2. 2 DE ROMEINSE ARCHITECTUUR
Architectuurgeschiedenis
2010
1. De Romeinse bouwmethode noemen we:
a) architraafbouw
b) gewelfbouw
c) conische bouw
2. Welke nieuwe bouwmateriaal is door de Romeinen uitgevonden?
3. Hoe heet het systeem (de orde) waarbij Toscaanse halfzuilen, Ionische halfzuilen,
kroonlijst, Korintische halfzuilen en Korintische pilasters boven elkaar worden
aangebracht?
4. Het beroemdste amfitheater van Rome is:
5. De Romeinse bovengrondse waterleiding heet:
6. De Romeinse tempels hadden geen sterobaat maar een:
7. Welke nieuwe bouwmogelijkheid ontstond door het betongebruik?
8. De koepelgewelf van Pantheon in Rome is lichter gemaakt door de uitsparingen in het
plafond (casettenplafond) maar ook door het gebruik van:
9. Het Romeinse gebouw voor rechtspraak en markt (gewelfsysteem van kruis- en
tongewelfen) heet:
a)basilica
b)basilicum
c)triomfboog
10. Het boek ‘Architectura libri decem’ van de Romeinse auteur Vitruvius gaat over:
a)de bouw van het Colosseum
b)Romeinse architecten
c)de bouw van het Pantheon
d)Romeinse bouwkunst
Bonusvraag:
In 395 verdeelde Theodosius het Romeinse Rijk in een West- en een Oost Romeins deel.
Rome werd de hoofdstad van het West-Romeinse Rijk en Constantinopel van het Oost-
Romeinse Rijk. De latere naam van Oost-Romeinse Rijk is:
Naam deelnemer: Cijfer:
2
3. 3 MIDDELEEUWSE BOUWKUNST datum: 25 oktober 2010
Vroeg-christelijke en Byzantijnse bouwkunst, vragen 1,2 en 3
1. De belangrijkste ruimten in vroeg-christelijke basilieken waren nartex, atrium,
middenschip, zijbeuken en absis. Hoe heet de ruimte onder absis dat diende als
begraafplaats voor een heilige?
a) crypton
b) camera obscura
c) crypte
2. Hoe heet de type kerk met twee zijbeuken?
Hint: die met 4 zijbeuken heet vijfbeukig.
3. In 537 bereikte de bouwactiviteit in Constantinopel een hoogtepunt
met de bouw van de ____________ (naam bouwwerk). De plattegrond daarvan is in
hoofdzaak uitgevoerd als centraalbouw.
Romaanse bouwkunst, vragen 4, 5, 6 en 7
4. De plattegrond van de Romaanse kerk lijkt op die van:
a) de pyramide
b) de vroeg-christelijke basiliek
c) de griekse tempel
5. Hoe heet de ruimte aangeduid met het
cijfer 2) op de illustratie A?
illustratieA
6. Bij de Toren van Pisa (1063) maar ook bij St. Servaas in Maastricht heeft men over
zogeheten dubbele gevels. Hoe heet de ruimte tussen de gevel en zuilengalerij?
7. Teken schematisch een typisch
Romaanse gevelopening:
Gotiek, vragen 8,9 en 10
8. Teken schematisch een typisch
gotische gevelopening:
9. De gotische kathedraal- en kerkgebouw wordt gekenmerkt door een skelet van
gewelfribben, zuilen, luchtbogen en steunberen. Omdat de muren nu geen dragende
functie meer hadden werden de ramen:
a) kleiner
b) groter
c) romaans
10. Een van genoemde bouwwerken hoort in het rijtje gotische bouwwerken niet thuis.
Welke is dat?
a) de Dom van Pisa, 1063
b) Notre Dame, Parijs, 1163
c) St.Jan, ’s-Hertogenbosch, 1280
Naam deelnemer: Cijfer:
3
4. 4 Renaissanse
Architectuurgeschiedenis Datum: 2 december 2010
1. Rond 1450 kwam de Romeinse beschaving, met Florence als belangrijk centrum, in de
belangstelling te staan. Architecten maakten opmetingen van Romeinse bouwwerken en
stelden theorieën op voor de nieuwe bouwkunst.
Die vernieuwing van kunsten gebaseerd op de klassieke oudheid wordt renaissance
genoemd. De letterlijke betekenis daarvan is ________________.
2. Tijdens renaissance ontstond de nieuwe levensbeschouwing waarin de mens (geen god of
ander opperwezen) centraal staat. Deze heet:
a) atheïsme
b) humanisme
c) sfumato. Humanistisch motto: Zelf denken en samen leven.
