RSG Enkhuizen | Digitalisering onderwijs 2013

Digitalisering van het onderwijs
4 november 2013

Hoofd ICT
http://www.wordle.net/

• Introductie
• Vier in balans
– Visie
– Infrastructuur en keuze device
– Professionalisering van docenten
– Leermateriaal | digitale content

•
•
•
•

Financiën
Ouders en leerlingen
Leerlingen veranderen, is ICT noodzakelijk?
ICT in de praktijk, voor- en nadelen

Samenwerking en
Samenwerking en
ondersteuning
ondersteuning

Visie
Visie

ICT InfraICT Infrastructuur
structuur

Digitaal
Digitaal
LeerLeer-

materiaal
materiaal

DeskunDeskundigheid
digheid

Didactisch gebruik van ICT
Didactisch gebruik van ICT
voor leren
voor leren
Motivatie en leerprestaties van leerlingen
Motivatie en leerprestaties van leerlingen
http://vierinbalans.onderwijstools.nl/

• Met laptops (1:1) gestart in 2006 met 1 klas
• Steeds meer belangstelling
• Invoering vanaf klas 1

Begin je met
technologie of
begin je met visie?

Van visie naar techniek leidt tot
duurzaam gebruik van ICT in het onderwijs.

Visie
“We gaan naar het Zuiden, maar het tempo
waarin en of we een beetje Zuidoost of
Zuidwest gaan, bepalen jullie zelf.”
( De DLO maakt deel uit van een breder
concept.)

ICT-infrastructuur

• Netwerk
• Stroompalen
• Europese aanbesteding

• Zorg dat dit goed in orde is,
• Niet achter kunnen verschuilen!

Huidige situatie ZC
1850 laptops in bedrijf

- tevreden gebruikers
- geen softwareproblemen
- macbooks gaan lang mee

school is eigenaar laptops
- veel schades: sterk stijgende verzekeringspremie
- werk laptopdokters neemt toe
- veel rompslomp: eigen risico, servicecontracten

Nieuwe ontwikkeling:
bring your own device

Leermiddelen / Content
•
•
•
•

wat is nodig voor goed onderwijs? --> visie
verschilt, digitaal of folio, open of gesloten?
kost altijd geld
verandert continu

http://www.youtube.com/watch?v=VWyogWqbC6w&feature=player_embedded#!
http://www.vo-raad.nl/projecten/innovatieplatform-vo/leermiddelenbeleid

Leermateriaal / Content
de 5 verschillende modellen
1. individueel vakgerelateerd model =
vakcommunity
2. vrije marktmodel = wikiwijs
3. coöperatieve model = les 2.0 en ovc
4. semi-open contentlicentiemodel = vo-content
5. gesloten contentlicentiemodel = de
uitgeverijen

Gesloten contentlicentiemodel
voorbeeld Malmberg

voorbeeld EPN

voorbeeld Thieme Meulenhoff

ICT-bekwaamheidseisen
Ict kan bijdragen aan effectiever, efficiënter
en aantrekkelijker onderwijs.
Of dat gebeurt, hangt af van de ict
bekwaamheid van de leraar.
Er bestaat een verband tussen
leerlingprestaties en het
bekwaamheidsniveau van de leraar

Professionalisering
• Belangrijk is dat je als docent vertrouwd raakt
met de laptop en vooral het gebruik er van.
• Studiemiddagen
– Elo (Moodle)
– Laptop (MacBook)
– E-didactiek
– Digitaal toetsen
– Arrangeren in wikiwijs of lessenmaker
– Web 2.0 (Digital crea8or)

Evalueren
Leerlingen
Leerlingen

Vaksectie
Vaksectie
Schoolbreed
Schoolbreed

Jaarplanning
Jaarplanning

Docenten
Docenten
onderbouw
onderbouw

Docenten
Docenten
bovenbouw
bovenbouw

Ouders en leerlingen
•
•
•
•
•
•
•

Leerlingen gemotiveerder
Ouders doorgaans erg tevreden (enquête)
Digitale agenda
Ouders kunnen huiswerk zien
Afspraken maken over laptopgebruik
Speciale laptopouderavonden
Mediawijsheid

Leerlingen veranderen
Today’s students are no longer the people
our educational system was designed to teach.
De studenten van vandaag zijn niet meer de mensen
die ons onderwijssysteem hebben ontworpen.
Marc Prensky, 2001

ICT noodzakelijk?
 onderwijskundige reden
 maatschappelijke reden
 economische reden

