1. Maandag 10 juni 2013
Ontwerpbeurs open-design hulpmiddelen
Een initiatief van Howest | Industrial Design Center
Ph: Lieven De Couvreur Client : Carine Co-design team : Jolien Goemare , Julie Deschepper, Eva Van Breuseghem, Xavier Vandenberghe.

2. Situering
Design for (every)one is een interdisciplinair onderzoeksproject waarin de studenten industrieel ont-
werpen en ergotherapie van Howest samen met eindgebruikers nieuwe hulpmiddelen ontwikkelen.
Het project wenst een antwoord te bieden voor diverse uitdagingen in de wereld van assistieve tech-
nologie: geen twee personen of beperkingen zijn dezelfde en toch kunnen deze unieke gebruikers
slechts kiezen uit een klein aanbod van universele hulpmiddelen die geproduceerd worden volgens
massaproductiestandaarden.
Vandaag creëren nieuwe digitale prototyping technologieën, de open-design cultuur en het internet
opportuniteiten voor deze nichemarkt. Ze openen de weg naar nieuwe design scenario’s waarin de
eindgebruiker en zijn omgeving in staat zijn om zelf hulpmiddelen op maat te ontwikkelen, te produ-
ceren en hieromtrent ervaringen te verspreiden ... a design for (every)one.
Aan de hand van de action research methodiek worden elk jaar een 10-tal codesign projecten geor-
ganiseerd waarin diverse methodieken rond empathie, creativiteit en prototyping worden toegepast.
Programma
14.00u : Introductie
Design for (every)one een brug tussen sociale en technologische disciplines.
14:30u : Overzicht 10 codesign cases.
Totaal overzicht van de unieke en vraaggedreven uitdagingen rond individuele clienten
en hun mantelzorgers.
15:00u : Opening ontwerpbeurs, beoordeling door de professionele jury en mogelijkheid om
persoonlijke ervaring en expertise uit te wisselen.
Demonstratie van de verschillende hulpmiddelen ontwikkeld door eindgebruikers en
de studenten master Industrieel ontwerpen i.s.m. de studenten bachelor Ergotherapie.
16:00u : Eervolle vermelding “Best Practice”
16.15u : Netwerkmoment + Receptie
Praktisch
Locatie: Industrial Design Center | Howest - Marksesteenweg 58 - 8500 Kortrijk
http://www.industrialdesigncenter.be/
Inschrijving: deelname is gratis - inschrijvingen verplicht via
http://twikilist.com/ONTWERPBEURS2013
Dit evenement wordt mede ondersteunend door het Howest aanmoedigingsfonds en de handicap
international “design with a heart”.

3. BREIHULP 1.3
De hobby van onze cliënt
Carine is breien. Helaas
lukt dit de laatste tijd niet
meer omdat Carine he-
miplegie heeft. Hierdoor
kan ze slechts 1 arme ge-
bruiken, wat erg moeilijk
werkt om te breien. In het
revalidatiecentrum werd
er getest met een hulp-
stuk die 1 van de naalden
diende vast te houden.
Helaas zonder succes.
Bovendien heeft Carine
ook last van slecht zicht
en neglect van haar ver-
lamde linker kant, zodat
het een extra uitdaging
werd om het breipro-
bleem van Carine op te
lossen.
Het idee achter dit ont-
werp is deels een hack
op een bestaand pro-
duct en deels zelf gevon-
den door ondervinding.
Er werd vertrokken van-
uit het breiraam. Dit zijn
twee rijen naalden waar-
rond draad gewonden
wordt. Door het principe
van punniken worden ste-
ken gemaakt. De twee
rijen laten echter weinig
ruimte voor verschillende
steken. En dat was ook
een van de wensen van
Carine. Bovendien wou ze
liefst een handige kit zo-
dat ze alles mooi kan op-
bergen. Twee breinaalden
nemen immers ook niet
veel plaats in.
Daaruit ontstond het
eindproduct. Een modu-
laire breihulp die alle ste-
ken vasthoudt, net zoals
een breistok. Gecombi-
neerd met een handlei-
ding om steken te maken
en enkele voorbeeldpro-
jecten. Bovendien is het
omzetten van “normale”
patronen mogelijk, zodat
Carine alles kan maken
wat ze wenst.
De breihulp is specifiek
ontworpen voor Carine,
maar iedereen kan deze
kit gebruiken om te (le-
ren) breien.
TEAM
CLIENT: Carine
IO: Eva Van Breuseghem, Xavier Vandenberghe
ERGO: Julie Deschepper, Jolien Goemaere
PROCESS
http://breihulp2013.blogspot.be/
http://designforeveryone.howest.be/
2013

