Het programmaboekje van het NHG congres De Nieuwe Huisarts - Zo wil ik mijn toekomst. Het congres wordt gehouden op 9 november 2012 in het World Forum in Den Haag.

1. NHG-Congres 2012
Inlichtingen
NHG-Congresprogramma 2012
Nederlands Huisartsen Genootschap
Evenementenorganisatie
Bezoekadres Correspondentieadres
Mercatorlaan 1200 Postbus 3231
3528 BL Utrecht 3502 GE Utrecht
e-mail: evenementen@nhg.org tel. 030 - 282 35 00
www.nhgcongres.nl fax 030 - 282 35 01
twitter.com/nhgcongres2012
facebook.com/nhgcongres2012
Zó wil ik mijn
toekomst !

2. Inhoudsopgave
Samenstelling Werkgroep Congresorganisatie 4 KS.8 Moderne zorg voor kinderen met psychosociale problemen 25
Inhoudsopgave
.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
KS.9 Online communities: kansen voor huisartsen en patiënten .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Samenstelling Wetenschappelijke Programmacommissie .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Kleine sessies middag 14.15 en 15.25 uur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Van het hoofd van de NHG-afdeling Implementatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
KS.10 Social media en de huisarts .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Van de congresvoorzitter ............................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 KS.11 Succes bij lage SES .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
KS.12 Innovaties in de opleiding tot huisarts van de toekomst .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Voorprogramma donderdag 8 november .......... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
KS.13 Hoe krijg ik mijn patient aan het ‘Zelfmanagement’ .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Programma vrijdag 9 november ..................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 KS.14 Zorg voor de oudere patiënt met complexe problematiek. Hoe kan het beter? . . . . 31
KS.15 Wie is de nieuwe huisarts en wat doet zij/hij? .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
Lezingen .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
KS.16 De kracht van ‘ouderwets’ samenwerken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Grote sessies ochtend en middag 11.10 en 12.20 en 14.15 en 15.25 uur . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 KS.17 De kracht van de keten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
A. Verken uw toekomst! .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 KS.18 Quantified Self. De zelfmetende patiënt .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
B. De patiënt centraal. Wat betekent dat? . ............................................... 17
Zakelijke informatie en wetenswaardigheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Kleine sessies ochtend 11.10 en 12.20 uur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Medewerkers NHG-Congres 2012 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
KS.1 An app a day, keeps the doctor/patient* okay (* omcirkel uw voorkeur) . . . . . . . . 18
KS.2 Zorg en welzijn verbinden in de wijk: van idee naar resultaat .................... 19
KS.3 Kaderhuisarts! Iets voor jou? .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
KS.4 E-health in de huisartsenpraktijk ..................................................... 21
Foto Shutterstock
KS.5 Effectieve preventie start met een kijk op gezondheid ............................ 22
KS.6 Het grote wetenschapsdebat ........................................................... 23
KS.7 De POH of PA als nieuwe poortwachter . .............................................. 24
2 3

3. Organisatie
Samenstelling Samenstelling
Organisatie NHG-Congres 2012
Werkgroep Congresorganisatie Wetenschappelijke Programmacommissie
Rob Dijkstra, hoofd NHG-afdeling Implementatie Van links naar rechts:
Mariëtte Henkes, coördinator Evenementenorganisatie NHG Stannie Driessen, programmaleider Chronische Zieken Vilans
Yvon Jonkers, senior-medewerker Evenementenorganisatie NHG Paulus Lips, huisarts
Marina Kopier, medewerker Evenementenorganisatie NHG Marloes Gerrits, aiotho
Arno Timmermans, huisarts, bestuursvoorzitter NHG Margot Heijmans, huisarts en kaderhuisarts Ouderengeneeskunde
Mark van der Wel, huisarts, voorzitter Wetenschappelijke Programmacommissie
Nederlands Huisartsen Genootschap Jaap van Binsbergen, huisarts in ruste
Mercatorlaan 1200
3528 BL Utrecht Tim olde Hartman, huisarts
Telefoon: 030 - 282 35 00
Dymph Mesker, aios
Fax: 030 - 282 35 01
E-mail: evenementen@nhg.org Jaco van Duivenboden, wetenschappelijk medewerker NHG-sectie Automatisering
Jelleke Consten, huisarts
Voor registratie en administratie kunt u contact opnemen met:
Annemiek Goris, directeur STG/Health Management Forum
Your Back Office
J.P. Sweelinckweg 12
1421 KT Uithoorn
Telefoon: 010 - 258 10 58
e-mail: info@yourbackoffice.nl
4 5

4. Van het hoofd van de
NHG-afdeling Implementatie
Geachte collega,
Van het hoofd van de NHG-afdeling Implementatie
De maatschappij beweegt en de huisarts beweegt mee. U merkt dit onder andere aan
de patiënt die beter geïnformeerd bij u in de spreekkamer komt, aan de veranderde
organisatie van de chronische en acute zorg, maar ook aan digitale toepassingen, zoals
patiëntenportalen, handige websites en apps die u kunnen ondersteunen bij uw werk.
De vraag is hoe u uw werk in de komende jaren wilt aanpakken. Hoe wilt u bijvoorbeeld
de chronische zorg organiseren? Wilt u werk maken van zelfmanagement? En hoe wilt
u uit de veelheid aan informatie snel de juiste kennis distilleren wanneer het erop aan-
komt, namelijk tijdens het contact met de patiënt?
De congrescommissie heeft een breed en gevarieerd programma voor u samengesteld.
Uitgangspunt was de nieuwe Toekomstvisie Huisartsenzorg, die NHG en LHV momenteel
ontwikkelen in samenspraak met vele huisartsen. Hierin staan de kernwaarden van de
huisartsgeneeskunde: generalistisch, persoonsgericht en continu centraal.
Op 9 november kunt u zich oriënteren op activiteiten die u in de toekomst zou kunnen
oppakken, maar die nu al door uw collega’s worden uitgevoerd. Of het nu gaat om digi-
tale patiëntennetwerken, complexe zorg voor ouderen, wijkgerichte zorg, of de nieuwste
snufjes, u zult vele voorbeelden zien en ervaringen horen. Deze zijn niet zozeer bedoeld
als blikken in een verre toekomst maar veeleer als inkijkjes in activiteiten die u morgen
kunt starten. En dat geldt voor zowel de pas begonnen als de zeer ervaren huisarts. Er is
dus alle reden om het NHG-Congres 2012 over De nieuwe huisarts bij te wonen.
Arno Timmermans heeft intensief met de congrescommissie samengewerkt, met dit
mooie programma als resultaat. Hij verlaat het NHG per 1 september voor een nieuwe
toekomst in Hoorn. Totdat de nieuwe bestuursvoorzitter is benoemd, neemt het Manage-
ment Team van het NHG de dagelijkse verantwoordelijkheden over.
Tot ziens in Den Haag!
Foto Shutterstock
Rob Dijkstra, huisarts, hoofd NHG-afdeling Implementatie
6 7

