1. Η Γένεση του Αρχαίου Δράματος Σκηνή 1
Οι αρχαίοι Έλληνες έχτιζαν τα θέατρά τους στις πλαγιές
των βουνών, μέσα σε υπέροχες χαράδρες έτσι ώστε ο
θεατής να παρακολουθεί τα δρώμενα μέσα σε ένα επίπεδο
σφηνωμένο στη βάση ενός βουνού.
Κυρίως τα θέατρα, μοιάζουν με ένα κοχύλι ,ένα
ανεστραμμένο κέλυφος, μια μεγάλη ανοιχτή χούφτα.
2. Η Γένεση του αρχαίου δράματος Σκηνή 2
ορχήστρα
θυμέλη
Η ορχήστρα είναι το κυκλικό μέρος του θεάτρου στους πρόποδες
ενός λόφου.
Στο κέντρο υπήρχε συνήθως βωμός προς τιμή του θεού
Διονύσου, που ονομαζόταν θυμέλη
3. Η Γένεση του αρχαίου δράματος Σκηνή 3
Χαρακτηριστικά διονυσιακής λατρείας που σχετίζονται με το δράμα
Έκσταση – ιερή μανία
Μιμητικό στοιχείο
Μεταμφίεση σε
σατύρους
Το αρχαίο δράμα γεννήθηκε στην Ελλάδα τον 60 αι. π.Χ. προήλθε
από τις τελετουργικές γιορτές προς τιμή του θεού Διονύσου για τη
γονιμότητα και τη βλάστηση
4. Η Γένεση του αρχαίου δράματος Σκηνή 4
Αρίωνας ο Μηθυμναίος
Δίπλα στην ορχήστρα υπήρχε ναός του Διονύσου και ο ιερός
θίασος των πιστών, αφού θυσίαζαν ένα ζώο στη Θυμέλη (τράγος),
τραγουδούσαν ύμνους προς τιμή του θεού που ονομάζονταν
διθύραμβοι. Ο Αρίωνας (60ςαι π.Χ) έδωσε πιο έντεχνη μορφή στον
διθύραμβο και μεταμφίεσε τους χορευτές με μορφή τράγων, έγιναν
δηλαδή τραγωδοί (< τράγων ωδή)
5. Η Γένεση του αρχαίου δράματος Σκηνή 5
Αθήνα 6ος αι.π.Χ
υποκριτής
χορός
Το μεγάλο βήμα για την μετάβαση από το διθύραμβο στην τραγωδία
έγινε στην Αθήνα (μέσα 6ου αι π.Χ.), όταν ο ποιητής Θέσπης στάθηκε
απέναντι από το χορό και συνδιαλέχθηκε με στίχους. Δηλαδή Ο
Θέσπης εισήγαγε ένα άλλο πρόσωπο τον υποκριτή δηλ. ηθοποιό
που έκανε διάλογο με το χορό. Η πρώτη επίσημη παράσταση
τραγωδίας έγινε από το Θέσπη το 534π.Χ στα Μεγάλα Διονύσια
6. Η Γένεση του αρχαίου δράματος Σκηνή 6
Πάροδοι
σκηνή
Θέατρο με ξύλινα καθίσματα Θέατρο με πέτρινα καθίσματα και
σκηνή
Το θέατρο στη συνέχεια εξελίσσεται προσθέτονται ξύλινα καθίσματα
για τους θεατές και η σκηνή γίνεται ένα μόνιμο οικοδόμημα που
απεικονίζει πρόσοψη ναού ή παλατιού. Δεξιά και αριστερά υπάρχουν
δύο διάδρομοι, οι πάροδοι απ’ όπου εισέρχονταν ο χορός και τα
πρόσωπα του έργου, που έρχονταν από αγρούς ή λιμάνι
7. Η Γένεση του αρχαίου δράματος Σκηνή 7
2 υποκριτές
Οι υποκριτές φορούσαν
προσωπεία και οι άντρες υποδύονταν και
γυναικείους ρόλους
Ο Αισχύλος είναι ο πρώτος από τους 3 μεγάλους τραγικούς ποιητές
που εξέλιξε το δράμα προσθέτοντας και δεύτερο υποκριτή, ενώ
μείωσε τα μέλη του χορού από 50 σε 12.
