SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  31
Evidence based richtlijnen, state of the art Prof. dr. J. A. Swinkels psychiater
Evidence based  richtlijnontwikkeling ,[object Object],[object Object]
Goede gezondheidszorg ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Wat is  evidence based  richtlijnontwikkeling?
Richtlijn(en)? ,[object Object],[object Object],[object Object]
EB(M)H ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],Fundamentele onzekerheid
[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],Vijf stappen van EBM
Systematic reviews en meta-analyses   Randomised controlled trials oordeel kwaliteit oordeel kwaliteit Cohort, case control studies Niet-gecontro-leerde studies - klinische relevantie - voorkeur patient - kosten effectiviteit - juridische consequenties - beschikbaarheid voorz. - organisatie van zorg - veiligheid oordeel kwaliteit overige overwegingen aanbeveling  (‘evidence plus experience’) conclusies met bewijs-kracht Methodologie richtlijnontwikkeling oordeel kwaliteit Expert opinie
Evidence based: conceptuele verwarring en misleiding ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Nieuwe richtlijn of update? ,[object Object],[object Object]
Juridische aspecten van richtlijnen ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
De weerbarstige praktijk EB medicine  in de praktijk
Informeren en beslissen Wat wil de patiënt Huidige toestand  van de patiënt  Keuze Besluit Kunde behandelaar ‘ Evidence based’ richtlijnen Informed Consent Keuzehulpen Authentiek toepassen
Toekomst
Toets vragen? ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Waarom zijn EB richtlijnen nodig?
Waarom EB richtlijnen? ,[object Object],[object Object],[object Object]
Informatie management problemen ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Hoe zit het proces van EB richtlijnen maken globaal in elkaar?
Onderwerpselectie ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Farmaceutische aanspraken ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Prioritering van het onderwerp ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Kiezen aan de hand van criteria ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],AHRQ CRITERIA
De selectie en prioritering ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Afbakening ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Keuzematrix  Haske van Veenendaal 2008 hoog Prioriteit - omvang    (incl. ernst) - knelpunten - te behalen   winst Randvoorwaarden: -  bewijs (wetenschap, praktijk) - draagvlak stakeholders - realiseerbaar laag slecht goed Wel belangrijk,  maar is richtlijn wel juiste instrument?   Prioriteren en uitvoeren   Geen prioriteit   Nu (nog) geen richtlijn voor ontwikkelen
Knelpuntenanalyse van de praktijk problemen I ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Knelpuntenanalyse van de praktijk problemen II ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
De uitgangsvragen ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Take home messages ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]

Contenu connexe

En vedette

Patiënten helpen mee!
Patiënten helpen mee!Patiënten helpen mee!
Patiënten helpen mee!Jan Kremer
 
Social Media for Attorneys by Phil Sasso
Social Media for Attorneys by Phil SassoSocial Media for Attorneys by Phil Sasso
Social Media for Attorneys by Phil SassoSasso Marketing, Inc.
 
Presentación1 angel ortiz ft joel muñoz
Presentación1 angel ortiz ft joel muñozPresentación1 angel ortiz ft joel muñoz
Presentación1 angel ortiz ft joel muñozjoel muñoz
 
Innovation in the public sector oecd eu
Innovation in the public sector oecd eu Innovation in the public sector oecd eu
Innovation in the public sector oecd eu Tommaso Balbo
 
Accordion Book
Accordion BookAccordion Book
Accordion Bookquicarroll
 
Washington & Lee Legal Studies Paper Series
Washington & Lee Legal Studies Paper SeriesWashington & Lee Legal Studies Paper Series
Washington & Lee Legal Studies Paper Seriescrysatal16
 
Real-World Data Governance: The Data Governance Road Show from DGIQ – Intervi...
Real-World Data Governance: The Data Governance Road Show from DGIQ – Intervi...Real-World Data Governance: The Data Governance Road Show from DGIQ – Intervi...
Real-World Data Governance: The Data Governance Road Show from DGIQ – Intervi...DATAVERSITY
 
Wyklad 2
Wyklad 2Wyklad 2
Wyklad 2marwron
 
Parent portal a year on
Parent portal a year onParent portal a year on
Parent portal a year onDominic Tester
 
accordion book project
accordion book projectaccordion book project
accordion book projectmmudd
 

En vedette (14)

Patiënten helpen mee!
Patiënten helpen mee!Patiënten helpen mee!
Patiënten helpen mee!
 
