2. Bir rivayete göre İnternet
İnternet bireysel yayımcılığa olanak veren
bir araçtır.
Bir arama motoru seçerken, her zaman için
konunuzu ve ne bulmak istediğinizi
düşünün. Bir başka değişle, konularınıza
bağlı olarak arama motorunuzu seçin.
Google iyi olabilir, ancak başka arama
motorlarnın da olduğunu göz ardı etmeyiniz.
3. Genel Arama Araçları
İnternet üzerindeki materyalleri
bulmak için üç ana arama özelliğinden
bahsedebiliriz:
Konu indeksleri ve Sanal
Kütüphaneler,
Arama motorları,
Derin web (Meta-search) araçları; ve
Zeki Ajanlar.
4. Konu İndeksleri ve Sanal
Kütüphaneler
Bir konu hakkında detaylı araştırma yapmak, ve uzmanlar
tarafından hazırlanan ve önerilen sayfalara erişmek için ALAN
(KONU) tabanlı indeksi seçebilirsiniz.
Tanım: Konu indeksleri, sayfaları hazırlayanlar veya alan
uzmanlarının önerileri ile toplanan ve ilgili alanlar altında
düzenlenen hizmetlere verilen genel addır. Bu servisler, hangi
linklerin eklenip eklenmeyeceğine kendileri karar vermektedirler.
Bir çok konu indeksi sayfalarında arama motorları da
bulunmaktadır.
Alan indekslerini kullanırken şunları unutmamalısınız:
Üç genel alan indeksi bulunmakta: akademik, Profesyonel, ve
reklam portalları.
Alan indeksleri seçim kriterlerine göre değişkenlik gösterebilir.
5. Konu İndeksleri ve Sanal
Kütüphaneler
Araştırma yapmaya yeni başlarken
Bir konu hakkında genel bilgi sahibi olmak
isterken
Değerlendirmesi yapılmış kaynaklara
erişmek isterken
Alana özel bir bilgiye ihtiyaç duyulduğunda
etkin biçimde tercih edilmelidir.
6. Web Üzerinde Konu
İndeksleri
Galaxy http://www.galaxy.com/
Infoseek http://infoseek.go.com
Looksmart http://www.looksmart.com
Lycos Top 5%
http://point.lycos.com/categories
Magellan Web Guide http://excite.com
Web Crawler http://webcrawler.com
Yahoo http://www.yahoo.com
7. Alan İndekslerinin Güçlü Yanları
Alan indeksleri arama motorlarından
daha az kaynak içerirler
Bir çok alan indeksi materyallerin
değerlendirmesini size sunarlar
Benzer sonuçları aramada benzer
kaynaklara ulaşma olasılığını arttırır.
8. Alan İndekslerinin Zayıf Yanları
Alan indekslerinde sunulan bilgiler
belirli bir kurala göre sıralı olmayabilir
Alan indekslerinin güncellenmesi
arama motorları kadar hızlı olmayabilir
Değerlendirmeler öznel olmayabilir
9. Alıştırmalar:
Alan indeksi kullanarak, Göçmenler ve
istatistiksel sayıları hakkında resmi
bilgiler toplayınız.
Tip: Birleşmiş milletler, Amerika Birleşik
devletleri ve Avrupa Birliğinin bu
konudaki rakamlarına bakabilirsiniz.
10. Sanal Kütüphaneler
Kütüphane çalışanları ve Belge
sağlayıcıların daha sık kullandığı
sanal kütüphaneler, belli alan
uzmanları tarafından değerlendirilmiş
dizin hizmeti sunan sayfalardır.
Sanal kütüphaneler, bilgi birikimine göre
Konu Alanları, Referans Kaynakları ve
Özel Alan veritabanları olarak
incelenebilir.
11. Konu Alanları
Örn.
CENTER FOR ENVIRONMENTAL PHILOSOPHY
Referans Kaynakları
Örn. The World Factbook
Özel ilgi alanı veritabanları
Örn. Sciencedirect
12. Bazı Sanal Kütüphaneler
Argus Clearinghouse
http://www.clearinghouse.net
Infomime
http://infomine.ucr.edu/
Internet Public Library
http://www.ipl.org
Librarians’ Index to Internet
http://sunsite.berkeley.edu/internetindex
WWW Virtual Library
http://www.w3.org/vl
Internet Subject Directories
13. Alıştırma
The World Factbook ve Librarians’
guide to the Internet sayfalarından bir
ülkenin kültürel, coğrafi ve eğitim
yönünden genel karşılaştırmasını
yapınız.
14. Arama ve Meta Arama
Motorları
Seçtiğiniz konunun birden fazla
boyutu bulunduğunda
Kişi veya belirli bir yere ait bilgi
arandığında
Bir konu hakkındaki en güncel bilgiye
erişim sağlanmak istendiğinde tercih
edilebilir.
16. Arama Motorları:
Benzerlikler
Arama formu üzerinden bilgiye erişim
sağlarlar
Anahtar kelimelere göre sıralama
yaparlar
Boolean arama yöntemini desteklerler
(AND, OR, NOT veya + , - )
Cümlecik arama özelliğini desteklerler
(“oluşturmacı teknoloji öğretimi” gibi)
17. Meta Arama Araçları
Aynı anda birden fazla arama motorunu
kullanarak tek sayfada arama yapmanızı
sağlayan araçlardır.
Belirli konularda metin dışındaki bilgilere de
erişim sağlayabilme için tercih edilebilir.
Dogpile http://www.dogpile.com
Internet Sleuth http://www.isleuth.com
Search http://www.search.com
18. Alıştırma
Herhangi bir konu başlığı ile birden fazla
arama motorunu kullanarak arama
yaptırınız. Çıkan sonuçların istediğiniz olup
olmadığını karşılaştırarak, size en uygun
sonucun hangi arama motorundan geldiğine
bakınız.
Arma motorlarının Gelişmiş (Advanced)
Arama yardım sayfalarını inceleyiniz.
19. Zeki Ajanlarla Arama
Ajanlar, web üzerinde bilgi toplamak
ve bunları organize etmek için
yazılmış programlardır. Veritabanı
taraması, bilgi getirimi ve filtrelemesi
gibi tekrarlanabilir işlemleri otomatik
olarak yapmaya olanak sağlar.
20. Zeki Ajanlar
Düzenli olarak aynı tür bilgiye erişim
sağlarken
Aynı konuda devamlı ve düzenli bir
arama yaptırmak için program ihtiyacı
duyulduğunda
Yine, aynı programın bulduğu bilgiler
arasında karşılaştırma yapmasını
istediğimiz durumlarda tercih edilebilir.
21. Web Üzerinde Zeki Ajanlar
Newshub http://www.newshub.com
Otomatik olarak her 15 dakikada bir
dünyanın en iyi haber kaynaklarını tarayarak
bilgileri günceller, bunları alanlara göre
indeksler.
Ayrıca ücretli servis olarak istenilen
yerlerden bilgi sağlama hizmeti de sunar.
Diğer ZA örnekleri: botspot, bottomdollar,
Kendi Programınızı da geliştirebileceğiniz
Search Engine Builder
