Kámik di sisooraas unen sílamukaas sati Elíibarey Ewáaniiney (Alukuraaney) Siluwaas sagorumi Amisilimau http://www.islamic-invitation.com/book_details.php?bID=1650 Jola - Fonyi Language kujóolay

3. 1
 

1. Nafaay yati kakaraak Alukuraaney 2
  Kámik di sisooraas uñen sílamukaas sati Elíibarey
Ewáaniiney (Alukuraaney)
89
  icee sajake di buroab ati amisilimaau 69
  Ariibenumi Alukuraaney, di Sunnaay yati Anabiyoau oo
naoolene aciik ureesaw wati Emitey. Woowe:
71
  Mukaanaam mati ésigirey 87
 Kámikak kati kásuumaay tutoor Abdallah di Abdu Nabi 97
 Káyinenak mati bajut emit eceen púrutojaat Emitey 113
 Káseediyaak mati Muhamad (An Kásuumaayak
kommi di oo di epakey) oo eenomi
Aboñaayau ati Emitey
115
 Kaposaak 117
10. Mukaanaay magore kuseekaku 122
11. Fujuumaf fati kuseekak di Lisilaamey 124
12. Kásalaak 128
13. Ejakaay mba esadaay yasenumi ekaan 137
. Balatab 140
15. Híjaay di Umuraay (híjaay yiikunaay) 143
16.  148
17. Mukaanaay mupinaay manafae 149
18. Káyenikak (Rouqya) kasenumi di Lisilaam 155
19. Kalawak 163
20. Ulaw udanta wanafae waceee kaoolen 165
21. Ulaw udanta wanafae waceee kaoolen 170
22. Wiridaay yaatumi ekaani Fúnakoofunak bujom káliin 172
23. Kurim kubinaay di mukaanaay man bacaamab búkalaae 175
24. mukaanaay muceen mafireni 183
25. Kaja’aburuak Kúbandoorak 187
26. Eregey yati sálijaay
27. Kápajulak kásalaak
28. Emanjey tan étaañimi ekaaney wan umanjumi
Fum

