1. Ağ Eğitimi
İSMAİL BAYDAN
ibaydan@gmail.com

2. Network
●
IT Sistemleri(sunucu,pc,laptop,mobil cihaz ...)
arasındaki iletişimi sağlayan yapı
●
Bilgisayar,Telefon,Telsiz ...

3. LAN
●
Kısa mesafeleri(3-5 km) kapsayan ağ
●
Örnek:Üniversite kampüs,ev wireless
●
Hızlı,Kolay,Ucuz
●
Kısa mesafede iletişim

4. MAN
●
Orta uzunlukta(10-30 km) mesafeleri bağlar.
●
Örnek:Şehrin bir ucundan bir ucu

5. WAN
●
Uzak(300-500-... km) mesafeleri bağlar.
●
Örnek:Çanakkale-Ankara

6. Host-Client-Server
●
Konak bir ağda diğer konaklardan bağımsız
hareket eden yapı(PC,ipad,sunucu)
●
İstemci iki konağın iletişimi sırasında daha çok
karşı taraftan talepte bulunan konak
●
İstemci iki konağın iletişimi sırasında daha çok
karşı taraftan talepleri karşılayan bulunan
konak

7. OSI
●
Ağ iletişiminde çok farklı sistem,protokol ve
donanım benzeri yapıların birbiri ile uyulu
çalışabilmesi için yapılmış şablon
●
ISO tarafından
●
Öğrenme modeli
●
Protokoller arası etkileşim

8. Bit-Byte-Kilobyte-Megabyte
●
En küçük birim bit
●
8 bit = 1 Byte(B)
●
1024 B = 1 Kilobyte(KB)
●
1024 KB = 1 Megabyte (MB)
●
Ortalama Mp3 3-5 MB

9. Megabit-Kilobit-Megapacket
●
1 Kilobit per second (1 Kbps)
saniyede 1.000 tane bit
●
1 Megabit per second (1 Mbps)
saniyede 1.000.000 tane bit
●
1 Gigabit per second (1 Gbps)
saniyede 1.000.000.000 tane bit

10. L1 (Physical)
●
Sinyalin iletildiği ortam (fiber,bakır kablo,hava
gibi)
●
Fiberde ışık sinyalleri
●
Bakır ve koaksiyel kabloda elektrik
●
Havada radyo sinyalleri

11. L2 (Data Link)
●
Sinyalleşmenin yapıldığı,MAC adresinin
bulunduğu katman
●
Birbirine bağlı iki noktanını haberleşmesi
sağlanır
●
Normal Switchler bu katmanda çalışır

12. L3 (Network)
●
IP ve yönlendirme bu katmanda çalışır
●
Uzak iki noktanını iletişimi sağlanır

13. L4 (Transport)
●
TCP/UDP bu katmanda çalışır.
●
İki nokta arasında birden fazla uygulamalanın
farklı portlar kullanarak iletişimini sağlar.
●
HTTP (İnternet) TCP 80
●
Telnet TCP 21

14. L7 (Application)
●
Uygulama katmanında DHCP,HTTP,SSH ve
benzeri uygulamara ait protokoller çalışır.

15. Router
●
L3'te ki IP adreslerine göre packetlerin
yönlendirmesini yapar.
●
Switch'e göre pahalı

16. Switch
●
L2'de Ethernet paketlerindeki MAC adreslerine
göre yönlendirme yapar.
●
Port hızları 10/100/1.000/10.000 Mbps olabilir.
●
Backplain denilen paket işleme kapasitesi
●
Uplink port switch üstündeki trafiği tek başına
taşıyabilen port
●
Uplink port bant genişliği diğer portlardan
yüksek

17. Switch-2
●
Switching fabric switchin üzerinden birim
zamanda taşıyabildiği toplam trafik
●
Örnek:24 tane 1 Gbps port => 24 Gbps
Swithing fabric 15 Gbps ise tüm portlar tam hız
çalıştığında switch bu trafiği kaldıramaz
Eğer switching fabric 24 Gbps olursa bu trafiği
kaldırabilir ve buna Non-Blocking denir

18. Switch-3
●
Şasi
●
Slot
●
Ethernet,Fiber,Kripto,CPU,ISDN kart
●
RAM

19. Port, Uplink
●
Port = Ethernet , fiber
●
Uplink = Diğer sw'ler ile yüksek hızlı iletişim
●
Hotswap = Çalışırken değiştirme

20. Flash/RAM
●
Flash cihaz üzerinde genelde işletim sistemi ve
konfigürasyon dosyalarını kalıcı olarak
saklamak için kullanılan bellek
●
RAM cihazın çalışması esnasında işletim
sistemi, konfigürasyon ve diğer geçici
dosyaların tutulduğu akıcı bellek
●
RAM cihaz kapanınca temizlenir

21. 802.1d Spanning Tree,
802.1w Rapid Spanning Tree,
802.1s Multiple Spanning Tree
●
802.1d Ağ içerisinde 1'den fazla SW
olması durumunda kısa devrelerinde
önlenmesi
●
802.1w hızlandırılmış hali
●
802.1s birden fazla VLAN için

22. Chassis Bonding/Virtual Chassis
●
Şaselerin birbirine bağlanması
●
Şasenin yedeklenmesi

23. Wirespeed
●
Fiziksel katmandaki (L1) hızın Veri Bağı
katmanında (L2) kayıpsız olarak aynı olması
●
Hat hızı ile Fiziksel katman hızı farklı arada hat
kodlaması ve hata düzetlme kodları var

24. 802.3u, 802.3z, 802.3ab, 802.3ae
●
802.3u = 100 Mbps auto neg.
●
802.3z = 1 Gbps fiber
●
802.3ab = 1 Gbps utp
●
802.3ae = 10 Gbps fiber

25. Maksimum Mesafe Kablo tür
10GBASE-ER 40 km single
10GBASE-LR 10 km single
10GBASE-SR 400 m multi

26. L2,L3 switch
●
L2 switch sadece 2 seviyedeki switching
işlemlerini yapar
●
L3 switch L3'teki bir router gibi IP paketi
yönlendirmesi , multicast gibi işlemleri de
yapabilir

27. Unicast-Broadcast-Multicast-Anycast
●
Unicast sadece belirtilen konağa gönderilir
●
Broadcast aynı ağ içerisindeki tüm konaklara
gönderilir
●
Multicast seçilen konaklara gönderilir
●
Anycast en konaklara gönderilir

28. MAC
●
Ethernet protokolünde kullanılan L2 adres
Örnek:AA.BB.CC.DD.EE.FF

29. IP
●
IP protokolünde L3 adresleme ve iletişimi
sağlar.
Örnek:192.168.1.2

30. Netmask
●
IP adresinden network ve bilgisayar numarasını
bulmaya yarar.
Örnek:255.255.255.0
●
IP 192.168.1.2 ve Netmask 255.255.255.0 ise
●
192.168.1 Network numarası 2 de bilgisayar
numarasıdır.

31. Gateway
●
Bir ağ içinden diğer ağlar ile iletişim kurmak için
kullanılan ağ adresi.
Örnek:192.168.1.2 ve 255.255.255.0 olan ağdan
192.168.4.5 ve 255.255.255.0 olan bilgisayar
ile iletişim kurmak için ağda tanımlı
192.168.1.1 adresi kullanılabilir.

32. IPv6
●
128 bit address
●
Basit yapı
●
Hızlı ve verimli
●
Adaptasyon sıkıntılı
●
Yetişmiş personel

33. VLAN 802.1q
●
Normalde her switch de bir ağ çalışır , birden
fazla ağ çalıştırmak için bazı portlara vlan
tanımlayıp ikinci bir ağ çalıştırabiliriz.
●
VlanID aynı ağdaki portları tanımlamak için
kullanılır
Örnek: 1-24 portları Vlan1,25-48 portları Vlan2

34. Routing
●
L3 seviyesinde paketlerin yönlendirilmesi
●
Routerlar ve bazı Switchler routing yapabilir.
●
Ağlar arası iletişim sağlanır.

