Strijp-S roept het verlangen op naar plekken in de stad waar je gewoon een krant kunt lezen, tv kunt kijken, werkt op je laptop, onderuit kunt zitten, muziek luistert, mensen ontmoet, koffie drinkt of iets eet en gebruik maakt van gratis Wi-Fi. Een informele smeltkroes van off-line en on-line werelden, afspraken en ontmoetingen die is gevuld met geroezemoes, koffiegeuren en stadsgeluiden. Een plek waar je het gevoel hebt onder bekende vreemden en vreemde bekenden te zijn en waar je altijd heen kunt. Naar een hangout dus.

1. Een Hangout voor Strijp-S
Strijp-S zal -als we alle grote verhalen, plannen en uithangborden moeten geloven- model
staan voor het nieuwe Eindhoven, voor een stedelijke mix van wonen, werken, winkelen en
vrije tijd en met wat de beroemde antropologe Jane Jacobs noemt “many corners to turn” en
dat allemaal liefst dag en nacht. Een soort Times Square van Eindhoven als stedelijk
knooppunt en als showcase voor de nieuwe verbondenheid van cultuur en economie.
Laatst kwam ik dankzij een van mijn Facebook vrienden het geweldige verhaal “Urbanium”
van Eline Bochem tegen. Een verhaal over het verlangen naar plekken in de stad waar je
gewoon een krant kunt lezen, tv kunt kijken, werkt op je laptop, onderuit kunt zitten, muziek
luistert, mensen ontmoet, koffie drinkt of iets eet en gebruik maakt van gratis Wi-Fi. Geen
commerciële plek waar ze ieder kwartier komen vragen of je nog wat wilt drinken en als je
wilt afrekenen je eindeloos laten wachten. Ook geen stille studiezaal zoals op de technische
universiteit. Of doodse koffie corner zoals die op de eerste verdieping van de openbare
bibliotheek. Nee, eerder een informele smeltkroes van off-line en on-line netwerken,
afspraken en ontmoetingen die is gevuld met geroezemoes, koffiegeuren en stadsgeluiden.
Een plek waar ze Starbucks of illy schenken. En waar je het gevoel hebt onder bekende
vreemden en vreemde bekenden te zijn en waar je altijd terecht kunt.
Derde plaatsen
Ray Oldenburg houdt in “The Great Good Place” een hartstochtelijk pleidooi voor wat hij
noemt dit soort “derde plaatsen”. Het zijn openbare gelegenheden naast de eerste (huis) en de
tweede plaats (werk). Derde plaatsen zijn openbare plekken waar mensen informeel
bijeenkomen en waar uitwisseling de belangrijkste activiteit is. Vaak gaat het om
voorzieningen in de sfeer van koffiehuizen, terrassen, pubs en saloons, maar kan het ook gaan
om een bank op een plein, een buurtwinkel, een kapper of een wasserij. Derde plaatsen zijn
bijvoorbeeld de koffiehuizen en traditionele badhuizen van de Turkse gemeenschap of de
theehuizen van de Chinese gemeenschap.
Niet alle openbare gelegenheden verdienen volgens hem het predicaat derde plaats. Daarvoor
moeten ze zich wel op neutraal terrein bevinden (niet thuis en niet op de werkplek), als sociale
gelijkschakelaar fungeren (alle rangen, standen, godsdiensten en nationaliteiten zijn er
welkom), een speelse en informele atmosfeer kennen en stamgasten hebben die de toon
zetten. Derde plaatsen zijn er tegenwoordig steeds minder volgens hem terwijl ze van
fundamenteel belang zijn voor elke vitale gemeenschap.
Hangout
Ik huur nu al iets meer dan 5 jaar kantoorruimte op Strijp-S. Eerst in het Klokgebouw en nu in
het Glasgebouw. En nog steeds lukt het me niet om me er echt thuis te voelen. Het is en blijft
een saaie en onpersoonlijke werkomgeving en bouwput. Natuurlijk worden er met grote
regelmaat feestjes, internationale festivals en spraakmakende congressen georganiseerd. En
rijdt inmiddels de Phileas over het terrein, zijn er wat bomen gepland en is er drinkwater
beschikbaar. Maar daarvan krijg ik geen thuisgevoel of gevoel van verbondenheid. Laat staan
dat door al die activiteiten in al die jaren iets zoals een Strijp-S community is ontstaan.
Zo ik me al verbonden voel is het steeds via allerhande misstanden, zaken rond
brandveiligheid, stijgende huren, reeksen inbraken of pogingen daartoe, ontruimingsplannen
in geval van calamiteiten en het groeiend aantal verordeningen, voorschiften en regels.

2. Om een creatieve community op Strijp-S te laten ontstaan en iets van alle ambities en grote
verhalen waar te maken moet er een snel een plek komen als die waar Eline en Ray het over
hebben en waarvan je bijna zeker weet er relaties, bekenden of onbekenden tegen te komen.
Liefst een beetje centraal gelegen, liefst op de begane grond, liefst zeven dagen per week en
liefst ook nog tot in de kleine uurtjes. Een “hangout” voor alles en iedereen die iets met het
gebied heeft. Waar? Wat te denken van de begane grond in de centraal gelegen grote bruine
doos met dat oranje toupetje bij de ingang aan de Kastanjelaan. Want het nieuwe Strijp-S
ontstaat niet op de tekentafels van stedenbouwkundigen, in de hoofden van architecten of in
die van rendementhoppende ontwikkelaars, lintknippende politici of ruimteverhurende
makelaars.
De kosten van zo’n plek horen onderdeel te zijn van het grote verhaal, van het
ontwikkelbudget voor het hele gebied en moeten worden betaald door de ontwikkelende
partijen. Daar een jonge uitbater mee opzadelen is ronduit kortzichtig, getuigt van verkeerde
zuinigheid en van weinig zicht op de manier waarop dit gebied zich zou moeten ontwikkelen.
Natuurlijk roepen Trudo, de ontwikkelaar en de gemeente al jaren dit soort zaken. Maar dan
steeds als onderdeel van het eindplaatje over 5 jaar of 10 jaar of over nog later. Nee, als er iets
is wat het gebied nú nodig heeft is het wel zo’n “hangout”. Zo’n kristallisatiepunt en stedelijk
laboratorium voor iedereen die er gaat wonen, er nu en straks werkt en studeert, er wil chillen,
wat wil lanterfanten, anderen wil ontmoeten, er afgesproken hebt of er gewoon iets wil gaan
drinken of eten. En rond een dergelijke omgeving groeit dan als vanzelf de nieuwe Strijp-S
community, het stukje Eindhoven van de toekomst.
Eindhoven 4 augustus 2010.
Han le Blanc, huurder Strijp-S.

3. Strijp-S needs a hangout
What used to be a mayor Philips estate in the center of Eindhoven, will become an
urban area that is unique in every respect. No less than 66 acres are turned into an
inspiring environment with a mix of living, working and leisure. The final urban
development plan provides for the preservation and renovation of historic buildings
combined with new estate. With creativity and culture being made visible and tangible
in all facets, Strijp-S becomes an area with an unequalled character, ambiance and
personality, both in the Netherlands and abroad.
But, in order to enable the birth of a true Strijp-S community and to fulfill the many
ambitions and dreams for this area, a hangout will have to be created. A place where
people can meet up, share a Starbuck’s and surf the Internet with free Wi-Fi access.
If we are to believe the stories, plans and billboards, Strijp-S is to stand model for the new
Eindhoven. A new Eindhoven with an urban mix of living, working and leisure, and with
what anthropologist Jane Jacobs calls many corners to turn. A new Eindhoven that offers this
not only by day, but by night also: a kind of Times Square as urban junction and as showcase
for the new connectivity between culture and economy.
The other day, thanks to one of my Facebook friends, I ventured upon the wonderful story
Urbanium by Eline Bochem. This story tells of the need to have urban places where you can
read a newspaper, watch TV, work on your laptop, lounge, listen to music, meet people, have
a cup of tea or a bite to eat and enjoy free Wi-Fi Internet access. Not a commercial setting
where they come to your table every 15 minutes asking if you would like anything else to
drink and where you have to wait endlessly before you can pay. Neither is it a quiet study
area, nor a dead coffee corner on the first floor of the local library. The place I’m talking
about is an informal melting pot of off- and online networks, dates and meetings. A place
filled with hum and bustle, sensory smells and city noise. A place where they serve Starbucks
and where you have the feeling you’re among familiar strangers and strange familiar people.
A place where you always feel welcome.
Third places
In the Great Good Place, Ray Oldenburg holds a passionate plea for what he calls ‘third
places’: public places alongside the first (home) and second (work) places. Third places are
public places where one can get together informally and where exchange is the most
important activity. Such places can be coffee or tea corners, pubs or cafés, but can also consist
of a bench in a park, a neighborhood shop, a hairdresser’s or a washing salon. Similarly, third
places are the traditional Turkish baths and tea gardens or, for that matter, the age-old Chinese
teahouses.
Not all public places, according to Oldenburg, deserve to be called third places. For places to
qualify for this term, they need to be: on neutral ground (neither home nor work), function as
social equalizer (all races, ages, religions, social status’s and nationalities are welcome), have
an informal and easy-going atmosphere and have habitués who set the tone. Oldenburg notes
that nowadays the number of third places is diminishing, whereas such places are fundamental
to a vital community.

4. Hangout
For over 5 years already I’ve been renting office space in the Strijp-S area. Yet, I still don’t
feel at home. It was and still is a dull and impersonal working environment and building site.
Of course, there are regular parties, international festivals and important congresses.
Nowadays there’s even a regular bus connection. Trees have been planted and we’ve switched
over to potable water. But all this doesn’t make me feel at home or connected in any way. Not
even mentioning the fact that, despite all these activities, no Strijp-S community has emerged
in all these years.
If I do feel connected in any way, it is only through negative things: inadequate fire safety
measures, rising office rental prices, burglaries or attempted burglaries, all offset by an
increasing number of rules and regulations.
In order to enable the bringing about of a creative community within the Strijp-S area and to
fulfill ambitions and dreams for this area, it is absolutely necessary that a place is created as
described by Jacobs and Oldenburg. It is a place preferably with a central location, on the
ground floor, open seven days a week (maybe even round-the-clock), where you are sure to
bump into familiar or unfamiliar people: a hang-out for everybody who has anything to do
with Strijp-S. Because of one thing we can be sure: the new Strijp-S won’t become a reality
on the drawing tables of urban architects or in the heads of project developers, politicians or
real estate agents.
The costs of such a place should be an integral part of the larger whole that is: the overall
budget for the whole area. The developers of the area should pay it. To let a young
entrepreneur turn up for such costs is shortsighted and has little to do with any understanding
of how this area should develop.
Public housing Trudo, the project developer VolkerWessels and the Eindhoven city council
have continuously voiced their intentions to support and develop such a living community.
But always in a time frame of 5, even 10 years and even later! What this area needs very
badly - and urgently – is a hangout. Such a breeding place and urban laboratory for all who
live in the area, work or study, come there to chill-out, meet-up or have a bite to eat or drink:
all these people will ensure that a Stripe-S community will come to life, as it were, all by
itself, as a new bit of Eindhoven.
Eindhoven, October 2010.
Han le Blanc, tenant Strijp-S.