1. Lunduyan ng
Sinaunang Kultura

3. 1. LUPAIN SA BAYBAY – DAGAT
may matabang lupain sa dakong hilaga
at timog Africa
sa loob ng kontinente ang malawak na
disyerto ng Sahara at Kalahari
nagsisimula ang rehiyong savanna sa
mga hangganan ng disyerto at
nagtatapos sa masukal na kagubatan

5. 2. DISYERTO
tigang at hindi maaaring panirahan ng
mga tao

6. binubuo ng sand dunes ang
dakong silangan at kanluran ng
disyerto.

7. ang madamong disyerto ay
maaaring pagtaniman at pastulan ng
mga hayop ng mga BEDOIUN

8. Sahara – pinakamalawak na
disyerto sa buong daigdig

9. Kamelyo ang ginagamit sa
paglalakbay. “barko ng disyerto”

10. Oasis - pook na may tubig na
nagsimula sa mga bukal sa ilalim ng
disyerto.

11. malaki ang kinikita ng mga
mangangalakal kahit mahirap at
mapanganib maglakbay
asin, tela at tanso mula sa
hilagang Africa patungo sa Niger at
pagbabalik, mga kalakal na ginto,
garing at katad ang ipinagbibili sa mga
pamilihan sa Mediterranean.

12. itinigil ang pangangaso sa disyerto
ng Kalahari dahil naubos ang mga
nahuhuling hayop.

14. 3. SAVANNA
pananahan ng maraming tao

15. lupaing sakahan sa Africa
madalas umulan sa rehiyong ito

16. mahirap mamuhay dahil sa suliranin sa
komunikasyon at transportasyon

18. 4. MGA ILOG
Apat na ilog ang dumadaloy sa savanna at
kagubatan.
a. Niger River
b. Nile River
c. Zambezi River
d. Congo River

19. itinayo ang mga bayan, lungsod at
pamilihan.
ginawang lupang sakahan
pinagkukunan ng kita ng mga
mangingisda
maraming bangka at barkong
nagdadala ng produkto at kalakal mula sa
kagubatan at savanna ng Africa patungo sa
mga bukana ng ilog.

20. Ang Lambak ang Nile ang ipinalalagay
na unang pook na sakahan sa kontinente.
(trigo at barley)

21. 200 BC – natutong mag-alaga ng hayop
(kambing, baka at tupa) ang mga Aprikano
sa Silangang Africa kaya naging lipunang
pastoral.

22. 500 BC – natutong gumamit ng bakal

24. 450 BC – natatag sa gawing timog ng Egypt
at umunlad hanggang 150 BC

25. 750 BC – sinakop ang Egypt at nabawi
noong 630 BC

26. inabot ng Panahon ng Bakal
MERVE – matatagpuan ang
maraming kasangkapan, sandatang
bakal, alahas at sistema ng pagsulat
na hawig sa hieroglyphics.
hiwaga pa rin ang sanhi ng
pagbagsak ng at tuluyang pagkawala
ng kaharian ng Merve.

28. PUNDASYON NG PAGLINANG NG
KABIHASNAN NG AFRICA
1. paglaganap ng paggamit ng
bakal
2. pag – unlad ng paraang
pagsasaka
3. pagdami ng bunga ng
pananim
4. pagsulong ng kalakalan

29. PAMAHALAAN AT SAMAHANG
PANLIPUNAN ugnayang pampamilya
ang tao ay kabilang sa isang angkan,
nakikilala ang katayuan ng isang tao sa lipunan
binubuo mga pangkat.
pinuno: ninunong lalaki o babae
binibigyan ng salapi at pagkain ang
nangangailangan
inaalagaan ang mga biyuda, ulila, matatanda
at maysakit
iginagalang din ang nakatatanda

30. MGA UNANG TAO
Africa ang pinaniniwalaang
pinagmulan ng sinaunang tao.
1967, nahukay ang isang piraso ng
panga (limang milyong taon na ang
nakalipas) ng sinaunang tao sa
Kenya ng mga taga-Harvard
University.

