perkembangan kognitif dan bahasa

1. Perkembangan kognitif dan bahasa
CHAPTER 3

2. DEFINISI : PERKEMBANGAN
Perubahan tertentu yang berlaku
bersifat kualitatif, tersusun,
berperingkat dan berterusan pada diri
manusia yang melibatkan aspek-aspek
fizikal, emosi, sosial dan kognitif.

3. ASPEK-ASPEK PERKEMBANGAN
1. Fizikal – perubahan fizikal / luaran
2. Emosi – perubahan personaliti
3. Sosial – cara pergaulan individu dengan orang
lain
4. Kognitif – pemikiran / cara berfikir
Perkembangan secara ringkasnya berhubung kait
dengan pertumbuhan dan kematangan.

4. PERTUMBUHAN ATAU PERKEMBANGAN
Aspek Pertumbuhan Perkembangan
Fizikal Pertumbuhan fizikal Bertambah kemahiran
seperti saiz, berat dll. menggunakan anggota.
Emosi / Perasaan seronok, Kemahiran mengawal perasaan
Sahsiah gembira, sedih , takut. dalam situasi tertentu.
Sosial Meluaskan pergaulan Kemahiran menyesuaikan diri
dengan orang lain / dalam pergaulan.
bermasyarakat.
Kognitif Bertambah keupayaan Berkembangnya kemahiran
berfikir. menggunakan perkataan dan
bahasa, mengira serta lebih
matang dari segi pemikiran.

5. PRINSIP PERKEMBANGAN
 Merupakan suatu proses yang berlaku
secara teratur, berperingkat dan berterusan.
 Kadar pertumbuhan adalah berbeza bagi
setiap individu.
Kematangan : perubahan yang berlaku secara
semulajadi dan spontan

6.  Lateralisasi – pengkuhususan kepada dua
bahagian otak iaitu kiri dan kanan
 Rajah 1 : Fungsi otak kanan dan kiri
(sumber: triewolz.wordpress.com)

7. KEBOLEHAN ASAS DALAM PEMIKIRAN
1. Organisasi
- proses menyusun atur maklumat dan
pengalaman ke dalam sistem / kategori
tertentu
- Piaget menamakan ia sebagai skema
(kategori persepsi / pengalaman)

8. KEBOLEHAN ASAS DALAM PEMIKIRAN
2. Adaptasi
- proses menyesuaikan diri dengan
keadaan persekitaran.
- ia melibatkan asimilasi dan akomodasi.
3. Keseimbangan
- pencarian keseimbangan mental antara
skema kognitif dan maklumat dari
persekitaran (equilibration)

9. ASIMILASI
 Menyesuaikan maklumat baru dalam skema
yang sedia ada

10. AKOMODASI
 Mengubahsuai skema sedia ada atau
membentuk idea baru sebagai tindakbalas
kepada maklumat yang baru.

11. JEAN PIAGET
 Dilahirkan di  Mempunyai 3 orang
Neuchatel, Switzerland anak
pada 9 Ogos 1896  Mula menulis ketika
 Meninggal dunia pada berumur 11 tahun iaitu
16 Sept 1980 berkenaan “albino
 Anak sulung kepada sparrow”
pasangan Arthur  Mempunyai ijazah Ph.D
Piaget dan Rebecca dalam bidang Biologi
Johnson tetapi lebih berminat
 Berkahwin dengan kepada psikologi.
Valentine Chatenay

12. JEAN PIAGET DAN KELUARGA

13. TEORI PERKEMBANGAN KOGNITIF : JEAN PIAGET
(1896 – 1980)
Membahagikan perkembangan kognitif
kanak-kanak kepada 4 peringkat:
1. Peringkat deria motor (sensorimotor stage)
2. Peringkat praoperasi (preoperational thought
stage)
3. Peringkat operasi konkrit (concrete
operational stage)
4. Peringkat operasi formal (formal operational
stage)

14. PERINGKAT DERIA MOTOR
( 0 – 2 TAHUN)
 Menggunakan deria motor untuk
berinteraksi dan memahami
persekitarannya
 Selepas 2 bulan dilahirkan, seorang bayi
sudah boleh membezakan objek di
sekitarnya.
 Umur 4 – 8 bulan, bayi mempunyai
koordinasi di antara penglihatan dan
sentuhan.

15.  Umur 1 tahun, sudah menyedari objek
lain sekitarnya.
 Umur 1 – 2 tahun, kanak-kanak cuba
menggunakan pelbagai skema untuk
menyelesaikan masalah yang dihadapi.
 Akhir umur 2 tahun, kanak-kanak mula
belajar bahasa dan lambang yang
mudah serta cuba belajar mengaitkan
perkataan dengan objek-objek
disekitarnya.

16. KEBOLEHAN KOGNITIF KANAK-KANAK
PERINGKAT DERIA MOTOR
FIZIKAL KOGNITIF
•Daripada aksi refleks kepada aksi •mula menggunakan imitasi, memori
bermatlamat dan pemikiran
•4 bulan – mencapai objek •Konsep pengekalan objek –
menyedari objek wujud walaupun tidak
•6 bulan – duduk bersendirian boleh dilihat atau didengar.
•8 bulan – berdiri dengan bantuan •2 tahun – boleh terlibat dengan
permainan membayangkan sesuatu
•Gigi mula tumbuh seperti menggunakan kasut sebagai
telefon.
•12 bulan – berjalan
•berlari

17. PERINGKAT PRAOPERASI
( 2 – 7 TAHUN)
 Kanak-kanak boleh menggunakan bahasa dan
simbol untuk menggambarkan sesuatu konsep.
 Apabila mencapai 4 tahun, kanak – kanak boleh
bertutur dengan fasih dan menggunakan
bahasa yang dikuasainya.
 Pada peringkat ini, pemikiran kanak-kanak
adalah berbentuk egosentrik (menganggap
pengalaman dan pandangan orang lain serupa
dengan mereka).

18.  Hanya boleh berfikir transduktif iaitu
contoh khusus kepada contoh khusus
sahaja. Tetapi mereka tidak boleh
memikirkan secara:
 Deduktif ( daripada umum kepada contoh
khusus)
 Induktif (daripada contoh khusus kepada
umum
 Pada peringkat ini, kanak-kanak berupaya
memberi sebab untuk menyokong
kepercayaan mereka, boleh mengelaskan
objek mengikut ciri tertentu.

19. KEBOLEHAN KOGNITIF KANAK-KANAK
PERINGKAT PRAOPERASI
FIZIKAL KOGNITIF
•Mengayuh basikal •Mengumpulkan objek mengikut fungsi
•Mengumpulkan objek mengikut bentuk
•Mengguna gunting dan warna
•Belum menguasai pengekalan isipadu,
•4 tahun- menaiki tangga, membaling saiz, panjang, pendek dan proses
dan menendang bola kebalikan.
•Berumur 7 tahun – berfikir logik satu
•Melompat tali hala
•Egonsentrik – menghadapi masalah
•Mengayuh basikal tanpa sokongan orang lain
•Animisme – memberi sifat hidup pada
benda dan peristiswa
•Pemusatan – melihat sesuatu dari satu
perspektif sahaja

20. PERINGKAT OPERASI KONKRIT
(7 – 12 TAHUN)
 Berdasarkan pemerhatiannya, Piaget
mendapati egosentrik kanak-kanak mula luput
secara beransur-ansur dari umur 7 tahun – 12
tahun.
 Mereka mula memahami konsep transformasi,
menguasai proses pembalikan dan
mengamati proses songsangan.
 Mereka juga boleh mengelas, menyusun dan
membezakan objek-objek. Memahami
aritmetik asas, jisim, panjang, sifat transitif dan
proses matematik.

