Αίσωπος
- 1. Áßóùðïò
Áðü ôç Âéêéðáßäåéá, ôçí åëåýèåñç åãêõêëïðáßäåéá
Åëëçíéóôéêü Üãáëìá ðïõ ðáñéóôÜíåé ôïí Áßóùðï, áðü ôç óõëëïãÞ ôçò Âßëáò ÁëìðÜíé,
Ñþìç
Ï Áßóùðïò Þôáí áñ÷áßïò ¸ëëçíáò ìõèïðïéüò. Èåùñåßôáé éäñõôÞò ôïõ ëïãïôå÷íéêïý
åßäïõò ðïõ óÞìåñá ïíïìÜæåôáé ðáñáâïëÞ Þ áëëçãïñßá. Ãéá ôç æùÞ ôïõ äåí õðÜñ÷ïõí
áêñéâåßò êáé óõãêåêñéìÝíåò ðëçñïöïñßåò, áðü ðïëëïýò ìÜëéóôá áìöéóâçôåßôáé áêüìç
êáé ç ýðáñîÞ ôïõ.
Åßíáé ï äéáóçìüôåñïò áðü ôïõò áñ÷áßïõò ìõèïðïéïýò, áíáìöéóâÞôçôïò ðáôÝñáò ôïõ
áñ÷áßïõ ìýèïõ. Èåùñåßôáé åðßóçò ï êïñõöáßïò ôçò ëåãüìåíçò äéäáêôéêÞò ìõèïëïãßáò.
Áîßæåé åðßóçò íá óçìåéùèåß, üôé äåí Ýãñáøå ìÞôå ìéá ëÝîç, áëëÜ üëïõò ôïõò ìýèïõò
ôïõò äéçãéüôáí ðñïöïñéêÜ.
Ðßíáêáò ðåñéå÷ïìÝíùí [Áðüêñõøç]
1 Ç æùÞ ôïõ
2 Ïé ìýèïé
3 ¸êäïóç ôùí ìýèùí
4 ÐáñáðïìðÝò
5 Åîùôåñéêïß óýíäåóìïé
Ç æùÞ ôïõ [Åðåîåñãáóßá]
Ï Áßóùðïò. Ðßíáêáò ôïõ ÍôéÝãï ÂåëÜèêåè.
Ôç âéïãñáößá ôïõ Áéóþðïõ óõíÝãñáøå ôïí 14ï ì.×. áéþíá ï ìïíá÷üò ÌÜîéìïò
Ðëáíïýäçò êáé ðåñéÝ÷ïíôáé ó' áõôÞ Ýíá óùñü áíÝêäïôá ãéá ôç æùÞ êáé ôçí åí ãÝíåé
äñÜóç ôïõ[1].
Ç ãÝííçóÞ ôïõ ôïðïèåôåßôáé ôïí 7ï áéþíá ð.×, ç äñÜóç ôïõ üìùò ôïí 6ï áéþíá ð.×.
êáé ¼ðùò áêñéâþò êáé ìå ôïí ¼ìçñï ðïëëÝò ðüëåéò êáé ÷þñåò åñßæïõí èÝëïíôÜò ôïí
äéêü ôïõò: ôüðïò êáôáãùãÞò ôïõ áíáöÝñåôáé ç Öñõãßá, åíþ óýìöùíá ì' Üëëïõò
ãåííÞèçêå óôç ÓÜìï Þ ôç ÈñÜêç, ôéò ÓÜñäåéò, ôçí Áßãõðôï Þ êáé Üëëåò ðåñéï÷Ýò ôçò
ÁöñéêÞò, üðùò ôçí Áéèéïðßá, óôçñéæüìåíïé óôï üôé óôéò éóôïñßåò ôïõ åìöáíßæïíôáé
æþá Üãíùóôá ôüôå óôçí Åõñþðç êáé ôçí ÁöñéêÞ[2]. Ï ìåãÜëïò áñéèìüò ôùí ôüðùí
áõôþí äéêáéïëïãåßôáé êáé áðü ôá ðïëëÜ ôáîßäéá ðïõ öÝñåôáé íá Ýêáíå ï Áßóùðïò.
ÌåôáãåíÝóôåñåò ìáñôõñßåò ôïí áíáöÝñïõí íá ðáßñíåé ìÝñïò óôï óõìðüóéï ôùí ÅðôÜ
óïöþí êáé íá åëÝã÷åé ìå ôçí åõöõïëïãßá êáé ôç óïößá ôïõ ôïõò ëüãïõò ôïõò[3].
Åðßóçò ôïí öÝñïõí óôéò ÓÜñäåéò óôçí áõëÞ ôïõ âáóéëéÜ Êñïßóïõ, ôïõ ïðïßïõ Þôáí
åõíïïýìåíïò êáé óýìâïõëïò.
O Áßóùðïò Þôáí ôáðåéíÞò êáôáãùãÞò êáé ðñáãìáôéêü ôÝñáò áó÷Þìéáò: ìáõñéäåñüò,
êáìðïýñçò, ôñáõëüò, êïíôüëáéìïò, óôñáâïðüäçò ìå ìýôç ðëáêïõôóùôÞ êáé êåöÜëé
ôñéãùíéêü, áëëÜ ðáñÜëëçëá Þôáí åõöõÝóôáôïò[4]. Ðáñ' üôé üóï æïýóå Þôáí äïýëïò,
ïé Áèçíáßïé ôïõ óôÞóáíå áñãüôåñá áíäñéÜíôá, ãéá íá äåßîïõí Ýôóé üôé êÜèå
Üíèñùðïò áîßáò, ðñÝðåé, áíåîÜñôçôá áðü ôç êáôáãùãÞ ôïõ íá ôéìÜôáé.