4. 2

5. 3

6. 4

7. 5

8. 6

9. 7

10. 8

11. 9

12. 10

13. 11

14. 12

15. 13

16. 14

17. 15

18. 16

19. 17

20. 18

21. 19

22. 20

23. 21

24. 22

25. 23

26. 24

27. 25

28. 26

29. 27

30. 28

31. 29

32. 30

33. 31

34. 32

35. 33

36. 34

37. 35

38. 36

39. 37

40. 38

41. 39

42. 40

43. 41

44. 42

45. 43

46. 44

47. 45

48. 46

49. 47

50. 48

51. 49

52. 50

53. 51

54. 52

55. 53

56. 54

57. 55

58. 56

59. 57

60. 58

61. 59

62. 60   
Suurat 95
(AT-TIN)
Butomboroab
Kurim kápurulo bálamuk éwuyey yati
Mohamad Maka bee Medin no
28
Di kareesak kati emitey di kabonketak
kooluyo káamakak
Di barakaaya yati butomboroab, di
barakaay yati buwoliiwab !
Poop di barakaay yati Mon sinayi !
Poop di barakaay yati ésukey uye
yafiumomi (Maka)
Niteteep anau di bateeper bafaumi
mambujake
Púr to niwalenulool bee di futiaf
fafaumi matiiti,
Púrutojaa, káyinenumi mankurok burok
bajake : buko kucila pankubaj bacaam baatut
eban múk
Púr to jaa, wa ukaani usof fulayaf fati
kayitaak fulay fabajut mba falet malegen ?
Abu Emitey let yo efaumi manelebe
(manerege malegenam di kugamenaak1
)
Suurat 96
(AL-ALAQ)
Fakolilaf fati fásimaf
Kurim kápurulo bálamuk éwuyey yati
Mohamad Maka bee Medin
Di kareesak kati emitey, di kabonketak
kooluyo káamakak
Ukara di kareesak kati Amansaau ooli
atuukimi !
Atuukumi anau di fakolil fati fásim
Ukara Amansaau ooli afae ejak
mukaanaay búrom,
Oo aliikumi akaraimi di fúciikum [kalam]
Naliliik anau wan amanjeenut
Malegen, anau bajut wan kure’e
Nasof ya oo bajut an kure’e (mati
fubajaf foola)
Ban au bee elaañ bee di Amansaau ooli
Abu nujujuk áfirene amiikeel ati Emitey
(Muhamad) kásali ?
Abu nujuk eeno buru bajake nasofe ?
Mba narereg bukanak kuwonk mee
Emitey di kukaan wajakaaw ?
Abu nujujuk eeno aamu oomu bo
eñoosey manakat buruab bajakaab ?
Manteer amanjut mati Emitey yoo ejujuk
búrom ?
Kama moo nen akatut, panisof
ejondoolaay (yati walaw wati fúkaaf)
Ejondoola yati agaajoora, awoofoora,
Kama áwonkul bukanak koola,
Injé pániwonkul kuraenaak (kati Jahanama)
Hani, jakumujantenool, úkuntaajen
mánulofacul (Emitey)
 hani, jakum ukobool, bare u kuntaajen,
manuloofool (Emitey)
1
Kumamma ureg : « Eé, moo fa di kareesak
kati Amansaau úmba épuruley, eceeey uyu
élamukaay

63. 61

64. 62

65. 63

66. 64

67. 65

68. 66

69. 67  
 
 
 
  

Suurat 112
(ALIKHLAS )
Emanjey mati Emitey yákon n0 22
D kareesak kati Emitey, di kabonketak
kooluyo káamakak.
Ureg : "Yoo elakomi Emitey yákoney
Emitey yákoney yan ootaami elaw wan
umaaalemi
Ebajut añiil, poop ebajut eciluyo.
Poop bajut wan kunaame di yo".
Suurat 113
(AL-FALAK)
Subaay warabarabaw
Kurim 5 bálamuk éwuyey n020
Di kareesak kati Emitey, kabonketat
kooluyo káamakak.
Ureg : "ínje eñes kágongoto nounu di
warabarabaw di Amansaau ati warabarabaw
subaay
Takum waaf ubajom di úteepumaw wan
Eteepumi.
Tamkum majakutam mati érimey nan
tijuute
Di majakutamu matikafuutenemi di
kútukenaku
Takum poop araanomi akaanom búlaput
nan araanoe."
Suurat 114
(AN-NAAS)
Bukanak
Kurim 6 bálamuk éwuyey n021
Di kareesak kati Emitey, di kabonketak
káamakak kooluyo.
Ureg : "ínje eñes kágongoto di
Amansaau ati bukanak.
Amansaau acilumi bukanak,
Di Emitey yati bukanak
Takum búlaputab bati agama ajakut
(seetaanaay),
Yaregemi bukanak kukaan wajakutaw,
Kaan éjina, mba an."

