1. Աշխատանքը սկսվել է 10.01.11թ.
Արդյունքը գրանցվել է 20.10.11թ.

2. Կոմպոստը օրգանական պարարտանյութ է ,որն առաջանում է
միկրոօրգանիզմների ազդեցության տակ օրգանական
թափոնների քայքայման արդյունքում:Կոմպոստացման
արդյունքում օրգանական նյութերում ավելանում է բույսերի
համար մատչելի սննդատարրերի (ազոտ,ֆոսֆոր,կալիում)
քանակը:

4. •Կոմպոստն արմատային շերտում ստեղծում է բույսերի համար մատչելի
սննդի տևական պաշար:
•Նպաստում է հողի կենդանացմանը և արագացնում է հողի
ինքնապարարտացման գործընթացը:
•Բարձրացնում է բույսերի դիմադրողականությունը վնասատուների և
հիվանդությունների նկատմամբ:
•Պարգևում է լիարժեք, համեղ և լավ պահպանվող մթերքներ:

7. Ազոտային(N) նյութերը –կանաչ և խոնավ
.թարմ խոտի կտորտանքներ
.հում բանջարեղենի, մրգերի ևհացահատիկային
մշակաբույսերի մնացորդներ
.սուրճի հատիկներ, մնացորդ
.թեյի մնացորդ
.ծաղիկների մնացորդներ
.կանաչ խոտի կտորտանքներ
.կանաչ տերևներ
.բուսակեր կենդանիների հասունացած
արտաթորանք(գոմաղբ, թռչնաղբ)
.երիտասարդ(չսերմակալած) մոլախոտեր
Ածխածնային(C)դարչնագույն և չոր
.
Չներկված,մանրացված բնափայտ
.ծղոտ,չոր խոտի կտորտանք
.մաքուր թուղթ` առանց թանաքի
.բնափայտի մոխիր
.ճմրթած կտրտած բնական թուղթ, անձեռոցիկ,
տուփեր, փաթեթներ, ստվարաթուղթ
.մանրացված բնական թելեր
.բույսերի ցողուններ
.ձվի կճեպներ
.ծառերի և թփերի հատած, փոքր շիվեր
.նախորդ տարվա կիսափտած տերևներ
.փայտի թեփ, .չոր տերևներ:
.հին ծաղկամանների հող
.այգու այլ օրգանական թափոններ

9. Կոմպոստացումը
հնարավորություն է տալիս
թփերի, խոտերի
կտորտանքները,մրգերի ու
բանջարեղենի մնացորդները
վերածել հողաբարելավման
արժեքավոր միջոցի`
անմիջապես մեր բակում:
Այդպիսով խնայում ենք
գումար,նվազեցնում աղբի-
թափոնների քանակը և
բարելավում շրջակա
միջավայրը:

10. Կոմպոստի մեկ
խմբաքանակ
ստանալու համար
պահանջվում է 3-9
ամիս` կախված
վերցրած նյութերի
խառնուրդից, կույտը
խառնելու
հաճախականությունից,
կույտի բարձրությունից
և խոնավության
աստիճանից:

11. .մսի կամ ձկան մնացորդներ, ոսկորներ
.կաթնամթերք
.ճարպ, բուսական յուղ կամ յուղտ սննդամթերք
.սալաթի համեմունքներ,սոուս
.հիվանդ բույսեր
.սերմերով մոլախոտեր
.հիվանդ բույսեր.
.տնային կենդանիների լեշ, մորթի,արտաթորանք
.մշտադալար բույսերի կտորտոնքներ
.քիմիական նյութերով մշակված փայտի կամ այլ նյութերի թափոններ

13. Բակում կոմպոստացման համար ընտրված տարածքը պետք է ընտրել բարձր և
չոր տեղում և ոչ երբեք ցածր վայրում ,ուր հավաքվում են անձրևաջրերը:
Հարմար է պատրաստել տարա,որը չպետք է ենթարկվի կոռոզիայի և նեխման: Այն
պետք է ապահովի օդի մուտքը կոմպոստացվող նյութի մեջ: Կոմպոստի կույտը պետք
է գտնվի հողի վրա,1-2 տարի անց,կույտի տակհողը կդառնա կոմպոստացման համար
անհրաժեշտ օրգանիզմների բնակատեղի: Կույտի լայնությունը 1,5մ է
,բարձրությունը1,2-1,5մ,երկարությունև ցանկացած չափի:

14. Տերևաթափի ժամանակ ,ծառերի տերևները խառնել խոտի կտորտանքներին,մրգերի
ու բանջարեղենի մնացորդների հետ: Տերևները նավաքել փոցխով,որի օգնությամբ
նյութը կխառնվի ևկունենանք ածխածնի և ազոտի 3:1 հարաբերություն: Կույտին
ավելացնել մրգերի և բանջարեղենի մնացորդներ,լցնելով կույտի կենտրոնում արված
փոսի մեջ(կրծողներից պաշտպանվելու համար):

15. Կույտի ներսում ապահովել 40% խոնավություն:Ջուրը ավելացնել հենց սկզբից:
Ստուգել խոնավությունը: Վերցնել մի բուռ կոմպոստ և սեղմել ,եթե նյութը դիպչում է
ափին ,ուրեմն խոնավ է , հակառակ դեպքում ` ջրել:
Կույտը պետք է խառնել ,որ փտումը տեղի ունենա թթվածնի պայմաններում և ոչ թե
անաէրոբ պայմաններում: Խառնել շաբաթը մեկ անգամ,իսկ ձմռանը հանգստանում է:
Որքան ջերմաստիճանը բարձր է կույտի ներսում, այնքան օգտակար
միկրոօրգանիզմները լավ կբազմանան`40-60˚C:

16. •.Կոմպոստն իր ազդեցությամբ նման է վիտամինների խմբին:
• Օգտակար է էրոզիայի դեմ պայքարում
• նպաստում են հողի բերրիությանը
• խթանում է արմատների առողջ զարգացումը
• ուժեղացնում է ջուրն իր մեջ պահելու հողի կարողությունը
• հողը շատ ոռոգելու կարիք չի զգացվում
• սնուցող տարրերը գտնվում են մատչելի վիճակում
• անձրևների ժամանակ դրանք չեն լվացվում
• բարենպաստ միկրոֆլորա է ստեղծում
• բույսերը ձեռք են բերում բարձր դիմացկունություն
վնասատուների և հիվանդությունների նկատմամբ
• կոմպոստում ապրող սնկերը արտադրում են հակաբիոտիկներ,
որոնք ճնշում են հիվանդածին մանրեների ակտիվությունը
• գիշատիչ սնկերը արտադրում են երկար կպչուն թելեր ,
որոնք թակարդ են որդերի համար

20. Սա էլ կոթից աճած կաղամբն է

21. Սա կլեպից ծլած
կարտոֆիլն է

22. Այսօր`20.10.11թ. Փորձեցինք մեր ստացած կոմպոստը:
Քանի որ այդ թմբի վրա հավաքում ենք աշնանային տերևաթափի մնացորդները,
ուստի մի լավ խառնեցինք: Կոմպոստի հողը կօգտագործենք գարնանը: Կոմպոստից
հանեցինք
կարտոֆիլի կլեպներից աճած կարտոֆիլի պալարները և տվեցինք խոհարարին:

24. Աշխատանքը սկսվում է խոհանոցից

25. Սրանց դեռ պետք է մշակել

26. Աշխատանքը կատարվել է Հիմնական
դպրոցի բույսերի խնամք ընտրովի
գործունեության խմբի սովորողների
մասնակցությամբ:
Դասավանդող` Գայանե Վարդանյան