ปัจจัยที่มีผลต่อภาวะสมดุล

1. ปัจจัยที่มีผลต่อภาวะสมดุล 1. การเปลี่ยนความเข้มข้นของสาร 2. การเปลี่ยนความดันของระบบ 3. การเปลี่ยนอุณหภูมิ

2. ผลของการเปลี่ยนความเข้มข้นต่อภาวะสมดุล 1. เพิ่มความเข้มข้นของสารตั้งต้น หรือลดความเข้มข้นของผลิตภัณฑ์ สมดุลจะเลื่อนไปทางขวา คือ ปฏิกิริยาจะไปข้างหน้ามากขึ้น 2. เพิ่มความเข้มข้นของสารผลิตภัณฑ์ หรือลดความเข้มข้นของสาร ตั้งต้นสมดุลจะเลื่อนไปทางซ้าย คือ ปฏิกิริยาย้อนกลับจะเกิดได้ดีขึ้น เพิ่มซ้ายไปขวา ลดขวาไปขวา

4. Ex1 เมื่อรบกวนภาวะสมดุลต่อไปนี้ สมดุลจะเกิดการเปลี่ยนแปลง อย่างไร Fe 3+ (aq) + SCN - (aq) [FeSCN] 2+ (aq) 1. เติม Fe(NO 3 ) 3 Fe(NO 3 ) 3 Fe 3+ + 3NO 3 - แสดงว่าเพิ่มซ้าย ไปขวา ดังนั้น ภาวะสมดุลจะเปลี่ยนแปลงโดยเกิดปฏิกิริยาไปข้างหน้ามากขึ้น ทำให้ [SCN - ] ลดลง ส่วน [FeSCN 2+ ],[Fe 3+ ] เพิ่มขึ้น

5. Fe 3+ (aq) + SCN - (aq) [FeSCN] 2+ (aq) 2. เติม Na 2 HPO 4 Na 2 HPO 4 2Na + + HPO 4 2- แสดงว่าลดซ้าย ไปซ้าย ดังนั้น ภาวะสมดุลจะเปลี่ยนแปลงโดยเกิดปฏิกิริยาย้อนกลับมากขึ้น ทำให้ [SCN - ] เพิ่มขึ้น ส่วน [FeSCN 2+ ],[Fe 3+ ] ลดลง Fe 3+ +HPO 4 2- FePO 4 (s)

8. Figure 17.8 The effect of pressure (volume) on an equilibrium system. + lower P (higher V) more moles of gas higher P (lower V) fewer moles of gas

10. Ex3 เมื่อรบกวนภาวะสมดุลต่อไปนี้ สมดุลจะเกิดการเปลี่ยนแปลง อย่างไร C(s) + H 2 O(g) CO(g) + H 2 (g) 1. ลด H 2 2. เพิ่มความดัน สมดุลปรับตัวเกิดปฏิกิริยาไปข้างหน้ามากขึ้น [C],[H 2 O], [H 2 ] ลด ส่วน [CO] เพิ่ม ค่า K ไม่เปลี่ยน เพิ่ม P หาโมล g น้อย สมดุลปรับตัวเกิดปฏิกิริยาย้อนกลับมากขึ้น [C],[H 2 O] เพิ่ม ส่วน [H 2 ],[CO] ลดลง ค่า K ไม่เปลี่ยน

12. ผลของการเปลี่ยนอุณหภูมิ ต่อภาวะสมดุล 1. ปฏิกิริยาดูดความร้อน เขียนสมการได้ 3 แบบ คือ 2NH 3 +93 kJ N 2 + 3H 2 2NH 3 N 2 + 3H 2 – 93kJ 2NH 3 N 2 + 3H 2 ;  H = +93 kJ ถ้าเพิ่มอุณหภูมิ สมดุลจะปรับตัวเกิดปฏิกิริยา ไปข้างหน้ามาก ขึ้น ทำให้ได้สาร ผลิตภัณฑ์เพิ่มขึ้น และ ค่า K มากขึ้น ถ้าลดอุณหภูมิ ?

13. ผลของการเปลี่ยนอุณหภูมิ ต่อภาวะสมดุล 2. ปฏิกิริยาคายความร้อน เขียนสมการได้ 3 แบบ คือ N 2 +3H 2 NH 3 + 93kJ N 2 + 3H 2 – 93kJ 2NH 3 N 2 + 3H 2 NH 3 ;  H = -93 kJ ถ้าเพิ่มอุณหภูมิ สมดุลจะปรับตัวเกิดปฏิกิริยา ย้อนกลับมาก ขึ้น ทำให้ได้สาร ตั้งต้นเพิ่มขึ้น และ ค่า K ลดลง ถ้าลดอุณหภูมิ ?

14. สรุปผลของการเปลี่ยนอุณหภูมิ ต่อภาวะสมดุล ดูด ... ชอบร้อน คาย ... ชอบเย็น

16. Ex5 เมื่อรบกวนภาวะสมดุลต่อไปนี้ สมดุลจะเกิดการเปลี่ยนแปลง อย่างไร 2SO 2 (g) + O 2 (g) 2SO 3 (g) + 192 kJ 1. เพิ่มแก๊สออกซิเจน 2. ลดขนาดภาชนะ 3. เพิ่มอุณหภูมิ 1. เพิ่ม O 2 ซ้าย ไปขวา ภาวะสมดุลปรับตัวเกิดปฏิกิริยาไปข้างหน้ามากขึ้น ทำให้ [SO 2 ] ลดลง [SO 3 ] และ [O 2 ] เพิ่มขึ้น

17. 2SO 2 (g) + O 2 (g) 2SO 3 (g) + 192 kJ 2. ลดขนาดภาชนะ ภาวะสมดุลปรับตัวเกิดปฏิกิริยาไปข้างมากขึ้น ทำให้ [SO 2 ] และ [O 2 ] ลดลง ส่วน [SO 3 ] เพิ่มขึ้น = เพิ่มความดัน = หาโมลแก๊สน้อย

18. 2SO 2 (g) + O 2 (g) 2SO 3 (g) + 192 kJ 3. เพิ่มอุณหภูมิ ภาวะสมดุลปรับตัวเกิดปฏิกิริยาย้อนกลับมากขึ้น ทำให้ [SO 2 ] และ [O 2 ] เพิ่มขึ้น ส่วน [SO 3 ] ลดลง ค่า K ลดลง = คายความร้อน = ชอบเย็น

23. หลักของเลอชาเตอลิเอ (Le Chatelier’s prunciple) “ เมื่อระบบอยู่ในสภาวะสมดุลและมีสิ่งมารบกวนระบบจะทำให้ สภาวะสมดุลเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางที่จะลดสิ่งรบกวนนั้น แล้วเข้าสู่สภาวะสมดุลครั้งใหม่ ” ประโยชน์ ใช้ในโรงงานอุตสาหกรรมเพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์มากๆ

27. 2. จงใช้หลักของเลอชาเตอลิเอเพื่อใช้ในการผลิตน้ำแข็งแห้ง (CO 2 ) ให้ได้ปริมาณที่มากที่สุด CO(g) + H 2 O(g) CO 2 (g) + H 2 (g) + 92 kJ