5. Van de congresvoorzitter
Beste lezer, beste collega,
Het NHG-Congres 2012 gaat over de toekomst van ons prachtige vak. Waarom zou u daar juist nú bij
stil moeten staan? De maatschappij verandert, maar dat is toch van alle tijden? En ja, op het gebied
van organisatie en financiering van uw praktijk verandert er ook altijd wel weer iets, maar wat er in de
Van de congresvoorzitter
spreekkamer gebéúrt is in essentie toch al decennialang hetzelfde?
Toch lijken we een maatschappelijk kruispunt te naderen. Als de zorgvraag blijft groeien zoals nu en
we niets veranderen aan de organisatie van de zorg, dan betalen we over tien jaar een groot deel van
ons inkomen aan gezondheidszorg en blijft er weinig meer over voor al het leuke van het leven.
Deskundigen waarschuwen al vele jaren voor de vergrijzingsgolf, maar deze gaat nu eindelijk echt seri-
euze vormen aannemen. Meer chronisch zieken en meer multimorbiditeit zijn het gevolg. Onze diagnos-
tiek en behandeling blijven maar verbeteren; ook dat creëert steeds meer vraag en vergt bovendien van
u dat u bijblijft. Dit alles gebeurt in een maatschappij waarin toegang tot al die medische expertise als
een recht wordt beschouwd en er almaar minder ruimte lijkt voor acceptatie van klachten en ziekten als
logisch onderdeel van de natuur. Met andere woorden, de complexiteit van uw werk neemt sterk toe.
Gelukkig barsten de meesten van u van het plezier in ons vak en heeft u het vermogen om steeds weer
te zoeken naar wat op dit moment de beste zorg is voor ‘uw’ patiënten. De basis hiervoor blijft een ver-
trouwensrelatie met uw patiënt. Die patiënten komen steeds vaker gegoogled en wel met hun klachten
op uw spreekuur, maar hebben daarnaast soms ook verrassend goede ideeën over hoe u uw praktijk
nog beter kunt organiseren.
Met dit congres willen we u laten zien wat de kracht van de huisartsgeneeskunde tot stand kan
brengen, nu en in de toekomst. Het programma vormt een pleidooi om – al dan niet tegen de stroom
in – pal te staan voor de kernwaarden van ons vak en voor de essentiële rol die de generalist vervult.
Daarnaast stellen we expliciet de patiënt centraal en maken we zichtbaar hoe waardevol het kan zijn
om hen meer dan nu te betrekken bij de organisatie van zorg en – indien mogelijk – bij de regie over
hun ziekten.
Het congres geeft u de kans om vooruit te kijken naar enkele waarschijnlijke scenario’s van de zorg in
de nabije toekomst en om een eigen oordeel te vormen hoe u daar zelf mee wilt omgaan. In sessies en
debat doet u suggesties, kennis en inspiratie op om na het congres onverminderd energiek de veran-
derende toekomst tegemoet te treden.
Graag willen we in de maanden voor het congres met u van gedachten wisselen over de toekomst van
ons vak, maar ook over de inhoud van sommige sessies. We hebben hiervoor meerdere mogelijkheden
Foto Shutterstock
gecreëerd, waarmee communicatie vóór maar ook tijdens het congres mogelijk is!
Let dus op uw inbox voor de digitale nieuwsbrief, word lid van de NHG-Congresgroep op HAWeb, twit-
ter op #NHGCongres2012 en volg ons via facebook.com/NhgCongres2012.
Namens de leden van de congrescommissie wens ik u een inspirerende dag toe!
Mark van der Wel, huisarts, voorzitter Wetenschappelijke Programmacommissie
8 9

6. Voorprogramma
donderdag 8 november
The Cloud
Peace No. 28. Eagerly looking forward to your arrival
‘Welkom beste gasten. Voordat we het openluchtmuseum binnengaan, moeten we u waar-
Voorprogramma donderdag 8 november
schuwen dat sommigen zich eventueel onprettig zullen voelen tijdens het herbeleven van het
verleden en het voor de geest halen van de tijden van vóór de Beslissing. Vaak voorkomende
klachten zijn: duizeligheid, ontreddering, misselijkheid of puur onbegrip. Dat betreuren wij,
maar het verleden was pijnlijk. En bedenkt u zich wel, u hoeft deze ervaring maar één uur te
doorstaan, terwijl uw voorouders deze hun hele leven moesten ondergaan. Schroomt u niet
om onze medewerkers waar nodig om hulp te vragen. Wij wensen u een plezierige tocht.’
In The Cloud neemt theatergroep Space de toeschouwers mee naar het jaar 2060 om
van daaruit terug te kijken naar het heden. Het is 50 jaar geleden dat de Omwenteling
plaatsvond, en de huidige utopische maatschappij vorm kreeg. In de loop der tijd is men
zijn geschiedenis langzamerhand vergeten en zo gewend geraakt aan het goede en har-
monieuze leven anno 2060 dat het nog nauwelijks wordt gewaardeerd. Ligt het gevaar
van een nieuwe catastrofe op de loer?
Petra Ardai en Luc van Loo gidsen de bezoekers door een openluchttentoonstelling in
hun eigen stad, waar niets meer is wat het lijkt. Toekomst vermengt zich met heden en
verleden. Voor deze bijzondere audiotour wordt het publiek uitgerust met een kopte-
lefoon. In The Cloud combineert Space vooraf opgenomen geluidsmateriaal met live
interventies en interviews met voorbijgangers.
Theatergroep Space
Space maakt theater zonder valse illusie en met engagement. Het gezelschap van Petra
Ardai en Luc van Loo ziet theater als een gesprek met het publiek, een uitwisseling van
gedachten on the spot, gevat in een uiterst minutieus scenario waarin beeld en geluid
een belangrijke rol spelen. De theaterdocumentaires zetten het mes in maatschappe-
lijke onderwerpen en maken het politieke persoonlijk. De onverwachte en fantasievolle
perspectieven leiden tot nieuwe inzichten op heikele thema’s.
De voorstelling draait drie keer. Per keer zullen honderd deelnemers de audiotour vol-
gen. De eerste voorstelling is van 19.15-20.00 uur, de tweede is van 20.15-21.00 uur en
de laatste start om 21.15 uur.
De ontvangst voor de voorstellingen vindt plaats in het World Forum en de audiotour
eindigt in Café Restaurant Gember, waar u tot 24.00 uur uw ervaringen kunt delen met
uw collega’s onder het genot van een hapje en een drankje.
Dit voorprogramma wordt mede mogelijk gemaakt door de SBOH.
10 11

