2. Podatek to
świadczenie
pieniężne.
Jest pobierany przez przez państwo
lub samorząd terytorialny, pod
przymusem, bez konkretnego,
bezpośredniego świadczenia
wzajemnego. Zebrane podatki są
wykorzystywane na potrzeby ustalone
przez organ pobierający.
Współcześnie uznaje się, iż podatki są
świadczeniami pieniężnymi, jednak
historia zna inne rodzaje podatków.
3. “
”
Na tym świecie pewne są
tylko śmierć i podatki.
- BENJAMIN FRANKLIN
4. Podatki istniały już w 4000 roku
p.n.e.
Wywodzą się ze świadczeń osobistych i darów na rzecz
panującego. Początkowo miały charakter dobrowolny, potem
zwyczajowy, a wreszcie stały się prawem. Podatki przekształcały się
ze świadczeń na rzecz panującego w świadczenia na rzecz
państwa, z pobieranych w miarę potrzeby na pobierane regularnie,
z pobieranych w naturze na pieniężne.
5. Podatki w starożytności
W starożytności podatkami i daninami były obciążone tylko niektóre grupy
ludności. W starożytnym Egipcie w ramach podatków rolnicy oddawali na
potrzeby wojska i administracji część zbiorów, rzemieślnicy część swych
wyrobów, a kupcy składali daniny. Podatki był na tyle dotkliwe, że do naszych
czasów przetrwała opowieść o buncie, który miał miejsce za panowania XIV
dynastii czyli w XVIII a może XVII wieku p.n.e. W jednej z prowincji ludność w
odruchu samoobrony zabiła wszystkich poborców podatkowych. Na skutek
tego przez 40 lat, nie zjawił się tam żaden wysłannik urzędu podatkowego, co
ponoć zaowocowało rozkwitem całej prowincji.
6. W starożytnym Rzymie
W starożytnym Rzymie obok łupów wojennych i danin wprowadzono
świadczenia pieniężne,
wspomina o nich Biblia. Słowami „cesarzowi - co cesarskie” Jezus uznał
zasadność podatku
pogłównego. Św. Paweł w liście do Rzymian również nakazuje płacić
podatki.
7. A w Imperium Rzymskim…
W Imperium Rzymskim obowiązywała zasada braterstwa państwa i obywatela.
Państwo pobierało podatki, za które:
-budowało drogi,
--utrzymywało niezbędną administrację,
--utrzymywało armię dbającą o bezpieczeństwo obywateli.
- Obywatele w ramach panującej umowy bronili państwa w czasie wojny, ryzykując
własne życie. Zgodnie z taką zasadą obywatele w starożytnym Rzymie byli ludźmi
wolnymi pod względem mentalnym i finansowym. Podatki w starożytnym Rzymie
wynosiły ok. 10% ogólnego dochodu obywatela, w czasie wojny nieznacznie
wzrastały ale nie przekraczały 20%.
8. Podatki w średniowieczu
W średniowieczu istniało wiele rodzajów podatków. Miały one jednak niewielkie znaczenie,
ponieważ dochody władcy pochodziły przeważnie z posiadłości ziemskich, przywilejów
monarszych i ceł. Możemy wyróżnić następujące rodzaje średniowiecznych podatków:
Dziesięcina
podatek religijny w
judaizmie i chrześcijaństwie.
To obowiązkowe, dzisiaj już
nie istniejące, świadczenie
pieniężne lub rzeczowe w
postaci dziesiątej części
swojego dochodu na rzecz
Kościoła, głównie na rzecz
utrzymania
duchowieństwa.
Pańszczyzna
przymusowa, bezpłatna
praca głównie na roli
chłopów na rzecz pana w
zamian za zezwolenie na
użytkowanie przez nich
ziemi.
Podymne
stały podatek pobierany
od każdego domu
mieszkalnego. Podymne
wprowadzone zostało w
1629 r. Płacone było przez
mieszczan, chłopów i
szlachtę. Jej wysokość
zależna była od wielkości
budynku, jak i miasta.
9. W nowożytności
Podatek dochodowy wprowadzono w
Wielkiej Brytanii już w XVIII wieku, a
w Prusach dopiero w 1891.W XIX wieku
obciążenie podatkami znacznie wzrosło,
a podatki stały się instrumentem polityki
finansowej.
10. Podatki obecnie
WSPÓŁCZEŚNIE PIENIĄDZE Z PODATKÓW TRAFIAJĄ DO SKARBU PAŃSTWA, WOJEWÓDZTWA, POWIATU
ALBO GMINY, KTÓRE DZIĘKI TEMU MOGĄ INWESTOWAĆ W ROZWÓJ INFRASTRUKTURY, WOJSKA,
POLICJI, OŚWIATY, SŁUŻBY ZDROWIA ITP. OBECNIE UZNAJE SIĘ, IŻ PODATKI SĄ ŚWIADCZENIAMI
PIENIĘŻNYMI
11. Podatki pełnią funkcje, które z jednej
strony mają charakter obiektywny,
natomiast z drugiej strony zmieniają się,
w miarę jak zachodzą przeobrażenia
ustrojowe i społeczno-gospodarcze.