Τέλος ο Σοφοκλής και ο Ευριπίδης συμπληρώνουν το δράμα με τις
δικές τους καινοτομίες, όπως ο τρίτος υποκριτής, η αύξηση των
μελών του χορού κ.α.
8. Η Γένεση του αρχαίου δράματος Σκηνή 8
Η απαρχή λοιπόν του δράματος είναι συνδεδεμένη με την οργάνωση
της πολιτικής ζωής και πιο συγκεκριμένα με τη δημοκρατική
οργάνωση της πόλης της Αθήνας. Οι διδασκαλίες (δραματικοί
αγώνες) ήταν διαγωνισμοί κατορθωμάτων που εξέφραζαν το
αγωνιστικό πνεύμα και τη δημοκρατία μιας πόλης, που εκείνη την
εποχή (χρυσός αιώνας) αποτελεί σπουδαίο πνευματικό και
πολιτιστικό κέντρο
10. Ερωτήσεις
Ερώτηση 1
Ποιου θεού η λατρεία συνδέεται με τη γένεση του δράματος;
Α. Απόλλωνας
Β. Διόνυσος
Γ. Ερμής
Υπόδειξη : Πρόκειται για το θεό του κεφιού και της διασκέδασης που συμβόλιζε τη
βλάστηση και τη γονιμότητα
11. Ερωτήσεις
Ερώτηση 1
Ποιου θεού η λατρεία συνδέεται με τη γένεση του Δράματος;
Α. Απόλλωνας
Β. Διόνυσος
Γ. Ερμής
Σωστά. Το δράμα προήλθε από τις λατρευτικές τελετές προς τιμή του Θεού
Διόνυσου
12. Ερωτήσεις
Ερώτηση 2
Που κτίζονταν τα αρχαία θέατρα συνήθως;
Α. Κοντά σε δάσος
Β. Δίπλα σε παραλία
Γ. Στις πλαγιές ενός μικρού λόφου
13. Ερωτήσεις
Ερώτηση 2
Που κτίζονταν συνήθως τα αρχαία θέατρα;
Α. Κοντά σε δάσος
Β. Δίπλα σε παραλία
Γ. Στις πλάγιες ενός μικρού λόφου
Υπόδειξη: Λόγω του αμφιθεατρικού σχήματος ο χώρος κατασκευής έπρεπε να είχε
κλίση
14. Ερωτήσεις
Ερώτηση 2
Που κτίζονταν συνήθως τα αρχαία θέατρα;
Α. Κοντά σε δάσος
Β. Δίπλα σε παραλία
Γ. Στις πλαγιές ενός μικρού λόφου
Σωστά. Τα αρχαία θέατρα κτίζονταν στις πλαγιές των βουνών, μέσα σε υπέροχες
χαράδρες έτσι ώστε ο θεατής να παρακολουθεί τα δρώμενα μέσα σε ένα επίπεδο
σφηνωμένο στη βάση ενός βουνού.