70. 68
1 Amisilimaau tei nabajulomi káyinenak koola? Amislimaau di éliibarey yati
Emitey (alukuraanay), di Sunnay yati Aboñaau (An Kásuumaayak
kommi di oo di epakey) ati Emitey, nabajulo
káyinenak koola oo áregeriit wápuruloot di ésigirey (kurim kúpurulool mati
bukanak) [An-Najim, 4]. Kurim kucila koote kúlien emanjey yati kuriibooraak kati
Aboñaayau, di karungolaami di Alikuraaney,di sunnaay.
2 Nen baje kájamooraati, ai nootaale éwonkul manajoonenolaal?
Pánujawumaal di uruaw wati éliibarey wan Emitey ejuumenumi, di sunnaay yati
Anabiyoau (An Kásuumaayak
kommi di oo di epakey) ooluyo. Panugameniaal di uruaw uwu ugabaaw, mati
Emitey yoone : “ nen joom di kañoosoor mati wanoowan, jilaañenuwo bee di
kurimak kati Emitey di kati Aboñaayau [An Nisa, 59]. Anabiyoau (An Kásuumaayak
kommi di oo di epakey)
naane : « nikatuukat waaf ugaba ; nen jimeee di kariibenuwo, léejijim múk ! :
Elíibarey yati Emitey di sunnaay yati Anabiyoau ooliyo. » [búregum Amod].
3 Etúuk (kayoo) kei yoote epak fulay kayitaak? Aboñaayau ati Emitey
(An Kásuumaayak
kommi di oo di epakey) naane: “ban bukanak kúmbaam pankuwaasoor kaan sítuuk
búkankufeejiir di uñen di sífeejiir; soo búrom pansinoken di sambun kat étuuk
yákon.” Kuriibooraak di kuceeool: “yoo elakomi yei ? Au Aboñaayau ati Emitey
?” Nápuk dán eemumi, ínje di kuriibooraom.” [búregum Ahmad di At Tirmidhi].
Malegenal mo di wan Aboñaayau (An Kásuumaayak
kommi di oo di epakey) di kuriibooraak kukaanemi. Joote
jiriiben sunnaay yati Aboñaayau (An Kásuumaayak
kommi di oo di epakey) mánjikaanum kariuloorak
(kábatuloorak) eeno jimamma kásuumaayak, poop man EMitey eyab urokaw
wooluul wajakaaw.
4 Waa uoolene ukaan mankuyab burok bajake ? Woo ucile woo eenomi :
1)káyinenak Emitey manusofuyo ceb (At yawuhid). Kaanumojaat, an áyinenumi
simit siceen letayab bacaam bajake. 2) Eregey malegenam(Al ikilos) yoo eenomi
ekaaney jak di Emitey. 3) Burok bucila siriiboor di wan Anabiyoau (An Kásuumaayak
kommi di oo di epakey)
aregumi bukanak kukaan. (Al Ittibaa). Kaanumojaa, panuboñulaal Emitey di
uruaw wati ekobeyuwo wan ejuumenumi. Kaanutumo, leekuyab burokab
bajakaab ban ukanaami di ekobey Emitey. (bujajak) I fum kaan kapor, I
ranenko [Al Furukaan 23]
5 Kútaagul koono buu kubaje di buruab bati Lisilaamey ? Kútaagul kúfeeiir
Lisilaamey (Al islaam) káyinenak (Al imaan) di ekaaney jak (Al Isaan)
6 Waa ulakomi Lisilaam, sísaagumas sooluyo soono buu ? Lisilaamey yoo
elakomi emanjey mati Emitey yákon (tawhid) di ekaaney wan eregumi, takum
bukanak kukob simit siceen, di kukobaak kooluso. Sísaagumas sati Lisilaamey san
Aboñaayau (An Kásuumaayak
kommi di oo di epakey) apinumi soono futok :“ Lisilaamey ejunjuum di
sísaagum soono futok : káyinenak mati bajut Emit eceen ekobaay púrutojaat
Emitey yákoney ban Muhammed oo alakomi Aboñaayau ooluyo, násali waataas,
nusen jakaay, nujaw híjaay, nusu fuleeaf fati balatab” [búregum Al Búkari di Musilim]
7 Waa ulakomi káyinenak, sísaagum soono buu kubaje ? Káyinenak koo
kommi káyinenak ríi di ésigirey, poop ekaaney wan uregumi pankubeneno
ukaanujaat wan Emitey emaumi, di kugumbulo di añoosumi, Emitey. Emitey
yoone : “ mankubenen káyinen di káyinenak kooliil [Al Faat, 4]
Aboñaayau ati Emitey (An Kásuumaayak
kommi di oo di epakey) naane: “káyinenak kubabaj saan soono
búkankufeejiir di uñen wuuj to yafaumi mánejaalie yoo eenomi eregey mati
Cicee sajake di buroab
bati amisilimaau