21.  Mereka juga sudah boleh memikir secara
induktif dan deduktif serta dapat menguasai
konsep masa dan kelajuan.
 Bagaimanapun, keupayaan berfikir secara
logik masih terbatas kepada konkrit
sahaja.Oleh itu, mereka tidak dapat
menyelesaikan masalah kompleks seperti:
“A lebih panjang daripada B;
B lebih pendek daripada C;
Yang manakah adalah paling pendek sekali?

22. KEBOLEHAN KOGNITIF KANAK-KANAK
PERINGKAT OPERASI KONKRIT
FIZIKAL KOGNITIF
•Kemahiran 3 M (membaca, menulis, •Pengekalan kuantiti, berat,pepejal dan
mengira) isipadu
•Psikomotor halus lebih baik •Pelbagai strategi menyelesai masalah
konkrit
•Psikomotor kasar lebih cekap
•Menerima pandangan orang lain –
•Akil baligh untuk kanak-kanak tidak egosentrik
perempuan dan lelaki perkembangan
bentuk badan •Memahami perkaitan situasi
•Faham proses kebalikan
•Tumpuan perhatian lebih lama
•Berfikiran objektif

23. PERINGKAT OPERASI FORMAL
(SELEPAS UMUR 12 TAHUN – 16 TAHUN)
 Perkembangan kognitif bermula dari umur 12
tahun dan mencapai kemuncak sehingga
akhir umur 16 tahun.
 Remaja boleh berfikir secara abstrak dan
menyelesaikan masalah yang sukar.
 Boleh berfikir secara induktif dan deduktif.

24.  Boleh menggunakan simbol-simbol matematik
untuk menggambarkan konsep yang abstrak,
mengaitkan satu konsep dengan konsep yang
lain menggunakan logik.
 Membolehkan remaja menyelesaikan masalah
operasi songsang seperti berikut tanpa
wujudnya andaian konkrit:
8–4=4
4+4=8

25. KEBOLEHAN KOGNITIF KANAK-KANAK
PERINGKAT OPERASI FORMAL
FIZIKAL KOGNITIF
•Akil baligh untuk kanak-kanak lelaki – •Permulaan operasi formal
berlaku perkembangan dalam bentuk
badan dan organ-organ •Kebolehan membuat pemikiran
hipotetikal dan deduktif
•Kanak-kanak mencapai had
ketinggian maksima •Boleh menyelesaikan masalah konkrit
dan abstrak secara logik
•Mencapai bentuk badan dewasa
•Aplikasi prinsip penyelesaian masalah
•Struktur mental bertambah
•Berminat tentang isu identiti dan
masalah sosial

26. KEKUATAN TEORI PIAGET
 Banyak membantu kanak-kanak
menggunakan kognitif dalam kehidupan
seharian mereka
 Perkembangan paling penting adalah
penggunaan bahasa
 Berasaskan 3 fenomena mental iaitu
pengamatan, ingatan dan bayangan

27. IMPLIKASI TEORI KOGNITIF PIAGET
 Guru harus fokus pada proses pemikiran pelajar dan
bukan hanya kepada hasil atau produk akhir untuk
memastikan pelajar telah mengalami proses berfikir
yang betul.
 Menggalakkan pelajar memainkan peranan penting
dan melibatkan diri dalam aktiviti pembelajaran.
 Menentang idea menjadikan pemikiran kanak-kanak
seperti orang dewasa.
 Berpegang teguh jika kanak-kanak menerima
pengajaran “premature” sedangkan belum mencapai
tahap kematangan tertentu, kesannya lebih buruk
dari tiada pembelajaran (Johnson,1982)

28. KELEMAHAN TEORI PIAGET
 Teori Piaget tidak mampu menerangkan
struktur, proses dan fungsi kognitif dengan
jelas
 Ada pengkritik yang mempertikaikan
kebenaran wujudnya empat peringkat
perkembangan kognitif yang disarankan oleh
Piaget
 Dari segi metodologi, pengkritik
mempertikaikan kaedah klinikal yang
digunakan dalam kajian Piaget di mana

29. VYGOTSKY
• Nama sebenar ialah Lev
Semenovich Vygotsky
• Dilahirkan pada tahun 1896 dan
meninggal dunia pada tahun
1934)
• Psikologis berbangsa Yahudi-
Rusia. Beliau juga seorang guru
dan sarjana sastera.
• Beliau telah menulis buku
tentang „Pemikiran dan Bahasa'
dan „Fikiran Masyarakat'.