15. Ερωτήσεις
Ερώτηση 3
Ποια καινοτομία εισήγαγε ο Θέσπης στο διονυσιακό Διθύραμβο;
Α. Μεταμφίεση των χορευτών σε τράγους
Β. Καθιέρωση πρώτου υποκριτή
Γ. Μείωση του αριθμού των μελών του χορού
16. Ερωτήσεις
Ερώτηση 3
Ποια καινοτομία εισήγαγε ο Θέσπης στο διονυσιακό Διθύραμβο;
Α. Μεταμφίεση των χορευτών σε τράγους
Β. Καθιέρωση πρώτου υποκριτή
Γ. Μείωση του αριθμού των μελών του χορού
Υπόδειξη :Σχετίζεται με έναν από τους βασικούς συντελεστές της παράστασης
17. Ερωτήσεις
Ερώτηση 3
Ποια καινοτομία εισήγαγε ο Θέσπης στο διονυσιακό Διθύραμβο;
Α. Μεταμφίεση των χορευτών σε τράγους
Β. Καθιέρωση πρώτου υποκριτή
Γ. Μείωση του αριθμού των μελών του χορού
Σωστά. Ο Θέσπης εισήγαγε τον πρώτο υποκριτή που διαλεγόταν με το χορό
18. Ερωτήσεις
Ερώτηση 4
Πώς συνέβαλε ο Αισχύλος στην εξέλιξη του δράματος;
Α. Άντληση υποθέσεων των τραγωδιών από διονυσιακή
λατρεία
Β. Προσθήκη δεύτερου υποκριτή και χρήση προσωπείων
Γ. Κατάργηση του κορυφαίου του χορού
19. Ερωτήσεις
Ερώτηση 4
Πώς συνέβαλε ο Αισχύλος στην εξέλιξη του δράματος;
Α. Άντληση υποθέσεων των τραγωδιών από διονυσιακή
λατρεία
Β. Προσθήκη δεύτερου υποκριτή και χρήση προσωπείων
Γ. Κατάργηση του κορυφαίου του χορού
Υπόδειξη : Αφορά την αύξηση του αριθμού των συντελεστών της παράστασης και
τον τρόπο μεταμφίεσης
20. Ερωτήσεις
Ερώτηση 4
Πώς συνέβαλε ο Αισχύλος στην εξέλιξη του δράματος;
Α. Άντληση υποθέσεων των τραγωδιών από διονυσιακή
λατρεία
Β. Προσθήκη δεύτερου υποκριτή και χρήση προσωπείων
Γ. Κατάργηση του κορυφαίου του χορού
Σωστά. Ο Αισχύλος εισήγαγε και δεύτερο υποκριτή, ενώ η χρήση προσωπείου
διευκόλυνε το γεγονός ότι τα γυναικεία πρόσωπα αποδίδονταν από άντρες
ηθοποιούς
21. Στόχοι
Να συνδεθεί η απαρχή του δράματος με τη διονυσιακή λατρεία
Να γίνει αντιληπτό το πώς εξελίχτηκε το οικοδόμημα του αρχαίου θεάτρου
Να γίνει γνωστό ποιες καινοτομίες εισήγαγαν οι ποιητές που εξέλιξαν το δράμα
Να γίνει κατανοητό ότι το δράμα υπήρξε προϊόν της Αθηναϊκής Δημοκρατίας
Ανακεφαλαίωση
•Το αρχαίο δράμα προήλθε από τις λατρευτικές τελετές προς τιμή του θεού
Διονύσου
•Το αρχαίο θέατρο χτιζόταν στην πλάγια ενός λόφου και αποτελούταν από
την ορχήστρα, τη σκηνή και το κοίλο με τα καθίσματα των θεατών.
•Ο Αρίωνας ήταν εκείνος που έδωσε έντεχνη μορφή στον διθύραμβο,
τραγούδι προς τιμή του Διονύσου
•Στα μέσα του 6ου αι π.Χ. ο Θέσπης εισήγαγε τον πρώτο υποκριτή.
•Ο πρώτος τραγικός ποιητής ο Αισχύλος εισήγαγε και τον δεύτερο υποκριτή,
μειώνοντας και τον αριθμό των μελών του χορού, ενώ καθιερώνεται πλέον
και η χρήση του προσωπείου
•Το δράμα άκμασε στην Αθήνα σε συνθήκες πολιτικής και πολιτιστικής
ανάπτυξης στη διάρκεια του χρυσού αιώνα (5ος αι. π.Χ)