Onderwijskundig
Uit onderzoek blijkt

Leren met ict
 is effectiever
 is efficiënter
 kan het
aantrekkelijker maken

bron: http://onderzoek.kennisnet.nl/onderzoeken-totaal/overzicht

3 typen opbrengsten
1. werkt positief
2. werkt negatief
1. werkt neutraal
variëren in didactische werkvormen

didactische werkvormen

21th century skills

Onderwijskundige noodzaak
Leren met ict is dus
 effectiever = variatie van didactische werkvormen,
directe feedback, meet resultaten,
 efficiënter = maatwerk, eigen tempo eigen plek, …
 kan het aantrekkelijker maken, multimediaal, actueel,
sluit aan bij belevingswereld, …

Maatschappelijke noodzaak
Onderwijs bereidt leerlingen voor op
functioneren in de maatschappij.

Wat gebeurt er wanneer u opgroeit
met constante toegang tot het
internet? Heeft u nog een geheugen
nodig als u alles kunt opzoeken? En
beïnvloedt het surfen op het web de
manier waarop we boeken lezen?
Nicholas Carr buigt zich over de
langetermijneffecten van het
internet. Gebruikmakend van nieuwe
inzichten over de plasticiteit van het
brein, de werking van ons geheugen
en de manieren waarop we informatie
verwerken, toont hij aan dat internet
niet alleen 'nuttig gereedschap' is,
maar ook bezig is onze identiteit en
zelfs de structuur van onze hersenen
te veranderen. Carr vergelijkt tevens
de opkomst van het internet met
verschillende uitvindingen die ook
een nieuwe manier van denken met
zich meebrachten, zoals de komst van
de plattegrond de uitvinding van de
klok en de overstap van handschrift
naar typemachine.

Ben je niet digitaal geletterd, dan plaats je jezelf
buiten de maatschappij.

In het onderwijs besteden we veel tijd aan
geletterdheid (lezen, schrijven, rekenen).

Waarom niet aan digitale geletterdheid?

Nadelen van digitaal werken
• 1. Leerlingen lezen scannend

• 2. Leerlingen klikken snel

• 3. Het vraagt discipline van leerlingen (veel afleiders)

Social Media

Onderzoek 2012 Hey, what’s app?
van Stichting Mijn Kind Online en
Digivaardig & Digiveilig

Waar hebben jongeren een
profiel?
• Bijna vier op de vijf 8- tot 18-jarigen heeft een
profiel op Hyves (79%) en bijna de helft (49%) op
Facebook.
• Zo’n 80% van de 16-jarigen heeft nog een profiel
op Hyves.
• Circa 75% van de 16-jarigen zit op Facebook.
• Facebook wil geen kinderen jonger dan 13 jaar,
maar ze zitten er wel. Onder de 12-jarigen heeft
34% een profiel, onder de 9-jarigen is dat 11% .

• 4. Digitaal leermateriaal arrangeren vraagt
tijd en inzet van docenten.

• 5. Klassenmanagement
vraagt een andere aanpak

• 6. Internetpesten

Voordelen van digitaal werken
• 1. Eigen tempo en niveau  maatwerk en differentiatie

• 1. Eigen tempo en niveau
Dankzij computers in de klas kunnen leerlingen in hun
eigen tempo en op hun eigen niveau werken. Ze
werken zelfstandiger en zijn minder afhankelijk van de
leraar. Bovendien kunnen ze leermiddelen gebruiken
die aansluiten bij hun leerstijl.
Kortom:
betere mogelijkheden tot differentiatie en maatwerk.

• 2. Belevingswereld

• 2. Belevingswereld
De huidige generatie is opgeroeid met ICT. Het valt niet
meer weg te denken uit ons leven, het gebruik ervan is
heel normaal en sluit aan bij de belevingswereld van
kinderen. Hier moeten we met het onderwijs van
profiteren..

• 3. Actueel
Digitaal leermateriaal is actueel, het nieuws van
vandaag kan je direct gebruiken.

• 4. Arrangeerbaar
Digitaal leermateriaal is arrangeerbaar, een docent kan
de volgorde of inhoud van de les aanpassen.
Digitaal leermateriaal wordt doorgaans online
aangeboden (in een ELO) en is dus minder statisch dan
een boek.

Digitaal leermateriaal
doorloopt steeds 5 stappen
1. Ontwikkelen
Ontwikkelen van leermateriaal en op een goede manier
opslaan.
2. Beschikbaar stellen
Beschikbaar stellen van leermateriaal in een repository
3. Vinden
Kunnen zoeken en vinden van leermateriaal (vindbaar maken).
4. Arrangeren
Selecteren en ordenen van de verschillende leermaterialen tot
een relevant en zinnig geheel
5. Gebruiken
Gebruiken van leermateriaal door de lerenden

• 5. Voortgang en prestaties
De voortgang en prestaties van leerlingen kan
eenvoudig worden bijgehouden.

• 6. Automatiseren

• 6. Automatiseren
Het automatiseren werkt bij uitstek op een digitale
manier. Het inslijten van bijvoorbeeld spelling,
grammatica of rekenen (gesloten, korte antwoorden).

• 7. Directe feedback

• 7. Directe feedback
Digitaal leermateriaal geeft directe feedback. Zo ziet
een leerling direct wat hij goed of fout heeft gedaan.
Dit stimuleert en geeft een leerling vertrouwen.

• 8. Afwisselende werkvormen

Didactisch model
digitaal lesmateriaal
KIT-model
Kennis
}
Integreren
Toepassen

• 8. Afwisselende werkvormen
Dankzij de laptop kun je gedurende een les meerdere
werkvormen combineren. Betekent niet dat alles
digitaal gaat.
Bovendien kun je beter differentiëren naar leerstijl.
Je kunt leerlingen zelf informatie laten opzoeken,
YouTube-filmpjes laten bekijken, invuloefeningen laten
maken, online laten samenwerken, presentaties laten
maken of andere multimediale toepassingen.

• 9. Multimedia

• 9. Multimedia
Het aanleren van multimedia is zelfs een doel op zich.
De inzet van ICT betekent dat je leermiddelen vanuit
veel verschillende invalshoeken kunt inzetten. Denk
daarbij aan grafische inhoud (plaatjes en tekeningen),
aan multimedia (films en animaties) en aan
levensechte simulaties.

• 10. Spelenderwijs leren

• 10. Spelenderwijs leren
De computer biedt talloze manieren om spelenderwijs
te leren. Wat is er zoal? Voor het po en vo zijn er veel
mogelijkheden in spelvorm, vooral voor taal en
rekenen. Daarnaast zijn er veel quizachtige varianten
waarbij kennis wordt getoetst op het gebied van
allerlei vakken, ook voor het vo.

• 11. Tijd- en plaatsonafhankelijk leren
Leren met behulp
van laptops biedt
veel flexibiliteit;
je kunt plaats en
tijdonafhankelijk
leren.

• 12. Flexibele werkplekken
Door te werken met laptops worden de traditionele
computerlokalen in principe overbodig. Je kunt elk
lokaal gebruiken als computerlokaal en dat betekent
meer flexibiliteit in het lesrooster.

E-learning: hype of niet
In het afgelopen decennium heeft e-learning een stormachtige
ontwikkeling doorgemaakt. Deze is te beschrijven aan de hand
van Gartners’ “Hype Cycle for Emerging Technologies”1. Volgens
het gerenommeerde research- en adviesbureau Gartner
ontwikkelt nieuwe technologie zich altijd volgens een vast
patroon waarin drie stadia te onderkennen zijn (Linden, 2002):

a. Fase van overdreven enthousiasme (overenthusiasm)
b. Fase van desillusie (disillusionment)
c. Fase van geleidelijke verbetering (gradual improvement)

Vragen?
Henk Orsel

✉ h.orsel@zuyderzeecollege.nl
❆ http://twitter.com/henkorsel
❆ http://nl.linkedin.com/in/henkorsel
Bronnen:
❆ http://onderzoek.kennisnet.nl/conferenties/vlootschouw2011
❆ http://onderzoek.kennisnet.nl/onderzoeken-totaal/overzicht
❆ http://www.leraar24.nl
❆ http://www.wilfredrubens.com/
❆ http://ictbekwaamheid.kennisnet.nl/
❆ Lezing Frans Schouwenburg (sectormanager PO/VO Kennisnet)
❆ Lezing Alfons ten Brummelhuis (hoofdonderzoeker Kennisnet)
❆ http://www.vo-content.nl/
❆ http://www.wikiwijs.nl/home/
❆ http://www.zuyderzeecollege.nl
❆ http://www.horselman.com

RSG Enkhuizen | Digitalisering onderwijs 2013

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Tendances

Tendances (20)

En vedette

En vedette (20)

Similaire à RSG Enkhuizen | Digitalisering onderwijs 2013

Similaire à RSG Enkhuizen | Digitalisering onderwijs 2013 (20)

Plus de Henk Orsel

Plus de Henk Orsel (20)

RSG Enkhuizen | Digitalisering onderwijs 2013

Notes de l'éditeur