30. LATAR PENDIDIKAN
 Pendidikan awal daripada ibunya sendiri yang
merupakan seorang guru dan mempunyai seorang
tutor peribadi yang bernama Solomon Ashpiz.
 Beliau meneruskan pengajian sekolah
menengahnya di sebuah sekolah persendirian.
 Menamatkan pengajian sekolah menengahnya
dengan anugerah medal emas.
• Beliau menamatkan pengajian di Moscow State
University pada 1917
• Selepas itu, bekerja di beberapa tempat.
Antaranya ialah Institut Psikologi pada
pertengahan 1920 dan di beberapa pusat
pendidikan di Moscow, Lerningrad dan Kharkow di
mana beliau bekerja keras menyatakan ideanya
tentang perkembangan kognitif.

31. 4 PRINSIP PENTING DALAM PEMBELAJARAN
 Anak-anak membina pengetahuan dari
konteks sosial ke konteks individu
 Perkembangan pengetahuan tidak dapat
dipisahkan daripada konteks sosial
 BAHASA memainkan peranan penting dalam
pembelajaran memandangkan ianya adalah
salahsatu alat budaya
 Teori Zon Perkembangan Terhampir

32. BAHASA
 Menurut Vygotsky, perkembangan kognitif adalah hasil daripada
proses-proses atau aktiviti berbahasa
 Kanak-kanak belajar tentang persekitaran dan penyelesaian
masalah daripada orang-orang sekeliling mereka melalui bahasa
 Peranan bahasa:
 Menerangkan dan menyampaikan pelbagai maklumat dan
pengetahuan yang ada dalam masyarakat dan budaya kepada
kanak-kanak
 Menjadi alat atau kaedah penyelesaian masalah iaitu ditunjukkan
oleh orang dewasa dan dicontohi atau diikuti oleh kanak-kanak.

33. BAHASA
 Padaperingkat permulaan , fikiran dan bahasa
berkembang secara terpisah dan saling
mempengaruhi.
 Bahasa berkembang tanpa fikiran dan
sebaliknya ianya berlaku sehingga kanak-kanak
berumur 2 tahun.
 Padaumur 2 tahun, fikiran dan bahasa mula
berkait dimana kefahaman bahasa berkembang
dan bahasa dijadikan sebagai alat bantuan
dalam membuat penaakulan.

34. ZON PERKEMBANGAN TERHAMPIR
TERBAWAH
TERATAS Zone of Proximal *dapat dicapai
*dapat dicapai
Development dengan daya
dengan bantuan
usaha sendiri.
individu yang lebih *tahap yang perlu dikenal pasti untuk
Pengetahuan
mahir dari dirinya menentukan tindakan pengajaran
sedia ada.
 Tahapperkembangan
 Tahapperkembangan sebenar :
potensi :
Penyelesaian masalah
Apa yang boleh secara bersendirian
dilakukan oleh kanak- oleh kanak-kanak
kanak dengan bimbingan tanpa sebarang
orang dewasa. bantuan.

