Presentatie, gehouden tijdens expertmeeting op 2 november 2010, over de uitkomsten van een onderzoek naar de aansluiting van inburgering op de reguliere hulpverlening bij huiselijk en eergerelateerd geweld

1. INBURGERING EN DE
HULPVERLENINGSKETEN
Expertmeeting Inburgering en de Aansluiting op Reguliere
Dienstverlening
Katrien de Vaan - 2 november 2010

2. EEN VOORBEELD…
EEN VROUWELIJKE CURSIST, ZE VOLGT EEN OGO-TRAJECT, HEEFT 1 KIND EN IS GETROUWD. DE
RELATIE IS SLECHT, HAAR MAN MISHANDELT HET KIND EN SLUIT ZIJN VROUW MIN OF MEER OP: ZE
HEEFT GEEN EIGEN GELD, GEEN SLEUTEL EN GEEN MOBIEL EN HIJ KOOPT GEEN ETEN VOOR HAAR.
ZE NEEMT HAAR INBURGERINGSDOCENT IN VERTROUWEN. DIE GAAT SAMEN MET HAAR OP ZOEK
NAAR HULP. ZE WORDEN VAN HET KASTJE NAAR DE MUUR GESTUURD. NA EEN OCHTEND ZOEKEN
OP INTERNET EN RONDBELLEN KOMEN ZE TERECHT BIJ HET SHG: DAT VERWIJST DOOR NAAR HET
AMW. HET AMW VINDT DAT DE VROUW MOET SCHEIDEN; DE VROUWENOPVANG KAN ALLEEN WAT
DOEN ALS DE VROUW ACUUT THUIS WEG WIL. UITEINDELIJKE BLIJFT ALLEEN DE HUISARTS OVER.
DIE MELDT DE ZAAK BIJ HET AMK. DAARNAAST WORDT DE VROUW IN CONTACT GEBRACHT MET DE
POLITIE. UITEINDELIJK HELPEN POLITIE EN AMK OM DE SITUATIE THUIS TE VERBETEREN. MAAR DE
WEG ERHEEN IS LANG.
2

3. 3
Conclusie…problemen bij aansluiting
• Welke conclusies trekt u?
• Problemen worden niet altijd actief gesignaleerd
• Onbekendheid van hulpverlening bij inburgeringsdocenten
• Casus niet makkelijk aan hulpverlening over te dragen
• Onvoldoende aansluiting aanbod op doelgroep
• Inburgering en hulpverlening geen vanzelfsprekende
partners

4. 4
Het onderzoek
Hoofdvraag:
(Hoe) kan de inburgering worden aangesloten op de
bestaande aanpak van huiselijk en eergerelateerd geweld?
Onderliggende vragen:
• Wat is de aard en omvang van de problematiek van huiselijk
een eergerelateerd geweld onder niet-westerse migranten?
• Wat wordt al gedaan om deze problematiek bij deze
doelgroep te verminderen?
• Kan de inburgering hier een waardevolle aanvulling op zijn
en zo ja, hoe?

5. Aanleiding onderzoek
• Kabinetsaanpak huwelijks- en gezinsmigratie:
belemmeringen rondom integratie en emancipatie
wegnemen
• Huiselijk en eergerelateerd geweld onderdeel van deze
belemmeringen
• Inburgering mogelijkheid om doelgroep te bereiken
5

6. Aanpak
• Inventarisatie aard en omvang problematiek
• Beleidsinventarisatie onder 52 gemeenten met meeste
inburgeraars
• Verdiepend onderzoek in zeven gemeenten
• Focusgroepen
6

7. CONCLUSIES
7

8. Problematiek
Aard en omvang problematiek onder niet-westerse migranten:
• Weinig bekend over problematiek onder doelgroep niet-
westerse migranten
• Risicofactoren maken niet-westerse migranten wel
risicogroep:
• Spanning, stress en onzekerheid
• Geslotenheid van de groep
• Gebrekkige aansluiting tussen vraag en aanbod
hulpverlening
• Sociaal isolement
• Opvattingen over man-vrouwverhoudingen
8

9. Bestaande aanpak huiselijk geweld
9
• Voorlichten algemeen publiek
• Preventie bij risicogroepen
• Signaleren huiselijk en eergerelateerd geweld
• Analyseren, beoordelen en opvolgen
• Interveniëren
• Hulpverlenen
• Nazorg en voorkomen van herhaling

10. Bestaande aanpak huiselijk geweld lokaal
10

11. Huidige betrokkenheid inburgering
• Betrokkenheid is gering, namelijk:
• Voorlichting:
• Kennis van de Nederlandse Samenleving (KNS)
• Instapcursussen
• Weerbaarheidstrainingen
• Signalering en doorverwijzing
• Signalering incidenteel
• Structuur voor doorverwijzing ontbreekt
11

12. Aansluiting inburgering
Mogelijkheden voor inburgering om aanvulling op bestaande
aanpak te vormen, drie varianten.
•Minimumvariant:
•minimale voorlichting tijdens les
•signalering incidenteel
•aandachtsfunctionaris beoordeelt signaal
•onbegeleide doorverwijzing
12

13. Aansluiting inburgering
•Middenvariant:
•Voorlichting uitgebreider, buiten les om
•Betrokkenheid hulpverlening en zelforganisaties bij
voorlichting
•Vast contact hulpverlening voor signalering en doorverwijzing
•Warme overdracht
•Maximumvariant:
•Uitgebreide voorlichting in gastles door hulpverlening
•Signalering structureel tijdens alle contactmomenten
•Doorverwijzing door signaleerder
•Warme overdracht
13

14. Overwegingen bij keuze
Keuze uit varianten afhankelijk van:
• Aard en omvang problematiek in de gemeente
• Taken en verantwoordelijkheden verschillende partijen
• Beschikbare middelen
Keuze noodzaakt tot:
• Sturing door de gemeente
• Deskundigheidsbevordering waar nodig
• Inburgering (beleidsmatig) opnemen in ketenaanpak huiselijk
geweld
14