7. Programma
Vrijdag 9 november
Vrijdag 9 november
08.30 uur Ontvangst en registratie
09.30 uur Plenaire opening NHG, Rob Dijkstra, hoofd NHG-afdeling Implementatie
Programma vrijdag 9 november
10.00 uur Opening inhoudelijk programma, Mark van der Wel, congresvoorzitter
10.05 uur Zorgen voor morgen: huisarts van de toekomst, Jan Rotmans, hoogleraar
Duurzaamheid en transities, Erasmus Universiteit Rotterdam
10.25 uur Back to the Future: Tomorrow’s Family Doctors, Prof. Richard G. Roberts,
MD, JD, president of Wonca World Organization
10.45 uur Pauze
11.10 uur Grote sessies A en B Kleine sessies
12.05 uur Wisselen van zaal
12.20 uur Kleine sessies Grote sessies A en B
13.15 uur Lunch
14.15 uur Grote sessies A en B Kleine sessies
15.10 uur Wisselen van zaal
15.25 uur Kleine sessies Grote sessies A en B
16.20 uur Pauze
16.45 uur Verzamelen in het World Forum theater
16.55 uur Slotlezing
17.15 uur Blik op het NHG-Congres 2013
17.20 uur Ludieke afsluiting
17.40 uur Borrel
Toelichting programmaonderdelen
18.30 uur NHG-diner en feest in het World Forum
Een deel van het programma dat u op 9 november zult volgen wordt bepaald door de
structuur van het congres; een deel kunt u zelf bepalen. Dit programmaboekje helpt u
om een op uw eigen behoeften en nieuwsgierigheid toegesneden programma samen te
stellen. Er zijn dit jaar twee grote sessies en achttien kleinere sessies. Naast de plenaire
openings- en slotlezingen volgen alle deelnemers de grote sessies A en B en twee klei-
nere sessies naar keuze. Bij uw inschrijving geeft u aan welke twee kleinere sessies u wilt
volgen.
12 13

8. Plenaire lezingen
Zorgen voor morgen: huisarts van de toekomst Back to the Future: Tomorrow’s Family Doctors
Plenaire lezingen
Spreker Spreker
Jan Rotmans, hoogleraar Duurzaamheid en transities, Erasmus Universiteit Rotterdam Prof. Richard G. Roberts, MD, JD, president of Wonca World Organization
De gezondheidszorg is in transitie. De structuur (orga- Future family doctors will use tomorrow’s technology
nisatie), cultuur (dominant paradigma) en werkwijze to enhance their relationships with and expand their
(aanbodgedreven, klachtgeoriënteerd) past niet meer services for their patients.
goed bij de moderne samenleving, die steeds hogere
eisen stelt aan de zorg. Een ander type zorg is nodig: A large and growing body of evidence from around
mensgericht, economisch volhoudbaar en maatschappe- the world demonstrates consistently that health care
lijk ingebed. Een mensgerichte zorg neemt de heelheid systems based on Family Medicine have better outcomes
van de mens als uitgangspunt en stelt de eigen leefom- and lower costs than specialist-dominant systems. Des-
geving centraal. pite these data, student interest in primary care careers
has fluctuated, the viability of primary care practice
Dat vraagt om een schaalsprong in ons denken en has been threatened, and the morale of primary care
handelen, een transitie. Deze transitie kan niet van clinicians has suffered. Indeed, some have questioned
bovenaf worden geregisseerd, maar vereist een slimme whether primary care can, or should, survive. Over the
strategie van zoeken, leren en experimenteren. Binnen past decade, there has been substantial effort around
die zoektocht verandert de rol en werkwijze van de huisarts fundamenteel. Nieuwe toe- the world to redesign primary health care to better meet the needs of patients, profes-
komstpaden (scenario’s) worden verkend voor de wezenlijk andere rol en werkwijze van sionals and practices.
de huisarts van de toekomst.
In the future, health care systems and family doctors will be judged by their ability to meet
three key challenges: provide ready access, prevent and manage chronic conditions, and
prove and improve performance. The traditional aims and assets of Family Medicine have
been continuity relationships and comprehensive services. Family doctors will use emer-
ging technologies to build on these traditional concepts and meet these key challenges.
This session will describe some of the innovations and technologies that will help family
doctors meet the challenges of health care in the future.
14 15

9. Grote sessies
ochtend en middag
A. Verken uw toekomst! B. De patiënt centraal. Wat betekent dat?
Grote sessies ochtend en middag
Sprekers Sprekers
Mr. Annemiek Goris MBA, Drs. Jorien Kruijswijk Jansen, Dr.Ir. Guust Swarte en Drs. Lia de Prof.dr. Margo Trappenburg, bijzonder hoogleraar Sociaal-politieke aspecten van de
Vos, Stichting Toekomstverkenning Gezondheidszorg/Health Management Forum, Gouda verzorgingsstaat en overlegeconomie, Universiteit van Amsterdam
Cees Smit en Simone Balkenende, patiënten
Over tien jaar zijn de maatschappij en de zorg veranderd. Wat betekent dat voor het
beroep van de huisarts? Stap in en beleef gedurende één uur de huisartsenpraktijk van De patiënt centraal stellen, als partner zien, wordt beschouwd als een belangrijk onder-
2022, en ontdek waar u zelf warm voor loopt! deel van moderne, kwalitatief goede zorg. Maar wat wordt er eigenlijk mee bedoeld en
zijn het niet simpelweg nieuwe woorden voor onze oude kernwaarden?
U zult aan tafels van maximaal negen personen plaatsnemen om met uw tafelgenoten stil Anno 2012 zijn patiënten mondiger, kritischer en beter geïnformeerd dan 20 jaar
te staan bij uw wensen over de toekomst van uw vak. Momenteel werken het NHG en de geleden. Dat is ook zichtbaar in de zorg. In het maatschappelijk debat wordt nu veel
LHV druk aan de totstandkoming van de Toekomstvisie Huisartsenzorg 2022. Wat als die gesproken over het belang van leefstijl, therapietrouw, zelfmanagement en de eigen
Toekomstvisie is verwezenlijkt? Hoe ziet uw praktijk er dan uit? En uw dokterstas? Hoe verantwoordelijkheid van de patiënt. Het resultaat van de ingezette behandeling is in
ziet de relatie met uw patiënten eruit? Wat is uw dagelijkse motivatie in de toekomst? belangrijke mate afhankelijk van de bijdrage van de chronisch zieke zelf.
U gaat in twee ronden na een korte centrale inleiding met een schets van de toekomst in In onze maatschappij lijken steeds hogere eisen te worden gesteld aan de arts-patiën-
gesprek met uw tafelgenoten. Deze gesprekken gaan over de situatie in het jaar 2022. trelatie. Om de goed beslagen ten ijs komende patiënt optimaal te kunnen bijstaan zijn
Overkomt de toekomst u, of gaat u hierin zelf sturen? naast uw kritische inhoudelijke deskundigheid ook goede communicatieve vaardigheden
Beleef uw eigen toekomst door de interactie aan uw tafel en samen met de andere nodig. Niet alleen zullen huisartsen veel meer dan tot nu toe gebeurt patiënten actief
zeshonderd collega’s in de zaal. De resultaten van de tafelgesprekken worden op een moeten betrekken bij de beoogde behandeling, ook zal dat deel van de verantwoordelijk-
verrassende wijze teruggekoppeld. heid dat bij de patiënt zelf hoort ook bij die patiënt terecht moeten komen. Omgekeerd
zal de patiënt op zijn beurt duidelijk moeten maken wat hij nodig heeft en verwacht van
In deze sessie zal de huisartsenzorg in 2022 tastbaar en voelbaar worden gemaakt, de huisarts. Dat niet alle patiënten hiertoe in staat zullen zijn, maakt het er niet mak-
zodat u voorbereid op weg kunt. kelijker op.
Twitteren over uw toekomstwensen, dromen en verwachtingen tijdens deze sessie kan op Prof.dr. Margo Trappenburg en de ervaringsdeskundigen Cees Smit en Simone Balkenen-
# Beleefdetoekomst. Maar ook in de aanloop naar het congres kunt u hierover al twitteren, de zullen hun perspectief geven op de moderne arts-patiëntrelatie. Diverse huisartsen
namelijk op #NHGCongres2012. zullen daarop reageren en graag betrekken we ook u als deelnemer bij deze interactieve
sessie.
Foto Shutterstock
16 17