35. SCAFFOLDING
(TEMPORARY STRUCTURE)
 Konsep bimbingan dalam proses pembelajaran
 Satu struktur yang menyokong satu struktur
yang lain. Apabila struktur yang baru itu sudah
kuat/ lengkap dan boleh berdiri sendiri, struktur
sokongan itu akan dibuang.
 Bimbingan diberi ketika mempelajari kemahiran
baru namun dikurangkan hingga boleh
menguasai sesuatu kemahiran
 Perbualan & Interaksi adalah sebagai proses
bimbingan
 Selain guru, rakan sebaya juga boleh memberi
pengaruh dalam perkembangan pembelajaran

36. PERBANDINGAN TEORI VYGOTSKY DAN TEORI
PIAGET
Vygotsky Piaget
Konteks Penekanannya kuat Penekanannya sedikit
Sosiobudaya
Kontruktivisme Kontruktif Sosial Kontruktif kognitif
Penilaian Tahap Tidak ada penilaian mengikut Penekanannya kuat pada beberapa
tahap yang umum diusulkan penilaian tahap;
sensorimotor (0–2 tahun)
praoperasional (2–7 tahun)
operasional konkrit (7–11 tahun)
operasional formal (11 tahun -
dewasa)
Proses kunci Zon Perkembangan Proksimal, Skema, asimilasi, akomodasi,
bahasa, dialog, alat-alat budaya operasi, konservasi, klasifikasi,
pemikiran hipotetis- deduktif

37. PERBANDINGAN TEORI VYGOTSKY DAN TEORI
PIAGET
Vygotsky Piaget
Peranan bahasa Sangat penting, bahasa memiliki Bahasa memiliki peranan
peranan kuat dalam minimal; kognisi secara penuh
menajamkan pemikiran mengarahkan bahasa
Pandangan Pendidikan menjadi perananan Pendidikan hanya
terhadap penting dalam membantu anak menyempurnakan ‘keahlian’
pendidikan mempelajari alat-alat budaya kognitif anak yang telah
muncul sebelumnya
Implikasi Guru adalah fasilitator dan Juga berpandangan bahwa
pengajaran pembimbing, suatu guru adalah fasilitator dan
pengetahuan tidak hanya pembimbing bukan direktur,
didapat oleh anak itu sendiri memberikan dukungan kepada
melainkan mendapat bantuan anak menjelajahi dunianya
dari masyarakat persekitarannya sendirian dan membentuk
juga. gambaran realitinya sendirian

38. IMPLIKASI TEORI VYGOTSKY KE ATAS
PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN.
 Penilaian perlu difokuskan untuk menentukan Zon
Perkembangan Proksimal setiap kanak-kanak. Guru perlu
meberi latihan yang berbeza kesukaran untuk menentukan
tahap bimbingan yang sepatutnya diberi.
 Objektif perlu pada tahap kesukaran yang lebih tinggi
daripada pencapaian pelajar ketika itu. Guru membantu bila
diperlukan.
 Menggalakkan bantuan daripada rakan sebaya yang sudah
mahir.
 Kawal dan galakkan kanak-kanak bercakap sendiri semasa
menyelesaikan sesuatu masalah.
 Beri arahan yang bermakna. Seboleh-bolehnya kaitkan
pengajaran dengan kehidupan seharian. Kurangkan

39. PERKEMBANGAN BAHASA

40. APA ITU BAHASA?
 Berkomunikasi
 Menyampaikan maklumat
 Warisan sesebuah bangsa
 Dipelajari dari persekitaran
 Gabungan perkataan

41. PERINGKAT PERKEMBANGAN BAHASA
KATEGORI PERKEMBANGAN
Dalam kandungan Beberapa kajian yang telah dijalankan menyatakan
ibu bahawa janin boleh mendengar suara ibunya
semasa di dalam kandungan
0 – 3 bulan bayi berkomunikasi dengan cara membuat pelbagai
bunyi
4 – 12 bulan bayi berkeupayaan untuk mengenal perkataan yang
didengari dari sekeliling mereka.
1 – 2 tahun boleh memberi respon dengan satu perkataan
2 – 5 tahun sudah mula pandai untuk menggabungkan
beberapa perkataan untuk menjadi satu ayat