Ï Áßóùðïò ãåííÞèçêå êáôÜ ðÜóá ðéèáíüôçôá, áðü ïéêïãÝíåéá äïýëùí, ôï 625 ð.×.,
óôï Áìüñéï ôçò Öñõãßáò, Þôáí äïýëïò ôïõ öéëüóïöïõ ÉÜäìïíá[5], Ýæçóå óôç ÓÜìï,
ôáîßäåøå óôçí Áßãõðôï êáé ôçí ÁíáôïëÞ êáé ðÝèáíå óôïõò Äåëöïýò, üðïõ åß÷å óôáëåß
áðü ôï âáóéëéÜ Êñïßóï ãá íá ëÜâåé ÷ñçóìü ôïõ ìáíôåßïõ ôï 560 ð.×. ÊáôçãïñÞèçêå
ãéá éåñïóõëßá êáé êáôáäéêÜóôçêå óå èÜíáôï áðü éåñïäéêáóôÝò. Ãêñåìßóôçêå äå áðü
ôç êïñöÞ ôïõ Ðáñíáóóïý[6].
Óýìöùíá ëïéðüí ìå ìéá åêäï÷Þ, óôÜëèçêå áðü ôïí Êñïßóï ìå ðñïóöïñÝò äþñùí óôï íáü
ôïõ Áðüëëùíá óôïõò Äåëöïýò, üðïõ, âëÝðïíôáò ôéò áðÜôåò ôùí åêåß éåñÝùí êáé ôçí
áðëçóôßá ôïõò, ôïõò êáôçãüñçóå ìå óáñêáóôéêü ôñüðï. Åêåßíïé, ôüôå, áðïöÜóéóáí íá
ôïí èáíáôþóïõí ìå äüëï. ÐÞñáí ëïéðüí áðü ôï éåñü ôïõ íáïý ìéá ÷ñõóÞ öéÜëç êáé
ôçí Ýêñõøáí ìåò óôéò áðïóêåõÝò ôïõ. Óôç óõíÝ÷åéá ôïí êáôçãüñçóáí ãéá êëÝöôç êé
éåñüóõëï. ¸ôóé ìå ôç óêçíïèåôçìÝíç êáôçãïñßá ôïí êáôáäßêáóáí óå èÜíáôï êáé ôïí
óêüôùóáí ñß÷íïíôáò ôïí óôïí ãêñåìü áðü ôçí êïñõöÞ ôïõ Ðáñíáóóïý, ÕÜìðåéá. ÁìÝóùò
ìåôÜ ôïí èÜíáôü ôïõ Ýðåóå ðåßíá êáé äõóôõ÷ßá óôïí ôüðï.
Ìå âÜóç ìßá Üëëç åêäï÷Þ, ï Áßóùðïò Þôáí äïýëïò êÜðïéïõ êôçìáôßá ðïõ ôïí
÷ñçóéìïðïéïýóå óáí âïóêü. Ìéá ìÝñá, ðïõ åßäå ôïí åðéóôÜôç íá ÷ôõðÜ Üäéêá Ýíáí
Üëëï äïýëï, Ýôñåîå íá ôïí âïçèÞóåé êé Ýôóé ï åðéóôÜôçò ãéá íá ôïí åêäéêçèåß ôïí
êáôçãüñçóå óôïí êôçìáôßá, ðïõ ôïí ðÞãå óôçí áãïñÜ ôçò ÅöÝóóïõ ãéá íá ôïí
ðïõëÞóåé. Åêåß, ôïí áãüñáóå ï óïöüò ÎÜíèïò áðü ôç ÓÜìï, ðïõ åêôßìçóå ôï Ýîõðíï
- 2. âëÝììá ôïõ êáé ôïí ðÞñå ìáæß ôïõ óá äïýëï. Ìáæß ôïõ Üñ÷éóå íá ôáîéäåýåé êáé íá
ãíùñßæåé ôïí êüóìï. Óôç óõíÝ÷åéá ï ÎÜíèïò ôïí ðïýëçóå óôïí åðßóçò ÓÜìéï óïöü
ÉÜäìïíá. Áõôüò åêôéìþíôáò ôá ðíåõìáôéêÜ ÷áñßóìáôÜ ôïõ êáé êõñßùò ôçí óïößá êáé
ôçí åõöõÀá ôïõ, ôïí áðåëåõèÝñùóå.
ÊÜðïôå Ýöôáóå êáé óôç ðåñéï÷Þ ôùí Äåëöþí êé åðéóêÝöèçêå ôï ðåñßöçìï Ìáíôåßï. Ï
Áßóùðïò åéñùíåýôçêå ôïõò éåñåßò üôé ìáíôåýïõí ãéá íá ðëïõôßæïõí, êáé ôïõò
êáôïßêïõò, üôé áíôß íá êáëëéåñãïýí ôá êôÞìáôÜ ôïõò êáé íá öñïíôßæïõí ôá æþá ôïõò
æïýóáí áðü ô' áöéåñþìáôá ôùí ðñïóêõíçôþí. Áõôü ôïõ ôï èñÜóïò åîüñãéóå ôïõò
éåñåßò ôïõ Ìáíôåßïõ ïé ïðïßïé ôïí ðáãßäåøáí, âÜæïíôáò Ýíá ÷ñõóü ðïôÞñé óôéò
áðïóêåõÝò ôïõ êáé êáôüðéí ôïí êáôçãüñçóáí ãéá êëÝöôç êé éåñüóõëï. ¸ôóé ôïí
äßêáóáí Üäéêá êáé ôïí êáôáäßêáóáí óå èÜíáôï, ñß÷íïíôáò ôïí áðü ôéò êïñõöÝò ôùí
ÖáéäñéÜäùí, êÜðïéá áðüêñçìíá âñÜ÷éá, óôïí Ðáñíáóóü[6].
