1. กลุ่ม สำระกำร
เรีย นรู้ภ ำษำไทย
เสน
อ
เรื่อ ง คำำ
รำชำศัพ ท์

2. จุด ประสงค์ก ำรเรีย นรู้
หลังกำรศึกษำเรียนรู้เรื่องคำำรำชำศัพท์แล้ว
นักเรียนสำมำรถ
• บอกควำมหมำยและชนิดของคำำ
รำชำศัพท์ได้ถูกต้อง
• เลือกใช้คำำรำชำศัพท์เขียนในประโยคที่
กำำหนดให้ได้ถูกต้อง

3. ควำมหมำยของคำำ
รำชำศัพ ท์
คำำ รำชำศัพ ท์ หมำยถึง น . คำำ
เฉพำะใช้ส ำำ หรับ เพ็ด ทูล
( พูด กับ เจ้ำ นำย ) พระเจ้ำ แผ่น ดิน และ
เจ้ำ นำย ต่อ มำหมำยรวมถึง คำำ ที่ใ ช้ก ับ
พระภิก ษุส งฆ์ ข้ำ รำชกำรและสุภ ำพชน
ด้ว ย
( พจนำนุก รม
๒๕๒๕ )

4. เรำใช้ค ำำ รำชำศัพ ท์
กับ บุค คลใดบ้ำ ง

5. คำำ รำชำศัพ ท์ เป็น คำำ สุภ ำพ
ซึ่ง ใช้ต ำมลำำ ดับ ชั้น ของ
บุค คลต่ำ งๆ ๕ ลำำ ดับ ชั้น
ดัง นี้
๑. พระมหำกษัต ริย ์
๒. พระบรมวงศำนุว งศ์ช น สูง
ั้
ลงมำถึง ชัน หม่อ มเจ้ำ
้
๓. พระภิก ษุส ำมเณร
๔. ข้ำ รำชกำรชั้น สูง และผู้ม ีย ศ
ศัก ดิ์
๕. สุภ ำพชนทั่ว ไป

6. ชนิด ของคำำ
รำชำศัพ ท์

7. ชนิด ของคำำ
รำชำศัพ ท์
๑. คำำ นำม
รำชำศัพ ท์
๒. คำำ สรรพนำม
รำชำศัพ ท์
๓. คำำ กริย ำ

8. ๑. คำำ นำมรำชำศัพ ท์
• หมวด
ร่ำ งกำย
คำำ รำชำศัพ ท์
คำำ สำมัญ
พระอัฐ ิ
กระดูก
พระอัง คำร
เถ้ำ กระดูก
พระวรกำย

9. คำำ รำชำศัพ ท์
คำำ สำมัญ
• พระปรำง
แก้ม
• พระโอษฐ์
ปำก
• พระทนต์ ฟัน

10. • พระขนง คิว
้
• พระเนตร
นัย น์ต ำ
• นำ้ำ พระเนตร
นำ้ำ ตำ
• พระนำสิก /พระ
นำสำ จมูก

11. • พระกรรณ หู
• พระพักตร์ หน้ำ
• พระศอ คอ
• พระอังสะ บ่ำ ไหล่
• พระกร ปลำย
แขน
( ถึงข้อมือ)

12. • พระหัต ถ์
มือ
• พระอุร ะ/พระทรวง
อก
• พระถัน /พระเต้ำ
นม
• พระอุท ร
ท้อ ง
• พระนำภี
สะดือ

13. • พระเพลำ ขำ/ตัก
• พระชำนุ เข่ำ
• พระชงฆ์ แข้ง
• หลัง พระชงฆ์ น่อ ง
• พระบำท เท้ำ
• พระฉวี ผิว กำย
• พระมัง สำ เนื้อ
พระองคำพยพ ส่ว นต่ำ งๆของ
ร่ำ งกำย

14. หมวดพระบรม
วงศำนุว งศ์

15. หมวดพระบรมวงศำนุ
วงศ์
๑. พ่อ พระรำชบิด ำ ( รำชำ )
พระบิด ำ ( เจ้ำ นำย )
๒. แม่ พระรำชชนนี ( รำชำ )
พระมำรดำ ( เจ้ำ นำย )
๓. ลูก ชำย พระรำชโอรส ( รำชำ )
พระโอรส ( เจ้ำ นำย )
๔. ลูก สำว พระรำชธิด ำ ( รำชำ )
พระธิด ำ ( เจ้ำ นำย )
๕. ปู่ , ตำ พระอัย กำ
๖. ย่ำ , ยำย พระอัย กี หรือ พระ
อัย ยิก ำ