Do podstawowych funkcji podatku należą:
• fiskalna (inaczej dochodowa),
• regulacyjna,
• stymulacyjna,
• informacyjna.
12. Funkcje podatków
Funkcja fiskalna
sprowadza się do tego, że
podatek pełni bardzo ważną
rolę jako podstawowy rodzaj
dochodów budżetowych.
Jego rozmiary przewyższają
wpływy z innych tytułów,
takich jak opłaty, cła czy
pożyczki. Funkcja fiskalna jest
jedną z najstarszych funkcji
podatkowych. I w czasach
nowożytnych, i w czasach
współczesnych podatki
zabezpieczają pokrycie
głównych wydatków
publicznych.
Funkcja regulacyjna
Polega ona na kształtowaniu
dochodu i majątku
będących w dyspozycji
podatników. Dzięki
podatkom następuje
redystrybucja dochodu i
majątku narodowego między
podatnikami, a związkami
publicznoprawnymi, jakimi są
państwo i organy samorządu
terytorialnego. Zakres
redystrybucji podatkowej
zależy od struktury
gospodarki.
Funkcja stymulacyjna
oznacza wykorzystanie
instrumentów podatkowych w
celu wywarcia wpływu na
warunki działania jednostek
oraz na kierunki i tempo ich
rozwoju. Funkcja stymulacyjna
realizuje się poprzez
zróżnicowanie obciążeń
podatkowych, dzięki czemu
podatek może wpłynąć
zachęcająco lub
zniechęcająco na
podejmowane decyzje w
sprawie prowadzenia
działalności. Praktycznym
wyrazem realizacji tej funkcji w
sensie pozytywnym jest system
zwolnień i ulg podatkowych.
13. Funkcja informacyjna
Ostatnią z wymienionych funkcji podatku jest funkcja
informacyjna. Polega ona na tym, że realizacja wpływów
podatkowych ogółem lub z określonego podatku dostarcza
informacji o prawidłowościach bądź nieprawidłowościach
przebiegu procesów gospodarczych. Znaczne obniżenie
wpływów od podmiotów gospodarczych może świadczyć,
np. o trudnościach ze zbytem produkcji lub z
wyegzekwowaniem należności od niektórych kontrahentów.
14. Typy opodatkowanie. Kryterium podziału.
Stosunek przedmiotu opodatkowanie do
źródła podatku:
Podatnik bezpośredni
Od dochodu
Od czynności cywilno-prawnych
Od spadków i darowizn
Pośrednie
Obrotowy
VAT
15. Podział ze względu na stawki
podatkowe
Podatki
proporcjonalne
wszyscy podatnicy
płacą ten sam odsetek
swoich dochodów w
postaci podatków
Podatki
progresywne
osoby z wyższymi
dochodami płacą jako
podatek większy
procent swoich
dochodów
Podatki regresywne
wraz ze wzrostem
dochodu nakładane są
coraz niższe procentowe
stawki podatkowe
16. Podział podatków według podziału
dochodów podatkowych:
Państwowe
• podatek od towarów i
usług
• podatek od giełd
• dywidenda
• oprocentowanie
kapitału w jedno
osobowych spółkach
skarbu państwa
• dochodowy
Samorządowe
• podatek rolny
• podatek od nieruchomości
• podatek od posiadania psów
• podatek leśny
• podatek od środków
transportowych
• opłaty lokalne
• podatki opłacane w formie
karty podatkowej
• podatek od spadków i darowizn
• opłata skarbowa
• Od czynności cywilno-prawnych
Wspólne
• podatek dochodowy od
osób fizycznych
85 % przypada budżetowi
państwa
15% przypada budżetowi
gminy
• podatek dochodowy od
osób prawnych
95 % przypada budżetowi
państwa
5 % przypada budżetowi
gminy
17. Podatki w budżecie Polski
Podatek VAT Akcyza Podatek PIT Podatek CIT
*Dane na rok 2008
W projekcie budżetu państwa na rok 2008 przychody krajowe
zaplanowano na kwotę 247 mld zł (bez środków z UE), w tym
dochody podatkowe na ok. 229 mld (blisko 93% dochodów budżetu).
DOCHODY PODATKOWE [W MLD]
111.7, 49%
27.1, 12%
38, 16%
52.2, 23%
Na 229 mld planowanych dochodów
podatkowych budżetu państwa składają się:
Podatki pośrednie według projektu budżetu stanowią w 2008
blisko 3/4 dochodów podatkowych państwa
18. Wspólny podatek w całej
Unii Europejskiej
VAT Podatek od towarów i usług (ang. –
Value Added Tax (VAT) – podatek od
wartości dodanej, – podatek pośredni,
pobierany na każdym kolejnym etapie
obrotu towarami lub usługami (podatek
obrotowy), którego konstrukcja zakłada
brak kaskadowego nakładania się
podatku poprzez zastosowanie
mechanizmu odliczenia podatku
pobranego w poprzednich etapach
obrotu.
19. A w Piszu…
W ramach projektu byliśmy w Urzędzie Miasta i
Gminy pisz. Dowiedzieliśmy się , że w 2013 roku
podatki stanowiły 31% budżetu gminny.
Przeznaczane są one na wydatki własne ujęte
w budżecie gminy.