35. Static
●
Cihaz üzerine elle girilen yönelendirmeler

36. OSPF
●
Djikstra algoritması ile yönlendirme tablolarını
oluşturan protokol
●
Üretici bağımsızdır

37. EIGRP
●
DUAL algoritması ile yönlendirme tablolarını
oluşturan protokol
●
Genelde Cisco ürünlerinde bulunan Cisco'ya ait
bir protokoldür.

38. RIP
●
Distance vector algoritması ile yönlendirme
tablolarını oluşturan bir algoritmadır.
●
Genelde Cisco cihazlarda bulunur.

39. Voice VLAN
●
Voip(Voice Over IP) iletişimi için kullanılan vlan
●
Genelde paket önceliklendirmesi yapılarak
yüksek performans hedeflenir.

40. Ethernet
●
Çok yaygın bir protokol
●
L1 ve L2 de çalılşan LAN protokolü
●
Ağ içinde iletişimi sağlar
●
Maximum paket uzunluğu 1524 byte

41. JumboFrame
●
Ethernet paket uzunluğunu 9000 byte'a çıkartır.

42. ARP/RARP
●
ARP IP adresinden MAC adresinin bulunmasını
sağlar
●
RARP ise MAC adresinden IP adresin
bulunmasını sağlar

43. Fiber
●
Işık sinyalleri ile iletişim sağlanır.
●
Yüksek bant genişliği ve uzun mesafelerde
●
Geliştirilme açısından esnek

44. Multi mode
●
Genelde kısa mesafe iletişim için kullanılır
Örnek:Bina ve kampüs içi
●
Single moda göre ucuzdur
●
2 km 100Mbps
●
1 km 1Gbps
●
550m 10Gbps
●
OM1,OM2,OM3,OM4 gibi çeşitleri vardır.
●
Genelde siyah yada bej renktir

45. Single mode
●
Genelde uzun mesafeler için kullanılır.
Örnek:Şehirler , kıtalar arası
●
Multimoda göre pahalıdır
●
80 km 10Gbps
●
OS1 , OS2 türleri vardır.
●
Genelde beyaz yada mavi renktir

46. UTP
●
Genelde 8 telden oluşan bakır kablo
●
Mayetik alandan etkilenir
●
CAT1 'den Cat 6'ya kadar
●
Ucuzdur
●
10 Gbps'a kadar bant genişliği sağlar
●
RJ 45 konnektör sonlandırma
●
Maximum 100 metre

47. CAT 4
●
Eski bir kablolama tipi
●
En fazla 16 Mbps
●
Artık kullanılmamaktadır.

48. CAT 5
●
1 Gbps 'a kadar bant genişliği
●
5e geliştirilmiş versiyon
●
Telefon ve video sinyali taşıma

49. CAT 6
●
10 Gpbs'a kadar bant genişliği
●
Gürültü ve krostalk'a karşı daha dayanıklı
●
CAT 6a yüksek frekanslı

50. STP
●
UTP kablonun dış ortamlardan daha iyi
korunması için ekstra tabaka ile kaplanması

51. Coaxiel
●
Eski kablolama
●
1880 de patentlenmiş
●
Anten kablosu

52. Wireless
●
Sınırsız bant genişliği
●
Yer yüzünde her yere döşenmiş
●
Çevresel faktörlerden(Bina,Dağ,Farklı sinyaller)
kolay etkilenir
●
Paylaşımlı ortam

53. Bandwidth
●
10 Mbps bir bağlantı ile saniyede 1 MB civarı
veri aktarımı
●
HD bir kamera 6-8 Mbps
●
4 MB bir mp3 10 Mbps bağlantı ile 4 saniye
●
1 Gbps bağlantı ile saniyede 100 MB

54. PoE/+
●
UTP ile enerji beslemesinin sağlanması
●
802.3af ile maksimum 15 Watt (PoE)
●
802.3at ile maksimum 34 Watt (PoE+)
●
Kamera,Telefon,Tekrarlayıcı vb gibi az güç
gerektiren cihazların beslemesinde kullanılır
●
En az CAT5 kablo gerekir