71. 69

72. 70

73. 71

74. 72

75. 73

76. 74

77. 75

78. 76

79. 77

80. 78

81. 79

82. 80

83. 81

84. 82

85. 83

86. 84

87. 85

88. 86

89. 87

90. 88

91. 89

92. 90

93. 91

94. 92

95. 93

96. 94

97. 95

98. 96

99. 97

100. 98

101. 99

102. 100

103. 101

104. 102

105. 103

106. 104

107. 105

108. 106

109. 107

110. 108

111. 109

112. 110

113. 111

114. 112

115. 113

116. 114

117. 115

118. 116

119. 117

120. 118

121. 119

122. 120

123. 121

124. 122

125. 123

126. 124

127. 125

128. 126

129. 127

130. 128

131. 129

132. 130

133. 131

134. 132

135. 133

136. 134

137. 135

138. 136

139. 137

140. 138

141. 139

142. 140

143. 141

144. 142

145. 143

146. 144

147. 145

148. 146

149. 147

150. 148

151. 149

152. 150

153. 151

154. 152

155. 153

156. 154

157. 155

158. 156

159. 157

160. 158

161. 159

162. 160

163. 161

164. 162

165. 163

166. 164

167. 165

168. 166

169. 167

170. 168

171. 169

172. 170
  
Emitey, mati amaumi waaf panalawuwo taari. nan anau ákolie di kalawuyo
Emitey di kamaayoor, pasepooyool; abaje mátaañi, káfauma nan aam di ecetey, mba
di mátaañiam mooluyo. kalawak kati Emitey mukaanaay mapakenolaal di kuulak
kati Emitey. Koo kúareuumi káyokulaak di kabonketak kati Emitey simaleekaas di
silaw kabonketak bee di akaanukomi. pántiiw fúrerepaf di wanafawutaaw , di
etemey , ebuntey , kagaajoorak mba mukaanaay mucee majakut mba mánkufirene.
koo kommi káyinenak kafaumi; kunannaam di wafaumi manubaj sembe di
káyinenak kafaumi koo kommi kalaakak kati ewañey kati Arijana.  kusensen
walakomi kásuumaay, majinlene, mba buul bawue; ban kankaan éwuenuma di
buruab bati jaat; éwuenuma di fuyaakaf, éwuenuma di buroab bati kajom.
kalawak kúareuumi kasalak kati Emitey di dúwaay yati simaleekaas sooluyo bee di
akaanukomi; Emitey panatebalenoor mati kakaanemi kalawak bújonnoor simaleekaas
sooluyo. kákoyummi di kakaanumi burok bajake buko kommi, kalawemi taari
Emitey di ekaaney mukaanaay mucila. Nounu, asuaau ákoyummi oo alawumi fanfa
Emitey oo di suey. kalawak kati Emitey kurentenrenten wátaañimi, di kúsuumen
wayokenumi di kugumbul bugaalab. Di renten ebajey furiaf di kusen sembe eniiley.
 kalawak kucesoorecesoor Asaayau ban di kutobojool, pánkukoolenool mba di
kugumbulool, ban di ésuumen Abonketaau abándoorau.
Wíridaay funakoofunak1
Waataay di ñoono buu Buuñaay yooluyo di majakam
1 Esooraay yati kursy2
Ñákon bújom di kaloof
bálamuk kásalaak kaatumi
kukaani
Asaayau letalofool; poop
mukaanaay mati kanoken
Arijana
2 kurimak kugabak, kúlamukaak
kati esooraay Al Baqara2
Ñákon kalooforaay,
mba bala umoor.
Kapooy mátaañiam peh
3 Sisooraas Al Iklas (no
112; Al
Falaq no
113 di An-nass no
114)2
Ñáfeejiir bújom,
ñáfeejiir kaloof.
Kapooy mátaañiam búrom mati
binab bucila.
4     
    
   Di kareesak
kati Emitey kan waaf uoolenut uyuulen di
kalawak di kareesak koluyo tentaam mba
fatiya ban yoo ejamemi peh, di emanj búrom
Ñáfeejiir bújom,
di ñáfeejiir
kaloof.
Létawago búlamuk
búyeg ban waaf
letugaalenool
(letubajool)
5    
 Nilako di kapooyak kati
kurimak kajakaak kati Emitey jakum
mátaañiam mati waaf wan átuutumi.
Ñáfeejiir kaloof,
mba ajuumumi
tin.
Upooy tinat di
mátaañii manoosan
6    

di kareesak kati Emitey ninennen kafiumak
kúmbaam di Emitey bajut mákalaa , bajut
wabaje sembe kaanutujaat Emitey.
Nan oom di épur
di eluupey
Pankupakeni di
kupooyi ban asaayau
pánaloi di oo.
1
Kakara Alkuraaney, di kásalaak kati fukaraay kan anau akaanemi funakoofunak.
2
Panjijuk ró kurim kati Kursy di kurim kugaba kúlamukaak kati Surat Al-Bakarah di kamikak kati
muyaalamu di Lisilaamey.
Wiridaay yaatumi ekaani Fúnakoofunak bujom káliin

173. 171
 
7 
    
 Emitey eyajanyaj. Yoo ceb ebajumi
sembe. Kafiumak kúmbaam di yoo, ban yoo
elakomi Amansaau afaumi dúniyaay búrom.
Ñoono futok di
ñagaba bújom di
futok di ñagaba
kaloof.
Emitey eyajooyaj
ban panepooyool
di máyooneniam
mati dúniyaay uye
di mati Alaakira.
8 
  Nisonso Emitey mati
yoo eenomi Amansaau , Lisilaamey mati yoo
eenomi díinaay di Muhammad mati oo Aboñaayau
Ñáfeejiir bújom
di ñáfeejiir
kaloof.
Emitey ebaje
buru , bati eyab
kalawak.
9        
      
Emitey di au wóli úkamboore di bújom ban di au wóli
úkamboore kaloof. Di au wóli úroume ban di au wóli
úcetume baabu di au kayuitaak koote ekaan kalooforaay,
naan: 
 Emitey,
di au núkamboorumemi kaloof, ban di au núkamboorumemi
bújom. [..] ban baabu di au noo kalaba (eban)
Ñákon
bújomoraay
di
ñákon
kaloofaraay
Koone
panuma fa
kakarauyo
10 
       
      
 Wóli núkamboorekamboor bújomoraay
di mukaanaay mútiyaaram mammi Lisilaamey, di
kasanken kalegen di díinaay yati Aboñaayau Muhammad,
di buarab bati ampaolaal Aburaham asoumi Emitey
(amisilime) ban anaamut di kunaamenaak.
Ñákon
bújomoraay
Anabiyoau
(an kásuumaay
kommi di oo di
epakey)
nakarae
karauyo
11      

Au Emitey, majake manoosan nibaje bújomoraab ube, di
au ceb mújawumulo; bajut an jire’e mukaanaay. Kasalak
kooku di au di dúwaay (ban kaloofaraay di koon:
wan ibajumi kaloofaraak uke.
Ñákon
bújomoraay
di Ñákon
kaloofaay
Nakankaan
aban kalawak
kan aatumi
ekaan fulay
fucila
12 
      

      Au
Emitey , ínje oomu di bújom, niari áseeda, kúje’etumaak
kati furungaf fiiya, simaleekaas siiya, kuboñaayak kiiya
di batuukerab búrom kúseeda, mati au emmi Emitey, bajut
káyinen kalegen bálamuk au ban Muhammad emmi
amiikeelau ati Emitey. Aboñaayau ooluyo (man
kalooforaay, noon : ínje oomu di kaloof)
Ñabaciir
bújomoraay
di Ñabaciir
kalooforaay
Aregumomi
bee ñabaciir,
Emitey pan
epakenool di
jahanama
13    
     



Au Emitey amanjaau ati wajukutimi di wajukimi, aátuutaau
ati fatiya di tentaam, Amansa di Apooyaau ati wanoowan,
níyinene mati bajut áyinenaay alegen alet au, niñeñes kapooy
Ñákon
bújomoraay
di ñákon
kaloofaak
na ufintoe
bee kamoor
Pampakenoo di
wan
seetaanaay
ekaanemi di
sisigiras

174. 172
  
di au jakum mátaañi mati yuutey yúmbaam, jakum
mátaañiaam mati asaayau di uruaw woola waawu, di jakum
ioolen ikaan kayuulen di ínje faom mba di amisilime
14      

     
Au Emitey,
niñeñes kapooyak kiiya jakum báyinaab (kayinoorak) di
ébotenaay yúmbaam, jakum káoolenaataak di feñaakey,
jakum máwulaataam di siwonooras, jakum málabiam mati
kaneewak di kakumbaak kati bukanak,
Ñákon
bújomoraay
ñákon
kaloofaay.
Pámpuren
jaakalaay, di
ebotenaay, di
rambeni ucaam
kuneewak
kooli
15 

      

  Au Emitey, au emmi
Amansaau úmbaam bajut ema, káyinen acee alet au, au
uteepaam ban ínje amikeel iiya ban paniriiben kaanujaat
panioolen esof lí emaey yúmbaam di kabaatak
kúmbaam di au. Nimamanj bakaanerab biiya bajakaab di
ínje ban nimamanj júnubaas súmbaam . ubonketom mati
au ceb uoolene ubonket júnubaas.
Kareesool
“

elaw
yafaumi
mani ejake
di kabonket
Ñákon
bújomoraay
di ñákon
kaloofaay
Akaraayomi di
kayinen
funakafu ban
nacet funakafu
fukila mba
nakaraayo man
tijone ban
nacet
Pananoken
arijana
16     
     
Au Aroaau, au uoolenumi
di au fai. Nilalaw karamben di kabonketak kiiya,
úlien fujuumaf fúmbaam ban jakumukatom bo di
mukaanaayom haani kamoy kákon.
Ñákon
bújomoraay
di ñakon
kaloofaay
Anabiyoau (an
kasuumaayak
kommi di oo di
epakey) moo
naregumi añoolool
faatima akaan
17       
      

Au
Emitey usen éjuwey eniiley yúmbaam, nusen éjuwey
uwosaw wúmbaam. Emitey nusen éjuwey kúcilak
kúmbaam. Emitey nigoogogoogo di au jakum
káyinenaataak di kábajaataak, jakum mátaañiam mati
fuyaakaf, bajut káyinen acee kalegen afae au
Ñáfeejiir
bújomoraay
di Ñáfeejiir
kaloofaay
Koone anabiyoau
(an kasuumaayako
kommi di oo di
epakey) naregereg
mo
18      

    Bajut
káyinen Emit ecee ekobaay kalegen
bálamuk Emitey ceb. Ebajut apaalaay ; yoo
ecile Mansayaay, kasalak kooku di yo. Yoo
ékalaami
Ñákon
bújomoraay mba
ñoono uñen
bújom di kaloof
Kankaan nen amikel
nupakene, mukaanaay
10 majake, poop panfat
moono 10 majakut, di
muruukeni noono 10
mupakenuma di
seetaanaay
19    

  Usal Emitey nen
man batuukerab booluyo buremi eeno, di nen
manumaaami re di málabiam mati
Mansayaay yooluyo di mameeam mati
súwaay (beet eciikey) kurimak kooluyo
Ñáfeejiir
bújomoraay
Yoo efae esoora
eduya yanoosan yati
ekobey Emitey, yan
ukarae subaay biyok
tirab

175. 173

176. 174

177. 175

178. 176

179. 177

180. 178

181. 179

182. 180

183. 181

184. 182

185. 183

186. 184

187. 185

188. 186

189. 187

190. 188