10. Kleine sessies
Ochtend
KS.1 An app a day, keeps the doctor/patient* okay (* omcirkel uw voorkeur). KS.2 Zorg en welzijn verbinden in de wijk: van idee naar resultaat
Kleine sessies ochtend
Sprekers Sprekers
Bart Timmers, huisarts in ’s-Heerenberg Karen de Groot, MA, beleidsmedewerker en projectleider Gezondheidscentrum de Roer-
Robert Houtenbos, eBusiness Developer Mobile, Springer Media, Utrecht domp te Nieuwegein
Wanja Flantua, huisarts Gezondheidscentrum de Roerdomp te Nieuwegein
Waar je tien jaar geleden alleen maar kon bellen met je telefoon, kun je er tegenwoordig Dr. Gerdine Fransen-Kuppens, coördinator Gezonde wijk en gemeente, afdeling Gezond-
buienradar mee checken, je bankzaken doen, mailen en YouTube bekijken. WhatsApp heidsbevordering & Epidemiologie, GGD regio Nijmegen
heeft bellen en sms’en inmiddels mijlenver achter zich gelaten en een scala aan apps
maakt ons leven gemakkelijker. Veel vragen en klachten die een huisarts in de praktijk tegenkomt, zijn gerelateerd aan wel-
zijnsproblemen. Maar horen die problemen wel op het bordje van de huisarts? En kun je die
U krijgt de kans om deze unieke sessie samen met ons vorm te geven. U bent dus zelf als huisarts wel beïnvloeden? Deze vragen proberen we te beantwoorden in deze praktische
aan zet! Doel van deze sessie is om een aantal nuttige, betrouwbare apps te demonstre- en interactieve sessie over het verbinden van zorg en welzijn in de dagelijkse praktijk.
ren die u kunnen helpen bij het leveren van goede zorg of de patiënt van betrouwbare
informatie voorzien. Problemen rondom zorg en welzijn kunnen alleen door middel van wijkgericht werken op
Heel bewust heeft de congrescommissie ervoor gekozen om samen met u deze sessie te een integrale manier worden aangepakt. Een mooie aanzet voor een dergelijke aanpak is
creëren. Wij bieden het platform en geven ondersteuning, u biedt de inhoud. De begelei- de zogeheten ‘wijkanalyse’. Hiermee kunnen professionals en bewoners inzicht krijgen in
ders geven waar nodig tips en achtergronden bij de gepresenteerde apps en gaan in op en overeenstemming bereiken over de belangrijkste gezondheids- en welzijnsproblemen
mogelijke alternatieven. in de wijk. Gezamenlijk kunnen ze dan besluiten welke wijkproblemen als eerste moeten
worden aangepakt. Is dat wel huisartsenwerk? Gerdine Fransen vertelt hoe een wijkana-
Wij nodigen u van harte uit om uw favoriete app aan te melden op HAWeb onder lyse praktisch in zijn werk gaat en welke resultaten dit oplevert.
https://haweb.nl/groep/nhg-congres, op twitter onder #NHGCongres2012, op facebook
onder NhgCongres2012 of ‘ouderwets’ via email: evenementen@nhg.org. Gezondheidscentrum de Roerdomp in Nieuwegein is concreet aan de slag gegaan met het
verbinden van zorg en welzijn in de dagelijkse praktijk. Zij ontwikkelden, in samenwerking
Houd er rekening mee dat als u een app instuurt, u kunt worden uitgenodigd om die zelf in met een welzijnsinstelling, zes ‘welzijnsarrangementen’ waarnaar huisartsen kunnen
drie tot vijf minuten te demonstreren aan de andere deelnemers aan deze sessie. doorverwijzen via een ‘welzijnsrecept’. Karen de Groot en Wanja Flantua vertellen over de
Bezoekers van deze sessie wordt gevraagd om hun tablet of smartphone mee te nemen. aanleiding, achtergrond en eerste resultaten van dit mooie initiatief. Neemt u de welzijns-
problemen uit uw eigen praktijk mee naar de sessie?
18 19

11. Kleine sessies
Ochtend
KS.3 Kaderhuisarts! Iets voor jou? KS.4 E-health in de huisartsenpraktijk
Kleine sessies ochtend
Sprekers Spreker
Drs. Jan Palmen, kaderhuisarts Diabetes in Heerlen Patrick Jansen, huisarts en wetenschappelijk medewerker NHG-afdeling Implementatie
Dr. Annet Wind, coördinator NHG-Kaderopleiding Ouderengeneeskunde LUMC, Leiden
E-consult, e-afspraak, patiëntenportaal, telemonitoring, online inzage, online triage en ga
‘De kaderopleiding heb ik als een verrijking en verdieping van mijn vak ervaren. Kennis die zo maar door. Gezien de hoeveelheid nieuwe termen zou je denken dat e-health ‘common
ik nu lokaal, regionaal en landelijk mag inzetten. Maar het belangrijkste is: ik ben er een practice’ is geworden. Niet dus, maar het is wel degelijk in opkomst!
betere huisarts door geworden.’
Deze sessie gaat over wat u als huisarts de patiënten méér kunt bieden dan de ‘standaard’
Er zijn veel redenen om een kaderopleiding te gaan doen en er zijn veel verschillende zorg. Een extra service aan (een deel van) uw patiënten die dit erg waarderen en hierdoor
kaderopleidingen. Het bovenstaande citaat is van Jan Palmen en is kenmerkend voor meer tevreden zijn over de zorg.
alle NHG-Kaderopleidingen, van Palliatieve zorg tot Bewegingsapparaat en van Beleid en Wees niet bevreesd; uit onderzoek blijkt dat uw werkdruk niet toeneemt door e-health en
beheer tot Supervisie en coaching. dat mogelijk ook uw satisfactie groter wordt.
Kaderhuisartsen zorgen ervoor dat generalistische huisartsen inhoudelijk en organisato-
risch adequate zorg leveren en up-to-date blijven op uiteenlopende gebieden. Kaderhuis- Onderwerpen die tijdens deze sessie aan bod komen, zijn:
artsen hebben zich gespecialiseerd op één deelgebied en blijven tegelijkertijd generalist. • Hoe start je een e-consult?
Eigenlijk een ideale combinatie. De kaderopleidingen bieden inhoudelijke verdieping • Wat is een patiëntenportaal en hoe werkt het?
en persoonlijke groei en dit wordt na de opleiding voortgezet binnen de expertgroepen. • Wat is online triage en hoe werkt het?
Steeds meer kaderhuisartsen hebben betaalde functies in hun regio. Het werken als kader-
huisarts biedt carrièreperspectief! Na afloop van de sessie kunt u op de Zorginnovatiemarkt direct toeslaan en u laten demon-
streren welke e-health toepassingen voor uw praktijk beschikbaar zijn.
In deze interactieve sessie laten we zien wat een kaderhuisarts is en kan, welke deelgebie-
den kaderhuisartsen bestrijken en wat hun werk inhoudt voor de regio’s en zorggroepen.
En natuurlijk werpen ook wij een blik op de toekomst: hoe kan de kaderhuisarts de eerste
lijn nog verder versterken?
20 www.suusvandenakker.com 21

12. Kleine sessies
Ochtend
KS.5 Effectieve preventie start met een kijk op gezondheid KS.6 Het grote wetenschapsdebat
Kleine sessies ochtend
Sprekers Sprekers
Dr. Laura Bouwman, Universitair docent, Health and Society, Wageningen Universiteit Joost Zaat, huisarts in Purmerend en adjunct hoofdredacteur NTvG
Emily Swan, MSc, PhD-onderzoeker, Health and Society, Wageningen Universiteit Floris van de Laar, huisarts en coördinator van het Cochrane Primary Health Care Field,
Ton Dapper, huisarts en PhD-onderzoeker, afdeling Eerstelijnsgeneeskunde, Nijmegen
UMC St. Radboud en Health and Society, Wageningen Universiteit Tjerk Wiersma, huisarts, filosoof, senior wetenschappelijk medewerker NHG-afdeling
Prof.dr. Maria Koelen, hoogleraar Health and Society, Wageningen Universiteit Richtlijnontwikkeling
Elisabeth Vroom, oprichtster van het Duchenne Parent Project, Veenendaal
Het verband tussen leefstijl en gezondheid is evident, maar de therapietrouw bij leefstijl-
adviezen is doorgaans laag. Advies dat start vanuit de alledaagse context van de patiënt, Patiënten spelen een steeds grotere, actieve rol bij zowel de opzet en inhoud van weten-
waarin naast gezondheid ook andere ambities spelen, vergroot de kans op succes. schappelijk onderzoek alsook bij de vertaling ervan naar de dagelijkse praktijk. Dit gaat
deels via patiëntenverenigingen als de Diabetesvereniging, Hartstichting en KWF, deels
Een patiënt heeft een aandoening, maar is geen aandoening. Welke ziekte patiënten ook door patiënten te betrekken bij het opstellen van nieuwe richtlijnen of protocollen voor
hebben, deze pathologie is slechts een deel van hun leven. Mensen streven naast gezond- zorgverleners (zoals bij de netwerkrichtlijn Subfertiliteit of de richtlijn ADHD).
heid ook andere ambities na die het leven waardevol maken. Het is belangrijk om naast Maar patiënten zijn via het internet ook steeds vaker zelf gegevens aan het verza-
oorzaken van ziekte en ongezond gedrag (pathogenese) ook te kijken naar oorzaken van melen van zichzelf en lotgenoten en proberen daarmee eigen onderzoeksvragen te
gezondheid en gezond gedrag (salutogenese). Salutogenese focust op de ontwikkeling beantwoorden (bijvoorbeeld Patientslikeme: http://www.youtube.com/watch?v=nqm-
van gezondheid vanuit de dynamische interactie tussen mensen en hun sociale en fysieke 3nHJdGw&feature=related).
omgeving. Het creëren van gezondheid is een actief proces dat vereist dat mensen kunnen
inspelen op alledaagse uitdagingen. De huisarts kan als centrale zorgverlener dit proces In welke mate en op welke manier spelen patiënten daadwerkelijk een rol bij de totstand-
faciliteren. koming van onderzoek? Waarom willen patiënten hierbij betrokken zijn en wat levert het
op? Wat betekent dit voor patiënten, artsen en onderzoekers? En hebben we er ook wat
Het doel van deze interactieve sessie is dat u inzicht krijgt in de manier waarop een saluto- aan voor ons dagelijks werk in de spreekkamer?
gene benadering therapietrouw bij leefstijladviezen kan vergroten. De korte theoretische
inleiding introduceert het concept leefstijl in de alledaagse context, alsook het concept Floris van de Laar, Tjerk Wiersma en Elisabeth Vroom gaan onder leiding van Joost Zaat
sense of coherence, dat centraal staat in de salutogenese en gerelateerd is aan veerkracht, over deze vragen met elkaar en met de zaal in debat.
eigen effectiviteit en empowerment.
In twee casussen wordt u uitgenodigd uw ervaringen te delen over randvoorwaarden
voor succesvol advies aan patiënten met chronische aandoeningen. De focus ligt op stra-
tegieën die mensen inzetten om een gezonde leefstijl in hun eigen alledaagse context in
te passen.
22 23

