-
6.Hetstellenvandeadlineszetdeontwikkelingvaneen      liedenvermeldenindebriefvan29 april,insituaties




                                                               17 mei 2011
EersteKamer         Rapportcommissie-Brouwer-Korf            EK27                                               27-2-9
Slagter-Roukema

waarinhetvitaalbelangdaartoedringendnoodzaakt.Der-       naarprivacybydesignenwanneerderesultatenvandit
gelijkesituatieswordengedefinieerdalseenonmiddel-         onderzoekzijnteverwachten?
lijkeofdreigendeaantastingvanlevenofgezondheid              Mijnpuntendrieenvier.Toezichtindeontwerpfaseen
vanbetrokkeneofeenderde.Wijbegrijpendathethierbij      transparantieenverantwoordingindeverschillendeuit-
gaatomeenwijzigingvandeWetbeschermingpersoons-          voeringsfasenmoetenwettelijkverplichtzijn.Deopmer-
gegevensenvrageneentoelichtingvandebewindslie-           kingendietemakenhebbenmettoezichtentransparan-
den.Mijnfractieisvoorprivacybydesignennietvoor        tieenookdietemakenhebbenmethetdaarnagenoem-
missioncreepbydesign,zekernietalsditbylawdreigtte    depuntvanversterkingvandepositievandeburgerra-
wordeningevoerd.                                               kenbeideaandetakenenbevoegdhedenvanhetCollege
    Mogelijkkunnendebewindsliedenzichbijhunbeant-        beschermingpersoonsgegevens.Mijnfractieisblijmet
woordinglateninspirerendoordegangvanzakenrond           demeestevoorstellentotwijzigingvandeWbpzoalsver-
decentraleopslagvanvingerafdrukkeninhetkadervan         meldindebriefvan29 april,voorstellendieookkunnen
dePpwendaarbijookdeoverwegingmeenemendaton-            rekenenopinstemmingvanuithetCBPzelf.Devoorzitter
derhetmomvanveiligheid–centraalopslaanvanvinger-       JacobKohnstammverteldeonstijdensdelaatsteexpert-
afdrukkendientdeveiligheid–eenandereveiligheidge-       meetingdathijzichsomsvoeldealseenlaminplaatsvan
schaadkanworden:vingerafdrukkenbevattenbijzonder           dedoorhemzelfgewensteleeuw.Ikhebenigemoeiteom
kwetsbarepersoonlijkegegevens.                                deheerKohnstammalseenleeuwtevisualiseren,maar
    Ikwildebewindsliedenoproepenomkritischteblij-       hetzijnzijnwoorden.
ven.Eentermalsvitaalbelangismulti-interpretabelen          EenvolwassenCBPmoetkunnenbeschikkenovervol-
afhankelijkvandeachtergrondvandegenediehemhan-          doendesanctiemogelijkheden,dieooknogafschrikwek-
teert.Eénvanderedenendathetlandelijkepd-wetsvoor-       kendzijn.AfschrikwekkendiskennelijkeenNeelieKroes-
stelsneuvelde,wasjuistdathetdoelindeloopvande        achtigeboete.Detoezichthoudervraagtommeerbud-
tijdveranderde.                                                getenmeerbevoegdheden.Hijvraagtomeenverplich-
    Mijntweedepunt.Privacyaspectenmoetenevenals           tingtotmateriëleenformelesamenwerkingmetcolle-
PIA'svanafhetbegininhetdesignwordenmeegenomen,          ga-toezichthoudersenhijwilgraagverplichtwordentot
voorafgaandaanentijdensdeontwikkeling.Debewinds-         hetopenbaarmakenvanzijnonderzoeksbevindingen.Ik
liedenmeldentenaanzienvanverplichtePIA'sdathetka-      vondhetsaillantomtehorendatdetoezichthoudersin
binetopditmomentonvoldoenderedenzietomhetge-           eenkortgedingopzekermomentzelfmoestenstrijden
bruikvanPIA'sinwetgevingvoorteschrijven.Dever-         omdeonderzoeksgegevensopenbaartekrijgen.Watis
wachtingisdatdekostennietopwegentegendebaten           destandvanzakentenaanzienvandeontwikkelingvan
enhetzoumetnamevoorhetmidden-enkleinbedrijflei-       hetwetsvoorstel?Gaatderegeringookietsdoenmetde
dentoteenonevenredigzwareverplichting.Welzalbij         nuttigeadviezenvanhetCBP?
deontwikkelingvanhetwetsvoorstelvoorautomatische             Inditkadervraagiknogmaalsnaardebeantwoording
nummerplaatherkenning–collegaFrankenweeshierook           vandevraagdoormijnfractiegesteldtijdensdevoorbe-
alopennoemdeheteenproeftuin–ervaringwordenop-         reidingvanditdebat.Hetbetreftdevraagnaardedubbe-
gedaanmethetinkaartbrengenvandeeffectenvande          lepettenvanhetCBP    ,eenpositiewaarvandevoorzitter
voorgenomenmaatregelenopdepersoonlijkelevens-              zelfaangafdathijdathetongemakkelijkvond.Mijnfrac-
sfeer.Diezoudenvannutkunnenzijnvoorhetontwikke-        tievindtdatdebeantwoordingvanonzevraagnietade-
lenvanPIA'svooreventuelenieuwegegevensverwerkin-          quaatwas.HetCBPcombineerttakendievolgensdetri-
genophetgebiedvanhetministerievanVeiligheiden          aspoliticanietbijelkaarhoren.Hijistoezichthouderen
Justitie.                                                       handhaver,isbetrokkenbijbeleidsvormingenadviseert
    Mijnfractiehooptdatdeconclusievandieexercitiezal   hetkabinetoverwetgeving.Daarnaastgeefthijvoorlich-
zijndateenPIAiniedergevalvooralleoverheidsactivi-      tingaanburgersenaanbewerkersenbehandelthijklach-
teitenverplichtmoetwordengesteldenopenbaarmoet           ten.DebewindsliedenmeldenoponzevraagdathetCBP
zijn.HetistochopvallenddatinderestvanEuropaPIA's     volledigvrijisinzijnprioriteitsstelling.Datwasnietde
veelgebruikelijkerzijndanbijons.Meteenassessment        vraag.Daaromnogmaalsennunogduidelijkergesteld:
komenderisico'sronddebeschermingvanpersoonsge-           isderegeringmetdeheerKohnstammenmetmijnfrac-
gevensindringendenopenbaarophetnetvlies.Daarmee          tievanmeningdatdetakenvanhetCBPstrijdigmetel-
kandanbijhetdesignrekeninggehoudenworden.Mij            kaarkunnenzijn?Alsdebewindsliedendatookvinden,
trofdeopmerkingvanprofessorBartJacobsinhetarti-        watgaanzeerdanaandoen?
keloverhetepdindeRathenaupublicatie:architectureis        Mijnfractieisoverigensvanmeningdatderegeringin
politics.DeICT-architectuurdiegekozenwordt,geefteen     hetcommentaarophetWRR-rapportoverdeiOverheid
goedbeeldvandeonderliggendemachtsverhoudingen.             vooralookmoetingaanopdeopmerkingendiegaanover
Bijveelontwerpenisdepositievanpatiënten,cliëntenof     hetgebrekaanICT-kennisbijoverheidentoezichthouder
burgersnietgroot.Degebruiker,deverzamelaar,bepaalt       endannietalleenvandetechniek,maarookhoetech-
indemeestegevallendearchitectuur.                          niekkaningrijpenindepersoonlijkelevenssfeer.Wilde
    Datiseenextraredenomhetdesignkritischtebe-        toezichthoudergoedkunnenfunctioneren,danisbetere
schouwenenkennisvandekansenenbelemmeringen               kennisdringendgeboden.Graageenindicatieinwelke
vanprivacybydesignbreedteverspreiden.Wantwatis         richtingdebewindsliedendenkendathettoezichtzichzal
deredendatprivacybijdesigninonslandnognietbreed      moetengaanontwikkelen:alseenaparteICT-toezichthou-
wordttoegepast,ondanksdatheteengoedemanieris            der,ofalseenuitbreidingintaken,kennisenbudgetvan
omprivacybeschermingconcreetvormtegevenininfor-          hetCBP?
matiesystemenwaarinpersoonsgegevenswordenver-                  Hetvijfdepunt.Compleetheidvangegevensisniette
werkt?Kunnendebewindsliedeninditkadertoelichten          garanderen.Houdsystemendaaromkleinschalig,select
metwelkeopdrachtTNOisbegonnenaaneenonderzoek            beforeyoucollect.Derelatietussenkleinschaligheiden
                                                                effectenopdeveiligheidvandepersoonlijkelevenssfeer




                                                                 17 mei 2011
EersteKamer          Rapportcommissie-Brouwer-Korf             EK27                                               27-2-10
Slagter-Roukema

wordtindebeantwoordingvaneenvraagvandezefrac-         voordeanderekantvandemedailleisalhelemaalweinig
tiedoordebewindsliedenontkend.Datisjammer,want         oog.Inhoeverrespeeltdeoverheidmetaldezegekoppel-
juistdegrootschaligheidencomplexiteitvanhetontwerp      dedatabestandencriminelenindekaart?
landelijkepd,naasthetfeitdatdekwaliteitvandegege-       Hetistijdvoorbezinningeneenpasopdeplaats.Ik
vens–inditgevalgegevensdegezondheidbetreffende,        verweeseralnaaraanhetbeginvanmijnbijdrage.Waar-
gegevensdievaaksubjectiefenmulti-interpretabelzijn–     omnieteensderugrechtgehouden,ookalsdepolitiek–
maaktendatertegrotebeveiligingsrisico'swerdengecre-     daaronderverstaikzowelparlementalsregering–weer
ëerdenmaaktendathetwetsvoorstelwerdverworpen.           mogelijkhedenbepleittotuitbreidingvansystemen,uit-
   Hetprincipevanselectbeforeyoucollectmoetuit-        breidingenwaardiesystemennietvoorwarenbedoeld?
gangspuntzijnalsmenaandigitaledataverzamelingbe-           Ikzouzeggen:bewindslieden,leeshetrapportvande
gint.Nietallesmoetwatkan.Hetrisicoisookgrootdat     WRRenkomterugmeteendegelijkeanalyseeneenstap-
mendandoordebomenhetbosnietmeerziet.Terrela-        penplan.Meteendeltaplantegenhetgevaarvaneen
tivering:deverzamelwoedeispasechtlosgebrokenna          datasnoodramp,omMarcChavannesuitdeNRCvan
degebeurtenisseninseptember2001.Sindsdienzijnmet        10 april2011teciteren.
namedeVerenigdeStatendedrijvendekrachtgeweest              Voorzitter.Totslot.Hetisbelangrijkdatdepolitiek,re-
achterhetideedatnaarmatejemeerverzamelt,jeeerder      geringenparlement,zichnaastdevoordelenterdegeook
dingentewetenkomt.Tochduurdehettienjaarvoordat        vandegroterisico'svanhetalmaaropslaanvangege-
zeuitvondenwaarOsamaBinLadenzat,onderdeneus           vensbewustis.Minstenszobelangrijkishetdathetpu-
vanhetPakistaanselegerenopenkelekilometersafstand      bliekbeseftwaterallemaalgedaankanwordenmetver-
vandePakistaansehoofdstadwaarhetstiktvandeAme-        gaardepersoonlijkegegevensendaardoorookzorgvul-
rikaanseveiligheidsfiguren.Maarwelzonderinterneten       digmetdeeigengegevensomgaat.Omdatlaatsteteon-
zondermobieltje,dusonzichtbaarvooralledatabases.         dersteunenheeftdeschrijverenvoormaligrechtbankgrif-
   Metdetoenamevaneenaantalbewerkingsslagenop           fierTonTheuniszichverdieptindewarrigewereldvan
informatie,hetaantalbetrokkenfunctionarissenendebe-     hetdataverzamelenendatakoppeling.Hetresultaatdaar-
trokkenwerkprocessenneemtbovendiendekanstoedat          vanishetvoortreffelijkeboekDekluizenaar,datikvoor
dejuistheidenvolledigheidvandeinformatiewordtaan-      mijhebliggen.OverigensheeftdeSP-fractieinhetEu-
getast.Hiervoorzijngeenadequatemaatregelentetref-       roparlementhemdaarinondersteund.Wijontdektendat
fen.Zijndebewindsliedenmetmijnfractievanmening         zelfookredelijklaat.Heteersteexemplaarwasterecht
datookdeiOverheidbetrouwbaardienttezijnendusbe-      voorJacobKohnstammvanhetCBP        . Maarditboek,dat
leidnietmoetbouwenopwankelegegevens?Datvoedt           nuheteindevanzijncommerciëlecyclusnadert,hoortze-
hetwantrouwenvandeburgers.Dekwaliteitvandege-         kerookindeboekenkastentestaanvandehieraanwe-
gevenswordtdoordemensbepaald,ismensenwerk,en           zigebewindslieden.Alshettemoeilijkisomallerappor-
isafhankelijkvandematevanobjectiviteitdiemogelijk      tentelezen,isermisschienweltijdvoordezethriller.Het
is.Dieverschiltpercategorie.Eenmaalfoutaangeleverd,     gaatimmersookoverhunverantwoordelijkheden.Ikgeef
gaandegegevenseeneigenlevenleideneniscorrectie        hethundaaromvandaaggraagalseenspannendeversie
bijnaonmogelijk,iniedergevalnietalsdeoverheidniet     vanhetgeenwaaroverwijhiervandaagmetelkaardebat-
eenszichtheeftopdeaantallen–gekoppelde–databan-       teren,watmisschienietsminderspannendis.Ikziedere-
ken.                                                           actieopmijninbrengmetbelangstellingtegemoet.
   Inditkaderblijftdevraagrelevanthoegroothetaan-
taldatabankeniswaarindeoverheidgegevensvande
burgersverwerktenhoeveelkoppelingenerzijn.Ikvind
hetbijzonderomtevernemendathetnietdoenlijkisde-      DeheerHoldijk(SGP):
zevraagtebeantwoorden.Kunnendebewindsliedenaan-         Voorzitter.Ikzouwillenbeginnenmetaandesamenvat-
gevenofzijmetmijnfractievanmeningzijndatallesop     tingvanhetrapportvandeWRRoverdeiOverheidhet
allesgezetmoetwordenomdatinzichtwelteverkrijgen,      volgendeteontlenen.
ookalishetarbeidsintensiefenookalmoetenerlangdu-         Dealomtegenwoordigeinzetvaninformatie-encom-
riginspanningenwordenverricht?Datkantochgeenar-        municatietechnologie(ICT)doordeoverheidheeftervoor
gumentzijn?                                                   gezorgddatdezenietlangermeerzoalseene-overheid,
   Hetlaatstepuntdatikwilbespreken,isdathetstel-     gerichtopdienstverleningengebruikmakendvantech-
lenvandeadlinesdeontwikkelingvaneengrootICT-pro-       niek,kanwordengekarakteriseerd.Indedagelijkseprak-
jectgemakkelijkonderdrukzet.Politiek,ministerenICT-   tijkisveeleereeniOverheidontstaan.
industriemoetenwakenvooreencomplexiteitsspiraal,              Debeleidsplannenvoordee-oveheid–gerichtopde
waarmeezeelkaarineenwurggreephouden,verzucht-          (interne)bedrijfsvoering,dedienstverleningvandeover-
teeenvandedeelnemersaandeexpertmeeting.Erkan,         heidenopdetechniekzelf–ademenstukvoorstukeen
zoalsgezegd,ICT-technischheelveel:dataverzameling,        grootvertrouwenindeICTalsmiddelomdeoverheid
datamining,cloudcomputing,profilering.Mijncollega         effectiever,klantvriendelijker,toegankelijker,kwalitatief
Frankenvoegdeernetnogtweedingenaantoedieiknog       beterenvoorbereidopdetoekomsttemaken.Intoene-
nietkende.Zogaathetnatuurlijkmaardoor.Risico'skun-    mendematewordtICTenthousiastbinnengehaalddoor
neninkaartgebrachtworden,helegroepenkunnenals          beleidenpolitiekvoorzoweldecomplexeadministratie-
risicogekwalificeerdwordenenuiteindelijkgaanwijals      veopdrachtvandeoverheid,alsdeaanpakvanurgen-
datapakkettenonzeweg.Hetelektronischkinddossieris        temaatschappelijkeuitdagingen,zoalsterrorisme,veilig-
daareenheelgoedenookheelslechtvoorbeeldvan.           heid,mobiliteitengoedeenbetaalbarezorg.
   Datbrengtmijdeopmerking:bewindsliedenhoudtde             Hettechnovertrouwenvanpolitiekenbeleidvertaalt
menselijkemaat,devrijheidenwaardigheidinhetoog;er     zichingroteambitiesmetICT,nietalleenintechnische,
isgeenenkelbewijsdatonzesamenlevingdooralledata-      maarzekerookinbeleidsinhoudelijkezin.
verzamelingenen-koppelingenveiligerisgeworden.En




                                                                17 mei 2011
EersteKamer         Rapportcommissie-Brouwer-Korf             EK27                                                 27-2-11
Rapport brouwer korf
Rapport brouwer korf
Rapport brouwer korf
Rapport brouwer korf
Rapport brouwer korf
Rapport brouwer korf
Rapport brouwer korf
Rapport brouwer korf

Contenu connexe

Plus de Frank Smilda

Wat te doen als iemand vermist wordt
Wat te doen als iemand vermist wordtWat te doen als iemand vermist wordt
Wat te doen als iemand vermist wordtFrank Smilda
 
Informatieblad-wat-te-doen-als-iemand-vermist-wordt
Informatieblad-wat-te-doen-als-iemand-vermist-wordtInformatieblad-wat-te-doen-als-iemand-vermist-wordt
Informatieblad-wat-te-doen-als-iemand-vermist-wordtFrank Smilda
 
2014criminaliteitrechtshandhaving2013
2014criminaliteitrechtshandhaving20132014criminaliteitrechtshandhaving2013
2014criminaliteitrechtshandhaving2013Frank Smilda
 
Deloittegeospatial
DeloittegeospatialDeloittegeospatial
DeloittegeospatialFrank Smilda
 
Social media intelligence
Social media intelligenceSocial media intelligence
Social media intelligenceFrank Smilda
 
Socialmediapublicsavety
SocialmediapublicsavetySocialmediapublicsavety
SocialmediapublicsavetyFrank Smilda
 
Collective intelligence
Collective intelligenceCollective intelligence
Collective intelligenceFrank Smilda
 
Social media paper
Social media paperSocial media paper
Social media paperFrank Smilda
 
Listening fact sheet
Listening fact sheetListening fact sheet
Listening fact sheetFrank Smilda
 
Increasing your presence fact sheet
Increasing your presence fact sheetIncreasing your presence fact sheet
Increasing your presence fact sheetFrank Smilda
 
Socialmedia2011 surveyresults
Socialmedia2011 surveyresultsSocialmedia2011 surveyresults
Socialmedia2011 surveyresultsFrank Smilda
 
Policeandmodernmedia
PoliceandmodernmediaPoliceandmodernmedia
PoliceandmodernmediaFrank Smilda
 
De professionele-professional---arre-zuurmond-definitief
De professionele-professional---arre-zuurmond-definitiefDe professionele-professional---arre-zuurmond-definitief
De professionele-professional---arre-zuurmond-definitiefFrank Smilda
 

Plus de Frank Smilda (20)

Zero tolerance
Zero toleranceZero tolerance
Zero tolerance
 
Wat te doen als iemand vermist wordt
Wat te doen als iemand vermist wordtWat te doen als iemand vermist wordt
Wat te doen als iemand vermist wordt
 
Informatieblad-wat-te-doen-als-iemand-vermist-wordt
Informatieblad-wat-te-doen-als-iemand-vermist-wordtInformatieblad-wat-te-doen-als-iemand-vermist-wordt
Informatieblad-wat-te-doen-als-iemand-vermist-wordt
 
2014criminaliteitrechtshandhaving2013
2014criminaliteitrechtshandhaving20132014criminaliteitrechtshandhaving2013
2014criminaliteitrechtshandhaving2013
 
Crime analysis
Crime analysisCrime analysis
Crime analysis
 
Deloittegeospatial
DeloittegeospatialDeloittegeospatial
Deloittegeospatial
 
Spotlight
SpotlightSpotlight
Spotlight
 
60steps dutch
60steps dutch60steps dutch
60steps dutch
 
Social media intelligence
Social media intelligenceSocial media intelligence
Social media intelligence
 
Social media
Social mediaSocial media
Social media
 
Virality
ViralityVirality
Virality
 
Socialmediapublicsavety
SocialmediapublicsavetySocialmediapublicsavety
Socialmediapublicsavety
 
Collective intelligence
Collective intelligenceCollective intelligence
Collective intelligence
 
Social media paper
Social media paperSocial media paper
Social media paper
 
Listening fact sheet
Listening fact sheetListening fact sheet
Listening fact sheet
 
Increasing your presence fact sheet
Increasing your presence fact sheetIncreasing your presence fact sheet
Increasing your presence fact sheet
 
Socialmedia2011 surveyresults
Socialmedia2011 surveyresultsSocialmedia2011 surveyresults
Socialmedia2011 surveyresults
 
Policeandmodernmedia
PoliceandmodernmediaPoliceandmodernmedia
Policeandmodernmedia
 
De professionele-professional---arre-zuurmond-definitief
De professionele-professional---arre-zuurmond-definitiefDe professionele-professional---arre-zuurmond-definitief
De professionele-professional---arre-zuurmond-definitief
 
Kp grip 2011
Kp grip 2011Kp grip 2011
Kp grip 2011
 

Rapport brouwer korf

  • 1. lijkdievolgensdezeregeringookzijn,alsdieresulteren 2 infinanciëleoogkleppenzoudatweleensonbedoeldete- genkrachtenkunnenlosmaken,zoalsbijvoorbeeldeen Rapportcommissie-Brouwer-Korf hausseaanWikiLeaks.Proefballonnen,aldannietdoor- spektmetbadinerendemetaforenoverfabricagevanwor- Aandeordeishetbeleidsdebatoverderolvandeover- sten,zoudenmaarzoeffectenvandetovenaarsleerling heidbijdigitaledataverwerkingen-uitwisselinginhet kunnenkrijgen. kadervanhetrapportvandecommissie-Brouwer-Korf. Hetdenkenendoenindedigitalesamenlevingken- merktzichnaardeopvattingvandePartijvandeArbeid Devoorzitter: doordisbalanstussenoverheideninstantiesenerzijdsen IkheetdeministervanBinnenlandseZakenenKonink- deindividueleburgeranderzijds.Naastditeendimensio- rijksrelatiesendestaatssecretarisvanVeiligheidenJusti- nalesudokudenkenismeercryptogramachtigeverbeel- tievanhartewelkomindeEersteKamer. dingaandemachthoognodigvoorhetkunnengrijpen HetwoordisaanmevrouwTan. vangebodenkansen.Vooreenbewegingvanonderop isimmersnodigdatdeburgermeerempoweredwordt Deberaadslagingwordtgeopend. dooreenbeterbesefvankansenenrisico's,gevoeddoor meertransparantieindeinformatiedaarover.Geenbe- zuinigingsoogkleppendus,maarjuistruimbaanvoorde WOB! MevrouwTan(PvdA): Hetparlementheefthierbijeenvoortrekkersrol,gese- Mijnheerdevoorzitter.Dezerdagendraaitindebiosco- condeerddoorgroepenuitdesamenlevingzoalsBitsof pendedocumentaireInsideJobvanCharlesFerguson. Freedom,PrivacyFirstenAmbtenaar2.0.Naastinforma- Defilmgaatoverdeeconomischecrisisdieinhetvoor- tieoverwetgevingenoverheidsprojectenmetinbegrip jaarvan2008indeVerenigdeStatenbegondoorhetin- vandieovergegevensbestandenisomtebeginnenmeer stortenvanbankenalsBearStearnsenLehmanBrothers. bewustzijn,kenniseninformatienodigoverhetgeenaan Uiteindelijkhebbendebankierszichmetmiljoenendol- gegevensisverzameldoverindividueleburgersenhoe larsverrijkttenkostevanmiljoenengewonemensen.Hun daarmeewordtomgegaan.Ookdaarvoorzaldeoverheid invloedreikttotindehoogstekringenvandeoverheiden uitdekarrensporenvanhetsudokudenkenmoetentreden dewetenschappelijkewereld.HooglerarenEconomievan enmeerrechter-naastlinkerhersenhelftmoetenaanspre- HarvardenColumbiaUniversitybrengenvoorhenposi- ken.Watishieropdevisievanderegering? tieverapportenuittegenextreemhogehonoraria.Totop Immers,naastdeongekendekansendiededigitalise- dedagvanvandaaglukthetdeoverheidnietgreeptekrij- ringdesamenlevingtebiedenheeft,zijneruiteraardook genopdefinanciëlesector:nietopdebonuspraktijkenen netzoveelingrijpenderisico's.IndeVolkskrantvan7 mei nietopderest.In2008publiceerdeJeroenSmithetont- stondhetartikelSpioninjebroekzakvanSanderHeijne. hullendeenschokkendeverhaaloverdedeconfiturevan DeDuitsepoliticusMalteSpitzkosttehetdenodigemoei- ABNAMROinDeProoi.VergelekenbijInsideJobisdat te,allegegevenstebemachtigendiehettelecombedrijfT- kwantitatiefgezienquaimpactkinderspel,maarinhoude- Mobileoverhemheeftopgeslagen.Aandehandvandie lijkgezienishetinovertreffendetrapmeervanhetzelfde. gegevenswaszijnhelelevenvolledigtereconstrueren. Istegendezepraktijkennogenigkruidgewassen? DetussenkopinditartikelluiddeBijOrwellwistalleende Dewestersewereldheeftwellichtnogwattelerenvan overheidalles. zogenaamdederdewereldlandenzoalsChinaofdelanden OnlangszijnindeNederlandsepersverontrustende vandeArabischelente,inplaatsvanhetgebruikelijkarro- berichtenverschenenoverdewijzewaaropbijvoorbeeld gantevingertjeteheffenrichtingsamenlevingendienog TomTomenKPNmetinhunbestandenopgeslagengege- hetnodigetegaanhebbenvoorzedeverhevenWester- vensomgaan.Hoeheeftonzeoverheidhettoezichtopbe- sestandaardenbereiken.Metbehulpvannieuwemedia drijvenenderechtenvanburgersopinzicht,controleen blijkenburgersvandielandenimmersdekanstegrijpen toegangtotopslagvaneigenpersoonsgegevensgewaar- voorhetvanonderopaanhetwankelenbrengenvange- borgd?Kanderegeringdaareenvisieopgeven? vestigdedictaturen.Nieuwemediaalsvehikelvoordemo- IndeVerenigdeStatenhebbendesenatorenJohnKer- cratisering,alsremedietegenoligarchieënvangevestig- ryvanMassachusettsenJohnMcCainvanArizonavan deregimesbestaandeuitoldboysnetworksàladeInside deDemocratischerespectievelijkdeRepublikeinsepar- JobvanManhattan? tijeeninitiatiefwetsvoorstelingediendvoordeprivacybe- Daariswelmoedvoornodig,eenstemeeralsdeopen- schermingvanconsumentenopinternet.Allecommotie heidenopenbaarheidvanbovenafaanbandenworden tenspijtrondeenmeerderheidindeEersteKamervoor gelegd.IndeNederlandseverhoudingenvergtheteenac- decoalitieofnietendegevolgendaarvanvoorditkabi- tieveopstellingvanbevolkingenpolitiek.Nogonlangs net,ishettochgenoegzaambekenddatdepositievande heeftministerDonnerbijdedagvoordepersvrijheidde Amerikaansesenaatvaneengansandereordeisdandie journalistiekewereldweereensdekastopgekregen–dat inhetNederlandsebestel.Deporteevanditbipartieteini- wasnietvoorheteerst–doorbeperkingenopdeWOBuit tiatiefdoorsenatorenvandezestatuurissignificantvoor kostenoverwegingenaantebevelenendaarvoorooknog depolitiekeladingdiedezekwestieindeVerenigdeSta- eenbeleefdapplausjetekrijgenopdeDagvandepers- tenkrijgt.Hetwetsvoorstelverplichtbedrijventot:bevei- vrijheid.Eenkunststukje,metdaarnaooknogveelpubli- ligingvangegevens,hetinlichtenvanconsumentendat citeitachterafvandiezelfdejournalistendiealsnogkritiek hungegevenswordenopgeslagenmeteenopt-outmo- indemedianaarvorenbrachten. gelijkheid,eenopt-inverplichtingbijgevoeligegegevens Maarderegeringdoeteronsinzienswelgoedaan, alsovermedischezakenofreligie,hetbiedenvandemo- zichzelftebehoedenvoorhetzichingraveninhetuitge- gelijkheidaandeconsumentvantoegangtotencorrectie sletenkarrenspoorvandebezuinigingen.Hoenoodzake- vandiensverzameldegegevens,hetbiedenvandemoge- 17 mei 2011 EersteKamer Rapportcommissie-Brouwer-Korf  EK27 27-2-2
  • 2. Tan lijkheidaandeconsumentomteverzoekentothetstop- meetingaandateenstrevenvan70%foutlozeregistratie zettenvanhetverzamelenofdistribuerenvangegevens nietwerdgehaald,zonderdatbekendwashoeveelhetre- enhetbeperkenvanhetverzamelenvaninformatieover ëlefoutpercentagedanwelbedroeg.Dezefoutenkunnen eenindividutothetbenodigdevooreenspecifieketrans- burgersenormeoverlastbezorgen.Hoebeschermtenon- actievooreenspecifiekeperiode. dersteuntdeoverheidhaarburgershierin? Ishetnietdehoogstetijddatderegeringdewetgeving DeWRRverkennendestudienr.47Rolverdelingtus- rondidentiteitsmanagementterhandneemt:deafbake- senOverheidenBurgerbijBeschermingvanIdentiteit ningvanrechtenenplichtentussenindividueneninstan- doorJelleAttemaenDaviddeNoodheeftdrieconclusies. tiestenaanzienvanprofileringenprivacy?Watishierop Teneerste,destellingdatprivacyeengepasseerdstati- devisievanderegering? onisvoorburgerswordtdoordeonderzoeksresultaten DekansendieWeb2.0aanburgersbiedtvoorhet ontkracht.Tentweede,burgerswenseneenstrakkerere- doorbrekenvanstructurenincombinatiemetrisico'svoor gievandeoverheidophetgebruikvanhetburgerservi- depersoonlijkelevenssfeerzijnevenzeeraandeordebij cenummerinhetmaatschappelijkverkeer.Tenderde,res- dedigitaliseringdoordeoverheidzelve.Wijgaannual- pondentenwilleninzagehebbenineigenelektronische lereerstinopdebeantwoordingvanonzeschriftelijkevra- dossiers,zodatzegegevenskunnencorrigerenenkunnen genindekabinetsbriefvan29 april.Vervolgensgaanwij zienwiegegevensbewerkteninziet.Ditlaatstepunt,de inopdeaanbevelingenvandeWRRendevooruitzichten controleoverdetoegangtotdeeigengegevens,iszeer voordetoekomst. essentieel. Hetdossierwaarwehetvandaagoverhebben,istwee VervolgenssteltdeWRRindeepiloogvanhetrapport jaargeleden,in2009aandeTweedeKameraangeboden datdeoverheidnietalleenverantwoordelijkisvoorhetei- eneenjaarlateraandeEersteKamer.Defractievande gengebruikvanICT,maarookvoordeontwikkelingvan PartijvandeArbeidheeftonlangsbijschriftelijkevragen deinformatiesamenlevinginzijnalgemeenheid,metin- vanapril2011vierzeerrecentelijkverschenenrapporten begripvandeinformatiemachtvanmondialespelersals betrokken,tewetenDatabases.OverICT-beloftes,infor- Google,FacebookenApple.Indereactievan29 april2011 matiehongerendigitaleautonomieenCheckin/Check gaatderegeringnauwelijksinopdezerolenverantwoor- uit.Digitaliseringvandeopenbareruimte,beidevanhet delijkheidvandeoverheidenevenminopmogelijkevoor- RathenauInstituut,iOverheidvandeWRRenhetrapport nemensominhoudenvormtegevenaanhaarsysteem- vandestaatscommissie-Thomassen(Staatscommissie verantwoordelijkheid,terwijldeoverheidvoorhaarbur- Grondwet2010,nr.67). gersdientoptekomentenopzichtevandiegenoemde Indekabinetsbriefvan29 april2011geeftderegering privatepartijen.Evenmingaatderegeringinopdevraag, aan,separaattezullenreagerenophetWRR-rapportdat dieweookschriftelijkgesteldhebben,overhetdilemma inderdaadpasop15 maartjongstledenaandeminister zoalsgeformuleerddoorJohnNaughtoninhetdagblad vanBZKisaangeboden.Nietteminwilderegeringwel theGuardian:LivewiththeWikiLeakableworldorshut verschillendehoofdzakenuitdatrapportindekabinetsre- downthenet,it'syourchoice. actievan29 aprilbehandelen. Nietsvandatal,deregeringvolstaatinhetslotvande Dekabinetsreactiealstotaaloverziende,isdePvdA- reactiemeteenophandenzijndemeldplichtdatalekken fractievooralgetroffendoorhetgebrekaanurgentiebe- endeconstateringdatGooglezoekopdrachtengeendeel wustzijndatdaaruitnaarvorenkomt,zekerafgezettegen uitmakenvandetelecommunicatieverkeersgegevens.Dit deteneurindezojuistgenoemderapporten.Despeech wekteenstemeerbevreemdingafgezettegendepublie- waarmeeministerDonnerhetWRR-rapportinontvangst keophefdiebijvoorbeeldisontstaandoordegenoemde nam,waszoalsgebruikelijkspitsvondig,maarerwasin- praktijkenvanTomTomenKPNmethetdoorspelenvan houdelijkhelaassprakevaneensoortgelijkgebrekaande gegevens.Kanderegeringdanhierennu,inditplenaire volgensonsbenodigdeurgentie. debat,hiereenuiteenzettingovergeven? HethoofdrapportvandeWRRmetdetiteliOverheid Opdiverseplaatsenwordtindekabinetsreactieinge- signaleertimmersdatdefactoenbijnaongemerktsa- gaanopdeafwegingtussenveiligheidenprivacy,uit- menhangendeinformatiestromenhetkaraktervande mondendindeconclusiedateenzorgvuldigeafweging overheiddomineren,waarmeenieuwemogelijkheden, plaatsvindtopbasisvanevenwichtigeregelingenmetvol- maarookafhankelijkhedenenkwetsbaarhedenvoorzo- doendewaarborgen.Hoedenktderegeringechterover weldeoverheidalshaarburgersontstaan.Ditgebeurt derecentebevindingenmetdeopslagvanbiometrische terwijlindedagelijksepraktijkallerminstvanuiteensa- gegevens,ietswaaraandeTweedeKamerzohaarconclu- menhangendevisiewordtbestuurd,maaroverheidsini- siesheeftverbonden,enoverdesteekproefvanhetCBP tiatieventotdigitaliseringmetbijbehorendeinformatie- naardegegevensuitwisselingtussenopsporingsdien- stromenbinnendeverschillendesectorengeïsoleerdvan stenentelecommunicatieaanbieders,waarbijhetnodige elkaarwordenontwikkeld.DeWRRsteltdatdeoverheid nietinordebleektezijn?Ditgeeftdeburgerstochgerede alertdienttezijnopdekwaliteitvandeinformatie–kwali- aanleidingtotgevoelensvanonbehagen?Graageenreac- teitindezinvankarakter,betrouwbaarheid,kenbaarheid, tie. contextualiteitenherleidbaarheid–enopdeorganisa- OmtebeginnenisnaardemeningvandePvdA-fractie torischeinbeddingvaninformatiestromen.Openheiden meerurgentiebewustzijnopzijnplaats,geletopdeschaal transparantierichtingburgersisvolgensdeWRRnodig, waaropdigitaliseringvandesamenlevinginmiddelsheeft zodatzijinzichtkrijgeninwatoverhengeregistreerdisen plaatsgevonden.ProfessorCorienPrins,lidvandeWRR, ondersteuningbeschikbaarisindiencorrectienoodzake- weesindeexpertmeetingindeEersteKamervanfebru- lijkis.Ditlaatsteiseenzeeressentieelpunt. ari2011opdeomstandigheiddatdedigitaliseringover Watisdereactievanderegeringopdeindeexpert- meergaatdanlosseapplicaties.Erisvolgensprofessor meetingindezeKamervanfebruarijongstledengesig- Prinseengekoppelde,verketendeenvernetwerktewereld naleerdefoutpercentagesinbestandenvanonderande- ontstaan,waarindeburgerwordtgeconfronteerdmetwel redeBelastingdienst?DeRekenkamergafindieexpert- honderdorganisatiesbinnenééndossierwaarbijhijmoet 17 mei 2011 EersteKamer Rapportcommissie-Brouwer-Korf  EK27 27-2-3
  • 3. Tan aankloppenalserietsnietklopt.Eenonderzoekvanhet overdeurgentiewaarmeedezevraagstukkenwordenin- CBPnaardevraaginhoeveeldatabasesmensenzitten, geschatenopgepakt.Dekabinetsreactievermeldtdetoe- wijstuitdateenmaatschappelijkweinigactievepersoon zeggingvandetoenmaligestaatssecretarisvanBZK,ge- tochnogaltijdinzo'n250databaseszitenmaatschappe- daanop13 oktober2010,datzijovertweejaarzalrap- lijkactieveindividuenzoalswijwelin1000,1500ofzelfs porterenoverdemogelijkheidomtekomentoteenover- meerdatabases,waardusnogeenszo'nhonderdorgani- koepelendbeoordelingskader.injuli2007heeftdezelfde satiesachterzitten. staatssecretarisbijdebehandelingvandeWetinzakehet Dekabinetsreactienoemteenverkennendonderzoek bsnindeEersteKamereenevaluatietoegezegdovervier naarhetaantaloverheidsdatabaseswaarindeNeder- jaar,datisdusjuli2011.Dieevaluatiebetreftdusookhet landseburgergeregistreerdstaat,eenonderzoekvan toegezegdeservicepuntmetdoorzettingsmachtvoorbur- 2009,datgeenbetrouwbareschattingkongeven.Waar- gers.Opwelkewijzeisderegeringvoornemensdewerk- omvindthieroveropkortetermijngeennaderonder- zaamhedenvoordieevaluatieenvoorhetoverkoepelend zoekplaatsdoorderegering?Ditistochookrelevant beoordelingskaderopelkaaraftestemmen? voordestandpuntbepalingdiederegeringaankondigt Oponzevragenoverdebijnaspreekwoordelijkeover- overhetrapportvandestaatscommissie-Thomassen heidsmissersbijgrootschaligeICT-projectenisindeka- overeeneventuelegrondwetbepalingoverditthema? binetsreactiehetantwoordachterwegegeblevenopde Wanneerisoverigensdatstandpuntoveraanpassingvan vraaginhoeverredecentralepositievanderijks-CIO'sals informatie(grond)rechtennaaraanleidingvandedigitale onderdeelvandebureaucratievanderijksdienstvoldoen- ontwikkelingenteverwachten? detegenwichtkanbiedenbijdegebruikelijkevalkuilenbij ProfessorPrinsrefereerdebovendienaandeconsta- grootschaligeICT-projecteninopdrachtvanderijksdienst. teringinhetrapportvandecommissie-Brouwer-Korfdat Ookwillenwijgraageenantwoordopdevraagoverde naasthandhavingookadviseringenvoorlichtingcruciaal constateringvandeWRRdatgeloofwaardigeevaluaties zijn,onderandereoverdeinterpretatievanessentiëlecri- zeldzaamzijn,omdat–zodiealplaatsvinden–dediscus- teriaalsdoelbinding.Indekabinetsreactiebevestigtde sieblijftstekenindeveiligheidvandetechnologiedan regeringdatvoordeadviseringaandeprofessionalsin weldefinanciëledebacles.Isderegeringvoornemens hetkadervanhetrapportvandecommissie-Brouwer-Korf meeraandachttegevenaandekwaliteitvanevaluaties? per1 januari2012driefte'svoorhetservicecentrumpri- TotzoverdeanalysevandeWRR. Ikkomnubijdeaan- vacyenveiligheidzijnvrijgemaakt.Deregeringverwacht bevelingenvandeWRR. DeWRRbepleiteenparadigma- hiermeevoldoendeondersteuningtekunnenbieden.In wisselingvaneene-overheidnaareeniOverheidenwil hetvoorlopigeverslagvanfebruari2010heeftdePvdA- despagaatverkennenvandeoverheiddiededienstver- fractieonderanderehaarzorgengeuitoverdeuitholling leningaanburgersverbetertenerzijdsentegelijkertijd vanprivacywaarborgendoorgebrekaanrobuustheidvan waaktovergrondrechtenzoalsprivacyenautonomievan hettoezichtincombinatiemetachterblijvendebewust- burgersanderzijds.Isditnietdegebruikelijkespanning wordingbijprofessionalsenburgers,ditmedenaaraan- tussenrechtenenplichtenvanindividuenengroepen,in- leidingvansignalenvanuithetCBP . Iser,geletopdeaard clusiefpubliekeenprivateinstitutieswaarindeoverheid enomvangvandeproblematiek,nietveelmeerprioriteit alswetgevereenordenendekernfunctievervult?Ligtdan, nodig,ookinmenskrachtenbudget,terbeschermingen toegespitstopnieuwemedia,hetspanningsveldvande ondersteuning,nietalleenvanprofessionals,maarook burgernieteerdertussendebehoefteaanprofilering,zo- vanindividueleburgers?Waarkunnendieburgersterecht alsopFacebookendergelijke,versusdieaanprivacyen bijfouteninderegistratievanhunpersoonsgegevensin zelfbeschikking?Watisdevisievanderegering? degenoemdemassaaandatabasesendaarmeesamen- ConcreetkomthetWRR-adviesneerophetinstellen hangendeorganisaties? vaninstitutiesalseenpermanentecommissievoorde Bijdebehandelingvanhetwetsvoorstelterinvoering iOverheid,eeniPlatformeneeniAutoriteitmetdoorzet- vanhetburgerservicenummerin2008heeftdePvdA-frac- tingsmacht.TotverwonderingvandePvdA-fractieblijkt tiemetnadrukgevraagdnaareenalgemeenexantetoet- hieruitnietsandersdaneentraditioneletop-downbena- singskadervoorsectoraleregelingenvoordetoepassing deringmetvoorbijgaanaandeeldersinhetWRR-rap- vanhetbsn.Deregeringverweesnaarnadereuitwer- portbepleitebetrokkenheidvandesamenleving.Waaruit kinginlaterstadium,expostdus,indesectoraletoepas- blijkteenmeeractieveinbrengvandesamenleving,groe- singen.IndeelIIvanhetWRR-rapportDestaatvanin- penenindividueleburgers?Waaromwordtdeburgerniet formatiewordendeverwijsindexrisicojongerenenhet veelmeerinteractiefbetrokkenbijdedigitalemiddelen? epdaandehandvandebeginseleninhettoetsingskader Watisdemeningvanderegering? langsgelopenenvoorzienvanoponderdelenzeerkriti- Watisdemeerwaardevannogmeerinstantiesnaast schekanttekeningen.HetrapportDatabases.OverICT- debestaandezoalshetCBP?Komenerandereinstrumen- beloftes,informatiehongerendigitaleautonomievanhet ten,methodenofwerkwijzen?Zoja,welkedan?Waar- RathenauInstituutbevatcasestudiesvandeov-chipkaart, omzoudendieineensweleffectiefzijnenwaaromkun- hetepd,hetelektronischkinddossier,klantenprofielen, nendienietwordentoegepastdoordebestaandeinstan- hetSchengenInformatieSysteemendeGBA. Heeftdere- ties?KomtereenherhalingvanzettenzoalsmetdeCen- geringkennisgenomenvandeconclusie?Ikciteer:Alles travoorJeugdenGezinnaastdeBureausJeugdzorg? bijelkaargenomenschetsendecasestudieseenvrijont- Inplaatsvanverbeteringenbrengengroteextrainveste- hutsendbeeldvanwaterindepraktijkkanmisgaanbij ringenmeerbelastingvoordedienstverleningvolgens hetgebruikvandatabases.Dezerisico'shangensamen hetgebruikelijkebestuurlijkePavlovreactiepatroon.1.We metdekeuzesdiewordengemaaktoverdearchitectuur hebbeneenprobleemduswestellennogeeninstantiein vandebetreffendedatabase. waarmeeweaangevenietstedoen.Dieinstantienoe- Indereactievan29 april2011verwijstderegeringnaar menweautoriteit,taskforceofietsdergelijksendiegaat dekomendevisieophetWRR-rapport.DePvdA-fractie soortgelijkeinstantiesbeconcurreren,waardoordeuit- verneemtgraagbijdezeneenindicatievanderegering voeringextraenvaaktegenstrijdigeinstructieskrijgt2.De 17 mei 2011 EersteKamer Rapportcommissie-Brouwer-Korf  EK27 27-2-4
  • 4. Tan instantiekrijgttargets,meestalkwantitatief,wantkwaliteit CBP . NietteminwijsthetCBPbijvoortduringopknelpun- ismoeilijkmeetbaar.Daartoewordteeninformatiesys- tenbijdeuitvoeringvanwegecapaciteitstekort.Uitdesa- teemontwikkeld,wantmetenisweten.Jammergenoeg menlevingkomeninderdaadsignalenovermoeilijketoe- alleenvanhetkwantitatievedeelvanhetproduct.3.De gangtothetCBPtotophetniveauvanKamerledenvan werkvloermoetbijhoudenofdetargetswordengehaald. deEersteKamer,zoalsbijdevoorbereidingvandebe- Dusdebureaucratischelastwordtgroter,temeeralsook sluitvormingoverdeslimmemeters.Achtderegeringhet protocollenzijnvoorgeschreven.Deadministratievebe- terversterkingvaneenrobuustetoezichtfunctienietraad- lastinggaatnogmeertenkostevandebeschikbarecapa- zaamdecapaciteitvanhetCBPuittebreidenmetmeer citeitvoordeprimairetaak.4.Hetsysteemvanhonore- fte'sendaarnaastdetaakvanhetCBPmeertoetespitsen ringensubsidiëringopbasisvankwantitatieveprestaties ophettoezichtopnalevingvandewet?Zoudanhetser- houdthetrisicoinvanperverseprikkels.5.Debeschik- vicecentrumterondersteuningvanveiligheidenjeugd- bareinformatieleidttotschijnzekerheid,wantdekernin- zorgprofessionalsnietmoetenwordenverbreednaaralle formatie,dekwaliteitenwatdeklantdaarvanvindt,ont- sectorenennaarburgersnaastprofessionals?Uiteraard breekt.6.Deprofessionalkomtminderaanheteigenlijke zijndedriefte'sdanhelemaalnietmeervoldoende. werktoe. EssentieelindeWRR-aanbevelingenisdepermanen- Kortom:deklantgaaterinalleopzichtenopachteruit. tecommissiediejaarlijksrapporteertoverdestaatvan GeeftditnietaandathetommeergaatdandeWRR- deinformatie,metinbegripvaneeneffectiviteittoetsvan spagaattussendienstverleningenprivacy?Naaronze koppelingenverwerkingvanpersoonsgegevens,inclu- meningisnogonvoldoendehetbesefdoorgedrongen siefdeeffectiviteittoetsvooraf,envaneenevaluatievan datdeeffectiviteitenefficiencyvanhetoverheidsfuncti- lopende,gestrandeenafgerondeprojecten.Kanderege- onerenalszodaniginhetgedingis.Herkentderegering ringaangevenofeendergelijkinstituutnietzozeerrecht- hetbovengeschetstebeelddatdebestaandeinformati- streeksaanhetparlementrapporteert,maarookkanwor- seringspraktijkdekwaliteitvandedienstverleningaande dengepositioneerdalsspecifiekonderdeelvanhetonder- burgereerderaantastdanverbetert? zoeksbureauvandeTweedeKamerzelf?Meerinhetalge- Bijdeuitvoerendetaakvandeoverheidishetbegrijpe- meen:zijngenoemdeinstrumentennietalleenvoorbe- lijkdatdeautomatiseringineersteinstantieheeftgeleid staandeinstitutiesmaarookvoordeTweedeKamertoe- totregistratievanallerleigegevens.Denieuwegeavan- pasbaar? ceerdetechnologieënmakenechtereentotdusverrete DeWRR-aanbevelingenzijnvolgensdePvdA-fractie weinigtoegepasteindividueleinsteekmogelijk.Hetkante- kenmerkendvoordeeenzijdigenadrukopdeoverheid lenvanalgemenedatabestandennaarophetindividuge- enerzijdsendeveronachtzamingvandeindividuelebe- concentreerdegegevensverzamelingenbiedteenuitweg hoeftenenmogelijkhedenvandeburgeranderzijds.Er voorogenschijnlijkonoplosbarepatstellingenvanwege dienteenmeergelijkwaardigewisselwerkingtekomen privacy-enveiligheidsrisico's. tussendeinstitutiesdienamensonswerkenendeindivi- Alsveelvoorkomendprobleembijhetsysteemontwerp duenvoorwiezedatdoen.MetbehulpvanWeb2.0kan signaleertdeWRRdezogehetenfunctioncreep,doel- deburgerderesultatenvandemocratieendienstverle- vervuilingtijdensdedoorlooptijdbijdeontwikkelingvan ningeerderenbeterbeïnvloeden.Stemmenmetdevoe- systemenmetalsresultaateenonontwarbaarsysteem tenwordtstemmenmetdevingers.Deburgermoetals metallegevolgenvandienvoordepraktijkvandeuit- eerstedebeschikkingoverzijnpersoonsgegevensheb- voeringendekosten.Eenanderveelvoorkomendfeno- ben.Hetbeschikkingsrechtvoorinstitutiesdaarovermoet meenishetaanboddatdevraagcreëert.Eriseennieuwe uitzonderinginplaatsvanregelworden.Isderegering techniekwaareentoepassingbijwordtgezochtoferis bereideenwetsvoorstelinzakeidentiteitsmanagement eenbestandontwikkeldwaarvanaltegemakkelijkgebruik voortebereiden,medegebaseerdophetvoorstelvande gemaaktwordt.EenvoorbeeldishetSchengenbestand, VS-senatorenKerryenMcCain? waaropnaastdeoorspronkelijkedrieinmiddelszo'nhon- Overheidsprojectenmoetenstandaardzijnvoorzien derdgebruikerszijnaangesloten.Isderegeringzichbe- vanopenbarekosten-batenanalyses,openbaarheidvan wustvanderisico'svandezekoppelingenvoorburgers, haalbaarheidsstudies,pilotsenonderzoeksrapportages, zekergeletopdeeerderdoordeRekenkamergesigna- ondersteuningdoorexterneexpertmeetingsenonafhan- leerdefoutregistraties?Ishiergeenstrengeeffectiviteits- kelijkadvisering.Publiekebetrokkenheiddooropenheid toetsvoorafnodigopbasisvanwettelijkecriteria? overopdrachtverstrekking,reikwijdte,inhoudenresul- Vanbelangvoordekwaliteitvanbeleidenpraktijkzijn tatenvanonderzoekenontwikkelingvandoordeover- waarborgenvoorhetopdrachtgeverschapentoezichtin heidgefinancierdesystemeniseenmust.Doortransfor- devormvaninstrumenteneninstituties.Instrumentenals matienaarbottom-upinplaatsvantop-downkanvanuit privacyimpactassessment(PIA),privacybydesign,pri- deburgertegenmachttenopzichtevangrootmachtenin vacyenhancingtechnologies(PET)engatewayreviews depubliekeenprivatesectorwordengegenereerd,met zijndemeestgangbare.OverdePIA'shebbenwijschrif- eenvoortrekkersfunctievandevolksvertegenwoordiging, telijkevragengestelddiedeelszijnbeantwoord.Inaan- vooraldeTweedeKamer.Ookparticuliereinstantiesals vullingdaaropdevraaghoederegeringdePIA'sende consumentenorganisaties,mediaprogramma's,zoalsRa- overigegenoemdeinstrumentenwilinzettenbijdeont- dar,enprivacygroepenhebbeneenaanjaagfunctie.Door wikkelingstrajectenenofderegeringeenvormalssocial deopenbaarheidentransparantievaninstitutiestewaar- impactassessmentdenkbaaracht?Hoedenktderegering borgendientdeoverheidzichteverantwoordentenop- overversterkingvanhettoezichtinstrumentariummet zichtevandeburgerinplaatsvanviceversa.Inperken verplichteopenbaarheidbijonderzoeknaarpraktijkenvan vandeWOBisdusuitdenboze.Graageenreactievande bedrijvenenoverhogeresancties,zoalsdwangsommen regeringopdezevisie. enboetes? Inzakedeinstitutiesgeeftderegeringaanvoor- alsnogvasttehoudenaandehuidigeopzetvanhet 17 mei 2011 EersteKamer Rapportcommissie-Brouwer-Korf  EK27 27-2-5
  • 5. Franken -verwerkingtenbehoevevanvoornamelijkveiligheiden preventieenerzijdsendeinbreukophetrechtopeerbie- DeheerFranken(CDA): digingvanhetprivélevenendebeschermingvanper- Voorzitter.Dagelijkslatenuenikdigitalesporenachter. soonsgegevensanderzijds.Aanditonderwerpzijndoor Wie,waar,wanneerwijbellenofmailen,watwekopen deCDA-fractieindealgemenepolitiekebeschouwingen –denkaandebarcode–welketv-programma'swijbekij- van2008albeschouwingengewijd.Wijsprekenhierover ken,welkemedicijnenwijgebruiken:hetisbijveleande- dewerkingvantweegrondrechten:deartikelen7en8 renbekend.Somslatenwijdiesporenvrijwilligachter, vanhetEuropeseHandvestmetanalogebepalingeninar- omdatweeentegenprestatieontvangenofdenkenteont- tikel8EVRMenartikel10vandeGrondwet.Beperkingen vangenalsgewaardeerdeklant,maarwijwetennietdat opdezerechtenvoordeburgerzijnmogelijk,maardie weopgrondvandieinformatieinhetvervolgmisschien moetenaanstriktevoorwaardenvoldoen. juistzullenwordenuitgesloten.Wijrealiserenonsnietof Ikzaleersttrachtendeschuivendepanelenvandetwee nauwelijksdatHyves,Facebook,TwitterenLinkedInalon- gebiedenaantegeven.Daarnazalikingaanopdestuk- zegegevens,meestalgeanonimiseerd,gebruikenenver- kendiedebeidebewindspersonenonsalsantwoord kopen.Ookwordenveelsporenonsafgedwongendoor oponzevragenhebbentoegestuurd,waarineenaantal deoverheidopdoorgaansgerespecteerdegronden,maar maatregelenwordtvoorgesteld.Overigensmijndank danwetenwijevenminwaterinwerkelijkheidmetonze voordetoezendingvandezestukken.Tenslottelegikeen gegevensgebeurt.Menweetontzettendveelvanonster- aantalaandachtspuntenensuggestiesvoor,dieonder wijlwijdatzelfnietweten. meerzullenuitmondenineenmotiemetbetrekkingtot Deoverheidhoudtonsindegatenmetpassagierslijs- hetwetgevingsproces. ten,metcontrolevanonsbetalingsverkeer,metblack- Erisalveelgeschrevenenookveelgeregeldmetbe- listsopEU-ofVN-niveauenisdoormiddelvandebe- trekkingtotdeverhoudingtussenveiligheidendebe- waarplichtverkeersgegevenseenpermanenteluistervink. schermingvandepersoonlijkelevenssfeer.Deuitgangs- HetCIOTwordtnaarhetschijnt300.000keerpermaand puntenvoordeprivacybeschermingzijnneergelegdinde bevraagd,datwilzeggen10.000keerperdag.Bedrijven Wbpvan2001,dieisgebaseerdopeenrichtlijnvan1995. analyserenonskoop-enbetaalgedragenmakendaar Dehoofdlijnbetreftdeinformatieaanendetoestemming doormiddelvanstatistischebewerkingenprofielenvan, vandebetrokkene,zijninzage-encorrectierechtende waarmeemenonseenidentiteittoekenteneigenschap- doelbinding.Datlaatstewilzeggendatalleenonderbe- pentoedicht,diewijmisschiennieteenszoudenwillen paaldevoorwaardengegevensmogenwordengebruikt hebben. buitenhetdomeinwaarvoorzijzijnverzameld.Dezeuit- Devraagis:isdatnuzoerg?Nee,zegteenslinken- zonderingenzijn: degroepmensen,wantikhebnietsteverbergen.Dat - hetvoorkomen,opsporenenvervolgenvanstrafbare zeibijvoorbeelddepresentatorvaneenpopulairBBC-pro- feiten; gramma–hijstondgisterenindeNRC–enhijmaakte - debeschermingvanbelangrijkefinanciëleeneconomi- zijneigenrekeningnummerbekend.Ineenmumvantijd schebelangenvandestaat; wistiemandzichtoegangtotzijnrekeningteverschaffen - debeschermingvandebetrokkeneofderechtenen omeenmaandelijkseafschrijvingaantemakenvan£500 vrijhedenvananderen. naareengoeddoel.Demanissindsdienvanmeningver- anderd.Ookisdetoonzettingindepersnietmeernega- Vandezeuitzonderingsmogelijkhedenisineenhelese- tief.DatalekkageszijnnuserieusnieuwsinEngeland.Er riewettengebruikgemaakt.Eengrootaantaldaarvanda- iszelfseenministerovergestruikeld.Hetprivacybewust- teertalvanvóór9/11,maarookdaarnazijnerstelselmatig zijn,datinNederlandtotvoorkortbijzonderlaagwas– nieuweofmeeruitgebreidebevoegdhedenvoorpolitieen 32%in2008tenopzichtevaneengemiddeldeindeEuro- OpenbaarMinisteriebijgekomen.Daarspelennatuurlijk peseUnievan68%–isbeduidendgestegen. maatschappelijkeontwikkelingeneenrol.Ikdenkaande EenrecentevoorstudievoorhetWRR-rapporttoontaan toenamevandegeorganiseerdecriminaliteit,detoename datprivacyvoordeburgerbeslistgeengepasseerdstati- vandebevolkingsdichtheidmetalsgevolgmindersociale onmeeris.Derespondentenindatonderzoekgevenaan controle,alsmedetechnologischeontwikkelingenwaar- datzijinzagewillenhebbenindeelektronischedossiers, doordataminingenprofileringmogelijkzijngemaakt.Wij zodatzegegevenskunnencorrigerenenwetenwiedege- kunnenechter–eninhetRathenaurapportstaathetnog gevensinzietenbewerkt. eensnetjesopeenrij–indeuitbreidingvanwetgeving Hetisduszekerbelangrijkomalsburgerzoveelmo- eenaantaltrendsonderscheiden. gelijkeenafwegingtemakenwaarenwanneerjesporen - Politieonderzoekwordtsteedsvakeruitgebreidtotper- achterlaat.Ikmoetdaarbijvaakdenkenaaneenromanuit sonenopwiezelfgeenverdenkingrust.Nuishetzelfszo dejarendertigvandevorigeeeuw:DerMannohneEi- datiedereEuropeaaneenverdachteis,omdatzijncom- genschaften.Nukrijgteenburger,dieweleigenschap- municatiegegevensonderhetbereikvandeopsporings- penheeft,ereenofmeerdereopgeplakt,diehijofzijniet instantieswordengebracht. wil.Ergerisnogwanneeriemandanderszichjouwiden- - Politioneelonderzoekkrijgtintoenemendematede titeittoe-eigent.Datisnietzomoeilijk.Spoofingheet vormvaneenverkenning,waarinopbasisvanrisicopro- datinhetjargon.Ikwilgraagvandebewindsliedenhoren fielenpotentieelverdachtegroepenwordengevolgd. watzijtegendezegedragingeninonzegeketendenet- - Bestaandewettelijkebeperkingendiegeldenvoorhet werkendenkenteondernemenenweltegendeachter- gebruikvanbepaaldeonderzoeksmethodenwordenver- grond,datidentiteitsfraudeindeVerenigdeStatenwordt licht. gezienalsdesnelstgroeiendevormvanmisdaad.Ikkom - Opsporingsdienstenkrijgenmeermogelijkhedenom erstraksnogevenopterug. zelfstandigonderzoekteverrichtenzonderdatdetoe- Vandaagwiliksprekenoverhetvindenvaneenba- stemmingvaneenrechter-commissarisvooringrijpende lanstussenhetoverheidsbelangtotdataverzamelingen maatregelennodigis. 17 mei 2011 EersteKamer Rapportcommissie-Brouwer-Korf  EK27 27-2-6