31. PAMUMUHAY NG SINAUNANG TAO
pagsasaka, pangangaso,
pangingisda at pangangalap ng
pagkain.

32. PAMUMUHAY NG SINAUNANG TAO
ama, asawa, mga asawa at mga
anak na wala pang asawa ang bumuo
ng ilang angkan ang isang
pamayanan.

33. PAMUMUHAY NG SINAUNANG TAO
ang bawat sambahayan ay may
sariling sakahan
bayanihan kung panahon ng
anihan o pagtatayo ng isang bahay

34. PAMAHALAAN AT RELIHIYON
PARI, may mahalagang
katungkulan, nagdarasal upang
umulan at maging sagana ang ani.

35. PAMAHALAAN AT RELIHIYON
PARI, may kontrol sa distribusyong
ng lupain at nagtatakda ng panahon ng
pagtatanim at uri ng pananim.

36. PAMAHALAAN AT RELIHIYON
sa NYAMWEZI, TANZANIA, higit na
makapangyarihan ang PINUNO kaysa sa
PARI.
PINUNO, nangongolekta ng buwis,
nangangasiwa ng hukbo, nagpapasya ng
usapin.
ang batas ay sinang-ayunan ng mga
miyembro ng pamayanan ngunit hindi
nakasulat.

37. KASAYSAYAN AT SINING
GRIOT – western Africa
tagapag-ingat ng mga dokumento,
historyador, tagapayo ng mga pinuno
ng mga kasapi nito.

38. KASAYSAYAN AT SINING
GRIOT – western Africa
sanggunian tungkol sa kasaysayan
ng lipunan at ng isang angkan.

39. KASAYSAYAN AT SINING
laganap sa Africa ang pagliliok sa
kahoy ng mga hugis tao hayop noong
sinaunang panahon.

42. 400 BC – natatag sa isang pook na
malapit sa pamilihan ng ginto.
pangangalakal at pagsasaka ang
pangunahing hanapbuhay.

43. Ang HARI NG GHANA, banal,
tanging may karapatang makipag-usap
sa diyos, maghirang ng mga opisyal,
namamahala sa kalakalan, may-ari ng
minahan ng ginto sa Wanggara,
nagpapataw ng buwis sa kalakalan.

44. Ang hari ay may malaking kayamanan
ng ginto.
1. malaginto ang larawan ng paligid ng kuta
2. gintong armas ng mga sundalo
3. ginto ang kasuotan ng prinsipe at
tagapayo
4. ang kabayo ay may kumot na gintong tela
at ang aso ay may ginto at pilak na kwelyo

45. Ikapitong siglo – nakarating ang Islam pero
nanatili sa sinaunang paniniwala ang mga
Aprikano.

46. Ika - 11 siglo – sinalakay ng
Almoravid at sinakop ng mga
Muslim sa loob ng 10 taon

47. nabawi ang trono ngunit hindi
na naging dakila ang imperyo ng
Ghana dahil mahina ang mga
pinunong namamahala sa bansa
kaya napilitang umalis ang mga
mangagalakal dito

49. Ang Mali ay isang lalawigan
lamang ng Ghana.

50. Sumikat ito sa ilalim ng
pamamahala ni SUNDIATA
nabigo ang mga haring
nagtangkang magpabagsak sa kanya

51. 1235 – pinalawak ang
kapangyarihan ng Mali. Sinakop ang
mga minahan ng ginto at asin at
kinontrol ang kalakalan.

52. MANSA – tawag sa mga hari ng
Mali.
MANSA MUSA – pamangkin ni
Sundiata. Nakarating sa Mecca noong
1324.

53. bumaha ng ginto nang makarating
sa Cairo (Egypt) sa dami ng kanyang
pinamigay

54. Yumaman ang Mali dahil sa
pakikipagkalakalan ng ginto. Naging
tagapagtustos sila ng ginto sa Europe.

55. LUNGSOD NG TIMBUKTU –
sentro ng kultura sa Mali. Dinarayo ng
mga iskolar mula sa mga bansang
Muslim.

56. ayon sa IBN BATTUTA, nagkaroon
ng pagbabago sa sistemang
panlipunan.
matatag ang sistema ng
katarungan.