Pat1[1]
Pat1[1]Pat1[1]
Pat1[1]
 
Social Media for Attorneys by Phil Sasso
Social Media for Attorneys by Phil SassoSocial Media for Attorneys by Phil Sasso
Social Media for Attorneys by Phil Sasso
 
Presentación1 angel ortiz ft joel muñoz
Presentación1 angel ortiz ft joel muñozPresentación1 angel ortiz ft joel muñoz
Presentación1 angel ortiz ft joel muñoz
 
Innovation in the public sector oecd eu
Innovation in the public sector oecd eu Innovation in the public sector oecd eu
Innovation in the public sector oecd eu
 
Accordion Book
Accordion BookAccordion Book
Accordion Book
 
Washington & Lee Legal Studies Paper Series
Washington & Lee Legal Studies Paper SeriesWashington & Lee Legal Studies Paper Series
Washington & Lee Legal Studies Paper Series
 
Real-World Data Governance: The Data Governance Road Show from DGIQ – Intervi...
Real-World Data Governance: The Data Governance Road Show from DGIQ – Intervi...Real-World Data Governance: The Data Governance Road Show from DGIQ – Intervi...
Real-World Data Governance: The Data Governance Road Show from DGIQ – Intervi...
 
Herramientas web 2
Herramientas web 2Herramientas web 2
Herramientas web 2
 
Tudo poesia
Tudo poesiaTudo poesia
Tudo poesia
 
Wyklad 2
Wyklad 2Wyklad 2
Wyklad 2
 
Parent portal a year on
Parent portal a year onParent portal a year on
Parent portal a year on
 
Accordion book
Accordion bookAccordion book
Accordion book
 
accordion book project
accordion book projectaccordion book project
accordion book project
 

Richtlijnen Quo Vadis

  • 1. Evidence based richtlijnen, state of the art Prof. dr. J. A. Swinkels psychiater
  • 2.
  • 3.
  • 4. Wat is evidence based richtlijnontwikkeling?
  • 5.
  • 6.
  • 7.
  • 8. Systematic reviews en meta-analyses Randomised controlled trials oordeel kwaliteit oordeel kwaliteit Cohort, case control studies Niet-gecontro-leerde studies - klinische relevantie - voorkeur patient - kosten effectiviteit - juridische consequenties - beschikbaarheid voorz. - organisatie van zorg - veiligheid oordeel kwaliteit overige overwegingen aanbeveling (‘evidence plus experience’) conclusies met bewijs-kracht Methodologie richtlijnontwikkeling oordeel kwaliteit Expert opinie
  • 9.
  • 10.
  • 11.
  • 12. De weerbarstige praktijk EB medicine in de praktijk
  • 13. Informeren en beslissen Wat wil de patiënt Huidige toestand van de patiënt Keuze Besluit Kunde behandelaar ‘ Evidence based’ richtlijnen Informed Consent Keuzehulpen Authentiek toepassen
  • 15.
  • 16. Waarom zijn EB richtlijnen nodig?
  • 17.
  • 18.
  • 19. Hoe zit het proces van EB richtlijnen maken globaal in elkaar?
  • 20.
  • 21.
  • 22.
  • 23.
  • 24.
  • 25.
  • 26.
  • 27. Keuzematrix Haske van Veenendaal 2008 hoog Prioriteit - omvang (incl. ernst) - knelpunten - te behalen winst Randvoorwaarden: - bewijs (wetenschap, praktijk) - draagvlak stakeholders - realiseerbaar laag slecht goed Wel belangrijk, maar is richtlijn wel juiste instrument? Prioriteren en uitvoeren Geen prioriteit Nu (nog) geen richtlijn voor ontwikkelen
  • 28.
  • 29.
  • 30.
  • 31.