4. TROMBONEHULP 1.8
Simeon verloor drie jaar
geleden zijn rechterarm
door een ongeval. Hij
draagt nu een geavan-
ceerde prothese. Deze
heeft vele mogelijkhe-
den, maar heeft toch nog
enkele beperkingen. Si-
meon’s grote passie,
trombone spelen, is bijna
onmogelijk geworden. Het
is namelijk moeilijk om
de trombone vast te grij-
pen met de prothesehand.
Daarnaast moet het hele
gewicht van de trombone
ondersteund worden door
zijn prothese-arm, wat
een grote belasting ver-
oorzaakt op de schouder.
Tenslotte kan door de
beperkt instelbare elle-
booghoek van de prothese
geen normale houding
aangenomen worden.
Door dit alles is het pijn-
lijk om langer dan enkele
minuten te spelen.
De trombonehulp biedt
hier een oplossing. Het
is een compact hulpstuk
dat gemakkelijk in de in-
strumentkoffer past. De
trombonehulp bestaat
uit drie hoofdonderdelen.
Het steunonderdeel wordt
rond de nek gehangen
en is via een dunne staaf
verbonden met de klem.
Deze klem wordt eenma-
lig aan de trombone be-
vestigd. Daarnaast is er
nog een schouderband die
de trombone in de juiste
positie houdt.
Op die manier is het mo-
gelijk om met één arm
trombone te spelen. Zo is
de prothesearm overbo-
dig geworden en bijgevolg
dus vrij van elke vorm van
belasting. De trombone-
hulp biedt Simeon zo te-
rug de kans om een pijn-
loze, normale manier te
kunnen genieten van het
trombonespelen.
TEAM
CLIENT : Simeon
IO : Arne Malfait, Jonas Maertens
ERGO : Elien Vanhee, Suzan debuysere
PROCESS
http://trombonehulp2013.blogspot.com
http://designforeveryone.howest.be/
2013

5. KABELSCHOENHULP 1.9
Eddy is 46 jaar en door
zijn slecht zicht tewerk-
gesteld in de beschutte
werkplaats ‘t Veer. Zijn
zichtvermogen gaat ach-
teruit waardoor hij op
dit moment weinig werk
meer kan verrichten.
Wanneer zijn zicht nog
verder vermindert zal
Eddy niet meer kunnen
werken waardoor hij da-
gelijks naar het dagcen-
trum zal moeten.
Een opdracht die in de
beschutte werkplaats
veel voorkomt is het de-
nuderen van kabels en
het aanbrengen van ade-
reindhulsjes. Doordat dit
werk zeer nauwkeurig
moet gebeuren is dat voor
Eddy momenteel ondoen-
baar door zijn beperking.
Om Eddy te helpen zijn
2 hulpmiddelen ontwik-
keld. Eén om draden te
strippen en een ander om
adereindhulzen te beves-
tigen. De rode draad in
deze werktuigen is dat al-
les wat klein is wordt uit-
vergroot. Er moeten veel
kleine draadjes in kleine
gaatjes. We zorgden dus
telkens voor een uitver-
groot gat om de draad
makkelijker te kunnen
positioneren in het klein
gat (systeem van een
trechter).
Het systeem werkt als
volgt: de aders van de ka-
bel moeten worden ge-
denudeerd, dit gebeurd
door 1 ader vast te nemen
en deze door de trechter
te duwen. Deze ader duw
je tot je tegen de stop in
de klem zit en niet verder
meer kan. Daarna druk je
de tang met 1 hand dicht
waarna de kabel gede-
nudeerd is. Erna moet
een adereindhuls op de
ader worden gefixeerd.
Dit gebeurd door het an-
dereindhulsje in een vul-
systeem te brengen die
dan geplaatst wordt in
een houder. Deze hou-
der zorgt ervoor dat de
huls in lijn gepostioneerd
is met tang en trechter.
Wanneer de ader door de
trechter gestoken wordt
neemt hij de adereindhuls
mee tot in de tang. Terug
met 1 simpele druk op de
tang wordt het hulsje ge-
klemd en kun je de ader
uithalen.
TEAM
CLIENT : Eddy
IO : Mathijs Casteele, Jan Folens
ERGO : Soenen Marlies; De Rycke Ashley
PROCESS
http://kabelschoenhulp2013.blogspot.com
http://designforeveryone.howest.be/
2013