57. mabilis ang paglapat ng
kaparusahan sa mga nagkasala.
ang mga babae ay malaya at
pantay ang karapatan sa mga
kalalakihan.

58. humina ang kapangyarihan ng
Mali sa pag-alis ni Mansa Musa sa
trono. Isa sa mga pinuno ng
lalwigan ang nagkaroon ng
pagnanasang masakop ng Mali at
mapamahalaan ang buong
imperyo.

60. SUNNI ALI, hari ng Songhai sa
loob ng 35 taon. Sumalakay sa
Timbuktu noong 1468. Hindi
nagtagumpay na pinuno.

61. ASKIA, pumalit kat Sunni Ali,
mabuting pinuno, pinaunlad ang ibang
bayan. Islam ang naging relihiyon ng
imperyo.

63. kinainggitan ang kaunlaran ng Timbuktu
1590 – sumalakay ang mga Moroccan
sa Songhai.
Natalo ang mga Songhai dahil higit na
epektibong sandata ang baril kaysa
pana at espada.
nagkawatak – watak ang imperyong
Songhai kinalaunan.

65. 120 BC – nagsimula sa Silangang
Africa ang kalakalan sa pagitan ng
mga mangangalakal na Indian,
Arabe at Aprikano.
nalikha ang kultura na may aspeto
ng kulturang Islamiko, Asyano at
Aprikano.

66. Africa – ginto, garing mula sa
elepante at bakal
Asyano at Arabe – bulak at
kasangkapang porselana galing sa
China.
KILWA – isa sa
pinakamagandang lungsod sa
Africa; palasyo, moske, kalsada,

67. Ang bawat lungsod – estado ay
may sariling pinuno, pamahalaan,
batas, sistema ng pagbubuwis at
pangangalaga sa kaayusan.
maluwag ang pamumuhay at
malaya ang tao na sumamba sa
anumang relihiyon.

69. Nagmula sa angkan ng mga
marunong gumawa ng kasangkapang
bakal ang mga tao sa Zimbabwe.
ika – 11 siglo, tumawid sa Ilog
Zambesi ang mga SHONA, mula sa
pangkat ng BANTU

70. Nagmina sila ng ginto at
ipinagbili sa mga lungsod-
estado sa East Africa. Ang
kapalit ng ginto ay tela, tanso at
porselana.

71. 1450, nagsimula silang
nakipagkalakalan sa mga
Portuges.

72.  Hari ang namumuno sa
Zimbabwe.
 banal na tao ang hari
 Magbibitiw kapag nagkasakit

73. Ang hari ay nakatira sa isang
palasyong bato kasama ang mga
asawa, tagapayo at pinuno ng
pamahalaan.

74. Isang libong tao ang nakatira sa
palasyo. Sa paligid nito, nakatira ang
mga alipin, magsasaka, katulong,
sundalo at kani-kanilang pamilya.

76. 800 BC, natatag ang kaharian
sa dakong silangan ng Lake Chad.

77. Si HARING SAIF
ang unang hari ng
dinastiyang tumagal sa
loob ng isang libong
taon.

78. masigla ang kalakalan sa buong
kaharian at ipinapalit ang asing
nagmumula sa hilaga ang produktong
tela at katad.

79. 1400, sumalakay ang mga taga-Silangan
kaya lumipat ang kaharian sa kanluran ng
Lake Chad.Tinawag itong KANEM –
BORNU. (bahagi ng Chad at Nigeria
ngayon)
1580-1670, pinamunuan ni
HARING IDRIS ALOOMA ang bagong
kaharian.