16. ๘. ลูก สะใภ้ พระ
สุณ ส ำ
ิ
๙. หลำน ( ลูก ของลูก )
พระรำชนัด ดำ
๑๐. หลำน ( ลูก ของพี่ห รือ น้อ ง )
พระภำคิไ นย
๑๑. ลุง ( พี่ช ำย น้อ งชำย ฝ่ำ ยพ่อ
พระปิต ล ำ
ุ
๑๒. ลุง น้ำ ( พี่ช ำยน้อ งชำยฝ่ำ ยแม่
) พระมำตุล ะ

17. หมวดของใช้

18. หมวดของใช้
๑. พระรำช
จดหมำ หัต ถเลขำ
ย
๒. แหวน พระ
ธำำ มรงค์
๓. ยำ พระโอสถ
๔. ร่ม พระกลด
๕. ประตู พระทวำร
๖. เปล พระอู่
๗. ฉลอง

19. ๑๐. ม่ำ น พระวิส ต ร
ู
๑๑. ช้อ น ฉลองพระหัต ถ์
๑๒. กระจก พระฉำย
ส่อ ง
๑๓. นำ้ำ หอม พระสุค นธ์
๑๔. หมอน พระเขนย
หนุน
๑๕. หมอนอิง พระขนน
๑๖. นำ้ำ ดื่ม พระสุธ ำรส
๑๗. เตีย ง พระแท่น บรรทม
นอน

20. กำรใช้ถ ้อ ยคำำ สุภ ำพ
สำำ หรับ บุค ลทั่ว ไป

21. ทั่ว ไป
มีล ัก ษณะของกำรใช้
ถ้อ ยคำำ ดัง นี้
๑. ไม่ค วรใช้ค ำำ ห้ว น หยำบ
กระด้ำ ง
เช่น เออ ไม่ม ี เปล่ำ อะไร
ไม่ใ ช่ โว้ย ฯลฯ
๒. ไม่ค วรใช้ค ำำ หยำบ
เช่น ไอ้ อี ขี้ เยีย ว ฯลฯ
่
๓. ควรหลีก เลี่ย งกำรใช้ค ำำ
คะนอง
เช่น ปิง เว่อ เจ๋ง ซ่ำ ส์ เง็ง ว่ะ
๊
ฯลฯ

22. ตัว อย่ำ งคำำ สุภ ำพ
หมวด
คำำ คำำ ต ว์
สั คำำ คำำ
สำมั สุภ ำ สำมัญ สุภ ำพ
ญ พ
วัว โค ควำย กระบือ
ปลำ ปลำ ปลำ ปลำ
ช่อ น หำง ไหล ยำว
ปลำร้ำ ปลำ ปลำ ปลำ
มัจ ฉะ สลิด ใบไม้
ไส้เ ดือ รำกดิน เต่ำ จิต รจุล

23. หมวด
คำำ คำำ สุภ ำพพืชำ สำมัญ
คำ คำำ สุภ ำพ
สำมั
ญ
ต้น ต้น อเนกคุณ แตงโม ผลอุล ิด
ตำำ แย
ผัก ตบ ผัก สำมหำว เห็ด โคน เห็ด ปลวก
ถั่ว งอก ถั่ว เพำะ พริก ขี้ห นู พริก เม็ด
เล็ก
กล้ว ย กล้ว ยเปลือ ก ผัก ผัก รู้น อน
ไข่ บำง กระเฉด

24. หมวดกริย ำและ
คำำ สำมัญ นำมอื่น ๆ สำมัญ คำำ สุภ ำพ
คำำ สุภ ำพ คำำ
คน คลอด ตำกแดด ผึง แดด
่
ออกลูก บุต ร
ขนม ขนม ใส่ กลัด
ใส่ไ ส้ สอดไส้ กระดุม กระดุม
กล้ว ย นำรี ขี้ม ก
ู นำ้ำ มูก
บวชชี จำำ ศีล
ขี้ผ ง
ึ้ สีผ ง
ึ้ ขนมขี้ห นู ขนม
ทรำย
สัต ว์ ตกลูก สัต ว์ใ หญ่ ล้ม