Óýìöùíá ìå ôç ðáñÜäïóç, ï Áðüëëùíáò ôéìþñçóå ôçí áäéêßá ôïõò óôÝëíïíôáò óôïõò
êáôïßêïõò ôùí Äåëöþí ìåãÜëç ðåßíá êáé ëéìü, ðïõ èÝñéóå ðïëëïýò êáôïßêïõò. Áõôïß
ôüôå ãéá íá åîéëåùèïýí, Ýóôçóáí ìéá ìáñìÜñéíç óôÞëç ðñïò ôéìÞí ôïõ Áéóþðïõ...
Ïé ìýèïé [Åðåîåñãáóßá]
Êýñéï ëÞììá: Ìýèïé ôïõ Áéóþðïõ
ÐñùôáãùíéóôÝò óôïõò ìýèïõò ôïõ Áéóþðïõ åßíáé, êáôÜ ôï ðëåßóôïí, ïñéóìÝíá æþá,
üðùò ç áëåðïý, ï ëýêïò, ôï ëéïíôÜñé, ôï åëÜöé ê.Ü. Êõñßùò åßíáé äéÜëïãïé ìåôáîý
æþùí ðïõ ìéëïýí êé åíåñãïýí óáí Üíèñùðïé, åíþ õðÜñ÷ïõí êáé ìåñéêïß ìå áíèñþðïõò
Þ èåïýò. Ðñüêåéôáé ãéá ìéêñÜ ïéêéáêÜ áöçãÞìáôá, äéáôõðùìÝíá ìå ìåãÜëç óõíôïìßá.
Ï ÷áñáêôÞñáò ôïõò åßíáé çèéêïäéäáêôéêüò, óõìâïëéêüò êé áëëçãïñéêüò. Ïé Ìýèïé
áõôïß Ý÷ïõí éäéáßôåñç ÷Üñç, èáõìáóôÞ áðëüôçôá êé Üöôáóôç äéäáêôéêüôçôá. Åßíáé
ðáñìÝíïé áðü ôç êáèçìåñéíÞ æùÞ êáé ôç öýóç. Åß÷å ôç ìïíáäéêÞ éêáíüôçôá íá äßíåé
óôá æþá áíèñþðéíåò éäéüôçôåò, øõ÷Þ êáé ëáëéÜ, óå ôÝôïéï âáèìü ðïõ íá èåùñåßò üôé
ïé ìýèïé ôïõ Þôáí êÜðïôå ç ðñáãìáôéêüôçôá êáé üëá áõôÜ ðïõ äéçãåßôáé Ý÷ïõí
óõìâåß. Âáóéêü ÷áñáêôçñéóôéêü ôùí äéçãÞóåþí ôïõ Þôáí ôï åðéìýèéï ôï ïðïßï Þôáí
åýëçðôï ãéá ôá ðáéäéÜ êáé ôï ëáü.
Ïé Áéóþðåéïé Ìýèïé ãñÜöôçêáí óå ðåæü ëüãï. Ùò ãíùóôü, ìÝ÷ñé ôüôå, ìüíïí ï
Ýììåôñïò ëüãïò, ç ðïßçóç, èåùñïýíôáí ôï ìïíáäéêü åêöñáóôéêü åßäïò ãéá ôïõò
óõããñáöåßò. Óõíåðþò ìðïñåß íá èåùñçèåß êé ùò ðñùôïðüñïò óôï åßäïò ôïõ. Éäåïëïãßá
ôïõò åßíáé ç áðïäïêéìáóßá ôïõ êáêïý óôéò ðéï áíôéðñïóùðåõôéêÝò ìïñöÝò ôïõ: ôçò
âßáò, ôçò áðÜôçò, ôçò áõèáéñåóßáò, ôçò ðñïäïóßáò, ôçò ìáôáéïäïîßáò, ôçò
áëáæïíåßáò, ôçò øåõäïëïãßáò, ôçò ðëåïíåîßáò, ôçò ðïíçñéÜò. Ç áðïäïêéìáóßá
åðé÷åéñåßôáé Üëëïôå ìå áíáöïñÜ óôç Èåßá äßêç, Üëëïôå ìå ðåéóôéêÝò õðïäåßîåéò,
ðéï óõ÷íÜ üìùò ìå ôç äéáðßóôùóç ôïõ ðáñáëïãéóìïý ôïõ êáêïý, ìå ôç ãåëïéïðïßçóç
ôïõ êáèþò êáé ìå ôç öéëïóïöéêÞ åíáôÝíéóç ôçò æùÞò.
Óýìöùíá ìå ôïí Çñüäïôï, ï Áßóùðïò Þôáí ðïëý ãíùóôüò «ëïãïðïéüò»[5]. Åêôüò áðü
ôïõò ìýèïõò ãíþñéæå êáé äéçãïýíôáí ðïëëÜ áóôåßá êé áíÝêäïôá. '¢ëëïé õðïóôçñßæïõí
üôé äå äçìéïýñãçóå ìýèïõò áëëÜ ôïõò óõãêÝíôñùóå, ôïõò óõìðëÞñùóå êáé ôïõò
ôåëåéïðïßçóå. Áõôïß ðñïÝñ÷ïíôáí åßôå áðü ôïõò áñ÷áéüôåñïõò ¸ëëçíåò åßôå áðü
Üëëïõò ëáïýò, üðùò ïé Öñýãåò. Äåí áðïêëåßåôáé âÝâáéá íá åðéíüçóå êé ï ßäéïò
ìåñéêïýò áð' áõôïýò. ÐÜíôùò, ôïõò ÷ñçóéìïðïßçóå ðïëý óôç æùÞ ôïõ, ìå ôüóç
äåîéüôçôá êé åðéôõ÷ßá, þóôå íá óõíäåèåß ôåëéêÜ ôï üíïìÜ ôïõ ì' áõôïýò.
ËÝãåôáé ðùò äéçãéüôáí ôïõò ìýèïõò ôïõ áõôïýò ü÷é ìüíï óôç äéÜñêåéá ôçò æùÞò ôïõ
áëëÜ êáé ìå óêïðü íá õðïóôçñßîåé ôçí áèùüôçôÜ ôïõ óôï äéêáóôÞñéï. ÌÝóá ôïõò
äéáêñßíåôáé ôï åõñý, ðáñáôçñçôéêü ôïõ ðíåýìá êé ç éêáíüôçôÜ ôïõ íá äéäÜóêåé ìå
ìéêñÝò, áðëÝò éóôïñßåò, ðïõ ðÜíôá Ý÷ïõí óôï ôÝëïò êÜðïéï çèéêü äßäáãìá. ÓõíÞèéæå
ìå ôçí ðáñáôçñçôéêüôçôá êáé ôç âáèéÜ óïößá ôïõ íá ðëÜèåé ôÝôïéåò éóôïñßåò êáé íá
ôéò ëÝåé ãýñù ôïõ. Ìå ôïí êáéñü áðÝêôçóå ìåãÜëç öÞìç êé üëïé Ýôñå÷áí êïíôÜ ôïõ
ãéá íá áêïýóïõí êÜðïéï ìýèï ôïõ ó÷åôéêÜ ìå êÜðïéï ðñüâëçìá ôïõò. ÓéãÜ óéãÜ ïé
ìýèïé ôïõ Üñ÷éóáí íá ìåôáäßäïíôáé áðü óôüìá óå óôüìá ìåôáîý ôùí áíèñþðùí, ìÝ÷ñé
ôçí åëëçíéóôéêÞ åðï÷Þ ïðüôå óõãêåíôñþèçêáí ãéá ðñþôç öïñÜ.
¸êäïóç ôùí ìýèùí [Åðåîåñãáóßá]
ÅðéëïãÞ ìýèùí ôïõ Áéóþðïõ óå ðåæü ëüãï åîÝäùóå ï ÄçìÞôñéïò ï Öáëçñåýò óôá ôÝëç
ôïõ 4ïõ áéþíá ð.×. Ç óõëëïãÞ áõôÞ äå óþæåôáé êáé ìüíï ðïéçôéêÝò åðåîåñãáóßåò ôïõ
Âáâñßïõ óôá åëëçíéêÜ, ôïõ Öáßäñïõ óôá ëáôéíéêÜ êé Üëëùí, äéÝóùóáí ôï õëéêü ôçò
åðéôïìÞò åêåßíçò. ¼ëåò ïé óùæüìåíåò óÞìåñá óõëëïãÝò åßíáé ðïëý ìåôáãåíÝóôåñåò
êáé ðñïÝñ÷ïíôáé áðü ôïí 1ï Þ 2ï áéþíá êé Ýðåéôá. Ïé ìýèïé ôïõ Ý÷ïõí óõãêåíôñùèåß
óå «ÓõëëïãÞ Áéóþðåéùí Ìýèùí».
Ðñþôç öïñÜ åêôõðþèçêáí óôï ÌéëÜíï ôï 1479 ì.×., óôçí Âåíåôßá ôï 1525 êáé 1543
áðü ôçí ïéêïãÝíåéá ôõðïãñÜöùí Damiano di Santa Maria åíþ áêïëïýèçóå ìßá Ýêäïóç
- 3. óôï Ðáñßóé ôï 1547. Ï ÊïñáÞò ôïõò ôýðùóå ôï 1810 óôï Ðáñßóé êé áêïëïýèçóå
êñéôéêÞ Ýêäïóç ôï 1852 óôç Ëåéøßá áðü ôïí ×áëì. ¸êôïôå ðïëëÝò åêäüóåéò
ðáñïõóéÜóôçêáí êé ïé Ìýèïé ðéóôåýåôáé ðùò Ý÷ïõí äéáâáóôåß ðáãêïóìßùò ó÷åäüí üóï
êé ç Âßâëïò. Ç ðéï ðñüóöáôç Ýêäïóç ôïõò Ýãéíå áðü ôïí âñåôáíéêü åêäïôéêü ïßêï
Penguin (1997) óå 50.000 áíôßôõðá. Ç áðüäïóç ôïõò óôç íÝá åëëçíéêÞ ãëþóóá Ýãéíå
áðü ôïõò Áíäñüíéêï Íïýêéï êáé Ãåþñãéï Áéôùëü, ðïõ Ýæçóáí ôïí 16ï áéþíá.
Õðü ôï üíïìá ôïõ Áéóþðïõ õðÜñ÷åé Ýíá åðßãñáììá óôçí ÐáëáôéíÞ Áíèïëïãßá (× 123).
ÐáñáðïìðÝò [Åðåîåñãáóßá]
? www.phys.uoa.gr
? Lobban, Richard. "Aesop." Historical dictionary of ancient and medieval Nubia.
Scarecrow Press, c2004
? ÐëïõôÜñ÷ïõ, Ôùí ÅðôÜ Óïöþí Óõìðüóéïí
? ¢ãáëìá ôïõ Áéóþðïõ óôç Villa Albani óôç Ñþìç
? 5,0 5,1 Çñïäüôïõ Éóôïñßáé, Âéâëßï Â', 134
? 6,0 6,1 ÁñéóôïöÜíç ÓöÞêåò, óô. 1446-8
Óôá ÂéêéöèÝãìáôá õðÜñ÷åé õëéêü ó÷åôéêü ìå ôï ëÞììá:
Áßóùðïò
Óôç ÂéêéèÞêç õðÜñ÷åé õëéêü ðïõ Ý÷åé ó÷Ýóç ìå ôï èÝìá:
Áßóùðïò
Åîùôåñéêïß óýíäåóìïé [Åðåîåñãáóßá]
Ï ÂÉÏÓ ÁÉÓÙÐÏÕ ÔÏÕ ÖÑÕÃÏÓ óå çëåêôñïíéêü âéâëßï.
Êáôçãïñßåò: Áñ÷áßïé ¸ëëçíåò óõããñáöåßòÁñ÷áßïé ¸ëëçíåò ðïéçôÝòÐáëáôéíÞ Áíèïëïãßá
Ìåíïý ðëïÞãçóçò
ÅããñáöÞÓýíäåóçÔï ðñü÷åéñü ìïõ
ËÞììáÓõæÞôçóçÁíÜãíùóçÅðåîåñãáóßáÐñïâïëÞ éóôïñéêïý
Êýñéá ðýëç
ÊáôÜëïãïò ëçììÜôùí
Áîéüëïãá ëÞììáôá
ÔñÝ÷ïíôá ãåãïíüôá
Ôõ÷áßá óåëßäá
Óõììåôï÷Þ
Ðýëç Êïéíüôçôáò
ÁãïñÜ
Ðñüóöáôåò áëëáãÝò
ÂïÞèåéá
Åðéêïéíùíßá
ÄùñåÝò
Åêôýðùóç/åîáãùãÞ
Äçìéïõñãßá âéâëßïõ
ÊáôÝâáóìá ùò PDF
¸êäïóç åêôýðùóçò
ÅñãáëåéïèÞêç
¢ëëåò ãëþóóåò
Aragon?s
???????
??????????
?????????? (???????????)?
?????????
Brezhoneg
Bosanski
Catal?
?esky
Dansk
Deutsch
Zazaki
English
Esperanto
Espa?ol
Eesti
![Áßóùðïò
Áðü ôç Âéêéðáßäåéá, ôçí åëåýèåñç åãêõêëïðáßäåéá
Åëëçíéóôéêü Üãáëìá ðïõ ðáñéóôÜíåé ôïí Áßóùðï, áðü ôç óõëëïãÞ ôçò Âßëáò ÁëìðÜíé,
Ñþìç
Ï Áßóùðïò Þôáí áñ÷áßïò ¸ëëçíáò ìõèïðïéüò. Èåùñåßôáé éäñõôÞò ôïõ ëïãïôå÷íéêïý
åßäïõò ðïõ óÞìåñá ïíïìÜæåôáé ðáñáâïëÞ Þ áëëçãïñßá. Ãéá ôç æùÞ ôïõ äåí õðÜñ÷ïõí
áêñéâåßò êáé óõãêåêñéìÝíåò ðëçñïöïñßåò, áðü ðïëëïýò ìÜëéóôá áìöéóâçôåßôáé áêüìç
êáé ç ýðáñîÞ ôïõ.
Åßíáé ï äéáóçìüôåñïò áðü ôïõò áñ÷áßïõò ìõèïðïéïýò, áíáìöéóâÞôçôïò ðáôÝñáò ôïõ
áñ÷áßïõ ìýèïõ. Èåùñåßôáé åðßóçò ï êïñõöáßïò ôçò ëåãüìåíçò äéäáêôéêÞò ìõèïëïãßáò.
Áîßæåé åðßóçò íá óçìåéùèåß, üôé äåí Ýãñáøå ìÞôå ìéá ëÝîç, áëëÜ üëïõò ôïõò ìýèïõò
ôïõò äéçãéüôáí ðñïöïñéêÜ.
Ðßíáêáò ðåñéå÷ïìÝíùí [Áðüêñõøç]
1 Ç æùÞ ôïõ
2 Ïé ìýèïé
3 ¸êäïóç ôùí ìýèùí
4 ÐáñáðïìðÝò
5 Åîùôåñéêïß óýíäåóìïé
Ç æùÞ ôïõ [Åðåîåñãáóßá]
Ï Áßóùðïò. Ðßíáêáò ôïõ ÍôéÝãï ÂåëÜèêåè.
Ôç âéïãñáößá ôïõ Áéóþðïõ óõíÝãñáøå ôïí 14ï ì.×. áéþíá ï ìïíá÷üò ÌÜîéìïò
Ðëáíïýäçò êáé ðåñéÝ÷ïíôáé ó' áõôÞ Ýíá óùñü áíÝêäïôá ãéá ôç æùÞ êáé ôçí åí ãÝíåé
äñÜóç ôïõ[1].
Ç ãÝííçóÞ ôïõ ôïðïèåôåßôáé ôïí 7ï áéþíá ð.×, ç äñÜóç ôïõ üìùò ôïí 6ï áéþíá ð.×.
êáé ¼ðùò áêñéâþò êáé ìå ôïí ¼ìçñï ðïëëÝò ðüëåéò êáé ÷þñåò åñßæïõí èÝëïíôÜò ôïí
äéêü ôïõò: ôüðïò êáôáãùãÞò ôïõ áíáöÝñåôáé ç Öñõãßá, åíþ óýìöùíá ì' Üëëïõò
ãåííÞèçêå óôç ÓÜìï Þ ôç ÈñÜêç, ôéò ÓÜñäåéò, ôçí Áßãõðôï Þ êáé Üëëåò ðåñéï÷Ýò ôçò
ÁöñéêÞò, üðùò ôçí Áéèéïðßá, óôçñéæüìåíïé óôï üôé óôéò éóôïñßåò ôïõ åìöáíßæïíôáé
æþá Üãíùóôá ôüôå óôçí Åõñþðç êáé ôçí ÁöñéêÞ[2]. Ï ìåãÜëïò áñéèìüò ôùí ôüðùí
áõôþí äéêáéïëïãåßôáé êáé áðü ôá ðïëëÜ ôáîßäéá ðïõ öÝñåôáé íá Ýêáíå ï Áßóùðïò.
ÌåôáãåíÝóôåñåò ìáñôõñßåò ôïí áíáöÝñïõí íá ðáßñíåé ìÝñïò óôï óõìðüóéï ôùí ÅðôÜ
óïöþí êáé íá åëÝã÷åé ìå ôçí åõöõïëïãßá êáé ôç óïößá ôïõ ôïõò ëüãïõò ôïõò[3].
Åðßóçò ôïí öÝñïõí óôéò ÓÜñäåéò óôçí áõëÞ ôïõ âáóéëéÜ Êñïßóïõ, ôïõ ïðïßïõ Þôáí
åõíïïýìåíïò êáé óýìâïõëïò.
O Áßóùðïò Þôáí ôáðåéíÞò êáôáãùãÞò êáé ðñáãìáôéêü ôÝñáò áó÷Þìéáò: ìáõñéäåñüò,
êáìðïýñçò, ôñáõëüò, êïíôüëáéìïò, óôñáâïðüäçò ìå ìýôç ðëáêïõôóùôÞ êáé êåöÜëé
ôñéãùíéêü, áëëÜ ðáñÜëëçëá Þôáí åõöõÝóôáôïò[4]. Ðáñ' üôé üóï æïýóå Þôáí äïýëïò,
ïé Áèçíáßïé ôïõ óôÞóáíå áñãüôåñá áíäñéÜíôá, ãéá íá äåßîïõí Ýôóé üôé êÜèå
Üíèñùðïò áîßáò, ðñÝðåé, áíåîÜñôçôá áðü ôç êáôáãùãÞ ôïõ íá ôéìÜôáé.
Ï Áßóùðïò ãåííÞèçêå êáôÜ ðÜóá ðéèáíüôçôá, áðü ïéêïãÝíåéá äïýëùí, ôï 625 ð.×.,
óôï Áìüñéï ôçò Öñõãßáò, Þôáí äïýëïò ôïõ öéëüóïöïõ ÉÜäìïíá[5], Ýæçóå óôç ÓÜìï,
ôáîßäåøå óôçí Áßãõðôï êáé ôçí ÁíáôïëÞ êáé ðÝèáíå óôïõò Äåëöïýò, üðïõ åß÷å óôáëåß
áðü ôï âáóéëéÜ Êñïßóï ãá íá ëÜâåé ÷ñçóìü ôïõ ìáíôåßïõ ôï 560 ð.×. ÊáôçãïñÞèçêå
ãéá éåñïóõëßá êáé êáôáäéêÜóôçêå óå èÜíáôï áðü éåñïäéêáóôÝò. Ãêñåìßóôçêå äå áðü
ôç êïñöÞ ôïõ Ðáñíáóóïý[6].
Óýìöùíá ëïéðüí ìå ìéá åêäï÷Þ, óôÜëèçêå áðü ôïí Êñïßóï ìå ðñïóöïñÝò äþñùí óôï íáü
ôïõ Áðüëëùíá óôïõò Äåëöïýò, üðïõ, âëÝðïíôáò ôéò áðÜôåò ôùí åêåß éåñÝùí êáé ôçí
áðëçóôßá ôïõò, ôïõò êáôçãüñçóå ìå óáñêáóôéêü ôñüðï. Åêåßíïé, ôüôå, áðïöÜóéóáí íá
ôïí èáíáôþóïõí ìå äüëï. ÐÞñáí ëïéðüí áðü ôï éåñü ôïõ íáïý ìéá ÷ñõóÞ öéÜëç êáé
ôçí Ýêñõøáí ìåò óôéò áðïóêåõÝò ôïõ. Óôç óõíÝ÷åéá ôïí êáôçãüñçóáí ãéá êëÝöôç êé
éåñüóõëï. ¸ôóé ìå ôç óêçíïèåôçìÝíç êáôçãïñßá ôïí êáôáäßêáóáí óå èÜíáôï êáé ôïí
óêüôùóáí ñß÷íïíôáò ôïí óôïí ãêñåìü áðü ôçí êïñõöÞ ôïõ Ðáñíáóóïý, ÕÜìðåéá. ÁìÝóùò
ìåôÜ ôïí èÜíáôü ôïõ Ýðåóå ðåßíá êáé äõóôõ÷ßá óôïí ôüðï.
Ìå âÜóç ìßá Üëëç åêäï÷Þ, ï Áßóùðïò Þôáí äïýëïò êÜðïéïõ êôçìáôßá ðïõ ôïí
÷ñçóéìïðïéïýóå óáí âïóêü. Ìéá ìÝñá, ðïõ åßäå ôïí åðéóôÜôç íá ÷ôõðÜ Üäéêá Ýíáí
Üëëï äïýëï, Ýôñåîå íá ôïí âïçèÞóåé êé Ýôóé ï åðéóôÜôçò ãéá íá ôïí åêäéêçèåß ôïí
êáôçãüñçóå óôïí êôçìáôßá, ðïõ ôïí ðÞãå óôçí áãïñÜ ôçò ÅöÝóóïõ ãéá íá ôïí
ðïõëÞóåé. Åêåß, ôïí áãüñáóå ï óïöüò ÎÜíèïò áðü ôç ÓÜìï, ðïõ åêôßìçóå ôï Ýîõðíï](https://image.slidesharecdn.com/jazz-130609113817-phpapp02/85/-1-320.jpg)
![âëÝììá ôïõ êáé ôïí ðÞñå ìáæß ôïõ óá äïýëï. Ìáæß ôïõ Üñ÷éóå íá ôáîéäåýåé êáé íá
ãíùñßæåé ôïí êüóìï. Óôç óõíÝ÷åéá ï ÎÜíèïò ôïí ðïýëçóå óôïí åðßóçò ÓÜìéï óïöü
ÉÜäìïíá. Áõôüò åêôéìþíôáò ôá ðíåõìáôéêÜ ÷áñßóìáôÜ ôïõ êáé êõñßùò ôçí óïößá êáé
ôçí åõöõÀá ôïõ, ôïí áðåëåõèÝñùóå.