80. 1580-1670, pinamunuan ni
HARING IDRIS ALOOMA ang
bagong kaharian.
1. itiginaguyod ang Islam
2. inarmasan ang hukbo ng kabayo at
baril
3. kinilala ng maraming estado ang
kapangyarihan ng Kanem - Bornu

81. nabigo ang mga sumunod na
kay HARING IDRIS
ALOOMA na panatilihin ang
kapangyarihan sa kaharian.
1846 – nabuwag ang kaharian at
namatay ang huling hari

83. natatag sa dakong hilaga ng
NIGERIA
Hanapbuhay:pangangalakal
Produkto: garing, katad, kola

84. 1800 – sinalakay ni UTHMAN
DAN FODIO ang Hausa at
ginawang kabisera ang Soloto na
naging maunlad na lungsod noong
ika-19 na siglo.

86. 1472 – dumaong ang mga
barkong Portuges sa Benin, South
Africa

87. natuklasan ng mga Europeo
ang Africa sa kanilang paghahanap
ng mga bagong pamilihan
PORTUGES – ang unang
pangkat na nakarating sa Africa at
nakipagkalakalan sa mga Aprikano.

89. OBA – namumuno sa Benin.
1. OBA EWEDO– namuno
noong ika-14 na siglo
2. OBA EWARE THE GREAT
– nagpalakas ng hukbong militar.

90. 1500 – nakarating ang mga
mangangalakal na Pranses,
Olandes at Ingles sa Benin.
ipinakilala ang mga bagong
pagkain; mais at bungangkahoy.
naging pangunahing pagkain
ang mais sa ilang bahagi ng Africa

92. ALIPIN – kalagayan sa buhay
Sino ang mga alipin?
1.Bihag na labanan

93. ALIPIN – kalagayan sa buhay
Sino ang mga alipin?
1.Bihag na labanan
2. May utang

94. ALIPIN – kalagayan sa buhay
Sino ang mga alipin?
1.Bihag ng labanan
2. May utang
3. Kriminal

95. Bakit nagkaroon ng bentahan ng
mga alipin?
kailangan ng manggagawa at
alipin sa plantasyon ng tubo at
minahan.

96. Bakit nagkaroon ng bentahan ng
mga alipin?
kailangan ng manggagawa at
alipin sa plantasyon ng tubo at
minahan.
nangalap ang mga Europeo ng
mga alipin sa Africa.

97. Saan naganap ang kalakalan ng
mga alipin?
1. Benin , 2. Dahomey, 3. Asante

98. Paano naganap ang kalakalan ng
mga alipin?
1. Isinasakay ang mga alipin sa
barko patungong America
1

99. Paano naganap ang kalakalan ng
mga alipin?
2. Ang iba ay ipinagbibili kapalit ng
baril at iba pang armas

100. Hanggang kailan tumagal ang
kalakalan ng mga alipin?
hanggang ika – 19 na siglo

102. itinatag nina OSER TUTU at
OKOMFU AKOKYE
1670 – napag-isa nila ang
maliliit na kaharian sa kagubatan
ng Asante.

103.  Maunlad ang kalakalan at may malakas
na hukbo.
 Kita mula sa pagbili ng ginto, kola at
alipin
 Pinipili ang opisyal ayon sa kakayahan,
hindi sa katayuan sa buhay
 May departamento para sa koleksyon ng
buwis, kalakalan, komunikasyon,
transportasyon at iba pang gawain ng
pamahalaan.

104. 1896, sinakop ng mga
Ingles.
hindi lubusang bumagsak
ang kaharian
hanggang ngayon, may
isang hari na namumuno sa
mga Asante sa Ghana

105. www.wikipedia.org
www.google.com/images
Microsoft Student with Encarta
Kasaysayan ng Daigdig, pp. 106 - 115

106. http://www.slideshare.net/jaredram55
E-mail: jaredram55@yahoo.com

107. all is well

108. all is well,
all is well,

109. all is well,
all is well,
all is well

110. THANK YOU
VERY MUCH!