โมดูล

1. การพัฒนาโมดูลแบบฐานสมรรถนะDeveloping of Competency-based Modules มานิตย์ อาษานอก (ปร.ด.) ภาควิชาเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

2. ความคาดหวังของการบรรยาย ความมุ่งหมาย (Purpose) เข้าใจหลักเบื้องต้นในการออกแบบโมดูลฐานสมรรถนะ สามารถพัฒนาโมดูลแบบฐานสมรรถนะได้ ขอบเขตการบรรยาย (Content) การจัดการเรียนการสอนแบบฐานสมรรถนะ การพัฒนาโมดูลแบบฐานสมรรถนะ ความรู้ที่ควรได้ (Knowledge) ความรู้เบื้องต้นในการจัดการเรียนการสอนแบบฐานสมรรถนะ ขั้นตอนการออกแบบบทเรียนโมดูลฐานสมรรถนะ ขั้นตอนการพัฒนาบทเรียนโมดูลฐานสมรรถนะ หลักฐานความรู้ที่ต้องการ (The Knowledge Evidence Required) การตอบคำถาม ใบงานการพัฒนาหน่วยการเรียนโมดูลแบบฐานสมรรถนะ 30-04-54 2

3. ด่านแรก! ทำความเข้าใจก่อน คุณรู้หรือไม่? มอดูล (Module) ทางการศึกษาหมายถึงอะไร?

4. ความหมายของ มอดูลทางการศึกษา หน่วยของหน่วยต่างๆ เมื่อรวมเข้ากันทำให้สำเร็จหลักสูตรที่สอนในวิทยาลัยหรือมหาวิทยาลัย (Cambridge International Dictionary of English) หน่วยของการเรียนรู้ (academic unit of study) ที่เล็กที่สุด อาจอยู่โดยลำพัง หรืออาจสัมพันธ์กับหน่วยอื่น มีการระบุหน่วยกิตและผลลัพท์การเรียนรู้ จัดไว้ที่ระดับและมาตรฐานหนึ่ง (www.ao.bham.ac.uk/aps/glossary.htm) ส่วนประกอบที่สมบูรณ์ในตัวของรายวิชา มีการวัดผลความก้าวหน้าในการผ่านหรือสำเร็จวิชานั้น การเทียบโอนมักจัดให้โครงสร้างประกอบด้วยมอดูลแกน และ มอดูลเลือก (www.tafensw.edu.au/students/glossary/welcome.htm) 30-04-54 4

5. การจัดรูปแบบหลักสูตรแบบมอดูล รูปแบบของหลักสูตรหรือรายวิชา เรียกว่า รายวิชาแบบมอดูล (modular course) รูปแบบของชุดการเรียน (learning package) ใบแนะนำกิจกรรมการเรียนรู้ (The student direction sheet) คู่มือการเรียนรู้ (The learning guide) มอดูลแบบสมบูรณ์ในตัว (The self-contained module) 30-04-54 5

6. รายวิชาแบบมอดูล (modular course) จัดเนื้อหาวิชาเทียบเท่ากับ 1 รายวิชาของหลักสูตร โดยนับเป็น 1 มอดูล เหมาะสำหรับการเรียนการสอนที่มีตารางเรียนในสัปดาห์เหมือนกันตลอดทั้งภาคเรียน เวลาเรียนของมอดูลแบบนี้ในแต่ละสัปดาห์จึงมีไม่มาก มอดูลกำหนดกรอบเวลาไว้ในระดับประมาณ 20 – 150 ชั่วโมงสำหรับเรียนในชั้นเรียน แต่ละมอดูลมีหน่วยกิตประมาณ 1 – 3 หน่วยกิต คล้ายกับรายวิชาที่ใช้ในหลักสูตร ปวช. และ ปวส. จำนวนมอดูลที่ต้องการเรียนรู้จนสำเร็จโปรแกรมการเรียนจึงมีจำนวนประมาณ 40 – 60 มอดูล 30-04-54 6

7. ตัวอย่างรายวิชาแบบมอดูล (modular course)

8. รูปแบบของชุดการเรียน (learning package) ใบแนะนำกิจกรรมการเรียนรู้ (The student direction sheet) เป็นกระดาษแผ่นเดียวประกอบด้วย รายการของคำ แนะนำ สำหรับผู้เรียนเพื่อให้ทำ ภารกิจการเรียนให้แล้วเสร็จ คู่มือการเรียนรู้ (The learning guide) เป็นคู่มือชี้แนะผู้เรียนอย่างพิถีพิถัน ในการใช้วัสดุและสื่อที่หลากหลายซึ่งมีการผลิตจำหน่ายและที่พัฒนาโดยครูผู้สอน ทั้งยังมีแบบฝึกหัด แบบประเมินด้วยตนเอง และแบบทดสอบ มอดูลแบบสมบูรณ์ในตัว (Self-contained module) เป็นชุดการเรียนรู้ที่สมบูรณ์แบบโดยจัดแหล่งทรัพยากรการเรียนรู้บรรจุไว้ภายในแต่ละมอดูล ประกอบด้วย คำแนะนำ ในการปฏิบัติภารกิจหรืองานเฉพาะอย่างละเอียด, ภาพประกอบ, แผนภาพ, แบบทดสอบด้วยตนเองแบบทดสอบก่อนเรียน, และแบบทดสอบหลังเรียน 30-04-54 8