55. Stack
●
Genelde birden fazla switchin birbirine bağlanıp
tek bir switch gibi çalışması
●
Port sayısı artar
●
Yönetim yine tek bir switch yönetimi gibi
kolaydır.
●
Switching fabric artar

56. IEEE
●
Ethernet,Wireless,Wimax,Bluetooth gibi
standartları düzenleyen kurum
●
IEEE 802.3 Ethernet
●
IEEE 802.11 Wireless
●
IEEE 802.15 Bluetooth
●
IEEE 802.16 Wimax

57. 802.1x Auth
●
LAN'larda kimlik doğrulama
●
Bir kullanıcı switch'e cihaz eklediğinde hangi
vlan'a girecek,ağa bağlanma yetkisi varmı v.b.
●
Yetkilendirme merkezi bir sunucu yada switch
üstünde yapılır

58. sFlow
●
Üretici bağımsız ağ ve host'ların ağ trafiklerinin
izlenmesini sağlar.
●
Örnek:A bilgisayara ile B bilgisayarı arasındaki
trafik ne kadar

59. Unmanaged Switch
●
Kurulumsuz basit kullanımlı
●
CLI,SSH,Web yönetimi yok
●
Tak kullan
●
Düşük performans

60. Manageable
●
CLI,SSH,Web gibi yöntemler ile ayarları
değiştirilebir
●
Yüksek performans
●
Detaylı ayarlama (Vlan,multicast,Stp gibi)
●
Konfigürasyon yedekleme

61. Power
●
Yedeklilik önemli (Redundant)
●
Çalışırken değiştirme (Hot-Swap)

62. Redudancy
●
Yedeklilik
●
Güç, Veri, Switch, Router,Server, Port,Hat gibi
kavramlar için yedeklilik sağlanabilir
●
Örnek:Güç yedekliliği iki tane güç kaynağı
olması
●
Örnek:Port yedekliliği aynı bağlantığı 2 port ve
iki kablo ile sağlanması

63. GBIC
●
1990'larda
●
1 Gbps destek
●
Boyut büyük

64. SFP/+
●
Genellikle fiber hattın switch'te sonlandırılması
●
1 Gbps
●
Küçük boyut
●
GBIC sonrası
●
SFP+ 10 Gbps

65. XENPACK
●
SFP alternatifiydi
●
Boyut büyük
●
1 ve 10 Gbps destek

66. ACL
●
Switch ve router üzerindeki erişimleri denetler
●
Örnek:1.1.1.1 IP si 26 nolu porta erişemesin
●
Esnek ve kolay kullanım
●
Güvenlik
●
Port,IP,Protokol,paket büyüklüğü v.b.
Parametreleri ayarlama
●
access-list 101 permit tcp host 10.1.1.2 host
172.16.1.1 eq telnet

67. TCP
●
İki host arasındaki iletişim(leri) sağlayan
protokol
●
Tutarlı, kontrollü, sıralı
●
Örnek:HTTP iletişim
●
İstemci TCP 1234 => Sunucu TCP80

68. UDP
●
İki host arasındaki iletişim(leri) sağlayan
protokol
●
Hızlı, kontrolsüz, sırasız
●
Örnek:DNS iletişimi
●
İstemci UDP 1234 => Sunucu TCP 53

69. TCP v.s. UDP
TCP UDP
Hız Yavaş Hızlı
Tutarlılık Tutarlı Tutarsız
Karmaşıklık Karmaşık Basit
Protokoller HTTP,FTP, Kamera(Stream),DNS

70. QoS
●
İki sistem arasındaki iletişimi daha kaliteli ve
verimli hale getirir
●
Gecikme,bant genişliği,paket sırası gibi
parametler ayarlanır
●
Özellikle ses ve görüntü aktarımı gibi gerçek
zamanlı uygulamalarda kullanılır

71. Radius
●
Kimlik doğrulama
●
Yetkilendirme
●
Hesap takip işlemleri

72. HTTP
●
Yer yüzünde çok kullanılan protokol TCP 80
●
Web sayfalarının görüntülenmesi
●
IP tabanlı sistemlere GUI ile bağlantı
●
HTTPs güvenli
●
Örnek:Switch Web arayüzünden http bağlantısı
ile yönetilir

73. SSL
●
İki sistem arasındaki iletişimin güvenliği
●
Kripto ve kimlik doğrulama işlemleri
●
HTTPs SSL kullanan HTTP TCP 443
●
Diğer adı TLS
●
Sertifika ile kimlik doğrulama

74. SSH
●
CLI ile güvenli bağlantı
●
SSL kullanır
●
Switch ile kriptolu olarak iletişimi sağlar
●
TCP 22

75. NTP/SNTP
●
Ağ üzerinden zaman güncellemesi

76. VRF
●
Yönlendirme IP paketlerinin adres bilgilerine
göre işlenmesi
●
Router veya L3 Switch'lerde birden fazla
yönlendirme tablosu

77. SMTP/POP3/IMAP
●
Mail iletimi
●
Örnek:Kameranın çektiği görüntüyü mail ile
göndermesi

78. TACACS/+
●
Genelde Cisco cihazların desteklediği kimlik
doğrulama protokolü
●
802.1x üretici bağımsız protokolü alternatif
●
TACACS+ ise yeniden düzenlenmiş geriye
dönük olmayan hali

79. DoS
●
Herhangi bir servisin saldırı yapılarak işlemez
hale getirilmesi
●
İnternete açık sistemlerde görülür
●
Yüzlerce ve ya binlerde istemcinin aynı anda bir
servies yüklenmesi sonucu oluşur.

80. SNMP
●
Ağ cihazlarının uzaktan izlenmesini, alarmlar
oluşturulmasını ve yönetilmesini sağlayan
protokol
●
Çok farklı cihazların çok farklı özellikleri cihaza
interaktif bağlantı kurmadan uzaktan
değiştirilebilmektedir.

81. CDP
●
Genelde Cisco ürünlerinde
●
Direkt bağlı cihazların iletişimi
●
IP'ye gerek yok
●
Cihaz marka,model,port,ip v.b.

82. CLI
●
Komut satırı
●
Telnet, SSH, MSDOS, Bash v.b. Programların
arayüzü
●
Hız, tam kontrol, Otomatize edilebilir
●
Öğrenmesi zor

83. Telnet
●
IP tabanlı cihazların uzakran güvenli olmayan
CLI bağlantı kurularak yönetilmesini sağlayan
protokoldür
●
SSH güvenliği olduğu için tercih sebebidir
●
Basit olduğu için tercih edilebilir

84. Web Arayüz
●
HTTP portundan çalışan HTML protokolünü
kullanan ve cihazların tarayıcı ile yönetilmesini
sağlayan arayüz
●
Genelde platform bağımsızdır

85. IGMP
●
Multicast görüntülerin ağ içinde iletilmesini
sağlayan protokol
●
Kamera görüntülerinde bant genişliğinden
tasarruf sağlar

86. LACP
●
Fiziksel olarak aynı switchler arasında bağlı
olan iki portun mantıksal olarak tek port gibi
çalışmasının sağlar
●
Yedeklilik ve yüksek hız sağlar
●
2 tane 1 Gbps LACP port => 2 Gbps
●
1'i koptuğunuda diğeri 1 Gbps olarak devam
eder

87. DHCP
●
Ağ içinde otomatik olarak ayar bilgilerinin
dağıtılmasını sağlar
●
IP,DNS,gateway,Wireless Controller
●
Kamera ve benzeri cihazların uzaktan
ayarlanması için kullanılabilir

88. DNS
●
İsim ip çözümlemesinin yapan protokol
●
Örnek: www.egm.gov.tr adresinin
212.175.37.111 ip olduğunu gösterir
●
Herhangi bir IP'ye isim ile erişimi sağlar
●
Örnek: kamera1.meydan.canakkale
50.17.0.50