ÊÜðïôå Ýöôáóå êáé óôç ðåñéï÷Þ ôùí Äåëöþí êé åðéóêÝöèçêå ôï ðåñßöçìï Ìáíôåßï. Ï
Áßóùðïò åéñùíåýôçêå ôïõò éåñåßò üôé ìáíôåýïõí ãéá íá ðëïõôßæïõí, êáé ôïõò
êáôïßêïõò, üôé áíôß íá êáëëéåñãïýí ôá êôÞìáôÜ ôïõò êáé íá öñïíôßæïõí ôá æþá ôïõò
æïýóáí áðü ô' áöéåñþìáôá ôùí ðñïóêõíçôþí. Áõôü ôïõ ôï èñÜóïò åîüñãéóå ôïõò
éåñåßò ôïõ Ìáíôåßïõ ïé ïðïßïé ôïí ðáãßäåøáí, âÜæïíôáò Ýíá ÷ñõóü ðïôÞñé óôéò
áðïóêåõÝò ôïõ êáé êáôüðéí ôïí êáôçãüñçóáí ãéá êëÝöôç êé éåñüóõëï. ¸ôóé ôïí
äßêáóáí Üäéêá êáé ôïí êáôáäßêáóáí óå èÜíáôï, ñß÷íïíôáò ôïí áðü ôéò êïñõöÝò ôùí
ÖáéäñéÜäùí, êÜðïéá áðüêñçìíá âñÜ÷éá, óôïí Ðáñíáóóü[6].
Óýìöùíá ìå ôç ðáñÜäïóç, ï Áðüëëùíáò ôéìþñçóå ôçí áäéêßá ôïõò óôÝëíïíôáò óôïõò
êáôïßêïõò ôùí Äåëöþí ìåãÜëç ðåßíá êáé ëéìü, ðïõ èÝñéóå ðïëëïýò êáôïßêïõò. Áõôïß
ôüôå ãéá íá åîéëåùèïýí, Ýóôçóáí ìéá ìáñìÜñéíç óôÞëç ðñïò ôéìÞí ôïõ Áéóþðïõ...
Ïé ìýèïé [Åðåîåñãáóßá]
Êýñéï ëÞììá: Ìýèïé ôïõ Áéóþðïõ
ÐñùôáãùíéóôÝò óôïõò ìýèïõò ôïõ Áéóþðïõ åßíáé, êáôÜ ôï ðëåßóôïí, ïñéóìÝíá æþá,
üðùò ç áëåðïý, ï ëýêïò, ôï ëéïíôÜñé, ôï åëÜöé ê.Ü. Êõñßùò åßíáé äéÜëïãïé ìåôáîý
æþùí ðïõ ìéëïýí êé åíåñãïýí óáí Üíèñùðïé, åíþ õðÜñ÷ïõí êáé ìåñéêïß ìå áíèñþðïõò
Þ èåïýò. Ðñüêåéôáé ãéá ìéêñÜ ïéêéáêÜ áöçãÞìáôá, äéáôõðùìÝíá ìå ìåãÜëç óõíôïìßá.
Ï ÷áñáêôÞñáò ôïõò åßíáé çèéêïäéäáêôéêüò, óõìâïëéêüò êé áëëçãïñéêüò. Ïé Ìýèïé
áõôïß Ý÷ïõí éäéáßôåñç ÷Üñç, èáõìáóôÞ áðëüôçôá êé Üöôáóôç äéäáêôéêüôçôá. Åßíáé
ðáñìÝíïé áðü ôç êáèçìåñéíÞ æùÞ êáé ôç öýóç. Åß÷å ôç ìïíáäéêÞ éêáíüôçôá íá äßíåé
óôá æþá áíèñþðéíåò éäéüôçôåò, øõ÷Þ êáé ëáëéÜ, óå ôÝôïéï âáèìü ðïõ íá èåùñåßò üôé
ïé ìýèïé ôïõ Þôáí êÜðïôå ç ðñáãìáôéêüôçôá êáé üëá áõôÜ ðïõ äéçãåßôáé Ý÷ïõí
óõìâåß. Âáóéêü ÷áñáêôçñéóôéêü ôùí äéçãÞóåþí ôïõ Þôáí ôï åðéìýèéï ôï ïðïßï Þôáí
åýëçðôï ãéá ôá ðáéäéÜ êáé ôï ëáü.