9. การพัฒนารายวิชาในหลักสูตร ให้เป็นรายวิชาแบบมอดูล 30-04-54 9

10. การนำมาตรฐานรายวิชาในหลักสูตรมากำหนดให้เป็นมอดูล มาตรฐานรายวิชารายการที่มีเนื้อหาพอดีในการเป็นหน่วยสมรรถนะหรืองานเฉพาะ มีงานย่อยประมาณ 2 – 4 รายการ สามารถนำ มาเขียนเป็นมอดูลได้พอดี 1 มอดูล มาตรฐานรายวิชาที่มีเนื้อหาน้อยกว่าการเป็นหน่วยสมรรถนะหรืองานเฉพาะ นำ ไปรวมกันกับมาตรฐานรายวิชาข้างเคียง ให้ได้สาระหรือเนื้องานเพียงพอที่จัดให้เป็น 1 มอดูล ขยายสาระหรือเนื้องานให้เพียงพอที่จะจัดให้เป็น 1 มอดูล ที่ไม่เกิดผลกระทบกับมาตรฐานรายวิชารายการข้างเคียง มอดูลที่จะกำหนดกรอบขึ้นใหม่ยังคงมาตรฐานดังกล่าวไว้ และอาจมีมาตรฐานอื่นเกิดเพิ่มขึ้นโดยไม่ได้วางแผนไว้ในหลักสูตร

11. การนำมาตรฐานรายวิชาในหลักสูตรมากำหนดให้เป็นมอดูล มาตรฐานรายวิชารายการที่มีเนื้อหาใหญ่กว่าการเป็นหน่วยสมรรถนะหรืองานเฉพาะ องค์ประกอบของมาตรฐานรายวิชารายการนั้นรายการเดียวมีขอบข่ายกว้างมากเกินไป อาจเป็นถึงระดับหน้าที่ ที่มีหลายงานเฉพาะ ควรแยกย่อยออกเป็นมอดูล 2 – 3 มอดูล จะทำ ให้สะดวกในการพัฒนาต่อไป (แต่ละมอดูลให้อ้างอิงถึงรายการมาตรฐานรายวิชารายการนั้นไว้ด้วย) มาตรฐานรายวิชาที่ไม่เป็นหน่วยสมรรถนะหรืองานเฉพาะและไม่เข้ารูปแบบใด องค์ประกอบมาตรฐานรายวิชาเป็นเพียงขั้นตอนการปฏิบัติงาน มีขอบข่ายกว้างขวางจนไม่สามารถเขียนมอดูลได้ ต้องปรับปรุงมาตรฐานรายวิชาใหม่

12. ด่านที่สอง! มาพัฒนามอดูลกัน คุณพร้อมหรือยัง? ขั้นตอนการพัฒนามอดูลขนาดเทียบเท่าหน่วยการเรียนรู้ มีขั้นตอนอย่างไร?

14. แผนการเรียน

17. เริ่มจากเอกสารคำอธิบายรายวิชา

18. เริ่มจากเอกสารคำอธิบายรายวิชา

19. กำหนดคุณลักษณะมอดูล มอดูลหน่วยหลักของความรู้ (Major Units of Knowledge) สำหรับความรู้แกนกลาง และความรู้พื้นฐาน [Generic Knowledge (GK) and Basic Knowledge (BK)] มอดูลสมรรถนะพื้นฐาน (Basic Competence) สำหรับความรู้พื้นฐานและทักษะพื้นฐาน [Basic Knowledge (BK) and Basic Skills (BS)] มอดูลสมรรถนะ (Competence) สำหรับความรู้เฉพาะ/ความรู้จำ เป็น และทักษะเฉพาะ [Underpinning Knowledge (UPK) /Specific Knowledge (SK) and Specific Skills (SS)]

20. กำหนดรูปลักษณ์สมรรถนะและมาตรฐาน ความรู้แกนกลาง มาตรฐานฯหน่วยหลักของความรู้ BK00=ความรู้พื้นฐาน BS00=ทักษะพื้นฐาน และ C00=มาตรฐานที่ต้องมีก่อนเรียน ความรู้เฉพาะวิชาชีพ ทักษะเฉพาะวิชาชีพ มาตรฐานเฉพาะวิชาชีพ

21. กำหนดคุณลักษณะของมอดูล

22. กำหนดคุณลักษณะของมอดูล

23. กำหนดคุณลักษณะของมอดูล

24. กำหนดคุณลักษณะของมอดูล

25. ปฏิบัติกิจกรรมใบงานที่ 2 แบ่งกลุ่มผู้เข้าอบรม กลุ่มละ 10-15 คน โดยให้ คละเพศ วัย อายุ สถานที่ทำงานให้หลากหลายที่สุด และระดมสมองร่วมกันทำกิจกรรมใบงาน พร้อมนำเสนอท้ายชั่วโมง “ใบงานที่ 2 การพัฒนามอดูลการเรียนแบบฐานสมรรถนะ”

26. ขอเชิญสอบถามข้อสงสัยครับ Thank You ! อ.ดร.มานิตย์ อาษานอก email: manit42@gamail.com