  • 6. Franken - Opsporingsdienstenkunnenintoenemendematebe- kesfeerwordtdieidentiteitbenutvooreenspecifiekdoel- schikkenoverpersoonsgegevensafkomstigvanande- groepenbeleid:fraudebestrijding,jeugdbeleid,huiselijk re(semi)overheidsdiensten,dievooranderedanopspo- geweldenzovoort.Devraagisnuhoedynamischdezege- ringsdoeleindenzijnverzameld. construeerdedigitaleidentiteitenzijn.Bestaatdemoge- - Opsporingsdienstendwingensteedsvakeranderepar- lijkheidomprofielenaantepassenenveranderdeidenti- tijentotmedewerkingaanonderzoek. teitentewissen?Isereenrechtomtewordenvergeten, ofiswieeenssteeltinderdaadvooraltijdeendief? Nuzijnaldiemaatregelenopzichbestverdedigbaar, Dezetyperingenkunnenbovendienmultifunctioneel althansverklaarbaar,maarerisgeenoverzichtmeer.Wij wordeningezet,metalsgevolgdatersamenwerkingsvor- bevindenonsopeenslipperyslope.Erwordensteeds mentussenoverheidsorganenontstaanenhetprincipe nieuwebevoegdhedengeschapen,terwijldegrenzenvan vandoelbindingwordtveronachtzaamd.Bovendienligt debestaandebevoegdhedennognietechtzijnverkend. functioncreephierbijvoordehand.Juridischrijzenhier Hoemoethetnuverdergaanofmoethetüberhauptnog ooknogvragen:wieisdandeindeWbpvoorgeschreven welverdergaan? verantwoordelijkevoordegegevensbescherming?Enhoe Wijverwachtenbinnenkortdeslimmecamera's,die staathetmetdemogelijkheidtotinzageencorrectievoor zelfstandigafwijkingenvantevorenvastgesteldepatronen deMannmitzugeschriebenenEigenschaften? kunnenherkennen.Dewachterwordteenonverbiddelij- Waar,zoalsbijdehanteringvandeWbp,belangen kerobot.MetRFIDkunjemensenoveralenaltijdvolgen. moetenwordenafgewogen,ishetvoordepraktijknuttig Dezelfdenkendecomputersdoenhunintrede.Dezecom- omcriteriaaantereikendiedaarbijkunnenhelpen.De putersnemenzelfstandigbeslissingen.Moetenwijdande commissie-Brouwer-Korfheeftvoordeafwegingenmet opsporingsbevoegdheden–opvoorhand–weergaanuit- betrekkingtotgegevensverwerkinginhetveiligheidsdo- breiden?Zalermeerfunctioncreep,toe-eigeningvan meineenrichtinggevendkaderaangebodenvoordefei- bevoegdhedeninstrijdmetdedoelbinding,wordenge- telijkeomgangmetpersoonsgegevens.Hetgaatomde creëerd?Ishetmislukkenvandecentraleopslagvanvin- grondslagendiedepersonendiedebetreffendeafweging gerafdrukkennieteennieuweles,datnaasthetepd,waar moetenmakenbijhunkeuzesmoetenhanteren.Dezecri- deautorisatiehetknelpuntbleek,nudoordeontoerei- teriadienenserieustewordengenomen. kendeverificatiehettotalesysteemnognietrijpwas?Het Daarnaastverdienteenleidraadvoordewetgeveraan- gaatdannietalleenomdetechniek,maarvooralomde dacht.Dangaathetnietzozeeromhetdepartementale organisatie.Daarmagtochgeenbasisliggenvoordeuit- documentdatdetiteldraagtLeidraadafstemmenvan oefeningvanopsporingsbevoegdheden?Ikhoudhiermee wetgevingopdeWetbeschermingpersoonsgegevens, eenpleidooivoorzoweltechniekonafhankelijkewetge- overigenseenprimaleer-enhandboekvoorwetgevings- vingalsvoorgroteterughoudendheidtenopzichtevan ambtenaren.Hetgaatomnoodzakelijkeaandachtspun- hetscheppenvannieuwebevoegdheden.Graagdeme- tenvoordewetgeverdieaandeordemoetenkomenbij ningvandebewindsliedenhierover. beslissingeninzakeprivacygevoeligewetgevingsprojec- Iksprakalevenoverhetgevaarvanidentificatiefraude. ten.WehebbenindezeKamerinmaart2008daarovertij- Erisrecentelijkonderzoekgedaannaardekennis,dehou- denseenexpertmeetinggediscussieerdentoenKamer- dingenhetgedragvanburgerstenaanzienvandevoor- breedtezamenmetalleaanwezigedeskundigengecon- komingvanidentiteitsfraude.Hetblijkt,datdeburgerser cludeerddatiederwetsvoorstelwaarbijdebescherming nietzoveelvanweten.Zijhebbenbehoefteaaninformatie vandepersoonlijkelevenssfeereenrolkanspelen,ge- daaroverenvoelenzichmedeverantwoordelijk.Immers, toetstmoetwordenaandevolgendevijfcriteria. veelgevallenzijntevoorkomen.Ziethetkabinethiereen Alseerstenoemikdenoodzaak,effectiviteitenhan- taakdoorhetaanbiedenvanslachtofferhulpavantlaIet- teerbaarheidvandemaatregel.Vooraldienoodzaakis treendoorstrafbaarstellingvanbepaaldegedragingen? nietzovanzelfsprekendalshetlijkt.Hetgaateromdatje Wildeministerofdestaatssecretarismedewerkingver- gegevensalleenmagverzamelenenverwerkenomdat lenenomencryptietechniekentebevorderenendaardoor hetmoetennietomdathetkan.Hettweedecriteriumis herroepbareprivacyinbredezinmogelijktemaken?In deproportionaliteit:deinbreukmagnietgroterzijndan hetboekCheckin/CheckoutvanhetRathenauInstituutis striktnoodzakelijkis.Hetderdeaandachtspuntgaatover beschrevenhoeeenbetrouwbaredigitaleidentiteitkan deresultatenvaneenprivacyimpactassessment.Hier- wordenopgebouwdmeteenmachtigingaandepolitie doorwordtvoorafonderzochtwelkerisico'sdemaatre- omonderbepaaldevoorwaardeninkennistewordenge- gelmetzichmeebrengt.Vier:effectieftoezichtencontro- steldvandesleutel.Decollega'svandePvdA-fractieheb- le.Hetlaatstgenoemdebegripishierbijnietopgevatinde benhiernaargevraagd,maarerisopdeze,naarmijnme- Angelsaksischezinvanbeheersen(tocontrol),maarvan ningvoordetoekomstuitermatebelangrijkevraagnog deFransebenaderingcontrerôle,waarbijhetgaatom geenantwoordgegeven. tegenspel,ondermeerterealiserendoorauditsdoorde IndeparagraafVisievanderegeringgaandebewinds- onafhankelijketoezichthouder.Tenslottehetvijfdeaan- personengedegeninopdevraagstukkendiehetmaken dachtspunt:debeperkingvandegeldigheidsduurdoor vanprofielenmetzichkanbrengen.Ikhebdaartochnog eenhorizonbepaling,ofiniedergevaleenevaluatiebepa- enigevragenover.WemoetenervanuitgaandatICT-toe- ling. passingenallesbehalveneutraalzijn.Onderinvloedvan Wijstellenvoordaterindememorievantoelichting deinzetvantechnologiegaatdeoverheid,zoalsiedere vandeinaanmerkingkomendewetsvoorstellentotuit- gebruiker,andershandelenenfunctioneren.Natuurlijk drukkingwordtgebrachthoeeraandezetoetsingscriteria wordeneralveellangergrotehoeveelhedengegevens isvoldaan,netzoalsdatgebeurtbijhetnemenvanande- verzameld.Nugaatheteromuitdebergvanverzamel- revastestappeninhetwetgevingsproces.Hetkomtons degegevensderelevanteinformatietevergaren.Daar- opportuunvooromdezeconclusiesthansineenmotie voorwordenbeeldenvanburgers,typeringenvanconsu- vastteleggen.Ikkomindetweedetermijnmetdemotie mentenofcategorieënvanklantengemaakt.Indepublie- 17 mei 2011 EersteKamer Rapportcommissie-Brouwer-Korf  EK27 27-2-7
  • 7. Franken omdatiknogopzoekbenomdezezobreedmogelijkge- tiemodel.Nuheeftiedereeneenmobieltjeeniszelfver- dragentedoenzijn. slaggever.Datleidttottweeveranderingen.Indeeerste Eenvandetoetsingscriteriadieikzojuistbesprak,de plaatswordtdeaandachtverplaatstvandeverwerking privacyimpactassessment,isindeschriftelijkerondeook vandata,processingofdata,naarhetdatagebruikende tersprakegekomen.Deregeringheeftgeantwoorddat consequentiesdaarvanvoordeburgers,zoalshetmani- zijinitiatievenvanuithetbedrijfslevenvoorhetontwik- pulerenvanidentiteiten. kelenvanPIA'sondersteunt,maargeenvoorstanderis Daarnaastzienweeenverschuivingvanprivacyalsin- vanhetverplichtvoorschrijvenvanhetgebruikvanPIA's dividueelafweerrechtinderichtingvancollectievedoe- indewetgeving.Alsargumentvoertderegeringaandat lenzoalsautonomie,socialecohesieengelijkebehande- eendergelijkeverplichtingzouleidentoteenonevenredig ling.Deoorzaakdaarvanvormendetechnologischever- zwarefinanciëlebelastingvanhetbedrijfsleven. anderingenvanweb2.0.Wijzienprivacyvantheright Wijzijnhethiermeenieteens.Hetgaatnuomeenori- tobeletalone,hetafweerrechtdathetprivédomeinbe- ënterendonderzoekdathetdepartementdientteverrich- schermt,overgaannaartherighttoactalone,eenac- ten.Vanhetbedrijfslevenzalineenenkelgevalmisschien tierecht.Datbetekent:ikbepaalzelfmijnprofiel.Anders wordengevraagdeenvragenlijstintevullen.Hetgaat gezegd:erbestaateencollectiefgeorganiseerdebescher- hiernietomeenmilieueffectrapportagewaarvooreense- mingvanpersoonsgegevensmetdaarnaasthetrechtom riedeskundigenuitgebreidestudiesmoetverrichten.Bo- individueeldewijzevangebruikvandeeigenpersoons- vendienishetafwijzendeantwoordnietinlijnmetdebe- gegevenstebepalen.Hetoptredenvandetwitteraaren geleidendebriefwaarindebeantwoordingvandeKamer- Facebookadeptmoetdaartoedanookwordengefacili- vragenwordtaangeboden.Indebriefstaatnamelijkon- teerd.Indezezinwordtprivacy,evenalsdevrijheidvan derpuntjdateenonderzoekzalwordengedaannaarde meningsuiting,eenvoorwaardevooreenvrijeendemo- mogelijkheidomdeAwbtebenuttenvoorhetdelenvan cratischesamenleving.Graagverneemikdevisievande toezichtgegevensendemogelijkhedenvoorhetgebruik regeringopdezeontwikkeling. vanPIA's.DaarnaaststaatindenotitiePrivacybeleidop pagina13dathetwetsvoorstelANPReengoedegelegen- heidvormtom,inmijnwoorden,alsproeftuintedienen. Aansluitend:privacybydesignwordt,terecht,doordere- MevrouwSlagter-Roukema(SP): geringaanvaard.HetministerievanELIheeftTNOge- Voorzitter.IkvoermedenamensdePartijvoordeDieren vraagddaaronderzoeknaartedoen.Kandeministerof hetwoord,dusdatscheeltindetijd.Daardoorwordtmijn destaatssecretariseenindrukgevenvandevraagstelling bijdragemisschienietslanger,maarintotaalzalhetiets voorenvormgevingvanditonderzoek? korterworden. InhetkadervandeEuropeseeninternationaleont- Eendebatzoalswevandaagvoerenmetdeminis- wikkelingenwilikaandachtvragenvoorcloudcompu- tervanBinnenlandseZakenenKoninkrijksrelatiesen ting.Dezevormvandataverwerkingmaakteenongeken- destaatssecretarisvanVeiligheidenJustitieheeftals deflexibiliteitenschaalbaarheidmogelijkenbiedtdaar- grootstevalkuildathetteveelgaatuitwaaieren.Hierdoor omzeergunstigeeconomischeperspectieven.Erbestaan wordtoverveelzakenietsgezegdmaarkomtervervol- echtertwijfelsoverdeprivacywaarborgenendetoegan- gensweiniguitalshetomafsprakenenresultatengaat. kelijkheidvandata,waardoordemaatschappelijkeaccep- Tochiseendebatalsditnodig,verwijderdvandehectiek tatieenhetbredegebruikvanclouddienstenstagneert. vanalledag,gevoerdineenomgevingwaardepolitiek Zietderegeringkansommaatregelentetreffenwaar- uiteindelijkmisschienwelheteindoordeelvelt,maarwaar dooraandegebruikersdezekerheidwordtgegevendat ookplaatsisvoorbezinningenreflectie,plaatsvooreen zijoverhungegevenskunnenbeschikkenendatzijzon- inhoudelijkdebat.Hetisdemeningvanmijnfractiedat deralteveelmoeitekunnenoverstappennaareenande- hethoogtijdisomonstebezinnenopdestandvanza- releverancier,zoalsdatookindetelecommunicatiesector kenmetbetrekkingtotdebalanstussenbewakenvande metdenummerportabiliteitisgeregeld?Degebruikers veiligheidenhetrechtvandeburgeropbeschermingvan zoudenerookopmoetenkunnenvertrouwendathunda- zijnpersoonlijkelevenssfeer. tadiebijcloudcomputingherenderwordenverspreid, Tervoorbereidingopditdebathebikmelatenleiden goedzullenwordenbeveiligdennietzullenwordenmis- doordebevindingenvandeadviescommissieveiligheid bruikt. enpersoonlijkelevenssfeerofteweldecommissie-Brou- Daarnaastzijnernogveelvragenmetbetrekkingtot wer-Korf,deevaluatierapportenvandeWetbescherming deaansprakelijkheidvandeISP's,hettoepasselijkerecht persoonsgegevensendebriefennotitievan29 aprilvan endeindividueletoegang,correctieenverwijdering.Ziet beidebewindsliedenoverprivacybeleid.Hetwasprach- deregeringeenmiddelomdesondanksdezeeconomi- tigdatwijdieoptijdhebbengekregen,waarvoormijn schegangmakertefaciliteren?Naarikaanneem–maarik hartelijkedankaandebewindslieden.Daarnaasthebik vraagvoordezekerheidnogeveneenbevestiging–on- depublicatiesvanhetRathenau-instituutoverdatabases, dersteuntderegeringdenetneutraliteitenzalzijzichmet overICT-beloften,informatiehongerendigitaleautonomie krachttegeniederevormvanfilteringverzetten. enderecentepublicatievandeWetenschappelijkeRaad Tenslotte.Ondankshetfeitdatwijeenschriftelijkeron- voorhetRegeringsbeleidoverdeiOverheidgelezen. dehebbengehad,zijnernogveelvragen.Ikzalmedes- Totslotwarenerinhetvoorbereidingstrajectopditde- ondanksbeperkentoteenlaatsteopmerkingmethetver- battweeexpertbijeenkomstenop20 maart2008enop zoekomcommentaardaaropvandebeidebewindslie- 21 februari2011metdeskundigenophetgebiedvanvei- den.Alsuitgangspuntvoordebenaderingvaninformatie- ligheidenprivacy.Inbeidebijeenkomstenzijnveelza- grondrechtenkiesikhetadagiumkennisisvrij.Datbe- kenaandeordegeweestdievoorhetdebatvanvandaag tekentdatinbeginselalleinformatievrijis.Informatiebe- vangrootbelangzijn.Omdatdeverslagenopenbaarzijn, heersen,zoalsdictatorsgewoonzijntedoendoormedia hoopikdatdebewindsliedenookzelfkennishebbenge- teverbieden,pastineenverouderd,hiërarchischinforma- nomenvandediscussiesendatnietalleenaanhunamb- 17 mei 2011 EersteKamer Rapportcommissie-Brouwer-Korf  EK27 27-2-8
  • 8. Slagter-Roukema tenarenhebbenovergelaten.Ikbenoverigenswelheel grootICT-projectmakkelijkonderdruk.Politiek,minister ergverheugddoorhetgroteaantalambtenarenopdetri- enICT-industriemoetenwakenvooreencomplexiteitsspi- bune.Datgeefthetbelangvanditdebataan. raalwaarmeezeelkaarineenwurggreephouden. Eigenobservatieseneigenervaringenzijnbelangrijk Zoalsdebewindsliedennatuurlijkalgemerkthebben, bijhetvormenvaneenmeningenbijhetvoerenvandis- komikzolangzamerhandmeerindebuurtvandedocu- cussiesovereenzobelangrijkonderwerpalswijvandaag mentendieonderhunverantwoordelijkheidzijngeprodu- behandelen.Overervaringengesproken:deervaringen ceerd.Ikzaldegenoemdepuntenlangslopenenvanop- vandezeKamermetdegangvanzakenrondomhetwets- merkingenvoorzien. voorstel31466,datbeoogdetekomentoteenlandelijk Indeeersteplaats:hetdoelmoetduidelijkomschre- epd,zijnmijnsinziensbijzonderleerzaamvoorhetdebat venenafgebakendzijn.Erdienteenbeoordelings-enaf- vanvandaag. wegingskadertezijn.Tijdenshetdebatinjuli2007over VorigeweekhaddecommissievoorVWSvandeEer- wetsvoorstel30312,deinvoeringvanhetBSN,heeftde steKamereenmondelingoverlegmetministerSchip- staatssecretarisvanBZKdezeKamertoegezegdteko- pers.Inditoverlegwerdzowelteruggekekenophetpro- menmeteenvoorstelvooreenoverkoepelendbeoorde- cesalsookvooruitgekeken.Watvaltertelerenvanhet lingskader.Uitlaterecorrespondentieenookuitdebeant- verloopvanditgrotedigitaliseringsprojectdatdoorde woordingvandevragendieindeaanloopnaarhetdebat overheidmetzoveelambitieisneergezetendattotnu vanvandaagzijngesteld,blijktdathetnognietzo'nvaart toe300mln.kostte?Ookvanditoverlegkomtoverigens looptmetdeproductievanhetgevraagdeentoegezegde eenopenbaarverslag. kader.CollegaTanweesdaarookalop. Wehebbenmetelkaargeconstateerddatdetreindie Hetargumentdateropditmomentgeenbasisbestaat zoumoetenleidentoteenlandelijkepdgaandewegde omtekomentoteendergelijkkaderomdatermomenteel behandelingvanhetwetsvoorsteleenanderebestem- geennieuwewetgevingofwetgevingswijzigingenzijnin- ming,eenanderdoeleneenanderevormheeftgekre- gediend,lijktmijnfractienietergvalide.Eenbeoorde- gen.Erisfunctioncreepopgetreden.Hetsysteemwaste lingskader,eenkaderwaaraanjetoetst,dienttochexante grootschaligendaardoorookmoeilijktebeveiligen.Het vervaardigdteworden?Erligttochgenoegmateriaalop isbegonnenmeteenvalsestartdoordathetministerie basiswaarvaniniedergevaleenontwerpkadergemaakt vanVWSdevorigeministeroppadstuurdemeteenfoute kanworden? enmisleidendeintroductiebriefenerwasveelteweinig IkverwijsdaarbijnaarhetgeencollegaFrankenheeft aandachtvoordekwaliteitvandegegevens. benoemdtijdensdeplenairebehandelingvanhetwets- TotonzevreugdeheeftministerSchippersdecommis- voorstelBSNindezorg.Hijmaakteonderscheidtussen siebeloofdomopkortetermijneencommissieintestel- algemene,wettelijkenormenenstandaardenvoorkop- lendiealsopdrachtkrijgtomderolvanveldenpolitiek pelingvanbestandeneneengelaagdnormenkader,toe inditheleprocesteanalyserenenteevalueren,om–ik tespitsenpersector.Hierinzijnondergebracht:transpa- zeghetnogmaareens–ervanteleren.Ikverwachtdat rantieendoelbinding;nutennoodzaakmeteffectiviteit deconclusiesvandecommissienietalleenleerzaamzijn enhanteerbaarheid;proportionaliteitvantenemenmaat- voorhetministerievanVWS,maardathetleermomenten regelen;kosten,baten,prognosevanhetgebruik;priva- vooralleministerieszalbevatten.Ikbenbenieuwdnaar cyimpactassessments–ikzaldatvanafnumaarPIAnoe- hetcommentaarvandebewindslieden. men,uitgesprokenopzijnNederlandsomdatdatleuker Inhetplenairedebatdatop15 maartjongstledenmet bektdandeEngelseuitspraakendoetdenkenaaneen deministervanVWSgevoerdis,hebikeenaantalrand- nieuwsgierigaagje–periodiekecontroleopvervuiling voorwaardengenoemdwaaraandigitaliseringsprojecten vandebestanden;eenhorizonbepaling. vandeoverheid,alsgrootstespelerophetgebiedvan Graaghoorikeentoelichtingvandebewindslieden veiligheidendebelangrijksteverwerkervanpersoonsge- ophetgebrekaanactieopditpunt,waarbijikookaante- gevens,getoetstdienenteworden.Zezijngedestilleerd kendat,zolangnietduidelijkishoedeoverheidzelfom- uithetgeendecommissie-Brouwer-Korfheeftaanbevo- gaatmetdigitaledataverzamelingen-uitwisseling,het lenenwatdedeskundigenindeexpertmeetingshebben ookmoeilijkvoordeburgerisomdeoverheideropaante opgemerkt.Zekleurendebrilwaarmeemijnfractieer- spreken.Datmaaktburgerenoverheidkwetsbaar. naarwilkijken.Ikzaldiekortschetsen.1.Vantevoren DeStaatscommissieGrondwet,decommissie-Thomas- moetenbestuurlijkekeuzeswordengemaakt.Hetdoel sen,adviseerdezelfsomineengrondwettelijkebepaling moetduidelijkomschrevenenafgebakendzijn.Erdient overhetrechtopdebeschermingvanpersoonsgegevens, eenbeoordelings-enafwegingskadertezijnenermoet hetprincipevandoelbindingvastteleggen.Ditzoube- gewaaktwordenvoorfunctioncreep.2.Privacyaspecten tekenendateenpreciesdoelmoetwordenaangegeven moetenvanafhetbegininhetdesignwordenmeegeno- voordeverwerkingvangegevensendatdegenediege- men,evenalsprivacyimpactassessmentstijdensdeont- gevensverwerkt,zichmoethoudenaanhetdoelwaar- wikkeling.3.Toezichtindeontwerpfaseentransparantie voorhijgegevensheeftverzameld. enverantwoordingindeverschillendeuitvoeringsfasen Ooktijdensdeexpertmeetingvan21 februariishetbe- moetenwettelijkverplichtzijn,evenalsexterneonafhan- langvandoelbindingnogeensduidelijkneergezet.We kelijkeaudits.Deslagermoetnietzijneigenvleeswillen warenhetermetelkaarovereensdatgegevensverza- keuren.4.Depositievandeburgerdientversterkttewor- meldvooreenspecifiekdoelslechtsvooreenanderdoel den.Injargon,ikciteerhierdeheerKohnstamm:trans- gebruiktmogenworden,mitsdatdoelverenigbaarismet parantie,toestemming,informedconsent,rechtopinza- hetoorspronkelijkedoel.Datvereistdathetdoelduidelijk ge,correctie,afschermingenverzetinclusiefgezamenlijk omschrevenis,dathettransparantisenmetargumenten optredeninrechtenvanconsumercollectiveredress.5. omkleedenhetliefstperwetgeregeld. Compleetheidvangegevensisniettegaranderen.Houd Eenbelangrijkeredenomeventueeldespecifiekedoel- systemendaaromkleinschalig:selectbeforeyoucollect. bindingtedoorbreken,zoukunnenzijn,zoalsdebewinds- 6.Hetstellenvandeadlineszetdeontwikkelingvaneen liedenvermeldenindebriefvan29 april,insituaties 17 mei 2011 EersteKamer Rapportcommissie-Brouwer-Korf  EK27 27-2-9
  • 9. Slagter-Roukema waarinhetvitaalbelangdaartoedringendnoodzaakt.Der- naarprivacybydesignenwanneerderesultatenvandit gelijkesituatieswordengedefinieerdalseenonmiddel- onderzoekzijnteverwachten? lijkeofdreigendeaantastingvanlevenofgezondheid Mijnpuntendrieenvier.Toezichtindeontwerpfaseen vanbetrokkeneofeenderde.Wijbegrijpendathethierbij transparantieenverantwoordingindeverschillendeuit- gaatomeenwijzigingvandeWetbeschermingpersoons- voeringsfasenmoetenwettelijkverplichtzijn.Deopmer- gegevensenvrageneentoelichtingvandebewindslie- kingendietemakenhebbenmettoezichtentransparan- den.Mijnfractieisvoorprivacybydesignennietvoor tieenookdietemakenhebbenmethetdaarnagenoem- missioncreepbydesign,zekernietalsditbylawdreigtte depuntvanversterkingvandepositievandeburgerra- wordeningevoerd. kenbeideaandetakenenbevoegdhedenvanhetCollege Mogelijkkunnendebewindsliedenzichbijhunbeant- beschermingpersoonsgegevens.Mijnfractieisblijmet woordinglateninspirerendoordegangvanzakenrond demeestevoorstellentotwijzigingvandeWbpzoalsver- decentraleopslagvanvingerafdrukkeninhetkadervan meldindebriefvan29 april,voorstellendieookkunnen dePpwendaarbijookdeoverwegingmeenemendaton- rekenenopinstemmingvanuithetCBPzelf.Devoorzitter derhetmomvanveiligheid–centraalopslaanvanvinger- JacobKohnstammverteldeonstijdensdelaatsteexpert- afdrukkendientdeveiligheid–eenandereveiligheidge- meetingdathijzichsomsvoeldealseenlaminplaatsvan schaadkanworden:vingerafdrukkenbevattenbijzonder dedoorhemzelfgewensteleeuw.Ikhebenigemoeiteom kwetsbarepersoonlijkegegevens. deheerKohnstammalseenleeuwtevisualiseren,maar Ikwildebewindsliedenoproepenomkritischteblij- hetzijnzijnwoorden. ven.Eentermalsvitaalbelangismulti-interpretabelen EenvolwassenCBPmoetkunnenbeschikkenovervol- afhankelijkvandeachtergrondvandegenediehemhan- doendesanctiemogelijkheden,dieooknogafschrikwek- teert.Eénvanderedenendathetlandelijkepd-wetsvoor- kendzijn.AfschrikwekkendiskennelijkeenNeelieKroes- stelsneuvelde,wasjuistdathetdoelindeloopvande achtigeboete.Detoezichthoudervraagtommeerbud- tijdveranderde. getenmeerbevoegdheden.Hijvraagtomeenverplich- Mijntweedepunt.Privacyaspectenmoetenevenals tingtotmateriëleenformelesamenwerkingmetcolle- PIA'svanafhetbegininhetdesignwordenmeegenomen, ga-toezichthoudersenhijwilgraagverplichtwordentot voorafgaandaanentijdensdeontwikkeling.Debewinds- hetopenbaarmakenvanzijnonderzoeksbevindingen.Ik liedenmeldentenaanzienvanverplichtePIA'sdathetka- vondhetsaillantomtehorendatdetoezichthoudersin binetopditmomentonvoldoenderedenzietomhetge- eenkortgedingopzekermomentzelfmoestenstrijden bruikvanPIA'sinwetgevingvoorteschrijven.Dever- omdeonderzoeksgegevensopenbaartekrijgen.Watis wachtingisdatdekostennietopwegentegendebaten destandvanzakentenaanzienvandeontwikkelingvan enhetzoumetnamevoorhetmidden-enkleinbedrijflei- hetwetsvoorstel?Gaatderegeringookietsdoenmetde dentoteenonevenredigzwareverplichting.Welzalbij nuttigeadviezenvanhetCBP? deontwikkelingvanhetwetsvoorstelvoorautomatische Inditkadervraagiknogmaalsnaardebeantwoording nummerplaatherkenning–collegaFrankenweeshierook vandevraagdoormijnfractiegesteldtijdensdevoorbe- alopennoemdeheteenproeftuin–ervaringwordenop- reidingvanditdebat.Hetbetreftdevraagnaardedubbe- gedaanmethetinkaartbrengenvandeeffectenvande lepettenvanhetCBP ,eenpositiewaarvandevoorzitter voorgenomenmaatregelenopdepersoonlijkelevens- zelfaangafdathijdathetongemakkelijkvond.Mijnfrac- sfeer.Diezoudenvannutkunnenzijnvoorhetontwikke- tievindtdatdebeantwoordingvanonzevraagnietade- lenvanPIA'svooreventuelenieuwegegevensverwerkin- quaatwas.HetCBPcombineerttakendievolgensdetri- genophetgebiedvanhetministerievanVeiligheiden aspoliticanietbijelkaarhoren.Hijistoezichthouderen Justitie. handhaver,isbetrokkenbijbeleidsvormingenadviseert Mijnfractiehooptdatdeconclusievandieexercitiezal hetkabinetoverwetgeving.Daarnaastgeefthijvoorlich- zijndateenPIAiniedergevalvooralleoverheidsactivi- tingaanburgersenaanbewerkersenbehandelthijklach- teitenverplichtmoetwordengesteldenopenbaarmoet ten.DebewindsliedenmeldenoponzevraagdathetCBP zijn.HetistochopvallenddatinderestvanEuropaPIA's volledigvrijisinzijnprioriteitsstelling.Datwasnietde veelgebruikelijkerzijndanbijons.Meteenassessment vraag.Daaromnogmaalsennunogduidelijkergesteld: komenderisico'sronddebeschermingvanpersoonsge- isderegeringmetdeheerKohnstammenmetmijnfrac- gevensindringendenopenbaarophetnetvlies.Daarmee tievanmeningdatdetakenvanhetCBPstrijdigmetel- kandanbijhetdesignrekeninggehoudenworden.Mij kaarkunnenzijn?Alsdebewindsliedendatookvinden, trofdeopmerkingvanprofessorBartJacobsinhetarti- watgaanzeerdanaandoen? keloverhetepdindeRathenaupublicatie:architectureis Mijnfractieisoverigensvanmeningdatderegeringin politics.DeICT-architectuurdiegekozenwordt,geefteen hetcommentaarophetWRR-rapportoverdeiOverheid goedbeeldvandeonderliggendemachtsverhoudingen. vooralookmoetingaanopdeopmerkingendiegaanover Bijveelontwerpenisdepositievanpatiënten,cliëntenof hetgebrekaanICT-kennisbijoverheidentoezichthouder burgersnietgroot.Degebruiker,deverzamelaar,bepaalt endannietalleenvandetechniek,maarookhoetech- indemeestegevallendearchitectuur. niekkaningrijpenindepersoonlijkelevenssfeer.Wilde Datiseenextraredenomhetdesignkritischtebe- toezichthoudergoedkunnenfunctioneren,danisbetere schouwenenkennisvandekansenenbelemmeringen kennisdringendgeboden.Graageenindicatieinwelke vanprivacybydesignbreedteverspreiden.Wantwatis richtingdebewindsliedendenkendathettoezichtzichzal deredendatprivacybijdesigninonslandnognietbreed moetengaanontwikkelen:alseenaparteICT-toezichthou- wordttoegepast,ondanksdatheteengoedemanieris der,ofalseenuitbreidingintaken,kennisenbudgetvan omprivacybeschermingconcreetvormtegevenininfor- hetCBP? matiesystemenwaarinpersoonsgegevenswordenver- Hetvijfdepunt.Compleetheidvangegevensisniette werkt?Kunnendebewindsliedeninditkadertoelichten garanderen.Houdsystemendaaromkleinschalig,select metwelkeopdrachtTNOisbegonnenaaneenonderzoek beforeyoucollect.Derelatietussenkleinschaligheiden effectenopdeveiligheidvandepersoonlijkelevenssfeer 17 mei 2011 EersteKamer Rapportcommissie-Brouwer-Korf  EK27 27-2-10
  • 10. Slagter-Roukema wordtindebeantwoordingvaneenvraagvandezefrac- voordeanderekantvandemedailleisalhelemaalweinig tiedoordebewindsliedenontkend.Datisjammer,want oog.Inhoeverrespeeltdeoverheidmetaldezegekoppel- juistdegrootschaligheidencomplexiteitvanhetontwerp dedatabestandencriminelenindekaart? landelijkepd,naasthetfeitdatdekwaliteitvandegege- Hetistijdvoorbezinningeneenpasopdeplaats.Ik vens–inditgevalgegevensdegezondheidbetreffende, verweeseralnaaraanhetbeginvanmijnbijdrage.Waar- gegevensdievaaksubjectiefenmulti-interpretabelzijn– omnieteensderugrechtgehouden,ookalsdepolitiek– maaktendatertegrotebeveiligingsrisico'swerdengecre- daaronderverstaikzowelparlementalsregering–weer ëerdenmaaktendathetwetsvoorstelwerdverworpen. mogelijkhedenbepleittotuitbreidingvansystemen,uit- Hetprincipevanselectbeforeyoucollectmoetuit- breidingenwaardiesystemennietvoorwarenbedoeld? gangspuntzijnalsmenaandigitaledataverzamelingbe- Ikzouzeggen:bewindslieden,leeshetrapportvande gint.Nietallesmoetwatkan.Hetrisicoisookgrootdat WRRenkomterugmeteendegelijkeanalyseeneenstap- mendandoordebomenhetbosnietmeerziet.Terrela- penplan.Meteendeltaplantegenhetgevaarvaneen tivering:deverzamelwoedeispasechtlosgebrokenna datasnoodramp,omMarcChavannesuitdeNRCvan degebeurtenisseninseptember2001.Sindsdienzijnmet 10 april2011teciteren. namedeVerenigdeStatendedrijvendekrachtgeweest Voorzitter.Totslot.Hetisbelangrijkdatdepolitiek,re- achterhetideedatnaarmatejemeerverzamelt,jeeerder geringenparlement,zichnaastdevoordelenterdegeook dingentewetenkomt.Tochduurdehettienjaarvoordat vandegroterisico'svanhetalmaaropslaanvangege- zeuitvondenwaarOsamaBinLadenzat,onderdeneus vensbewustis.Minstenszobelangrijkishetdathetpu- vanhetPakistaanselegerenopenkelekilometersafstand bliekbeseftwaterallemaalgedaankanwordenmetver- vandePakistaansehoofdstadwaarhetstiktvandeAme- gaardepersoonlijkegegevensendaardoorookzorgvul- rikaanseveiligheidsfiguren.Maarwelzonderinterneten digmetdeeigengegevensomgaat.Omdatlaatsteteon- zondermobieltje,dusonzichtbaarvooralledatabases. dersteunenheeftdeschrijverenvoormaligrechtbankgrif- Metdetoenamevaneenaantalbewerkingsslagenop fierTonTheuniszichverdieptindewarrigewereldvan informatie,hetaantalbetrokkenfunctionarissenendebe- hetdataverzamelenendatakoppeling.Hetresultaatdaar- trokkenwerkprocessenneemtbovendiendekanstoedat vanishetvoortreffelijkeboekDekluizenaar,datikvoor dejuistheidenvolledigheidvandeinformatiewordtaan- mijhebliggen.OverigensheeftdeSP-fractieinhetEu- getast.Hiervoorzijngeenadequatemaatregelentetref- roparlementhemdaarinondersteund.Wijontdektendat fen.Zijndebewindsliedenmetmijnfractievanmening zelfookredelijklaat.Heteersteexemplaarwasterecht datookdeiOverheidbetrouwbaardienttezijnendusbe- voorJacobKohnstammvanhetCBP . Maarditboek,dat leidnietmoetbouwenopwankelegegevens?Datvoedt nuheteindevanzijncommerciëlecyclusnadert,hoortze- hetwantrouwenvandeburgers.Dekwaliteitvandege- kerookindeboekenkastentestaanvandehieraanwe- gevenswordtdoordemensbepaald,ismensenwerk,en zigebewindslieden.Alshettemoeilijkisomallerappor- isafhankelijkvandematevanobjectiviteitdiemogelijk tentelezen,isermisschienweltijdvoordezethriller.Het is.Dieverschiltpercategorie.Eenmaalfoutaangeleverd, gaatimmersookoverhunverantwoordelijkheden.Ikgeef gaandegegevenseeneigenlevenleideneniscorrectie hethundaaromvandaaggraagalseenspannendeversie bijnaonmogelijk,iniedergevalnietalsdeoverheidniet vanhetgeenwaaroverwijhiervandaagmetelkaardebat- eenszichtheeftopdeaantallen–gekoppelde–databan- teren,watmisschienietsminderspannendis.Ikziedere- ken. actieopmijninbrengmetbelangstellingtegemoet. Inditkaderblijftdevraagrelevanthoegroothetaan- taldatabankeniswaarindeoverheidgegevensvande burgersverwerktenhoeveelkoppelingenerzijn.Ikvind hetbijzonderomtevernemendathetnietdoenlijkisde- DeheerHoldijk(SGP): zevraagtebeantwoorden.Kunnendebewindsliedenaan- Voorzitter.Ikzouwillenbeginnenmetaandesamenvat- gevenofzijmetmijnfractievanmeningzijndatallesop tingvanhetrapportvandeWRRoverdeiOverheidhet allesgezetmoetwordenomdatinzichtwelteverkrijgen, volgendeteontlenen. ookalishetarbeidsintensiefenookalmoetenerlangdu- Dealomtegenwoordigeinzetvaninformatie-encom- riginspanningenwordenverricht?Datkantochgeenar- municatietechnologie(ICT)doordeoverheidheeftervoor gumentzijn? gezorgddatdezenietlangermeerzoalseene-overheid, Hetlaatstepuntdatikwilbespreken,isdathetstel- gerichtopdienstverleningengebruikmakendvantech- lenvandeadlinesdeontwikkelingvaneengrootICT-pro- niek,kanwordengekarakteriseerd.Indedagelijkseprak- jectgemakkelijkonderdrukzet.Politiek,ministerenICT- tijkisveeleereeniOverheidontstaan. industriemoetenwakenvooreencomplexiteitsspiraal, Debeleidsplannenvoordee-oveheid–gerichtopde waarmeezeelkaarineenwurggreephouden,verzucht- (interne)bedrijfsvoering,dedienstverleningvandeover- teeenvandedeelnemersaandeexpertmeeting.Erkan, heidenopdetechniekzelf–ademenstukvoorstukeen zoalsgezegd,ICT-technischheelveel:dataverzameling, grootvertrouwenindeICTalsmiddelomdeoverheid datamining,cloudcomputing,profilering.Mijncollega effectiever,klantvriendelijker,toegankelijker,kwalitatief Frankenvoegdeernetnogtweedingenaantoedieiknog beterenvoorbereidopdetoekomsttemaken.Intoene- nietkende.Zogaathetnatuurlijkmaardoor.Risico'skun- mendematewordtICTenthousiastbinnengehaalddoor neninkaartgebrachtworden,helegroepenkunnenals beleidenpolitiekvoorzoweldecomplexeadministratie- risicogekwalificeerdwordenenuiteindelijkgaanwijals veopdrachtvandeoverheid,alsdeaanpakvanurgen- datapakkettenonzeweg.Hetelektronischkinddossieris temaatschappelijkeuitdagingen,zoalsterrorisme,veilig- daareenheelgoedenookheelslechtvoorbeeldvan. heid,mobiliteitengoedeenbetaalbarezorg. Datbrengtmijdeopmerking:bewindsliedenhoudtde Hettechnovertrouwenvanpolitiekenbeleidvertaalt menselijkemaat,devrijheidenwaardigheidinhetoog;er zichingroteambitiesmetICT,nietalleenintechnische, isgeenenkelbewijsdatonzesamenlevingdooralledata- maarzekerookinbeleidsinhoudelijkezin. verzamelingenen-koppelingenveiligerisgeworden.En 17 mei 2011 EersteKamer Rapportcommissie-Brouwer-Korf  EK27 27-2-11