3. Na zijn terugkeer uit Italië (1509) schreef de wereldberoemde (in Rotterdam geboren)
humanist het boek Lof der Zotheid. Hoe heet deze man? ____________________
4. Naast Michelangelo,Palladio,
Bramante, Bernini en Brunellschi is ook
de architect van Palazzo Rucellai te
Florence een van de bekendste
architecten van renaissance.
Wie is de architect van op de foto 4.2
afgebeelde palazzo? __________________
Let op: Deze foto is nu onderdeel van de toets
Renaissance. In de toets aan het eind van de
semester(hoofdstukken 1 t/m 6 of 7) kan de vraag
zijn: Noem de bouwstijl van het afgebeelde
gebouw:
4.2 Palazzo Rucellai te Florence, (1446) door ______
5.Wat herken je bij St. Andrea in Manuta
van Alberti als oorspronkelijk Griekse of
Romeinse gevelelementen? Benoem ze
met de juiste architectonische
benamingen.
a)
b)
c)
(max. 3 punten)
4
5. 6. Aan welke meesterarchitect, Denk aan Mona Lisa en Het Laatste Avondmaal.
beeldhouwer en schilder heeft
St. Pieterskerk in Rome zijn koepel te
danken? _______________________
7. Hoe heet de schildertechniek waarmee St Pieter in Rome
Michelangelo het plafond van de Sixtijnse
kapel in Rome beschilderde?
____________________
8.Noem een geniale
uomo universale (universele mens,
alleskunner) uit de renaissance:
4.12 Stadhuis te Delft, 1609 door Hendrik de Keijser
4.18 Nieuwe kerk te Den Haag, 1649 door P. Noorwits, centraalbouw
Bonusvraag: In welke eeuw zijn de voorbeelden (4.18 en 4.12) van Nederlandse renaissance
gebouwd? _________________________.
RENAISSANCE
Naam deelnemer: Cijfer:
5 Hoe herken ik de Barok?
Een van de afbeldingen is de toetsvraag (hoofdstukken 1 t/m 6)
Barok, Rococo 1600 – 1750
5
6. Kunstenaars uit de 17e eeuw wilden meer gevoel
en emotie in hun werk brengen. Er komt beweging
en onrust in hun werk en de ordening wordt
asymmetrisch.
De katholieke kerk kreeg de reformatie en de
Beeldenstorm over zich heen. Na het midden van
de 16e eeuw begint geleidelijk de bloei weer. In de
17e en 18e eeuw laten kerk en vorsten hun
absolute macht gelden. Zij geven de belangrijkste
opdrachten. Door pracht en praal willen ze indruk
maken. Barok is plechtig en triomfantelijk. Het
woord barok is afkomstig van het Portugese woord
“barocco” wat onregelmatig gevormde parel
betekent.
In de 18e eeuw wordt alles nog meer overdreven.
Interieur van paleizen van het Franse hof,
buitenkant en binnenkant van gebouwen en kerken
zien er feestelijk uit.
Kenmerken
* barok straalt steeds beweeglijkheid, pracht,
praal en triomfalisme uit,
* kerken moeten hemelse heerlijkheid uitstralen,
* kostbare materialen, marmer en bladgoud,
* plattegrond van kerk is ovaal en rechte lijn wordt
zoveel mogelijk vermeden,
* vormen zelden symmetrisch,
* er is veel licht en donker werking,
* sterke kleurcontrasten,
* bij rococo de zelfde vormen maar speelser en Welke onderdelen van St. Pietersbasiliek in
grilliger, Rome zijn gebouwd in de stijl Barok?
* barok is verspreid over geheel Europa
* in rococo zelfde vormen als in barok alleen nog
fijner en grilliger.Bron: http://www.stedentipsvoortrips.nl/kunsthistorie/barokenrococo.htm
a)gevel in golvend ritme, medaillons
b)ellipsoïde koepel
(i.p.v. cirkelvormige plattegrond heeft deze
koepel een ovale basis)
5.3
5.3 a
5.3 San Carlo te Rome, 1667, architect
Borromini,
6
7. 5.1 a interieur
5.1 Wat staat er afgebeeld op het schilderij (links) ?
5.6 Zwinger te Dresden, 1722, architect Poppelman
BAROK
7
9. 6 CLASSICISME
Schielandhuis te Rotterdam, tussen 1662 en 1665; architect Pieter Post ?
Capitool te Washington, 1793; architect Thorton
Brandenburger Tor te Berlijn, 1789; architect Langhans
9