Ïé Áéóþðåéïé Ìýèïé ãñÜöôçêáí óå ðåæü ëüãï. Ùò ãíùóôü, ìÝ÷ñé ôüôå, ìüíïí ï
Ýììåôñïò ëüãïò, ç ðïßçóç, èåùñïýíôáí ôï ìïíáäéêü åêöñáóôéêü åßäïò ãéá ôïõò
óõããñáöåßò. Óõíåðþò ìðïñåß íá èåùñçèåß êé ùò ðñùôïðüñïò óôï åßäïò ôïõ. Éäåïëïãßá
ôïõò åßíáé ç áðïäïêéìáóßá ôïõ êáêïý óôéò ðéï áíôéðñïóùðåõôéêÝò ìïñöÝò ôïõ: ôçò
âßáò, ôçò áðÜôçò, ôçò áõèáéñåóßáò, ôçò ðñïäïóßáò, ôçò ìáôáéïäïîßáò, ôçò
áëáæïíåßáò, ôçò øåõäïëïãßáò, ôçò ðëåïíåîßáò, ôçò ðïíçñéÜò. Ç áðïäïêéìáóßá
åðé÷åéñåßôáé Üëëïôå ìå áíáöïñÜ óôç Èåßá äßêç, Üëëïôå ìå ðåéóôéêÝò õðïäåßîåéò,
ðéï óõ÷íÜ üìùò ìå ôç äéáðßóôùóç ôïõ ðáñáëïãéóìïý ôïõ êáêïý, ìå ôç ãåëïéïðïßçóç
ôïõ êáèþò êáé ìå ôç öéëïóïöéêÞ åíáôÝíéóç ôçò æùÞò.
Óýìöùíá ìå ôïí Çñüäïôï, ï Áßóùðïò Þôáí ðïëý ãíùóôüò «ëïãïðïéüò»[5]. Åêôüò áðü
ôïõò ìýèïõò ãíþñéæå êáé äéçãïýíôáí ðïëëÜ áóôåßá êé áíÝêäïôá. '¢ëëïé õðïóôçñßæïõí
üôé äå äçìéïýñãçóå ìýèïõò áëëÜ ôïõò óõãêÝíôñùóå, ôïõò óõìðëÞñùóå êáé ôïõò
ôåëåéïðïßçóå. Áõôïß ðñïÝñ÷ïíôáí åßôå áðü ôïõò áñ÷áéüôåñïõò ¸ëëçíåò åßôå áðü
Üëëïõò ëáïýò, üðùò ïé Öñýãåò. Äåí áðïêëåßåôáé âÝâáéá íá åðéíüçóå êé ï ßäéïò
ìåñéêïýò áð' áõôïýò. ÐÜíôùò, ôïõò ÷ñçóéìïðïßçóå ðïëý óôç æùÞ ôïõ, ìå ôüóç
äåîéüôçôá êé åðéôõ÷ßá, þóôå íá óõíäåèåß ôåëéêÜ ôï üíïìÜ ôïõ ì' áõôïýò.
ËÝãåôáé ðùò äéçãéüôáí ôïõò ìýèïõò ôïõ áõôïýò ü÷é ìüíï óôç äéÜñêåéá ôçò æùÞò ôïõ
áëëÜ êáé ìå óêïðü íá õðïóôçñßîåé ôçí áèùüôçôÜ ôïõ óôï äéêáóôÞñéï. ÌÝóá ôïõò
äéáêñßíåôáé ôï åõñý, ðáñáôçñçôéêü ôïõ ðíåýìá êé ç éêáíüôçôÜ ôïõ íá äéäÜóêåé ìå
ìéêñÝò, áðëÝò éóôïñßåò, ðïõ ðÜíôá Ý÷ïõí óôï ôÝëïò êÜðïéï çèéêü äßäáãìá. ÓõíÞèéæå
ìå ôçí ðáñáôçñçôéêüôçôá êáé ôç âáèéÜ óïößá ôïõ íá ðëÜèåé ôÝôïéåò éóôïñßåò êáé íá
ôéò ëÝåé ãýñù ôïõ. Ìå ôïí êáéñü áðÝêôçóå ìåãÜëç öÞìç êé üëïé Ýôñå÷áí êïíôÜ ôïõ
ãéá íá áêïýóïõí êÜðïéï ìýèï ôïõ ó÷åôéêÜ ìå êÜðïéï ðñüâëçìá ôïõò. ÓéãÜ óéãÜ ïé
ìýèïé ôïõ Üñ÷éóáí íá ìåôáäßäïíôáé áðü óôüìá óå óôüìá ìåôáîý ôùí áíèñþðùí, ìÝ÷ñé
ôçí åëëçíéóôéêÞ åðï÷Þ ïðüôå óõãêåíôñþèçêáí ãéá ðñþôç öïñÜ.
¸êäïóç ôùí ìýèùí [Åðåîåñãáóßá]
ÅðéëïãÞ ìýèùí ôïõ Áéóþðïõ óå ðåæü ëüãï åîÝäùóå ï ÄçìÞôñéïò ï Öáëçñåýò óôá ôÝëç
ôïõ 4ïõ áéþíá ð.×. Ç óõëëïãÞ áõôÞ äå óþæåôáé êáé ìüíï ðïéçôéêÝò åðåîåñãáóßåò ôïõ
Âáâñßïõ óôá åëëçíéêÜ, ôïõ Öáßäñïõ óôá ëáôéíéêÜ êé Üëëùí, äéÝóùóáí ôï õëéêü ôçò
åðéôïìÞò åêåßíçò. ¼ëåò ïé óùæüìåíåò óÞìåñá óõëëïãÝò åßíáé ðïëý ìåôáãåíÝóôåñåò
êáé ðñïÝñ÷ïíôáé áðü ôïí 1ï Þ 2ï áéþíá êé Ýðåéôá. Ïé ìýèïé ôïõ Ý÷ïõí óõãêåíôñùèåß
óå «ÓõëëïãÞ Áéóþðåéùí Ìýèùí».
Ðñþôç öïñÜ åêôõðþèçêáí óôï ÌéëÜíï ôï 1479 ì.×., óôçí Âåíåôßá ôï 1525 êáé 1543
áðü ôçí ïéêïãÝíåéá ôõðïãñÜöùí Damiano di Santa Maria åíþ áêïëïýèçóå ìßá Ýêäïóç]()