1. PREZENTACJA ŻYCIE I TWÓRCZOŚĆ JANA VERMEERA autor: Kornelia Małecka Pełczyce, 6 październik 2007r.

2. Jan Vermeer van Delft - Johannes Vermeer Życie i twórczość barokowego artysty

3. BIOGRAFIA Jan Vermeer urodził 31 października 1632 r. O pierwszych dwudziestu latach artysty nie wiadomo zbyt wiele. Prawdopodobnie Jan pomagał ojcu w prowadzeniu gospody, która była miejscem aukcji, handlu obrazami. Po śmierci Reyniera Jansa, Jan przejął zajęcie po ojcu. Niewykluczone, że pierwszy kontakt ze sztuką Johannes zawdzięczył ojcu. 20 kwietnia 1653 Vermeer potajemnie poślubił Catharinę Bolnes, gdyż znaleźli się przeciwnicy tego związku w grę wchodzić mogły finanse rodzina Cathariny była dobrze sytuowana, podczas gdy Vermeerowie byli zadłużeni oraz religia Catharina była katoliczką, a Vermeer zapewne kalwinistą (choć to nie jest pewne). Możliwe, że po ślubie Vermeer przeszedł na katolicyzm tak czy inaczej przeprowadził się do katolickiej dzielnicy. Zajmowali pokoje na dole domu. Pracowania artysty znajdowała się na górze.

4. Artysta całe życie spędził w Delft. Nie wiemy, czy jego życiem wstrząsnęły jakieś trudne lub niesamowite wydarzenia. Z dokumentów wynika jedynie, że wiele było w rodzinie chrztów jak i pogrzebów. Pewne jest, że miał 15 dzieci. Aby ich wyżywić, artysta oprócz malarstwa wykonywał także inne zawody. Niemal pewne jest, że tak jak ojciec zajmował się handlem dziełami sztuki. Był także ich rzeczoznawcą. W domu mieszkały również jego siostra matka i teściowa. Po śmierci matki i siostry odziedziczył on skromną sumę i zdecydował zamknąć gospodę i poświęcić się wyłącznie malarstwu, które było dotychczas poszkodowane przez prowadzenie gospody i handel obrazami. Gdy dobiegał czterdziestki, umocnił swoją pozycję i zdobył coraz większe uznanie u bogatego mieszczaństwa i wykształconej warstwy społecznej. Pod koniec życia kondycja finansowa Vermeera znacznie się pogorszyła i malarz popadł w długi. Sytuację dodatkowo utrudnił wybuch wojny francusko-holenderskiej, to bardzo źle wpłynęła na jego zdrowie. Artysta popadł w straszną rozpacz w wyniku gorączki w przeciągu dnia czy półtora zmarł w 1675 r. Został pochowany 15 grudnia w Delft. Jego żona pozostała z licznymi długami, Vermeer swą śmiercią osierocił jednynaścioro dzieci a tylko jedno z nich było pełnoletnie. Wdowa zmuszona była sprzedać bądź zastawić część jego dzieł.

5. TEMATYKA DZIEŁ Jan szybko stał się jednym z najważniejszych twórców sztuki w XVII w. Nikt nie jest w stanie oprzeć się urokowi pięknie skomponowanych scen nigdy nie dzieje się nic szczególnego, za to ukazane jest prawdziwe życie. Właśnie dlatego obrazy te są ponadczasowe, ogólnoludzkie. Vermeer malował głównie sceny rodzajowe, oprócz tego stworzył dwa obrazy historyczne, dwa widoki miasta, dwie alegorie. Zazwyczaj sceny przedstawione są w mieszczańskim wnętrzu, zapewne w domu Vermeera. Niejednokrotnie na różnych obrazach artysta przedstawił to samo pomieszczenie. Postacie (a najczęściej są to kobiety) zazwyczaj znajdują się w pobliżu okna, będącego źródłem światła.

6. Na obrazach często pojawiają się te same przedmioty: dębowy stół, krzesła obite skórą, zasłony, dywany, tkaniny (które często sprawiają wrażenie kurtyny, oddzielającej widza od sceny) biała karafka, mapy, perły (perły są także niezwykłym i typowym elementem dla Vermeera) Obrazy nie pokazują osób sławnych, ludzie pozostają anonimowi, a ich przeżycia są bardzo zwyczajne. Na obrazach panuje spokój, ciszę przełamuje jedynie przypadkowe spojrzenia, uśmiech, ciche westchnienia. Z wielką ostrożnością wkracza Vermeer do królestwa kobiet, choć przez cały czas jest nimi otoczony - matka, teściowa, żona, siostra, córki. Żaden z malarzy holenderskich w XVII w. nie odnalazł drogi do świata kobiet tak jak Vermeer. Żadnej z kobiet nie można zidentyfikować na obrazach, nie mają imion, nie zdradzają swoich historii. Doszukiwano się wizerunku jego żony, ale niestety nie udokumentowano jej wizerunku ani żadnego z członków rodziny.

7. Cechy indywidualnego stylu Młodzi artyści tajniki malarstwa przejmowali zazwyczaj od swoich mistrzów. Trudno techniki XVII-wieczne porównywać z dzisiejszymi, gdyż różnią się one radykalnie. Malarze musieli postępować według określonych reguł - samo przygotowanie farb wymagało codziennej pracy i wiedzy na temat właściwości poszczególnych pigmentów. Paleta Vermeera była bardzo ograniczona w jego dziełach znaleziono w sumie tylko 20 różnych pigmentów z czego 12 używał w miarę często. Od innych artystów różniło go zamiłowanie do błękitu, uzyskiwanego z bardzo kosztownego lapis-lazuli podczas gdy powszechnie używany był azuryt Malarz używał farb olejnych, a jako podobrazia używał zazwyczaj płótna czasem to było drewno. Technika Vermeera ewoluowała, na początku swojej drogi twórczej malarz chętnie posługiwał się impastami. Wraz z przejściem do tematyki rodzajowej impasty stosował bardziej wybiórczo. W jego dziełach pojawiła się także technika polegająca na malowaniu drobnymi plamkami. W latach 60. powierzchnia obrazów Vermeera staje się bardziej "gładka", a farba jest nakładana cienko, przezroczystymi lub półprzezroczystymi warstwami.

8. Vermeer nie był malarzem zbyt płodnym – pozostało po nim trzydzieści kilka obrazów, malował średnio dwa-trzy płótna rocznie malowane były na drewnie lub płótnie. Dzieła te przeważnie miały małe wymiary. Najpopularniejsze dzieła JOHANESA VERMEERA

17. KONIEC

18. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ :*