2. ՄԱՅՐՑԱՄԱՔՆԵՐ
Երկրի վրա ապրող մարդկանց կյանքը սերտորեն
կապված է ծովերի ու օվկիանոսների հետ:
Օվկիանոսների ջրերով շրջապատված ընդարձակ
ցամաքները կոչվում են մայրցամաքներ:
Մայրցամաքները վեցն են` Եվրասիա, Աֆրիկա,
Հյուսիսային,Հարավային Ամերիկա,
Անտարկտիդա, Ավստրալիա: Ամենեամեծը
Եվրասիան է:
3. ՕՎԿԻԱՆՈՍՆԵՐ
Ծովագնաց Ֆ.Մագելանը առաջին եվրոպացին էր,
որը կտրել-անցել է Խաղաղ օվկիանոսը: Խաղաղ
օվկիանոսը նաև ամենախորն է:
Օվկիանոսներն են՝
Խաղաղ
Ատլանտյան
Հնդկական
Հյուսիսային սառուցյալ
4. ԾՈՎԵՐ, ԳԵՏԵՐ, ԼՃԵՐ
o Երկրագնդի մեծ մասը ծածկված է ջրով: Ծովը
օվկիանոսի մասն է կազմում: Ջրերը հոսելով
հանդիպելով առվակների միախառնվում են և
առաջացնում գետակներ, իսկ գետակները`
գետեր: Երկրագնդի ցամաքի` ջրով լցված
ընդարձակ գոգավորությունը կոչվում է լիճ: Կան
ծովերի չափ հսկայական լճեր և այնքան փոքրերը,
որոնց մակերեսը մի խաղահրապարակի չափ է:
5. ՕԴ
Երկրագունդը բոլոր կողմերից շրջապատված է
օդի հաստ շերտով: Մեր շրջապատում ամենուրեք
օդ կա, բայց մենք այն չենք տեսնում, քանի որ օդը
անգույն է և ապակու նման թափանցիկ: Օդ կա
նաև ջրի մեջ: Օդը մարդկանց, կենդանիներին,
բույսերին անհրաժեշտ է շնչառության համար:
Առանց օդի մարդը կարող է ապրել մի քանի
րոպե:
6. ՔԱՄԻ
Քամին առաջանում է օդի հորիզոնական
տեղաշարժից:
7. ՋՈՒՐ, ՋՐԻ ԵՐԵՔ ՎԻՃԱԿՆԵՐ
Բնության մեջ ջուրը գտնվում է հեղուկ (
սովորական ջուր ), պինդ ( սառույց, ձյուն,
կարկուտ ), և գազային ( գոլորշի ) վիճակներում:
Հեղուկ վիճակում մաքուր ջուրն անգույն է,
անհամ, անհոտ, թափանցիկ և հոսուն: Շատ
նյութեր ջրում լավ են լուծվում:
8. ՀՈՂ, ՀՈՒՄՈՒՍ
Հումուսն առաջանում է մահացած բույսերի և
կենդանիների մնացորդներից: Ցամաքի
ապարները Արեգակի ճառագայթներից, քամու,
անձրևի, ձյան ազդեցությունից տաքանալով ու
սառչելով, քայքայվելով վերածվում է կավի,
ավազի: Քայքայված ապարի ու հումուսի
միախառնումից գոյանում է հողը: