1. 1
Spam als tool voor e-marketing
Enkele juridische aspecten met betrekking tot spam,
online reclame en direct marketing
Innovatieacademie 20 mei 2014
Mevr. Manou Eyskens

2. 2
INLEIDING
INLEIDING: MENU VAN DE
UITEENZETTING
 Praktijkgebaseerd onderzoek 2010
 Schets juridisch kader en
toepasselijke wetgeving mbt spam
 Verruiming onderzoek: juridische
aspecten van online reclame, direct
marketing en de invloed van de
privacy-regelgeving
 Arbeidsrechtelijke topic: controle
door werkgever op e-communicatie
door werknemer – gevolgen?

3. 3
INLEIDING
 Praktijkgebaseerd onderzoek 2010
« spam als tool voor e-marketing »:
 Onderzoek Mk naar perceptie van consumenten,
internetproviders en adverteerders mbt spam
 Acties: o.m. consumentenonderzoek mbt
gedrag/perceptie consument mbt spam - diepte-
interviews met internet serviceproviders,
Privacycommisie etc.
 Doel: spamgevoeligheid en spam-gedrag
consumenten in kaart brengen - adviezen formuleren
aan bedrijven voor direct marketing - beperkingen
wettelijk kader, én in functie van spamgevoeligheid
van consument en zijn tolerantie mbt spam
 Schets juridisch kader en
toepasselijke wetgeving mbt spam

4. 4
INLEIDING
MENU UITEENZETTING
Delen I en II: Verruiming onderzoek:
juridische aspecten van online reclame, direct
marketing + invloed van de privacy-
regelgeving
• Wettelijk kader mbt:
• Ongevraagde reclame via elek. post (=
spam sensu stricto)
• Ongevraagde « berichten » – niet
« reclame » conform WMPC – via elek.
communicatiemiddelen ( = spam sensu
lato)
• Dus analyse « online reclame - direct
marketing» in het algemeen = noodzakelijk!
Deel III: Arbeidsrechtelijke topic: controle door
werkgever op e-communicatie door
werknemer – gevolgen?

5. 5
Deel I: Juridische aspecten online reclame
 DEEL I: Enkele juridische aspecten van
online reclame – direct marketing en de
invloed van de privacy-regelgeving
• BEGRIPPEN
• « Online reclame » - « Direct Marketing »
• Online reclame: combinatie van regels:
•Wet Elektronische Handel (WEH)
•Wet Marktpraktijken en
Consumentenbescherming (WMPC)
•Privacywet
• Pblm: eigen toepassingsgebied

6. 6
Deel I: Juridische aspecten online reclame
• Dubbele basisregel:
1.Toepassingsgebied WEH “deelverzameling”
Privacywet want: meeste elektronische
contactgegevens = “persoonsgegevens”
conform Privacywet
•Gevolg: bovenop verplichtingen uit WEH ook
Privacywet toepassen
2.Maar: soms zijn bepaalde “ online berichten”
NIET onderworpen aan WEH, want afkomstig
van instellingen/veren./sticht. met caritatieve
doeleinden of politiek oogmerk
• Gevolg: géén toep. WEH – wél Privacywet

7. 7
Deel I: Juridische aspecten online reclame
• Vormen van online reclame?
• Divers! Banners (tekst en beeld op
webpagina), popups (afz venster), email,
sms, reclame naast computerspelletjes,
reclame binnen gratis online diensten etc.
• Op al deze vormen van reclame zijn
bepalingen:
•(a) WEH
•(b) WMPC en
•(c) Privacywet
van toepassing

8. 8
Deel I: Juridische aspecten online reclame
a) Relevante bepalingen WEH
• Art. 2,7° WEH: “reclame” – ruim!
• Niet onder WEH: puur informatieve berichten,
toeristische info door gemeenten, publicaties
door univ,
• Verplichtingen onder WEH: (2)
 Herkenbaarheid en transparantie, zowel
mbt verzender als mbt reclameboodschap zelf
 Gevolgen: verzender/handelaar/verkoper
duidelijk vermeld, of minstens identificeerbaar
 Term “reclame” zichtbaar of minstens af te
leiden
 Indien reclame via tussenpersoon: duidelijk
voor wiens rekening reclame verstuurd wordt

9. 9
Deel I: Juridische aspecten online reclame
b) Relevante bepalingen WMPC
 Lange reeks bepalingen waaraan
reclame in het algemeen moet
voldoen
 Ongeacht vorm waarin gestuurd, dus
online of offline
 Mbt: prijsaanduiding, oneerlijke
praktijken (misleidend, agressief,
afbrekend), zowel ten aanzien van
consumenten als ten aanzien van
ondernemingen

10. 10
Deel I: Juridische aspecten online reclame
c) Toepassing van de Privacywet
• Opm: basiswet van 8 december 1992
“betreffende de bescherming van de
persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de
verwerking van persoonsgegevens” dateert
van vóór internet-tijdperk
• Uitgangspunt: beperkte verwerking
persoonsgegevens
• Nu: enorme toepassing Privacywet
• Bespreking:
i. “verwerking persoonsgegevens” – begrip
ii. “direct marketing” en toepassing Privacywet
iii. Geldigheidsvoorwaarden onder de Privacywet
voor verwerking persoonsgegevens – als
verkoper/adverteerder/onderneming?

11. 11
Deel I: Juridische aspecten online reclame
i. « persoonsgegeven »
• Privacywet voorziet voorwaarden voor
verwerking persoonsgegevens bij
opmaak/distributie/weergave reclame
• Vb: emailadressen, elektronische
contactgegevens, « profilering »
(verzamelen van persoonsgegevens om
reclame op maat te kunnen aanbieden etc.
• Privacywet OOK van toepassing bij
direct marketing in het algemeen
• Pblm: géén def. « direct marketing » -
aanknoping: Aanbevelingen van de
Privacycommissie 2009-2013

12. 12
Deel I: Juridische aspecten online reclame
ii. Direct marketing conform Privacywet
• Def. direct marketing: “alle activiteiten die het
mogelijk maken goederen/diensten aan te
bieden of andere boodschappen te verzenden
aan deel van de bevolking via post/tel/andere
middelen, gericht op het informeren van of het
uitlokken van reactie van de betrokkene – en
iedere daarmee verband houdende activiteit”
• Ruim: dm voor eigen producten/diensten van
bedrijf
 Transfers persoonsgegevens aan derden
 Adressenhandel (uitwisseling of verkoop
van gegevens)
 Promotie van activiteiten van
inst/verenigingen/stichting met caritatieve
doeleinden of politiek oogmerk

13. 13
Deel I: Juridische aspecten online reclame
• Gevolg: niet alleen dm indien
marktverkenning door onderneming met
commerciële doeleinden, maar ook bij
verkenning door
vereniging/stichting/instelling met
caritatieve of politieke of ideologische
doeleinden
• Indien persoonsgegevens verwerkt –
toepassing Privacywet!
• Géén toepassing WEH
• Géén toepassing van de WMPC

14. 14
Deel I: Juridische aspecten online reclame
iii. Geldigheidsvoorwaarden voor
verwerking persoonsgegevens?
(a) « Wettelijke grond » voor de verwerking
(3)
(b) Andere voorwaarden mbt transparantie,
kwaliteit gegevens, opt-out, beveiliging
etc.
(a) Wettelijke gronden: art. 5 Privaycwet
 Ondubbelzinnige toestemming
betrokkene
 Uitvoering van overeenkomst
 Gerechtvaardigd belang voor de
verwerking

15. Deel I: Juridische aspecten online reclame
• BASISPRINCIPE: indien 1 van de
wettelijke gronden aanwezig =
verwerking persoonsgegevens OK
• Let op: uitz: bepaalde gevallen
waarin SOWIESO één wettelijke
grond, nl. toestemming betrokkene
vereist (infra)
15

16. 16
Deel I: Juridische aspecten online reclame
 Eerste wettelijke grond voor
verwerking: ondubbelzinnige
voorafgaande toestemming
• Ondubbelzinnig = duidelijk
• Vrij, specifiek, op voorafgaande informatie
berustend
• Meest delicaat: vrije toestemming?
• “zonder dwang, of daaraan gekoppelde
verplichting”

17. 17
Deel I: Juridische aspecten online reclame
• Géén vrije toestemming:
• Indien geen toegang tot product, geschenk,
kortingsbon voor zover je toestemming niet
geeft
• Gebrek aan reactie binnen termijn = géén
toestemming wegens impliciet
• Indien info mbt verwerking enkel vermeld in AV
• Positieve handeling: aankruisen vakje formulier
• Quid: NIET-uitschakelen van een vooraf
aangevinkt vakje? Privacycommissie
aanvaardt geldigheid (ofschoon voor betwisting
vatbaar)
• Aparte “Privacyverklaring”: volgens
Privacycommissie OK: via “verklaring” wordt
aandacht betrokkene gevestigd op info in AV

18. 18
Deel I: Juridische aspecten online reclame
• 2013: Privacycommissie
uitdrukkelijk gesteld:
“Bepaalde gevallen waarin
betrokkene in ieder geval
toestemming MOET geven,
óók al zijn andere wettelijke
gronden voor verwerking (bv
uitvoering precontractuele
verhouding, of gerechtvaardigd
belang) aanwezig”

19. Deel I: Juridische aspecten online reclame
• Wanneer sowieso toestemming?
 Bij gebruik bepaalde
communicatiemiddelen (email, sms,
cookies): hiervoor geldt regel “opt-in”
• Reclame: art. 14 WEH - voorafgaande,
vrije, specifieke en geïnformeerde
toestemming van de betrokkene indien
per elektronische post
• Oók voor boodschappen buiten
toepassing WEH – “direct marketing”
• Conclusie: ALLE boodschappen met
oog op direct marketing – hetzij
“reclame”, hetzij ruimer – verstuurd
via elek post: opt-in
19

20. 20
Deel I: Juridische aspecten online reclame
 Bij verwerking gevoelige of
gezondheidsgegevens
betrokkene: wat zijn dit?
 Betrokkene is minderjarig
 “Virale marketing”: vrijgeven van
persoonsgegevens aan derden,
met het oog op het
verhandelen/verkopen/verhuren
van deze gegevens door
professionele tussenpersonen

21. Deel I: Juridische aspecten online reclame
Conclusie bij eerste wettelijke grond:
• Principe verwerking persoonsgegevens
toegelaten indien één wettelijke grond
aanwezig
• “Voorafgaande vrije toestemming”?
• Bepaalde gevallen: toestemming betrokkene,
sowieso vereist, ongeacht mogelijke
aanwezigheid van andere wettelijke grond, zoals
uitvoering precontractuele relatie, of
gerechtvaardigd belang
• 4 gevallen: gebruik elek. communic., gevoelige
gegevens, minderjarigheid, virale marketing
21

22. Deel I: Juridische aspecten online reclame
 Tweede wettelijke grond: bestaan van
precontractuele relatie met klant
• Contract met klant gesloten: evident dat
bepaalde gegevens verwerkt worden (met
oog op facturatie, levering,
ingebrekestellingen, gepersonaliseerde
offertes etc.)
• Pblm: ontwikkeling klantenrelaties BUITEN
hetgeen strikt noodzakelijk voor
uitvoering contract
Bv: tevredenheidsonderzoek, vroegere klanten
aanschrijven tot hernieuwing contract, info
nieuwe promoties
22

23. 23
Deel I: Juridische aspecten online reclame
• Regel: art. 5, b) Privacywet biedt géén
wettelijke grond voor cultivering
klantenrelaties indien niet noodzakelijk, maar
enkel NUTTIG is voor uitvoering van bestaande
precontractuele relatie
• DUS: indien cultivering van klantenrelaties en
dus verwerking persoonsgegevens buiten
hetgeen echt noodzakelijk is, is “het bestaan van
precontractuele relatie” NIET voldoende
• MOET een andere wettelijke grond, zoals
voorafgaande toestemming of
gerechtvaardigd belang voorhanden zijn!

24. 24
Deel I: Juridische aspecten online reclame
 Derde wettelijke grond:
gerechtvaardigd belang in hoofde van
de onderneming
• Art. 5, f) Privacywet: verwerking
persoonsgegevens: restcategorie
• Doch vrij strenge toepassing!
• Handelaar, organisatie, instelling,
vereniging kàn maar gerechtvaardigd
belang inroepen voor zover afgewogen
t.o.v. belangen klant
Bv: bestaan van een langdurige contractuele relatie
tss klant-handelaar kàn element zijn om
“gerechtvaardigd belang” van de handelaar voor de
verwerking persoonsgegevens klant in te roepen
Art. 5, f) géén wettelijke grond indien slechts
éénmalig of slechts vluchtig

25. Deel I: Juridische aspecten online reclame
(b) Andere voorwaarden mbt transparantie,
kwaliteit gegevens, opt-out, beveiliging
= verantwoordelijkheid van de handelaar t.o.v.
rechten van betrokkene bij de verwerking van zijn
persoonsgegevens
 Transparantie en info mbt doeleinden
waarvoor verwerking gebeurt
• Dus niet: “uw persoonsgegevens worden
gebruikt voor commerciële doeleinden"; "uw
persoonsgegevens worden verwerkt voor direct
marketing doeleinden"; “uw gegevens worden
opgenomen in ons klantenbestand”; “uw
gegevens zijn bestemd voor intern gebruik”
• Wél OK: "uw gegevens worden in ons bestand
opgenomen om u op de hoogte te houden van
onze activiteiten"
25

26. 26
Deel I: Juridische aspecten online reclame
 Recht van betrokkene zich kosteloos te verzetten
tegen gebruik van zijn persoonsgegevens voor
reclamedoeleinden
• Gevolg: indien gegevens schriftelijk verzameld –
mogelijkheid aanbieden op formulier
• Indien via elektronische weg: bv email
• Géén uitsluiting van klant bij deelname aan
wedstrijden, of bekomen van prijs, of korting etc.
• Pblm in praktijk: vraag vanwege klant HOE de
verzender van reclame gegevens heeft verkregen
• Vaak via professionele tussenpersonen, met hulp
van wie gegevens verhandeld/verkocht/verhuurd
worden
• Gezien strenge regel mbt voorafgaandelijke
toestemming: beter proactieve opstelling
verantwoordelijke van de verwerking en loyale
naleving Privacywet

27. Deel II: Ongevraagde reclame via elektronische post
 DEEL II: Ongevraagde reclame via
elektronische post
• Begrip « spam »: herhaalde/ongewenste
elektronische commerciële berichten:
 Massaal/herhaald
 Ongevraagd (ontvanger heeft hier niet om
gevraagd)
 Commerciële boodschap
 Adressen verkregen zonder medeweten
bestemmeling
 Vaak bedrieglijke of illegale inhoud
 Geen info omtrent afzender
• Etymologie: Monthy Python
• US rechtsleer geeft ruimere definitie – EU en
Belgische wetgever strikter: « ongevraagde
elektronische communicatie van commerciële aard »
of nog « ongewenst en ongevraagd massaal
verzonden commerciële emails » 27

28. 28
Deel II: Ongevraagde reclame via elektronische post
• Reglementering spam = beperkt
• WEH en Koninklijk Besluit tot uitvoering
van de WEH, nl. « spam-KB » of KB van 4
april 2003 tot reglementering van het
verzenden van reclame via elektronische
post
• Toepassingsgebied:
• Elektronische communicatie met
commerciële inhoud (reclame – cfr. supra)
• Dus reclame verzonden via elektronische
weg
• « elektronische post »: elk tekst-, spraak-, geluids-
of beeldbericht dat over een openbaar
communicatienetwerk wordt verzonden en in het
netwerk of in de eindapparatuur van de ontvanger
kan worden opgeslagen tot het door de afnemer
wordt opgehaald

29. 29
Deel II: Ongevraagde reclame via elektronische post
• Ressorteren dus niet onder
toepassingsgebied WEH en spam-KB:
• Reclame via andere kanalen (brieven,
brochures) die eveneens
ongevraagd/ongewenst/herhaald kan
zijn!
• Berichten met niet-commerciële inhoud
(bv afkomstig van caritatieve, politieke,
ideologische org) – ressorteren wél
onder bepalingen Privacywet – dus
geldigheidsvoorwaarden voor
verwerking persoonsgegevens
(supra!)

30. 30
Deel II: Ongevraagde reclame via elektronische post
• Basisregel WEH: opt-in
• Voorafgaandelijke, vrij, uitdrukkelijk
(expliciet), specifiek en op informatie
gebaseerd
• Vraag: kan deze toestemming bekomen
worden via bepaling in AV handelaar?
• Cfr. supra: Privacycommissie streng:
loutere opname in AV niet voldoende –
wel aparte « privacyverklaring » met
verwijzing naar info mbt toestemming in
AV
• Oplossing: uitdrukkelijke
aanvaardingsprocedure

31. 31
Deel II: Ongevraagde reclame via elektronische post
• Aankruisvakje voorzien door handelaar: “Ik
wens in de toekomst nieuwsbrieven per e-
mail te ontvangen”.
• Let op: niet aangekruist vooraf - impliciete
toestemming van gebruiker, bv. door het
niet-wegvinken van een vooraf door de
handelaar aangevinkt vakje = géén
uitdrukkelijke toestemming
• Cfr: Privacycommissie leek soepeler
standpunt in te nemen
• Ook mogelijk: gebruiker uitnodigen om
sms naar handelaar te sturen met
bevestiging van toestemming
• Ook mogelijk: afzonderlijke email met
vraag om toe te stemmen op ontvangst in
de toekomst van nieuwsbrieven en
reclame

32. 32
Deel II: Ongevraagde reclame via elektronische post
• Spam-KB: uitzondering op
opt-in
• Dus uitzondering op regel van
toestemming door ontvanger
• Twee uitzonderingen:
• Ongevraagde reclame via elek
post aan bestaande klanten
• Reclame via elek post aan
rechtspersonen

33. 33
Deel II: Ongevraagde reclame via elektronische post
 Eerste uitzondering: bestaande
klanten
o Let op: restrictief - Voorwaarden om t.a.v.
bestaande klanten géén toestemming te
moeten vragen:
o Klant moest ten tijde van registratie elek
gegevens de mogelijkheid van verzet hebben
gehad (opt-out)
o Gegevens van de klant moesten aanvankelijk
door handelaar bekomen zijn via
rechtstreekse verkoop door DIE handelaar
aan klant (vermijden: A stuurt reclame naar
klanten B, omdat B gegevens stuurde naar A)
o Reclame mbt producten/diensten gelijkaardig
aan vorige verkochte producten/diensten
o Onverkorte toepassing Privacywet!

34. 34
Deel II: Ongevraagde reclame via elektronische post
 Tweede uitzondering:
rechtspersonen
o Reclame aan RP – géén voorafgaandelijke
toestemming vereist
o Ook hier restrictief: onpersoonlijke
contactgegevens
o Bv reclame gericht aan:
info@onderneming.be,
sales@onderneming.be, maar niet
peter.peeters@onderneming.be).
o Reclame gericht aan ondernemingen, en
niet aan natuurlijke personen (blijkt uit
product waarvoor reclame wordt gemaakt)

35. 35
Deel II: Ongevraagde reclame via elektronische post
WAT ONTHOUDEN WE?
• Vooral oefening in begrippenduiding
• Aanvankelijke focus op « spam » =
ongevraagde reclame via elek post
• Ook: ongevraagde/herhaalde/massaal
verstuurde berichten zonder commerciële
boodschap via elek post, of « direct
marketing »
• Toepasselijke regelgeving: WEH,
WMPC en Privacywet
• WEH en WMPC: Online « reclame »
• Privacywetgeving: « Direct marketing +
reclame », óók op niet-reclame
• Basisregel:
• Online reclame: WEH en WMPC + bepalingen
Privacywet
• Online communicatie van niet-commerciële
berichten: enkel Privacywet

36. Deel II: Ongevraagde reclame via elektronische post
• Concrete vw voor verwerking
persoonsgegevens onder Privacywet:
• Toestemming betrokkene
• Bestaan precontractuele relatie
• Gerechtvaardigd belang van de handelaar
• Aan te raden: aparte Privacyverklaring
met verwijzing naar info over verwerking
persoonsgegevens in AV
• Concrete vw voor reclame via
elektronische weg: uitdrukkelijke
toestemming (opt-in) – géén impliciete
toestemming!
• Uitzonderingen KB: bestaande klanten -
rechtspersonen
36

37. 37
DEEL III: E-COMMUNICATIE DOOR WN – CONTROLE DOOR WG
 DEEL III: Probleem private
arbeidsrecht:
Mag wg controle uitoefenen op (en
desgevallend gevolgen knopen aan)
de elektronische communicatie door
de wn – rekening houdend met feit dat
deze e-communicatie (mails, berichten
op facebook etc.) wordt mogelijk
gemaakt dankzij de infrastructuur die
door de wg aan de wn ter beschikking
wordt gesteld?

38. 38
DEEL III: E-COMMUNICATIE DOOR WN – CONTROLE DOOR WG
 Bespreking:
• Private AO = handelingen wn uitgevoerd in
functie van professionele activiteiten
• Internet-infrastructuur wordt door wg ter
beschikking gesteld
• Privé e-mails? Internetgebruik voor privé-
doeleinden?
• Controle door wg, want wn oefent zijn
professionele activiteiten uit onder
gezag/toezicht van wg?
• Conflict met principes van privacybescherming
van de wn

39. 39
DEEL III : E-COMMUNICATIE DOOR WN – CONTROLE DOOR WG
• Uitgangspunt enerzijds: Wn staan onder
gezag en toezicht van wg
• Gevolg: controlerecht van wg = principieel
recht om kennis te nemen van inkomend en
uitgaand e-mail verkeer van wn
• Dus: kennis van alle informaticatools gebruikt
door wn
• Want: wn die gebruik maken van de middelen
die wg hen ter beschikking stelt (pc, e-mail
account, internettoegang,...) = geacht dit te doen
in functie van uitvoering van AO
• Bv: indien wn, binnen het kader van de AO, e-
communicatie onderhoudt met
klanten/leveranciers/tussenpersonen – wg heeft
inzagerecht!

40. 40
DEEL III: E-COMMUNICATIE DOOR WN – CONTROLE DOOR WG
• Anderzijds privacy- en
gegevensbescherming:
• Privacywet
• Recht op eerbiediging van het privéleven
en het briefgeheim (art. 22 en 29 Gw) en
het telecommunicatiegeheim (Wet 13 juni
2005 betreffende de elektronische
communicatie).
• EVRM art. 8
• Doel: bescherming persoonlijke
levenssfeer van eenieder, dus ook van wn
= wg kan niet zomaar inzage nemen van
(e) communicatie

41. DEEL III: E-COMMUNICATIE DOOR WN – CONTROLE DOOR WG
• 3 aanknopingspunten als richtlijn voor
wg:
1. Arrest Copland 2007
2. Cao nr. 81
3. Aanbevelingen van de Privacycommissie
1. Arrest Copland 2007:
• Arrest Europees Hof voor de Rechten van de
Mens (EHRM)
• “monitoren telefoon, e-mail en internetgebruik =
schending privacy, ook al vindt de
communicatie plaats tijdens de werkuren en
gebeurt ze met de middelen ter beschikking
gesteld door wg”
• Gevolg arrest EHRM: UK veroordeeld wegens
afwezigheid van regelgeving op ogenblik van
de feiten (1999-2000) 41

42. DEEL III: E-COMMUNICATIE DOOR WN – CONTROLE DOOR WG
2. Cao nr. 81 van 26 april 2002 tot
bescherming van de persoonlijke
levenssfeer van werknemers ten opzichte
van controle op elektronische online
communicatiegegevens
• Inhoud: “spelregels“ indien wg
elektronische communicatie van wn wil
controleren
• Basisprincipe: controle slechts
toegestaan indien voldaan aan 3
voorwaarden:
o Finaliteitsbeginsel
o Proportionaliteitsbeginsel
o Transparantiebeginsel
42

43. DEEL III: E-COMMUNICATIE DOOR WN – CONTROLE DOOR WG
• Implementatie 3 beginselen:
a. Finaliteitsbeginsel: Controle slechts OK
indien voor volgende doeleinden bestemd:
• voorkomen van ongeoorloofde of lasterlijke
feiten, feiten - strijdig met de goede zeden of de
waardigheid van een andere persoon kunnen
schaden;
• bescherming van de economische, handels- en
financiële belangen van de onderneming die
vertrouwelijk zijn en het tegengaan van ermee in strijd
zijnde praktijken;
• veiligheid en/of de goede technische werking van
de IT-netwerksystemen van de onderneming, incl.
controle op de kosten die ermee gepaard gaan en
fysieke bescherming van de installaties van de
onderneming;
• te goeder trouw naleven van de in de onderneming
geldende beginselen en regels voor het gebruik van
onlinetechnologieën.
43

44. DEEL iII: E-COMMUNICATIE DOOR WN – CONTROLE DOOR WG
b. Proportionaliteit: controle slechts
indien in verhouding tot beoogde doel:
• Indien 1 van voormelde doeleinden na te streven:
alleen controle ZONDER inmenging in privé-sfeer
wn, dus ZONDER het individualiseren van de
gegevens (dus uitgaande e-mails per werkpost;
collectieve consultatie internet per werkpost)
• Indien – binnen kader finaliteit – TOCH noodzakelijk
is om gegevens te linken aan de geïdentificeerde of
identificeerbare persoon, kan deze individualisering
plaatsvinden in de eerste 3 gevallen (laster, econ.
belangen, IT-veiligheid) om verdere schade te
voorkomen
• Indien louter controle op naleven regels inzake
gebruik van online communicatie (bv consulteren
van bepaalde websites, of soc. media), kan
individualisering slechts indien collectieve info aan
wn over onregelmatigheden en mogelijke verwerking
in de toekomst
44

45. DEEL iII: E-COMMUNICATIE DOOR WN – CONTROLE DOOR WG
c. Transparantie: wn MOETEN over
mogelijke controle geïnformeerd
worden door :
 Ondernemingsraad
 Comité voor Preventie en Bescherming
op het Werk
 Vakbondsafvaardiging
 Wn zelf, via arbeidsreglement,
individuele AO, ICT policy of instructies
bij gebruik van computer (met IP adres)
en/of e-mail account
45

46. DEEL iII: E-COMMUNICATIE DOOR WN – CONTROLE DOOR WG
3. Aanbeveling Privacycommissie: let op –
enkel gedragsregels/advies, géén
bindende noch afdwingbare regels!
•Professioneel en privé online communicatie
gescheiden houden:
•Géén dubbel gebruik van professioneel mailadres
•Afblokken toegang bepaalde internetsites, sociale
netwerken, sites met expliciete, of beledigende of
discriminerende inhoud
•Indien internet-toegang ter beschikking in kader
AO, kunnen beperkingen voor uitvoering AO
perfect opgelegd worden!
•Interne regel: “geen privé-mails vanop
professioneel adres” – indien transparant t.a.v. wn,
is controle OK!
•Quid indien géén afspraken met wn, en wn
afwezig? Controle mogelijk, doch enkel online
communicatiegegevens op zich – géén inhoud
46

47. DEEL iII: E-COMMUNICATIE DOOR WN – CONTROLE DOOR WG
• Praktische conclusie: cao 81 opvolgen!
 Quid indien wg merkt dat grote hoeveelheden internet
gedownload worden op server, of veelvuldige
consultatie van Youtube, of sites met beledigende,
discriminerende of expliciete inhoud: controle van
internet- of emailverkeer van wn mogelijk
 Idem indien wn afwezig – geen afspraken binnen
onderneming – geen afwezigheidsmelding mail –
controle mogelijk in kader van continuïteit
onderneming
 Quid indien wg kennis krijgt van info gepost door wn
op facebook, bv veinzen arbeidsongeschiktheid, of
kritiek op wg? Mag controleren en evt. gevolgen aan
verbinden (welk?)
47

48. DEEL II: E-COMMUNICATIE DOOR WN – CONTROLE DOOR WG
 Bijzonder geval van onrechtmatig
verkregen bewijs
• Wanneer?
• Indien wg info bekomt via controle op
elektronische online communicatiegegevens
wn, doch zonder de regels uit cao 81 na te
leven
• Gevolg? Hof v. Cassatie: rechter kan deze
bewijzen “uitsluiten” indien de wijze waarop de
bewijzen bekomen zijn (schending van de
privé-sfeer van wn) het beoogde doel van de
bewijsvoering overstijgt, nl. onderzoek naar
onregelmatigheid begaan door wn.
• Dus bewijs uitgesloten indien
disproportionaliteit tss onregelmatigheid wn
enerzijds en middelen die wg heeft ingezet om
tot de vaststelling van deze onregelmatigheid
te komen anderzijds
48

49. DEEL II: E-COMMUNICATIE DOOR WN – CONTROLE DOOR WG
 Specifiek geval van sollicitatie:
• Quid indien wn voorafgaandelijk aan
sollicitatiegesprek gegevens controleert die
sollicitant “post” op facebook, netlog, sociale
netwerksites etc.?
• Kennisname door wg perfect mogelijk,
aangezien sollicitant zélf heeft beslist welke
info, waar en op welke wijze op het internet
wordt geplaatst
• Let op: sollicitatie zelf: wg mag géén vragen
stellen mbt persoonlijke levenssfeer indien niet
relevant voor uitvoering van AO
• Géén ongeoorloofde discriminatie
49

50. DANK VOOR UW
AANDACHT!
Vragen staat vrij…
50