6. JASHULP 2.5
Via het project VLETER-
wonen van Dominiek Sa-
vio (Gits) kan David, onze
cliënt, ondanks zijn fy-
sieke beperking toch zelf-
standig wonen.
David is zeer op zijn zelf-
standigheid gesteld. En
daarom is dit woonproject
voor hem ideaal opdat hij
op deze manier autonoom
kan functioneren en te-
gelijk de aangepaste zorg
krijgt.
Eén van de dagdagelijk-
se elementen die David
frustreert, is het feit dat
hij zijn jas zonder hulp
moeilijk of zelf niet kan
uitdoen. Dit komt door de
fysieke beperking in de
bovenste ledematen.
Voor hem is het onmoge-
lijk de schouderbeweging
te maken welke essenti-
eel is om een jas op con-
ventionele manier uit te
doen.
Jashulp 2.0, het vervolg-
project van vorig jaar,
helpt David zijn jas zelf-
standig uit te trekken.
Aan beide zijden van z’n
jas, ter hoogte van zijn
schouders, hangt een
textielen ring. Deze sluit
zichzelf om de koordjes
van zijn kap door magne-
ten.
Deze zijn op hun beurt
dan weer de essentie van
de jashulp. Bij David thuis
werden oranje, zijn lie-
velingskleur, magneet-
borden aan de muur be-
vestigd. Wanneer David
thuiskomt, ritst hij zijn jas
openen en plaatst hij zich
van zijn rolwagen op zijn
draaistoeltje.Door met
zijn schouders vervol-
gens elk op z’n beurt naar
de muur toe te bewegen,
‘klikken’ de magneten
vast aan de plaat. Hier-
bij maakt hij een draai-
beweging waarbij de jas
van zijn schouders valt.
Het enige wat David moet
doen is de jas verder af-
schudden.
TEAM
CLIENT : David
IO : Cloë Vandamme, Dieter Van den Stockt
ERGO : Ellen Vandenheede, Jolien Van Den Heede
PROCESS
http://jashulp2013.blogspot.com
http://designforeveryone.howest.be/
2013

7. STRANDMOBIEL 1.5
In samenwerking met Mi-
chiel, een jongetje van
6 jaar, hebben wij de
Strandmobiel ontwik-
keld. Michiel is geboren
met een open rug en is
verlamd vanaf zijn navel.
Hij beweegt zich voort in
een rolstoel of kruipt over
de vloer. Zoals de meer-
derheid van de kinderen
gaat Michiel dolgraag
naar zee. Op het zand zelf
wordt Michiel in een bol-
derkar voortgeduwd.
Deze kar kan hij zelf niet
bedienen en eens in de
kar kan Michiel niet maar
aan het zand. Om ergens
naartoe te kunnen is hij
volledig afhankelijk van
derden.
Na aftoetsen van zijn wil-
len en kunnen zijn we met
een concept afgekomen
waarmee Michiel over
het zand kan tuffen van A
naar B en er zonder extra
hulp ook zelfstandig in en
uit de Strandmobiel kan.
Vertrekkend vanop het
zand naast zijn zandkas-
teel rolt hij op een doek
dat in het zand ligt. Via
een joystick kan hij het
doek, dat via kabels aan
een aluminium frame
bevestigd is, laten optil-
len. Nu Michiel boven de
grond hangt in een com-
fortabele zitpositie, kan
hij via een menu op de
joystick naar de drive
mode gaan. Vanaf dan
kan Michiel zelf beslissen
waar naartoe te gaan.
TEAM
CLIENT : Michiel
IO : Maxim Solomaniuck, Alexandre De Bie
ERGO : Febe Collie, Lieselot Seynaeve
PROCESS
http://strandmobiel2013.blogspot.be/
http://designforeveryone.howest.be/
2013

8. HARNASKLEDIJ 1.7
Bernoux is een enthou-
siaste zestienjarige die
graag toffe kleding wil
dragen zoals haar leef-
tijdsgenootjes. Bernoux
moet echter een harnas
en pamper dragen en kan
niet zelfstandig rechtop-
staan. Hierdoor was het
moeilijk om gepaste kle-
ding te vinden die over het
harnas past en er boven-
dien ook nog eens goed
uitzag.
Samen met haar vader
zochten we naar een op-
lossing zodat Bernoux en
haar vader samen stijvol-
le trips konden maken in
de rolstoel.
We kozen voor een chino
broek, een hedendaagse
broek die iets wijder is
op de heupen en smaller
wordt langs te benen. De
plooitjes bovenaan mas-
keren de pamper, terwijl
de smalle pijpen de slan-
ke benen van Bernoux
benadrukken. Door een
voldoende hoge taille te
voorzien, accentueren we
de versmalling in het har-
nas ter hoogte van haar
taille, om zo het vrouwe-
lijke figuur te verkrijgen.
Bovendien zorgt de hoge
taille er ook voor dat, on-
danks het starre harnas,
Bernoux’s broek niet af-
zakt in zithouding.
Daarnaast brachten we
bretelklemmen aan in
de broek om deze vast te
maken aan het shirt. Zo
blijft alles steeds mooi op
z’n plaats zitten.
Met een slimme styling
creeërden we een mooie
outfit die niet langer het
harnas in de kijker zet,
maar wel Bernoux zelf.
TEAM
CLIENT : Bernoux, Dominique Demeulemeester
IO : Hanna Eggermont, Samantha Werbrouck
ERGO : Jynke Raeymaekers, Shade Debonnez
PROCESS
http://harnaskleding2013.blogspot.com
http://designforeveryone.howest.be/
2013

