1. Bµi gi¶ng sinh häc 12 QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI Së gi¸o dôc - ®µo t¹o b¾c giang HỘI GIẢNG CHÀO MỪNG NGÀY NHÀ GIÁO VIỆT NAM 20/11/2011 Giáo viên: Nguyễn Ngọc Hoài Đơn vị: Trung tâm GDTX-DN Lạng Giang
3. QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI Menđen được coi là cha đẻ của Di truyền học vì các quy luật di truyền mà ông đã phát hiện ra và chính ông đã mở ra cách tiếp cận mới trong nghiên cứu di truyền: Thực nghiệm và Định lượng T8
4. QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI VẤN ĐỀ ? !! I - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN HỌC CỦA MENĐEN Tại sao chỉ bằng việc phân tích kết quả của các phép lai, Menđen lại có thể biết được bên trong mỗi tế bào của cơ thể, mỗi cặp nhân tố di truyền quy định một tính trạng và trong mỗi giao tử lại chỉ có một nhân tố di truyền ? T8
5. QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI Phương pháp nghiên cứu Di truyền của Menđen như thế nào ? I - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN HỌC CỦA MENĐEN 1 - Tạo các dòng thuần chủng về từng tính trạng bằng cách cho cây tự thụ phấn qua nhiều thế hệ. 2 - Lai các dòng thuần chủng khác biệt nhau bởi một hoặc nhiều tính trạng rồi phân tích kết quả lai ở các đời F 1 , F 2 và F 3 3 - Sử dụng toán xác suất – thống kê để phân tích kết quả lai, sau đó đưa ra giả thuyết giải thích kết quả. 4 - Tiến hành thí nghiệm chứng minh cho giả thuyết T8
6. QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI Menđen đã tiến hành thí nghiệm như thế nào ? I - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN HỌC CỦA MENĐEN Nhận xét quan trọng ! Tỉ lệ 3 cây hoa đỏ : 1 cây hoa trắng ở F 2 là tỉ lệ 1 : 2 : 1 ( 1 cây hoa đỏ thuần : 2 cây hoa đỏ không thuần : 1 cây hoa trắng thuần ) T8
7. QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI Menđen đã kiểm tra kết quả thí nghiệm như thế nào ? I - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN HỌC CỦA MENĐEN T8
8. QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI I - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN HỌC CỦA MENĐEN Menđen đã kiểm tra kết quả thí nghiệm như thế nào ? T8
9. QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI II - HÌNH THÀNH HỌC THUYẾT KHOA HỌC Menđen đã hình thành học thuyết khoa học như thế nào ? - Mỗi cặp tính trạng đều do 1 cặp nhân tố DT qui định, chúng không hòa trộn vào nhau trong TB Pt/c Hoa đỏ x Hoa trắng AA aa - Bố (mẹ) chỉ truyền cho con 1 trong 2 thành viên của cặp nhân tố DT thông qua GT Gp A a - Khi thụ tinh các giao tử kết hợp ngẫu nhiên tạo nên các hợp tử, phục hồi cặp nhân tố DT F 1 Hoa đỏ Aa G F1 50% A ; 50% a GiẢ THUYẾT SƠ ĐỒ MINH HỌA F 2 T8 0,25aa 0,25Aa 0,5a 0,25Aa 0,25AA 0,5A 0,5a 0,5 A GT
10. QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI Lai phân tích: Phép lai cá thể mang tính trội với cá thể mang tính lặn để kiểm tra kiểu gen cá thể trội. Menđen đã kiểm định học thuyết của mình như thế nào ? II - HÌNH THÀNH HỌC THUYẾT KHOA HỌC Vấn đề ? !! Nếu giả thuyết trên mà đúng thì cây dị hợp tử Aa sẽ cho 2 loại giao tử ngang nhau Kết quả: Thí nghiệm lai kiểm nghiệm trên 7 cặp tính trạng ở đậu Hà Lan đều cho tỉ lệ phân li 1:1 đúng với dự đoán của Menđen T8
11. QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI Nội dung quy luật phân li của Menđen Menđen đã khái quát học thuyết của mình như thế nào ? II - HÌNH THÀNH HỌC THUYẾT KHOA HỌC Mỗi tính trạng do một cặp alen quy định, một có nguồn gốc từ bố, một có nguồn gốc từ mẹ. Các alen của bố và mẹ tồn tại trong tế bào của cơ thể con một cách riêng rẽ, không hòa trộn vào nhau. Khi hình thành giao tử, các thành viên của một cặp alen phân li đồng đều về các giao tử, nên 50% số giao tử chứa alen này còn 50% giao tử chứa alen kia. T8
12. QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI III - CƠ SỞ TẾ BÀO HỌC CỦA QUY LUẬT PHÂN LI Quy luật phân li của Menđen được giải thích bằng cơ sở tế bào học như thế nào ? - Trong TBSD, gen nằm trên NST. Các gen và các NST luôn tồn tại thành từng cặp. Cặp NTDT chính là cặp gen ( cặp alen ) T8
13. QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI III - CƠ SỞ TẾ BÀO HỌC CỦA QUY LUẬT PHÂN LI Quy luật phân li của Menđen được giải thích bằng cơ sở tế bào học như thế nào ? - Trong TBSD, gen nằm trên NST. Các gen và các NST luôn tồn tại thành từng cặp. Cặp NTDT chính là cặp gen ( cặp alen ) - Khi GP tạo GT, các cặp NST tương đồng phân li đồng đều về các GT dẫn đến sự phân li đồng đều của các cặp alen về các GT - Khi thụ tinh các NST kết hợp ngẫu nhiên phục hồi cặp NST tương đồng dẫn đến phục hồi cặp alen T8
14. QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI III - CƠ SỞ TẾ BÀO HỌC CỦA QUY LUẬT PHÂN LI Quy luật phân li của Menđen được giải thích bằng cơ sở tế bào học như thế nào ? - Trong TBSD, gen nằm trên NST. Các gen và các NST luôn tồn tại thành từng cặp. Cặp NTDT chính là cặp gen ( cặp alen ) - Khi GP tạo GT, các cặp NST tương đồng phân li đồng đều về các GT dẫn đến sự phân li đồng đều của các cặp alen về các GT - Khi thụ tinh các NST kết hợp ngẫu nhiên phục hồi cặp NST tương đồng dẫn đến phục hồi cặp alen T8
15. QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI III - CƠ SỞ TẾ BÀO HỌC CỦA QUY LUẬT PHÂN LI Quy luật phân li của Menđen được giải thích bằng cơ sở tế bào học như thế nào ? T8