Notes de l'éditeur

  1. EBRO-cursus 2006 - handouts - Algemene inleiding Evidence-based richtlijnontwikkeling
  2. EBRO-cursus 2006 - handouts - Algemene inleiding Evidence-based richtlijnontwikkeling Zelfs als er geen of gebrekkig bewijs is gevonden, kan men spreken van een evidence-based richtlijn.
  3. Statistisch significant: In de statistiek wordt hiermee bedoeld dat een gevonden resultaat (waarschijnlijk) niet op toeval berust. Bij het toetsen van significantie gaat men uit van de nulhypothese die stelt dat een gevonden associatie of verschil berust op toeval, m.a.w. dat er in werkelijkheid geen associatie of verschil bestaat. Met behulp van een statistische toets kan deze hypothese worden getest. Wanneer de gevonden waarde in belangrijke mate afwijkt van de onder de nulhypothese verwachte waarde kunnen we de nulhypothese verwerpen. De gevonden associatie of het gevonden verschil wordt dan statistisch significant genoemd. De nauwkeurigheid van een statistisch significant resultaat wordt weergegeven door een p-waarde. Strikt genomen is de p-waarde (Eng: probability) een maat voor de kans dat de nulhypothese ten onrechte is verworpen. Praktisch gezien is de p-waarde een waarde tussen 0 en 1, die wordt bepaald door middel van een statistische toets. Bij een p-waarde van 1 kunnen we aannemen dat het gevonden resultaat op toeval berust. Met een p-waarde dichtbij 0 kunnen we ervan uitgaan dat de gevonden waarde een werkelijke associatie aanduidt. Gewoonlijk hanteert men p=0.05 als grens van statistische significantie: indien p£ 0.05 dan is het resultaat significant. Als een resultaat statistisch significant is, hoeft dit niet automatisch in te houden dat het ook van klinisch belang is. Men mag significant niet verwarren met relevant.
  4. Wie heeft er ervaring met EBM (evidence based medicine?), cursus gevolgd?
  5. BIAS is systematische fout bv publicatiebias, recall bias Confounding: verstorende variabele bv. Bruine vingers verhogen de kans op longkanker
  6. Een richtlijn wat is dat? Waarom zijn richtlijnen nodig? Hoe worden ze gemaakt? Wat kan er beter? Richtlijnontwikkeling in Nederland anno 2008 Richtlijnontwikkeling in het buitenland anno 2008
  7. SIGN : domeinen met hulpverleners netwerken om te inventariseren en te prioriteren, is er behoefte aan de richtlijn? De geprioriteerde onderwerpenlijst gaat naar de Guideline Programme advisory group . Hierin zit Schotse clinical standard groep en de Health technology board voor afstemming/complementair werken De advisory groep ziet toe op voortgang en afstemming met o.a. NICE en andere richtlijnorganisaties. De geselecteerde onderwerpen worden uitgewerkt De SIGN councel kiest omdat er niet genoeg geld is voor alle onderwerpen OMS (1999 tot 2007): begeleidingscie richtlijnen 10 medisch specialisten, klinisch epidemioloog, twee senioren van het CBO Via cie kwaliteitszorg van de wv’s onderwerpen aan gedragen Vanuit de MWR van het CBO en de VIKC Onderwerpkeuze en prioritering mandaat aan de cie Er is een aanvraagprocedure met eisen soms dispensatie over ander onderwerpen bijv. Rl IC Eisen: Inhoud?Welke knelpunten?Beoogde effect? Wie doen ermee? Draagvlak binnen de wv? Innovatief? Maatschappelijke relevantie? Omvang van de patiëntenpopulatie? Macro-economische impact? Verwachte doorlooptijd? Beoogde resultaten? Zijn de deelnemers een afspiegeling van de beroepsgroepen? Raming budget? Kreeg A status (ontwikkel) of B status (vragen) of C status (afgewezen)