Tasten in het duister: het digitaliseren van audiovisueel materiaal Door: Jean-Pierre Sens

1. 1
Digitaliseren AV media
Jean-Pierre Sens
Directeur Picturae AV
Tasten in het duister

2. Inleiding
Volgens een nieuw rapport van de Europese Commissie hebben de meeste
Europese instellingen voor filmerfgoed zich nog niet aan de digitale revolutie
aangepast en zijn zij nog niet in staat om films digitaal te bewaren.
Sommige van onze huidige films zijn voor de komende generaties onherroepelijk
verloren en ondergaan hetzelfde lot als de stille films waarvan er slechts 10 % tot
ons zijn gekomen.
Vicevoorzitter van de Europese Commissie Neelie Kroes verwoordde het als volgt:
“Het is belachelijk dat we in de 21ste eeuw geen toegang hebben tot ons filmerfgoed.
Europa heeft hart voor cultuur en het kloppend hart van cultuur is film. Ik ben
vastbesloten om het filmerfgoed online te brengen en zal in 2013 een voorstel indienen
dat de lidstaten en de belanghebbenden in staat stelt om dat voornemen met vereende
krachten te verwezenlijken.”
2

3. Uitdagingen
• Welke formaten heb ik in huis
• Wat staat er op
• Wat is de herkomst van het materiaal
• Hoe herken ik een master of kopie
• Hoeveel materiaal bezit ik eigenlijk
• Wat is de conditie ervan
• Wat mag ik kwalitatief verwachten
3

4. 9,5mm8mm 16mm
Enkele FILM formaten
4

5. Identificatie van FILM
• 8mm, 16mm, 35mm, positief, negatief, geluid
• Filmmaker, omroep, universiteit, ziekenhuis
• Documentaire, TV opnamen, amateurfilm, onderzoek
• Wat is de master? Is de 16mm een origineel of een
verkleinkopie van 35mm?
• Duidelijk: aantal meters en bijna altijd beeld
• Onduidelijk: de opnamesnelheid en speelduur
• Zure lucht, vervorming, verdroogde lassen
5

6. Enkele VIDEO formaten
6

7. Identificatie van VIDEO
• VHS, Betacam, U-matic, Video8, Mll, etc.
• Lokale of nationale omroep, school, universiteit
• Nieuws, TV programma’s, educatie, onderzoek
• Wat is de master? 1 inch B, Nationale omroep,
U-matic lokale omroep
• Tijdcode op etiket? Is er een database?
• Slecht beeld kan ook aan afspeeltoestel liggen
7

8. Enkele AUDIO formaten
8

9. Identificatie van AUDIO
• Compact cassettes, 1/4 inch banden, DAT tapes,
LP’s, CD’s, miniDisc
• Radio omroep, universiteit, bibliotheek
• Uitzendregistraties, interviews, muziek
• Wat is de master? 1/4 inch, compact cassette of LP?
• Opnamesnelheid, meters, aantal sporen, mono/stereo
• Problemen: verzuring, vervorming of digitale storing
9

10. 1
0
Uitdagingen
• Welke formaten heb ik in huis

11. Uitdagingen
• Wat staat er op
1
1

12. Inhoud
FILM VIDEO AUDIO
1
2

13. Uitdagingen
• Wat is de herkomst van het materiaal
1
3

14. Herkomst
1
4
Zolderkamer of archief ?

15. Uitdagingen
• Hoe herken ik een master of kopie
1
5

16. Master of kopie
1
6
Master kopie
Wat is het betere formaat en hoe herken je het origineel

17. Uitdagingen
• Hoeveel materiaal bezit ik eigenlijk
1
7

18. Hoeveel materiaal bezit ik
1
8
- Database
- Excel
- Etiket
- Lengte
- Snelheid
- Tracks

19. Uitdagingen
• Wat is de conditie van mijn collectie
1
9

20. VIDEO - direct zichtbare conditie
2
0
Betamax uit warm en vochtig land U-matic, met binder probleem
Veel videobanden spelen echter nog redelijk goed af

21. VIDEO - de verborgen conditie
2
1
Drop out in analoge tape Drop outs in digitale tape

22. FILM - direct zichtbare conditie
2
2

23. FILM - de verborgen conditie
2
3

24. AUDIO - direct zichtbare conditie
2
4

25. FILM en VIDEO VIEWING
2
5
In ons bedrijf,
maar ook op uw locatie

26. Wat mag ik kwalitatief verwachten
2
6
Toegewijde medewerkers die streven naar de best haalbare kwaliteit binnen uw budget
En de kwaliteit van uw AV collectie?

27. • Het digitale domein
2
7

28. Het digitale domein
• CODECS
• CONTAINERS
• COMPRESSIE
• STORAGE
• STREAMING
• EDITING
• DIGITAL RESTORATION
• RESOLUTION
• WHAT MAKES SENS AND WHAT DOES NOT
2
8

29. CODECS
• Een codec is een stuk software of hardware waarmee
videomateriaal wordt gecodeerd en gedecodeerd. De codec
bepaald voor een groot deel de kwaliteit van het beeld en het
geluid
• Er bestaan heel veel verschillende codecs
• Er bestaan codecs met lossy compression, maar ook lossless
compression
• Vaak worden codecs in bepaalde takken van industrie gebruikt.
Er bestaan verschillende goede codecs naast elkaar. Een
broadcaster heeft andere wensen en eisen dan bijvoorbeeld de
Erfgoedsector
2
9

30. CONTAINER
• De container is datgene dat in de codering van een digitaal
videofile achter de punt staat. Dus .AVI of .MOV of .MXF
• Een container kan allerlei verschillende video- of audiostreams
bevatten
• Maar ook ondertiteling, metadata, tijdcode, synchronisatie files
etc.
• Er bestaan veel verschillende containers die afhankelijk van de
toepassing in bepaalde sectoren van de industrie worden
gebruikt.
• MXF bestaat als OP1a, als Op-atom en nog 5 varianten
3
0

31. COMPRESSIE
• Compressie bepaald de kwaliteit van het beeld en het geluid.
• Grotere compressie resulteert in kleinere files, maar ook verlies
aan kwaliteit
• Bij een te grote compressie kan ‘blockiness’ in beeld optreden
en geluid zal vlak en hol gaan klinken
• De compressie van een digitale AV files (of het achterwege
laten daarvan) heeft aanzienlijke kwalitatieve en financiële
consequenties
3
1

32. STORAGE
• Er moet een onderscheid worden gemaakt tussen de digitale
master archive files (ongecomprimeerd) en gecomprimeerde
files die dienen voor raadpleging en ontsluiting
• 1 uur video in JPEG2000 MXF = 20 GB data
• 1 uur video in MPEG4 = 1 GB data
• Opslag van master files kan op ‘groene’ storage
• LTO tape is een veelgebruikte en goede oplossing
• Opslag van de raadpleeg files is online
3
2

33. Afsluiting
• Hoe nu verder ?
3
3

34. Afsluiting
AMIA 17-02-2013
The handwriting is on the wall and the mantra is: digitise now. Or "digitize now” if you will.
Here's a simple statement: any analogue audio or video should be digitised now.
Why? Because the cost curve is rising sharply. Audio equipment has been doubling in
price on Ebay, or quadrupling. I've been collecting scare stories. For video the problem is
even sharper: complete disappearance of an (affordable) ability to transfer.
Do it now
Regards,
Richard Wright
preservation.guide@gmail.com
3
4