9. OPRAAPHULP 1.6
Els is een rolstoelpatiënt
met spasmen. Ze heeft
moeite met stabiliteit en
grijpen omdat ze maar 1
functionele hand heeft,
nl. haar linkerhand. Van-
wege haar beperking laat
ze vaak iets vallen op de
grond en moet ze telkens
haar begeleidster bellen
om het voorwerp op te ra-
pen. Els wil dan ook graag
zelfstandig voorwerpen
kunnen oprapen, maar de
huidige hulpmiddelen zijn
voor haar te moeilijk.
De nieuwe opraaphulp is
bevestigd aan de rolstoel
zodat Els de tool niet laat
vallen en ze hem altijd bij
zich heeft. Met een een-
voudig verbindingstuk kan
de opraaphulp op haar
verschillende rolstoelen
bevestigd worden zonder
tools.
Eerst en vooral moet Els
haar rolstoel via de joy-
stick zodanig positione-
ren dat het voorwerp juist
naast haar linker voorwiel
ligt. Hier heeft Els al er-
varing mee, het positione-
ren is dus geen probleem
en verloopt vlot.
Via een draaibeweging
kan Els de opraaphulp uit
zijn rustpositie zetten in
verticale stand. Vervol-
gens laat ze de tool hand-
matig zakken stap voor
stap. Dit kan ook door
op de bijhorende knop te
drukken.
Wanneer de opraaphulp
gezakt is tot de hefboom
op haar armleuning rust
kan ze de grijper openen
door de hefboom in te
drukken. Daarna laat ze
de hulp zakken tot over
het voorwerp en haalt ze
de hendel over, waardoor
de grijper zichzelf sluit en
het voorwerp vastgrijpt.
Het openen van de grijper
kan ook eerst gebeuren
vooraleer ze haar rolstoel
positioneert. Dit is af-
hankelijk van haar eigen
voorkeur en we laten haar
hierbij de keuze.
TEAM
CLIENT : Els
IO : Lander Herreman, Peter Mortelmans
ERGO : Hanne Desimpelaere
PROCESS
http://opraaphulp2013.blogspot.com
http://designforeveryone.howest.be/
2013

10. LEESHULP 1.3
Claire leest heel graag
boeken, kranten en tijd-
schriften. Het is echter
een hobby die ze met de
jaren minder en minder
kon beoefenen. Ze lijdt
namelijk aan discopathie,
waardoor ze haar nek
moeilijk naar voren kan
buigen, een beweging die
we allemaal doen bij het
lezen. Om het lezen com-
fortabeler te maken, be-
dacht Claire zelf verschil-
lende hulpmiddelen. Door
bestaande voorwerpen
aan te passen, gaande
van een klapstoel tot een
afwasrek, ontwikkelde ze
een achttal boekenhou-
ders. Geen enkele vol-
deed echter volledig aan
haar wensen. Haar boe-
ken bleven dus onaange-
roerd liggen.
Omdat ze in een huis
woont dat bestaat uit vele
verdiepingen, was een
van de vereisten dat de
leeshulp gemakkelijk te
transporteren moet zijn
naar de verschillende lo-
caties waar Claire graag
leest. Dit vertaalde zich in
een leeshulp die licht en
plooibaar is. Bovendien
wisselt ze graag af van
zit- of ligmeubel. De ene
dag ontspant ze graag in
haar ligzetel in de eetka-
mer op de tweede verdie-
ping. De ander keer ligt
ze liever in de woonkamer
op de eerste verdieping.
Verder zit ze aan tafel of
ligt ze in een strooien lig-
meubel.
Dankzij deze leeshulp
kan Claire weer genie-
ten van het lezen. Hij is
opgebouwd uit verschil-
lende onderdelen van be-
staande producten en is
ontworpen om tegemoet
te komen aan de verschil-
lende leeslocaties. De
leeshulp is ook verstel-
baar in hoogte en de ge-
articuleerde arm laat toe
om een tekst te oriënte-
ren in de ideale positie.
Bovendien zorgt de inge-
bouwde lamp voor extra
licht wanneer het nodig
is.
TEAM
CLIENT : Claire
IO : Mwenge Sikuli, Sten Verhaegen
ERGO : Christophe Vandeginste
PROCESS
http://leeshulp2013.blogspot.com
http://designforeveryone.howest.be/
2013

