4. Ο κύκλος του νερού
Το νερό κινείται σ΄έναν κύκλο μεταξύ της θάλασσας του αέρα και του
εδάφους.Όταν ο ήλιος θερμαίνει τα ποτάμια, τις λίμνες, τους
ωκεανούς κάποια ποσότητα νερού μετατρέπεται σε ατμό(εξάτμιση).
Ο ατμός αυτός κρυώνει καθώς ανεβαίνει προς τα ανώτερα ατμοσφαιρικά
στρώματα,και σχηματίζει σταγόνες που συνενώνονται και
σχηματίζουν τα σύννεφα(συμπύκνωση).
Καθώς τα σύννεφα κρυώνουν περισσότερο οι σταγόνες του νερού
μεγαλώνουν και πέφτουν ως βροχή, χιόνι, χαλάζι. Ηβροχή πέφτει στο
έδαφος και στα ποτάμια και καταλήγει στις λίμνες και στις
θάλασσες(κατακρήμνιση).
Και ο κύκλος του νερού ξαναρχίζει.
5.
6. Το νερό στη ζωή μας
Η αξιοποίηση της υδραυλικής ενέργειας πραγματοποιήθηκε
στην αρχαιότητα μέσω των υδρόμυλων για το άλεσμα των
δημητριακών και την κοπή ξυλείας (υδροπρίονα) και των
υδροηλεκτρικών μονάδων μεταγενέστερα.
7.
8. Υδροηλεκτρική Ενέργεια
Η ενέργεια του νερού το οποίο μέσω της υδατοπτώσεως κινεί
υδροστροβίλους για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.Τα
υδροηλεκτρικά έργα χωρίζονται σε μεγάλης και μικρής κλίμακας.
Οι μεγάλες μονάδες απαιτούν την δημιουργία φραγμάτων και μεγά-
λων δεξαμενών,που όμως έχουν πολύ αρνητικές επιπτώσεις στο
περιβάλλον.Έτσι η διεθνής πρακτική σήμερα προσανατολίζεται
στην κατασκευή έργων μικρότερης κλίμακας.
9.
10. Το νερό στηνανάπτυξη των πρώτων ανθρώπινων
οικισμών και μεγάλων πολιτισμών και η
διαχείρισή του στους πρώιμους οικιστικούς
σχηματισμούς
Οι πρώτοι ανθρώπινοι οικισμοί κτίστηκαν κοντά σε λίμνες (λιμναίοι),
ενώ οι αρχαίοι μεγάλοι πολιτισμοί αναπτύχθηκαν σε περιοχές με συνεχείς
βροχοπτώσεις ή παράκτιες.Η διαχείριση του νερού ακόμη και στους
πρώτους οικιστικούς σχηματισμούς ήταν αρκετά σημαντική,γι αυτό και
αναπτύχθηκε από τότε η απαραίτητη τεχνολογία επεξεργασίας και
διαχείρισης νερού.
22. Το νερό στη μυθολογία και τις λαικές δοξασίες
Ο άνθρωπος εκπληρώνοντας την ανάγκη του να κατανοήσει
τον κόσμο, κάθε τι που δεν καταλαβαίνει, ντύνοντάς το με
συμβολική αφήγηση, το μετατρέπει σε μύθο.Το νερό το
συναντάμε στους μύθους όλων των προγονικών λαών της
ανθρωπότητας.Άλλοτε εξυμνείται ως θεότητα κι άλλες φορές
προστατεύεται από θεότητες. ᅠ
23.
24. Το νερό στις θρησκείες
Στις πανάρχαιες δοξασίες των λαών το νερό αποτελεί στοιχείο
εξαγνισμού και κάθαρσης και η ζωοποιός του δύναμη συνδέθηκε με
μαγικές και θεραπευτικές ιδιότητες.Το διαυγές νερό συμβολίζει την
αγνότητα και γι΄αυτό τελετουργικές διαδικασίες ,όπως το καθαρτήριο
νίψιμο, το ράντισμα, ή η κατάδυση στο νερό συναντώνται σε
πολλούς λαούς(αρχαίοι Ελληνες, Ρωμαίοι, Αραβες, Εβραίοι,
Ζουλού,Ινδουιστές)Από τις αρχαίες δοξασίες και τις λαικές
παραδόσεις τα ίδια τελετουργικά ή παραλλαγές τους πέρασαν και
στις θρησκείες.
25.
26.
27.
28.
29.
30. Το νερό στα εικαστικά
Ως τεχνική είναι το είδος της ζωγραφικής που ονομάστηκε
υδατογραφία ή αλλιώς ακουαρέλα(εκ της ιταλικής),όπου τα
τριμμένα χρώματα διαλύονται σε νερό κι αναμιγνύονται με μια
μικρή ποσότητα στερεωτικού υλικού, ώστε να είναι
διάφανα.Ένας από τους καλλιτέχνες στου οποίου το έργο
συναντάμε δείγματα αυτής της τεχνικής είναι ο Άλμπρεχτ
Ντύρερ.