13. Kleine sessies
Ochtend
KS.7 De POH of PA als nieuwe poortwachter KS.8 Moderne zorg voor kinderen met psychosociale problemen
Kleine sessies ochtend
Sprekers Sprekers
Jan Galesloot, huisarts in Rotterdam Hans Moolenburgh, huisarts in Katwijk
GeertJan van Loenen, huisarts in Hengelo en algemeen bestuurslid LHV Kitty Wijsman en Femmie Verkerk, praktijkondersteuners GGZ jeugd in Katwijk
Het geactualiseerde NHG-Standpunt Het (ondersteunend) team in de huisartsenvoorzie- In Katwijk worden sinds 2009 kinderen met psychosociale problemen op een structurele
ning is vorig jaar vastgesteld. In de toekomst zullen wij steeds meer taken uit handen wijze binnen de huisartsenpraktijk onderzocht. Het aantal participerende huisartsen is
geven en nauwer samenwerken met het personeel in onze praktijk. inmiddels 22 en er zijn 2 praktijkondersteuners GGZ aangewezen voor kinderdiagnos-
tiek. Dit project laat zien dat met de inzet van een praktijkondersteuner GGZ, goede
Bij de meeste huisartsen zijn al praktijkondersteuners werkzaam in de zorg rond chro- meetinstrumenten en een omringend therapeutisch netwerk meer kinderen binnen de
nische aandoeningen (diabetes mellitus, astma, COPD). Ook rond CVRM en GGZ wordt eerste lijn gesignaleerd en onderzocht kunnen worden. Het doel is:
steeds meer met praktijkondersteuners samengewerkt. Maar er zijn ook collega’s die
de praktijkondersteuners een nog prominentere plaats in hun praktijk gegeven hebben • 80% van de kinderen met psychosociale problematiek binnen de eerste lijn te kunnen
en de grenzen verkennen door bijvoorbeeld een inloopspreekuur in te richten met prak- afhandelen;
tijkondersteuners en physician assistants. Wat zijn daarvan de voor- en nadelen? Hoe • door vroegtijdige diagnostiek en interventie progressie van de problematiek en versto-
regel je dat je als huisarts het overzicht houdt? Wat levert het op voor de patiënt? Hoe ring van de ontwikkeling van het kind te voorkomen;
waarborg je continuïteit en de persoonlijke band met de patiënt? Vragen die we in deze • kinderen naar de juiste plek binnen de tweede lijn te verwijzen;
sessie graag samen met u bespreken. • het aantal onterechte verwijzingen naar de tweede lijn te reduceren;
• betere zorg te verlenen, dicht bij huis, voor kinderen en hun familie én docenten.
Doel van deze sessie is om uw blik te verbreden en mee te denken over de (on)mogelijk-
heden en de voor- en nadelen van een bredere inzet van ondersteunend personeel, en de
In deze sessie wordt u geïnformeerd over dit project en krijgt u concrete tips en tricks om
vraag of hierbij onze kernwaarden in het geding komen.
hier in uw praktijk of regio mee aan de slag te gaan.
24 Foto Shutterstock 25

14. Kleine sessies
middag
KS.9 Online communities: kansen voor huisartsen en patiënten KS.10 Social media en de huisarts
Kleine sessies ochtend
Spreker Spreker
Prof. Dr. Jan Kremer, gynaecoloog UMC St Radboud, Nijmegen en directeur MijnZorgnet Erik Jansen, huisarts in Gemert, mede-oprichter Twitterspreekuur
Het worden spannende tijden. De vraag naar betere en betaalbare zorg zal botsen met de Toen eind jaren twintig van de vorige eeuw de auto in opkomst was en door (huis)artsen
krimpende financiële en personele ruimte. Ook in de huisartsenpraktijk. in gebruik werd genomen om snel bij spoedgevallen te kunnen zijn, kregen zij als early
‘Connect, collaborate & cocreate’ zijn daarin belangrijke steekwoorden. Socioloog Clay adopters het nodige commentaar. De auto zou stinken, herrie maken, olie verslinden,
Shirky verwacht hierdoor enorme maatschappelijke veranderingen, die drastisch zullen vervuilen en gevaar opleveren. Zestig jaar later moesten artsen uitleg geven over het
ingrijpen op de manier van werken, ook in de zorg. Deze benadering biedt veel kansen. gebruik van de mobiele telefoon. Niet-gebruikers vroegen zich af of het nou nodig was
Vooral voor de patiënt, die minder het lijdend voorwerp wordt dat passief zorg ondergaat, om altijd bereikbaar te zijn. Mobiele telefoons zouden de aandacht afleiden van hetgeen
maar meer een bron van kennis en ervaring die de zorg menselijker, goedkoper en beter je aan het doen bent en gebruikers zouden overlast in de openbare ruimte veroorzaken.
maakt.
Ondanks alle (heftige) reacties en evident negatieve eigenschappen zijn zowel de auto
De eerste lijn, met de huisarts voorop, speelt hierin een sleutelrol. Bijvoorbeeld via Digi-
als de mobiele telefoon producten waar tegenwoordig de massa gebruik van maakt. Zo
tale Praktijken, communities van de huisartsenpraktijk met patiënten, waar zij vragen kun-
zal het ook gaan met sociale media, voorspelt Erik Jansen. In onze tijd worden Facebook,
nen stellen aan elkaar of aan de praktijk. De druk op het spreekuur kan hierdoor verminde-
Hyves, Twitter, YouTube, Wikipedia en andere sociale media met argwaan bekeken. Zij
ren. Maar ook door lid te worden van persoonlijke communities van patiënten, waarmee de
staan volgens velen persoonlijk contact in de weg. Er is alleen oppervlakkige informatie
huisarts op innovatie wijze integrale zorg kan leveren.
te vinden. Sociale media werken egocentrisme en het jezelf beter voordoen dan je bent
In deze sessie gaat het om dit soort innovaties. Waarom is nú het moment om de hand- in de hand. Mensen raken er overprikkeld van. Sociale media schenden bovendien de
schoen op te pakken? Wat zijn de mogelijkheden en waarmee kunt u als huisarts aan de privacy en werken verslavend.
slag?
Is dat echt allemaal zo? Gaat het op Twitter werkelijk alleen over het kopje koffie dat ie-
mand drinkt? Waarom zullen sociale media de (medische) wereld gaan veroveren? En zijn
huisartsen dit keer ook early adopters? Kunnen zij gebruikmaken van de mogelijkheden
die sociale media bieden? Wat gebeurt er al op dat vlak en waar gaat het naartoe?
Erik Jansen licht toe: wat leveren sociale media hem op? Hoe werkt het? Wat is er te
vinden, te halen en te brengen?
26 27

15. Kleine sessies
middag
KS.11 Succes bij lage SES KS.12 Innovaties in de opleiding tot huisarts van de toekomst
Kleine sessies middag
Sprekers Sprekers
Jacqueline van Riet-Lohman, huisarts in Utrecht Nettie Blankenstein, hoofd Huisartsopleiding VUmc, Amsterdam
Nikki Makkes, huisarts in Utrecht Marjolein de Boom, aios, Huisartsopleiding LUMC, Leiden
Afke Dam, huisarts in Utrecht En een huisartsopleider VUmc, Amsterdam
In de Utrechtse wijk Overvecht is 50% van de inwoners van allochtone afkomst. Er is Het accent in het werk van de huisarts is door de jaren heen veranderd; van solist naar
sprake van culturele diversiteit en men heeft over het algemeen een lage sociaal-econo- regisseur in een zorgnetwerk. De huisartsopleiding volgt deze trend, maar zal moeten
mische status (SES). Deze combinatie leidt vaak tot slechtere toegang tot de zorg en tot proberen steeds een stap voor te liggen op de ontwikkelingen in het vak. Het is immers
problemen die op meerdere gebieden tegelijk (taal, welzijn, wonen, zorg) aanwezig zijn. de huisarts van morgen die nú wordt opgeleid. In de huidige situatie leert de aios het
Juist in deze groep, waar de gezondheid slechter is dan in groepen met een hogere SES, vak bij een (huisarts)opleider in de praktijk en is er eens per week verdiepend onderwijs
lijken gezondheidsinterventies minder succesvol. tijdens een terugkomdag op de huisartsopleiding.
Het doel van deze sessie is om stil te staan bij de invloed van de opleiding op de huisarts
Stichting Overvecht Gezond! startte projecten rond de signalering en aanpak van com-
van de toekomst en om ideeën op te doen hoe de huisartsopleiding, opleider en aios van
plexe gezondheidsproblematiek in de eerste lijn. Hoe herken je bij welke patiënten of
de toekomst er zouden moeten uitzien.
er complexe gezondheidsvragen aan de orde zijn? Hoe benader je deze? Hoe en met wie
pak je de problemen aan op een manier die wel succesvol is?
Deze sessie biedt eerst inzicht in het huidige opleiden. Wat wordt er verlangd van de
moderne arts en opleider? Daarna zal de zaal in drie groepen, begeleid door respectie-
Om deze vragen te beantwoorden presenteren wij onze ervaringen in wijkgericht wer-
velijk het hoofd van de opleiding, de opleider en de aios, aan de hand van een concreet
ken en onze inzichten over de rol van de huisarts en de wijze van samenwerking met
voorbeeld zelf aan de slag gaan met het exploreren van nieuwe werkvormen en inzichten
verpleegkundigen, fysiotherapeuten, welzijn, GGZ en andere partners in de wijk.
ten aanzien van de huisartsopleiding van de toekomst.
Deze sessie biedt u inspiratie om te komen tot een gezondere wijk en geeft concrete
suggesties hoe u zelf aan de slag kunt gaan.
28 Foto Shutterstock 29