25. ตอนที่ ๑ ข้อ ใดจับ คู่ผ ิด
๑. ก. พระนขำ - นิ้ว ข. พระ
มังสำ – เนื้อ
ค. พระชำนุ – เข่ำ ง. พระโสณี
–๒. ก. อำพำธ – ป่วย
ตะโพก ข. ทำำวัตร
– นอน
ค. มรณภำพ – ตำย ง.
c. ก. พระกรรณ – หู ข. พระรำศี –
อำรำธนำ – เชิญ
ใบหน้ำ
ค. พระมัสสุ – หนวด ง. พระชิวหำ –
ลิ้น

26. ๔. ก. มูลพระชิวหำ-ลิ้นไก่ ข. พระนำภี –
สะดือ
ค. พระรำกขวัญ – สมอง ง. พระกุฑล
๕. ตุก.หู
– ้ม พระสุธำรสชำ –นำ้ำ ชำ
ข. พระสุธำรส –นำ้ำชำ
ค. พระกระยำเสวย – ข้ำว
ง. พระกระยำหำร – อำหำร

27. ตอนที่ ๒ ข้อ ใดไม่เ ข้ำ พวก
๖. ก. พระโมลี ข. พระปิตุลำ
ค. พระนัดดำ ง. พระสุณิสำ
๗. ก. พระเขนย ข. พระภคินี
ค. พระมำตุจฉำ ง. พระชำมำดำ
๘. ก. พระนำสิก ข. พระปรำง
ค. พระขนง ง. พระเขนย

28. ๙. ก. ประทับ ข. ทอดพระเนตร
ค. ทรงพระรำชดำำริ ง. ซับพระ
พักตร์
๑๐. ก. พระสุพรรณศรี ข.
พระชงฆ์
ค. พระอุทร ง.
พระหนุ

29. แบบทดสอบเรื่อ งคำำ รำชำศัพ ท์
จงเขีย นเครื่อ งหมำย × ทับ ตัว อัก ษร
หน้ำ ข้อ ที่ถ ูก ที่ส ด
ุ
๑. คำำใดเป็นรำชำศัพท์
ก. ประเสริฐ ข. ประดิษฐ์
๒. ภำพวำด พระเจ้ำแผ่นดิน คำำที่ขีดเส้นใต้
ค. ประพำส
ควรใช้อย่ำงไร ง. ประพันธ์
ก. พระบรมรูป ข. พระบรม
ฉำย
ค. พระบรมสำทิสลักษณ์ ง.
พระบรมฉำยำลักษณ์

30. c. น้องอยำกกิน กล้ว ยบวชชี คำำที่ขีดเส้นใต้
ควรใช้
คำำสุภำพว่ำอย่ำงไร
ก. กล้วยกระ
ข. จรกำลงสรง
ค. นำรีจำำศีล
๔. ข้อใดใช้ยเปลือกบำงถูกต้อง
ง. กล้ว คำำสุภำพไม่
ก. แม่ไปเก็บฟักเหลือง
ข. เขำต้องกำรเห็ดปลวก
ค. น้องอยำกกินขนมเส้น
ง. พี่เก็บพริกขี้หนูมำตำำนำ้ำพริก

31. ๕. ข้อใดใช้คำำสุภำพถูกต้อง
ก. ไส้เดือน – ปลิง
ข. ขี้ผึ้ง – สีผึ้ง
ค. ขนมขี้หนู - ขนมทองฟู
ง. กล้วยบวชชี - จรกำ
ลงสรง

32. จัด ทำำ โดย
คุณ ครูภ ิร ญ รัช ลือ
ั
กิจ

33. สอน
เรื่อ ง คำำ
รำชำศัพ ท์
*หมวดร่ำ งกำย
*หมวดของใช้
*หมวดพระบรมวงศำ
นุว งศ์
*คำำ สุภ ำพ
กลุ่ม สำระกำรเรีย นรู้
ภำษำไทย
จัด ทำำ โดย
นำงสำวภิร ัญ รัช
ลือ กิจ