11. STOELKLEM 1.5
Zurab, een leerling van
het Dominiek Savio Insti-
tuut in Gids, wilt op een
aangename manier les
kunnen volgen. Hiervoor
zit hij op een bureaustoel,
die hem meer bewegings-
vrijheid geeft dan zijn rol-
stoel. Maar bij het gaan
zitten op de bureaustoel,
rolt deze ongewild weg.
Er zijn reeds bestaande
oplossingen op de markt
voor dit probleem zoals
de trippelstoel, maar deze
zijn vaak op maat ge-
maakt en zeer kostelijk.
De focus van dit project
was om een bureaustoel
rem te ontwikkelen die
Zurab zelfstandig kan be-
dienen en die low cost is.
De grootste troef van de
stoelklem is de eenvoud
en het gebruik van goed-
kope materialen. De ba-
sis van de rem is een oud
fietswiel, dat voorzien is
van rubberen lapjes. Het
fietswiel wordt achter
de rolstoel op de grond
geplaatst. Wanneer de
wieltjes op het rubber rij-
den, ontstaat er wrijving
en dus een remmend ef-
fect. Hierdoor zal Zurab
veiliger kunnen gaan zit-
ten. Aan het fietswiel
zijn handvaten bevestigd
die eenvoudig te hante-
ren zijn. Deze handvaten
kunnen gemakkelijk in
de houders op de arm-
leuning van de stoel ge-
plaatst worden. Op deze
manier kan de rem mee-
genomen worden bij het
verplaatsen van de stoel.
Voor de productie hebben
we gezorgd dat de stoel-
klem vervaardigd kan
worden met handgereed-
schap, waardoor hij een-
voudig reproduceerbaar
is.
TEAM
CLIENT : Zurab
IO : Joke Wellens, Olivier De Bie
ERGO : Jens Claus
PROCESS
http://stoelklem2013.blogspot.com
http://designforeveryone.howest.be/
2013

12. KOOKHULP 1.5
Alain kreeg op zijn 47ste
levensjaar een beroerte.
Als gevolg hiervan heeft
hij een linker hemiplegie.
De linkerzijde van Alains
lichaam functioneert dus
niet meer naar behoren.
Alains beperking vertaalt
zich concreet in het feit
dat hij tijdens het roeren
in potten op het fornuis,
geen controle heeft over
de beweging van de kook-
potten. Dit is uiteraard
niet risicoloos en zelfs
gevaarlijk!
Onze cliënt probeerde
al tal van hulpmiddelen
toe te passen tijdens zijn
kookmomenten, maar
geen van allen voldeed
aan zijn eisen. Waren ze
bedienbaar met 1 hand,
dan bleef de pot dansen.
Werd de pot gefixeerd,
kon Alain het mechanis-
me niet zelf opbouwen of
afbreken. Koken, een be-
zigheid die er al zijn hele
leven was geweest en
welke hij altijd had uitge-
voerd met plezier, werd
plots een bron van frus-
tratie.
Met behulp van Gecko-
tape, hebben wij Alain het
genoegen dat hij haalde
uit koken en experimen-
teren met smaken, doen
terugvinden. Geckotape is
een sterke, hittebestendi-
ge silicone die we hebben
verwerkt in een compac-
te, ergonomische (bedien-
baar met 1 hand) en han-
dige add on. Alle eisen die
Alain had gesteld werden
in acht genomen. Zo is de
add-on afwasbaar, kan hij
gebruikt worden op ver-
schillende oppervlakken
en hoeft hij niet steeds
opgeborgen te worden
door zijn esthetisch as-
pect.
We kozen ervoor de kook-
hulp uit te voeren in hit-
tebestendige mortel.
Bouwmaterialen zijn van-
daag immers een heuse
trend binnens-keukens.
Het houten handvatje
geeft het product opnieuw
een persoonlijke toets.
De geckotape op het ge-
kromde vlakje vooraan
en het ondervlak, zorgen
voor de functionaliteit.
TEAM
CLIENT : Alain
IO : Stephanie Van Haecke, Thomas Walgrave
ERGO : Kim Casselein, Jana Vanackere
PROCESS
http://kookhulp2013.blogspot.com
http://designforeveryone.howest.be/
2013