16. Kleine sessies
middag
KS.13 Hoe krijg ik mijn patiënt aan het ‘Zelfmanagement’ KS.14 Zorg voor de oudere patiënt met complexe problematiek. Hoe kan het beter?
Kleine sessies middag
Sprekers Sprekers
Jeanny Engels, senior programmamedewerker Kwaliteit en Innovatie Chronisch Zieken, Dr. Henk Schers, huisarts, afdeling Eerstelijnsgeneeskunde, UMC St Radboud, Nijmegen
Vilans, Utrecht Prof. dr. Mattijs Numans, huisarts, Julius Centrum UMC Utrecht en VUmc Amsterdam
Carel Bakx, huisarts in Doesburg, senior onderzoeker afdeling ELG UMC St Radboud, Prof.dr. Henriëtte van der Horst, hoogleraar Huisartsgeneeskunde, VUmc, Amsterdam
Nijmegen Dr. Jeanet Blom, senior onderzoeker, LUMC, Leiden
Zelfmanagement wordt steeds meer beschouwd als hoeksteen van de behandeling van De nieuwe huisarts zal een steeds groter deel van zijn tijd besteden aan ouderenzorg.
chronische aandoeningen als diabetes, CVRM en COPD. Betekent dat dan dat alleen Er zijn diverse methoden om kwetsbare ouderen met complexe problematiek in beeld te
onze praktijkondersteuner hierover kennis en vaardigheden moet bezitten? Nee! krijgen en te houden. Dit vergt een systematische aanpak.
Dagelijks bieden we onze patiënt een scala aan behandelingsopties aan, maar vragen Wie van de patiënten in uw praktijk is oud en kwetsbaar en heeft complexe problematiek?
we hem ook wel eens in hoeverre hij de besluitvorming daarover wil delen en de regie Hoe gaat u daarmee om? Wat is bekend over effectieve interventies die u kunt toepassen?
wil nemen over de invulling van zijn leven en de inzet van beschikbare zorg? En hoe houdt u deze ouderen met complexe problematiek ook in de toekomst in beeld?
Hoewel er veel gesproken wordt over het belang van zelfmanagement, moet het Het doel van deze sessie is dat u zich een beeld vormt hoe u in uw eigen praktijk oude-
vervolgens ook gaan over de vraag hoe je patiënten daarin kunt ondersteunen en ren met complexe problematiek kunt opsporen, begeleiden en in beeld houden. U ziet
stimuleren. Wat werkt nu wel en niet in de praktijk van alle dag? Jeanny Engels en wat de relatie is tussen oud, kwetsbaar en complex. Aan de hand van voorbeelden uit
Carel Bakx verzorgen een praktische sessie waarin u leert hoe u uw patiënten opti- het Nationaal Programma Ouderenzorg krijgt u inzicht in verschillende manieren waarop
maal kunt helpen bij hun zelfmanagement. kwetsbaarheid en complexiteit in de praktijk kunnen worden vastgesteld en in de rol van de
praktijkondersteuner en -verpleegkundige daarbij.
30 31

17. Kleine sessies
middag
KS. 15 Wie is de nieuwe huisarts en wat doet zij/hij? KS.16 De kracht van ‘ouderwets’ samenwerken
Kleine sessies middag
Sprekers Spreker
Prof.dr. Toine Lagro-Janssen, huisarts en hoogleraar Vrouwenstudies medische weten- Guy Schulpen, medisch directeur van RHZ Maastricht-Heuvelland, Maastricht
schappen, UMC St Radboud, Nijmegen
Dr. Jolanda Dwarswaard-de Snoo, gezondheidswetenschapper, Erasmus MC, Rotterdam Meer substitutie van zorg van de tweede naar de eerste lijn. Dat is een van de oplos-
singen die demissionair minister Schippers voor ogen heeft om de zorg goedkoper te
Maatschappelijke veranderingen en nieuwe (seksespecifieke) inzichten in de gezond- maken. Dit vraagt om een nieuwe samenwerking, waarbij huisartsen zo nodig ondersteu-
heidszorg leiden tot een veranderende huisarts. Wat is de kracht van de nieuwe huis- ning van specialisten kunnen vragen zonder het hele zorgtraject naar het ziekenhuis over
arts? En zijn er ook valkuilen? te hevelen. Maar dit is gemakkelijker gezegd dan gedaan, want hoe organiseer je zoiets,
wie betaalt ervoor en wat levert het op?
Toine Lagro-Janssen onderzoekt welke gevolgen de toename van vrouwelijke artsen
heeft voor de inhoud en praktijk van de huisartsgeneeskunde. Vragen die ze stelt zijn: In Maastricht hebben ze een antwoord op deze vragen gevonden. In deze regio werken
Maken patiënten m/v zich zorgen over de feminisering en, zo ja, welke zorgen? Wat de huisartsen op een ouderwetse manier samen: huisarts, patiënt en specialist komen
vindt de praktiserende huisarts, m/v, jong/oud, van deze ontwikkeling? Staan volgens bij elkaar in de spreekkamer van de huisarts voor een gezamenlijk consult. In een of
deskundigen en bestuurders binnen de huisartsgeneeskunde door deze feminisering meer ondersteunende consulten kan de specialist dan bijdragen aan goede én goedkope
bepaalde kernwaarden onder druk, zoals de continuïteit van zorg en de aantrekkelijk- zorg. Een samenwerking met vele andere voordelen: het voorkomt (onnodig) verwijzen,
heid van het beroep? is leerzaam voor huisarts en specialist, en stimuleert een goede verstandhouding tussen
eerste en tweede lijn.
Jolanda Dwarswaard concludeert in haar proefschrift De dokter en de tijdgeest dat de
beroepsethiek van huisartsen in de afgelopen vijftig jaar is veranderd. Onder invloed van In deze sessie wordt u bijgepraat over het gezamenlijk consult. Aan bod komen vragen
een veranderende arts-patiëntrelatie en overheidsbeleid (onder andere marktwerking) als: hoe werkt het precies, wat levert het op, en hoe financier en organiseer je zoiets?
zijn de normen die het handelen van huisartsen sturen steeds weer gewijzigd. Vragen Daarnaast krijgt u tips en tricks die u zullen stimuleren om zelf in uw regio iets dergelijks
die rijzen zijn: Laat de huisarts zijn beroepsethische terughoudendheid tegenwoordig op te zetten.
vaker varen omwille van patiënttevredenheid of financiële prikkels? Leidt marktwerking
tot betere zorg voor de patiënt?
Ook de komst van de parttime werkende huisarts heeft de beroepsethiek veranderd; con-
tinuïteit van zorg geldt nu voor de gezondheidszorg niet voor iedere individuele huisarts.
Na een korte inleiding door de sessiebegeleiders volgt er een levendig debat met huis-
artsen op het podium en in de zaal.
32 33