31.
32.
33. Το νερό στα εικαστικά
Το υγρό στοιχείο έχουν χρησιμοποιήσει αρκετοί καλλιτέχνες,
από την αρχαιότητα έως και σήμερα,άλλοτε ως σύμβολο,
άλλοτε ως μέρος μιας αφήγησης και άλλες φορές ως τμήμα
μιας χρωματικής σύνθεσης ή μιας παράστασης.
34. Το νερό στα εικαστικά
Έτσι το συναντάμε :Στις αρχαίες ελληνικές τοιχογραφίες, στην τέχνη
των Αβορίγινων,στην ΄΄Οφηλία΄΄ του Μιλιέ, στις
ομιχλώδεις θάλασσες του Τάρνερ, στο ΄΄Κύμα΄΄ του Χοκουσάι, στα
΄΄Νούφαρα΄΄ του Μονέ, στα ΄΄Νησιά΄΄ του Κρίστο και της Ζαν
Κλόντ,στις πισίνες του Χόκνευ, στο ΄΄λιμάνι του Βόλου΄΄ του
Βολονάκη, στο ΄΄λιμάνι της Καλαμάτας΄΄ του Παρθένη,στις
θάλασσες και τα ηλιοβασιλέματα του Τέτση, στη ΄΄σχεδία΄΄ του Μπιλ
Βαιόλα, στην΄΄ κατάδυση΄΄ της Ελένης Λύρα, στις ΄΄ομπρέλες΄΄ του
Ζογγολόπουλου.
51. Το νερό στον κινηματογράφο
Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος χρησιμοποιεί τα φυσικά τοπία και
το υγρό στοιχείο κατεξοχήν,ως σκηνικά, για ν΄ανακαλύψει μέσα
σ΄αυτά τις ποιητικές, αλληγορικές του εικόνες.
Ο Bella Tar χρησιμοποιεί το σκοτεινό υγρό στοιχείο για να
δημιουργήσει τις εικαστικές του εικόνες με τα κρύα ασπρόμαυρα
νερά της Βαλτικής,και των βρεγμένων δρόμων.
52.
53.
54.
55.
56.
57. Το νερό στην αρχιτεκτονική
Σημαντικό ρόλο παίζει στην αρχιτεκτονική και συγκεκριμένα στην
εναλλακτική αρχιτεκτονική, που είναι φιλικότερη στο περιβάλλον και
που αντλεί έμπνευση απ΄το μακρινό παρελθόν, στηριζόμενη σε λίγα
και βασικά μέσα (οικίες κόμπ).
Μία μορφή οικίας που στηρίζεται στο νερό είναι τα ιγκλού.
Ορθογώνια κομμάτια παγωμένου χιονιού τοποθετούνται κυκλικά, τα
σημεία επαφής γεμίζονται με χιόνι, και η κατασκευή συγκλίνει ώστε
να σχηματίζεται ένας τέλειος θόλος. Όταν το χιόνι μετατρέπεται σε
πάγο τα ιγκλού εγκαταλείπονται.
58.
59.
60. Το νερό στην αρχιτεκτονική
Αρχιτεκτονικές κατασκευές, όπως οι γέφυρες και οι κρήνες,που στην
αρχαιότητα ήταν πλούσια διακοσμημένα κτήρια, θρησκευτικού
χαρακτήρα έχουν αφετηρία το νερό.
Η σύγχρονη αρχιτεκτονική τοπίου επιτάσσει την υδροδιακόσμηση
ενός εξωτερικού χώρου με επιλογές την κατασκευή συντριβανιών,
μικρών λιμνών, ώστε να συμβάλλουν στη δημιουργία τοπίων
χαλάρωσης,ευεξίας και θετικής ενέργειας.
61. Το νερό στην αρχιτεκτονική
Η πλαισίωση κατα μήκους των ποταμών με παρόχθιους,
ποδηλατόδρομους, ράμπες και μαρίνες για την ανάπτυξη αθλημάτων
όπως κανό, καγιάκ, κ.λπ. ,που εκτώς από τον πρακτικό τους ρόλο,
συμβάλουν στην διαμόρφωση εξωτερικών χώρων όμορφων,
φυσικών, και παίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή των ανθρώπων που
διαρκώς αναζητούν την ποιότητα της ζωής τους μέσα από το υγρό
στοιχείο.
67. Το νερό στο Χορό,ως θεραπευτική μέθοδος
Ο χορός,ακριβώς γιατί είναι κίνηση,εκφράζει την ουσία του νερού.
Το στοιχείο του νερού αντικατοπτρίζεται και στους παραδοσιακούς
νησιώτικους χορούς,που έχουν αναπηδήσεις, σουσταρίσματα και
πολύπλοκες κινήσεις των ποδιών,σε αντίθεση με τους βουνίσιους.
Ο χορός της βροχής, πρωτόγονος,τελετουργικός χορός,είχε σκοπό να
προκαλέσει τη βροχή.Το ίδιο το νερό σε κίνηση είναι μουσική.Η μουσική
της φύσης, που χρησιμοποιείται και ως θεραπευτική μέθοδος.
68.
69. Προβλήματα νερού
Εκτός από τις περιοχές που περιβάλλονται από το υγρό στοιχείο,
υπάρχουν αρκετά μέρη που είναι άνυδρα.Σε πολλά μέρη της άνυδρης,
και ταυτόχρονα φτωχής,αγροτικής Αφρικής είναι απαραίτητο για κάποιον
να περπατήσει δέκα χιλιόμετρα για ν΄αποκτήσει νερό.Αυτό το καθήκον
εκεί το έχουν αναλάβει οι γυναίκες και τα παιδιά.
70.
71.
72.
73. Το νερό είναι κοινωνικό
Π αγαθό
Το 2003 η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Οικονομικά,
Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα αναγνώρισε ως θεμελιώδες
δικαίωμα όλων των ανθρώπων την πρόσβαση σε επαρκείς
ποσότητες πόσιμου νερού για προσωπική και οικιακή χρήση.
Πώς λοιπόν θα εξασφαλιστεί η δίκαιη παροχή καθαρού νερού σε όλους
και όλες, ανεξάρτητα από την κοινωνική και οικονομική τους θέση;
76. Ο κίνδυνος της εμπορευματοποίησης των υδάτινων
πόρων
Οι μεγάλες πολυεθνικές έχουν προβλέψει ότι η έλλειψη του πόσιμου
νερού θα επιφέρει τεράστια κέρδη.'Ετσι, εδώ και δύο δεκαετίες,έχει
ξεκινήσει ένα σχέδιο απόκτησης του μονοπώλιου του νερού.
.
77. Ο πόλεμος της βροχής
Στη Βολιβία η πολυεθνική εταιρία διαχείρισης των εκεί υδάτινων πόρων
απαγόρευσε ακόμη και το μάζεμα των νερών της βροχής από τους
κατοίκους.
78.
79.
80. Πρωτοβουλίες κατοίκων
Στην περιοχή της Μαγνησίας, η ομάδα Α.Π.Ο.ΔΡΑΣΗ
στις Σταγιάτες, η πρωτοβουλία κατοίκων Βόλου και Πηλίου, κ.α ,
προσπαθούν να κρατήσουν ζωντανό το ενδιαφέρον για τις πηγές
και την τύχη τους .
82. Προσπάθεια εκτροπής του Αχελώου
(μεταφορά νερού από τη Δυτ.Ελλάδα στην αγροτική Θεσσαλία)
Είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα εξάντλησης των υδάτων μιας
περιοχής, είτε λόγω συσσώρευσης του πληθυσμού σε αυτή, είτε λόγω
της αντικατάστασης των άνυδρων καλλιεργειών από υδροφόρα είδη.
83.
84.
85. Εμφυαλωμένο νερό
Η ΄΄λύση΄΄ του εμφυαλωμένου νερου στην πραγματικότητα
πολλαπλασιάζει τα προβλήματα.
Εξαιτίας της περιεκτικότητάς του σε τοξικά χημικά, επιβαρύνει την
υγεία μας και το περιβάλλον,καθώς τα πλαστικά μπουκάλια είναι
παράγωγα πετρελαίου, και χρειάζονται περίπου 450 χρόνια για
ν΄αποδομηθούν.
86.
87. Προτάσεις για επίλυση προβλημάτων
Ορθολογική διαχείριση, μείωση κατανάλωσης,προστασία από τη
ρύπανση, ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση(μέσω 2πλών δικτύων
ύδρευσης).
Σεβασμός,Συμβίωση, Συμμετοχική Διαβούλευση, Αποκατάσταση των
ποταμών και βελτίωση της ποιότητας των υδάτων τους.
92. Ευχαριστούμε θερμά
για τις συνεντεύξεις που μας παραχώρησαν τους:
κ. Αθηναίο Κων/νο (εργαζόμενο στη Δ.Ε.Υ.Α.Μ.Β) ,
κ. Τεχνοπούλου Μαρία (μέλος Α.Π.Ο.ΔΡΑΣΗΣ)
93. Πηγές:
http://www.google.gr/
video animation:Abuela grillo - Denis Chapon
ντοκυμαντέρ:''Οι Σταγιάτες στη ροή του Νερού και του χρόνου''-
Α.Π.Ο.ΔΡΑΣΗ
συνεντεύξεις από τους:
κ.κ Αθηναίο Κωνσταντίνο, Τεχνοπούλου Μαρία