18. Kleine sessies
middag
KS.17 De kracht van de keten KS.18 Quantified Self. De zelfmetende patiënt
Kleine sessies middag
Sprekers Spreker
Ina Diermanse, senior programmamedewerker Kwaliteit en innovatie in de ouderenzorg, Maarten den Braber, oprichter Quantified Self Amsterdam, organisator Quantified
Vilans, Utrecht Self Europe, strategisch adviseur zorginstellingen, Amsterdam
Dan Hoevenaars, huisarts en kaderarts Diabetes, voorzitter Synchroon zorggroep, Uden
Patiënten hebben steeds meer (technische) mogelijkheden om meetgegevens te verzame-
Als huisarts bent u een belangrijke speler in de ketenzorg. Het is dus goed als u weet len over hun eigen gezondheid. Welke kansen en uitdagingen biedt dit voor de huisarts?
hoe u ketenzorg effectief kunt organiseren en dat u gebruikmaakt van aanwezige kennis
De technische mogelijkheden van patiënten om meer inzicht in hun gezondheid te ver-
over hoe het wel en niet moet!
garen groeien met de dag. Enkele voorbeelden zijn: het meten van gewicht, bloeddruk,
Tegenwoordig doen vrijwel alle huisartsen mee aan ketenzorg voor een of meerdere slaappatronen, bewegingsactiviteit of hartslag. Deze beweging wordt vaak aangeduid
specifieke patiëntengroepen. De meeste huisartsen zijn enkele jaren geleden gestart met de term Quantified Self, of anders gezegd: gezondheidsonderzoek met n=1. De laat-
met de ketenzorg rond diabetes. De ontwikkeling in de ketenzorg staan echter niet stil. ste maanden krijgt deze beweging steeds meer aandacht, ook in de reguliere gezond-
Mirella Minkman onderzocht meer dan tachtig ketens en is recentelijk gepromoveerd op heidszorg wereldwijd. Quantified Self biedt artsen en patiënten nieuwe mogelijkheden:
het vraagstuk hoe ketenzorg effectief te organiseren en te ontwikkelen. Haar collega Ina beter betrouwbare gegevens, goedkope langdurige metingen en betere preventie. Maar
Diermanse heeft in de praktijk veel ervaring opgedaan met het ontwikkelmodel keten- wat betekent dit voor de relatie van de huisarts met zijn patiënt, het klinisch chemisch
zorg en vertelt hierover. lab en het ziekenhuis? En wat zijn de mogelijke valkuilen?
We zoomen in op wat ketenzorg nu eigenlijk is (namelijk meer dan alleen multidisci- Deze sessie geeft een overzicht en demonstratie van de laatste diensten, apparatuur en
plinair werken), of ketenzorg daadwerkelijk effectief is en welke resultaten van belang mogelijkheden. Voor de deelnemers is er de mogelijkheid om zelf, hands-on, kennis te
zijn in de ketenzorg. Aan de hand van deze bevindingen bespreken we manieren om maken met de nieuwste diensten en apparatuur, en om ervaringen uit te wisselen.
ketenzorg effectief te organiseren. Hierbij kijken we vanuit het perspectief van de patiënt
en van de huisarts. We doen dit mede door het met u delen van de ervaringen in Brabant
van Dan Hoevenaars (Synchroon) aan de hand van diverse praktijkvoorbeelden. Zorginnovatiemarkt
Met bovenstaand programma kan het natuurlijk zomaar gebeuren dat u, geïnspireerd door
een sessie over ICT, graag meteen wilt zien wat voor mogelijkheden er op dit moment al
zijn. Juist daarom is een ‘markt’ opgesteld met verschillende leveranciers van patiënten-
portalen en ketenzorginformatiesystemen. Bovendien kunt u in de NHG-stand een demon-
stratie krijgen van twee recente NHG-producten die nauw aansluiten bij het thema van dit
congres: HAweb en de nieuwe website voor patiënteninformatie Thuisarts.nl.
U vindt deze markt in de Pacific Foyer in het souterrain van het World Forum.
34 35

19. Zakelijke informatie en
wetenswaardigheden
Congresregistratie
Zakelijke informatie en wetenswaardigheden
U kunt zich aanmelden via de website www.nhgcongres.nl. Mocht u zich toch liever
aanmelden via een papieren inschrijfformulier, dan kunt u dit opvragen bij:
Your Back Office
J.P. Sweelinckweg 12
1421 KT Uithoorn
Telefoon: 010 - 258 10 58
E-mail: info@yourbackoffice.nl
Voor vragen over het inhoudelijke programma kunt u telefonisch contact opnemen
met de sectie Evenementenorganisatie van het NHG: 030-282 35 00 of evenemen-
ten@nhg.org.
Keuze van programmaonderdelen
Er zijn dit jaar twee grote sessies en achttien kleinere sessies. Naast de plenaire
openings- en slotlezingen volgen alle deelnemers de grote sessies A en B en twee
kleinere sessies naar keuze. Bij uw inschrijving geeft u aan welke twee kleinere ses-
sies u wilt volgen. Degenen die zich het eerst aanmelden, hebben de eerste keus.
Begin november ontvangt u de toegangskaarten voor alle programmaonderdelen
waarbij u bent ingedeeld.
Registratie-/informatiebalie
De registratie-/informatiebalie is op 9 november van 08.30 tot 18.00 uur open.
Alleen deelnemers die zich niet tijdig hebben ingeschreven en dus nog niet in het
bezit zijn van de benodigde congresbescheiden (waaronder een badge), dienen
zich voor aanvang van het congres te vervoegen bij de registratiebalie. Tijdige
inschrijving versnelt uw congresentree dus aanzienlijk.
36 37
37